Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આમ સંવત ૮૯ (ચાલુ) વીર સ'. ૨૫૧૦
વિક્રમ સંવત ૨૦૪૦ આસે
પરમ પૂજ્ય શ્રી સુપાર્શ્વ ભગવાનનું સ્તવન
e લે. આનન્દઘનજી મ. સાહેબ શ્રી સુપાર્શ્વજિન વદિએ, સુખ સમ્પત્તિના હેતુ—લના શાંત સુધારસ જલ નિધિ, ભવસાગરમાં સિતુ—લલના (૧) સાત મહાભવ ટાલતો, સપ્તમ જિનવર દેવ—લલના સાવધાન મનસા કરી, ધારો જિનપદ સેવ લલના (૨) શિવ શ કર જગદીશ્વર, ચિદાનન્દ ભગવાન લલના જિન અરિહા તીર્થ કર, જ્યોતિ સ્વરૂપે અસમાન લલના (૩) અલખ નિર જન વરછલુ સલે જેતુ વિશરામલલના અભયદાન દાતા સદા, પૂરણ આતમરામ-લલના (૪) ક્રમશ:
તા. કે, : શ્રી આનન્દઘનજી મ. સાહેબે ભક્તિ રસમાં નિમગ્ન બની, સ્તવના દ્વારા પરમાતમાં
શ્રી સુપાર્શ્વનાથજીના અનેક ગુણનિષ્પન્ન નામે ગાયા છે. આ છે ભક્ત હૃદયમાંથી પ્રવાહિત બનેલ પ્રભુજીની બિરૂદાવલી. સાવધાન મન રાખી, પ્રભુજીની સેવા કરવાની છે. જાગૃત મનથી, સાવધાન બનીને, ભૌતિક સુખની પ્રલોભનથી દૂર રહીને, નિરાશાથી સેવા નહિ ચૂકવાની, પ્રભુજીની આજ્ઞાનું પાલન કરીને.
પ્રકાશક : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ભાવનગર પુસ્તક : ૮૧ ] ઓકટોબર : ૧૯૮૪ [ અકે : ૧૨
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
|
(૧)
(૨)
(૩)
(૪)
(૫)
(૬)
(61)
અ નુ ક્રૂ મ ણિ કા
લેખ
જિનેશ્વરની વાણી
મહાન ચાગીરાજ શ્રી ચિદાન દજીનું પદ
વસુદેવ હિડી ( હિન્દી )
જીવદયા ઉપર ભીમ અને સામની કથા
સતી સુરસુંદરી
તા પયગમ્બર કા કયા હોગા
ક્ષમા કરી દે
(<) મુક્તિ પાચ (+) તરણેાડશેા ન તેને
(૧૦) જન્મને જીવીએ
www.kobatirth.org
લેખક
ડે. ભગવાનદાસ
રાયચંદ મગનલાલ શાહ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પપૂ॰ બુદ્ધિસાગર સૂરિજી
કમળાબેન ઠક્કર
રતિલાલ માણેકચંદ શાહ
પૃષ્ઠ
૫૦ પૂ૦ સંઘદાસ ગણિ.
૧૮૪
૫૦ પૂ૦ આ.શ્રી કૈલાસ સા. સુ. મ. સા. ૧૮૭ ના શિ. રત્ન પૃ.મુ, નીતિસાગરજી મ.સા.
૧૮૧
૧૮૨
૫૦પૂ૦ આ.શ્રી વિજયઅમૃતસૂરીશ્વરજી ૧૮૯ મ.સા.ના શિષ્ય મુનિશ્રી દાનવિજયજી મ. મુનિશ્રી રૂપચંદ્રજી
For Private And Personal Use Only
૧૯૩
૧૯૩
૧૯૪
૧૯૪
૧૯૫
સભાસદ બ`ધુઓ અને સભાસદ મહેતા,
સવિનય જણાવવાનું કે સ’. ૨૦૪૧ કારતક સુદિ ૧ ને ગુરૂવાર તા. ૨૫-૧૦-૮૪ના રાજ બેસતા વર્ષની ખુશાલીમાં મંગળમય પ્રભાતે આ સભાના સ્વ. પ્રસુખશ્રી શેઠશ્રી ગુલાબચંદભાઇ આનંદજી તરફથી પ્રતિવર્ષ કરવામાં આવતી પાર્ટીમાં ( ૯-૩૦ થી ૧૧-૦૦ ) આપશ્રીને પધારવા અમારૂ સપ્રેમ આમંત્રણ છે,
કાર્તિક સુધી પંચમીને સોમવારે સભાના હાલમાં કલાત્મક રીતે જ્ઞાન ગેાઠવવામાં આવશે. તેા દર્શન કરવા પધારશેાજી.
આત્મ કલ્યાણ અર્થે પૂજા ભણાવવામાં આવી
આચાર્ય શ્રી વિજચકમળસૂરીશ્વરજી મહારાજની સ્વર્ગારોહણ તિથિ અંગે ગુરુભક્તિ નિમિત્તે તથા આ સમાના ભૂતપૂર્વ ઉપપ્રમુખ સ્વ. શેઠ ફતેહચંદ ઝવેરભાઈ શાહની જન્મ તિથિ હાવાથી તેમના પુત્ર ભાઈ હિંમતલાલ તરફથી સ્વર્ગસ્થના આત્મકલ્યાણ અર્થે ભાવનગર જૈન આત્માનંદ સભાના લાઈબ્રેરી હાલમાં સં. ૨૦૪૦નાં આસા સુદ ૧૦ ગુરૂવારના રાજ શ્રી પ ંચકલ્યાણકની પૂજા ભણાવવામાં આવી અને પ્રભાવના કરવામાં આવી હતી.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ST
વર્ષ : ૮૧]
[અંક : ૧૨
તંત્રી : શ્રી પિપટલાલ રવજીભાઈ સત વિ. સં. ૨૦૪૦ આ ઃ એકબર-૧૯૮૪ જિનેશ્વરની વાણી લે. ડો. ભગવાનદાસ
(રાગ-ભૂજંગી) નથી નેહ તોયે અહે નેહારી,
નથી વાટને દાખવે વાટ સારી; ઘરે ધમ ના, ઉદ્ધરે ધમ્ર પૂર્વ,
જવલે જૈન વાગદીપ અપૂર્વ ત્રિલોકી-ગૃહે જન વાણી પ્રદીપ,
પ્રકાશી રહ્યો જેમ રાધે મહીપ; પદાર્થતણે સાર્થ દીસે યથાર્થ,
પડતાં ઘરે આપી આલંબઇ હાથ.
રાંધ :- (૧) લેપ અલંકાર (અ) અર્થ તેલ (બ) રાગ,
આસક્તિ (ર) શ્લેષ અલંકાર દીવાની વાટ (૨) માર્ગ રસ્તા (3) પૂર્વ કર્મ રૂપ ધુમાડે (૪) ત્રિભુવન રૂ૫ ઘરમાં (પ) સમૂહ (૬) હસ્તાવલંબન, હાથનો ટેકો.
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મહા.60, યોગીરાજ શ્રી ચિદા.6ieઈ પદ
(સંપાદક : રાયચંદ, મગનલાલ શાહ).
(રાગ–કાફી) મતિ મત એમ વિચારે રે, મત મનીયનકા ભાવ,
મતિ મત એમ વિચારે ૨, મત મતીયનકા ભાવ. ભાવાર્થ :- હે! બુદ્ધિમાનો! તમે સ્થિર બુદ્ધિથી-શાંતિથી જુદા જુદા દર્શનને ભાવપરમાર્થ (રહસ્ય) આ રીતે વિચારે.
વસ્તુગતે વસ્તુ લહરે. વાદવિવાદ ન કેય;
સૂર તિહાં પરકાશ પિયારે, અંધકાર નવિ હેય. ૧ વસ્તુને વસ્તુ સ્વરૂપે વસ્તુ ગત-યથર્થ ઓળખી આદરીએ તે એમાં કશા વાદ-વિવાદને અવકાશ જ હોય. જ્યાં સૂર્ય ઉદય થયે હોય, પ્રકાશ ઝળઝળાટ કરતો હોય ત્યાં અંધકાર–અંધારું હોવું નજ સંભવે-૧,
રૂ૫ રેખ તિહાં નવિ ઘટે રે, મુદ્રા ભેખ ન હોય;
ભેદ જ્ઞાન દષ્ટિ કરી પ્યારે, દેખ અંતર જોય. ૨ વિવેક દષ્ટિથી અંતરમાં (આત્મામાં) અવલોકન કરાય તે ચિતન્ય સ્વરૂપી આત્માને રંચમાત્ર (લગાર) વર્ણ–રૂપ-રસ-ગંધ આદિક ઘટે નહીં, તેમજ અરૂપી (નિરંજન) આત્માને વેષ-લિંગ વિગેરે પણ ઘટે નહીં. ફક્ત કર્મવંત-કર્મસહીત આત્મામાં વ્યવહાર વશ એ ઉપચાર કરી શકાય છે. કર્મમુક્ત દશામાં એ વ્યવહાર રહેતું જ નથી–૨.
તનતા મનતા વચન તારે, પર પરિણતિ પરિવાર;
તન મન વચનાતિત પીયારે, નિજ સત્તા સુખકાર. ૩ તન-મન-વચનનો ભાવ-વ્યાપાર સહિત એને પર પરિણતિના પરિવાર રૂ૫ તન-મનવચન રહિત આત્માની સહજ સ્વાભાવિક શક્તિને ખરી આત્મ-પરિણતિરૂપ લેખવા-સમજવા ગ્ય છે-૩.
અંતર શુદ્ધ સ્વભાવમું રે, નહીં વિભાવ લવલેશ
ભ્રમ–આરેપિત લક્ષથી પ્યારે, હંસા સહિત કલેશ ૪ આત્માના શુદ્ધ ફટિક સમાન નિષ્કષાય (કષાય રહિત) વીતરાગ સ્વભાવમાં માત્ર ૧૮૨]
[આમાનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિભાવ-રાગદ્વેષાદિક પરિણતિ હોવી ઘટતી જ નથી હોય જ નહીં. રાગ-દેષ આદિ વિભાવ પરિણતિને ભ્રમવશ સ્વભાવ પરિણતિ માની લેવાથી આત્મા જન્મ-મરણ જનિત અનંત દુઃખ-કલેશને ભગવતે રહે છે. સહેતે રહે છે-૪.
અંતર્ગત નિહરે નહીરે, કાયાથી વ્યવહાર
ચિદાનંદ તવ પામીએ પ્યારે, ભવ સાગરને પાર. ૫ શુદ્ધ સ્ફટિક રત્ન સમાન ઉજવળ અવિકારી આત્માની વીતરાગ દશાને પ્રગટ કરવાનું સાધ્યમાં રાખીને, સાધનરૂપ વીતરાગત વ્યવહારનું જે યથાવિધિ પાલન કરે છે તે મહાનુભાવ ભવસાગરને પાર પામી રાક છે. કહ્યું છે કે:- “નિશ્ચય દષ્ટિ હદયધરીજી, પાળે જે વ્યવહાર; પુન્યવંત તે પામશેજી, ભવ સમુદ્રને પાર” મનમોહન જિનજી!” ૫.
સર્વજ્ઞ વીતરાગત વ્યવહાર સાવન ધર્મ) ને જે લલશ આદર કરતા નથી તે સંસારમાં ભટકે છે.
પરંતુ આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપે પ્રગટ કરી લેવામાં તેને ખાસ હેતુ-કારણરૂપ સમજી, તેનો વાવાગ્યે આદર કરતા રહે છે ત બક્ષા આસવક, આજ્ઞા-પાલક પુન્યશાળી આત્મા જલ્દી વીતરાગ દશાને પામી શકે છે.
એથી ઉલટું જે આત્માની ઉચ્ચ દશાની મોટીટી માત્ર વાત કરીને જ વિરમે છે, છે. અને શુદ્ધ સ્વરૂપ પ્રગટાવવા ખાસ સાધનરૂપ શ્રી પારાગાક્ત વ્યવહાર માર્ગનું સેવન કરતા નથી, પણ તેને અનાદર કર છે તે બાપડા ઉંબભ્રષ્ટ બને છે.
જેનાથી રાગ છેષ અને મેહ વિલય થાય એવા શુદ્ધ જ્ઞાન અને કરણી રૂપ ભાવ અધ્યાત્મ કલ્યાણાર્થી જીવને આદરવા યોગ્ય છે. બાકીને બાહ્ય આડંબર રૂપ અધ્યાત્મ-આભાસ તે કેવળ અહિતરૂપ સમજી પરિહરવા યોગ્ય જ છે. સાર બોધ :
શ્રીમાન આનંદઘનજી મહારાજ કહે છે તેમ “અભિયતે વસ્તુ વસ્તુગતે કહે રે, તે વિરલા જગ જય” જે આત્મમાં હૃદયમાં સાચે જ્ઞાન-વિવેક સૂર્ય ઉગ્ય હોય તે પછી રાગદ્વેષ અને મહજનિત અંધકાર ત્યાં સંભવેજ કેમ? નિશ્ચયદષ્ટિથી વિચારતાં આત્મા શુદ્ધ જ્ઞાનાદિ ચેતનવાળો છે. મન તથા ઇંદ્રિયોને પણ અગોચર છે. શબ્દ, રૂપ, રસ, ગંધ અને સ્પર્શ રહિત છે, શક્તિરૂપે સિદ્ધ સમાન છે. અજર અમર છે, એ શક્તિને વ્યક્ત-પ્રગટ કરવાને સવ– સર્વદર્શી ભગવાને એકાંત હિત બુદ્ધિથી-ભવ્યજનના હિત માટે બતાવેલ પવિત્ર રત્નત્રયીનું આરાધન કરવાની જરૂર છે, તેમાજ મનવચન-કાયાની એકાગ્રતા કરવી ઉચિત છે. એથી ઉલટ માગે તન-મન-વચનને ઉપયોગ કરવાથી તે ભાવ-ભય વધતો જાય છે. તેથી જ તેમને પર પરિણામ કહે ઘટે છે. જેથી રાગદ્વેષ અને મહાદિક પરિણતિ ઘટે. યાવત્ નિમૂ થાય છે તેજ તત્ત્વજ્ઞાન, તત્ત્વદર્શન, અને હવે આચરણ અથવા આત્મજ્ઞાન, આત્મદર્શન અને આત્મ રમણતા છે. અને તેજ લેખે છે; બીજા અલખે છે. નિષ્ફળ થવા પામે છે. પવિત્ર રત્નચિને યથાવિધિ આરાધીને અનંત ભવ્યાત્માઓ કલ્યાણ ભાગી થઈ શક્યા છે.
ઓકટોબર-૮૪]
[૧૮૩
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
વસુદેવ હિંડી. (હિન્દી)
લે, પ. પૂ. સ`ઘટાસ ગણિ
( ગતાંકથી ચાલુ )
મેં કહ્યું, “આપને વિજય મળ્યા છે. અક્ષત સ્થિતિમાં યુદ્ધમાંથી પાછા ફરેલ છે. પરંતુ સગાં સંબંધિએ આપના તરફથી અનિષ્ટની શકા ધરાવે છે. મારા પિતા આ સ્થાનને ત્યાગ કરીને જઈ રહ્યા છે. તેથી એક વખત તેમને મળવાના અવસર આપે.”
66
અંગારકે કહ્યું, આપના જવા માટે કોઈ પ્રતિબંધ નથી. તમે ઇચ્છાનુસાર જઈ શકે છે.” ત્યારે હું પરિચારિકાઓ અને અનુચરા સાથે પિતા પાસે ગઈ. તે સમયે તેઓ અષ્ટીવયવ પર્વત પર હતા.
ત્યાં પર્વત પર આવેલ જિનાલયમાં ચારણ મુનિ અ’ગીરસ અવસ્થાન કરી રહ્યા હતા. એક દિવસ, તેમને પ્રણામ કરીને પિતાજીએ તેમને પૂછ્યું, “શું મને મારૂ રાજ્ય મળશે ? શ્રમણ સંઘમાં ચોગદાન કરવાનું સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત ધશે ? અ’ગીરસ મુનિએ કહ્યુ, “ રાજર્ષિ અર્ચિમાલી મારા ગુરુભાઈ છે. તેથી તમને જણાવું છું. શ્રમણસંઘમાં યાગ દેવાનું તમારૂં સૌભાગ્ય નથી. તમે તમારૂ રાજ્ય ફરી મેળવી શકશે.”
"
મારા પિતાએ કહ્યું, “શ્રેષ્ઠ મુનિજી, માફ રાજ્ય મને કેવી રીતે ફરી મળશે ?
તેમણે મારી તરફ સ ંકેત કરી કહ્યું, “તમારી આ કન્યાના પતિની સહાયથી એ કાર્ય શય બનશે. જેની સાથે તેનું લગ્ન થશે, તેના પુત્ર અર્ધ ભારતના અધીશ્વર બનશે.
૧૮૪]
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
C
ત્યારે મારા પિતાએ પૂછ્યું, “ હે પૂજ્ય ! તેમની ઓળખાણ કઈ રીતે થશે ?
મુનિએ કહ્યુ, ‘ કુંજરાવ અરણ્યમાં, વન્ય હાથી સાથે જેમને યુદ્ધ કરતા દખા તે તે વ્યક્તિ હશે. ”
પિતાજી તેમને પ્રણામ કરીને, આ પર્વત પર આવી રહેવા લાગ્યા; અને તેમા એ માણસે હુંમેશ કુંજરાવ માં જઈને આપની રાહ
જોવા લાગ્યા.
મુનિની ભવિષ્યવાણી અનુસાર, આપને મેળવીને પવનવેગ અને અંશુમાલી આપને અહીં લઈ આવ્યા.
અંગારકને મુનિની ભવિષ્યવાણી વિદિત છે. તેથી કોઈ અસાવધાન પળે તે દુષ્ટ આપને મારી શકે. ત ભયથા હું ભયભીત છું. વિદ્યાધરોના અધિષ્ઠાતા નાગરાજનું એ વિધાન છે કે સાધુ પાસે, જિનાલયમાં, સ્ત્રી પાસે. નિદ્રાવસ્થામાં
જો કોઇ, કોઈનો વધ કરે તે તેની વિદ્યા નષ્ટ થઈ જશે. તેટલા માટે આપની પાસે આ વરદાન માગુ છું. કે જેથી આપ એક મુહૂર્ત પણ મને
છાડીને નહિ જતા જેથી તે આપના વધ ન કરી શકે.
શ્યામલીનું ધન પૂર્ણ થતાં મે' કહ્યુ', અંગાકર મને કશુ કરી શકરો નહે. છતા તું જેમ કહે છે તેમ હું કરીશ.
શ્યામલીના સહવાસમાં, સાંસારિક સુખ ભાગવતા, મારા દિવસો વ્યતીત થવા લાગ્યા.
આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્યામલીએ મને ગાન્ધર્વ વિદ્યામાં નિપુણ બના- શ્વાસ લીધો કે શ્યામલી મરી ન હતી. તેની જો તે ઉપરાંત મને બે વિદ્યાઓ આપી બન્ધન વિદ્યાના કારણે મને એવી ભ્રાતિ થઈ હતી. વિમુક્તિ, પલ્લવ સરખાં લઘુ બનવાની વિદ્યા શ્યામલી અને અંગારક યુદ્ધ કરતાં કરતાં
એક દિવસ ત્યારે હું યામલી સાથે સૂતો મારી નજર બહાર જતા રહ્યાં. હજુ હું કૃવામાં હતા ત્યારે મને કઈ ઉપાડીને, ખબર ન પડે પડ્યા હતા. સ્તભિત હતા, છતાં પણ મનમાં જ તેમ લઈ ગયું. નીંદ પૂરી થતાં, મેં તેના તરફ કાયોત્સર્ગ ધ્યાનમાં લીન થઈ ગયો. તરતજ મારો જોયું ત્યારે તેનું મુખ શ્યામલી જેવું લાગ્યું. તભિત ભાવ દૂર થઈ ગયા. થોડી વારમાં એક મેં વિચાર્યું કે તે અંગીરસ હશે.
ગવાક્ષમાંથી દીપાલેક આવતો જો. મને તે
દીપાલેક વાઘ જેવો લાગે. પરંતુ ત્યારે વિચાર જે શત્રુને હણે તે ઉત્તમ. જે શત્રુને હણને
' કરવા લાગ્યા. જો આ પ્રકાશ વાઘ હોય તો તે હણાય તે મધ્યમ. જે પોતે જ હણાય તે અધમ
ચોક્કસ મારા પર આક્રમણ કરશે; કારણ ક કૂવા છે. હું માધ્યમ બનું પણ અધમ તે નજ બનું?
ન વચ્ચે પડેલ હતો. પણ તે આ લેકજ છે વાઘ નથી. એમ વિચારી, મેં અંગારક પર પ્રહાર કરવા ઈચ્છયું. પરંતુ એકાએક મારું શરીર સખત થઈ
લાગે છે કે નજીકમાં કોઈ લોકાલય છે. ગયું. હાથ ઉઠાવી ન શક્યા.
સવારે હું કૂવામાંથી બહાર આવ્યું. સમીપમાં
જ એક આધેડ વયની વ્યક્તિને જોઈને પૂછયું, તે અંગારક મારા તરફ જોઈને બેલ્યા, “આ દેશ અને નગરીનું નામ શું છે? વિદ્યા પ્રાપ્તિ વગર સાપ પકડી શકાતા નથી. તે વિસ્મત પૂર્વક મને જોઈ રહ્યો. બોલ્યા, મેં તને સ્તભિત કરેલ છે.”
મનુષ્ય એક દેશથી અન્ય દેશ ચાલીને જ પહોંચે એ સમયે વિમલી અહીં આવી પહોંચી છે. તે આપ આ દેશ અગર નગરીના નામ કેમ અને કહ્યું, “ભાઈ, તું મારા પતિની હત્યા નહીં પૂછે છે ? આપ કોઈ આકાશથી તે પડયા કર કે. તે તમારે માટે અવધ્ય છે. વળી નથી ને? ” હાર્વક બોલી ઉઠી, “મારા પતિને છેડી દે. મેં કહ્યું, “હું મગધથી આવી રહ્યો છું, જો તેમ નહીં કરવામાં આવે તો મારે દુમન જાતિથી બ્રાહ્મણ છું. નામ છે ખન્દિલ. ગોત્ર છે જે વર્તાવ કરવો પડશે.”
ગૌતમ. મારે બે યક્ષિણીઓ સાથે પ્રેમ થયેલ છે. તે સાંભળી અંગારક ગભર અને મને તેમાંથી એક મને આકાશ-માર્ગે લાવી રહી હતી. ધકેલી દીધે. હું એક જળ વગરના કવામાં જઈ ઈર્ષાવશ બનીને બીજીએ તેનું અનુસરણ કરીને પ. મેં ત્યાંથી જોયું કે ભાઈ બહેન વચ્ચે રસ્તામાંજ તેના પર આક્રમણ કર્યું. પછી તેમાં વિરહ શરૂ થ હતો અંગારકે અપની તલવારા મારપીટ શરૂ થઈ. તેમની વચ્ચેથી હું આકાશથી શ્યામલીના બે ટુકડા કરી નાખ્યા હતા. મેં માથી ભૂમિ પર આવી પડે. તેથી હું આ ચીસ પાડી. “હે નિહુર પિતાની બહેનને માર્ગથી સંપૂર્ણતઃ અપરિચિત છું.” મારી નાખી ”
તે વ્યક્તિએ મારા તરફ મીટ માંડી જોયું. પરંતુ બીજી ક્ષણે જોયું તે ત્યાં બે શ્યામલી પછી કહ્યું, “યક્ષિણિએ તારા પર પ્રેમ કરે તેવું ઉપસ્થિત થઈ હતી. ત્યારે શ્યામલીએ તલવારથી તારું રૂપ છે. પછી ડું અટકીને તે બોલ્યો, અંગારકના બે ટૂકડા કરી દીધા. બીજી જ ક્ષણે આ દેશનું નામ અંગ છે. નગરીનું નામ જોયું તો ત્યાં બે અંગારક જોયા. મેં કલ્યાણની ચમ્યા છે.” ઓકટોબર-૮૪]
[૧૮૫
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સમીપમાં જ મંદિર હતું. મંદિરમાં તીર્થકર તેમણે મારી પરીક્ષા કરી. હું મૂર્ખ છું. વાસુપૂજ્ય સ્વામીની પ્રતિમાં પ્રતિષ્ઠિત હતી. મેં સંગીત વિદ્યા કશી જાણતા નથી. એમ સમજીને મંદિરમાં જઈને તેમના દર્શન પૂજા કરીને જાતને મને વિદાય આપી. ધન્ય બનાવી.
ત્યારે મેં કલાચાર્યની પત્નીને માણેક જડેલ મંદિરથી બઝારમાં ગયે. બજારમાં જોયું તે અલંકાર ભેટ આપ્યું તે મળતા, તે ખૂબ આનન્દ સર્વના હાથમાં વીણા હતી. ગાડાં ભરી-ભરીને પામી અને કહ્યું, “વત્સ, ધીરજ રાખ, તારે શું લેકે વીણા વેચતા હતા. શું આ દેશની આ જોઈએ છે તે જણાવ, ખાવા પીવાની તારે ચિન્તા પ્રથા હશે? અગર આની પાછળ બીજું કંઈ કરવાની નથી. કારણ હશે?
મારે ઉદ્દેશ જણાવ્યું. તેણે કહ્યું, “વણિક સંઘના પ્રમુખ ચારુદત્ત તે સુગ્રીવ પાસે જઈને બોલી, ગુરુવર્ય, અહીં વસે છે. તેમને એક ગધર્વદત્તા નામની એટલે સચ-વિચાર કર્યા સિવાય, તેને ગાવાનું સુંદર પુત્રી છે. ગજ્જવ વિદ્યામાં તેના જેવી સિખો. નિપુણતા સહસા મળે જ નહીં.”
તે બેલ્યા, “તેનામાં જરા પણ બુદ્ધિ નથી. ચારુદત્ત કુબેર સરખા ધનાઢય છે. તેની હું શું કરું? ત્યારે ગુરૂ-પત્નીએ કહ્યું, “આપણને પુત્રીના રૂપથી આકર્ષાઈને બ્રાહ્મણ, ક્ષત્રિય, વૈશ્ય બુદ્ધિમાન છોકરાની જરૂરત નથી. તમે તેને સહ વીણાવાદનમાં આમ નિયોગ કરી રહ્યા શિખવએમ કહી અંગ બતાવ્યું. ત્યારે છે. જે કઈ વીણ વાદન કે સંગીતમાં ગધર્વ સુગ્રીવ મને ગાવાનું શિખવવા માટે રાજી થયા. દત્તાને પરાજય આપે તે તેને પત્ની રૂપે પામી તબુ અને નારાયણની પૂજા કરી, મને વીણા શકે તેથી દર માસે અહીં એક વાર સંગીત આપી. મેં એટલા જોરથી વગાડી કે વીણાના સભાનું આયોજન થાય છે. કાલે સંગીત સભા તાર તુટી ગયા. આ વખતે સુગ્રીવ વ્યંગ કરતાં થઈ ગઈ. એક માસ બાદ ફરીને સંગીત સભા કરતાં પત્નીને કહ્યું, “જુઓ તમારા લડકાનું થશે. હું મનમાં ને મનમાં વિચારવા લાગ્યા. કાર્ય. તેણે જવાબ આપ્યો, “તમારી વીણાના તે મારે અહીં મહીનાથી અધીક સમય સુધી તાર જૂના હશે તેથી તૂટી ગયા. તેને નવી વીણા રહેવાનું થશે. મેં તેને એમ પણ પૂછ્યું, “અહીં લાવી આપે. સમય જતા, તે સંગીત શીખી કઈ કલાચાર્યું છે કે જે સંગીત વિદ્યામાં પારં- જશે. ગત હેય.” તેણે જવાબ આપ્યો, “કલાચાર્યોમાં
આ વખતે મને જાડા તાર વાળી વીણા આપી સુગ્રીવ અને જયગ્રીવ વિશેષ ખ્યાતિ પામેલ છે.”
ગુરૂજીએ મને ધીમે ધીમે વગાડવા કે . મેં તેને ઘેર સમય પસાર કરવાનું નકકી કરી
વીણા સાથે આ ગીત ગાઓ. અંલકાર વગેરે એકાન્તમાં જમીનમાં દાટી દીધા. પછી મૂર્ખ જેમ બકવાદ કરતે સુગ્રીવના ઘેર
વેલ વૃક્ષ કે નીચે છે પહોંચ્યો. મેં તેમને પ્રણામ કર્યા. ત્યારે તેમણે
આઠ શ્રમણ મિલકર
સિર પર ઉનકે પડી વેલ મને પૂછ્યું. તું કોણ છે? ક્યાંથી આવ્યું છે? શા
કાક ઉડાની લગકર માટે આવેલ છે? મેં ટૂંકમાં જણાવ્યું, “હું
બૂઢે સારે બેલે, આહા! આહા ! ૌતમ ગેત્રીય ખન્દિલ છું. સંગીત શીખવા
બચ્ચે સારે બોલ ઉઠે-હા ! હા ! માટે આપની પાસે આ છું."
(અનુસંધાન પાના નં. ૧૮૮ ઉપર) ૧૮૬]
[આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
“જીવદયા ઉપ૨ ભીમ અઠો સોમશી, કથા
લેખક : પ.પૂ આ શ્રી કૈલાસસાગરસૂરિજી મ. સા. ના શિષ્યરત્ન
મુનિશ્રી નીતિસાગરજી મહારાજ સાહેબ
(ગતાંકથી ચાલુ)
ખંડન કરશે, તેને હું યમરાજના અતિથિ પરંતુ,
કરીશ.” આ પ્રમાણે કહી દેવી અદશ્ય થઈ, અને અહીં દેવતાએ કરેલી તેમની રક્ષા, વિગેરેને સર્વ લેકે હર્ષ પામી તે સેમ રાજાને નમ્યા, વિચાર કરી. ભય પામેલા રાજાને માંસ ખાવાના પછી જેને વિષે બંદીજનોએ જય જય શબ્દની અજીર્ણથી, રાત્રીએ ગૂઢ વિશુચિકાનો વ્યાધિ ઉદ્દઘોષણા કરી છે. અને વાજીંત્રના શબ્દવડે થયે, અને તે રાત્રીમાં જ મરણ પામીને બીજી આકાશ પણ ગાજી રહ્યું છે. એવા નગરમાં મોટી નરકે ગયો. “અતિ ઉગ્ર પુણ્યની જેમ અતિ ઉગ્ર ઋદ્ધિ સહિત સેમ રાજાએ પ્રવેશ કર્યો અને પાપ પણ તત્કાળ જ ફળે છે.” ભીમ પણ જાણે રાજમહેલમાં પહોંચ્યો. ત્યાં રાજસભામાં સચિસ્વામી (રાજા) ની ભક્તિથી જ હોય તેમ તે જ વાદિકે સિહાસન પર બેસાડીને તેને રાજ્યાભિષેક પ્રમાણે તે જ રાત્રીમાં મરણ પામે, અને વ્રત- કર્યો. ત્યારપછી તે રાજા ન્યાય અને ધર્મ વડે ભંગાદિકના ઘેર પાપ કરીને ત્યાંજ (બીજી પ્રજાને સુખી કરતો રાજ્ય કરવા લાગ્યું. આ નરકમાં ) ઉતપન્ન થયે, પ્રાળ:કાળે રાજાના પ્રમાણે દયા ધર્મની દ્રઢતાને લીધે તેમ આ મરણના કાર્યો કરીને તે રાજ પુત્ર રહિત હોવાથી ભવમાં પણ રાજા થયો અને ભીમ તથા રાજા મંત્રી વિગેરે અધિકારી વર્ગ રાજ્યને ત્ર્ય હિંસાના પાપથી નરકના અતિથિ થયા, સોમ પુરૂષની શોધ કરવા લાગ્યા, પરંતુ કોઈ ધ્યાનમાં રાજા હમેશાં ગુફામાં રહેલા એવા મને વાંદીને નહીં આવવાથી, તેઓ પંચ અધિવાસિત કર્યા, પછી જ ભેજન કરતે હતે. દેવીના પ્રભાવથી તે દિવ્ય નગરમાં ભમી, બહાર નીકળી પર્વત યુદ્ધ કર્યા વિના જ સર્વ શત્રુઓને તેણે વશ કર્યા તરફ ચાલ્યાં, તે વખત પોતાના કુટુંબની સાર- હતા. તેણે દયાનું ફળ સાક્ષાત જોયેલું હતું. સંભાળ, કરવા માટે નગર તરફ આવતા મને. તેથી પિતાને સમગ્ર દેશમાં અમારી (જીવદયા) લઈ હાથીએ તેને કળશના જળથી અભિષેક કર્યો. પ્રવર્તાવી છે. અને શ્રાવક ધર્મનું પાલન કરતો અને તેને ઉપાડીને પોતાની પીઠ પર બેસાડ્યા, તે સદ્દગુરૂને યોગ જ્યારે મળે ત્યારે તેની સેવા વીઝાંતા ચા મરોથી તે સુશોભિત થયો. તેના કરતા હતા. આ પ્રમાણે ચિરકાળ સુધી ધર્મમય મસ્તક પર છત્ર ધારણ થયું, અને અવે હર્ષારવ રાજ્ય ભેગવી આયુષ્યને ક્ષય થયે મરણ પામી. કર્યો. તે વખતે આકાશમાં રહેલી તેજ દેવી બેલી સેમ પહેલા સૌધર્મ દેવલેકમાં લકમીએ કરીને કે, “હે લોકો ! તમે સર્વે સાંભળો, આ સર્વ ઇંદ્રને સામાનિક દેવ થયે છે, ચિરકાળ સુધી ગુણોએ કરીને સહિત સમને મેં તમને રાજા જુદા જુદા દેશમાં વિહાર કરતો હું ફરીથી તરીકે આપે છે. તેની આજ્ઞાનું જે મનુષ્ય અહીં આવે. તે હકીકત અવધિજ્ઞાનથી જાણીને ઓકટોબર-૮૪]
[૧૮૭
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તે દેવે અહીં આવી, મને હર્ષથી વંદના કરી, વચન પર શ્રદ્ધા નહીં કરતે તેમને પ્રણામ કરી પછી પૂર્વના ઉપકાર સંભારી તે દેવ ભક્તિથી ભાઈની સાથે ઘેર ગયો. દેવો વિગેરે પણ સમકિત મારી પાસે નૃત્યાદિક કર્યું. હે બુદ્ધિમાન ભવ્ય વિગેરે ગુણે પામી મુનિને નમી આકાશમાર્ગે જન ! આ પ્રમાણે ગુરૂસેવાનું અને દયાનું ફળ પોતપતાને સ્થાનકે ગયા. મુનિએ પણ અન્યત્ર જાણી હમેશાં ધર્મના મૂળરૂપ અને વાંછિત સુખ વિહાર કર્યો. પછી અંગીકાર કરેલા ધર્મનું આપનાર ગુરૂસેવા અને જીવદયા એ બન્ને ઉપર પાલન કરતો, બીજા ગુણોને ઉપાર્જન કર, આદર કરે.”
શ્રીગુરૂ અને ધર્મની ભક્તિને ધારણ કરતો તથા આ પ્રમાણે ગુરૂનું વચન સાંભળી અધિક જયલક્ષ્મીને મેળવવાના પરાક્રમવાળે યુવરાજ ધર્મની બુદ્ધિવાળો શ્રી જયાનંદ કુમાર બે પુત્ર (જયાનંદ) સર્વ જગતના જનોને ઈષ્ટ થ. કે “હે પ્રભુ! યુદ્ધાદિકના કારણ વિના સ્થળે તેવી જ રીતે સુખની અભિલાષાવાળા દરેક એવી હિંસા, અસત્ય, ચૌર્ય અને પરસ્ત્રીના ત્યાગા- જેની દ્રવ્યભાવ દયા. જીવનમાં તેમની માફક દિક વડે હું સમક્તિના ભાવીશ.” જ્ઞાનીએ કહ્યું, અમલમાં મુકવી જોઈએ. હીંસા કરનાર આ “આ ધર્મરૂપી કલ્પવૃક્ષનું સારી રીતે પાલન જગતમાં કઈ પણ જીવ સુખી થ નથી અને કરજે.” કેમકે તેનાથી જ તને આ લોકમાં તથા થશે પણ નહિ અને વર્તમાનમાં એ લક્ષ રાખી પરલેકમાં સુખલકમી પ્રાપ્ત થશે.” તે સાંભળી અહિંસા પ્રધાન ધર્મનું રક્ષણ કરવા સર્વ કઈ જયાનંદ ‘તત્તિ કહી, મુનિની વાણી અંગીકાર મનુષ્ય, યમ્ જીવનના અંદર અહિંસાના કરી, પિતાના આત્માને કૃતાર્થ માની, પ્રાતઃકાળ આદર્શ અપનાવી સુખી બનીએ. એકજ શુભ થયો ત્યારે મુનિને નમી, પિતાને સ્થાનકે ગયે. અભીલાષા. શ્રી મહાવીર ભગવંતનો પણ દિવ્ય સિંહસારકુમાર તે ગુરૂકમાં હોવાથી મુનિના સંદેશ છે-“તમે જીવો અને દરેકને જીવવા દો”
(અનુસંધાન પાના નં. ૧૮૬નું ચાલુ) મેં પૂછયું, “વણિક કન્યા શું આ ગીત શો લાભ થાય? હું અત્યારેજ આવીશ. પરંતુ જાણે છે. તેમણે કહ્યું “નહીં.” તે. હું તેને તેમણે મને સાથે ને લીધે.. મેળવીશ-મેં કહ્યું.
મેં બીજુ અંગદ ગુરૂ પત્નીને લાવીને આપ્યું. તે સાંભળીને તેઓ હસવા લાગ્યા. તેણે પ્રસન્ન થઈને મને કહ્યું, “તેમણે તકલીફ
આ રીતે એક માસ વી ગયે. અન્તમાં આપવાથી શું વળે ? તું જા અને જય મેળવી સગીત સભાને સમય આવી લાગે. ગુરુ અન્ય તેને લઈ આવ.” એમ કહીને મને દર રહ્યા, શિવ્યાને લઈને સભામાં જવા તૈયાર થયા. મને માલા, ચન્દન તા ખૂલ વગેરે લાવી આપ્યા. પછી આવવાનું કહ્યું. મેં કહ્યું, જે પહેલાં જ
ક્રમશઃ કઈ જીતી જાય તે કઈ પૂર્વક સંગીત શીખવાનો
તે થયરના સૌજન્યથી
ક્ષમા યાચના આ માસિક અંકમાં કાઈ અશુદ્ધિ રહી ગઈ હોય અથવા કોઈ ક્ષતિ મુદ્રણ દોષ હોય તો તે માટે મનસા, વસા, મિચ્છામિ દુક્કડમ્.
તંત્રી.
૧૮૮]
[આમાન દ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
* * *
* *
*
* * * * * * * * * * - wા પ્રવાસ
-
વી.
T
શિષ્ય પૂ.ભનિરાજ શ્રદાવિયજી મલા
*
.
fie
"
હપ્ત ૯ મે : (ગતાંકથી ચાલુ)
વસંત રૂનું પુર બહારમાં ખીલી હતી. ભૂલાઈ ગયે, મેં જરા વધુ આગ્રહ કર્યો ત્યારે ડધાનમાં મઘમઘતા, પુખે ચામર સુવાસ ફુલાવતાં ભાનવગે કહ્યું, આ નગરીની અંદર અમિતગતિ
નામને વિદ્યાધર રહે છે, તેની આ પુત્રી કનકહતાં. મધુર વાયુ વાત હતી, વાયુના વિઝણ માળા છે, હજુ તે તે કુંવારી છે, લાલિત્ય અને
Sળામાં તેના જેટલી સર્વાગ સ્ત્રી આ પૃથ્વી ઉપર કક્ષાના શબ આ હિલેાળા લેતી હતી. દૂર દૂર
બીજે ક્યાંય નથી. વૃક્ષની ઘટામાં મોરલાઓ નૃત્ય કરતાં હતાં, :
મ યુન. તમે જોયું અને યુવતીએ મારા વૃક્ષની શાખાઓ ઉપર કાયલે મીઠા ટહુંકાર મનના ભાવે જાણી લીધા તેણે માત્ર બે જ કટાક્ષે
- મારા મનને દઢતાની દિવાલ તોડી નાંખી વિળ કરી હતી, ઉદ્યાનમાં યુવાન હૈયાઓ મદન
""-- બનેલા હું ઘરે ગયે, ત્યા પણ શાંતિ ના રહી. કામદેવના મંદિરને ફરતાં રસ લેતાં હતાં. ભાનુગ મને ઘણું સમજાવ્યા છતાં હું ના સમ
જ્યા, અને મારા કરતાં કનકમાળાની સ્થિતિ વધારે આ દશ્ય અમે બેઠા બેઠા નિહાળતા હતાં, નાજુક હ . તે તે વધુ આવેગથી પિડાતી હતી. આવું અનુપમ દર્ય નિહાળવાથી હું મારા તે તો ત્યાંથી ઉડીને હસતી હસતી ચાલી ગઈ જીવનને ધન્ય માનવા લાગ્યો, એટલામાં એક હની, થોડી વારમાં એક દાસીએ આવીને મને એક વૃક્ષ નીચે એક યુવતીને જાઈ . તો બાજુ લઈ જઈને કનકમળાની સ્થિતિનું ભાન , આશ્ચર્ય પામ્ય, કે આ કોઈ દેવી હશે કે કરાવ્યું ત્યારે ખબર પડી કે હું તેના મનમાં માનવી તે નકકા ના કરી શકો.
વશી ગયો છું . વનના પ્રાંગણ પગદેતી આ યુવતી કોણ દાસીએ કહ્યું હે પુણેશ ! કનક માળા જ્યારથી હશે? તે મારાથી અનાયાશે પૂછાઈ ગયું. તમને જોયા છે ત્યારથી તેમનું મન વધુને વધુ
પણ ભાનવેગે કહ્યું કે ગમે તે હોય આપણે વિહૂળ બન્યુ છે, એટલું જ નહિ પણ તેના શરીરે શું કામ પુછવું જોઈએ ? મને પણ જણાવ્યું કે દાહ જવર ઉત્પન્ન થયા છે, વિલેપન કરવા છતાં મારાથી ઉતાવળે પૂછાઈ ગયું. અને એ યુવતીના તે પ્રયત્ન નિષ્ફળ બન્યા છે. હવે કોઈપણ ઉપાય દર્શન માત્રથી હું એટલે વિહૃળ બન્યો કે વિવેક કરે, મેં એક સચિત પત્ર લખ્યું, તેમાં કમળ ઓકટોબર-૮૪]
[૧૮૯
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
ઉપર ભ્રમર ગુંજારવ કરતા હાય તેનું ચિત્ર બનાવી નીચે સમસ્યાવાળી ગાથા લખી તે લઇને દાસી તેા ચાલી ગઈ, દાસીએ કનકમાળાના હાથમાં પત્ર મૂકયા વાંચીને આનંદ વિભા
અની ગઈ.
આજની રાત્રી પસાર થાય તેા સવારે ઉદ્યાન માં મળવું' તેવુ' નક્કી થયુ.
પણ મને તે રાત્રી કાળ જેવી લાગી હું તા તર્ક વિતક કરતા હતા કે આજની રાત્રીએ કનકમાળાને કાંઈક થશે તો મારા પર મોટુ કલંક લાગશે, સૂર્યાંસ્ત થયા.
ચંદ્રનો ઉદય થયા તેના શીતળ કિરણા દિવસ ભરના તાપથી તપેલા જીવાને સુખ આપતાં હતાં તનમનના તાપને દૂર કરી અંતરને શાતા આપી રહ્યાં હતાં. ખીલેલા ચંદ્રએ આખા નગરજનોને શીતળતાથી નવડાવ્યાં, પણ વિરહાગ્નિથી તપતા મને તે એકજ ચિંતા સતાવતી હતી કે કનકબાળને શુ થયું હશે ?
ચંદ્ર અસ્તાચલ પર અસ્ત થયા અને પ્રભાતનુ આંગમન થયું, પ્રભાતે સમગ્ર જગતને કહ્યું કે પ્રભાદિ જીવા ! પ્રમાદ ખંખેરીને પથારી છે!ડી સ્વસ્થ થાઓ જાગૃત થાઓ. અને પૂર્વ દિશાને પ્રકાશિત કરતા રવિ ઉદય પામી રહ્યો છે. તેનુ સ્વાગત કરવા તૈયાર થાઓ અને પ્રવૃત્તિમાં લાગી જાઓ.
પૂર્વ ક્ષિતિજ પરથી રવિરાજના ઉદય થતાં જ પથારીમાંથી ઉભા થઇ ને’ ઝરૂખામાથી દિષ્ટ કરી તા સાવરમાં સૂર્યવિકાશી કમળા ખીલતા હતાં.
ભાઇ સુપ્રતિષ્ઠ ? મારી સ્નેહ રાણીને મળવાળા મનોરથા મારા અંતરમાં રમતાં હતાં, એ પ્રભાત મારે માટે સુવર્ણ પ્રભાત હતુ... તને યાદ તા હશે જ.
૧૯૦]
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રભાતના કાર્યો પતાવીને હું ઉદ્યાનમાં જવાની તૈયારી કરતા હતા ત્યાંજ મારા મામાના દિકરો ભાનુવેગ આવી પહોંચ્યા. તેણે કહ્યું ઉદ્યાનમાં જવા માટે કેમ મેડુ કરે છે, એમ ખેલતા જ આનંદ અને ઉર્મિના આવેશથી મુખ દિપી ઉઠયું, ખરેખર આજે તો મારૂં સર્વસ્વ બધુ જ જાણે ઉદ્યાનમાં હતું.
હું ઉદ્યાને જવાની તૈયારી કરતા હતા ત્યાંજ વાજીંત્રની ગર્જના મારા કાને અથડાઈ મને થયું કે આ વાજીંત્ર અત્યારે કેમ સરંભળાય છે ? ભાનુગને મે પૂછ્યું.
ઘણું કરીને અમિતગતિને ત્યાં ઉત્સવ હોય અને તેથી તેને ત્યાં માંગલિક વાજીત્રા વાગતા હાય તેમ મને લાગે છે, ભાનુવગે કહ્યું.
એટલામાં તો ડાબી આંખ મારી ફરકવા
લાગી, હું ભાનુઇંગ ? આજે મારી ડાબી આંખ કેમ ક્રૂકે છે, તે મને સમજાતુ નથી. જ્યાતિષના અષ્ટાંગ નિમિત્તમાં અંગક્કના અધિકારમાં જણાવે છે કે સ્ત્રીની ડાબી આંખ ફરકે તે લામ કર્તા ફરકે તા હોય છે, અને તેની જમણી આંખ નુકશાન થાય છે. તેમ પુરૂષો માટે ડાબી આંખ ફરકે તો નુકશાન થાય અને જમણી આંખ ફરકે તા લાભ થાય. માટે હું ભાનુવેગ મને ચિંતા થાય છે કે ડાબુ નેત્ર ફરકવાથી કાંઈક અહિત સમાચાર આવશે ?
હું ભાનુવેગ ! ડાબુના ફરકતાં મારા હૈયામાં આખી ૨.ત સમુદ્રમ તર્યા પછી પ્રભાત ક બે વહાણુ કાઈ ખડક સાથે અથડાયુ હોય તેવા ભાસ થાય છે. આમ્રલતાને બોલાવીને અમિતગતિને ત્યાં કયાં કયાં પ્રકારના મહોત્સવ ઉજવાઇ રહ્યો છે તેની ખાતમી લેવા માકલી, તે થોડી જ
આત્માનદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વારમાં પાછી ફરી અને કહ્યું, હે ચિત્ર.... વર્તિ થશે એમ તેણે માની લીધું અને પિતાની વેગ !!! આમલતાના મુખ સામે જોઈ ચિત્રવેગ કન્યા આ નવાહનને વરે તે જ સુખી થાય વધુ ભયાવિત બન્ય..આમ્રતાનું શ્યામ મુખ તેમ ગંધવાહનના વચનથી બંધાઈ ગયેલા વાળી જોઈ તે બોલ્ય..કેમ આમ્રલતા, જલ્દી અમિતગતિએ પિતાની કન્યા નોવાહનને ન કહે તું શું સમાચાર લાવી છે, બેલ તું મૌન આપે તે ભયંકર ખુવારી થાય તેમ હતું તેથી કેમ થઈ ગઈ. ચિ...........! ગંધવાહન જ તે અમિતગતિએ કનકમાલાના લગ્ન નભેનામના પ્રસિદ્ધ રાજાના પુત્ર નભે વાહન સાથે વાહન સાથે કરવાની તૈયારી આરંભી છે, સેમકનકમાલાના લગ્ન આજ કાલમાં થવાની છે, તે લતાએ સંકટનું સ્વરૂપ ચિત્રવેગને જણાવ્યું. કારણે અમિતગતિને ત્યાં વાગે વાગી રહ્યાં છે ચિત્રવેગ મનમાં વિચારવા લાગે કે ધિક્કાર
આમ સાંભળતાંજ ચિત્રવેગના પગ નીચેથી જમીન ખસતી જણાઈ, આંખે અંધારા આવવા -
જ છે, અમિતગતિ જેવા પિતાઓને કે જે પદ અને લાગ્યા. જે મારા વિરહથી ઝરતી હતી એજ પૈસાને પ્રાધાન્ય આપી પોતાની પ્રતિષ્ઠાને નીચે આજે બીજાની સાથે લગ્ન ગ્રન્થીથી જોડાશે ધકાર ? છે, આ સંસાર ચકને ઘડીકમાં આનંદ આપે છે. ઉતારે છે, અને પોતાની કન્યાની જીદગીને અને ક્ષણમાં દુઃખના દરિયામાં ધકેલી દે છે. બરબાદ કરે છે. લગ્ન જીવનમાં અંતરના સાચા હજુ કાંઈ પણ વિચાર કરે ના કરે ત્યાં તો બેભાન થઈને જમીન ઉપર ઢળી પડશે. થોડા સમયમાં પ્રેમને બદલે પૈસા અને પદથી જગતમાં અનેકના ભાનમાં આવતા જ સોમલતાને મે મારી પાસે ગૃહ-જીવનો છિન્નભિન્ન થતા દેખાય છે, જ્યાં બેઠેલી જોઈ. સેમલતાએ ચિત્રવેગને પાણી આપ્યું - તેણે પણ પીઈને સ્વસ્થતા મેળવી પણ મનનું મા
સાચી પ્રિત અને અંતરની લાગણી છે, ત્યાં જ દ ઘટયું ન હતું. સેમલતાએ કહ્યું હું ચિત્ર- બધુ સર્વસ્વ સમાયેલું છે. વિગ! એક ખાસ વાત કરવાજ હુ આવી છું, કે કનકમાળા પોતાના અંતઃકરણથી આપને જ નભવાહન એક ચક્રવર્તિ થશે બીજા નહિ વરી ચૂકી છે, તેના મનમાં કે મુખમાં આપના થાય શું ? ચિત્રપગે પોતાની હૈયાવરાળ બહાર સિવાય બીજા કોઈનું નામ જ નથી, તેથી દરેક કાઢી. પ્રવૃત્તિમાં તે આપને જ યાદ કરે છે, અને તેની પણ હવે તે બીજે કઈ ઉપાય ન હતો, માતા ચિત્રમાલા પણ માને છે કે કનકમાલા કારણ કે અમિતગતિના ગૃહાંગણે લગ્નની બધીજ ચિવગને જ ઇચ્છે છે, પણ પિતા અમિતગતિ તેયારીઓ થઈ ચુકી હતી, થોડો વધુ સમય હોત એક ધર્મ સંકટમાં આવી પડયા છે, તેને લીધે જ તે આ સંકટને દૂર કરવા પ્રયત્ન કરત. પણ આ બધુ સંકટ ઉભું થયું છે ?
હવે તે બધુ શું થાકાર જેવું લાગે છે; શાન ધમ સંકટ...!! સોમલતા મને તું ભાગ્યના દ્વાર બંધ થયા હોય અને અંધજણાવ....ચિત્રગના અંતરે આવેગ વળે ! કાના ઓળી વચ્ચે અટવાઈ ગયો હોય મારું સેમલતાએ કહ્યું, એ વાત એવી બની છે કે જીવન જાણે અંધકારમાં ધકેલાઈ જતું હોય તેવું અમિતગતિ એકવાર ગંગાવનગરમાં ગંધવાહન મને લાગ્યું ! રાજા પાસે ગયાં, તે વખતે ગંધવાહનને પુત્ર આ સમયે કનકમાળા પતે શું કરતી હશે નવાહન માડા વહેલા પણ વિદ્યાધરોને ચક્ર તે જાણવાની ઈચ્છા થઈ પણ મારું મન જાણે ઓકટોબર-૮૪]
[૧૯૧
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મૌન થઈ ગયું, જીભ ઉપડતી ન હતી, સેમલતા એકાંતમાં ગઈ ઝાડ ઉપર વસ્ત્રનો છેડે બાંધી થોડો સમય રોકાઈને ચાલી ગઈ.
આપઘાત કરવાની તૈયારી કરી ત્યાં જ કોણ ત્યાર પછી તે મને જે સમાચાર મળતાં જાણે કેમ તેના હૈયામાં જુદો વિચાર જો રહ્યાં તેની ઉપરથી તે એમજ લાગ્યું કે કંઈપણ
અને આપઘાત કરવાનું માંડી વાળ્યું, પછી તો ભેગે કનકમાળા નવાહનને નહિજ પરણે તેની
કરી તેના જીવનમાં નવીજ ઘટના બની. સાથે લગ્ન કરવા કરતાં આત્મઘાત કરવાનું શ્રેય
(ક્રમશ:) માન્યું, લવનની આગલી રાત્રીએ આપઘાત કરવા
આ
3
1
* કરો Nણસ'
+ 8
=
5
.
1
H
,
, જ
g
મેં"'
'
B
& BY ૐ
ૐ
ૐ
Is B'હૈ'
આ કાર છે
જ
છે.
પ્રગટ થઈ ચૂકેલ છે સુમતિનાથ ચરિત્ર ભાગ-૧ લે તથા શ્રી સુમતિનાથ ચરિત્ર ભાગ-૨ જે જેની મર્યાદીત નકલે હોવાથી તાત્કાલિક મંગાવી લેવા વિનંતી છે. અને તે બને ભાગે મૂળ કીંમતે આપવાના છે. શ્રી સુમતિનાથ ચરિત્ર ભાગ-૧ લો (પૃષ્ઠ સંખ્યા-રર૪) કીંમત રૂપિયા પંદર. શ્રી સુમતિનાથ ચરિત્ર ભાગ-ર જે (પૃષ્ઠ સંખ્યા-૪૦૦) કીંમત રૂપિવી પાંત્રીશ.
-: સ્થળ :–
શ્રી જન આત્માનંદ સભા ઠે. ખારગેટ : ભાવનગર : (સૌરાષ્ટ્ર )
રાજ
તા. ક. : બહારગામના ગ્રાહકોને પોસ્ટેજ ખર્ચ અલગ આપવાનું રહેશે.
હઠીડિરગર , દરર * * * * 'BER 15m
24, HD, Viા , એક જ
શ્રી શત્રુંજય ગિરિરાજ દર્શન શાશ્વતા તીર્થની ઉપાસના આવા પુનિત પુસ્તકના વાચન દ્વારા વિશેષ રીતે થઇ શકે છે. તેથી આ પુસ્તક દરેક ઘરે વસાવવા જેવું છે.
નવ્વાણુ યાત્રા કરનાર ભાગ્યવંતોને, વર્ષીતપ કરનાર તપસ્વીઓને, તેમજ શ્રી જૈન સંઘના શ્રાવકે અને શ્રાવિકાઓને પ્રભાવનામાં આપવા લાયક પુસ્તક છે. આ પુસ્તકમાં પુનિત તીર્થના પંદર ફોટાઓ છે કિંમત ફક્ત ૬-૦૦ રૂપિયા જે વ્યક્તિ સે કે તેથી વધારે પુસ્તક મંગાવશે તેમને દશ ટકા કમિશન આપવામાં આવશે.
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ખારગેઇટ
ભાવનગર
૧૨]
(આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તે પયગમ્બર કા કયા હોગા ?
લે. મુનિ શ્રી રૂપચંદ્રજી આજ બહારે ને ગુલિસ્તાં કે લૂંટને કી કોશિશ કી હૈ, ઔર સિતારેને આસમાં કો, લૂંટને કી કોશિશ કરી છે. સંપ્રદાયકી દિવારે તેડ ધર્મ ઈલાબ ચાહતા હૈ, કર્યો કી ઠેકેદારોને ભગવાન કે, લૂંટને કી કોશિશ કી હૈ. દેશ કે દુશ્મનેસે નહિ, આજ ગદ્દારેસે ખતરા હૈ, ધર્મકી સુરક્ષા કે લિયે સાવધાની કી જરૂરત હૈ. ઉસે નાસ્તિક સે નહિ. કિન્તુ ઠેકેદારોએ ખતરા હૈ, યદિ સિતાને બગાવત કી તે અંબરકા કયા હોગા ? ધર્મ કે નામ સે ગરીબો કે રાત-દિન ઠગને વાલે ! ઈન્સાનને બગાવત કી તે પગબર કા ક્યા હોગા ? ||
ક
ક્ષમા કરી દે. ક્ષમા કરી દે... તેફાનને દઈને અણછાજતી મહત્તા,
વાતનું વતેસર ન કર, ક્ષમા કરી દે. હેડીનું એક રમકડું તૂટયું તે થઈ ગયું શું?
મજાની બાળહઠ છે, સાગર ! ક્ષમા કરી દે. કાંટાઓનું બિછાવી બિસ્તર, કહે છે દુનિયા
પઢી જા હસતાં હસતાં ફુલેની તજ માની. અર્થાત્ જુલ્મીઓના જુના ઘાવ સહેવા,
પહેરી ઉદારતાનું બખ્તર, ક્ષમા કરી દે.
ઓકટોબર-૮૪
T૧૯૩
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મુક્તિ પાય લે. પ. પૂ. બુદ્ધિસાગર સૂરિજી વિષ હલાહલ સારી, પુદગલ સંગ કહાય, તેથી ત્યારે જે રહે, તે જીવ મુક્તિ પાય. ગુણવન દાવાનલ સમે, શ્રી ધનને સમુદાય; તેથી ત્યારે જે રહે, તે જીવ મુક્તિ પાય. કયા વિષ્ટા કોથળી, તેમાં નવી લપટાય મમતા તજી સમતા ભજે તે જીવ મુક્તિ પાય. જિનવાણ અમૃત લહી મનમોહી હરખાય; જિનાજ્ઞા મનમાં વસી, તે જીવ મુક્તિ પાય.
ઓ
ને
તરછોડશો ન તેને
લે. કમળાબેન ઠક્કર આશા ભરેલ ઉરનાં દુખિયા જે હોય તેને, ખંજર ધરી છગરમાં, તરછોડશે ન તેને. આધાર એક માની આવે શરણ તમારે, આશ્રિત હૃદય વિસારી, તરછોડશો ને તેને. દુબધાં વિસારે દેખી નયન અમીનાં. અમૃત વિહોણું થઈને, તરછોડશે ન તેને. દર્દી બને બિચારા બસ આપને જ માટે, તે દવા ન દઈને, તરછોડશે ન તેને. સ્વાર્પણ કરે સદાયે સત્ય નેહ સાટે, નેહી ન આપ થઈને તરછોડશે ને તેને પ્રભુની પ્રતિમા પેખી પૂજે મૂરન તમારી, પૂજક તે એ વખોડી, તરછોડશો ન તેને.
૧૯૪]
Tીમાનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જન્મો જીતી.એ.
રતિલાલ માણેકચંદ શાહ (નડીઆદ)
જમતી વખતે આપણે તેમાં કોઈ ફેરફાર અંકુરો ફુટતા નથી. તેમ આ આત્માના કર્મ કરી શકતા નથી, પરંતુ મરણ સુધારવાને એટલેક રૂપી બીજ બળી ગયા બાદ, જન્મરૂપી અંક વારંવાર જન્મવું ન પડે એ પુરૂષાર્થ આ ઉત્પન્ન થતા નથી. કેવળી મરણ સિવાય સંસામનુષ્ય જન્મમાં આપણે આચરી શકીએ. જે ૨નું બીજ બળે નહિ. કેવળી મરણે ચારે કર્મો જન્મવાનું જ ન હોય તે પછી મૃત્યુ પેયજ એકી સાથે વિલીન થાય છે. ( વેદનીય, આયુ, શાનું? જમે તે જરૂર મરે આ એક નિયમ કે, નામ અને ગોત્ર), આઠ પ્રકારનાં કર્મોમાંથી આ પરંતુ મરે તે જમે જ એ નિયમ નહિ. ન ચાર અઘાતીયા કર્મો નડતાં નથી, ઘાતી કર્મો પણ જમે, જે પરિણામે જીવ નિધન પામે, તેજ આત્માના ગુણોને આવરે છે (જ્યાં સુધી ઉભા પરિણામમાં જીવે તેવો નિયમ નથી; મરણ સમયે હોય ત્યાં સુધી). અઘાતી કર્મોનું તે પ્રમાણે હતું જેવી બુદ્ધિ તેવી જીવની ગતિ થવાની તેમ સત્ નથી. આવા અઘાતિ કર્મો છેલ્લે લુપ્ત થાય છે પુરુષ કહી ગયા છે. “યથામતિ તથા ગતિઃ' અને આત્મા પૂર્ણતાને પામે છે. ભવિષ્યની ગતિને આધાર મરણ સમયની પરિ- સંસાર રૂપી વૃક્ષનું બીજ (ઉપાદાનકારણ ) સ્થિતિ પર આધારિત છે. મરણ જે સુધરે તે જ અજ્ઞાનતા જ છે, સ્થૂળ શરીરમાં આત્માની બુદ્ધિ જમ સુધરે, તે સંદર્ભમાં શાસ્ત્રમાં તેના વિધાનો અંકુર છે, વિષયેચ્છા પાંદડા છે, પ્રાણ શાખાઓ અંકિત કરવામાં આવ્યા છે; જેવાં કે બાળ મરણ છે, ઇદ્રિના સમૂહ શાખાઓના અગ્રો છે, પંડિત નાણુ વિગેરે. મરણ સુર્ય જન્મને વિષય ફૂલે છે, અનેક કર્મોથી ઉત્પન્ન થયેલું સુધારે છે જ, જે નિઃશંક હકીકત છે, કારણ કે અનેક પ્રકારનું દુઃખ ફળ છે અને આમાં, આ જમે તે મરે છે, જે મરે તે જમે એવો નિયમ સંસાર રૂપીવૃક્ષમાં ફળને ભોગવનાર જીવ પક્ષી છે. જ હોય તો મોક્ષ કોને થાય ? બલકે નજ થાય; અજ્ઞાનરૂપ ઉપાદાને કારણવાળો, અન્ય કારમાટે મરણ સુધારવું તે અત્યંત આવશ્યક છે. ણની અપેક્ષા વિનાને, ઉચ્છેદરહિત પ્રવાહવાળા
આવિચી નામનું મરણ પ્રત્યેક સમયે આયુષ્ય (અને આત્માનાજ્ઞાન સિવાય બીજો કોઈ ઉપાય ભગવે છે, પ્રત્યેક સમયે આયુષ્ય ભગવતે મરે નથી.) નાશ નહીં પામનાર આ શરીરાદિ જડછે. સંસારની અપેક્ષાનું મરણ ક્યારે? કે, ચારે માં, આત્મોની બ્રાંતિરૂપ બંધ કહ્યો છે. તે બંધ ગતિમાં મર્યા કરે, પરંતુ જ્યાં સુધી સંસાર આ જીવને જન્મ-મરણ, રોગને વૃદ્ધાવસ્થાદિ ઉભે હોય છે, ત્યાં સુધી તેને સંસાર વિલીન રૂપ દુઃખોના પ્રવાહમાં ડૂબકી ખવડાવ્યા કરે થતું નથી. જ્યારે કેવળજ્ઞાન પામીને મરે, ત્યારે છે. સંસારથી માર્યો ગણાય. કારણ કે કેવળજ્ઞાનને મુમુક્ષુઓએ આ બંધથી છૂટવા માટે જડઆવિષ્કાર થયા બાદ સંસારરૂપી બીજ બળી જાય ચેતનને વિવેક કરે આવશ્યક છે. તે વિવેક છે, બળી ગયા બાદ તેને વાવવામાં આવે, પાણી વડેજ પિતાને સપ, ચિદ્રપને આનંદરૂ૫ આત્માસિચવામાં આવે, ખાતર નાખવામાં આવે છતાં ને અનુભવિને આનંદી જીવન્મુક્તિના વિલક્ષણ ઓકટોબર-૮૪]
[૧૯૫
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સુખને અનુંભવનારે થાય છે.
જનમેલાને મૃત્યુ અવશ્ય આવવાનું જ છે
એવી કર્મની ગતિ છે, તે પછી તેની મમતા શા અજ્ઞાની મનુષ્ય જડ એવા પિતાના શરીરને
તે માટે સર્વદા હાતિત રહેવાના આત્માને તે હું માનીને પંચેન્દ્રિયના વિષયે, રૂપ, રસ, ગંધ
મુક્ત આત્મા જ કહ્યા છે. “દેહ છતાં જેની સ્પર્શ અને શબ્દમાં એકાકાર થતે અનેક કર્મો
દશા, વર્તે દેહાતીત, તે તે જ્ઞાનીના ચરણમાં ઉપાર્જન કરે છે. મેદ, માંસ, ચામડી, હાડકાને
વંદન છે અગણિત. જેઓની દેહ પર દષ્ટિ નથી. વિઠાના સમૂહમાં હું એવી બુદ્ધિ કરી વિષય-
તેઓને પ્રિય-અપ્રિય, સુખ-દુઃખ, શેક...મોહાદિ
- કપાયે પાછળ પાગલ બની ઘૂમે છે જેથી તેને
હેતાં નથી, (પાતળા પડી ગયેલા હોય છે), આ અનંતા સંસાર ચક્રમાં ઘૂમવું પડે છે. જ્યારે હિ
વિશ્વમાં જોયું તેને જોવાનું જ, ખીલ્યું તે કરમા
તે જ્ઞાની મનુષ્ય પરમાર્થરૂપ પિતાના સ્વરુપને
વાનું, ઊગ્યું તે આથમવા માટે, તે જમે તે જુદું જાણે છે.
તેમાં આશ્ચર્ય જેવું છે શું ? “જાતસ્ય હિ ધુ હે સૂઢ! આ ચામડી, માંસ, મેદ, હાડકાને મૃત્યુઃ ” મૃત્યુ એકધીન છે. માટે જ રાજા વિષ્ઠાના સમૂહરૂપ શરીરમાં, આત્માની બુદ્ધિને ગોપીચંદને તેની માતાએ કહ્યું હતું કે, હે ત્યાગ કર. અને વિકલ્પથી રહિત બની આત્મામાં
ગોપીચંદ ! તારા પિતાની પણ તારા જેવી જ સ્થિસ્થા અને તે વડે ઉત્કૃષ્ઠ શાંતિને અનુભવ ફર. દેહાદિમાં હું પણાની બુદ્ધિને વિલીન કર્યા
પર સુંદર ફાયા હતી, છતાં તેને અગ્નિના હવાલે
છે જો કે સિવાય આધ્યાત્મિક રાહ પર આગળ વધી કરવામાં આવી, હવે તારી આવી સુંદર કાયા શકાતું નથી.
જોઈને મને વિચાર ઉદભવે છે કે, આ કાયા રાગ-દ્વેષની ઊર્મિઓ માત્ર અજ્ઞાનતાને કારણે પણ એક દિવસ અગ્નિને હવાલે થશે. માટે તું જ ઉદભવે છે, પણ જ્યાં સદસના વિવેકને એવું કર કે જેથી ફરીથી માના પેટમાં આળેસત્-ચિત્ત-આનંદનો નિત્યાનિત્ય (આત્મા) ટવું ન પડે, (બીજી મા ન કરવી પડે) અને વિચાર છે ત્યાં રાગ-દ્વેષને સ્થાન નથી. જે જ્ઞાની કંચન જેવી કાયાને અગ્નિને હવાલે ન કરવી પડે. છે, તે જાણે છે કે, જન્મને પર્યાય વાચક શબ્દ મૃત્યુ છે, તે જાણે છે કે ક્ષણ ભંગુર સંસારમાં
આથી ગોપીચંદ વૈરાગ્ય પામ્ય અને તે મૃત્યુને પ્રત્યેક પદાર્થો નાશવંત, ચલાયમાન, અસ્થિર જીતવા ચાલી નીકળ્યા. જેથી ફરી જન્મવું જ ન અને પરિવર્તનશીલ છે, આત્મા એકલેજ અજર ન પડે. આપણે પણ હેલા કે મેડા, આ ભવમાં છે, અમર છે, અભેદ છે, અચ્છેદ છે, જે કદી કે બીજા ભવમાં જે કરવાનું છે તે આજ કરવાનું મરણ પામવાનો નથી, એ જાણે છે કે, આ દેહે છે કે ફરીથી જન્મવું ન પડે, એટલે કે જન્મ નાશને માટેજ સજાયેલ છે, એ વિચારશીલ
પર જીત મેળવવાની છે, તેથી મૃત્યુ આવે જ ધીરાત્મા એ તુચ્છ દેહ સામે દૃષ્ટિ પણ કરતા નથી, તે રાગ-દ્વેષને લુપ્ત કરી સંસાર સાગરને જ નહિ. તેમ નહીં કરીએ, ત્યાં સુધી ચાર ગતિના તરી જાય છે.
ચક્રમાં પીસાવાનું જ છે તે ન ભૂલીએ.
૧૬]
[આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શેઠળો ઉપયોગ, શેમાં ક૨શો ?
સુદૃઢ અને નિરોગી શરીરના ઉપયોગ પ્રત, તપ, નિયમ, અને ધ્યાનમાં કરવા.
કુશળ અને તીક્ષણ બુદ્ધિનો ઉપયોગ નવ તત્વની વિચારણામાં ષદ્રવ્યની વિચારણામાં તેમજ શ્રી વીતરાગ વાણીને સમજવામાં કરવો..
સુમધુર કંઠને ઉપયોગ શ્રી વીતરાગ ભગવંતના ગુણ ગાવામાં કરવા. વાણીનો ઉપયોગ શ્રી વીતરાગ પરમાત્માએ કરેલા ધર્મના પ્રચારમાં કરવા. લેખન કળાનો ઉપયોગ જ્ઞાની ભગવડતાના કથનને પ્રસાર કરવામાં કરવો.
સંપત્તિને અને ધનનો ઉપગ જૈન સમાજના સર્વાગી વિકાસમાં, જ્ઞાન વૃદ્ધિની પ્રવૃત્તિએમાં, સાધર્મિક બંધુઓને મદદ કરવામાં, દિનદુઃખીઓના આંસુ લૂછવામાં કરવા.
આમ પ્રબળ પુણ્યોદયે મળેલ તન, મન, ધન, બુદ્ધિ, વાણી વગેરેનો સદુપયોગ કરવાથી માનવ ભવ સાર્થક બને છે. | યુવાની જીવનમાં અગત્યથી અવસ્થા છે. આ સમય દરમિયાન ધર્મ અને વ્યવહારની કરેલી કમાણી વૃદ્ધવસ્થામાં મદદરૂપ બને છે. યુવાન અવસ્થામાં જે ચેતના અને શક્તિ હોય છે તે વૃદ્ધ ઉંમરે નથી હોતી. વૃદ્ધાવસ્થા માં શારીરિક શક્તિઓ ક્ષીણ થઈ જાય છે. આ સૌને અનુભવ છે. છતાં પણ યુવાનીમાં લે કે મળેલ સુવર્ણ અવસર મઝા અને ભોગ વિલાસમાં તેમજ રંગ-રાગમાં વેડફી નાંખે છે.
ભવ્ય ભોગ-વિલાસ કાયમ રહેતાં નથી. તેનાથી પ્રાપ્ત થતો આનંદ ક્ષણિક હોય છે. સરવાળે તે તેનાથી આધિ, વ્યાધિ અને ઉપાધિ જ પેદા થાય છે. પરિણામે વૃદ્ધાવસ્થા ખૂબજ કેષ્ટથી વીતાવવી પડે છે. | ધન કમાવા માટે જેમ યુવાવરથા ખરી ઉંમર છે, તેમ સમાજ સેવા, શાસન સેવા અને ધર્મ કરવા માટે ખરો સમય પણ યુવાનીને છે. | મહા ભાગ્યેાદયે યુવાની મળે છે અને એવું જ પ્રબળ પુણપ હોય ત્યારે સુદેવ, સુગુરૂ અને સુધર્મનો સાગ મળે છે.
ભવ્ય ? તમે ચેતો, જાગૃત બનો અને યુવાનીને શાસન સેવામાં, સમાજ સેવામાં, અને ધર્મ સાધનનો ઉપયોગ કરી લો.
श्री हेमचन्द्राचार्य कृतम् प्राकृत व्याकरणम् ( अष्टमोऽध्यायः) શ્રી બેન આત્માનંદ સભાનું પ્રકાશન-૯૪મું રત્ન છે, સાચા અર્થ માં તે રત્ન જ છે કેમકે તેના વિવિધ કારણે પ્રાકૃત ભાષાનો અભ્યાસીને પુનિત ભાષાથી પ્રકાશિત કરે છે. પ્રાચીન પ્રાકૃત ભાષાના વ્યાકરણો માં આ પુસ્તકનું અદ્વિતીય સ્થાન છે. અર્વાચીન વિદ્વાનોએ આ પુસ્તકને બીરદાવ્યું છે. અભ્યાસીને સંપૂર્ણ જ્ઞાન મળે અને તુલનાત્મક અભ્યાસ થાય તે માટે આ પુસ્તકમાં નવ Appendices આવેલ છે. જર્મન જેવા દેશમાં તેમજ મહાન વિદ્યાપીઠની માંગ સારી છે. તેજ તેનું મૂલ્યાંકન છે. Price Rs. 25,00
Dolar 5-00
Pound 2-10 | : પ્રાપ્તિસ્થાન : શ્રી આમાનદ સભા ખારગેઈટ, ભાવનગર,
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Atmanand Prakash
Regd G. BV. 31.
SASARARRERAKRENARIAS PRARARARAR NEPAKARAN
રે પ્રકાશન :અનેક વરસે ની મહેનત અને સંશોધનપૂર્વક પરમપૂજ્ય વિદ્વાન | મુનિરાજ શ્રી જ વિજયજી મહારાજના વરદ્હસ્તે સંપાદિત થયેલ અજોડ અને અમૂલ્ય ગ્રંથ
હાઉI.૨ 6].યુ.૦,૪૫, પ્ર.શુ.એ. અને હોય છે.ગ,
- આ ચામુલ્ય ગ્રંથ જેમાં નાનું અદ્ભુત વણ ન છે તે દરેક સાધુ મુનિરાજો તથા ૬ર સાધ્વીજી મહારાજ માટે અતિ ઉપયોગી ગ્રંથ છે. દરેક ગૃહસ્થાએ અને સમાજની દરેક લાયબ્રેરી માટે વસાવવા જઈ ,
આ ગ્રંથ માટે પરમ પુત્રય આચાર્ય શ્રી વેજઅધુમસૂરીશ્વરજી મહારાજ જણાવે છે કે
ભાવનગર શ્રી જૈન આ માનદ સભાએ આ પુસ્તકનું પ્રકાશનું કયું તે એક મેટા ગૌરવની વાત છે. જે વિદ્વાન મુનિ મહારાજો, સાદેત્રીજી મહારાજે, તથા આવ કે તેમજ શ્રાવિકાઓને જૈન દર્શનના અભ્યાસ માટે ખૂબ જ ઉપયોગી નીવડશો.
| ભારતભરમાં અનેક જૈન સંસ્થાઓ છે. તે છે! એ પ્રગટ કરેલા પુસ્તક માં આ “ દ્વાદશા ૨' નચક્રમ’ને શ્રેષ્ઠ સ્થાને મૂકી શકાય તેમ છે. માટે શ્રી જન આડે રમાનદ સભા ને ધન્યવાદ ઘટે છે.
Re ( કીમત રૂા. ૪૦ - ૦૦ પાઉટ 'છએ અલગ )
ની બહાર પડી ચુકેલ છે જ દત્તકે થાનકે ન ( અમારું નવું પ્રકાશન ) પ્રસ્તુત જિનદત્તકથાનક સંસ્કૃત ભાષાના અભ્યાસીઓ માટે ખાસ ઉપયોગી એવા કથા ગ્રંથ છે.
સ્વ. પૃજયપાદ આગમપ્રભાકર શ્રુત-શિલવારિાધે શ્રી પુણયવિજયજી મહારાજની ઇરછાનુસાર આ ગ્રંથ પ્રકાશન કરવા માં સફળ થતા ખુબ અ.નંદ અને સંતોષ અનુભવાય છે.
અમારી વિનતિને ધ્યાનમાં લઈને પરમ પૂજ્ય સા વીજી મહારાજશ્રી એ.કારશ્રીજી મહારાજે આ ગ્રંથનું સંપાદન-સંશોધનનું કાર્ય કરી આપવાની કૃપા કરી છે,
e આ કથાનકને ગુજરાતી ભાષા માં પણ સંક્ષિપ્ત સાર આપવા માં આવ્યું છે. આ ગ્રંથ રે - દરેક લાયશ્રેરીમાં વસાવવા ચેપગ્ય છે. ( કિમત રૂા. ૮-૦૯ )
| લખા શ્રી જન આમાનદ સભા : ખો રગેટ, ભાવનગર,
તત્રી : શ્રી પે પટભાઇ રવજીભાઈ સત શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ તત્રી મડળ વતી
- પ્રકાશક : શ્રી જેને આમ, નદ સભા, ભાવનગર, મુદ્રક : શેઠ હે મૈન્દ્ર હરિલાલ, આનંદ પ્રી. પ્રેસ, સુતારવાડ, ભાવનગર,
For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only