Atmanand Prakash Pustak 081 Ank 10

Author(s): Popatlal Ravjibhai Salot
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/531923/1

Page #1

આતમ સંવત ૮૯ (ચાલુ) વીર સ', ૨૫૧૦
વિક્રમ સંવત ૨૦૪૦ શ્રાવણ
પરમ પૂજ્ય શ્રી સુમતિનાથનું સ્તવન
લેખક : આનન્દઘનજી મહારાજ સાહેબ
સુમતિ-ચરણ કુજ આતમ-અપરણા, દરપણ જિમ અધિકાર, સુજ્ઞાની, મતિ-તર પણ બહું સમ્મત જાણિએ પરિસર પણ સુવિચાર, સુજ્ઞાની. ત્રિવિધિ સકલ તનુ ધરગત આતમાં, બહિરાતમ ધુરિ ભેદ સુજ્ઞાની, બીજો અંતર આતમ તીસર, પરમાતમ અવિચછેદ સુજ્ઞાની. આતમ બુધે કાયાદિક ગ્રહ્યો બહિરાતમ અઘરૂપ સુજ્ઞાની, કાયાદિના હો સાખીધર રહ્યો, અ'તર આતમ રૂપ સુજ્ઞાની. જ્ઞાનાનન્દ હૈ પૂરણ પાવન, વજન સકલ ઉપાધુ સુજ્ઞાની, અતીન્દ્રિય ગુણ – ગણ મણિ આગરૂ, એમ પરમાતમ સાધુ સુજ્ઞાની. બહિરાતમ તજી અંતર આતમા, રૂપ થઈ સ્થિર ભાવ સુજ્ઞાની, પરમાતમનું' હા આતમ ભાવવું', આતમ ૬પણ ભાવ સુજ્ઞાની. આતમ અપણ વસ્તુ વિચારતાં, ભરમ ટળે મતિદોષ સુજ્ઞાની, પરમ પદારથ સ’મત્તિ સંપજે, આનન્દ ઘન રસપોષ સુજ્ઞાની.
e પ્રકાશક : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર પુસ્તક : ૮૧ ] ઓગસ્ટ : ૧૯૮૪ [ અંક :
૧૦

Page #2

અ નુ ૐ મ ણિ કા
ક્રમ
લેખ
લેખક
પૃ8
૧૪૫
૫૦ પૂ૦ તીર્થકર ભગવાન પૂ૦ આનંદઘનજી મહારાજ સાહેબ સભવનાથનું સ્તવન વસુદેવ હિડી (હિન્દી) પૂ૦ સંઘદાસ ગણિ.
૧૪૭ જીવદયા ઉપર ભીમ અને ૫૦પૂ. કૈલાસસાગરસૂરિજી મ. સા ના
૧૫૧ સેમની કથા”
શિષ્યરત્ન મુનિશ્રી નીતિસાગરજી મ. સા. શુ બનશો ? ડે. ભાયલાલ એમ, બાવીશી
૧૫૩ ગુણવાન-ગુણાનુરાગી કે ગુણકષી ? સતી સુરસુંદરી
૫૦પૂ૦ શ્રી વિજય અમૃતસૂરીશ્વરજી ૧૫૫
મ.સા.ના શિષ્ય મુનિશ્રી દાનવિજયજી મ. ક્ષમાની શરણાઈ
- પૂ૦ ગણિવર્યશ્રી દીનવિજયજી મ. સા. ૧૫૮ જૈન સમાચાર
૧૬૦ આ સભાનાં નવા આજીવન સભ્ય શ્રી કીર્તીકુમાર પાનાચંદ શાહ (થાનવાળા ) ભાવનગર ધર્માત્મા સાથે સાચી મૈત્રી બાંધી....
જૈનધર્મનો જય જયકાર કરીએ...
* જ્ઞાનતેજ ?? લાલવાડી, મુબઈ. મિત્ર બનો તે એવા બનજો, મૈત્રી જીવનભર દાખવજો,
કંટક સંકટ સહુ સહી લેજો, ધર્મને ખાતર મરી ફીટજો. મિત્રતા કરે તે કરી જાણજો, કપટ અને મિત્રતાની વચ્ચે છાયા અને તડકે જેટલા તફાવત છે. કેઈને ઠગવાની બુદ્ધિથી મિત્રતા ન કરતા, ને મિત્રતા કરીને દગો ન દેતા. જે મિત્રતા કરીને કેઈને વિશ્વાસ સંપાદન કરીને દગા દેશો તો તમારી જ બે અદબી થશે, સાથે સાથે રાગ-દ્વેષ રૂપી મહાશત્રુઓને જીતેલા એવા વીતરાગનો પ્રકાશે ધર્મ નિંદાશે. અને જે જૈનધર્મની નિંદા કરીને જૈનધર્મ પામવાની યોગ્યતાનો નાશ કરશે, તે પાપના મિથ્યાત્વના નિમિત્ત તમે બની જશે....
જેને ધર્માત્માની સાથે મિત્રતા હોય તે તે કેટલે બધે નિભય હોય...! તેને કેવી સરસ હૂંફ હોય....! ધર્માત્માની મૈત્રી એટલે ધામધખતા તાપમાં શીતલ છાંયડી સમ વિશાળ વડલાનું વૃક્ષ....! ધર્માત્માની મૈત્રી એટલે વીકટ વનવગડામાં ચોર-ડાકુ- કાપાલિકેથી બચાવનાર સશસ્ત્ર રખેવાળ....! તમારે પણ જો આવું ધર્માત્મા બનવું છે તો આવીજ મિત્રતા અન્યની સાથે
(અનુસંધાન ટાઈટલ પેજ ૩ ઉપ૨ )

Page #3

બી
વાનંદ
તંત્રી : શ્રી પિપટલાલ રવજીભાઈ સાત વિ. સં. ૨૦૪૦ શ્રાવણ : ઓગસ્ટ-૧૯૮૪
વર્ષ : ૮૧ ]
[ અંક : ૧૦
પરમ પૂ૦ તીર્થકર ભગવાન સંભવનાથનું સ્તવન
લે. પૃત્ર આનંદઘનજી મહારાજ સાહેબ
( ચાલુ) દોષ ટલે વલી દષ્ટિ ખેલે ભલી રે પ્રાપ્તિ પ્રવચન–વા છે
જ્યારે મિથ્યાત્વ દષ્ટિને દોષ દૂર થાય છે ત્યારે પાંચમી “સ્થિરા” દષ્ટિ ખુલે છે. વેગ ભાગમાં આઠ દષ્ટિ બતાવી છે : મિત્રા, તારા, બલા, દીપ્રા, સ્થિર, કાન્તા, પ્રભા અને પરા.
પાંચમી દષ્ટિ સમ્યકથદ્વાની છે. જેવા સમ્યફળદ્વાનો ભાવ પ્રગટ થાય છે તેવા સવજ્ઞ-વિતરાગના વચન પ્રાપ્ત થાય છે. “જિનેશ્વર ભગવાને કહ્યું છે તે જ સત્ય છે અને નિઃશંક છે.”
આ આધ્યાત્મિક યાત્રામાં ગુરુને સંયોગ મળે છે. (૧) તેથી પાપ કર્મોને નાશ થાય છે(૨) પાપાનુબંધેિ અકુશળ કર્મ કમ બને છે. (૩) આધ્યાત્મિક ગ્રંથનું શ્રવણ-મનન થાય છે. (૪) નયવાદ-માધ્યમથી હેતુવાદની

Page #4

૧૪૬]
સહાયતાથી ધર્મ ગ્રન્થાનુ પરિશીલન થાય છે. કવિએ ચાર વાતા એકજ ગાથામાં ખતાવી છે.
પેરિચય પાતક-ઘાતક સાધુશું રે અકુશલ, અપચય ચૈત, ગ્રન્થ અધ્યાત્મ-શ્રવણ-મનન કરીરે, પરિશિલન નય હેત. (૪)
ચેતન, માત્ર બાહ્ય ધમ ક્રિયાના માધ્યમથી નહિ, પરરંતુ ગુણાના માધ્યમથી આત્માની આન્તર ચાત્રા વિકાસ પામે છે ત્યારે સાધુ પુરૂષોના પરિચય પાપોના નાશક અને છે. અકુશળ પાપકર્મો પણ નાશ પામે છે. સાધુ પુરૂષોના ચરણામાં વિનયથી બેસીને, આત્મશુદ્ધિના પ્રેરક આધ્યાત્મિક ગ્રન્થાનું શ્રવણ-મનન કરશે. જેમ જેમ જ્ઞાનના પ્રકાશ વૃદ્ધિ પામશે તેમ તેમ સાત નયાના માધ્યમથી તત્ત્વ ચિંતન કરશે. તેથી તેનું મન વિસ વાદાથી મુક્ત બનશે.
કારણ – જોગે હેા કારણ નીપજે રે, એમાં કાઈ ન વાદ, પણ કારણ વિણ કારજ સાધિયે રે, એ નિજમત ઉન્માદ (૫)
આ પ્રકારે ઉત્તર/ઉત્તર આત્મવિકાસમાં પૂર્વ/પૂર્વ વિકાસની ભૂમિકા કારણ અને છે. આ બાબતમાં કોઈને મતભેદ ન હોવા જોઈએ. કાર્ય કારણ ભાવની ઉપેક્ષા કરી, ક્રમિક આત્મવિકાસના સિદ્ધાંતને છેડીને, ‘અક્રમ વિજ્ઞાન’ ની વાતા કરનાર-મતાન્માદ આજ પણ કઈ કાઈ જગાએ ફેલાયેલ છે.
મુગ્ધ સુગમ કરી સેવન આદરે રે, સેવા અગમ અનૂપ, દેજો કદાચિત સેવક-યાચનારે, આનધન રસ રૂપ. (૬)
ચેતન, દુનિયામાં મેોટી સંખ્યામાં લોકો સરળ હોય છે. તેઓ પ્રભુ-સેવાના મને, જાણતા નથી. પરમાત્મ-સેવાનુ ગૂઢ રહસ્ય અને તેનુ' અનુપમ સૌંદ તે જ જાણી શકે જે અભય બનેલ છે, અખિન્ન છે, જેનું મિથ્યાત્વ દૂર થયુ' છે, જેને પાંચમી ચાગષ્ટિ મળી છે, જેમને પાપનાશક સદ્ગુરૂ સંગમ થયા છે અને જેણે અધ્યાત્મ ગ્રન્થાનું શ્રવણુ મનન અને પિરશીલન કર્યું છે.
આનન્દ પૂર્ણ ! હે રસપૂર્ણ પરમાત્મન્ ! કયારેક આવી સેવા કરવાનું સૌભાગ્ય મને આપજો. સેવકને બીજુ કશુ જોઇતુ નથી, ખસ, આપની અગમ-અનુપમ સેવા ચાહું છું.
( તા. ક. : કવિવરે સેવા માગીને કેવી ગુણસમૃદ્ધિ માંગી લીધી છે. આપણે સહુ પરમાત્મા પાસે આવી સેવા કરવાની યોગ્યતા, માગીએ. )
‘ અરિહત 'ના સૌજન્યથી
આત્માનં પ્રકાશ

Page #5

- વસુદેવ હિડી (હિન્દી),
છે. પ. પૂ. સંઘદાસ ગણિ,
પ્રકૃત જૈન સાહિત્યમાં સહુથી પ્રાચીન કથા ન થતું. હું તારે વિવાહ બીજી કોઈ છોકરી છ ભાગમાં વિભક્ત છે:
સાથે કરાવી આપીશ.” (૧) કથા૫ત્તિ (૨) પીઠિકા (૩) મુખ પણ નીસેન વિચારવા લાગ્યો, “જ્યારે (૪) પ્રતિમુખ (૫) શરીર અને (૬) મારા મામાની પુત્રી વિવાહ માટે તૈયાર નથી તે ઉપસંહાર.
બીજી કઈ છોકરી કેમ તૈયાર થશે?” વસુદેવને પૂર્વભવ :
તેથી નન્દીસેન દુઃખી બની મામાનું ઘર મગધ દેશમાં એક ગરીબ બ્રાહ્મણ રહે ત્યજીને ચણપુર ચાલ્યો ગયો. હતું. તેને નન્દીસેન નામે પુત્ર હતા. નન્દીસેન વસન્ત ઋતુને સમય હતો. તેની જેવડી નાની વયમાં હતો ત્યારે તેના પિતા માતા મૃત્યુ ઉંમરના તરૂણો નાની વયની છોકરીઓ સાથે પામ્યા. તેને કમનશીબ માની, લો કે એ પણ તેને આમોદ-પ્રમોદ કરતા હતા, તે જોઈને, નન્દીત્યાગ કર્યો.
સેનને પોતાના જીવન પર નફરત આવી. તેણે પરંતુ તેના મામાને નન્દીસેન પ્રત્યે દયા થઈ મને મન નક્કી કર્યું–પોતે આત્મહત્યા કરી લેશે. આવી. તેઓ તેને પિતાને ઘેર લઈ આવ્યા. જે ક્ષણે નન્દીસેને આત્મહત્યા કરવાની તૈયારી તેને કહ્યું, તું મારી ગાય-ભેંસની સંભાળ રાખ કરી તે ક્ષણે એક મુનિએ તેને છે. તેમણે હું મારી કઈ એક પુત્રી સાથે તારા લગ્ન કરી તેને આત્મહત્યા કરતા રોકો. તેમણે કહ્યું, આપીશ.
આત્મહત્યા મહાપાપ છે. વધારે સારું તે એ નદીનના મામાને ત્રણ પુત્રીઓ હતી. છે કે તું સાધુ-શ્રમણાની સેવા કર. પૂર્ણ શક્તિથી પહેલી પુત્રી મોટી થઈ ત્યારે તેને માલુમ પડયું સેવા કર. તેથી તારું કલ્યાણ થશે” આ વાત કે તેના વિવાહ નન્દસેન સાથે થશે. તરતજ તેણે નન્દી સેનને ખૂબ રૂચી. તે દિવસથી તેણે તે સેવા તે વાતને અસ્વિકાર કર્યો. તેણે જણાવી દીધું તને સ્વિકાર કર્યો. સેવામાં તન અને મન પૂરી કે તે તે ભિખારીથી પણ ઉતરતી કક્ષાનો છે. તાકાતથી લગાવ્યું. સેવાભાવ રગેરગમાં પ્રસરી હું તેની સાથે લગ્ન નહીં કરી શકું જે જબર્દસ્તી ગયા, જાતની ખેવના નહિ, માન-અપમાનની થશે તો હું આત્મહત્યા કરીશ. ત્યારે તેના પરવા નહિ, ખાનપાનની ચિતા નહિ. અભિલાષા મામાએ બીજી કન્યાને વિવાહ માટે વાત કરી. એકજ-આવી સેવા ક્યાંથી સાંપડે ? સેવામાં જ તેણે પણ નાખુશી વ્યક્ત કરી. ત્યારે ત્રીજી ઓતપ્રેત. સેવા કરતાં મન-મયૂર નાચી ઉઠે; પુત્રીને કહેવામાં આવ્યું ત્યારે તેણે સ્પષ્ટતાપૂર્વક જાણે કે કામઘટ સાંપડયો ! કલ્પવૃક્ષને સહારો કહ્યું કે તેની સાથે વિવાહ નહિ કરે.
મળ્યા ! ચિતામણિ રત્ન અનાયાસે ઉપલબ્ધ થયું! - છતાં પણ મામાએ કહ્યું, “તીસેન, હતાશ દિવસો વીત્યા. એક દિવસની વાત. નન્દીસેનના ઓગસ્ટ ૮૪]
[૧૪૭

Page #6

વ્રતની કસોટી કરવાબે દેવ આવ્યા, પરીક્ષા પણ તેને એક એરટુંગઆપશે.” જે સાંભળી હું કેવી ? અગ્નિ પરીક્ષ. નન્દીસેન ઉત્તીર્ણ થયા, વડીલ ભાઈ પાસે ગયે. મેં કહ્યું, “આ સુવિપ્રસન્ન બની દેવોએ વરદાન માગવા કહ્યું. પરંતુ સને મને લાભ મળે. હું સિંદુરથને બન્દી નન્દીસેને કહ્યું, “મને ન ધર્મ મળ્યો તેજ બનાવી આપની પાસે રજુ કરીશ.” ” મારા માટે મેટું વરદાન છે.” આ સાંભળી દે . આ સાંભળતાં જ તેઓ હસી પડ્યા. અને ચાલ્યા ગયા. જીવનભર નન્દીસેને સાધુ-સંતની બેલ્યા, “તું હજુ બાળક છે. વળી તેં કદી યુદ્ધ સેવા કરી. પરંતુ મૃત્યુ સમયે સંકલ્પ કર્યો-સીધુ ક્ષેત્ર જોયું પણ નથી. તેથી તું ને જઈ શકે.” સંતોની સેવાથી મને જે કાંઈ પુણ્ય પ્રાપ્ત થયું પણ હું મારા નિર્ણયમાં મક્કમ રહ્યો. છેવટે હોય તે તેના પ્રભાવે મને પરભવમાં એવું રૂપ તેમને કહેવું પડયું, “ઠીક ત્યારે તું જા.” મળો કે જેથી છોકરીઓ મને જોઈને મુગ્ધ : ! ..:સા હ પર પહોંચે. બની જાય.”
' મારા આગમનની વાત જાણી. સિંહર પિતાની મૃત્યુ બાદ નન્દીસેન દેવરૂપે ઉત્પન્ન થયા. સેના તૈયાર કરી. પરંતુ હું તેના પર આઝમણ દેવઆયુષ્ય પૂર્ણ થતાં, ભરતક્ષેત્રમાં અધકુ નહિ કરી શકો માર સેના નાયકે એ મને વૃષ્ણુિના દશમાં પુત્ર તરીકે વસુદેવના રૂપમાં તેમ કરતા રોકો. કદાચ મારા મે ટા ભાઈએ જન્મ પામ્યા.
તે પ્રમાણે નિર્દેશ કર્યો હશે. આવા સુગ પ્રાપ્ત અનેક દિવસે સુધી રાજ્ય કર્યા બાદ અધકુ થતાં સિંહ રથ મારી સેનાને ત્રસ્ત કરવા લાગ્યો. વૃષ્ણુિએ પિતાના મોટા પુત્ર સમુદ્ર વિજયને
હવે હું ચુપ ન રહી શક્યો. કે સને સારથી રાજ્યભાર સોંપી દીક્ષા ગ્રહણ કરી. મુનિ ધર્મ
બનાવી હું અગ્રેસર બન્ય, ક સ મારા રથને પાળી તેઓ મેક્ષ પામ્યા.
સિંહરથ પાસે લઈ આવ્યા. જોકે સિહરથ યુદ્ધ કથારંભ.
વિદ્યામાં પારંગત હ પગ કળા કૌશલ્યમાં તે જ્યારે મારી ઉમ્ર આઠ વર્ષની થઈ ત્યારે મારી સમકક્ષ ન હતું. તેથી પહેલી જ વારમાં મને ગુરુગૃહે મેકલવામાં આવ્યો. મેઘાવી હોવાથી મેં તેના અશ્વો અને સારધીને હળીને નિષ્ટ સ્વબુદ્ધિનો યોગ ગુરુને પ્રેમપાત્ર બન્યું. અભ્યા- બનાવ્યા. તે વખતે કંસે લેહમુદ્રગરથી સિંહસના દિવસે માં એક ગધ વણિક પોતાના પુત્ર રથના રથની ધરી ભાંગી નાખીને તેને બીવાન કંસને મારી પાસે લાવીને કહ્યું, “આપ આને બનાવી છે. રજજુથી બાંધી, બની બનાવી કેસ આપને સાથી બનાવો.” મેં સ્વીકાર કર્યો તે મારી પાસે લઈ આવ્યો. સિંહને બની બનેલે. દિવસથી કંસ મારી સાથે રહેવા લાગે. અમે ઈ. તેની સેના ભાગી છૂટી. સાથે અભ્યાસ કરવા લાગ્યી.
યુદ્ધ જીવીને હું રાજધાનીમાં પાછો ફર્યો. માં અભ્યાસ પૂરો થવાને હતો ત્યારે એક મારા વિજયથી મારા વડીલ ભાઈ પ્રસન્ન થયા દિવસ મારા મોટાભાઈ પાસે રાજગૃહના રાજવી અને સારી પ્રશંસા કરી. પણ એકાન્તમાં લાવી જરાસંઘનો દૂત આવ્યા અને કહ્યું " હારાજે કહ્યું, “વસુ, મેં મિત્તિકને જીવયશાના લક્ષણ જરાસંઘે કહેવરાવ્યું છે કે આપના રાજ્યમાં પૂછયાં છે. તેણે ગણત્રી કરી કહ્યું છે કે જીવયસા. કઈ વ્યક્તિ સિંહપુરના રાજાને બન્દી બનાવી, પિતાના પિતા તેમજ પતિને કુળની ઘાતક થશે. તેમની પાસે રજુ કરે તો તેની સાથે પિતાની તેથી જરાસંઘ તને જીવશ આપવા ઇરછે તે પુત્રી જીવરાશાના લગ્ન કરાવશે; અને દહેજમાં પણ તું તે વાત સ્વીકારતા નહિ.” ૧૪૮]
[આત્માનંદ પ્રકાશ

Page #7

મેં પ્રત્યુત્તર આપ્યું, “જીવયશા પર મારાથી અભ્યાસ કર.” મેં પણ “તથાસ્તુ કહી, તે અધિક હક કંસને છે, કેમકે સિંહ રથને બન્દી દિવસથી નગરભ્રમણું બંધ કર્યું. બનાવી મારી પાસે લાવ્યા છે. તે સાંભળી તેઓ મારા વડીલ બંધુની ધાત્રીની બહેન કુબજા બોલ્યા, “વવિક નનાં સાથે રાજકન્યાના લગ્ન હતી. તે ગન્ધદ્રવ્ય માલા વગેરે તૈયાર કરતી. એક તે ન થઈ શકે.”
દિવસ જ્યારે તે ગ–દ્રવ્ય લઈ, મારા બંધુના ' કહ્યું. “યુદ્ધ ક્ષેત્રમાં કંસે ક્ષત્રિયોચિત કક્ષ તરફ જઈ રહી હતી ત્યારે મેં તેને રેકી. વીરતા બતાવી છે તે જોતાં તે વણિક પુત્ર મજાક કરતા મેં કહ્યું, “કુબજા, આ ગન્ધદ્રવ્ય લાગતો નથી.”
કોને માટે લઈ જાય છે ? ત્યારે મારા મોટા ભાઈ એ ગધવણિકને તેણે તિરછી નજરથી મારા તરફ જોઈ, કહ્યું, બોલાવ્યા. કંસ વિષે પૂછતાસ કરી. તેણે કહ્યું, “મહારાજા માટે.”
કંસ મારો પુત્ર નથી. યમુનામાં તણાતો કંસ ત્યારે મેં રહસ્યમય હાસ્ય કરી કહ્યું, “શું પાત્રમાંથી મને મળેલ છે. તેમાં એક મુદ્રિકા પણ મારા માટે નહિ ?” હતી. તે મુદ્રિકા પર ઉગ્રસેન રાજાનું નામ તે કહેજ મુસ્કાન કરી બેલી, “તમે તે અંકિત હતું.
અપરાધી છે તેથી આપને ગધ-દ્રવ્ય આપવાને - તે સાંભળીને મારા ભાઈએ વડીલે સાથે નિષેધ છે.” હું તેના કથનનું તાત્પર્ય સમજ્યો વિચાર-વિનીમય કરી, કંસ સાથે મને રાજગૃહ નહિ છતાં ન જાને શું વિચારી જબર્દસ્તીથી મેકલ્ય.
તેના હાથમાંથી ગધ-દ્રવ્ય વગેરે મેં છીનવી લીધા. ત્યાં પહોંચી, સિંહરથને જરાસંઘના હાથમાં તેથી તેણે કૃત્રિમ કેધ કરીને જણાવ્યું, સંપ્યો અને કહ્યું, “ઉગ્રસેનના પુત્ર કંસે “તમારી આ સરારતને કારણે જ મહારાજાએ સિંહરથને બન્દી બનાવ્યો છે.” તે સાંભળી જરા- તમને ઘરમાં બન્દી બનાવ્યા છે. ક્યાંય પણ જવા સંઘે ખુબ ઉત્સાહ પૂર્વક જીવયશાના લગ્ન કંસ
દેતા નથી.” સાથે કરી દીધા. જ્યારે કંસને જાણ થઈ કે તે
મને લાગ્યું કે તેના કથનમાં કંઈક સચ્ચાઈ વણિક પુત્ર નથી પણ રાજપુત્ર છે ત્યારે ઉગ્રસેન
છે. તેથી મેં તેને સ્પષ્ટ હકીકત જણાવવા કહ્યું. પર રોષે ભરાયે, પોતાના પિતાને બન્દી બનાવી,
છે પરંતુ તે કઈ રીતે કશું પણ જણાવવા તૈયાર મથુરાના સિંહાસન પર અધિકાર જમાવ્યું.
ન થઈ. ફક્ત કહ્યું, “રાજાની મનાઈ છે.” હું આ સમયે યૌવનના પ્રથમ દ્વાર પર હતો. તેથી હંમેશ નવીન વસ્ત્રાલંકારથી વિભૂષિત બની
ત્યારે હું તેની સમક્ષ હાથ-પગ જોડવા શહેરમાં ફરવા નીકળતું. જ્યાં જ્યાં જતા ત્યાં
લાગ્યો. અને કહ્યું, “કુબજા, મારા સેગન છે ત્યાં સ્વાગત પામત. તેઓ મારા યશગાન સત્ય બતાવે. કયા અપરાધ માટે મહારાજે મને કરતા. સાથે સાથે હજાર-હજાર યુવતીની દ્રષ્ટિ
િઘરમાં બન્ધ કરી રાખેલ છે ? પણ કુબજાની તે
એકજ વાત રાજાની મનાઈ છે. મારી પાછળ પાછળ ચાલતી.
એક દિવસ વડીલ બંધુએ મને લાવીને મેં ત્યારે તેને વીંટી ભેટમાં આપી. “કુબજા, કહ્યું, “વસુ, તું આખો દિવસ અહીં તહીં ફરે તું મને જણાવી દે. હું કઈને તે વાત કરીશ છે તેથી તારો ના શે રંગ કાળાશ પકડી નહિ.” રહ્યા છે. તૂ ઘર પર રહીને ગાવા-બજાવવાને ત્યારે કુબજાએ ધીરે-ધીરે સારી વાત જણાવી. ઓગસ્ટ-૮૪]
[૧૪૯

Page #8

એક દિવસ નગરવાસીઓ રાજા પાસે રાત્રિના અંધકારમાં શહેરમાં થઈને હું સ્મશાન તમારી ફરિયાદ લઈને આવ્યા હતા. તેમણે પહોંચ્યા. નશીબ જોગે ત્યાં એક મૃતદેહ પડે રાજાને કહ્યું, કુમારનું રૂપ શરદઋતુના ચંદ્ર સમાન હતા. મેં વલ્લભને ચિતા તૈયાર કરવાનું કહ્યું, છે. તેમનો સ્વભાવ પણ નિર્મળ છે. તેથી તે ચિતા જવલંત બનતા હું ચિતામાં પ્રવેશી દેહસહુના પ્રિય છે. પરંતુ પિતાના રૂપને કારણે તે ત્યાગ કરીશ-એમ વલ્લભને કહ્યું. પરંતુ તે
જ્યાં જાય છે ત્યાં તરુણ તેમની પાછળ જાય છે. પહેલા ધન-રત્ન વગેરેનું દાન કરવા ઇચ્છું છું, અને છોકરીઓ તેમને એક વાર જોવા માટે તેથી તું જલ્દી જઈને મારા બિછાને પર પડી વાતાયને પાસે, દ્વાર પાસે ચિત્રમાં અંકિત રહેલી રત્ન-પેટી લઈ આવ. ઉતાવળમાં હું તે યક્ષિણીઓ જેમ ઉભી રહે છે–એટલે સુધી કે લેવી ભૂલી ગયો છું. સ્વપ્નમાં પણ વસુદેવ-વસુદેવ કહેતી બૂમ પાડી વલ્લભે કહ્ય, દેવ, જે પ ચિતામાં પ્રવેશ ઉઠે છે. બજારમાં ફળ-મૂળ ખરીદતાં વસુદેવનું, શું મૂલ્ય-એમ પૂછી લે છે. ગાય-વાછરડાને કરશો તો હું પણ તેમ કરીશ.” દેરડાથી બાંધવાને બદલે પિતાના પુત્રના ગળામાં મેં હસીને કહ્યું, “તારી ઇચ્છા મુજબ કરજે, રસી બાંધી દે છે. મહારાજા, આ રીતે વસુદેવ પરંતુ અત્યારે તે તે પેટી જી લઈ આવે. જો, માટે પાગલ બનતી હોવાથી ઘરમાં દેવતાની પ્રજા આ વાત કોઈને કરતા નહિ.” થતી નથી. અતિથિગણુ અવહેલના પામી પાછા આ બાબતની સંમત્તિ આપી વલભ પટી જાય છે. તેથી આપને વિનંતી છે કે કુમાર નગર સેવા ચાલ્યા ગયે. બ્રમણમાં ન નીકળે.” આ સાંભળી રાજાએ તેમને આશ્વસ્ત બનાવી, ઘેર જવાની અનુજ્ઞા આપી ,
તે એ કે તરતજ મેં શબને ચિંતામાં મૂકી અને કહ્યું, “તે માટે હું વ્યવસ્થા કરીશ.” તે
અગ્નિ પ્રજવલિત કર્યો. પછી મેં ભાઈ અને સમયે હું ત્યાં હતી. તેમણે આ વાત તમને
ભાભીઓને એક પત્ર લખ્યો-જે કે હું નિરપરાધી
છું છતાં નગરવાસીઓએ મને અભિયુક્ત કર્યો કહેવાની વારંવાર મનાઈ કરી છે.
છે તેથી હું ચિતામાં પ્રવેશી દેહ ત્યાગ કરૂં છું. મારે જે જાણવું હતું તે મેં જાણી લીધું. તે પત્ર મેં ચિતા પાસે એક વાંસ પર લટકાવી, હવે જે બહાર જવાની ચેષ્ટા કરૂં તે બળજબરીથી તે સ્થાનને જલ્દી ત્યાગ કર્યો, અને જે રસ્તેથી મને ઘરમાં જ રાખશે. હવે મારે અહીં રહેવું કમ સે કો જતા તે રસ્તે હું આગળ ચાલવા ઉચિત નથી. એમ વિચારી મેં કેટલીક ગોળીઓ લા.
( કમશઃ) ખાઈ. જેથી થોડા સમય મારું રૂપ પરિવર્તન
તિત્યયરના સૌજન્યથી પામે. પછી સંધ્યા સમયે મારા એક નોકર વલ્લભને લઈને મેં રાજમહેલને ત્યાગ કર્યો.
અનુવાદક : પી. આર. સલોત
ક્ષમા યાચના આ માસિક અંકમાં કોઈ અશુદ્ધિ રહી ગઈ હોય અથવા કોઈ ક્ષતિ મુદ્રણ દેવ ય વા તે માટે મનસા, વસા, મિચ્છામિ દુક્કડમ.
તંત્રી.
૧૫૦]
[આત્માનંદ પ્રકાશ

Page #9

“જીવદયા ઉ૫૨ ભીમ, અ.હો. સોમળી કથા
લેખક : પ.પૂ આ શ્રી કૈલાસસાગરસૂરિજી મ. સા. ના શિષ્ય રત્ન
મુનિશ્રી નીતિસાગરજી મહારાજ સાહેબ
હું વિતાઢય પર્વત ઉપર વિદ્યાધરને વિષે અગ્રેસર જયંત નામને રાજા હતા. એકદા સૂર્યને ગ્રહણ થયેલ જોઈ તત્કાલ પ્રતિબોધ પામી મેં દીક્ષા ગ્રહણ કરી. અનુક્રમે હું શ્રુતને પારગામી થે. એકદા ગુરૂની આજ્ઞાથી એકલવિહારી થઈ ચોમાસામાં વિંધ્યાચળ પર્વતની ગુફામાં ચાર માસના ઉપવાસ કરી ચોમાસું રહ્યો. આ ગુફાથી બે યોજન દૂર ગિરિદુર્ગ નામનું એક નગર છે. ત્યાં સુનંદ નામને રાજા રાજ્ય કરે છે. તે રાજાને ભીમ અને સોમ નામનાં બે સુભટો-સેવકે છે. ગુફાથી એક ગાઉ દુર તે રાજાનું ગોકુળ રહેલું છે. તે કુળનું રક્ષણ કરવા માટે રાજાની આજ્ઞાથી તે બન્ને સેવકે ઘણે ભાગે ત્યાં જ રહે છે. એકદા તે બંને શિકાર કરવા માટે ગુફાની પાસે આવ્યા. ત્યાં મૃગના ટેળાને જોઈ તેમણે તેના પર ઘણા બાણો મૂક્યાં. પરંતુ નજીક છતાં પણ એકે બાણ કોઈ પણ મૃગને લાગ્યું નહીં તે પ્રમાણે જોઈ તે બંને રાજસેવકે વિરમય પામ્યા પછી તે મૃગનું ટોળું અમારી પાસે આ૦ અને હર્ષથી ધર્મદેશના સાંભળવા લાગ્યું. તેની પાછળ ચાલતા તે સેવક પણ ત્યાં આવ્યા અને મને જોઈ તેઓએ વિચાર્યું કે“ખરેખર આ મુનિના મહિમાથી જ મૃગલાઓને આપણું બાણ લાગ્યાં નહીં. કારણ કે તપસ્વીઓ સમગ્ર જગતના પ્રાણીઓનો નિગ્રહ અને અનુગ્રહ કરવાને સમર્થ હોય છે. આ પ્રમાણે વિચારી હૃદયમાં વિરમય તથા ભયને પામેલા તે બન્નેએ મને પ્રણામ કર્યા અને કહ્યું “હે તપસ્વી ! અમારા આ અપરાધને ક્ષમા કરે. અમને ભસ્મસાત્ કરશે નહીં, અમે તમારા મૃગોને મારશું નહીં.” તે સાંભળી મેં કૃપાથી ધર્મલાભની આશિષ વડે તેમને આનંદ પમાડી કહ્યું કે –“તમને અભય હો. પરંતુ તમે ધર્મનું રહસ્ય સાંભળો. જેને હંમેશાં સુખ જ પ્રિય હોય છે અને સર્વે જીવે કવિતને જ ઈચ્છે છે. તથા તે જીવન જીવિતનું હરણ કરવાથી તમે નરકના અતિથી થશે. પ્રાણીઓનું માંસ ખાવાથી, પરસ્ત્રી પ્રત્યે ગમન કરવાથી અને પંચેન્દ્રિય પ્રાણીને વધ કરવાથી જીવની અવશ્ય નરકગતિ જ થાય છે અને હિંસા નહી કરવાથી પ્રાણીઓને ઉત્કૃષ્ટ આરોગ્ય, આયુષ્ય, બળ, યશ, રૂ૫, નિત્યસુખ અને કલ્યાણ પ્રાપ્ત થાય છે. આ પ્રમાણે ધમ સાંભળી તે બન્ને બુદ્ધિમાન રાજસેવકે પ્રતિબંધ પામી સમક્તિ સહિત પહેલું આણુવ્રત અને માંસના આહારનો નિષેધ અંગીકાર કરી અમન હર્ષથી અને ભક્તિથી વાંદી પિતાને સ્થાને ગયા અને અંગીકાર કરેલા તે ધર્મને નિરંતર પાળવા લાગ્યા.
એકદા મિથ્યાદષ્ટિ અને હિંસક એવા તેમના રાજાએ કોઈની પાસેથી તેમનો આ વૃત્તાંત સાંભળી કેધથી તેમને આજ્ઞા આપી કે –“હે સેવક ! મને આજે મૃગનું માંસ ખાવાની ઈચ્છા
ઓગસ્ટ-૮૪]
[૧૫૧

Page #10

થઈ છે. તેથી તમે બને વનમાં જઈ શિઘપણે જુદે જુદો શિકાર કરી મૃગેને મારી લા” આ પ્રમાણે રાજાની આજ્ઞા સાંભળી “આજે તે મૃગ મળ્યા જ નહી એવો ઉત્તર આપશુ” એમ વિચારતાં તે બને સેવકે વનમાં ગયાં ત્યાં દેવગે મૃગોને જોઈ ભીમે વિચાર કર્યો કે “જે આ મૃગને હું હસું તે મારા વ્રતને ભંગ થાય છે, અને જે નથી હણને તો સ્વામીના ક્રોધનું પરિણામ ભયંકર આવવા સંભવ છે. અથવા તે હું પરતંત્ર છુ તેથી મને વ્રતભંગને દેષ કાઈ પણ લાગશે નહી, વળી વ્રતનું ફળ તો પરલોકમાં મળશે, પણ સ્વામીનો ક્રોધ તે આજે જ ફળશે” આ પ્રમાણે વિચારી મે તેને ઘણી રીતે નિષેધ કર્યો. તો પણ તે ભીમે બાણ વડે મૃગોને હણી તેને લઈ જઈ રાજાને આપ્યાં. હવે સેમે વિચાર કર્યો કે “મારા પ્રાણુના રક્ષણ માટે મારે અન્યના પ્રાણ શા માટે હરવા જોઈએ? જેમ મારા પ્રાણુ મને પ્રિય છે, તેમ અન્ય પ્રાણીઓને પણ પોતાના પ્રાણ પ્રિય જ હોય છે. રાજા કોપ કરે કે ન કરે. અથવા મારા પ્રાણ હરે કે ન હરે પરંતુ હું મૃગને મારી મારું વ્રત ભાંગીશ નહીં.
(ક્રમશઃ)
પ્રગટ થઈ ચૂકેલ છે. સુમતિનાથ ચરિત્ર ભાગ-૧ લો તથા શ્રી સુમતિનાથ ચરિત્ર ભાગ-ર જે જેની મર્યાદીત નકલ હોવાથી તાત્કાલિક મંગાવી લેવા વિનંતી છે. અને તે બને ભાગે મૂળ કીંમતે આપવાના છે.
શ્રી સુમતિનાથ ચરિત્ર ભાગ-૧ લે (પૃષ્ઠ સંખ્યા-રર૪) કીંમત રૂપિયા પંદર. છેશ્રી સુમતિનાથ ચરિત્ર ભાગ-ર ને (પૃષ્ઠ સંખ્યા-૪૪૦) કીંમત રૂપિયા પાંત્રીશ.
-: સ્થળ :–
શ્રી જન આત્માનંદ સભા ઠે. ખારગેટ : ભાવનગર : (સૌરાષ્ટ્ર)
તા. ક. : બહારગામના ગ્રાહકોને પિજ ખર્ચ અલગ આપવાનો રહેશે.
છે
R 2
8 8
8 8
8 8
8 8B ,
૧પ૨]
[અસ્મિાનંદ પ્રકાશ

Page #11

શું બી.શો? ગુણવાળી.-ગુણાનુરાગી-કે ગુણદ્વેષી ?
(લેખક : ડો. ભાયલાલ એમ. બાવીશી M.B.B.s, F.C.G.P. પાલીતાણા)
આ સંસારમાં ગુણદોષથી ભરેલા અનેક માણસે આ સંસારમાં વસે છે, અને પિતાની છે વિહરે છે. તેમાં પિતાના ગુણને હોટ રીતે પ્રવર્તે છે. આ બાબતે એક વ્યાખ્યાનમાં કરી બતાવવા અને પરના દેશોને વધારે મોટા સાંભળેલ તેને દાખલે રજુ કરવાથી ગુણ કરી બતાવવા એ નથી, માનવ સ્વભાવ પર્યાયને અર્થ બરોબર સમજાશે એમ માની એ પ્રમાણે માનવી પોતાની પ્રશંસા થાય, વખાણ દાખલે ટાંકુ છું.થાય એવું જ્યારે પિતાનું મહત્વ વધારે દેખાડવા રાજગૃહી નગરીમાં એક પંચમહાવ્રતધારી, પરને વખોડે છે.
પાંચ સમિતિને ત્રણ ગુપ્તિ ધારણ કરતાં એક ગુણવાન ગૃહસ્થ અનેક ગુણોથી ભરેલું હોય સાધુ મહાત્મા વસે છે. તેઓ ઉપાશ્રયમાંથી છે. છતાં તેનું અભિમાન કરતો નથી કે કુલાત ગોચરી હોરવા એક શ્રાવકને ત્યાં પધાર્યા. નથી. ઉલ્ટ લાઘવતા દાખવે છે. પિતે કાંઈ જ ધર્મલાભ” કહી પિતાની હાજરી દર્શાવી. અને નથી એમ સ્વીકારે છે. અન્યના ગુણો જોઈ રાજી શાંત ચિત્તે ઉભા રહ્યા. શ્રાવિકા ધર્મલાભ” શબ્દ થાય છે. જ્યારે ગુણાનુરાગી માનવી પોતે ભલે સાંભળી તુરતજ રડામાંથી બહાર આવી અને ગુણ ધરાવતે ન હોય કે ગુણવાન ના હોય પૂ. સાધુ-મહાત્માને વંદન કરી, માથુ નમાવી છતાં પોતે અન્યના ગુણે દેખી ખુશી થાય છે. બોલી “ગુરૂદેવ, લાભ આપો.” પરન્તુ સાધુ-મહાએની પ્રશંસા કરે છે. પોતે એ ગુણ ધરાવતો ત્યાં ઉંચ-નીચું જોઈ ગોચરી બહાર્યા વિના જ નથી એથી દુઃખી થાય છે. પરન્તુ અન્યનાં ગુણે બહાર નીકળી ગયા. આથી શ્રાવિકાને બહુ દુઃખ જોઈ ગુણાનુરાગ કરે છે. એને નમન કરે છે. અને થયું, કે પંચમહાવ્રતધારી સાધુ-મહાત્મા પોતાને જગતમાં આવા ગુણીજને જોઈ રાજી થાય છે. લાભ આપ્યા વિના જ ચાલી ગયા. મનમાં ને
જ્યારે જગતમાં ગુણદ્વેષી પણ માણસે વસે છે. મનમાં પોતાના ભાગ્યને દેષ દેતી ઉંબર પર તેઓ અન્યના ગુણ જોઈ શકતા નથી. અરે! ઉભી છે, ત્યાં જ સદનસીબે બીજ એક સાધુજેઈને નાખુશ થાય છે. શ્રેષ કરે છે, વખોડે છે. મહાત્મા ત્યાં પધાર્યા અને ધર્મલાભ” કહી ઉભા પોતે ભલે એ ગુણે પાળતું નથી. પણ બીજાને રહ્યા. પણ પાળતા જોઈ દુઃખી થાય છે. ચાડી-ચુગલી પેલી શ્રાવિકા તે ખૂબ જ ખુશી થઈ ગઈ. કરવી એ જ એનો વ્યવસાય બની જાય છે. પરને એક સાધુ-મહાત્મા ગયા તે પિતાના સદનસીબે ઉચે આવતા કે સમૃદ્ધ થતા જોઈ શકતો નથી, બીજા સાધુ-મહામાં પધાર્યા. તુરત જ હોરાવવાએને દ્વેષ કરે છે, અને થતી પ્રશંસા ગમતી ની વસ્તુઓ રડામાંથી બહાર લાવી. અને હાનથી.
રાવવા લાગી. પેલા સાધુ-મહાત્માએ વિના સંકોચ આવા ગુણવાન, ગુણાનુરાગી અને ગુણથી બધુજ સારી રીતે વહાર્યું શ્રાવિક ને મનમાં તે ઓગસ્ટ-૮૪]
[૧૫૩

Page #12

વિચાર આવ્યો કે એક સાધુ આવીને વહોર્યા આવા માણસો સંસારમાં ઓછા હોય છે. જે વિના ચાલ્યા ગયા, જ્યારે આ બીજા સાધુએ પિતાની શિથિલતા સ્વીકારી અને અન્યના ગુણોને વિના લપચપ બધું જ વહોર્યું. એને આ બાબ- વખાણે છે. આમ વિચારતા હતા ત્યાં અચાનક તને ખુલાસે જાણવાની ઈરછા થઈ એટલે બેલી. જ એક સાધુ-મહાત્મા પધાર્યા. શ્રાવિકા તે
શ્રાવિકાએ આદરપૂર્વક પૂ૦ સાધુ-મહામાને ખુશી-ખુશી થઈ ગઈ કે ત્રણ ત્રણ સાધુ-મહામાપૂછ્યું, “ગુરૂદેવ એક મૂંઝવતે પ્રશ્ન પૂછવા ઈછા ને બહેરાવવાનો લાભ મળે. છે. આપને માઠું ન લાગે તે પૂછું” સાધુ- ત્રીજા સાધુ-મહાત્માએ પણ ઠીક ઠીક વહાર્યું મહાત્માએ જવાબમાં કહ્યું, “હેનજી, વિના એટલે શ્રાવિકાએ બીજા મહાત્માને પૂછેલા પ્રશ્ન સંકેચ જે કાંઈ પૂછવું હોય તે પૂછો.” ત્યારે પૂછ્યું. તેને તેમણે પ્રુષ્ટતાથી અને તિરસ્કારથી શ્રાવિકાએ સ્પષ્ટતાથી પૂછયું- આપશ્રીની પહેલા જવાબ આપ્યો, ‘ હૈ શ્રાવિકા, આ બન્ને સાધુએક સાધુ-મહામાં પધારેલ. તેમણે કાંઈ વહો એને હું જાણું છું. બન્ને ઢાંગી અને દંભી છે. નહિ અને વહાર્યા વિના ચાલ્યા ગયા. અને હમને બધાને બનાવી પોતાનું પેટ ભરે છે, પ્રથમ જ્યારે આપશ્રીએ તે ગમે તે અને ગમે તેટલું સાધુ તે એટલે દંભી છે કે શુદ્ધિ અને જીવદયાની વહોર્યું તે આપ બન્નેમાં આ તફાવત જોઈ વાતો કરી એ પોતાની સારી છાપ પાડે છે. મને પૂછવાનું મન થયું.
જ્યારે બીજો સાધુ પોતે દંભી નથી ને નિખાલસ પૂ. સાધુ-મહાત્માએ સ્પષ્ટતાથી જવાબ અને સરળ છે- સાચા બોલે છે, એવી છાપ ઉપઆપ્યો,-બ્લેનજી, પહેલા સાધુ આવેલા તે સાચા સાવી પોતાના વ્યવહાર ચલાવે છે, નિભાવ કરે ને સંયમી સાધુ હતા. જીવ-રક્ષા એમને રોમે રમ છે. આવા દંભી સાધુ સમાજને છેતરે છે. વહી રહી છે. હુમારૂં ઘરનું બારણું નીચુ હોવાથી અને બનાવટ કરે છે. આવું ત્રીજી સાધુનું વલણ જીવ-રક્ષાને કદાચ ખ્યાલ ન રહે એ કે એમણે શ્રાવિકાને ગમ્યું નહિ. તેણે તે બીજાઓની કુથલી કાંઈ જ વહોર્યું નહિ. એમને હું જાણું છું, એ જ કરી. જે યોગ્ય જ નહોતું અને અત્યંત ધૃણા પંચમહાવ્રતધારી સંયમી સાધુ છે, જ્યારે હું તે થઈ કે સાધુ-મહાત્મા થઈ આવું તિરસકારભર્યું દીક્ષા લીધા પછી પણ કેટલેક આચાર પાળી વલણ રાખે છે. શકતા નથી. માત્ર વેષધારી છું. પણ ભલે હે' આમ આપણે દષ્ટન્તમાં ત્રણ જાતના સાધુસંચમ પાળી નખી શકત પણ અન્યને પાળતાં એનું વલણ જોયું. જેમાં પ્રથમ ગુણી-ગુણવાન જોઈ હું ખુશી થાઉ છું. તેઓ પિતાના આતમ અને સંચમી હતા, બીજા માત્ર વષધારી છતાં માટે કાંઈ કરી રહ્યા છે. એમને ધન્યવાદ છે. ગુણાનુરાગી હતા. જ્યારે ત્રીજા સાધુ- મહાતમાં કહો કે હું વેષધારી છું છતાં ગુણાનુરાગી દુખી તો ગુણ થી હતા. તેમણે બન્ને સાધુઓ વિષે આત્માઓનાં ગુણે જોઈ મને આનંદ છે, અને વિરૂદ્ધમાં કહેવાનું બાકી રાખ્યું નહિ. ધન્ય છે. એમ કહી ચાલ્યા ગયા.
એટલે ગુરુદેવ વ્યાખ્યાનમાં છેવટ સમજાવ્યું શ્રાવિકાને વિચાર આવ્યા જ કર્યો કે પહેલા કે ગુગી સજજના હોય, સંયમી હોય, ચારિત્ર્યસાધુ-મહાત્મા તે ગુણવાન હતા. ગુણના ભંડાર વાન હોય, તેમને તે વંદન કરવા, કદાચ ન બને સમાં હતા. તે તે વંદનીય છે જ પરન્તુ બીજા તો અન્યના ગુણ જોઈ એનો રાગ કરવા. ગુણા સાધુ-મહાત્મા ભલે પોતે આચાર-વિચાર પાળી નુરાગી બનવુ પણ ગુણથી તે ન જ બનવું. શકતા નથી છતાં તેઓ એટલા નિખાલસ છે કે તે આપણે કવચિત ગુણ ગ્રહણ કરવાની તક પિતે પાળી શકતા નથી. એ સ્પષ્ટ સ્વીકારે છે. રહેશે, અને જીવન ધન્ય બનશે. ૧૫૪].
[અતિમાનંદ પ્રકાશ

Page #13

બાંધકામમાં કામ
છે
કા
કે :
૧૯ કે કે
કે,
તે મ : - - = = = . ! =
Ans: કાળી ''' '' : યા કે
રી
'
1
મ મ
મ
મ
ધ
કન
:-
| '
પાસ
+ કે
'
I
'
પ
છે
તે
કપ.પૂ.આચાયતસવીરજી મસા હારિચ પૂરિરાજ મોરાવિયા, મેશ કરી
' સરકાર આ જ બાબા કે :
હપ્તો ૭ મે ઃ (ગતાંકથી ચાલુ) અનાદિકાળથી જન્મ જરા અને મૃત્યુને એકદમ બેઠા થયાં. શયનગૃહમાંથી ઝરૂખામાં ચકરાવે ચાલ્યા જ કદ છે. જમનું દુઃખ. જરા આવીને બેઠાં ને આકાશ તરફ દૃષ્ટિ કરી. એટલે ઘડપણનું દુઃખ ન મૃત્યુનું દુ:ખ. આ રીતે મેઘરાજાનું તાડવ નૃત્ય શરૂ થયું, કાળા ઘનદુઃખભર્યા સંસારમાં સાચું સુખ કોણે આપી શકે ? ઘેર વાદળામાંથી વિજળી ચમકારા મારે છે, જાણે - રાજા સુગ્રીવ પૂર્વની રાત્રીએ પિતા પ્રાણ દરમાંથી મુખ બહાર આવીને સર્પ પિતાની વલભા! કમલાવતી સાથે વિનોદ વાર્તામાં મસ્ત લપકારા મારી જીભ બહાર કાઢે ને અંદર લે. બની ગયેા હતા. એ રાત્રીએ કોને ખબર હશે તેમ ભજનક વિજળી ક્ષણમાં બહાર આવીને કે પોતાની બડાલી કમલાવતા કરમાઇ જશે ? અદ્રશ્ય થઈ જાય. રાણી કમલાવ તો પણ પથારી
નિરવ રાગી પથરાયેલી હતી. આખુ નગર માંથી ઉભી થઈને સ્વામીનાથ અચીવ પાસે આવીને નિંદાદેવીને ખોળે પડી ગયું હતું. રાજા અને બેડી. એ આંગળી ચિંધાણું કરીને કહ્યું દેવી ! રાણી પણ નીરાંત ઉંઘતા હતાં. સુખભરી રવિ પ...લી વિજળી કેવી ચમકે છે. જાણ હમણા મુખમાં જ વ્યતિત થઈ. વહેલી સવારે મેઘરાજાની જ નીચ પડશે. સવાર પડઘમ વગાડતી આવી પહોંચી. કાળા કાળા વાદળમાંથી કાળ ડોકયું કરતો હોય કાળા ડિમાં વાદળા આવી પહોચ્યાં. વિજળીના તેમ વિજળી બહાર આવી છેડી નીચે સરકીને ચમકારા થવા લાગ્યાં. જોતજોતામાં વરસાદે એક અદ્રય થતી હતી, આ રીતે ગગન મંડળમાં બાપટે નાને પાણીથી તરબોળ કરી નાખ્યું. એ મેઘનું નૃત્ય ચાલતું હતું. સમયે વેજીના એક કડાકો થા. નગરજને પ્રાતઃ સમયે રાજાને આવાસે વસુદત્ત કંચુ. સફાળા જાગી ગયાં. રાજાની ૯ ઘમાં ખલેલ કીએ આવીને કહ્યું રાજન ! ચંપાનગરીમાં આપે પહોચી.
રાજ
કર્મ પાસે દાદર નામે દુતને મોકલ્યા ભાવિની ભિતરમાં શું છપાયુ હોય છે તે તે હતું તે હાલમાં અહીં આવ્યા છે. આપના દર્શન જ્ઞાની જાણે. કુ. . તું તો ઘડીમાં હસાવે ને કરવા માટે તારે આવીને ઉભે છે. ઘડીમાં રડાવે. રે કર્મ તું તે સમગ્ર જગતના વદત્તની વાત જાણીને રાજા ત્યાંથી કમલાલોકોને ટચલી આંગળીએ નચાવે. તારી કળ વળીને કહીને સભાસ્થાને આવવા માટે નીકળે. ન્યારી છે.
ત્યાં જ એક જ ક્ષણમાં મોટા કડાકા સાથે વિજળી રાજા સુધી વિજળીના કડાકો સાંભળીને ત્રાટકી. ઓગસ્ટ-૮૪]
[૧૫૫

Page #14

વિજળીના ભયંકર અવાજે તો સમગ્ર નગરીને - સુખદુઃખની વાત હું કેની પાલખીમાર જાણે હચમચાવી નાંખી મેટા કડાકા સાથે પડેલી જીવન હવે મને પણ મૃત્યુ સમું ભાસે છે. વિજળીએ કાળો કેર વર્તાવ્યું. રાણી કમલાવતીએ મંત્રીશ્વર આની ચિતા સાથે હું પણ બળીને મેટી ચીસ પાડી, રાજમહેલ તરફ બુમરાણ મચ્યું. ભરમ થાઉ, મારે હવે જીવવું બહેત્તર છે. લોકે બચાવે.. બચાવડદેડો... ની મંત્રીશ્વરે કહ્યું રાજન ! સ્ત્રીની ચિતા પર અમે મારતા રાજ મહેલમાં દોડ્યાં, રાજાએ જોયું પુરૂષે બળી મરવું એ તે કાયાનું કામ, આપને કે લે કે રાજમહેલ તરફ દેડે છે. તે નક્કી કાંઈક ના શેભે. આપ શાંત થાઓ, આવો કલ્પાંત બન્યું હશે. રાજા સુગ્રીવ પાછો રાજામહેલમાં કરીને મનને ઉગમાં ન લાવે. આવ્યો. લોકોના ટોળા વચ્ચે રાણી કમલાવતીને પ્રતિષ્ઠ પિતા પાસે આવીને નિરાધાર વદને નેઇ પડેલી જોઈ તેનો દેહ બળીને શ્યામ રૂદન કરતો આવીને ઉભે. પિતાએ મને માથા થઈ ગયા હતા.
પર હાથ ફેરવીને શાંત્વન આપ્યું. રાજા તે પોતાની પ્રાણ વલ્લભા કમલાવતીની સમય થતાં રાણીની મરણોત્તર ક્રિયાની આવી દશા જોઈને કલ્પાંત કરવા લાગ્યા. તૈયાયારીઓ ચાલી. નગરની સ્પશને જતિ નદીના
રે વિધાતા તેં આ શું કર્યું? મારૂ સમગ્ર કિનારે રાણીના અંતિમ દેહને અગ્નિદાહ દેવામાં સુખ તે છીનવી લીધુ. મારી પ્રાણપ્રિયાને આ . રહેંસી નાંખી રે કુદરત ! મેં તારૂં શું બગાડયું! રાણીને નવ દેહ પંચભૂતમાં વિલીન થયો. કે મને એકાએક દુઃખના દરિયામાં ફેંકી દીધા. “ દુઃખનું ઔષધ દહાડા” સમય જતા દુઃખ
વિલાપ કરતે રાજા રાણીની દશા જોઈ મૂછ ઓગળવા લાગ્યું, રાજા પોતાના રાજ્ય કારોપામ્યા–સેવકએ શીતોપચાર કરીને રાજાને ભારમાં લાગી ગયે. સ્વસ્થ કર્યા. દુખિતહૃદયે રાજા બોલ્યા.
હે ધનદેવ! મને મારા પિતાએ મારી માતાના હે હાલી પ્રાણેશ ! તને આવું એકાએક શું અવસાન પછી આઠ વર્ષે કલાગુરૂ પાસે અભ્યાસ થઈ ગયું બેલને....કેમ નથી બોલતી. પિતાના કરવા મૂકો. મારી બુદ્ધિ અનુસાર સારી રીતે ખોળામાં પ્રાણપ્રિયાનું મસ્તક લઈ હૈયાફાટ રૂદન અભ્યાસ કરી હું આગળ આવ્યા. “સમયના કરતા રાજાને જોઈ લો કે નિરાશ વદને આંસુ વહેણ વહ્યા જ કરે છે” સમય જતા હ યેગ્ય સારી રહ્યા છે
વયનો થયે એટલે પિતાએ મને એક હજાર સુમતી મંત્રીએ નજદિક આવીને રાજાને ગામનું સ્વામિત્વપણું આપ્યું. કહ્યું, રાજન ! બનવાકાળ બની ગયું. આ રીતે એક દિવસ રાજા સુગ્રીવ રાજસભામાં બેઠા વિલાપ કરવાથી હવે શો ફાયદે. આપ સમજી ત્યાં એક સુભગ નામના દ્વારપાલે આવીને સમાછે, જ્ઞાની છે. આવા સમયે તે આપે જ અમને ચાર આપ્યા કે રાજન ! ચંપાપુરીથી કીર્તિધર્મ શાંત્વન આપવું જોઈએ.
રોજાને મહાત આપના દર્શનાર્થે આવ્યા છે. મંત્રીશ્વર ! મને સમજાતું નથી આવું એકા- રાજાએ કહ્યું ખુશીથી આવવા દે. એક કેમ બની ગયું. મારૂ સર્વસ્વ સુખ ક્ષણમાં રાજાની પાસે આવીને મહાતે પ્રણામ કરી ચાલ્યું ગયું. હવે મારે જીવીને શું કામ છે. યોગ્ય સ્થાન લીધુ, રાજાએ તાંબુલ આપીને પૂછ્યું આનંદ કિલ્લોલ કરતી મારી વલ્લભીને કાળના કહે શાને માટે આવવાનું થયું. વિકરાળ પંજાએ ક્ષણમાં પીંખી નાંખી, હવે મારી આવેલ આંગતુકે કહ્યુ, રાજન ! ચ પાપુરીની ૧પ૬]
આત્માનંદ પ્રકાશ

Page #15

ખ્યાતી સારાયે વિશ્વમાં વ્યાપેલી છે. ત્યાના સુગ્રીવ છે. તે મારે મિત્ર છે, તેની પાસે તું જા સુપ્રસિદ્ધ રાજા કીર્તિધર્મ રાજ્ય કરે છે. તે તે અને તેની સાથે તું પાણિગ્રહણ કરજે. આપના જાણમાં પણ છે. અને દેવાંગનાને પણ હે રાજન ! તમારૂ નામ સાંભળીને આનંદિત સરમાવે તેવી રૂ૫ લાવણ્યની મૂર્તિ એવી કીર્તિમતી થયેલી કનકવતી ત્યાંથી ઉભી થઈને પિતાની નામની રાણી છે. તેની કુક્ષીએથી પ્રાપ્ત થયેલી રૂમમાં ચાલી ગઈ. ત્યારબાદ રાજા કીર્તિધર્મએ અપ્સરા જેવી સર્વકળામાં પ્રવીણ, અને વાફ- મને કહ્યું કે કનકવતીને લઈને સિદ્ધપુર જાઓ. ચાતુર્યમાં પણ અગ્રેસર જેવી સૌદર્ય અને સૌભા- હે રાજન ! રાજાના હુકમથી પૂર્વ તૈયારી કરીને વ્યની ખાણ સમી કનકવતી નામની પુત્રી છે, તે હું કનકવતીને લઈને શુભમુહૂતે ત્યાંથી ચાલી બીજના ચંદ્રમાં સમી વૃદ્ધિ પામતી યુવાવસ્થાને નીકળે અને આ તરફ આવતા અનુક્રમે ચાર આંગણે આવીને ઉભી છે. તેને માટે યોગ્ય ભરથાર ગાઉ બાકી રહ્યાં એટલે હું ઘેડા ઉપર આપને મેળવવા. એક દિવસ દેહ પર આભૂષણોથી સજજ આ વાતથી નિવેદીત કરવા આગળ આવ્યો છું. થઈ પિતા પાસે આવીને બેઠી હતી. તેના પિતા રાજા સુગ્રીવે સુમતિમંત્રીને તૈયારી કરવા જણાકીર્તિધર્મ રાજાએ તેને કહ્યું, “બેટા તારે માટે તે વ્યું ડા સમયમાં રાજાએ પોતાના પરિવાર એકેકથી ચઢીયાતા રાજકુમારો આ પૃથ્વી પર છે. સાથે મોટા ઉત્સવપૂર્વક નગરમાં કન્યાને પ્રવેશ તું કહે તેની સાથે તારૂ પાણિગ્રહણ કરવું.” કરાવ્ય અને ઉત્તમ મુહૂર્ત કનકવતી સાથે લગ્ન
પણ આર્યકુલની મર્યાદાને જાળવનારી કનક કર્યું. હે ધનદેવ ! મારી અપરમાતા કનકાવતી વતી નીચા નયણે ઢાળીને લજવંતીના છોડની થોડા જ સમયમાં પ્રતિપાત્ર બની ગઈ અને જેમ શરમાતી મૌન પણે બેઠી છે. તે સમયે મારા પિતા તે કનકવતીની માયાજાળમાં ફસાઈ રાજાએ કહ્યું બેટા ! તારે માટે મેં ગ્ય વર ગયાં જાણે તેને તે કામણ જ કર્યું. ગોતી કાઢયે છે, અને તે સિદ્ધપુરનગરના રાજા
(ક્રમશ ) શ્રી શત્રુંજય ગિરિરાજ દર્શન શાશ્વતા તીર્થની ઉપાસના આવા પુનિત પુસ્તકના વાચન દ્વારા વિશેષ રીતે થઈ શકે છે. તેથી આ પુસ્તક દરેક ઘરે વસાવવા જેવું છે.
નવ્વાણું યાત્રા કરનાર ભાગ્યવંતને, વર્ષીતપ કરનાર તપસ્વીઓને, તેમજ શ્રી જૈન સંઘના શ્રાવકે અને શ્રાવિકાઓને પ્રભાવનામાં આપવા લાયક પુસ્તક છે. આ પુસ્તકમાં પુનિત તીર્થના પંદર ફાટાઓ છે કિંમત ફક્ત ૬-૦૦ રૂપિયા જે વ્યક્તિ સે કે સેથી વધારે પુસ્તક મંગાવશે તેમને દશ ટકા કમિશન આપવામાં આવશે.
શ્રી જેન આત્માનંદ સભા બારગેઈટ
ભાવનગર ( સારાષ્ટ્ર)
સ્વર્ગવાસ નોંધ શ્રી અને પચંદ ઝવેરભાઈ શાહ ઉં. વર્ષ ૮૦ તા. ૧૩–૭-૮૪ના રોજ ભાવનગર મુકામે સ્વર્ગવાસી થયેલ છે. તેઓશ્રી ધાર્મિક વૃત્તિવાળા અને મીલનસાર સ્વભાવના હતા. તેઓશ્રી
આ સભાના આજીવન સખ્ય હતા, તેઓશ્રીના સ્વર્ગવાસથી સભાને ઘણીજ ખોટ પડી છે. - પરમ કૃપાળુ પરમાત્મા તેઓશ્રીના આત્માને શાન્તિ અર્પે તેવી પ્રાર્થના. એ ગટ-૮૪]
૧૫૭

Page #16

ક્ષ.મા.6ી, શણાઈ
લેખક : પૂ૦ ગણિવર્યશ્રી દાનવિજયજી મ. સા. નૂતન ઉપાશ્રય ભાવનગર
જગત્વત્સલ્લ પરમવંદનીય વિભૂતિ કરૂણાના સાંભળવા માટે આવી પહોંચ્યા છે. સૂર્ય અને સાગર અને ક્ષમાના ભંડાર ભગવંત મહાવીર ચંદ્ર પણ પોતાના મૂળ વિમાનમાંથી નીચે પરમાત્મા કૌશાંબી નગરીમાં પધાર્યા. આવીને સમવસરણમાં દેશના સાંભળે છે.
તેમના પાવન પગલાથી ધરતી હસી રહી છે. સાધ્વી મૃગાવતીજી અને ચંદનબાળા પણ વાતાવરણ ખુશનુમય બન્યુ છે, ઉદ્યાન પણ નવ ભગવંતની દેશના સાંભળવા આવ્યાં હતાં. પલ્લવિત બન્યુ છે. કરમાયેલા વૃક્ષે ખીલી ઉઠયા યાજનગામિનિ વાણી મીડી, સાકરતી છે. વૃક્ષે ની શાખા પર ગેલ કરતાં પક્ષિઓ સુમધુર તરૂણલેતી મુખે પણ ચાવતી. અમૃત કલરવ કરી રહ્યા છે. પ્રાકૃતિક સૌંદર્યની સુવાસ મીઠું સ્વર્ગે દી તુ સુરવધુ ગાવતી. ઉપમા તો ચોમેર પ્રસરી રહી છે. મંદમંદ મધુર વાયુ વાય આપવાની શક્તિ ક્યાંથી લાવવી. ભગવંતની છે. વાયુની સાથે સાથે મીલાવી હાથે હાથ મીલો- એવી મધુરી દેશને સાંભળવામાં મુગ્ધ બનેલા વિને વૃક્ષોની શાખાઓ નૃત્ય કરવા લાગી છે. અને મૃગાવતીજીને ખબર ના પડી કે ગુરૂણી ઉપાશ્રયે લળીલળીને પરમવંદનીય વિભૂતિને નમસ્કાર કરી પહોંચી ગયા છે. સૂર્ય-ચંદ્રની હાજરીમાં રાત રહેલી છે. આજે તે સમગ્ર કૌશાંબીનગરી અંત- થવા આવી તેનું લક્ષ ના રહ્યું, જ્યારે સૂર્ય-ચ દ્ર રના આનંદને હિલોળે ચઢી છે.
પોતાને સ્થાને ગયા ત્યારે ભયભીત બનેલા દેવલોકમાંથી દેવોની વણઝાર શબીના મૃગાવતીજી ઉતાવળે ઉતાવળે ઉપાશ્રયે આવ્યા, ઉદ્યાને આવી પહોંચી. ભગવંતને વંદન કરીને ગુરnી ચંદનબાળાએ કહ્યું છે આ ! ફલિન સમવસરણની રચનામાં લાગી ગઈ. અષ્ટ પ્રતિહાર્યો આમાને આ રીતે રાત પડતા ઉપાશ્રયે મેડા પણ ભગવંતની સેવામાં તત્પર બન્યા છે. સમગ્ર માડા આવવું કપે નહિ. જેની આતપને દૂર કરનાર અશોક વૃક્ષ, સમગ્ર આર્ય સંસ્કૃતિની પ્રતિમા સમી મૃગાવતીએ વાતાવરણને સુગંધથી સુવાસિત કરનારી સુર પુ૫- બે હાથ જોડી વિનમ્રભાવે ક્ષમાપના માંગી. હું વૃષ્ટિ, મંગલમય ધ્વનીને ઉપન્ન કરનારી દેવ ગુરૂદેવ ! હવે પછી આવી ભૂલ કદાપિ નહિ થાય દુંદુભિ, ભગવંતની ત્રણે ભુવનની ઠકુરાઈને વધાર- મને ક્ષમા આપે. નારા વેત ચામર, તેજસ્વી ભામંડલની દિવ્ય જેના રેમ રોમમાં સાચા ક્ષમાનો ભવ છે પ્રભાત્રણ જગતની ઠકુરાઈની કીતિ પ્રસરાવનારા નીજ અંતર પોતે કરેલી ભૂલથી દ્રવી આપેલ છે. ત્રણ છે. અને રત્નમય સિંહાસન, એ રીતે આઠે આંખમાંથી આંસુ વહી રહ્યાં છે. આત્મિક દષ્ટિએ પ્રતિહાર્યો શોભામાં અભિવૃદ્ધિ કરી રહ્યા છે. મનના સંવેદનથી, અંતરના હાર્દથી ભાવવિશદ્ધિ દે, વીર્ય પણ જેમની દેશના સાંભળીને પૂર્વક ક્ષમાપના માંગી. તરી જાય છે. દેવને ગાંધર્વો પણ મંત્રમુગ્ધ ક્ષણમાં જ ચંદનબાળા નિદાન થયા. બની જાય છે. સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક, શ્રાવિકા એ મૃગાવતી પાટ પાસે બે હાથ જોડીને ગુણી વગેરે બારે પસંદા ભગવંતની મીઠીમધુરી દેશના ચંદનબાળાની ક્ષમા માંગી રહ્યા છે. તે સમયે ૧૫]
[આમાનંદ પ્રકાશ

Page #17

અંતરપટમાં દિવ્ય પ્રકાશ રેલાયા અને મૃગા વીને કેવળજ્ઞાન થયું. તે દિવ્ય પ્રકાશમાં ઉપાશ્રયના અંધકારમાં એક કાળેા સપચંદનબાળા પાસે આવતા જોયા. એટલે ચ ંદનબાળાને હાથ ઉચા લીધા કે જેથી સર્પ ઇજા ન પહોંચાડે તેવા સમયે ચંદનબાળા જાગી ગયા અને બેલ્યાં કેમ તુ શું કરે છે. મારી ઉંઘમાં કેમ ખલેલ પહોંચાડી....મૃગાવતી મેલ્યાં ક્ષમા કરજે, આ માજી સર્પ આવતા જોઈ ને આપના હાથ ઉંચા કર્યા. ગુરૂણીએ કહ્યું તને કેવી રીતે ખબર પડી કે સર્પ આવ્યો છે, મૃગાવતીએ વિનમ્રભાવે જણાવ્યું ગુરૂદેવ આપના પસાયથી, ગુરૂદેવે જાણ્યુ
bewafa Bhut
ભાઈ આશીષને અમારા હાર્દિક અભિનંદન,
તું કે તેને હાથે કે હીટ એ
—: જૈન આત્માનદ સભાએ આપેલ પારિતાષિક :
नु
કે ભૃગાવતીને ક્ષમાપનાના અંતરભાવના પ્રભાવથી કેવળજ્ઞાન થયુ છે તેથી તુરત પાટ ઉપરથી ઉભા થઇને નીચે ઉતરી તેમણે વિશુદ્ધભાવે મૃગાવતીને ખમાભ્યાં, તેમની ક્ષમાપનાએ તેમને પણ કેવળજ્ઞાન આપ્યું. આ રીતે ક્ષમાપના એ આત્માઅપૂર્વ પર્વ છે. નજદિકમાં આવતું આ અપૂર્વ પના દિવસ પરસ્પર આત્માએ અંતરના પૂ ભાવથી મન, વચન, અને કાયાના વિવિધ ચાગે ખમાવજો અને અંતરમાં ક્ષમાપનાના દીપ પ્રગટાવી ક્રોધ, કષાય, અને રાગદ્વેષના અંધકારને દૂર કરો.
ભાઈશ્રી આશીષ ચંપકલાલ શાહને ન્યુ એસ. એસ. સી.માં પ્રથમ આવવા બદલ શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા તરફથી રૂા. ૫૧)નું પારિતોષિક, તેમજ ન્યુ એસ. એસ. સી.માં સ`સ્કૃતમાં વધુ માકસ મેળવી સર્વ પ્રથમ આવવા બદલ શ્રી જૈન આત્માનદ સભા તરફથી રૂા ૫૧ ) નું પારિતોષિક તેમને આપવામાં આવેલ છે.
ઓગસ્ટ-૮૪
GEBOBB
Dolar 5-00
श्री हेमचन्द्राचार्य कृतम् प्राकृत व्याकरणम् ( अष्टमोऽव्यः यः )
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભાનું પ્રકાશન-૯૪મું રત્ન છે. સાચા અર્થમાં તે રત્ન જ છે કેમકે તેના વિવિધ કારણો પ્રાકૃત ભાષાના અભ્યાસીને પુનિત ભાષાથી પ્રકાશિત કરે છે. પ્રાચીન પ્રાકૃત ભાષાના વ્યાકરણોમાં આ પુસ્તકનું અદ્વિતીય સ્થાન છે. અર્વાચીન વિદ્વાનોએ આ પુસ્તકને ખીરદાવ્યુ` છે. અભ્યાસીને સપૂર્ણ જ્ઞાન મળે અને તુલનાત્મક અભ્યાસ થાય તે માટે આ પુસ્તકમાં નવ Appendiees આવેલ છે. જર્મન જેવા દેશમાં તેમજ મહાન વિદ્યાપીઠોની માંગ સારી છે. તેજ તેનું મૂલ્યાંકન છે.
Price Rs. 25-00
કામ કરે તે
Pound 2–10
: પ્રાપ્તિસ્થાન :
શ્રી આત્માન`દ સભા ખારગેઇટ, ભાવનગર,
[૧૫૯

Page #18

જૈન સમાચાર
વડોદરામાં ભવ્ય ચાતુર્માસ પ્રવેશ વડોદરા :– ૫૦ ૫૦ આ.શ્રી મેરૂપ્રભસૂરિજી મ. સા. આદિ ઠાણા ૧૩
ભાવનગર ૧૨૦૦) આરાધકોને ઓળીની સામુદાયિક આરાધના તથા વિદ્યાનગરની અંજનશલાકા, પ્રતિષ્ઠા, તથા ૨૦) દીક્ષા ઓ ને ઉજમણું આદિ શાસનપ્રભાવનાના કાર્યો કરાવી જેઠ વદ રન આત્માનંદ જૈન ઉપાશ્રયે ભવ્ય ચાતુર્માસ પ્રવેશ થયેલ. પ્રવચન બાદ ૧૧) રૂા.ની સંઘ પૂજા ને પતાસાની પ્રભાવના. મુંબઈ, ભાવનગર, અમદાવાદ આદિથી ઘણું ભાવુકે પધારેલ.
પ્રવેશ નિમિત્તે આયંબીલમાં ૪) રૂની તથા પ્રતિક્રમણમાં રૂા. ૧ની પ્રભાવના, પૂજ્યશ્રીજી આવશ્યક (આગમ) સૂત્રની વાંચના આપે છે, ને પૂજ્યશ્રીજીના શિષ્ય પૃ, ગણિ. ઈન્દ્રસેનવિજયજી મ. સા. શ્રાદ્ધગુણિવિવરણ અને શ્રી ચંદ્રકેવલી ચરિત્રનું વાંચન કરતા, શ્રોતાઓ સારી સંખ્યામાં લાભ લે છે. ને દર રવિવારે બપોરે જુદા જુદા વિષય ઉપર જાહેર વ્યાખ્યાન પણ આપે છે. ચોમાસાના ચારે મહીના અખંડ અડ્રમ ચાલે છે, તેમનું બહુમાન રૂા. ૨૯) શ્રીફળને સાકરના પડાથી થાય છે. નવપદજીમાંથી અરિહંતાદિ સાત પદની આરાધના, આયંબીલથી જુદાજુદા દિવસે થયેલ. સાતે પદમાં ૧૦ રૂ.ની પ્રભાવના થયેલ. પ્રતિક્રમણમાં સારી સ ખ્યા આવે છે, પ્રભાવના ચાલુ છે, દીપકવ્રતના એકાસણા, ૩૦૦ બ્રહ્મચર્ય પદની આરાધના, લુખી નીવીથી રપ ૧) રૂા.ની પ્રભાવના, ચૌમાશી ચૌદસને પૌષધ, ૮૧)ની સંખ્યા પ્રભાવના ૨) રૂા. સાકર ને જમણ થયેલ. પૂ. ગણિ. સિંહસેનવિજયજીએ વર્ધમાન તપની ૧૨)મી ઓળી અને પૂ. મુનિશ્રી મુક્તિસેન વિજયજીએ ૩૩) એાળી કરેલ. સંઘમાં ૮૪) ને ૬૧) મી ઓળી તેમજ મા ખમણ, ભદ્રતાપ ને સિદ્ધિતપની આરાધના ઉલ્લાસ પૂર્વક ચાલે છે, પૂજ્યશ્રીજીના શિષ્ય પૂ. પંન્યાસજી માનતુંગ વિજયજીએ ચૌમાસી ચૌદસે ને પૂ. મુનિ હિતવર્ધન વિજયજીએ રવિવારે શ્રી સે સાયટીમાં વ્યાખ્યાન આપેલ. શ્રી દાદા પાર્શ્વનાથ ભગવંતના અખંડ જાપ સહિત અઠ્ઠમતપ (સાડા બાર હજારના જાપૂર્વક) અત્તરવાયણ ને પારણું તેમજ શ્રી સિદ્ધાચલજીના છઠ્ઠ-પારણું, પ્રભાવના સારી થયેલ. સંઘમાં ઉત્સાહ અને છે.
શ્રી ભાવનગર શ્રી કૃષ્ણનગર ઉપાશ્રયે પરમ તપસ્વી મુનિ મહારાજશ્રી સંજમ વિજયજી મહારાજ સાહેબ તથા ૫૦ ૫૦ સાધવીજી મહારાજ વિશ્વપ્રજ્ઞાશ્રીજ આદિ ઠાણું ચાતુમાસ પધારતા તેઓશ્રીના સદ્દઉપદેશથી ચાલી રહેલ અપૂર્વ
આરાધનાઓ (૧) અશાડ શુદી ૩ ને રવીવારના ૫૦ પૂતપસ્વી મુની મહારાજ શ્રી સંજયવિજયજી ચાર્તુમાસ પ્રવેશ દિને તે નિમિત્તે વ્યાખ્યાન સમયે રૂપીયા એકના બે સંઘપૂજન કરવામાં આવેલ. તેમજ આ મંગળ દિવસ નિમીત શેઠશ્રી દુર્લભદાસ ઝવેરચંદ તરફથી આયંબીલ કરાવવામાં
૧૬૦]
[આત્માનંદ પ્રકાશ

Page #19

આવેલ. તેમજ તેમાં વાચા એકની પ્રભાવના તેમના તરફથી કરવામાં આવી હતી. આયંબીલની સંખ્યા ૫૦ હતી.
જ્
(૨) અષાડ શુઠ્ઠી ૯ ને શનિવાર, અતીથી સંવીભાગ વ્રત, હીરાબેન રતીલાલ ચા વાળા તરફથી આરાધના એકીશ, કુલ પ્રભાવના દરેકને રૂપીયા ચારની,
(૩) ખીરના એકાસણા : અષાડ વદ્દી બીજને રવીવાર શેઠ પરમાણુંદ માધવજી હુઃ શેઠ વસ'તરાય ડાયાલાલ તરફથી.
અરિહંત પદના જાપ, તપસ્વાની સંખ્યા ખસા દરેકને રૂપીયા એની પ્રભાવના.
(૪) છઠ્ઠ તપ : અષાડ વદી ૭, ૮ શુક્ર, શનિ,
અત્તરવારણા તથા પારણા શેઠશ્રી શાન્તીલાલ મોહનલાલ આફ્રીકાવાળા તરફથી, તપસ્વીની સંખ્યા ૧૧૦) પ્રભાવના દરેક કુલ રૂપીયા ૬-૨૫ પૈસા.
(૫) સામુહીક મગના આયખીલ : શેઠ શાંતીલાલ ભગવાનદાસ અણીડાવાળા તરફથી, તપસ્વીની સ`ખ્યા ૧૨૦) કુલ પ્રભાવના દરેકને રૂપીયા ૨–૨૫ પૈસાની, તથા તેજ દિવસે અપેારના સમૂહ સામાયિક સંખ્યા ૧૯૮) ચલ, પ્રભાવના પાયા એકની કરવામાં આવેલ,
(૬) સમૂહ અઠ્ઠમ તપની આરાધના : શ્રાવણ સુદી ૨, ૩, ૫ સેામ, માંગળ, બુધ, અત્તરવારણા તથા પારણા શેઠશ્રી અનેપચંદ માનચંદ જસપરાવાળા તરફથી કરાવવામાં આવેલ, તપસ્વીની સંખ્યા ૫૧ પ્રભાવના દરેકને કુલ રૂપીયા
(૭) ચારિત્ર પદના એકાસણા : શ્રાવણ વદ્દી ૧ ને રવિવારે શેઠશ્રી માવજીભાઈ વશરામભાઈ ટાણાવાળા તરફ્થી કરાવવામાં આવશે.
(૮) ચાર્તુમાસ દરમ્યાન અખંડ અટ્ઠમતપની આરાધના થઈ રહેલ છે, પ્રત્યેક આરાધકોનુ બહુમાન રૂપીયા અગીયાર, શ્રીફળ, સાકરના પડા તથા સ્ટીલની એક તપેલી આપી કરવામાં આવે છે.
(૯)
આ ઉપરાંત શ્રાવિકાબેન શ્રીમતી સૂર્યાબેન ખાન્તીલાલ ાણીતપની અપૂર્વ આરાધના કરી રહેલ છે. તથા શ્રીમતી જ્યેાતીબેન વસંતરાય ઘાઘાવાળા સિદ્ધિતપની અપૂર્વ આરાધના કરી રહેલ છે.
લી
હિંમતલાલ અને પચ‘દ મેાતીવાળા
મ`ત્રી
શ્રી કૃષ્ણનગર જૈન સાસાયટી, ભાવનગર,
( અનુસંધાન ટાઇટલ પેજ રનુ ચાલુ )
રાખવી પડશે, ને આમ કરશેા તેા તમે જૈનધર્મના પ્રભાવક ખનશા, બીજા આત્માનુ હિત કરનારા બનશેા. કદાચ તમારા મિત્ર તમને દગા દઇ દે, પરંતુ તમારે સામેા દગા દેવાનુ વિચાર સુદ્ધા પણ ન કરવા, કેમકે તમારા મિત્ર કરતાં તમારી જવાબદારી વધારે છે, જે ધર્મોના આરાધક નથી તે કદાચ દગા દેશે તે એનાથી જૈનધમ નહિ નિંદાય, પરંતુ જૈનધર્મ ના પરમ આરાધક મિત્ર સામાને દગા દેશે તેા જૈનધર્મ જ નિંદાશે.
આપણા નિમિત્તે, ઘેાડા સ્વાર્થ ખાતર અખિલ વિશ્વના તરણતારણહાર જૈનધમ–જૈનશાસન નિંદાય તેનાથી વધીને વિરાટ દુનિયામાં બીજું કયું પાપકા હોઈ શકે? માટે પધારેલા માંઘેરા પશ્રેષ્ઠ પચુ ષણ પર્વની સ`ધ્યાએ આપણે સહુ જગત માત્રના જીવા સાથે મૈત્રી કરી ધના જયજયકાર કરી મુક્તિનિલયે જઈ વસીયે.

Page #20
Atmanand Prakash Regd G. BV. 31. --: અમૂલ્ય પ્રકાશન :અનેક વરસની મહેનત અને સંશોધનપૂર્વક પરમપૂજ્ય વિદ્વાન મુનિરાજશ્રી જંબૂવિજયજી મહારાજના વરદહસ્તે સંપાદિત થયેલ અજોડ અને અમૂલ્ય ગ્રંથ . દ્વાહિસા૨ હાયવ્યક્રમ, પ્રથમ અને દ્વિત્તો,ય, ભાગ, આ અમૂલ્ય ગ્રંથ જેમાં નાનું અદ્ભુત વર્ણન છે તે દરેક સાધુ મુનિરાજો તથા સાધ્વીજી મહારાજ માટે અતિ ઉપયોગી ગ્રંથ છે. દરેક ગૃહસ્થાએ અને સમાજની દરેક લાયબ્રેરી માટે વસાવવા જોઈ એ. આ ગ્રંથ માટે પરમપૂજ્ય આચાર્ય શ્રી વિજયધમસૂરીશ્વરજી મહારાજ જણાવે છે કે ભાવનગર શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા એ આ પુસ્તકનું પ્રકાશન કર્યું તે એક મોટા ગૌરવની વાત છે. જે વિદ્વાન મુનિ મહારાજે, સાધ્વીજી મહારાજે, તથા શ્રાવકો તેમજ શ્રાવિકાઓને જિન દર્શનના અભ્યાસ માટે ખૂબ જ ઉપયોગી નીવડશે. ભારતભરમાં અનેક જૈન સંસ્થા છે. તેઓ એ પ્રગટ કરેલા પુસ્તકોમાં આ દ્વાદશાર' નયચક્રમ’ને શ્રેષ્ઠ સ્થાને મૂકી શકાય તેમ છે, માટે શ્રી જન આ માનદ સભાને ધન્યવાદ ઘટે છે.. | ( કીમત રૂા. 80-00 પેસ્ટ ખર્ચ અલગ ) બહાર પડી ચુકેલ છે જિનદત્તકથાનકે ( અમારું નવું પ્રકાશન ) પ્રસ્તુત જિનદત્તકથાનક સંસ્કૃત ભાષાના અભ્યાસીઓ માટે ખાસ ઉપયોગી એવો કથા ગ્રંથ છે. સ્વ. પૂજયપાદ આગમ પ્રભાકર શ્રુત-શિલવારિધિ શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજની ઇરછાનુસાર આ ગ્રંથ પ્રકાશન કરવામાં સફળ થતા ખુબ આનંદ અને સતિષ અનુભવાય છે. e અમારી વિનંતિને ધ્યાનમાં લઈને પરમપૂજ્ય સાધ્વીજી મહારાજશ્રી એકા૨શ્રીજી મહારાજે આ ગ્રંથનું સંપાદન-સંશોધનનું કાર્ય કરી આપવાની કૃપા કરી છે. આ કથાનકનો ગુજરાતી ભાષા માં પણ સંક્ષિપ્ત સાર આપવા માં આવ્યા છે. આ ગ્રંથ દરેક લાયબ્રેરીમાં વસાવવા ચોગ્ય છે. ( કિંમત રૂા. 8-09 ) ' લખે– શ્રી જન આત્માનંદ સભા : ખારગેટ, ભાવનગર, તંત્રી : શ્રી પોપટભાઈ રવજીભાઇ સત શ્રી આમાનદ પ્રકાશ તત્રી મડળ વતી પ્રકાશક : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, ભાવનગર, મુદ્રક : શેઠ હેમેન્દ્ર હરિલાલ, આનંદ પ્રી. પ્રેસ, મુતારવાડ, ભાવનગર. For Private And Personal Use Only