Atmanand Prakash Pustak 074 Ank 10 11

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/531842/1

Page #1

પ્રકાશ
જામ સં'. ૮૨ (ચાલુ) વીર સં', ૨૫૦૩ વિક્રમ સં. ૨૦૩૩ શ્રાવણ-ભાદ્રપદ
વાર્ષિક લવાજમ રૂા. છ
પર્યુષણ વિશેષાંક
ક્ષમા એ વીરનું ભૂષણ છે.
મિ છ મિ દુક્કડ મૂ
પ્રકાશક : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર
D
પોતક : (9) 1
ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર • ૧૧૭
|
અ ક : ૧ ૦
૧ ૧.

Page #2

: અનુક્રમણિકા :
લેખ
લેખક
| પૃષ્ઠ
२38
શ્રેયસ્
58.
‘ સ્વાગતમ્ ” ગીત
શ્રી જગજીવનદાસ જે. જૈન ૨૩૫ પર્યુષણ પરમાર્થ
શ્રી અમરચંદ માવજી 55 આત્માનંદ પ્રકાશ (કાવ્ય) વીતરાગ પ્રાર્થના (કાવ્ય) વETT TTT નમુ ગરિ કરેલા કર્મોમાંથી મુક્તિ નથી શ્રી પી. ચાં. શાહ ૨૩૭ તપને મહિમા
૫. પુણુનન્દ્રવિજય ૨૩૯ પર્યુષણની આરાધના
| શ્રી કુમારપાળ દેસાઈ ૨૪૩ અભય અને અહિંસક પ્રવર્તક ભગવાન મહાવીર શ્રી ઉપેન્દ્રરાય છે. સાંડેસરા ૨૪૬ મહાવીર સ્મૃતિ (કાવ્ય) /
શ્રી જયંતિલાલ મોહનલાલ ઝવેરી ૨૪૮ મંદિર મારૂં', મૂતિ વિહેણું"
૧ ડો. બાવીશી-પાલીતાણા ૨૪૯ ક્ષમાની સાધના
પૂ. સાધ્વીજીશ્રી ઓંકારશ્રીજી મ. ૨૫૧ સુખ કયાં છે ?
પૂ. મુનિશ્રી જ્ઞાનસાગરજી ૨૫૫ પર્યુષણ પર્વને દિવ્ય સંદેશ
પૂ. આ. શ્રી પદ્મ સાગરસૂરી ૨૫૯ સમાચાર
૨૬૧ આ સભાના નવા આજીવન સભ્યો - શ્રી જીતેન્દ્રકુમાર માવજીભાઇ શાહ (માણપરવાળા) ભાવનગર | શ્રી રમણીકલાલ વનમાળીદાસ શાહ (પર છેગામવાળા) ભાવનગર ૧ શ્રી જાદવજી અંદરજીભાઈ શાહ (કંથારીયાવાળા) ભાવનગર ( શ્રી નગીનદાસ જીવરાજભાઈ
ભાવનગર - શ્રી શશીકાંત નેમચંદભાઈ પારેખ
ભાવનગર c/o. નગીનદાસ નેમચંદ કાપડીઆ શ્રી જયેશકુમાર અનંતરાય શાહ
ભાવનગર
સ્વર્ગવાસ નોંધ ભાવનગરવાળા ભાવસાર હરીચંદ ત્રીભુવનદાસ સ'. ૨૦૩૩ના બીજા શ્રાવણ સુદ ૪ તા. ૧૮-૮-૭૭ ગુરૂવારના રોજ ભાવનગર મુકામે સ્વર્ગવાસી થયા છે. તે જાણી અમે ઘણા જ દીલગીર થયા છીએ. તેઓશ્રી ખુબ મળતાવડા સ્વભાવના તેમજ ધામક લાગણી વાળા હતા. તેઓ આ સભાના આજીવન સભ્ય હતા. પરમકૃપાળુ પરમાત્મા તેમના આત્માને શાંતી આપે એવી પ્રાર્થના.

Page #3

આ સભાના નવા માનવતા પેટ્રના પ્રતાપરાય અનોપચંદ મહેતા ( વલભીપુરવાળા ) ભાવનગર
જીવનની ટૂંકી રૂપરેખા
ધર્માનુરાગી ભાઈશ્રી પ્રતાપરાય અનેપચંદ મહેતાને જન્મ ઇતિહાસપ્રસિદ્ધ શ્રી વલભીપુર મુકામે સંવત ૧૯૬૯ના પિષ વદી ૪ તા. ૨૬-૧-૧૯૧૩ રવિવારના રોજ થયો.
સંતસમાગમથી તેમના જીવનમાં ધર્મભાવનાની વૃદ્ધિ થતી ગઈ. સ. ૨૦૧૨માં ભાવનગર આવ્યા અને ભાવનગરમાં “ શારદા સાયકલ સ્ટોર * નામની દુકાન સફળતાપૂર્વક ચલાવે છે.
- શ્રી વલભીપુર જૈન સંઘના પુણ્યાગે પ. પૂ શાસનસમ્રાટ આચાર્ય મહારાજ શ્રી વિજય
નેમિસૂરીશ્વરજી તથા પૂ. આ. મહારાજ શ્રી વિદયસૂરીશ્વરજી, પૂ. આ. શ્રી વિજય નંદનસૂરીશ્વરજી મહારાજની તબીયતના કારણે સં. ૧૯૯૬ માં વલભીપુર મુકામે પધાર્યા. સં. ૧૯૯૬ના પૂ. આચાર્ય મહારાજશ્રીના ચાતુર્માસ દરમીયાન પૂ. આચાર્ય મહારાજશ્રીએ ઉગ્ન સંસ્કાર પ્રાપ્ત થાય તે માટે ભાઈશ્રી પ્રતાપભાઈને ધર્મના સંસ્કારોનું સીંચન કરી ઘણાં નીયમો આપ્યા.
સં. ૨૦૧૬માં પૂ. મુનિ મહારાજ શ્રી ભુવનવિજયજી ગણીની પ્રેરણાથી ભાઈશ્રી પ્રતાપભાઈએ શ્રી દાદાસાહેબ જૈન ઉપાશ્રયમાં ચેસઠ પહોરી સાથે અઠ્ઠાઈ તપની આરાધના કરી અને તેમનામાં વ્યાપારી વ્યવસાય જીવન સાથે પણ ધર્મભાવના ઉત્તરોત્તર વધતી ગઈ.
શ્રી પ્રતાપભાઈના કુટુંબમાં જન્મ લઈ જવાહર જેવા ભાઈ જવાહરે (B.Com, એકાઉન્ટન્ટ) ૩૦ વર્ષની ભરયુવાન વયે પૂ આ. શ્રી વિજય ભુવનભાનુસૂરીશ્વરજી મહારાજ પાસે સં. ૨૦૩૧ના મહા સુદ ૪ના રોજ દીક્ષા અંગીકાર કરી તેમનું નામ મુનિ જિનવું સવિજયજી રાખવામાં આવ્યું. આ દિક્ષા મહોત્સવ શ્રી ભાવનગર સંધના સહકારથી અને પૂ. આ. શ્રી વિજયકસ્તુરસૂરીશ્વરજી, પૂ. આ. શ્રી વિજય ધર્મ ધુરંધરસૂરીશ્વરજી, પૂ. આ. શ્રી વિજયચંદ્રોદયસૂરીશ્વરજી,

Page #4

પૂ. આ. શ્રી વિજય ચકસૂરીશ્વરજી અને પૂ.આ શ્રી વિજય નીતીપ્રભસૂરીશ્વરજી આદી આચાય ભગવાની ઉપસ્થિતિમાં ભવ્ય રીતે ઉજવાયેલ. શ્રી સંઘે તેમાં સારી અનુમોદના કરેલ
સંવત ૨૦૨૨ના આસો વદ ૦))ના રોજ તેમના ધર્મ પત્ની અ. સૌ. શાંતાબેન ગોવીંદ્રજી પારેખને સ્વર્ગવાસ થતાં સ. ૨૦૨૩ના કાર્તિક શુદ પાંચમ જ્ઞાનપ`ચમીના શુભ દિને મોક્ષમાની સુંદર આરાધના માટે આચાર્ય ભગવંત શ્રી વિજય દેવેન્દ્રસાગરસૂરીશ્વરજી પાસે શ્રી પ્રતાપભાઇએ ખાર વ્રત ચર્યા. ઘણા વર્ષથી તેઓ આત્માનંદ સમાના આજીવન સભ્ય હતા. તેઓશ્રી હાલમાં આ સભાના કારોબારીના સભ્ય છે. અને હવે તેઓશ્રી આ સભાના માનવંત પેટ્રન અને છે, એ સંસ્થાની આનંદની વાત છે. તેઓ અનેક શુભ કાર્યા કરે અને ધર્મભાવનામાં આગળ વધે એવી શુભેચ્છા.

Page #5

.
• તંત્રી : શ્રી ગુલાબચંદ લલ્લુભાઈ શાહ વર્ષ: ૭૪ | વિ. સં. ૨૦૩૩ શ્રાવણ-ભાદરવો : ૧૯૭૭ ઓગસ્ટ-સપ્ટે. | અંક: ૧૦-૧૧ શ્રી પર્વાધિરાજ પર્યુષણ પર્વ
સ્વાગતમ” ગીત મેં અપરાધી જનમક, નખશીખ ભર વિકાર; તુમ દાતા, દુઃખ ભંજના, મેરી કરો સહાર. પધારો મંગલમય મહેમાન, પધારો મંગલમય મહેમાન;
તમે છો શાસનના શણગાર. પધારો રત્નત્રયી સમ અમ જીવન કરજે,
ક્ષમાપના તપ તેજ વડે અમ જીવન ભરો;
લેખકઃ અમરચંદ માવજી શાહ માગું છું અલપ જ દાન. પધારો
પર્યુષણ પરમાર્થ જ્ઞાન દાન તપની ઓ ધારા !
મન-વચન-કાયા થકી, રાગ દ્વેષ પરિણામ; આપ હમારે મુક્તિ કિનારા; નિયા પડી મઝધાર, પધારે
વિર વિરોધ કીધા કંઈ, ક્ષમા કરજો તમામ. સુઝ નથી સ્વાગત શું કરવું ?
ક્ષમા કરે સકળ જગના જીવ અપરાધ મારા, માત્ર વાણી ! ચરણે શું ધરવું ?
માગુ સંવત્સરી દિને મન-વચન-કાયાથી પ્યારા; મેં ગુંથી અધુરી ફુલમાળ, પધારે | પસ્તાઈને હવે વહાવું ક્ષમામૃત પ્રેમ ધારા, –દેસાઇ જગજીવનદાસ જે, જૈન-બગસરા | મિચ્છામી દુક્કડ અર્પો યાચના “અમર' પ્યારા.
Rઇ સાંવત્સરિક ક્ષમાપના

Page #6

વિતરાગ પ્રાર્થના (રાગ-મંદિર છે મુક્તિ તણા માંગલાડાના પ્રભુ વિતરાગ તુજ શાસન અનેરૂં. અન્યને ના ઈચ્છ, હે નાથ નિરંજન વિભુ! ભવ ભવ મુજને મળજે; હું છું અબુધ અજ્ઞાની બાળક, તું દેવાધિદેવ છો ! શરણ તારૂ ચરણસેવા ભવોભવ મુજને હજો. નભમાં અગણિત તારલા ગણતાં ગણાયે ના કરી, અગણિત ગુણ વિભુ તાહરા કેમે કરી ગાઈ શકું; શક્તિ નથી તલભાર મારી ગુણ ગાવા તારા, સ્વીકારે વિતરાગ મારી વંદના ભાવ ભરી.
|
લે. “શ્રેયસ ? આત્માનંદ પ્રકાશ
(બાહિરલી પીકા) મામાનંદ સહજ સ્વરૂપ, પ્રકાશ રહેજે થાય; તરવા હોય જે ભાવના, સાધન સિદ્ધ ગણાય. ૧ મારા તણી મમતા મૂકી, સમતા ને અવકાશ; નંદન ત્રીશલા વીર જિને, આ જ્ઞાન પ્રકાશ. ૨ રયા ધર્મ દીલે ધરી, આતમ લક્ષ ગ્રહાય; પ્રકાશ મળશે સ્વરૂપ છે, આનંદ અવધિ થાય. ૩ કાર્ય એક પરમાર્થનું, બીજુ નહિ મન લક્ષ; ારણું ગ્રહી શ્રીવીરનું, “અમર’ જ્ઞાનનું વૃક્ષ ૪
( દેહરા ) પર્યુષણ એમ સૂચવે, મારા છે દિન આઠ; કર્મ તમારા તેટલા, તોડવા શીખો પાઠ ૧ વળી સૂચવે એમ કે, ગુણ તમારા આઠ પામે તપ જપ ધ્યાનથી, કરી કર્મને ખાખ. ૨ પરમાર્થનું પર્વ આ, પાપાશ્રવ કરી ત્યાગ આમાર્થને સાધવા, ધરો અંતર વૈરાગ્ય. ૩ ક્ષમા જળથી શુદ્ધ થઈ, રાગ દ્વેષ કરી નાશ; શુદ્ધ થઈને સિદ્ધ પદ, પામ “અમર” અવિનાશ ૪
(અમર આત્મમંથન)
આમાન દ પ્રકાશ

Page #7

कडाण कम्माण न मुक्ख अस्थि । કરેલાં કર્મોમાંથી મુક્તિ નથી
લેખક : શ્રી ખીમચંદ ચાંપશી શાહ
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રની એક ગાથા અધ્યા. ૪ ગા. ૩)ના ઉપર ટાંકેલા ચરણમાં કહેવાયુ' છે કે આપણે કરેલાં કર્માંનાં ફળ ભોગવ્યાં વિના છૂટકો નથી. આપણે જે કર્યું કરીએ છીએ. તેથી કબ'ધ થાય છે. અને તેના કારણે કર્મોના ફળ ભેગવવાં જ પડે છે. જીવે આ કળા ભગવવા ખાતર જન્મ-મરણના ચક્રાવામાં ફસાવું પડે છે. એટલે જ કહ્યુ` છે કે મ ૨ નામરÆ વીર્ય કર્મ જ જન્મ-મરણનુ બીજ છે.
ઉપરની વાત સામાન્ય માનવી માટે ખરાખર છે પરંતુ મુમુક્ષુ સાધક સામાન્ય માનવીની જેમ નિયત કર્યાં કરે છે, છતાં તે કમાઁ તે એવી રીતે કરે છે કે તેને કમબંધ થતા નથી અને તેથી ફળે ભગવવાના પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થતા નથી. આપણે આ બાબત જરા વિસ્તારથી વિચારીએ.
આપણે કર્યાં કરતા જ જઇએ છીએ. આ કર્મોથી આપણને કમખ'ધ લાગે છે, સારાં કર્મોથી એટલે કે શુભ પ્રવૃત્તિએથી પુણ્યબ'ધ થાય છે, અને તેનાં સારાં કળા ભગવવાં મળે છે નઠારાં કર્મોથી એટલે કે અશુભ પ્રવૃત્તિઓથી પાપબ ધ થાય છે, અને તેનાં નઠારાં ફળે ભગવવાં પડે છે. કઈ પણ જીવ એક ક્ષણ માટે પણ કર્મ કર્યા વિના રહી શકતા નથી, કેમકે તેને પ્રકૃતિજન્ય ગુણા વડે કર્યાં કરવાં જ પડે છે. અરે, તેને જીવવા માટે શ્વાસેશ્ર્વાસની ક્રિયા કરવી પડે છે, તે પણ એક પ્રકારનુ` કમ' જ છે. આમ જીવ ક્ષણે ક્ષણે ક્રમ બધમાં પડતા જાય છે, અને તેનાં ફળ ભેગવવાં જન્મ-મરણના ચક્રાવામાં ફસાતા જાય છે.
હવે પ્રશ્ન એ થાય છે કે એવી કઇ જીવનચર્યાની રીત છે કે જેમાં કર્મો કરવા છતાં કબ`ધ થતા નથી.
પ્રથમ આપણે સારાં કર્મ-શુભ પ્રવૃત્તિએ વિચાર કરીએ. આવી શુભ પ્રવૃત્તિએ જો આપણે કાંઈક આર્થિક લાભ, સામાજિક પ્રતિષ્ઠા કે અન્ય હેતુએ લક્ષ્યમાં રાખીને કરીએ, તે જરૂર તેનુ પણ બંધન લાગે, જો કે આનાં સારાં ફળ મળે. પણ આપણુ જીવનધ્યેય જે વીતરાગતા છે. તે તરફ આગળ વધવામાં તે બાધારૂપ નીવડે. પણ્ જો આવી શુભ પ્રવૃત્તિએ કોઇપણ જાતના ઐહિઁક લાભ ખાતર નહીં, પરંતુ આપણા આત્માની શુદ્ધિ ખતર આપણામાં રહેલા કષાયાના નાશ કરવાની ષ્ટિથી કરવામાં આવે, તે તેનું બંધન લાગતુ નથી. જેમકે, દાન કરીએ તો તે પ્રતિષ્ઠા મેળવવા ખાતર કે દાન લેનાર ઉપર ઉપકાર કરવાની વૃત્તિથી નહીં, પણ આપણામાં રહેલી લાભ-પરિગ્રહવૃત્તિ એછી કરવાના હેતુથી. દયા કરીએ તા તે જીવમાત્ર પ્રત્યે આત્મસમભાવ કેળવવાના હેતુથી. આવી રીતે દરેક શુભ પ્રવૃત્તિ સાવધાનતાપૂર્વક આત્માની શુદ્ધિના લક્ષ્યથી કરવામાં આવે, તે તે વીતરાગભાવને પેાષનારી અને પમાડનારી બને છે.
હવે ખરાબ કર્માં-અશુભ પ્રવૃત્તિઓના વિચાર કરીએ. એ તે સ્પષ્ટ છે કે આવી પ્રવૃત્તિએ કરવાથી પાપ બધાય છે અને તેનાં માઠાં ફળે ભેળવવાં પડે છે. આ વાત બરા ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૯૭૭
, ૨૩૭

Page #8

બર સમજીને આપણે જીવનમાં ઉતારવી જોઈએ. અને પાપકર્મો-અશુભ પ્રવૃત્તિઓથી દૂર રહેવું જોઈએ.
આમ છતાં, કેટલાંક એવાં કર્યો છે કે જે આપણી સામે આવીને ઊભાં રહે છે, જેને આપણે કરવાં જ પડે છે અને જેને કરવા જતાં પાપનું કર્મબંધન ઉત્પન્ન થાય છે. આવા પ્રસંગે આપણે શું કરવું? - દશવૈકાલિક સૂત્રમાં કહ્યું છે કે “ચાલવું, ઊભવું, બેસવું, સૂવું, જમવું, બેલિવું વગેરે ક્રિયાઓ યતના-વિવેક-ઉપગપૂર્વક કરવાથી સાધક પાપકર્મ બાંધતા નથી. પ્રાણી માત્રને આત્મસમાન સમજનારે, સર્વ જી પ્રત્યે સમ્યગ્દષ્ટિએ જોનારો, દેષ સ્થાને બંધ કરી દેનારે અને મન તથા ઇન્દ્રિયનું દમન કરનાર સાધક પાપકર્મ બાંધો નથી, ” વળી એમ પણ કહેવાયું છે કે “જેમ ચીકણે ગુણ ધરાવતું કમલિનીનું પાંદડું, પાણીમાં રહેવા છતાં પાણીથી લેપાતું નથી, તેમ સમિતિ જાતિપૂર્વક પ્રાણીઓની વચ્ચે વિચરનાર સાધક પાપકર્મબંધથી લેવા નથી. ૨
ભગવદ્ ગીતામાં કહ્યું છે કે “જેને કોઈ પણ પ્રકારની તૃષ્ણાઓ નથી, જેના મન અને બુદ્ધિ સંયમમાં છે અને જેણે સર્વ પ્રકારના પરિગ્રહનો ત્યાગ કરેલ છે, તે કેવળ શરીરથી કર્મો (જેવાં કે ચાલવું, ઊભવું ઇત્યાદિ) કરે, તે પણ તેને તે કર્મોનું પાપ લાગતું નથી.૩ વળી “સમત્વવાળે, વિશુદ્ધ મન તથા સંયત ચિત્તવાળે, વશ કરેલી ઈદ્રિવાળે અને સર્વ પ્રાણીઓને આત્મા બનેલા સાધક કર્મો કરવા છતાં તેનાથી લેવાતા નથી. તેને કર્મ બંધ લાગતા નથી.)”૪
આ બાબતમાં એક દષ્ટાંત જોઈએ. એક વખત દુર્વાસા ઋષિ ગોકુળમાં આવી ચડ્યા, અને નિરાંતે સારી રીતે જમ્યા. આ વખતે કેટલીક ગોપીઓને મથુરામાં દહીં–માખણ વેચવા જવું હતું, પણ યમુનામાં પૂર આવવાને લીધે જઈ શકાય તેમ ન હતું. તેમને અષિએ કહ્યું કે “તમે યમુના પાસે જઈને કહો કે, જે દુર્વાસા ઋષિ નિત્ય ઉપવાસી હોય તે તે સમયના પ્રતાપે તમે અમને માર્ગ આપો.” ગોપીઓ હસી પડી. હજી હમણાં જ ષિએ થાળ ભરીને આરોગ્યું હતું; છતાં પોતાને નિત્ય ઉપવાસી કહે છે. કેવી વિચિત્ર વાત ! છતાં તેઓ યમુના કિનારે ગઈ, અને ઋષિને સંદેશે સાંભળતાં જ યમુનાએ માર્ગ આપે. વાતને મર્મ એ છે કે ઋષિ જમતા હતા, પણ તદ્દન નિર્લેપભાવે, જરાયે આસક્તિ વગર ભૂખ- અભૂખથી પર રહીને. જૈન દષ્ટિએ કહીએ તે એષણા સમિતિપૂર્વક. આથી તેમને ભજન કે ઉપવાસનું કર્મબંધન લાગતું નહિ.
આ ઉપરથી એક વાત સ્પષ્ટ થાય છે કે જે આપણે યતના-વિવેક-ઉપગપૂર્વક, કર્મ અને તેનાં ફળમાં આસક્તિ રાખ્યા વગર, પ્રાણી માત્ર પ્રત્યે આત્મસમભાવ રાખીને, અને મન તથા ઈન્દ્રિયનું દમન કરીને આપણી સામે ઉપસ્થિત થયેલાં કર્મો કરશે, તે કર્મ બંધ લાગશે નહીં-ફળ ભેગવવાને પ્રશ્ન ઊભો થશે નહીં.
૧. દશવૈકાલિકસૂત્ર અધ્યાય ૪, ગાથા ૮-૯, ૨, સમણુસૂતં ગાથા ૩૯૩, ૩ ભગવદ્ ગીતા અધ્યાય ૪, શ્લેક ૨૧. ૪. ભગવદ્ગીતા અધ્યાય ૫, શ્લેક ૭.
આત્માનંદ પ્રકાશ

Page #9

તપને મહિમા
લે. પં. પૂર્ણાનંદવિજ્ય (કુમારશ્રમણ) જૈન શાસનની અદ્વિતીયતા:
મોક્ષ માર્ગના માધ્યમથી જેઓ બીજા પ્રાણીમાત્રને પરમાત્મપદ પ્રાપ્ત કરાવી આપ- જીવ ઉપર શાસન કરે તે ઈશ્વર.” વામાં જૈન શાસનથી અતિરિક્ત બીજી એકેય “અનંત જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર અને સુખના શાસન, ધર્મ કે દર્શન નથી, એમ કહેવામાં માલિક હોવાથી તે ભગવાન.” કે લખવામાં રતિમાત્ર અતિશયોક્તિ નથી. કેમકે બાઈબલમાં ઈસા મસીહ કુરાનમાં મહ
કર્મના પિંજરામાંથી સર્વથા મુક્ત થઈ મદ પયગંબર અને બ્રાહ્મણસૂત્રમાં વિષગને ગયા હોય તે મુક્ત.” છોડીને બીજો કોઈ પણ આત્મા પરમાત્મા, ઈશ્વર, “સર્વથા કૃતકૃત્ય થયા હોય તે સિદ્ધ ” ખુદા, (God) થઈ શકતો નથી.
“કામ, ક્રોધ, માન, માયા, લેભ આદિ - જ્યારે સમવસરણમાં બિરાજમાન થઈને અંતર ગ શત્રુઓને જેમણે સમૂળ નાશ કર્યો કેવળજ્ઞાન (અતીન્દ્રિયજ્ઞાન)ના સ્વામી તીર્થકર હોય તે અરિહંત.” દેવેએ ડંકાની ચેટ સાથે કહ્યું કે “પ્રાણી આ પ્રમાણે અસંખ્યાતા વિશેષણે જેમના માત્ર પરમાત્મ સ્વરૂપ છે.” કાર્યમાત્રના કારણે જીવનમાં સાર્થક થયા હોય તે પરમેશ્વર જેમ નિશ્ચિત છે, તેમ પરમાત્મપદ પ્રાપ્ત કરવા
આવી રીતના પરમાત્માઓ જગતકર્તા નથી માટેના માલિક અને શુદ્ધ કારણોને વીકાર પણ
પણ મોક્ષ માર્ગના વિધાતા છે. સંસારના સંહાર કરવામાં આવે, તે પ્રત્યેક માનવ ઈશ્વર પદને
રમના કર્તા નથી પણ મેક્ષને ઉપદેશ આપી જીવમાત્રને ભોક્તા બની શકે છે. માટે જ જૈન શાસન કહે
સમ્યજ્ઞાનના માધ્યમથી અનંત સુખ તરફ લઈ છે, જે જે ભાગ્યશાલીઓએ સિદ્ધપદ પ્રાપ્ત
જનારા હેવાથી શંકરે છે. કર્યું છે તે બધાએ અને વર્તમાનકાળમાં જે આ પદ પ્રાપ્ત કરી રહ્યાં છે, તથા ભવિષ્યમાં માટે જ જૈનાચાર્યોએ કહ્યું કે પરમાત્મા પણ જેઓ મેક્ષ મેળવશે તે બધાએ પરમાત્માઓ સદૈવ સ્મરણીય, નમસ્કરણીય, ધ્યેય અને છે.” જૈન શાસનમાં એક જ પરમાત્મા નથી ઉપાસ્ય છે. પણ મેક્ષ મેળવેલા અનેકાનેક પરમાત્માએ
પરમાત્મપદના મૌલિક કારણો : છે, અને બધાએ અનંત ચતુષ્ટયના માલિકે હોવાથી સંસારી જેને માટે પૂજ્ય, સેવ્ય,
કઈ પણ વસ્તુને પ્રાપ્ત કરવા માટે તેમના
બે પ્રકારો છે. જેમકે-મેલું વસ્ત્ર ઉજળું કરવું હોય માન્ય અને આદરણીય છે.
તે સૌથી પહેલાં તે વસ્ત્ર ઉપર ન મેલ પરમાત્મા એટલે?
લાગવા ન પામે તેની પૂરી કાળજી રાખવી રાગદ્વેષને સમૂળ નાશ કર્યો હોવાથી જોઈએ, અને જૂને મેલ કાઢવાને માટે, સ, જેમને આત્મા પોતાના મૂળ સ્વભાવમાં આવ્યો સાબુ અને બે-ચાર ધેકાના માર મારીને પણ હેય તે પરમાત્મા.”
તે વસ્ત્ર ઉજળું કરી શકાશે. તેવી જ રીતે અનંત ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૯૭૭
: ૨૩૯

Page #10

માયારૂપી કમમેલથી આત્મા પણ ભારી બનેલે શાસ્ત્રો પણ માંસાહાર, શરાબ, પરિગ્રહ તથા છે, તેથી શુદ્ધસ્વરૂપી, નિરંજન, નિરાકાર આત્મા સત્ય, સદાચાર આદિ ધર્મકર્મની મર્યાદા પણ કર્મોના ભારથી વજનદાર હોવાના કારણે વિનાના મળ્યા હોય છે. આજે ભારત દેશમાં અત્યારના સમયમાં પાપરૂપી મેલથી ખરડાયેલે, એવા પણ દેવ અને દેવીઓ છે કે જેમની કષાયભાવમાં અટવાયેલો અને વિષયવાસનામાં સન્મુખે હજારોની સંખ્યામાં બકરા, ઘેટા, લપટાયેલું હોવાથી આત્માને પણ પરમાત્મા પાડા, મુરઘા આદિ જાનવરોને મારીને તેમનાં રૂપે બનાવવા માટે સૌથી પ્રથમ બે પ્રક્રિયા કુડ લેહીથી ભરાય છે. બીજા દેને શરાબથી સ્વીકારવા સિવાય એકેય માર્ગ નથી. સ્નાન કરાવાય છે અને શરાબની બોટલે ત્યાં
૧, પહેલો પ્રકાર નવા પાપઢારોથી મૂકી દેવામાં આવે છે. જ્યારે તેવા પણ દે આત્માને બચાવ.
છે કે જેમના શ્રાપથી ભારત દેશને મોટો ભાગ ૨. બીજો પ્રકાર આત્મા ઉપરના જુના
ભયગ્રસ્ત બનેલ હોવાથી ત્રસ્ત છે, તથા ધર્મના પાપોને ખંખેરી નાંખવા.
નામે તેમના શાસ્ત્રોના પાનાઓએ પણ પશુઆ બંને પ્રકારો (પ્રક્રિયાઓ) જેટલા શુદ્ધ
હત્યા, શરાબપાન અને મૈથુન કર્મની પ્રશસ્તિઓ સાત્વિક અને મૌલિક હશે તેટલા અંશમાં
- ગાયેલી છે. જેમ કે “... મામાને રોષ આત્મા પણ પોતાના શુદ્ધ સ્વરૂપ તરફ આગળને
7 માં ર મૈથને...” આમ છતાં પણ
આપણે પ્રત્યક્ષ કરી રહ્યાં છીએ કે કપાઈ ગયેલા આગળ વધતા સ્વયમેવ પરમાત્મા બની જશે.
હજારોની સંખ્યામાં જાનવરોના માંસમાંથી એક દેવ-ગુરુ અને ધર્મ :
રતિ જેટલું પણ માંસ બિચારા દેવી દેવો બિલ્ડીંગની મજબુતાઈમાં ત્રણ મુખ્ય પીતા નથી પણ તેવા વિચિત્ર પ્રકારે દેવ અને
ખાતા નથી કે શરાબની એક પ્યાલી પણ તેઓ કારણો છે. ૧ પાયે, ૨ થાંભલા, ૩ પાટડા (ગર્ડર) એટલે કે આ ત્રણેની મજબુતાઈ જ
ધર્મની પ્રતિપાદન કરનારા તેમના ગુરુઓ,
પંડિત, પૂજારીઓ જ બધી વસ્તુઓને પેટમાં બિલ્ડીંગની મજબુતાઈ માં મૂળ કારણ છે. એ જ પ્રમાણે આત્મકલ્યાણને માટે પણ દેવ-ગુરુ
પધરાવી દેવાવાળા હોય છે. મતલબ કે જેમના
ગુરુઓ, પંડિત કે પૂજારીઓ જ માંસાહારી, અને ધર્મની શુદ્ધતા–પવિત્રતા અને મજબુતાઈ
શરાબી અને દુરાચારી હોય તેમને દેવ અને પણ અત્યાવશ્યક છે. દેવ અને ધમની વચ્ચે
ધર્મ પણ તેવા જ મળે છે. માટે જ સંસાર ગુરુતત્વ રહેલું છે તે બતાવી આપે છે કે
માંથી માંસાહાર, શરાબપાન આદિ પાપ“સંસારચકમાં પરિભ્રમણ કરનારા જીવાત્માને સુગુરુ તત્વની પ્રાપ્તિ થતી નથી. તેમનાં
- તત્ત્વ ઘટ્યાં નથી, ઘટતા નથી અને ઘટશે પણ ભાગ્યમાં દેવ અને ધમ પણ શુદ્ધ મળી નહી. ફળ સ્વરૂપે તેવા માણસ નવા પાપને શક્તા નથી. આખો એ સંસાર સૌને માટે રોકવા માટે કે જૂના પાપોને ધોઈ નાખવા પ્રત્યક્ષ છે કે જેમને ગુરૂ માંસાહારી, શરાબી,
આ માટે પણ સમર્થ બની શકતા નથી.
૬ ૧ ૧૧ આરંભી અને સમારંભ, મિથ્યાભિલાષી, તથા જ્યારે મહાવ્રતધારી, ઇન્દ્રિોના વિજેતા, પરિગ્રહના ભારથી દબાઈ ગયેલા માન્યા હશે, તપસ્વી, નિષ્કષાયી અને અપરિગ્રહી ગુરુ તત્ત્વની તેમને દેવ પણ માંસાહારી, શરાબ, કામી, પ્રાપ્તિ જે ભાગ્યશાળીઓને થઈ હોય છે, ક્રોધી મળ્યા હોય છે, અને ધર્મ તથા તેનાં ત્યારે જ તેમને દેવ અને ધર્મ પણ પાપ તને
૨૪૦ :
આત્માનંદ પ્રકાશ

Page #11

નિષેધ કરનારા મળે છે. ફળ સ્વરૂપે સંસારને થશે. આ ત્રણેમાં પહેલાના બે એટલે કે સમ્યગુ
અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, બ્રધ્રાચર્ય અને સંતોષ દર્શન અને સમ્યજ્ઞાન નવા બંધાતા પાપને ધર્મની પ્રાપ્તિ થાય છે. જેનાથી નવા પાપોને રોકનારા છે, તથા સમ્મચારિત્ર જૂના પાપને રોકીને જૂના પાપને ખંખેરી નાખવા માટે ખંખેરી નાખવા માટે પૂર્ણ સમર્થ છે. તે આ તેઓ સમર્થ બને છે
પ્રમાણે – રત્નચી :
બધાએ પાપની ઉત્પત્તિમાં અને વૃદ્ધિમાં અને તેમ થતાં તે ભાગ્યશાળીઓ સર્વથા આશ્રવ અને કષાય કામ કરી રહ્યાં હોય છે. અભૂતપૂર્વ સમ્મદન, સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યક પ્રાણાતિપાત (હિંસા), મૃષાવાદ (જૂઠ), ચોર્યો, ચારિત્રરૂપી ત્રણ અમૂલ્ય રત્ન મેળવવા માટે મૈથુન અને પરિગ્રહરૂપ મોટા પાપો આશ્રવ છે, ભાગ્યશાળી બને છે. યદ્યપિ અનાદિ કાળથી પરંતુ ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે આ મેટા સંસારમાં પરિભ્રમણ કરનારો જીવાત્મા કોઈ પાપનું મૂળ કારણ કષાયો જ હોય છે. કેમકે કાળે પણ દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્ર વિનાને હેતે જ્યાં જ્યાં કષાય છે, ત્યાં ત્યાં પાંચે ઈન્દ્રિયોની નથી પરંતુ આત્માના એક એક પ્રદેશ ઉપર ગુલામી કામ કરતી હોય છે, અને જે ઇદ્રિના કર્મોની અનંતાનંત વર્ગણને ભાર હોવાથી વિષમાં આસક્ત છે, તેમનું મન પ્રતિસમય
જ્યાં સુધી તે માત્મા પિતાનું આત્મદર્શન તેમના વિષયમાં જ ચકકર મારતું હોય છે. મેળવી શકતા નથી, ત્યાં સુધી તેના જ્ઞાન-દર્શન માટે ત્યાં શુભ ભાવના પણ સ્મશાનનાં વૈરાગ્ય અને ચારિત્ર મિથ્યાત્વના મેલથી આવૃત્ત હોવાના પુરતી હોય છે, ફળ સ્વરૂપે આશ્રવના દ્વાર ત્યાં કારણે તેઓ પણ મિથ્યાદર્શન, મિથ્યાજ્ઞાન અને બંધ હોઈ શકતા નથી. મિથ્યાચાત્રિના માલિક હોય છે. પરિણામે પાપસ્થાનકોમાં છેલ્લા નંબરે રહેલ મિથ્યાત્વ
આવી પરિસ્થિતિમાં જ્યારે આત્માને (મિથ્યાદર્શન) બહુ જ જોરદાર હોવાથી પૂર્વ સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિ થાય છે ત્યારે કષાયવર્તાય ૧૭ પાપસ્થાનકે પણ તીવ્ર હોય છે. ભાવની અતિ તીવ્રતા પણ સમાપ્ત થતાં એટલે કે તેમનાં જીવનમાં પ્રાણાતિપાત, મૃષા- અનંતાનુબંધી કષાયોની ચેકડી પણ ઉપશમ વાદ, અદત્તાદાન, મિથુન, પરિગ્રહ, ક્રોધ, માન, થાય છે અથવા ક્ષય પામે છે. આ સમયે સમ્યગ માયા, લાભ, રાગ, દ્વેષ, કલહ, અભ્યાખ્યાન. જ્ઞાનની પવિત્ર માત્રા વધતી જાય તે તે ભાગ્યપશૂન્ય-રતિ-અરતિ તથા માયામૃષાવાદ આદિ શાળીને પૌગલિક સુખ પણ પાપ જેવા લાગશે પાપ જોરદાર હોય છે તેથી તેઓ આ પાપ- અને અપ્રત્યાખ્યાન કષાયની ચેકડી પણ ઉપશમ દ્વારો ઉપર કોઈ કાળે પણ કંટ્રેલ કરી શકતા અથવા ક્ષય અવસ્થાને પ્રાપ્ત થતાં જ જીવાત્માને નથી, પછી આત્મકલ્યાણની વાત જ ક્યાં રહી? અપાશે પણ નિરર્થક પાપના દ્વાર બંધ કરવા
પરંતુ ભવભવાંતરના ઉપાર્જિત કર્મો જે માટેની ઈચ્છા થશે. અને પાપી પેટ માટે કઈ ભવમાં પાતળા પડશે. ત્યારે જ તેઓ કરાતા પાપ પ્રત્યે પણ તલ્લીનતા કે આસક્તિ સમ્યગદર્શન મેળવવાને માટે ભાગ્યશાળી બનશે નહીં પણ ઉદાસીનતા કે અનાસક્તતા પ્રાપ્ત અને તે મ થયે છતે તેમના જીવનમાં સમ્યગ થશે અને ગુરુ તથા સંઘ સમક્ષ સમ્યક્ત્વમૂલક જ્ઞાનને પ્રકાશ પણ વધી જશે અને સમ્યક્ બાર વ્રતને પિતાની પરિસ્થિતિ પ્રમાણે સ્વીકાર ચારિત્રની યથાશક્ય તથા યથાયોગ્ય પ્રાપ્તિ કરશે તે સમયે સૂકા કપડા પ્રત્યે લાગેલી એક્ઝટ-સ ટેમ્બર, ૧૯૭૭
: ૨૪૧

Page #12

ધૂળની જેવા પાપ કર્મો પણ પ્રતિક્રમણ પ્રાય. જે શરીરમાં આત્મા રહે છે, તેનાં રસ, રક્ત, શ્રિત કે આલોચના દ્વારા શાંત થશે. માંસ, મજજા મેદ અને શુક્રધાતુમાં પડેલા સવિડ્રીનોવો ગgવ 8 પાત્ર મારે દિવા તામસિક કે રાજસિક ભાવેને તપાવી સમાપ્ત કોલ સેંડુ વયો, નેળ ન નિ ઘg કરે તથા જીવન માં સાત્વિકતા લાવી આપે તે
તપ છે. સાકરની ચાસણી થતાં તેમાં રહેલે અર્થ–સમ્યગદર્શનને લાભ થતાં જ જીવ મેલ પિતાની મેળે ઉપર આવે છે, તેવી રીતે માત્રના નિર્વસ પરિણામ, ક્રૂરતા આદિ ભાવોની
સમ્યગ જ્ઞાનપૂર્વકની સાત્વિક તપશ્ચર્યા જેમ જેમ અવિદ્યમાનતા હોવાથી પાપી પેટને માટે પણ આગળ વધે છે, તેમ તેમ શરીરમાં રહેલી સાતે કરાતા પાપોનું કર્મબંધન અ૯પ હોય છે, અને ધાતુઓ ચાસણીની જેમ તપે છે અને તેમાં તે પણ આલેચના તથા પ્રતિક્રમણ દ્વારા નાશ રહેલા વૈકારિક ભાવો રૂપી તામસિક કે રાજસિક પામે છે.
મેલ પણ નાશ પામે છે માટે જ કહેવાયું છે કે સારાંશ કે સમ્યગ્દર્શન પ્રાપ્ત થયે છતે “તપસ બાદ તે ફરવું, સ વા, સંપ્રાથને મન: પાપની પરંપરાની ગતિ અટકી જાય છે અને મનમાં પ્રાધ્યતે ધ્યાનમાં, તત: ગાઈ નવતંતે ! સભ્યજ્ઞાનની વૃદ્ધિ થતાં તે ભાગ્યશાળી પાપને
(२) कर्माष्टकं निमूलं करोतीति तप: પાપ સમજે છે અને ગૃહસ્થાશ્રમમાં રહેતાં તેને કંઈ પણ કરવું પડતું હોય તે પણ ધ્રૂજતા
અર્થાત્ આઠે કર્મોના મૂળીયા જે ઉખેડી મારે તે તપ છે. ખૂબ યાદ રાખવાનું કે બાહ્ય
અથવા આભ્યન્તર તપશ્ચર્યા વિનાની ભક્તિ સમ્યફચારિત્ર-એટલે “કર્મોના ચય તથા વાંઝણ રહેશે અને બીજા પણ અનુષ્ઠાને ઉપચયને આત્માના પ્રદેશમાંથી રિત કરે- મોક્ષના પ્રેરક બની શકે તેમ નથી. રિત કરાવે તેને સમ્યકૂચારિત્ર કહેવાય છે.” ભવભવાંતરનાં ઉપાજિત કર્મોને જડમૂળથી (૩) ત્રિી મન: વર શો યોfસ ત૬: નાબૂદ કરાવે તે ચારિત્ર છે. આત્મામાં અદમ્ય અર્થાત ઈન્દ્રિયોને, મનને તથા બુદ્ધિને પુરુષાર્થની પ્રાપ્તિ જ્યારે થાય છે ત્યારે તે પવિત્ર બનાવે તે તપ છે. ખૂબ યાદ રાખવાનું જીવાત્માની મેહ-માયાની વાસના ઘટે છે, કે જ્ઞાનેન્દ્રિયોને સંયમમાં રાખ્યા વિના કષાયભાવની વૃત્તિ અને પ્રવૃત્તિ મંદ પડે છે, કર્મેન્દ્રિયોનું બળાત્કારે સંયમન સર્વથા નિષ્ફળ ત્યારે સમ્મચારિત્રને પ્રકાશ સાંપડે છે. જ જવાનું છે, તેમજ ભાવમનમાં ભાવના
આ ચારિત્રના ઘણા ભેદોમાં “તપ” પણ છે તને પ્રવેશ કરાવ્યા વિના તમારા દ્રવ્ય (બાહ્ય) જે જૈનશાસનને પ્રાણ છે કે તેના અર્થો નીચે મનજીભાઈ તમને કોઈ કાળે પણ સ્વસ્થ અને પ્રમાણે છે.
નિર પક્ષ થવા દે તેમ નથી. (૧) તાપથતિ સામાનંમિતિ તવઃ (४) केवलज्ञानपर्यन्त लब्धिपदा निददातीति तपः
અર્થાત-અનાદિકાળના મોહમાયાના મેલથી અને છેવટે કેવળજ્ઞાન તથા તે જ્ઞાનની પૂર્વ ખરડાયેલા આત્માને તપાવે તે તપ છે, તથા ભૂમિકારૂપે ઘણી લબ્ધિઓને આપનારૂ તપ છે.
૩૪૨ :
આમાનંદ પ્રકાશ

Page #13

પુણ્યનું પિષણ, પાપનું શેષણ, પર્વ પર્યુષણ આવ્યાં છે! પયુ ષણની આરાધના
લે. કુમારપાળ દેસાઈ સ્વગ તે કેઈએ જોયું નહોતું પણ મગધ મગધરાજ સફાળા ખડા થઈ ગયા ને બેલ્યા, દેશ જેનારને સ્વર્ગ જોયાને આનંદ મળતા. “ઓહ, આ વર્તમાન સાત ખોટના પુત્રના
દેવેની પાટનગરી અમરાપુરી તે કોઈએ જન્મથી પણ અધિક છે. વધામણી લાવનારને જઈ નહોતી, પણ રાજગૃહી જેનારને અમરા- સુવર્ણ ને હીરાના હારથી વધા, ને આનંદપુરીને અણસાર મળતા.
ભેરી બજાવી સમસ્ત પ્રજાજનને સાબદા કરો. દેવેના રાજા ઈંદ્રને ચર્મચક્ષુવાળા માન
અમે પણ પ્રભુદર્શને સંચરીએ છીએ.” વીઓ નજરે નીરખી શકતા નહિ, પણ મગધ મગધરાજ હાથીએ ચડ્યા. ઢોલ-નગારા પતિ સેણિય બિબિસારને નીરખતાં ઇંદ્રિરાજની ગડગડ્યા. રાજવી પ્રભુની પરિષદમાં આવ્યા. પ્રતિભા પરખાઈ જતી.
પછી ધર્મવીરના નિયમ પ્રમાણે તેઓએ છત્ર ઇંદ્રરાજની પટરાણી શચિદેવીનાં રૂપગુણ લઈને છોડવું, ચામર તન્યા, વાહન વર્ષા, પાંચ રાણી ચેલાએ અવતાર ધર્યો હતે. અને મગ- રાજચિહ્ન અળગા કર્યા ને પતાકા છોડીને પાંચ ધની રાજસભા એ દેવસભા જેવી અને સભાજને અભિગમ સાથે પ્રભુને વાંદ્યા. દેવની પ્રતિમૂર્તિ જેવા લાગતા.
મુનિજનમાં શિરદાર ગૌતમને વાંઘા. વાદીને રાજગૃહી અનેક પર્વતોની વચ્ચે વસેલી પિતે પ્રભુથી સાડા ત્રણ હાથ દૂર બેઠા. હતી. તે અપૂર્વ વનશ્રી ધરાવતી હતી. એક ભગવાન મહાવીર માલકેષ રાગમાં પિતાની દહાડો વનમાં અપૂર્વ અચરજ થયું. જન્મજાત વાણી વહાવતા હતા. તેઓ કહેતા હતા? વેરવાળાં પ્રાણીઓ એક બીજાને પ્રેમ કરતાં હતાં. ગાય વ્યાધ્રબાળને ધવરાવતી હતી ને “સંસારમાં લખ ચોરાસીમાં ફરતાં મનુષ્ય બિલાડી ઉંદરને પ્યાર કરતી હતી. સઈ ને જન્મ મળ મહાકઠણ છે. એમાં ય મનુષ્યનકૂલ બંને ગાઢ મિત્ર થઈને ફરતા હતા.
જન્મ મળીને સારામાણસાઈ મળવી દુર્લભ છે. વનપાલકને આ અચરજ થયું, ને એ વન
અને એથી ય દુર્લભ અહિંસા, સંયમ અને તપ ખંડમાં પ્રવેશે ત્યાં તેને જાણવા મળ્યું કે ,
-એમ ત્રણ પાયારૂપ ધર્મ મેળવવા દુર્લભ છે. વીતરાગ ભગવાન મહાવીર અહીં સમેસર્યા
અને સર્વથી દુર્લભ યોગ્ય જાણીને ચેગ્ય છે અને એમના ક્ષમા પ્રેમભર્યા વ્યક્તિત્વને સારા ન કર." આ પ્રભાવ છે.
આ મુનિ અને ગૃહસ્થ બંને માટે સમજવું. વનપાલક દોડ્યો ને રાજસભામાં જઈને માણસનું મન હરહંમેશ એકસમાન મગધરાજને ખબર આપ્યા કે ભગવાન મહા- નથી. વળી બધા દિવસ સરખા હોતા નથી. વીરદેવ પધાર્યા છે. પ્રકૃતિ પોતે પિતાને ભૂલી કઈ દિવસ મોટા હોય છે, કેઈ નાના. એવા ગઈ છે, ને પ્રાણનું મહાપ્રાણમાં વિસર્જન થયું છે. દિવસો પર્વના છે. ચાલુ દિવસમાં મન એટલું ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૭૭
: ૨૪૩

Page #14

ઉલ્લસિત થતું નથી જેટલું પર્વના દિવસોમાં એ દિવસ સંવત્સરીને નામે ઓળખાય. ઉપમા થાય છે. વળી ગૃહસ્થના ચાર પહોર તે ધંધામાં આપીએ તે ભાદરવા સુદ ચોથને દિવસ સૂર્ય જાય છે, પણ એમાંથી એક યા અડધે પ્રહર સમાન અને બાકીના સાત દિવસ નક્ષત્ર સમાન. પરમાર્થમાં જાય તે એ મહાન સાફલ્ય ગણાય. સાત દિવસની સાધના એક દિવસને ઉજમાળ અને એમ જ ન થઈ શકે તે પર્વના દિવસો કરવા માટે છે” આવે ત્યારે ગૃહસ્થ ખાસ ધર્મકાર્યમાં ચિત્ત પાવવું. ગાયના ગળે કાષ્ટૉસ બાંધી હોય
મગધરાજ કહે, “પર્યુષણ પર્વ મુનિ માટે તેય ફરતી ફરતી ડાં તૃણ ખાઈ પેટ ભરી લે
ક્યા પ્રકારનું છે ?” છે. એવું આમાં છે.”
ભગવાન કહે, “સાધુઓ માટે પર્યુષણ મગધરાજે આ વખતે પ્રશ્ન પછડ્યો, “ દેશ ક૯પમાંને એક કપ છે. પર્યુષણને અર્થ ભગવાન! પાપનું શેષણ અને પુણ્યનુ પિષણ ૧
પ વર્ષાવાસ. વર્ષાઋતુ આવે સાધુએ એક સ્થળે થાય એવું પર્વોમાં મહાન પર્વ કયું છે ? * રહેવું એને યોગિક અર્થ એ છે કે આત્માની
નજીક રહેવું અને આત્માની નજીક રહેવા માટે ભગવાન બોલ્યા : “હે રાજન! મંત્રમાં ક્રોધ, માન, માયા, લેભ આદિ કષાયેને તજવા. નવકારમંત્ર જેમ મોટો છે, તીર્થમાં શત્રુંજય નવ ક૯૫માં સાધુઓ માટે (૧) અલક ક૯૫: મેટો છે, દાનમાં અભયદાન મોટું છે, રનમાં ઓછાં ને જીણું વસ્ત્ર પહેરવાં. (૨) ઉદેશક ચિંતામણિ રત્ન મોટું છે, કેવળીમાં તીર્થકર કહ૫ : પોતાના નિમિત્તે બનાવેલ આહાર ન મોટા છે, જ્ઞાનમાં જેમ કેવલ્યજ્ઞાન મોટું છે, લેવો. (૩) શય્યાતર કપિલ જેને ત્યાં ઉતર્યા ધ્યાનમાં જેમ શુકલ ધ્યાન મોટું છે, રસાયણમાં હોય તેને ત્યાંના ખાનપાન કે વસ્ત્ર સાધુએ ન અમૃત મેટું છે, શંખમાં દક્ષિણાવર્ત મોટો લેવાં. (૪) રાજપિડ ન લે. (૬) કૃતિક છે, પર્વતમાં મેરૂ મોટો છે, નદીમાં ગંગા ક૯પ : જે દીક્ષામાં વડે તેને વડે સ્વીકારો. મહાન છે, સરોવરમાં માનસરોવર મોટું છે, (૬) ચારને બદલે પાંચ વ્રત (બહિસા, સત્ય, એમ દ્વીપને વિષે જંબુદ્વીપ ક્ષેત્રને વિષે ભરત અસ્તેય, બ્રહાર્ય ને અપરિગ્રહ) સ્વીકારવાં. ક્ષેત્ર, દેશમાં સરક, દિવસમાં દિવાળીને દિવસ, (૭) ૪ કપઃ કચી દીક્ષા નડી, પાકી માસમાં ભાદરે શ્રેષ્ઠ છે, એમ સર્વ પમાં દીક્ષાથી લઘુ ગુરુને સ્વીકાર ક. (૮) રેજ પર્યુષણ પર્વ મહાન છે. એક વાત કહે. જેમ પ્રતિક્રમણ પ્રાયશ્ચિત કરવું. (૯) માસ કહ્યું : તપ વિના મુનિ ન શેભે, શીલ વિના સ્ત્રી ને એક મહિનાથી વિશેષ ક્યાંય ન રહેવું. (૧૦) શોભે, શૌર્ય વિના રે ન શોભે, વેદ વિના પર્યુષણા કલ્પઃ ચોમાસામાં એક સ્થળે રહેવું. વિપ્ર ન શોભે, દયા વિના ધર્મ ન શેભે. એમ ચોમાસું રહેલા ક૯પવાળા સાધુએ પયુંષણાના ગૃહસ્થ અને મુનિનું કુળ પર્યુષણની આરા પાંચ દિવસ માટે કલ્પસૂત્ર વાંચવું. ધના વિના ન શોભે.”
મગધરાજ બોલ્યા : “ગૃહસ્થોએ પર્યું. મગધરાજ કહે, “એ પર્વ ક્યારે આવે છે પણ પર્વમાં શું કરવું ?” કેટલા દિવસ ચાલે ?”
ભગવાન મહાવીર બોલ્યા : ભગવાન કહે, “પર્યુષણ પર્વ આઠ દિવસનું “ગૃહસ્થ અગીઆર કાર્ય કરે (૧) જિનમંદિ. પણ એને મુખ્ય દિવસ ભાદરવા સુદ ચોથને, ને જુહારે, (૨) સાધુમુનિની સેવા કરે, (૩)
આત્માનંદ પ્રકાશ

Page #15

કલ્પસૂત્ર સાંભળે, (૪) વીતરાગની પૂજા કરે (૫) ચતુ'વિધ સ ંઘમાં પ્રભાવના કરે, (૬) સાધવાત્સલ્ય કરે, (૭) જીવાને જીવતદાન આપે, (૮) અકળ તપ કરે, (૯) જ્ઞાનની પૂજા કરે, (૧૦) ક્ષમાપના કરે, (૧૧) સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ કરે છ
મગધરાજ કહે, “ આ તા વિશિષ્ટ કાર્યો કહ્યાં, સામાન્ય વૈનેક આચાર કેવા રાખે ? ”
ભગવાન કહે : “ એ દિવસોમાં યથાશક્તિ દાન કરે, બ્રહ્મચર્ય પાળે, સામાયિક, પ્રતિક મણ ને પૌષધ કરે, ઘરના સમારંભ તજે, ખાંડવુ -દળવું છેડે, નાટક ચેટક ન જુએ, ભૂમિએ સૂવે, સચિત્ત વસ્તુને ત્યાગ કરે, રાત્રિએ જાગ રણ કરે, ભાવમજન કરે, મધ્યાહ્ને પૂજા આંગી કરે, પાપના વચન મુખથકી ન બેલે, કલેશ,
લોખંડ
ના
22
ટેલીગ્રામ : આયન મેન
ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૯૭૭
શેક, સ`તાપ કરે નહિ, કરાવે નહિ, ધર્મ મહેાત્સવમાં મન મૂકે, લક્ષ્મીને સદુપયોગ કરે. મગધરાજ કહે, “આઠ દિવસ શુ' સાંભળે ? ’’ ભગવાન કહે, “પ્રથમના ત્રણ દિવસ કરવા યેાગ્ય ક બ્ય વિષે સાંભળે. પછીના પાંચ દિવસ કલ્પસૂત્ર સાંભળે, કલ્પસૂત્રનેા મહિમા પ્રભુ પ્રતિ માથી પણ વડે લેખાયા છે ”
*
મગધરાજ, આ પર્વના મુખ્ય દિવસ સ'વત્સરી, એ દિવસનુ મુખ્ય કાર્ય શુ ?''
ભગવાન ખેલ્યા : ‘ક્ષમાપના. પેાતાને જે દેષ કે ગુના કાઇએ કર્યાં ઢાય તેની સામે પગલે જઈને માફી આપવી ને પાતે જે દોષ કર્યાં હોય તેની માફી માગવી. મનને અહુ કાર દૂર કરેા, નમ્ર થવુ', ચિત્ત નિર્મળ કરવુ. ને પછી આ આખા વર્ષના અતિ ઉત્તમ દિવસને સાÒક કરવા. ’
ગાળ અને ચોરસ સળીયા
પટ્ટ તેમજ પાટા
“ બીજાના આનંદ માટે કરવામાં આવેલી મહેનત ખુદ આપણને આનંદ આપે છે. ’
વિગેરે મળશે
ધી ભારત આયન એન્ડ સ્ટીલ ઇન્ડસ્ટ્રઝ
રૂ વા પરી રાડ :
ભાવનગ ૨
ફેન
| ઓફીસ |૫૬૫૦
(૩૨૧૯
(રેસીડન્સ ૪૫૫૭
૫૫૪૫
* ૨૪૫

Page #16

અભય અને અહિંસક પ્રવક ભગવાન મહાવીર
લેખક-ડૅા. ઉપેન્દ્રરાય જે, સાંડેસરા
મા'માં વચ્ચે ચ ંડકૌશિક સપ રહેતા, તેથી કાઈ તે રસ્તે જતુ નહોતુ. પરંતુ સ ́થા નિભય અને અભયના પુરસ્કારક મહાવીરે ત મુક્ત કે જ્ઞાની થવા માટે નિર્ભયપણે પ્રેમ-ટૂંકા મા` જ પસંદ કર્યાં. તે થાડા આગળ વધ્યા. રસ્તામાં કેટલાક ગાવાળ મળ્યા. તેમણે કહ્યું : “ ભગવાન ! આ રસ્તે ન જશો. ”
અહિંસા એટલે હિંસા કરવી નહીં, કઈ પણ પ્રાણીને દુઃખ દેવું નહીં, એવા અભાવાત્મક વિચાર નહીં પરંતુ સત્યશેાધન માટે અર્થાત્
“શું આ રસ્તે વાચાલા તરફ નથી જતા ’’
સાગરમાં લીન થવાની એવી પ્રક્રિયા કે જેમાં કરુણામૂલક અને સર્વાંને હિતકારી એવી પ્રવૃત્તિ કરવાના પણ ભાવ છે. તેથી તેમાં કેાઈનું બૂરું કરવાના કે ઈચ્છવાને, કેઇનેય દુઃખ દેવાના, કોઇના પણ દ્વેષમૂલક પ્રતિકાર કરવાને અવ કાશ નથી, તે સાથે નિર્ભયપણું, દ્વેષ વિના, બૂરાઇના પ્રતિકાર કરવાના છે. આવી અહિંસા અને અભયની સિદ્ધિ કરનાર સામાન્ય વીર નહીં પણ સાચા વીર, મહાવીર છે.
“જાય છે.”
જૈનેાના ચાવીસમા તી કર ભગવાન મહા વીરનું માતાપિતાએ પાડેલું નામ તા વધુ માન હતું. પરંતુ ચિત્તશુદ્ધિની સાધના કરતાં કરતાં આવી પડેલાં કલ્પનાતીત વિના, દુ:ખ અને પરિષહાને નિર્ભયપણે ધેય, કરુણા અને સાથી સહન કર્યાં' તેથી તેએ મહાવીર કહેવાયા.
અહિં
સાધનાના બીજા વર્ષે ભગવાન મહાવીર દક્ષિણ વાચ લાથી ઉત્તર વાચાલા તરફ જતા હતા. ત્યાં જવાના બે માળ હતા. એક ટ્રકા અને બીજો લાંખે। ટૂંકો માર્ગ' કનખલ નામના આશ્રમમાં થઈને જતા હતા. આશ્રમના ટૂંકા
૨૪ :
“આ રસ્તા શું વાંકાચૂકા છે ?” “ના, સીધા છે.”
તે પછી આ રસ્તે મારે કેમ ન જવું ?” “મામાં ભય છે.” “શાના ભય છે ?'’
“માÖમાં ચંડકૌશિક નામના દૃષ્ટિવિષદૃષ્ટિ નાખતાં જ ઝેરથી મારી નાખે તેવા-સપ રહે છે, તેથી આપ પાછા વળે ”
શ્રમણ મહાવીર તે અભય અને મૈત્રીના ગુણેને કસાટીએ ચઢાવવા ઇચ્છતા હતા, અને એવા પ્રસંગ તે અનાયાસે હાથ આવી ગયા. ગોવાળિયા વારતા રહ્યા. ભગવાન આગળ વધ્યા. અસ્તવ્યસ્ત, સૂના આશ્રમમાં આવ્યા. થૈડા સમયમાં તે ધ્યાનસ્થ થઈ ગયા. એટલામાં પેલે
આત્માનંદ પ્રકાશ

Page #17

ચડકૌશિક સપ આન્યા. ઘણા વખતે તેણે આ નિર્જન માશ્રમમાં મનુષ્ય જોયા. ક્ષણ વાર તે સ્તબ્ધ થઈ ગયા પણ પછી ચિડાયા. કે ધે ભરાઇ ભયંકર ફૂંફાડા મારતાં ભગવાન તરફ ઝેરીલી નજરે જોવા લાગ્યું. પશુ મદ્ગાવીરસ્વામી ઉપર તેની કંઈ અસર ન થઇ. ચંડકૌશિક ધુંધવાઇ ગયો. ક્રાધાંધ થઇને ભગવાન ઉપર હુમલા કર્યાં. પૂરી શક્તથી ડસ્ચે. પણ આ શું? આજે દૃષ્ટિવિષ સપનુ ઝેર સ્પા શ્રમણ ઉપર ચાલતુ નથી એ ધમાં આવીને વારવાર શરીરના જુદા જુદા ભાગ ઉપર ડસ્યા. છેવટે થાકીને બેઠો. મહાવીરસ્વામીના પ્રેમ નીતરતા મુખ સામે જોઈ રહ્યો. ભગવાને તેના ઉપર શાન્ત, સ્નિગ્ધ, સ્નેહભીની નજર નાંખી, સાપનું ઝેર નીચાવાઇ ગયું. એના શરીરમાં શાંતિ વ્યાપી.
66
મહાવીરે પ્રેમથી કહ્યું : “ ચંડકોશિક હુવે તે સમજ !”
ચડકોશિકને પૂ`ભવની સ્મૃતિ થઇ. ક્રાધ કારણે દેવગતિમાંથી આ સપચેાનેિ મળી તેનુ જ્ઞાન થયું. તે ભગવાનની પ્રદક્ષિણા કરી શાંત થઇ ગયા. ખીજા દિવસે ગેાવાળા મહાવીરસ્વામીની શી અવસ્થા થઇ તે જોવા પાછળ
પાછળ આવ્યા. એક વૃક્ષ ઉપર ચઢી દૂરથી આ દૃશ્ય જોયું. ચકિત થઇ ગયા. ચારે બાજુ આ સમાચાર ફેલાવી દીધા કે ‘હવે કનખલના આશ્રમ નિર્ભય છે,’ સમાચાર સાંભળી હજારો લેકે આશ્રમમાં આવવા માંડ્યા. જોયુ તા આશ્રમમાં ભગવાન ધ્યાનમુદ્રામાં ઊભા છે અને દૃષ્ટિવિષ સાપ પ્રશાન્ત મુદ્રામાં પડ્યો છે. કેટલીક ભાવિક શ્રીઓએ સ પૂજન કરવા તેના શરીરે ઘી ચાપડયું. પણુ મા પૂજન જ એના મહાદુ:ખનુ' કારણે થઈ પડયું. અસખ્ત કીડીઓ આ ઘી ખાવા ઊમટી, અને સપના આખા શરીરે ચટકા ભરવા લાગી. પર`તુ હવે જ્ઞાની થયેલા સર્પે તેને પૂર્વનાં
એગટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૯૭૭
પાપકર્માંનુ ચેગ્ય ફળ માનીને આ વેદના સહન કરી. મનમાં અહિંસાની ભાવના ધારી. કીડીએ કચરાઈ ન જાય તે માટે એ હાલ્યા-ચાલ્યા વિના દુઃખ સહન કરીને પડ્યો રહ્યો અને પદર દિવસે મરણ પામ્યા.
અભય-અહિં’મા પ્રવર્તક ભગવાન મહાવીરે અભય, મૈત્રી અને અહિંસાની પ્રતિષ્ઠા કરી; કુરતાનુ' મૃદુતામાં પરિવતન કયું; અને જન નિર્ભીય અને પ્રાણી માત્ર પ્રત્યે અકારણ સ્નેહથી તાના ભયનુ નિવારણ કર્યું. જે સ્વય' સ`પૂર્ણ ભર્યું ભર્યાં ઢાય તેવા વીર પુરુષને જ આવે
પ્રભાવ પડે.
નથી અને આવા પ્રભાવશાળી તેમ જ હૃદય ભગવાન મહાવીરે અભય, અહિંસા પેાતાના સેસરા ઊતરી જાય એવા ઉપદેશથી પ્રવર્તાયૈા છે. સવો પમત્તસ મથ। પ્રમાદીને સર્વાંત્ર ભય છે. સદ્દગો અવત્તમ સ્થિ મ।
અપ્રમત્ત-સાવધને કયાંય ભય નથી. બળકા પટ્ટા યા જોઢા વા ન વ મયા હિંમાં ન મુસ' ટૂયા, નો વિ અ” વયાવના ।।
પેાતાને માટે કે ખીજાને માટે ક્રોધથી કે ભયથી હિંસા થાય એવું મિથ્યાવચન અર્થાત્ અસત્ય વચન પેતે ખેલવું નહીં તેમ બીજા પાસે મેલાવવુ` નહીં.
સમ્પ્રેસમાસમાનું ટ્વિયં ૧૮મો ય સમ્વસસ્થાનં । સવ્વેતિ વવમુળાળ, વિડો સારો સાદુ ।। અહિંસા સ આશ્રમાનું હૃદય, સ શાસ્ત્રાનુ' રહસ્ય અને સવ વ્રત તેમ જ ગુણ્ણાને પિંડભૂત સાર છે.
વળી એમણે ઉપદેશ્યુ' છે:
:
જ્ઞાનીને માટે સાર હાય તા આટલે જ; કોઈ પણ પ્રાણીની હિંસા કરવી નહીં, કોઇને પીડવુ નહીં 7fAર્જ્જળ અહિંસા મૂલક સમતા જ ધર્મ છે. આટલુ જાણીએ તાય ઘણુ છે.
: ૨૪૭

Page #18

IITE
ને વધ કરે તે પિતાનો જ વધ કરવા બરાબર છે. જીવદયા તે પિતાની જ દયા છે તેથી આત્મહતષી મનુષ્યએ જીવહિંસાને સર્વ પ્રકારે ત્યાગ કર્યો છે.
હે આત્મા ! તું જ તારો મિત્ર છે, બહારના મિત્રને કયાં શેધી રહ્યો છે? જેને તું હણવા યોગ્ય માને છે તે તું જ છે. જેને તું વશવર્તી રાખવા માગે છે તે તું જ છે. રાગછેષાદિની ઉત્પત્તિનું નામ હિસા છે, અને રાગ મહાવીર સ્મૃતિ શ્રેષાદિની ઉત્પત્તિ ન થાય તેનું નામ અહિંસા સિદ્ધારને બેટડે, વર્ધમાન પ્યારું નામ છે. જેમ જગતમાં મેરૂપર્વતથી ઊંચો કોઈ વિમલા કખ દિપાવી, ક્ષત્રીયકુળ તારણહરિ૦ પર્વત નથી, આકાશથી વિશાળ એવું કંઈ નથી
મહાજ્ઞાની તપે ધ્યાની, જૈન શાસનના પ્રાણ
માની તે તેમ અહિંસા સમાન કોઈ ધર્મ નથી. એટલે તને અભય છે અને તે પણ અભયદાતા બન.
તિરમય જીવન જેનું, ઉગે ઉદય ભાણ૦ આ અનિત્ય જીવલેકમાં તું શા માટે આસક્ત
પૂનિત ભાવનાવાળા, અંતર ઉજાળનારા થઈ રહ્યો છે?
જેની સુકમળ કાયા, નિર્મળ તેની વાણી ધ્યાન મગ્ન ઉભા છે વીર, જંગલની કેડીયે સર્ષડંસ દીધે પગમાં, છતાં ધારા વહે પય તણી ચંડ કોશીયે બુઝબુઝ, શબ્દ બોલીને૦ કાને ઠોક્યાં ખીલા, રહ્યા કાઉસગ ધ્યાને
રચનાર-યંતીલાલ મોહનલાલ ઝવેરી
જ્ઞાનને દીપક પ્રગટાવશે તે હતાશાને અંધકાર હટીને દિવાળી પ્રગટી રહેશે.
દરેક પ્રકારના
આ સ્ટીલ તથા વુડન ફર્નીચર માટે 1 ts મહાલક્ષ્મી સ્ટીલ કોર્પોરેશન
શે રૂમ – ગોળ બજાર D ભાવનગર | ફોન નં. 4525
૨૪૮ :
આત્માનંદ પ્રકાશ

Page #19

મંદિર મારું, મૂર્તિ વિહેણું!
લેખક-ડો. ભાઇલાલ એમ. બાવીશી, પાલીતાણા શ્રી ચતુર્વિધ સંઘ-સાધુ-સાધ્વીજી મહારાજે અને શ્રાવક-શ્રાવિકા સમુડ જિન-મંદિરે દર્શનાદિ વિધિ કરી સામો મળે! પાર્શ્વ ભૂમિકામાં ઉત્તુંગ શિખરી દેવાલય નજરે ચડે છે. સોનેરી કળશ પર ધર્મ-વિજા ફરતી રહી છે. પ્રભાતનું પ્રેરક વાતાવરણ ઉલ્લાસ પ્રેરે છે. સૌના મુખ પર આનંદ છે, દિલમાં ઉમંગ છે. ભક્તિની જાણે ભરતી આવી હોય એવા ઉલ્લસિત સંઘ આવી રહ્યો છે. મને મન થયું આમંત્રવાનું મારે મંદિરીયે...
ને સંકેચ સાથે છતાં અંતરનાં ઉલ્લાસથી વિનંતિ કરી મેં શ્રી ચતુર્વિધ સંઘને, સવિનય જય જિનેન્દ્ર સાથે–
પૂજ્ય ગુરુદેવે, સાધમિક, પધારશે મારે મંદિરે દર્શને? ને પાવન કરશે મને? મંગળસૂતિના તે દર્શન કરી પધારો છે, પણ પધારશો મારે મંદિરે જે મૂર્તિ વિહેણું છે? છતાં મંગળ મૂર્તિનાં દર્શને ઉદ્ભવતી ભાવનાઓ ને ભવ્યતાઓ ત્યાં લાધશે ને પરિણામે સંચિત કર્મોની નિર્જરા થશે, પાપકર્મોને બંધને તૂટશે અને પૂછ્યાશ્રવનું ભાતું બાંધશે!”
મારે મંદિરીયે પ્રભુની મૂતિને અભાવે પણ પ્રભુ અધ્યા સિદ્ધાંતે અને આગાએ આદેશેલ આજ્ઞાઓ તમારા અંતરાત્માને જગાડશે. તીર્થકરેએ ઉપદેશેલ ‘ત્રિપદી નાદ તમારા કર્ણપટને પાવન કરશે.
નવણના જળ ભલે ન હોય પણ તમારા દિલના મેલ, ઈર્ષા–અસૂયા, ચાડી-ચૂગલી, જૂઠ-ચેરી, વિષય-કષાય, રાગ-દ્વેષ આદિને જોઈ નાંખશે, આત્મા નિર્મળ બનશે, અરે, વિરતિ ને વૈરાગ્યના શુદ્ધ સ્પર્શે તમે સ્ફટીક શા સ્વચ્છ બની જશે.
ભલે, કેસર-ચંદનની સોનેરી વાટકીઓ નથી ત્યાં, પણ શ્રદ્ધા સમતા ને સાધર્મિક ભક્તિની તમે શિતળતા પામશે અને દાન-દયા ને પરોપકારનાં ભવ્ય રંગે રંગાશે.
હાં, ત્યાં પુષ્પ ને ફુલહાર નથી પણ અંતરની ઉર્મિઓ ત્યાં ઉભરાશે, અને સંઘ, સમાજ ને રાષ્ટ્રની સેવાની સુવાસ પ્રસરશે! દલિત-ગરીબ-કચડાયેલ-વિસરાયેલ લેકે માટે કંઈક કરી છૂટવાની ભાવનાના પુષ્પો તમારા અંતરને સુવાસિત કરશે!
શું ધૂપ-દીપ નથી દીસતા? પણ ધ્યાન–ાગ ને એકાગ્રતાની ધુમ્રશિખા તમારા અંતરને સ્પર્શી જશે અને આત્મ-દર્શન કરાવશે. જ્યારે પ્રકાશ ભણી દેરી જશે તમારો આત્મા પુલક્તિ બનશે ! ઓગસ્ટ-પ્ટેમ્બર, ૧૯૭૭

Page #20

વિધ-વિધાનોને ફળોના થાળ નથી દષ્ટિગોચર થતાં? પણ ત્યાગ, વૈરાગ્યને પ્રવ્રયા સંકલ તમને, તમારા જીવનને પવિત્ર બનાવશે અને મોક્ષનું મહામુલું ફળ તમને પ્રાપ્ત થશે. અરે, રત્નત્રયીને ભરપૂર ભંડાર તમને લાધશે અને તમારે આતમરામ તૃપ્ત અને સંતુષ્ટ બની જશે !
વિધિ-વિધાને ને અનુષ્ઠાનને અભાવ સાલે છે? અરે, ત્યાં તે ભાવના-વંદનાના અંતનદ ગાજી રહ્યા છે, જે તમારા આત્માને જગાડશે. જ્યારે ભક્તિના અમીઝરણાં કરશે જે અંતરે ઝીલાતા પ્રભુને પામશે.
દર્શનાદિ કરી પાછા ફરતાં ઘંટનાદ નથી સંભળાતે ? અરે, જુઓ, તમારું અંતર તે એળે, પ્રભુના ગુણ ગાન હતુતિ-સ્તવનથી એ ગાજી રહ્યું છે-ગુંજી રહ્યું છે ! અંતર્નાદ જાણે વિશ્વને ભરી રહ્યો છે અને સર્વત્ર પ્રભુને વાસ ભાસી રહ્યો છે !
આવે, પધારે, પચીસમા તીર્થકર સમા શ્રી સંધના મહાનુભા--મહાવિભૂતિઓ, મારા મંદિરમાં પ્રવેશતા અને પ્રસરતા તમે સાક્ષાત પ્રભુને પામશે, ભગવાનને ભેટશે. ભલે ભૌતિક ઉપકરણને ઔપચારિક વિધીઓ નથી અહીં પણ અધ્યાત્મ ને ભક્તિનાં અહીં ઓઘ ઉડે છે અને પરમાત્માની પ્રેરણાનાં પૂર ચડે છે. મારે મંદિરે ભલે મૂર્તિ નથી પણ મૂર્તિ પ્રેર્યા આદર્શો ને ભાવનાઓ ઉછળે છે, અંતરાત્મા જાગી ઉઠે છે, સંસારની અસારતા ભાસે છે, ત્યાગની તમન્ના કુરે છે, સંયમની સરવાણી વહે છે ! તને તાપ આત્માને ઉજાળે છે અને અહિંસા, અનેકાન્ત ને અપરિગ્રહને ઓપ આતમરામને પ્રકાશનો પૂંજ બક્ષે છે. આવે, પધારો.....! શ્રી ચતુર્વિધ સંઘ મારા મંદિરમાં પ્રવેશ કરે છે.
ત્યાં તે હારી આંખ ઉઘડી ગઈ! સ્વપ્નની દુનિયામાંથી વાસ્તવિક વિશ્વમાં આવી ઉભે. સામે જ દેરાસર નજરે ચડ્યું ને દર્શન થયા પ્રભુ મહાવીરના ને આતમરામ પુકારી રહ્યો...
નિંદ્રાને બળે સ્વપ્નાવસ્થામાં મેં આમંત ચતુર્વિધ સંઘને મારે હૃદય-મંદિરે ને અનુભવ કરાવ્યા પ્રભુનાં દર્શને થતાં વર્તને, પરિવર્તનને !”
પ્રભુનાં દર્શને જ-મંગલ મૂર્તિનાં દર્શન-પૂજને ભાવનાઓ પ્રગટે છે અંતરમાં ને ભવ્ય બને છે “હૃદય-મંદિર ”! ભલે એ હાય મૂર્તિ વિહેણું !
*હુદય-મંદિર (‘મંગલ મંદિરના સ્વ-રચિત કાવ્યને આધારે) તા, ક.-પર્યુષણ પર્વના અનેરા અવસરે દર્શન-પૂજન, વિધિ-વિધાન ને “ મરજી ટુમ્ ' આદિ કરતાં આંતર-બજ કરીએ અને સમજણ ને વિવેકપૂર્વક પર્વની આરાધના કરી આત્માને ઓળખીએ ! આવા પાવન પર્વની તક ઝડપી જીવનભર જાયે-અજાણ્યે કરેલા દેષાદિને સ્વીકાર કરી પ્રાયશ્ચિત કરીએ અને ક્ષમા ને મિત્રોના આ પવિત્ર પ્રસંગે જીવનશુદ્ધિ કરી અધ્યાત્મના પરમ પંથે પ્રયાણ કરીએ એવી ભાવના “મૂતિ વિહોણા મંદિર માંથી મેળવી જીવનને “પર્યુષણ નિમિત્તે ધન્ય બનાવીએ.
૨૫૦ :
આત્મ ન દ પ્રકાશ

Page #21

ક્ષમાની સાધના
લેખિકા :
પૂજ્ય સાધ્વીજી શ્રી કારશ્રીજી મહારાજ
સૃષ્ટિનું સર્જન વિવિધ પ્રકારનુ છે. તેમાં માનવનું સન અમૂલ્ય છે. સૃષ્ટિ સર્જનમાં વર્ષાઋતુ અગત્યની છે. વર્ષાઋતુ અષાડ મહિનાના પ્રારંભમાં આવે છે. વર્ષાં આવે ત્યારે આકાશની છાયા ઘેરી બની જાય છે. વાદળાંઓના ગડ·
લાખેણેા અવસર. આપણે પર્યુષણપત્રની આરાધના કરીએ તેમાં ક્ષમાની સાધના ખાસ કરવાની હોય છે. સ'સારના તાપથી પીડાતા ભવ્યાત્માને શાંતિ પહોંચાડવા માટે, આ પવિત્ર વિસેામાં ગુરુ ભગવ ́તના મુખારવિંદમાંથી ગડાટ અને વીજળીના તડતડાટ સૃષ્ટિના પ્રાણી-ઉપદેશામૃતની વર્ષા થાય છે, એથી હૃદયરૂપી ધરતા તૃપ્તિ પામે છે, જીવનના બગીચા લીલાછમ બને છે અને શુષ્ક જીવન નવપવિત અને છે. પર્યુષણુપમાં ધર્મની આરાધનાથી પાપના તાપ દૂર થાય છે.
એને મૂક પ્રેરણા આપે છે કે સૌ પોતપોતાના રક્ષણ માટે તૈયાર રહે. શ્રાવણ મહિનાનાં સરવરિયાં થાય ત્યારે ચાતરફ નદી-સરોવર ભરાઈ – છલકાઈ જાય છે શ્રાવણના શ્રવતા પાણીથી ધરતીમાતા તૃપ્ત બની જાય છે અને જાણે પેાતાની ખુશાલી દર્શાવવા લીલી લીલીછે. ચુદડીને ધારણ કરે છે. શ્રાવણ સરકતાં ભાદરવા
આવે છે.
વર્ષોંના બાર મહિનામાં શ્રાવણ મહિને અતિ પવિત્ર ગણવામાં આવે છે. શ્રાવણ મહિનામાં જેમ જ્યાં ત્યાં પાણીના ઝરણાં વહેતાં દેખાય છે, તેમ લૌકિક તથા લેાકેાત્તર પદ્મનાં ઝરણાં પણ એ માસમાં વધારે વહેતાં હોય છે. આ દિવસે માં માનવી પાતપાતાના ધર્મની
વિશેષ આરાધના કરે છે.
લાત્તર પામાં સૌથી શ્રેષ્ઠતમ પવ ઢાઈ પણ ડાયતા તે પયુ ષણા પત્ર છે અને તેથી જ એને મહાપ અને પર્વાધિરાજ કહેવામાં આવે. છે. આ મહાપર્વ શ્રાવણ મહિનાના અંતમાં અને ભાદરવાના પ્રારંભમાં આવે છે.
પર્યુષણ પવ કોને કહેવાય ? પર્યુષણ પર્વ એટલે ચેતરથી કર્મોના તાપથી સંતપ્ત થયેલ આત્માને ધર્મની આરાધનાથી તૃપ્ત બનાવવા ધર્મ પુરુષાર્થ' મન-વચન-કાયાથી આદરવાના ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૯૭૭
પર્યુષણ પર્વની આરાધનાના આઠ દિવસેા અનાદિ કાળથી રઝળતા આત્માએ સાંસારમાં પરિભ્રમણ કરતાં કરતાં અનેક કુકમાં કર્યો હોય
છે, તે કુકર્મોને દૂર કરવા માટે જ્ઞાનીએએ આપણને ઘણા માગેમાં બતાવ્યા છે. ધ વિનાનુ જીવન તે જીવન નથી, કિન્તુ વન છે. જો ધમ ન કરીએ તે વનમાં અને આપણા જીવનમાં કોઈ તફાવત રહે નહીં. માનવ જીવન મળ્યું, ધમની સામગ્રી મળી, છતાં એની રુચિ થવી મુશ્કેલ છે, કદાચ પુણ્યના યોગે રૂચિ થઇ તે આચરણુ થવુ' મુશ્કેલ છે.
જ્ઞાનીઓ કહે છે કે, ધર્મની આરાધના નિરંતર કરવી જોઇએ. નિરત કરનાર માત્માએ ઉત્તમ છે. નિર'તર ન બને તે ચેામાસાના ચાર મહિના આરાધના કરેા તે મધ્યમ છે, ચાર મહિના ન થાય તા જઘન્ય પર્યુષણ ના આઠ દિવસેા તા જરૂરથી આરાધના કરી. કમ'ના તાપથી સ ંતપ્ત થયેલા આત્માને અમૃતનું સીંચન કરા.
માનવ કે!ને કહેવાય? માનને વમે-દૂર કરે
: ૨૫૧

Page #22

તે માનવ કહેવાય. માનવમાં માન કષાયને ઉદય આત્માઓને નિર્બળ બનાવી દે છે. લલિતાંગ હોય છે. માન કષાયના ઉદયથી નમ્રતા ગુણને મુનિને સુધાવેદનીયને ઉદય થયો. સુધા વેદનીય નાશ થાય છે અને માનવી અધઃપતનના માર્ગે કમંતે અશાતા વેદનીય કર્મને જ એક વિભાગ છે. ફેકાઈ જાય છે. જે માનવી માનનું કારણ ઉપ. ઘણીવાર પુરુષાર્થ બળવાન હોય છે, તો ઘણીવાર સ્થિત થયે છતે નમ્રતા ગુણમાં સ્થિર બને છે, પ્રારબ્ધ બળવાન બની જાય છે. લલિતાંગ મુનિ તે આત્મા આત્મકલ્યાણના પથને પથિક બની સુધાવેદનીય પરિષહને સહન કરવામાં પુરુષાર્થ પિતાનું કલ્યાણ સાધી જાય છે, અને અંતે તે કરે છે, પરંતુ એને સહી શકતા નથી. મુક્તપંખીની જેમ મેક્ષમાં મહાલે છે. ગીતા ગુરુભગવંત આજ્ઞા આપે છે કે,
તુરમણિ નામની નગરી હતી. તે નગરમાં છે લલિતાંગ મુનિ! સંયમની સાધના માટે ક્ષુધાપરાક્રમી કુંભરાજા રાજ્ય કરતા હતા. કુંભ- વેદનીય ઉપશમાવવા માટે, બેંતાલીશ દેવથી રાજાને લલિતાંગ નામને ગુણવાન પુત્ર હતો. રહિત એવી શુદ્ધ ગોચરીની ગષણા કરો. ગુરુ શરીરની કાંતિ, કમનીયતા, મનહરતા,લાવણ્યથી મહારાજની આજ્ઞા લઈ લલિતાંગ મુનિ ભિક્ષા જાણે એ સાક્ષાત્ પૂર્ણિમાને ચંદ્ર જ ન હોય તેવા જાય છે. હંમેશાં ગોચરી લેવા ફરતાં એ શોભતે. કુમારની બાલ્યાવસ્થામાં જ માત- લલિતાગ મુનિને લેકે કુરગડુ મુનિ તરીકે પિતા વડે વ્યાવહારિક તેમજ ધાર્મિક સંસ્કારોનું ઓળખવા લાગ્યા. બીજ રોપાયું હતું. એક દિવસ તે નગરમાં
કુરગડુ મુનિ સુધાવેદનીયના કારણે બાહ્ય તપ મહાન જ્ઞાની, ધ્યાન, ત્યાગી, તપસ્વી ગુરુભગ વંત પરિવાર પધાર્યા. ગુરુભગવંતની મુખાકૃતિ
કરી શકતા નથી. પરંતુ રસત્યાગ વગેરે જરૂરથી પ્રશાંત અને ગંભીર હતી. એમનામાં જનમ
કરતા હતા; અને હંમેશાં એવી ભાવના પણ
ભાવતાં કે મારામાં પણ બાહ્ય તપ તથા અત્યંતર જનમના તાપ શમાવવાની શક્તિ હતી.
તપ કરવાની શક્તિ કયારે પ્રાપ્ત થશે! માવના आकृतिर्गुणान्कथयति ।
મવનાશની –ભાવના તે ભવને નાશ લલિતાંગકુમાર માતપિતાની સાથે ગુરુ કરવાવાળી છે. ભગવંતને વંદન કરવા માટે જાય છે. ત્યાં ગુરુ પર્યષણ મહાપર્વના મહામંગલકારી દિવસ મહારાજના મુખથી ધમ દેશનાને શ્રવણ કરી
આવ્યા. સૌ પિતપેતાની શક્તિ અનુસાર માસતેને સુષુપ્ત આત્મા જાગી ઊઠે છે, અને તે
ક્ષમણ, પાસખમણ વગેરે તપની આરાધના કરે છે. માતપિતાની પાસે સંયમની અનુમતિ માંગે છે. માતપિતા તેને ચારિત્ર પંથની વિષમતા
ચાર મુનિઓએ માસક્ષપણની ઉત્કૃષ્ટ આરાધના
કરી છે. આવા પવિત્ર દિવસે માં પણ કુરગડુ સમજાવે છે. પરંતુ જેમ ધનના અથ જીવને
મુનિ તપધર્મની આરાધના કરી શકતા નથી. શીત પણું, ઉષ્ણ પણું કાંઈ પણ દુસહ
ગુરુમહારાજની આજ્ઞા લઈ આહાર લેવા જાય લાગતું નથી, તેમ સંસારથી ઉદ્દવિગ્ન થયેલા
છે, અને આહાર લાવીને ગુરુભગવંતને બતાવી આત્માર્થી જેને કાંઈ પણ દુસહ નથી લાગતું. એટલે મનને મક્કમ રાખી એ ચારિત્રને સ્વીકાર
• આલેચના કરે છે. સાધુ-સાધ્વીને આચાર છે
કે, ગેચરી-પાણી લાવે તે ગુરુમહારાજને કરે છે અને ગુરુભગવંત સાથે દેશ-વિદેશમાં
દેખાડ્યા વિના વાપરે નહિ. આ કુરગડુ મુનિ વિહાર કરતાં વિચરે છે.
માસક્ષમણ કરનાર ચારે તપસ્વી મુનિઓને પણ પરંતુ કર્મસત્તા બળવાન હોય છે, કમરાજા પોતાની ગોચરી બતાવે છે. તે અવસરે તપસ્વી
આમાન દ પ્રકાશ
૨ ૫૨ :

Page #23

કહે કે, “હે પાપી! આજે પણ તારાથી કાંઈ દેવી આવીને તપસ્વીઓને પૂછે છે કે, કુરગડુ ત૫ થતું નથીઆજે પર્યુષણને મહા મંગલ મુનિ ક્યાં છે? ત્યારે તેઓ તિરસ્કારથી બેલ્યા કારી દિવસ છે, તે પણ તને કાંઈ લાજ આવતી કે, જા, જા, એ તે પિલા ખૂણામાં બેસીને નથી! આજે પણ તારાથી ખાધા વિના રહેવાતું ખાધા કરે છે! શાસનદેવી ત્યાં જાય છે અને નથી! ધિક્કાર છે તારા જીવતરને!
એમને વંદન કરે છે. બધાને એમ થાય છે કે, આવાં આવાં કડવાં વેણે સંભળાવીને એ તપસ્વીઓ અહીં બિરાજે છે, તેને છોડીને મુનિઓ કુરગડુ મુનિની ગેચરીમાં છે ! શાસનદેવી ક્યાં જાય છે? કુરગ મુનિ તે ખરેખર, કર્મના વિચિત્રતા કેવા પ્રકારની છે. ખાઉધરે છે ! તપસ્વીઓ તે અહીં બિરાજે આટલા મોટા તપસ્વી મુનિઓ પણ બીજાની છે ! તે વખતે શાસનદેવીએ કહ્યું કે, હે તપનિદા કર્યા વિના રહી શકતા નથી. પ્રાયે કરીને સ્વીઓ! કુરગડુએ બાઘથી આહાર લીધે, જીવને અનાદિકાળના સંસ્કાર હોય છે. કે જેથી વાપર્યો, પરંતુ તેની સાથે આવ્યંતર તપને જે પોતે જે કાંઈ તપ, જપ, ક્રિયા કરે તે પણ પોષણ આપ્યું. બીજાની નિંદા કર્યા વિના રહી શક્તા નથી. આજે આપણે ત્યાં આવ્યંતર તપ કરતાં પણ એમ કરીને તેઓ પોતાના સુકૃત ઉપર બાહ્ય તપનું મહત્વ ખૂબ વધી ગયું છે. કુર પાણી ફેરવી નાંખે છે.
ગડુ મુનિએ પોતાના કર્મરૂપ ઇંધનને પશ્ચાકુરગડુ મુનિ ખાવામાં અતિ આસક્ત હોવા જ્ઞાપના અગ્નિ વડે ભસ્મીભૂત કરી દીધા, એટલે છતાં સમતાના દરિયા હતા. એમના અંતરમાં એમના આત્મામાં કેવળજ્ઞાનને દીવો પ્રગટ જ્ઞાનની પરિણતિ જાગી ઊઠી હતી. મનિએ થયા અને શાસનદેવીની વાત સાંભળીને શ્રેપકે વિચાર્યું કે, ખરેખર, હુ પાપી છે, ખાઉધરો કુરગડુ મુનિ પાસે આવે છે, અને કેવળીને ખમાવે છું, પુદ્ગલથી પુદ્ગલને પિવું છું ! આ તપસ્વી છે. ખરેખર, ક્ષમા મહાન ધર્મ છે. મુનિઓ મારા પરોપકારી છે. મારે આહાર જીવનમાં કોઈ પણ પ્રશસ્ત અનુષ્ઠાન કરીએ રૂક્ષ (લુખો) જાણીને એમણે તે તેમાં આ ઘી ત્યારે નિરાભિમાનતા કેળવવી જોઈએ. જે નાખ્યું છે. આ તપસ્વીઓને ધન્ય છે કે જે જીવનમાં ક્ષમાધર્મને પિષે છે, તે સિદ્ધિના તપ કરીને નિકાચિત કર્મોની બેડીને તેડે છે. શિખરે પહોંચે છે. મારામાં આવું તપ કરવાની શક્તિ યાર બાદ તપ પણ તેવા પ્રકારનું હોવું જોઈએ આવશે? મારો વર્યા રાય ક્યારે તૂટશે? આમ
કે જે આત્યંતર તપને પિષવાવાળું હાય. ગુણાનુરાગી બની પોતાના આત્માની નિંદા કરતાં કર્મના બંધ વખતે હૃદય કમળ રાખવું જોઈએ કરતા તેઓ આહાર કરે છે. આહાર કરતાં કરતાં
અને કર્મના વિપાકને ભગવતી વખતે હૃદય તેઓ શપક શ્રેણિ ઉપર આરૂઢ થાય છે અને ટૂંકા વખતમાં જ ઘાતી કર્મના ચૂરેચૂરા કરી ?
કઠેર બનાવવું જોઈએ, કાયર ન બનવું જોઈએ. નાખી પિતાના આત્મામાં કેવલજ્ઞાન, કેવલ
તપના ભૂષણ સમી ક્ષમાને સ્વીકારી, તપના દર્શનની ઝળહળતી જ્યત પ્રગટાવે છે. દૂષણરૂપ કોધને દૂર કરે તે જ ખરેખર આ મુનિના કેવળજ્ઞાનનો મહિમા કરવા આકા
મહા પર્વની આરાધના છે. એ જ આરાધનાથી
આત્મા નિર્મળ અને ઉજજવળ થાય છે. શમાં દેવ દુંદુભિ વાગી. બધા આકાશ તરફ મીટ માંડીને જોવા લાગ્યા. આ અવસરે શાસનઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૯૭૭
: ૨૫૩

Page #24

ધી માસ્ટર સિક મિલ્સ પ્રાઈવેટ લિ.
ભાવનગર
સૌરાષ્ટ્રની અગ્રગણ્ય મોલની સુંદર, આકર્ષક અને રંગબેરંગી જાત
1 ટેરીવીસ્કસ શટગ ટેલીસ્કસ સાડી 1 ટફેટા 0 ડકેઝ | ગોલ્ડ સીકવર T સાટીન પ્યાસ
પરમેટે I એસેટેડ સાટીને ફલાવર વગેરે
માસ્ટર ફેબ્રીકસ વાપરે તે વાપરવામાં ટકાઉ છે.
માસ્ટર મીલની ઉપરની બધી જાતે માસ્ટર મીલની રટેઈલ શોપમાંથી મળશે. સ્થળઃ માસ્ટર મીલ પાસે
માસ્ટર મીલ રીટેઈલ શોપ : મેનેજીંગ ડીરેકટર ૨ મ ણી ક લા લ ભેગી લા લ શાહ
ફોન : ૩૨૪૩
તારે : MASTERMILL
૨૫૪ :
આત્માનંદ પ્રકાશ

Page #25

સુખ ક્યાં છે?
લે. મુનિશ્રી જ્ઞાનસાગરજી મહારાજ
જગતને માનવ સુખી થવા માટે દિવસ મળતાં જાણે કશું જ મેળવ્યું નથી તેવું અનુઅને રાત મહેનત કરે છે, ભૂખ અને તરસ ભવે છે. સહન કરે છે, પરંતુ આજે કઈ પણ માનવને સુખની તૃપ્તિ દેખાતી નથી, તેનું શું કારણ હશે? પિતાના કરતાં અધિક ધનવાનને જોઈને
તેના જેવી મોટર-બંગલે અને વૈભવ મળે તે લાંબે સમય ઑકટરની દવા કરવા છતાં
સુખી થાઉં ! તે જ્યારે ભાગ્ય વેગે મળી જાય દરદ ન મટે ત્યારે વિચારીએ છીએ કે કાં તે
ત્યારે હવે તૃપ્તિને આનંદ થવાને બદલે, નવી નિદાન બરાબર નથી, કાં તે દવા બરાબર નથી,
મોટી ઈચ્છા શરૂ થાય છે. અથવા ચરી બરાબર પાળી નથી. તેવી રીતે સુખ હજી પ્રાપ્ત ન થયું; તેમાં સુખની સ્પષ્ટ આ પ્રમાણે આશામાં જે આનંદ હતા તે વ્યાખ્યા સમજાઈ નથી, સુખ ક્યાં મળશે તે હવે તેની તૃપ્તિમાં નથી. ફરી નવી આશા, નવી સ્થાન જાણ્યું નથી.
દેટ, અને તેની ચિંતા ચાલુ થાય છે. જીવનના આખું જગત આજે ભૌતિક સાધનામાં અંત સુધી આશાઓ પુરી થતી નથી, તો સુખ માને છે. ભૌતિક સુખ ઇચ્છાઓને તૃપ્ત ભૂલ ક્યાં થઇ? કરવાથી થાય છે, ઈચ્છાઓને એ સ્વભાવ છે કે એક ઈચ્છા પુરી ન થઈ તે પહેલાં બીજી ભૌતિક સાધને–દેહને સુખ આપી શકે શરૂ થાય છે, તે પુરી થાય તે પહેલાં ત્રીજી છે, મનને આનંદ આપી શકે છે, પરંતુ તે મોટી ઈચ્છા શરૂ થઈ જાય છે, જ્યાં સુધી તે આત્માની માલીકીના નથી. પુણ્યથી ઉછીના ઈચછા પુરી ન થાય ત્યાં સુધી માણસ બેચેન લીધેલા છે, જે આત્માના હોય તે આત્માની રહે છે.
સાથે પરભવમાં જવા જોઈએ. વાસ્તવીક રીતે આશાને લીધે આદમી ભટકે છે. આશા સુખ ભોગવટો કરનાર આત્મા છે, સુખએટલે ? આ વાતની સંભાવના અને આશ્વાસન દુખનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરનાર આત્મા છે. છતાં છે કે આવતી કાલે સુખ મળશે તે સુખ કાલે આપણે પ્રયત્ન શરીર અને મનના સુખ મળ્યું પરંતુ આશ્ચર્યની વાત છે કે તે પછી માટે જ કરીએ છીએ કે જે આત્માના નથી. તુરત જ દુઃખ શરૂ થાય છે. જે મળ્યું તેનું પરભવમાં જતાં આત્મા સાથે એમાંનું કાંઈજ મૂલ્ય હવે નથી. કેટકેટલા સ્વ રચ્યા આવતું નથી. પરિણામે તે પદાર્થો છેડતી હતા તે વસ્તુ મેળવવા માટે ? ફરી તે વસ્તુ વખતે આત્મા વેદના અનુભવે છે. ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૯૭૭
* ૨૫૫

Page #26

સીકંદરને જ્યારે ડાયેજની જે પૂછયું “માન જેલમાં લઈ જવા માટે વડા જેલની મોટર કે તમારી ઈચ્છા મુજબ આખી પૃથ્વી તમને તેને ૧૧ વાગે લેવા આવવાની છે તે દિવસે મળી ગઈ, પછી તમે શું કરવા માગો છે ?” સાડા દસ વાગે તેની પત્ની તેને હંમેશનું પ્રિય સીકંદરે એ વાત ઉપર વિચાર કર્યો. આખરે ભોજન ખાસ ભાવતી મીઠાઇ કરીને પીરસી ઉદાસ થઈને બેઃ “તું જ કહે, પછી હું રહી છે. છોકરાઓને શાંત કરવા માટે તેમણે શું કરું? પછીને કઈ ખ્યાલ મને નથી, ” કહ્યું “બધા શાંત બેસી જાવ, હમણાં ૧૧ વાગે જગતના ભૌતિક સુખની પાછળ પડીને અંત યડા જેલની ગાડી લેવા આવશે.” આ શબ્દો સમયે સીક દરે પિતાને પશ્ચાતાપ જાહેર કર્યો– શેઠે જમતાં જમતાં સાંભળ્યા અને વિચારે “અબજની મીલકત છે છતાં પણ એ સીકંદર આવ્યા કે મારે અડધા કલાક પછી જેલમાં ના બચે.”
જવુ પડશે? નીચે જેલની ગાડી ઉભી હશે ? સુખને ભગવટો કરનાર જો આત્મા જ
પોલીસ મારી આગળ અને પાછળ ચાલતી છે, તે આત્માની સાથે પરભવમાં ન જાય તેને
હશે? હું નીચે બજારમાં પસાર થતે હઇશ
ત્યારે કે મારી સામે આંગળી ચીંધતા હશે, પિતાનું સુખ કેમ મનાય? અનેક લોકોને
જો આ શેઠ જેલમાં જાય છે ! હું ઉંચુ મેટું સ્મશાનમાં બાળી આવ્યા, અને સાથે કાંઈ ન
નહિ કરી શકું! જેલમાંથી આવીને પણ લઈ ગયા તે નજરે જેવા છતાં, ઘેર આવીને
અઘિા ચાલતા મને કેવી શરમ આવશે ? માણસ એ જ પ્રવૃત્તિ દીન રાત કરે છે, કે જે
ખરેખર મારું જીવન ધૂળધાણી થઈ ગયું ! છોડીને જવાનું છે!
આખરે મારે જેલમાં જવું પડ્યું !—આ વેદપ્રશ્ન એ થાય છે કે તે પછી સુખ કહેવું
નામાં શેઠની આંખમાંથી દડ-દડ આંસુ ટપકી કોને?
રહ્યા છે ! હાથમાં લીધેલ કેળીયે હાથમાં
રહી ગયે, વેદનાના દુઃખમાં ખાવાનું ભૂલી જ્ઞાની ભગવંતે એ ભૌતિક સાધનમાં સુખ ગયે. તેમની પત્ની ફરી પીરસવા આવી અને નથી જોયું. સુખની સાચી વ્યાખ્યા-મનનઃ શેઠની આંખમાં આંસુ ટપકતા જોયા, શેઠની નિવૃત્તિ સંઘનું મનની શાંત અવસ્થા એ જ વેદના સમજી! પતિને રડતાં જઈને-તેનું હૈયું સુખ છે, ચિત્તની પ્રસન્નતા એ જ સાચું સુખ ભરાઈ આવ્યું. બાજુની રૂમમાં જઈને તે કહ્યું છે બહારના પદાર્થોમાં સુખ શોધશું તે ધ્રુસકે ધ્રુસકે રડવા લાગી, તેને રડવાને અવાજ કદી મળશે નહિ રાજગૃહીમાં પુણીયા શ્રાવકને સાંભળી શેઠ રડવા લાગ્યા. બંનેને રડતાં જોઈને સાડાબાર કડાની કમાણી છતાં ચિત્તની પ્રસન્ન બાળક રડવા લાગ્યા, આખા ઘરમાં દરેક રડી તાથી જે સુખને અનુભવ થતા હતા તે રહ્યા છે, અને એટલું કરૂણ દશ્ય થયું કે કરોડપતિ શ્રીમતેને નહોતો.
બહાર આવનાર પણ તે જોઈને રડી પડે. થડા વર્ષો પહેલાં મુંબઈને બનેલે કીસ્સો વિચાર કરો કે-શેઠને આ વેદના થઈ રહી આ વાતને સાબીત કરે છે. ૮૦ લાખ રૂપીયાને છે ત્યારે તેની પાસે શેની કમીના છે? પાસે માલીક, કાળા બજારમાં પકડાયેલ કેસ ચાલ્યા એક કરોડની મિલકત છે એરકંડીશન રૂમમાં વકીલે બેરીસ્ટરો ફાકીને ત્રણ લાખ રૂ. ખર્ચ બેઠો છે, પ્રેમાળ પતિ-મીઠાઈ પીરસી રહી છે, પે, છતાં વર્ષ દિવસની જેલ મળી. જે દિવસે બાજુમાં રેડીઓ વાગી રહ્યો છે, ઘરની બહાર
૨૫૬
મામાન ૬ પ્રકાશ

Page #27

માટી મેટરગાડી ઉભી રહી છે, છતાં તે માને થાય તેમ સંતોષ ગુણ પિતાની અંદર પ્રગટ છે કે નરકની વેદના હું અનુભવી રહ્યો છું. થાય છે.” સંતેષનું સુખ જેને પ્રાપ્ત થાય તે આ બધા સાધન હોવા છતાં તેને સુખ નથી; દુનિયાના શહેનશાહ કરતાં વધારે આત્મિક કારણ તેના મનને શાંતિ નથી-ચિત્તની પ્રસન્નતા સુખ અનુભવે છે. નથી તેથી નક્કી થાય છે કે સુખ ચિત્તની શાંતિમાં જ છે.
થોડા વર્ષો પહેલાં મહેસાણામાં શેઠ વેણી
ચંદ સુરચંદ થઈ ગયા. એક મહીને મુંબઈ ચિત્તની પ્રસન્નતા કેમ આવે? રહે, દલાલી કરીને વર્ષ દિવસ ખર્ચ મળી
ચિત્તની પ્રસન્નતા-મનની શાંતિ એ સતે. જાય એટલે તુરત મહેસાણા જાય અને ધર્મ. ર્ષથી પ્રાપ્ત થાય છે. ઉદયકાળે જે વખતે આરાધના કરે. એક વખત મીલના યુરોપીઅન મળે તેમાં સંતોષ માન-પ્રમાણીક જીવન મેનેજર કહે તમે એક બે વર્ષ અહીં રહો. જીવવું. જીવનની જરૂરીઆતો અ૯૫ રાખવી, તે
તમોને એક લાખ રૂપિયા કમાવી દઉં. પછી ગ્રહસ્થની સાચી જરૂરીઆત-ઉના ઘીથી તેના વ્યાજમાં તમારી આજીવીકા ચાલે, દર ચોપડેલી રોટલી મળે, અને પહેરવા કથા વર્ષો મુંબઈ આવવું ન પડે. વેણીચંદભાઈએ વગરના વસ્ત્રો મળેઆથી વિશેષ ખરેખરી જવાબ આપ્યો, “ સાહેબ, આપની લાગણી જરૂરીઆત નથી આજે બીનજરૂરી ખર્ચ ઘણો બદલ આભાર માનું છું. પરંતુ મારા મહાવીર કરીએ છીએ તેને પહોંચી વળવા વેપાર અને પ્રભુએ ના કહી છે, કે તારો પરિગ્રહ વધારીશ કારખાનાઓ વધારવા પડે છે. તે વહીવટ સંભા
નહિ મને મારા ભાગ્ય ઉપર ભરે છે. દર ળ, પૈસા મેળવવા, પછી ઈન્કમટેક્ષની મુંઝ
વર્ષે ખર્ચ જેટલું મને મળી રહે છે. એક વણ, સેલટેક્ષની મુંઝવણ, માણસને અસંતોષ, લાખ ર.
લાખ રૂ. મળ્યા પછી તેને સાચવવા અને વ્યાજ ના બધા કારણથી મનની શાંતિ જળવાતી
ઉપજાવવા માટે મારા મનમાં અનેક સંકલ્પ નથી મનની શાંતિ જાળવવા માટે સૌષત્તિ. ઊઠે, મારા મનની શાંતિ ન રહે. અત્યારે અગી
૯૫ આરંભ-સમારંભ અને ન્યાયપૂર્વક જે આર મહીના હું સુખશાંતિથી આરાધના કરી મળે તેમાંસ તેષ રાખો. છેલ્લે પ્રશ્ન રહે છે કે, શકુ છું તે અ૫ આરંભ અને અલ્પ પરિગ્રહનું
પરિણામ છે.” સંતેષ પ્રાપ્ત કેમ કરે :
આપણે જોઈ શકીએ છીએ કે તેઓ તેમના સંતોષ બહારથી મેળવવાની વસ્તુ નથી જીવનકાળ દરમ્યાન સુંદર આરાધના અને શ્રી બજારમાં વેચાતી મળતું નથી. સંતોષ એ યશવિજયજી જૈન પાઠશાળાની સ્થાપના કરી આત્માને પોતાને જ ગુણ છે લેભ મેહનીય શક્યા. આપણે પણ સુખ મેળવવા માટે મનની કષાયે અત્યાર સુધી દબાવ્યો છે. લેભ મેહનીય શાંતિને પ્રાપ્ત કરીયે. મનની શાંતિ સ તેષથી એટલે, “જે મારૂં નથી તેમાં મારાપણાને પ્રાપ્ત થશે. સંતેષ આપણે અંતરને ગુણ છે. ભાવ કરાવે, દારૂ પીધેલ માણસ ભાનભુલે સુખ સંતોષથી જ પ્રાપ્ત થશે. સહુ કોઈ આ બને, તેવી રીતે લેભ-મહનીય માણસને ભાન સંતોષ કેળવીને સુખ પ્રાપ્ત કરે એ જ શુભ ભુલાવે છે; જેમ જેમ લેભ મેહનીય છે ભાવના
ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૯૭૭
: ૨૫૭

Page #28

AND
2
X
Climb just 7 steps now
to a lifetime of (HAPPY RETURNS!
"Union Bank's LIFE-LONG INCOME Scheme --your Jeevan Saathi: pays you a monthly sum for life!
We We Help You Help Yourself
E UNION BANK OF INDIA
Rush to your nearest branch for details
COI FONA
ASA
51 MAIL
JA Small Family is a Happy Family
(A Government of India Undertaking)
Interpub!UBI/17/78

Page #29

પર્યુષણ પર્વના દિવ્ય સદેશ
—આચાય પદ્મસાગરસૂરિશ્વરજી મહારાજ
મહાપર્વાધિરાજ પર્યુČષણુપ' આગમન આપણને સુંદર પ્રેરણા અપે છે. આ પર્વની આરાધનાથી જીવનની અશુદ્ધિએ શુદ્ધ થાય છે: ઉપાસના માટેનુ અપૂર્વ પત્ર તે પર્યુષણ પવ છે, તે એક મહુાન સાધન છે. પરમાત્મા મહાવીરનું મહા મંગલકારી જીવન-દર્શન અને અને તેનુ શ્રવણ આપણા માટે ઉન્નત સાધનારૂપ બની રહે છે.
પર્યુ'ષષ્ણુપની આરાધના દ્વારા વ્યક્તિ પરમાત્મદશા પ્રતિ ગતિના પ્રારંભ કરે છે, સુષુપ્ત મૂચ્છિત ચેતના જાગ્રત બની સ્વને સ'માં જોવાની દૃષ્ટિ પ્રાપ્ત કરે છે.
સમર્પણની ભૂમિકામાં સ્વીકારની સાધના જો આવી જાય તે મિચ્છામિ દુક્કડ”ના મંત્ર સિદ્ધ થયેલ ગણાય. પરમાત્મા પ્રત્યે થયેલ સમર્પણ માત્માના ગુણેનું સુંદર સર્જન કરે છે. તે સમર્પણુમાં પ્રચંડ શક્તિ છે, તેમાંથી આત્માને આત્મવિશ્વાસપૂર્વક પ્રચંડ બળ મળે. છે. સમર્પિત થયા પછી આત્મા ચિંતામુક્ત અને છે, અને તે ભારમુક્ત અવસ્થા સાધનામાં ખૂબ સહાયક બને છે.
સમર્પણુ વગરની સાધના કદાપિફળતી નથી. પહેલાં સમપણુ અને પછી સ્વીકાર પ્રાપ્ત થાય તે જીવન ધન્ય બની જાય.
ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૯૫૭
આમ સાધનાનાં છે. અંગો છે: સમર્પણ અને સ્વીકાર.
લુહારની કાઢમાં જોઇએ તે ત્યાં એણુ પર હુથેાડાના ઘા પડતા જોવામાં આવે છે. પ્રહાર કરનાર હુથોડા તૂટી જાય છે, જયારે સ્વીકાર કરનાર, સહન કરનાર એરણુ મજબૂત બને છે.
સાધના છે.
જૈન શાસનની આરાધના તે સ્વીકારની તેમ સાધનામાં આત્મા જો સ્વીકાર કરે તે તે દૃઢ ને મજબુત બને છે, ને પર'પરાએ સિધ્ધ થવાને ચાગ્ય મને છે.
પ્રતિકારથી સઘષ વધે છે, ને સ ંઘર્ષોંથી સ'સારનું સર્જન થાય છે, ને તેમાં વૃદ્ધિ થતી રહે છે. સ્વીકારથી આત્માના ગુણાનું સર્જન થાય છે; ને સ્વકમની નિશ થાય છે, અને આત્મા 'તમુ ખ બની પ્રવૃત્તિની પૂર્ણતા પ્રાપ્ત
કરે છે.
પ્રતિકાર કરનાર Restless બને છે, ને તૂટી ફૂટી જાય છે. “ મિચ્છામિ દુક્કડ' ” દ્વારા સ્વીકારની સાધનામાં આપણે અપૂર્ણ માંથી પૂ બની જઇએ, પેાતાના અપરાધના સ્વીકાર કરી, પરમાત્મા પ્રત્યે સમર્પિત થઈ જઈએ, તે પર્યુષણ પર્વની સાધના-આરાધના સફળ ને સિધ્ધ થયેલ ગણાશે.
સાધનાના એ પરમ તત્ત્વો-સમર્પણ અને સ્વીકાર. તેથી પરમાત્માના કલ્પસૂત્ર શ્રવણ તવા પની આરાધનામાં અહિંસા, તપ, સંયમ સફળ થાય.
: ૨૫

Page #30

આરાધનાના બે પાયામાં સ્વીકાર તે એરણ જે ભારથી ટેન્સનથી ભરેલ છે, તે અનેક વિધ સમાન છે. જ્યારે સમર્પણ ગંગાના નીર સમાન વ્યાધિ-હાર્ટએટેક, એસીડીટી વગેરેથી હેરાન છે. ગટરનું ગંદું પાણી ગંગાના નીરમાં ભળે થાય છે. જ્યાં કષાય ત્યાં Tension કષાય મુક્ત છે, ત્યારે તે ગંગાજળ સમાન બની જાય છે. બનવા માટે સમર્પણ એ રામબાણ ઉપાય છે. પાપી આત્મા પરમાત્માના શરણે જાય છે, ત્યારે તે પરમાત્મા બને છે. જીવન કષાયથી, પાપથી
મિચ્છામિ દુક્કડ” ભારેગથી મુક્ત કરનાર ભરેલ વિકૃતિ હોય તે સમર્પણથી સંસ્કૃતિ બની દવા છે. સદાચાર તેનું પથ્ય છે. સંસારના જાય છે, આત્મા સર્વ રોગથી મુક્ત-વિમુક્ત દરેક પ્રકારના રોગમાંથી મુક્તિ મેળવવા સમર્પણ, બની જાય છે. મેડીકલ સાયન્સમાં જોઇએ તે સ્વીકાર સાથે મિચ્છામિ દુક્કડને આત્મસાત્ કરે.
શ્રી શ્રમણ વૈયાવચ્ચ સંઘ-પાલીતાણા
Tહેડ ઓફીસ-અમદાવાદઃ શાખા-પાલીતાણા] શ્રી શ્રમણ વૈયાવચ્ચ સંઘ-અમદાવાદની શાખા, પાલીતાણા ખાતે શ્રી સિદ્ધક્ષેત્ર તિર્થા. ધીરાજ શ્રી શત્રુંજય ગિરિરાજની પવિત્ર છાયામાં બિરાજમાન પૂ. સાધુ સાધ્વીજી મહારાજે જરૂરી સગવડોની સુવિધાઓ કરી આપી સેવા ભક્તિને લાભ લઈ રહેલ છે પાંચ વરસથી “શ્રી શ્રમણ વૈયાવચ્ચનું ઉપરનું કામકાજ વ્યવસ્થિત ચાલુ છે, જેમાં દવા વગેરે દરેક પ્રકારની સુવિધા આપવામાં આવે છે. હાલમાં માસિક ત્રણ હજાર રૂપિયાનો ખર્ચ આવે છે. | સર્વે સાધર્મિક ભાઈ-બહેનને પૂ. સાધુ-સાધ્વીજી મહારાજની ગ્ય રીતે, વ્યવસ્થિત અને સમયસર વૈયાવચ્ચ દ્વારા સેવા ભક્તિને લાભ મળે એ માટે આ સંસ્થાને યોગ્ય સહ કાર આપવા વિનંતી કરીએ છીએ. સહાય માટે મળેલી રકમની સત્તાવાર પહોંચ પાવતી આપવામાં આવે છે.
જરૂરી સલાહ સૂચને માટે સંસ્થાની ઓફીસની મુલાકાત લેવા અથવા પત્રવ્યવહાર કરવા વિનંતિ છે.
લિ. સેવકો હેડ ઓફીસ :
ડૉ.ભાઇલાલ એમ. બાવીશી શ્રી શ્રમણ વૈયાવચ્ચે સંઘ
પ્રમુખ સ ચાલક : શાખા :
સેમચંદ ડી. શાહ લાલભાઇ એલ. પરીખ શ્રી શ્રમણ વૈયાવચ્ચ સંઘ
મંત્રી પરીખ બિલ્ડીંગ, એલીસબ્રીજ, મગન મોદીની ધર્મશાળા ૫ કપુરચંદ આર. વારેવા અમદાવાદ-૬ પાલીતાણા (સૌ.) ૩૬૪૨૭૦
સહમંત્રી
આમાનંદ પ્રકાશ

Page #31

સમાચાર સંચય છે,
શ્રેયસ જૈન મિત્ર મંડળના ઉપક્રમે યોજાઈ ગયેલ
તેજસ્વી વિદ્યાર્થીઓને ભવ્ય સન્માન સમારંભ શ્રી શ્રેયસ જૈન મિત્ર મંડળના ઉપક્રમે તા ૭-૮ ૭૭ને રવીવારના મુંબઇના અગ્રગણ્ય સમાજસેવક શ્રી જગજીવનદાસ પોપટલાલ શાહના પ્રમુખસ્થાને અને શ્રી વિનયચંદ ખીમ ચંદ શાહ કોળી આકવાળાના અતિથી વિશેષપદે જૈન સમાજના ૨૫૦ ઉપરાંત તેજસ્વી વિદ્યાર્થી ભાઈ બહેનોને સન્માનવાને અને પારીતોષીક અર્પણ કરવાને એક ભવ્ય સમારંભ સમાજની વિશાળ હાજરીમાં શહેર ટાઉનહોલમાં યોજાઈ ગયો.
નવકાર મંત્રના મહામંગળકારી રેકર્ડ ગાનથી સમારંભને માંગલીક પ્રારંભ થયે હતે.
ત્યાર બાદ પ્રાર્થના ગીત કુ. જાગૃતિ કામદાર, કુ. રેખા શાહ, કુ. દેવસ્મીતા એઝાએ રજુ કરેલ. આ ત્રણેય બહેને અને જીલ્લા પંચાયતના અધિકારી શ્રી બી. પી. પાઠક સાહેબ, કીતી દેશી વગેરએ પ્રાસંગીક રીતે પણ રજુ કરેલ સંગીત વિભાગ મહંમદભાઇ દેખૈયા અને વિપુલ આચાર્ય સ ભાળેલ.
મહેમાને અને આમંત્રિતોને આવકારતું સ્વાગત પ્રવચન સમારંભ કન્વીનર શ્રી કાંતીલાલ આર. શાહે કરેલ અને વિશાળ સંખ્યામાં આવેલ સંદેશાનું વાંચન શ્રી અરવીંદ ડી. મહેતાએ કરેલ.
પ્રમુખશ્રીને પરિચય શ્રી મનુભાઈ શેઠ અને અતિથિવિશેષનો પરિચય શ્રી પ્રવિણભાઈ સંઘવીએ આપેલ.
મહેમાનને ફુલહાર વિધિ નવીનભાઈ કામદાર અને કાંતીલાલ આર. શાહે કરેલ. સંસ્થાના વિવિધ કાર્યોની રૂપરેખા પિતાની આગવી શૈલીમાં સંસ્થાના મંત્રીશ્રી નવીનભાઈ કામદારે રજુ કરેલ અને મંડળ દ્વારા ચાલતા સામાજીક કાર્યોમાં સમાજને સાથ અને સહકાર માંગેલ.
સમાજના બાલક બાલિકાને ધામીક શિક્ષણ આપતા એક શિક્ષિકા બહેનનું પ્રતિવર્ષ સમાન પ્રસંગે સન્માન કરી પારીતોષીક એનાયત કરવામાં આવે છે. તે મુજબ આજના સમારંભમાં શ્રી વસંતબેન શાહનું શ્રીમતિ હસુમતીબહેન જયસુખલાલ મહવાવાળાના વરદ હસ્તે સન્માન થયેલ અને સન્માનપત્ર અને પારિતોષિક એનાયત થયેલ. અર્પણ થયેલ સન્માન પત્રનું વાંચન સંસ્થાના કાર્યવાહી સભ્ય કીર્તી આર. શાહે કરેલ.
આ ઉપરાંત માત્ર ૯ વર્ષની બાલીકા મનીશા પી. શાહે પંચ પ્રતિક્રમણને ધામીક ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૯૭૭

Page #32

અભ્યાસ પૂર્ણ કરેલ જેના સૂત્ર સ્પષ્ટ, શુદ્ધ રીતે સમારંભમાં બેલેલ તેને પણ પ્રોત્સાહન ઈનામ અપાયેલ.
ત્યાર બાદ વળિયા આર્ટસ એન્ડ કોમર્સ કોલેજના પ્રોફેસર શ્રીમતિ જ્યોતિબેન ડી. ગાંધીએ પ્રવચન આપેલ. આ ઉપરાંત અન્ય વક્તાઓએ પ્રવચન કરેલ.
અતિથી વિશેષ શ્રી વિનયચંદ ખીમચંદ શાહ કેળીયાકવાળાએ પોતાને આ તક આપવા બદલ આભાર વ્યક્ત કરેલ અને ઉત્તરોત્તર પ્રગતિની શુભેચ્છા પાઠવેલ.
પ્રમુખસ્થાનેથી શ્રી જગજીવન પોપટલાલ શાહે વિદ્યાર્થીને કેળવણી વિષયક અપાતા પ્રેત્સાહન બદલ આનંદ વ્યક્ત કરેલ અને મંડળની નિસ્વાર્થ ભાવે વિધવિધ પ્રવૃત્તિ કરતાં સંસ્થાના સંનિષ્ઠ કાર્યકરોને આવા કાર્યો કરવા બદલ ધન્યવાદ આપેલ.
ત્યાર બાદ ૨૫૦ ઉપરાંત વિદ્યાર્થીઓને પ્રમુખશ્રી તેમજ અતિથી વિશેષશ્રીના વરદ્હસ્તે ઇનામ એનાયત કરવામાં આવેલ.
એ ઉપરાંત એસ.એસ.સી.માં પ્રથમ અને સંસ્કૃત વિષયમાં પ્રથમ સમાજમાં આવેલ આવેલ વિદ્યાથીને આત્માનંદ સભા તરફથી તેમના ઉપપ્રમુખ શ્રી હીરાલાલ ભાણજીના વરદ્હસ્તે રૂા. એકાવન ભેટ આપવામાં આવેલ. - શ્રી સંઘ તરફથી ચાલતા રાહત કેન્દ્રના સીલાઈવર્ગના ઈનામો શ્રી અનોપચંદ માનચંદ શાહ તરફથી શ્રી ઈન્દ્રવદનભાઈ અને શ્રી કાંતીલાલ નારણદાસના વરદ્ હસ્તે અપાયા.
સમારંભનું સફળ સંચાલન શ્રી નવીનભાઈ કામદારે કરેલ અને ખુશનુમા વાતાવરણ વચ્ચે સમારંભનું કાર્ય પૂરું થયું હતું.
બને મહાનુભા તરફથી કેલેજમાં અભ્યાસ કરતા ભાઈ-બહેનોને માટે શ્રેયસ સાયકલ જનામાં રૂ. ૨૫૦૦/- ૨૫૦૦/- મળી કુલ રૂા. ૫૦૦૧/ જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા.
અત્યાર સુધીમાં મંડળ દ્વારા ૨૫૦ ઉપરાંત સાયકલે નેકરીયાત ભાઈ-બહેનોને અપાઈ
શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય વિદ્યાર્થીની શિષ્યવૃત્તિ ૧૯૭૭ સને ૧૯૭૭ના માર્ચમાં લેવાયેલ ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્ર રાજ્યની એસ. એસ. સી ની પરીક્ષામાં સૌથી વધુ ગુણ પ્રાપ્ત કરનાર અને ઉચ્ચ અભ્યાસ ચાલુ રાખનાર વેતામ્બર મૂર્તિપૂજક એક જૈન વિદ્યાથીનીને રૂ. ૩૦૦)ની શ્રીમતી લીલાવતી ભેળાભાઈ મોહનલાલ ઝવેરી જૈન વિદ્યાર્થીની શિષ્યવૃત્તિ આપવાની છે. એ અંગે નિયત અરજીપત્રક શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય, ઓગષ્ટ ક્રાંતિ માર્ગ, મુંબઈ-૩૬ ઉપર આવેલ કાર્યાલયેથી મળશે, જે સ્વીકારવાની છેલ્લી તારીખ ૧૫મી સપ્ટેમ્બર છે.
આમાનંદ પ્રકાશ

Page #33

સને ૧૯૭૭ના શ્રેયસ પારિતોષિક યોજનાના
પ્રથમ ત્રણ વિજેતા
૮૨૨ ૭૯.૮ ૭૭.૮
શ્રેણી ૫ સંઘવી રાહુલ જસવંતરાય વેલાણી પ્રકાશ જયંતીલાલ શાહ શિલ્પા હિંમતલાલ શ્રેણી ૬ શહ નિલા ખાંતીલાલ ઘોઘારી ખાસા રસીકચંદ્ર મહેતા બિન્દુ અરવિંદભાઈ શ્રેણી ૭ શાહ અમિતા નવીનચંદ્ર મહેતા હિમાંષ રમણીકલાલ શાહ બિપીન નવીનચંદ્ર
ટકા શ્રેણી ૮ ૯૧.૨ | બગડીયા પરેશ રમણીકલાલ ૮૭.૧ મહેતા પારૂલ કાંતીલાલ ૮૬.૫ | શાહ ભાવના હસમુખરાય
શ્રેણી ૯ ૮૮.૩ વકીલ મનિષ નિર્મળકાંત ૮૮ ૨ શાહ આશા અરવિંદરાય ૮૦.૬ શાહ હિતેષ બળવંતરાય
ન્યુ એસ.એસ.સી. ૯૦.૧૬ શાહ પ્રશાંત નવીનચંદ્ર ૯૦.૧૪ ગાંધી હિનાબેન જેઠાલાલ ૮૮.૪ શાહ રાજેષ અનંતરાય
૮૩.૪ ८२.४ ૮૨.૧
७७.७ ७६८ ૭૬.૨
૧૯૭૭ના સમાજના અભિનંદનના અધિકારી ગ્રેજ્યુએટ
શાહ કિર્તિકુમાર કાંતીલાલ એમ.બી.બી.એસ. ! શાહ પ્રવિણા પરમાણંદદાસ બી.એ. સલત કરીટકુમાર મોહનલાલ ડી ટી.એમ શાહ અનિલ હરગોવિંદદાસ બી કેમ. શાહ સૂર્યકાંત ચુનીલાલ એજી. ડીપ્લે. | શાહ કિરીટ મહીપતરાય બી કેમ. વેરા કિરીટકુમાર અનતરાય બી ઈ.સીવીલ શાહ નિશીથ કાંતીલાલ બી.એસસી. શાહ હિમાંશુ શાંતિલાલ બી.ઈ.સીવીલ શાહ કિર્તિકુમાર પરમાણંદદાસ વેરા ચંદ્રકાંત મગનલાલ એજીનીયર |
બી.એ.એક્ષ.સેમે મીકે. શાહ દક્ષા ધીરજલાલ બી.એ. | શાહ મને જ શાંતીલાલ
બી ફાર્મ શાહ સ્મિતા જયેન્દ્રભાઈ બી.એ. | પરેબ ભરત કાંતિલાલ
બી ઈ.મીકે. શાહ વર્ષ પુનમચંદ
બી.એ.
સભા સમાચાર દર વર્ષની માફક આ વર્ષે શ્રી આત્માનંદ સભાના કેળવણી ફંડમાંથી કેલેજ તેમજ હાયર સેકન્ડરીમાં અભ્યાસ કરતા જરૂરીઆતવાળા ૧૨ વિદ્યાર્થી અને દરેકને વાર્ષિક રૂ. ૫૦)ની સલરશીપ મંજુર કરવામાં આવી છે. ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૭૭

Page #34

“ શ્રી આત્મ-કાન્તિ પાશ્તિાષિક ’ તથાશે દેવચંદ દામજી સંસ્કૃત પારિતાષિક
શ્રી પ્રશાંતકુમાર નવીનચંદ્ર શ!હુ આ વર્ષે S sc. પરીક્ષામાં ભાવનગર કેન્દ્રમાં ૭૭ ૭૧ ટકા માર્કસ સાથે બીજા નંબરે ઉત્તીણ થયા છે. તે જેનામાં પ્રથમ છે અને આપણી સભાના પેટ્રન પ્રેફેસર નવીનચંદ્ર જે. શાહના પુત્ર છે.
૨૪ :
છેલ્લા ૫-૬-૭-૮-૯ દરેક ધારણમાં ભાવનગરના જૈનેમાં પ્રથમ રહી સભાનું આત્મ કાન્તિ પારતે ષિક’’ મેળવેલ છે. વળી આપણી સભાનુ ‘શેઠ દેવચ ંદ દામજી સ’સ્કૃત પારિત।ષિક” રૂ।. ૫૧/- પણ જૈને માં સ ંસ્કૃતમાં ૮૧ માસ (સૌથી વિશેષ) હાઇ તેમને જ મળે છે,
શ્રી પ્રશાંતકુમાર ઘરશાળામાં ઉચ્ચતર માધ્યમિક શાળામાં વિજ્ઞાનનેા અભ્યાસ કરે છે. તેઓ ખૂબ જ પ્રગતિ કરે તેવી અમારી હાર્દિક શુભેચ્છા.
હે જીવ ! ઘડીના ય પ્રમાદ કરીશ નહિ ! શ્રી ખાલુભાઇ સુરતવાળા ચાન
શ્રી સમેતશિખરજી-પાવાપુરીજી જૈન યાત્રા સ્પે. ટ્રેઈન
જૈન ધર્મ'ની કલ્યાણક ભૂમિએ અને ઐતિહાસિક સ્થળનુ નિરીક્ષણ કરવાને
અમૂલ્ય લાભ
(૧) ૪૨ દિવસના ભરચક કાર્યક્રમ : સ્પેશ્યલ ટ્રેઈન તા ૨૨-૧૦-૭૭ના રોજ આસા સુદ્દી ને શનિવારે મુબઈ સેન્ટ્રલથી ઊ પડશે.
૧૧
ટીકીટ બુકીંગ તથા વિગત માટે લખા ઃ—
પ્રકાશભાઇ જે. કાપડીયા વિતરાગ મસ્જીદોની માયા સ્ટોર ખારગેટ, ભાવનગર
ફોન: ૦૮૮૪, ૪૭૮૩,
શાહ માલુભાઈ લાલભાઈ (સુરતવાળા) યુનિવર્સીલ ટ્રાવેલ સર્વીસીઝ ૧૯/૨૧ હુમામ સ્ટ્રીટ (અંબાલાલ દોશી માર્ગ) ખીજે માળે, મુબઇ ન. ૪૦૦૦૨૩ ઓફીસ ૨૭૩૧૧૦ કોત : સી.
૬-૧૭૭૮
જયંતિલાલ રૃ. કાપડીયા : ચક્ષુદાન તા. ૧૩-૯-૭૬ ભાદરવા વદ ૫
આભાનદ પ્રકાશ

Page #35

२१
लालभाई दलपतभाई भारतीय संस्कृति विद्यामंदिर
गुजरात युनिवर्सिटी पासे, अमदावाद-६ रुपिया
रुपिया लावण्यसमयकृत नेमिरंगरत्नाकरछंद १० इन्दहसकृत भुवणभाणु केवलिचरिय १६ जिनमाणिक्यगणिकृत
शशधरकृत न्यायसिद्धान्तदीप । रत्नाकरावतारिकाद्यश्लोकशतार्थी १० (गुणरत्नसूरिकृत टिप्पण सहित) ४५ रत्नप्रभसूरिकृत रत्नाकरावतारिका
बौद्धधर्मदर्शननी पायानी विभावना (गुज.) ८ भाग २-३
More Documents of Jaina अज्ञातकर्तृक कल्पलताविवेक
Paintings and Gujarati आ० जिनभद्रकृत
Paintings by Dr. U. P. Shah 16 | विशेषावश्यकभाष्य भाग ३
Aspects of Jaina Art and आ० हरिभद्रकृत शास्त्रवार्तासमुच्चय
Architecture.
150 ( हिन्दी अनुवादसहित )
Indian Philosophy by Pt. Sukhlalji 30 धनपालकृत तिलकम जरीसार
Vasudevahindi-an authentic आ० हरिभद्रकृत नेमिनाहचरिउ
Jaina version भाग १-२ प्रमाण वार्तिकभाष्यकारिकार्धपादसूचि
Atonements in the Ancient , ........
Ritual of the Jaina monks. प्राकृत जैन कथा साहित्य
२० उपा० हर्षवर्धनकृत अध्यात्मबिन्दु
Jaina Concept of Omniscience चक्रधरकृत न्यायमंजरीग्रन्थिभंग ५० Dictionary of Prakrit जिनभद्रसूरिकृत मदनरेखा-आख्यायिका ४० Proper Names Pt. I-II. प्राचीन गूर्जर काव्यसंचय
१६ Jaina Ontology जैनप्रकरणसंग्रह
To A Critical Study of the सणतुकुमारचरिय
Mahapurana of Puspadapta. इसिभासियाई
Akalanka's Criticism of हैमनामममताशिलों
Dharmakirti's Philosophy न्यायमजरी (प्रथम आह्निक)
50 __गुजराती अनुवाद सह
१६ The Natyadarpana-A Study 50 जिनेश्वरसूरिकृत गाहारयणकोस २० Catalogue of Manuscripts Pts. 1-4 160 जयवन्तसूरिकृत रूषिदत्तारास
Catalogue of Mss. Jesalmer Collection 50
___ 150
50
मेस्ट-सप्टे-४२, १८७७

Page #36

દેના બેંશ સમ િઉિપૌભર યોજના
હેઠળ આપનાં નાણાં મહિને મહિને વધુ ઝડપથી વધતાં જ રહે છે. 28 29 30 31 એક જ
આ
ON
21 22 2
છે
છે
જse 2-0થી
ઇશ
રૂ. ૧,૦૦૦ હમણાં રોકો અને ૬ મહિના બાદ રૂ. ૧,૫૯, ૧૨૦ મહિના બાદ રૂ.૨,૭૦૭ અને ૨૪૦ મહિના બાદ રૂ.૭,૩૨૮ મેળવો.
વધુ વિગતો માટે આપની નજીક આવેલી દેના બેંક શાખાની મુલાકાત લો.
આપની બચત પર વધુ નાણું મેળવવાનો આ એક સરળ માર્ગ છે. દેના બેંક્તી સમૃદ્ધિ ડિપોઝિટ યોજના હેઠળ મૂળ રકમ ઉપર દર મહિને વ્યાજ જમા થતું જાય છે, અને આ વ્યાજ ઉપર પણ વ્યાજ મળતું રહે છે. આમ ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજને કારણે આપની મૂળ રકમ ઉપર, સુદતને આધારે આપને ૮.૩% થી ૩૧.૬૪% સુધી વાર્ષિક વ્યાજ છૂટે છે.
1€-11 GiS
(ગવર્નમેંટ ફ ઈંડિયા અંડરટેકિંગ) હેડ ઑફિસઃ હોનિસેન સર્કલ, મુંબઈ ૪૦૦૦૨૩
RATAN BATRA/DB/G/283

Page #37

શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય તરફથી આગમ ગ્રંથમાળાના
૧૫ ગ્રંથનો થયેલ પ્રકાશન સમારંભ આગમ સૂત્રને સંશોધિત સંપાદિત કરી પ્રગટ કરવાની શ્રી જૈન આગમ ગ્રંથમાળાની જના પૂજ્ય આગમ પ્રભાકર શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજની પ્રેરણાથી શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયે થોડા વર્ષો પહેલાં અપનાવી હતી. નંદીસૂત્ર, અનુગદ્વાર, પન્નવણું (બે ભાગમાં, ભગવતીસૂત્ર અને પૂજ્ય બુવિજયજી મહારાજ સંશોધિત સંપાદિત શ્રી આચારાંગસૂત્રનું પ્રકાશન અગાઉ થયેલ છે. તા. ૨૧મી ઓગષ્ટના રોજ શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર, ઉતરાધ્યયન સૂત્ર અને આવશ્યક સૂત્રને પ્રકાશન સમારંભ પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી સુબોધસાગરજી મહારાજ તથા પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી મનહરકીર્તિસાગરજી મહારાજની નિશ્રામાં શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયના સભાગૃહમાં થયે હતો.
પ્રારંભમાં સંસ્થાના મંત્રી શ્રી જે. આર. શાહે જણાવ્યું હતું કે પૂ. આગમપ્રભાકર શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજે સતત ૪૦ વર્ષ સુધી આગમ સંશોધન કાર્ય કર્યું હતું. મૂળ આગમ સંશોધન અને પ્રકાશનનું કાર્ય ભગીરથ છે. અને આ જવાબદારી બનતી ત્વરાએ અદા કરવા માગીએ છીએ. સૂત્રકૃતાંગસૂત્ર અને ભગવતીસૂત્ર ભાગ બીજાનું મુદ્રણ ચાલી રહ્યું છે. અત્યાર સુધીમાં થયેલ કાર્યમાં મુનિરાજો, વિદ્વાને અને શ્રી જૈન સંઘને દરેક રીતને પ્રેરણાદાયી સહકાર મળેલ છે. હજી બીજા ગ્રંથે પ્રગટ કરવાના બાકી છે એટલે સકળ સંઘના વધુ સક્રિય સહકારની જરૂર છે.
જૈન દર્શનના ઊંડા અભ્યાસી અને શ્રી લા. દ. ભારતીય સંસ્કૃતિ વિદ્યામંદિરના પૂર્વ ડીરેકટર શ્રી દલસુખભાઈ માલવણીયાએ દિવગંત પૂજ્ય આગમપ્રભાકર મુનિરાજ શ્રી પુણ્ય વિજયજી મહારાજ પોતાના જીવનકાળ દરમ્યાન આગમ સંશોધન અંગે સતત પ્રવૃત્તિશીલ રહ્યા અને જ્ઞાનભંડારના ઉદ્ધાર માટે જે અવિરત કાર્ય કર્યું તેને ઉલ્લેખ કરી ભાવભરી અંજલિ અર્પી હતી. મુનિરાજ શ્રી જંબુવિજયજી મહારાજ આગમ સંશોધનકાર્યમાં પિતાને ફાળે આપી રહ્યા છે તેને ઉલ્લેખ કર્યો હતો. શ્રી દલસુખભાઈએ આ અંગે સૂચન કર્યું હતું કે દરેક પ્રકાશિત આગમની પ્રસ્તાવનામાં આમેજ કરેલ આગમને સારાંશ આપવામાં આવે તે ગ્રંથની ઉપયોગિતા ઘણી વધશે. આચાર્યશ્રી સુબોધસાગરજી મહારાજ તથા આચાર્યશ્રી મનહરકીર્તિસાગરજી મહારાજે આગમ સંશોધનની પ્રવૃત્તિને આવકારી હતી. અને વિદ્યાલયે શ્રી મોતીચંદભાઈ કાપડિયાના જે પુસ્તકે પ્રગટ કર્યા છે તેની પ્રશંસા કરી હતી.
આ ગ્રંથ શ્રી કેશવલાલ કીલાદે પૂ. આચાર્ય ભગવંતેને અર્પણ કર્યો હતો.
ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૧૯૭૭
: ૨૬૭

Page #38

અમા સયમ તપ પાળી,
વળી સૌ દોષને ટાળી,
સંસ્કાર અને સદાચારને પાષક શિક્ષણ સ ંસ્થા
અમે ક્રોધ શમાવીને,
અમારી કાયા મન વાણી,
૨૬૮ ઃ
મિચ્છામિ દુક્કડમ્ ( કવ્વાલી )
વળી મસ્તક નમાવીને,
કલુષિત ક્રને ખાળી;
દયા વીર ધર્મ પીછાણી,
સૌ જીવેા ખમાવીને;
મિચ્છામી દુક્કડમૂ બ્રહીશું ૧
પરમ આરાધના કરશુ. ૨
કરે અહિંસા તણી વ્હાણી;
ફરજ અમા બજાવીશું. ૩
ન દ્વેષી કેઇનાં થાળુ,
ન વિરાધી અમે અનશું;
ક્ષમાનું સૂત્ર આચરશું,
કષાયાને શમાવીશું. ૪
અમે તે। . ‘સાધના' પથે,
જઈ મદિરમાં વસશું;
‘અમર' મસ્તક નમાવીને,
મિચ્છામી દુક્કડમ્ ગ્રહીશું. પ
( અમર સાધના )
* સધવા-વિધવા એનાને આશીર્વાદ રૂપ આ સસ્થા છે.
શ્રી સિદ્ધક્ષેત્ર શ્રાવિકાશ્રમ સંસ્થા ધાર્મિ ક અભ્યાસ, ભરત ગુંથણુ અને સિલાઇના શિક્ષણ સાથે સ ંસ્કાર ઘડતરનું કાર્ય અહિં થાય છે. સંસ્થા અધવા-વિધવા એનાને ગમે તે સમયે દાખલ કરે છે, તા દાખલ થવા માટે પ્રવેશ ફામ રૂા. ૧-૦૦ માકલી મગાવા. શ્રી સિદ્ધક્ષેત્ર શ્રાવિકાશ્રમ-પાલીતાણા (સૌ.) ગિરિરાજની યાત્રાએ પધારેા ત્યારે સસ્થાની મુલાકાતે પધારે !
*$_e_રે_*l3he_e_l_h> h
m
મન પ્રકાશ

Page #39

* ભાસ * લાઇફ બેટસ
: બનાવનારા :
# 2}
* ડ્રેજ
•
શા પી આ
પેન્ટુન્સ * મુરીંગ બેયઝ
* એયન્ટ એપરેટસ વિગેરે
શીપ
ખીલ્ડ
અને
એન્જીનીયર્સ
રજીસ્ટર્ડ એફિસ અને શીપયાર્ડ
શીવરી ફોર્ટ રેડ,
મુ અર્ધ-૧૫ (ડી. ડી.)
ફોન : ૪૪૮૩૬૧, ૪૪૮૩૬૨, ૪૪૩૧૩૩ ગ્રામ: ‘શાપરી’ શીવરી-મુંબઈ
એગસ્ટ -પ્ટેમ્બર, ૧૯૭૭
: બનાવનારા :
* રેલીંગ શટસ
ફાયરપ્રુફ ડાંસ * રોડ ફાલસ
શાપરીઆ ડોક એન્ડ સ્ટીલ કહ્યું. પ્રાઇવેટ લીમીટેડ
ચેરમેન : શ્રી માણેકલાલ ચુનીલાલ રાહુ મેનેજીંગ ડીરેક્ટર : શ્રી અમૃતલાલ ભાણજીભાઇ શાપરીઆ
* વ્હીલ રાઝ
* રેફ્યુઝ હેન્ડ કાર્ટીસ
* પેલ ફેન્સીંગ * સ્ટીલ ટેન્કસ વિગેરે .
એન્જીનીયરીંગ વર્કસ અને ઓફિસ પરેલ રેાડ, ક્રેસ લેન, મુંબઈ-૧૨ ( ડી. ડી. )
ફોન : ૩૯૫૦૬૭, ૩૭૪૮૯૩ ગ્રામ : ‘શાપરીઆ’પરેલ-મુંબઈ
: ૨૬૯

Page #40

જ્યાં ન પહોંચે રવિ, ત્યાં પહોંચે કવિ « જ્યાં ન પહોંચે કવિ, ત્યાં પહોંચે અનુભવી શરીર એજ આત્માનું મંદિર છે, શરીર સારું હશે તો ધર્મકાર્ય ઉત્તમ રીતે થઈ શકશે.” “દુ:ખાવાથી લાંબા સમયથી પથારીવશ છોશા માટે?”
વા, સંધિવા (આર્થરાઇટીસ) સાઈટીકા, (રાંઝણવા) ખભાને દુઃખાવો, ખભે અકકડ થઈ જ, (ફેઝન શોલ્ડર) ખભાથી હાથની આંગળી સુધીને નસનો દુઃખા, મયુલર પેઈન, કેડ કમર, ઢીંચણ, ઘુંટણને દુઃખાવો, કરોડરજજુના મણકાની ફરિયાદ (સ્લીપ ડીક), ડેકનું અક્કડપણું (સ્ટીફ નેક) તેમજ શરીરને કઈ પણ ભાગ કામ કરતે રહી ગયા હોય. આપ ઇલેકટ્રીકના શેક, (લાઈટ) તથા માલીસની ટ્રીટમેન્ટ કરી ચુક્યા છે, દરેક જાતના લેપ લગાડ્યા છતાં આરામ ન થયું હોય, દરેક જગ્યાએથી નિરાશ થઈ ગયા છે તે દવા ખાધા વગર સરળતાથી વર્ષોના અનુભવી આપને ઘેર આવીને સારવાર આપશે. ભા નુ ભા ઇ વૈ ઘ (નેચરોપાથ)
ફીઝીઓ થેરાપીસ્ટ ઘરનું ઠેકાણું
c/o. ભગવતી પ્રી. પ્રેસ મચી બિલ્ડીંગ, ૧લે માળે, પોલીસ ચોકીની બાજુમાં, ૧૧૪, મજીદ બંદર રેડ, સેન્ટ્રલ બેંક સામે નેતાજી સુભાષ રોડ, મુલુંડ (વેસ્ટ) મુંબઈ-૮૦મુંબઈ-૩ સમય- બપોરે ૧ થી ૨ ૩૦ સમય : સવારે ૮ થી ૧૦
ફોન C/o, ૩રપપ૮૭
With best compliments from :
Steelcast Bhavnagar Private Ltd.
Manufacturers of : STEEL & ALLOY STEEL CASTINGS
Ruvapari Road, BHAVNAGAR 364 001 (Gujarat)
Gram : STEELCAST Telex : 0162–207 Phone : 5225 (4 Lines)
૨૭૦ !
માનંદ પ્રકાશ

Page #41

કાપડી આ
શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયનાં ઉપયોગી પ્રાપ્ય પ્રકાશનો |
શ્રી મોતીચંદ કાપડીઆ ગ્રંથમાળા ૧. અધ્યાત્મકપદ્મ : રચયિતા–આચાર્યશ્રી મુનિસુંદરસૂરિજી મહારાજ
| ભાષાંતર તથા વિવેચનકર્તા-શ્રી મોતીચંદ ગિરધરલાલ કાપડીઆ
[ છઠ્ઠી આવૃત્તિ : કિમત રૂ. ૮] ૨. જૈન દૃષ્ટિએ ચાગ : શ્રી મોતીચંદ ગિરધરલાલ કાપડીઆ
a [ ત્રીજી આવૃત્તિ : કિંમત રૂ. ૪] ૩. આનંદઘનજીના પદો : (ભાગ બીજો )
| વિવેચનકર્તા–શ્રી મતીચંદ ગિરધરલાલ કાપડીઆ - સંપાદક-શ્રી રતિલાલ દીપચંદ દેસાઈ
[ કિ મત રૂ. ૧૦ ] ૪. આન‘દઘન વીશી: વિવેચક-શ્રી મોતીચ'દ ગિરધરલાલ કાપડી આડી
સિપાદક - શ્રી રતિલાલ દીપચંદ દેસાઈ . 1 [ { ,
[ કિ મત રૂ ૮ ] ૫. શ્રી શાંતસુધારસ : રચયિતા–મહોપાધ્યાય વિનયવિજયજી
વિવેચનકર્તા-શ્રી મતીચંદ ગિરધરલાલ કાપડી આ [ ચોથી આવૃત્તિ : કિંમત રૂ. ૧૫ ]
જૈન આગમ-ગ્રંથમાળા ૧. જૂથ ? : નંવાર સળગોરાસુર [ પૃષ્ઠ સંખ્યા ૭૬૨ : કિં'મત રૂ. ૪૦ ] ૨, પ્રWાં ૬ : qura Mાસુત્ત માT ? | પૃષ્ઠ સંખ્યા ૫૦૨ : કિમત રૂ. ૩૦ ] ૩. અથવા ૬ : gogવનામુત્ત માT ૨ [ પૃષ્ઠ સંખ્યા ૯૩૨ : કિંમત રૂ. ૪૦ ] ૪. પ્રથા ૪ : વિવાહૃાાત્તિમુત્ત માT ? | પૃષ્ઠ સં ખ્યા ૫૪૪ : કિંમત રૂ. ૪૦ ] ૫. જૂFથાં ૨ : માથારા સુત્ત | પૃષ્ઠ સંખ્યા ૫૧૨ : કિમત રૂ. ૪૦ ] ૬. થાંવ , : શāાસ્ટિસૂત્ર, ઉત્તરાદથનસૂત્ર, આવશ્યવસૂત્ર [ પૃષ્ઠ ૭૫૦ : કિંમત રૂ. ૫૦ ]
અન્ય ઉપયેગી પ્રકાશનો ૧. કાવ્યાનુશાસન : કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય મહારાજ કિ મત રૂ. ૧૫-૦૦ ૨, ચગશાસ્ત્ર : કલિકાલ સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય મહારાજ કિંમત રૂ. ૧-૨૫ ૩. અષ્ટક પ્રકરણ : આચાર્ય શ્રી હરિભદ્રસૂરિજી મહારાજ કિંમત રૂ. ૦-૨૫ 4. The Systems of Indian Philosophy
Late Shri V. R, Gandhi કિ મત રૂ. ૫-૦૦ પ, સુવર્ણ મહેસવ ગ્રંથ : ( ભાગ ૧-૨ )
કિંમત રૂ. ૫૦-૦૦ | સભ્ય અને સંસ્થાઓ માટે કિ મત રૂ. ૨૫-૦૦ 6. New Documents of Jain Painting :
Dr. Moti Chandra & Dr. U. P. Shah | કિંમત રૂ. ૧૨૫-૦૦ જ
: પ્રાપ્તિસ્થાન : - શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય, ઓગસ્ટ ક્રાંતિમાર્ગ, મુંબઈ–૩૬ શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય, પાલડી બસ સ્ટેન્ડ પાસે, અમદાવાદ-૬

Page #42
ATMANAND PRAKASA Regd. BV. 13 - અણુમૂલ્ય પ્રકાશન :અનેક વરસની મહેનત અને સંશોધનપૂર્વક પરમ પૂજ્ય વિદ્વાન | મુનિરાજશ્રી જંબુવિજયજીના વરદ્ હસ્તે સંપાદિત થયેલ અજોડ અને અમૂલ્ય ગ્રંથ ‘દ્વાદશારે નયચક્રમ્ દ્વિતીય ભાગ' બહાર પડી ચૂકયો છે, વેચાણ શરૂ થઈ ગયેલ છે, આ અમૂલ્ય ગ્રંથ જેમાં નાનું અદ્ભુત વર્ણન છે તે દરેક સાધુ મુનિરાજો તથા સાધ્વીજી મહારાજ માટે અતિ ઉપગી ગ્રંથ છે. દરેક ગૃહરાએ અને સમાજની દરેક લાયબ્રેરી માટે વસાવવા જોઈએ. આ ગ્રંથ માટે પરમપૂજ્ય આચાર્ય શ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજી મહારાજ જણાવે છે કે ભાવનગર શ્રી જૈન આત્માનંદ સભાએ આ પુસ્તકનું પ્રકાશન કર્યું તે એક મોટા ગૌરવની વાત છે, જે વિદ્વાન મુનિ મહારાજે, સાધ્વીજી મહારાજો તથા શ્રાવ તેમજ શ્રાવિકાઓને જૈન દર્શનના અભ્યાસ માટે ખૂબ જ ઉપયોગી નીવડશે. ભારતભરમાં અનેક જૈન સંસ્થાઓ છે. તેઓએ પ્રગટ કરેલા પુસ્તકોમાં આ " દ્વાદશારે નયચક્રમ્ 'ન શ્રેષ્ઠ રસ્થાને મૂકી શકાય તેમ છે. તે માટે શ્રી જૈન આમાનંદ સભાને ધન્યવાદ ઘટે છે. | ડં. આદિનાથ ને. ઉપાધ્યે જણાવે છે કે - મુનિશ્રી જબુવિજયજીની આ આવૃત્તિની પોતાની અનેક વિશેષતાઓ છે. શ્રી જ બુવિજયજીએ મૂળ ગ્રંથને વિગતપૂર્ણ અભ્યાસ કરેલ છે. તેમણે લખેલી ટિપ્પણીઓ મહત્વપૂર્ણ અને વિદ્વતા ભરેલી છે. સંશોધનની દૃષ્ટિથી મૂલ્યવાન છે. ન્યાયગ્રંથની એક આદર્શ રીતે સંપાદિત આવૃત્તિ માટે હું મુનિશ્રી જ બુવિજયજીને મારા આદરપૂર્ણ અભિનદનાથી નવાજું છું. ( કીંમત રૂા. 40-00 પાસ્ટ ખચજ અલગ ) લેખે— શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા : ખારગેટ, ભાવનગર તંત્રી : શ્રી ગુલાબચંદ લલુભાઈ શાહ, શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ તંત્રી મ ડળ વતી પ્રકાશક : શ્રી જૈન આમાનંદ સભા, ભાવનગર મુદ્રક : શ્રી ગિરધરલાલ ફૂલચંદ શાહ, સાધના મુદ્રણાલય, દાણાપીઠ : ભાવનગર For Private And Personal Use Only