Atmanand Prakash Pustak 049 Ank 12

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/531582/1

Page #1

નાનીભીનkUJછે,
•
BE
.
પુસ્તક ૪૮ મુ.
આમ
સંવત ૨૦૦૮.
સં'. ૫૫
અ'ક ૧૨ મ.
તા, ૧૫-૭-પર
અસાર્ડ,
વાર્ષિક લવાજમ ૩-૦-૦ પટેજ સહિત.
p://1litij[LIiii'illllllllllllll' III
મુ કાશક:
IIIII
III
કે ર
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા,
ભાવનગ૨ .

Page #2

સામાન્ય જિન સ્તવન
શ્રી મહાવીર જિન સ્તવન...
↑
२
૩ એધશતક
...
* શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકરની કૃતિએ
૫ સેાળમા શ્રી નમિપ્રભ જિન સ્તવન ...
૯
૧૦ અહિંસા
૧૧ સ્વીકાર સમાલાચના
અ નુ * મ ણિ કા.
અમારા તથા અન્ય સાત્યિ સખલી બ્રીટીશ
७
આરાગ્યની કુચીએ
૮ વમાન સમાચાર
...
.( શ્રી વિજયલબ્ધિસૂરી મ૦) ૧૬૫ ( મુનિશ્રી દક્ષવિજય મ૦) ૧૬૫ (આ॰ શ્રી વિજયકસ્તૂરસૂરિ મ૦) ૧૬૬ (પ્રેા॰ હીરાલાલ ૨. એમ. એ.) ૧૬૭
( ડા॰ વલ્લભદાસ તેણુભી મા—મારખી ) ૧૬૯ સરકારના લાઇબ્રેરીયનના પત્ર
૧૭૨
(શ્રી કમળા ડૈન સુતરીયા એમ. એ. ) ૧૭૫
૧૭૬
...
...
આ॰ શ્રી વિજયવલ્લભસૂરી॰ મના પરિવારના ચાતુર્માસા
www
૧૭૬
( સ ॰ શ્રી પુણ્યવિજયજી મ૦) ૧૭૭
૧૦૮
...
“ શ્રી કલ્પસૂત્ર-( સચિત્ર ) ”
શ્રી કલ્પસૂત્ર એ આપણા મહાન પૂજ્ય ગ્રંથ છે. દર વષ' પવિત્ર પયુંષાપ'માં પૂજ્ય મુનિ મહારાજા વાંચે છે. શ્રદ્ધાપૂર્વક સાંભળનારા ભાઈએ આરાધનાવડે થોડા વખતમાં મેક્ષગામી બને છે.
જ્યાં નાના મોટા ગામ-ગામડાઓમાં જ્યાં પૂજ્ય મુનિવરેાના ચાતુર્માસ થતાં નથી, ત્યાંના જૈન 'એને કલ્પસૂત્ર સાંભળવાની તક મળતી નથી, તેવા ગામાના કેટલાક જૈન બંધુએ તરફથી અમેને સચિત્ર કલ્પસૂત્ર ( ટીકાના અનુવાદવાળું) ગુજરાતી ભાષામાં સરલ ભાષાંતર કરાવી પ્રગટ કરવા સુચના ઘણા વખતથી થયા કરે છે, જો કે અત્યારે છાપકામ, ચિત્રકામ, કાગળેા વગેરેની વધતી જતી સખ્ત મેાંધવારી છતાં શ્રી મહાવીર પ્રભુના જીવન પ્રસંગના ર’ગીન ફાટાએ સાથે ઉંચા કાગળા, સુંદર ગુજરાતી ટાઇપમાં છપાવતાં શુમારે રૂા. ૬૦૦૦) છ હજાર રૂપીયા ખર્ચે'ના થાય તેમ છે. (એક બધુ કે એ ત્રણ બંધુએ મળી તેટલું ખર્ચ આપશે તે તેમના જીવનચરિત્ર સાથે ફાટા આપવામાં આવશે. ) ધનાઢ્ય જૈન બંધુઓએ આર્થીક સહાય આપી આવા નાનાદ્વાર અને અનેક ગામડાઓમાં જ્યાં જ્યાં આ ગ્રંથ જશે ત્યાં ત્યાં પવિત્ર પર્યુષણુપ માં અનેક જૈન બન્ધુએ હૈા સાંભળી લાભ લેશે તેમજ પર્યુષણ કવ્યા કરી આત્મકલ્યાણ સાધશે તેનેા અનુમેાદના વગેરે લાભ આર્થિક સહાય આપનારને વર્ષોંનાવર્ષાં સુધી મલશે.
એક હજાર કાપી છપાશે તેમાં અમારા લાઇમેમ્બરને ધારા પ્રમાણે ભેટ આપતાં બાકીની તમામ કોપીએ આર્થિક સહાય આપનારની સુચના અને જરૂરીયાત હશે ત્યાં સભા અમુક શરતે ભેટ મેકલશે.
લાભ લેવા હોય તેમણે આ સભાને પત્ર લખી જણાવવું.

Page #3

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
... પ્રકાશક:-શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર
વીર સં. ૨૪૭૮.
પુસ્તક ૪૯ મું,
અશાડ :: તા. ૧૫ મી જુલાઇ ૧૯૫ર ::
વિક્રમ સં. ૨૦૦૮.
અંક ૧૨ મો.
શ્રી સામાન્ય જિન સ્તવન.
(રાગ -ઘર આયા મેરા પરદેશી. ફિલ્મ-આવારા) જિનરાયા મેરે ગુણરાશી, ધ્યાન કયા મેરે શુભ મન મેં. તું શીરતાજ હમેરા હૈ, નિશદિન ધ્યાન તુમેરા હૈ,
જાલ બુઝાદો ભવવનકી. જિનરાયા. ૧ પ્રભુ મુજ છોડકે મત જાના, તું મેરે કર્મ છોડા જાના
અરજી લબ્ધિ તન મનકી. જિનરાયા. ૨ પૂ આ. શ્રી વિજયલબ્ધિસૂરીશ્વરજી મહારાજા,
શ્રી મહાવીર જિન સ્તવન, (મેર અંગનામું આઓ મહારાજ—એ રાહ). મોરે મંદિરિયે આ મહાવીર !
વીર બિન સુનાં જીવનીયાં; આનંદ મંગલકાર!, અંગના કીજે પાવનીયાં
વીર બિન સુનાં જીવનયાં. મોરે, ૧ ભકિત કેરા તેરનીયાં બંધાઉં, અંગિયાં રચાઉ, રંગિયાં મચાઉ,
સમતા રસકે (૨), પુસે પૂજું ચરનીયાં. મં૦ ૨ શ્રદ્ધાકેરી આરતિયાં ઉતારું, ભાવના જગાઉ, વાસના ફગાઉં,
બિખરે બિખરે કર્મોકી કાલી બદરિયાં. મં૦ ૩ મૈત્રીકેરી બાસુરિયાં બજાઉં, ધૂન મચાઉં, મનકે નચાઉં, દિલસે દિજે, દક્ષ કે મુકિત નગરિયાં. મંદિ. ૪
મુનિરાજશ્રી દક્ષવિજયજી

Page #4

SHRUTHERNBURSEMESTER એ બોધશતક. આ
E
પૂ. આ. શ્રી વિજયકસ્તૂરસૂરિજી મહારાજ. નિર્દોષ સજજન માણસે પ્રાણુને પણ બીજાના સમજાય છે અને તેથી છ બ્રાન્તિ ટાળીને સાચે દેને ગ્રહણ કરતા નથી પણ સદેવી માણસે પારકા રસ્તે જાય છે. ૫૬ દે ગ્રહણ કરવામાં જ મહત્વતા સમજે છે. ૪૭ પહાડ ઉપર ચઢવાની જેમ આત્માને ઉંચે ચઢા
જે દેને કાઢે છે તે એક પ્રકારના સજજન છે વો મુશકેલ છે; પણ વિનિપાત-નીચે પડવું થડા પણ દુર્જન નથી કારણ કે દેશે કાઢીને આત્મશુદ્ધિ શ્રમથી થાય છે તેથી તે સુલભ છે. ૫૦ કરનાર સજજન હોય છે. ૪૮
સંસારમાં મૂર્ખ માણસ મરવું જાણતા નથી છિદ્રાવેલી, તને નમસ્કાર થાઓ કારણ કે તારા માટે બુદ્ધિશાળી માણસોએ સર્વજ્ઞ-મહાપુરુષો જેવી પ્રસાદથી અમે નિર્દોષ રહી શકીએ છીએ અને તારા રીતે નિર્વાણ પામ્યા છે તેવી રીતે મરતાં શીખવું ભયથી અપકૃત્યો સેવતા નથી. ૪૯
જોઈએ. ૫૮ કોઈ પણ કાર્યમાં ખલના થવાના અવસરે બુદ્ધિશાળીઓએ કેઈની પણ સાથે વૈરવિરોધ હિતેશની જેમ તું રોકે છે અને ભૂલથી દોષે કરતા ન કરવો જોઈએ કારણ કે તે વિધથી છ અનેક હાઈએ તે તું યાદ દેવડાવે છે. ૫૦
જન્મ સુધી આપસમાં એક બીજાને દુઃખ આપસ્પર્ધા અને ઈષ્ય ઉપરથી તે એક સરખી નારા થાય છે. ૫૯ લાગે છે પણ અંદરથી તે સૂર્ય પ્રકાશ તથા અંધકાર. આશ્ચર્યની વાત છે કે કેઇને જો મૂર્ખ કહીએ ની જેમ મોટું અંતર છે. ૫૧
તે તે રીતે બળે છે પણ જો તેને-તમે ઘણું જ ઈર્ષ્યા આમાના ગુણોને હણવાવાળી છે તેમ વિદ્ધાને તથા બુદ્ધિશાળી છે એમ કહીએ તે તે જ ચિંતા તથા શોકને આપવાવાળી છે અને સ્પર્ધા પિતાને મેઢે જ પિતાને મૂર્ખ જણાવે છે. ૬૦ આત્માની ઉન્નતિ કરીને શાંતિ તથા પ્રમોદ બારણું ઉઘાડી ઘરમાં આવનાર માણસને પૂઆપે છે. પર
વામાં આવે કે કયું છે? તે તેના ઉત્તરમાં જ કંઈ વછંદતા ક્યારેય પ્રાણીઓને સુખના માટે નહિં એમ કહેવાનો રિવાજ છે કે જેને અસત્ય કહી થતી નથી પણ નિરંકુશ હાથીની જેમ સ્વ-પરને શકાય પણ કોઈ નહિ, એ શબ્દ પરિચિત માણસને વિનાશ કરવાવાળી થાય છે. ૫૩
સંકેત હેવાથી વ્યવહારમાં અસય માનતા નથી. ૬૧ અનાદિ પરતંત્રતામાંથી પ્રાપ્ત થયેલી વતંત્રતા તું દુર્ગુણો છે એવું વચન ખુશીથી સાંભળવાની સુખને પ્રગટ કરે છે તેમ જ હાસ્ય, ક્રોધાદિ અંતરંગ કોઈ પણ ઇછા રાખતું નથી; પણું તું દુર્ગણી છે શત્રુનો નાશ કરીને આત્મવિકાસ કરે છે. ૫૪ એમ કહેવું ઘણુ માણસને ગમે છે. દર
જયાં સુધી સંસારને તું ગુણદષ્ટિથી જુએ છે ત્યાં સારી રીતે પરિણામ વિચારીને બીજાની સાથે સુધી તું તેને છોડી શકીશ નહિં માટે સંસારને તું મૈત્રીને સંબંધ કરવો કારણ કે સંબધ કર્યા પછી ગુણદષ્ટિથી જોવાનું છોડી દે ૫૫
કઈ વખત પ્રતિકૂળતાથી વિચાર તથા વર્તનમાં ભેદ અનિત્યાદિ બાર ભાવનાઓમાં સંસારનું નિર્ગુણ- પડે તો પશ્ચાત્તાપ થતું નથી. ૬૩ પણું બતાવ્યું છે જેથી સંસારનું સાચું સ્વરૂપ શ્રેયાર્થીઓએ બહારનો આડંબર જોઈને મુંઝાઈ
©[ ૧૬૬ ]e.

Page #5

શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકરની કૃતિઓ.
અભ્યાસ માટેના સાધનો. (લેખક:- હીરાલાલ રસિકલાલ કાપડિઆ એમ. એ.)
(ગતાંક પૃષ્ઠ ૧૫૦ થી શરૂ ), આ સંબંધમાં મને એક બીજો વિચાર પણ બત્રીસીમાં એક પદ્ય અને દસમીમાં બે વધારે છે, આવે છે. જિનરત્નમેષ(વિભાગ ૧, પૃ. ૩૪૯) માં જ્યારે ૮, ૧૧, ૧૫ અને ૧૯ એ ક્રમાંકવાળી સિદ્ધસેન દિવાકરની કૃતિ તરીકે વિંશતિ-કાત્રિ. બત્રીસીઓમાં અનુક્રમે ૨૬, ૨૮, ૩૧ અને ૩૧ શિકાની નધિ છે એટલું જ નહિ પણ એની એક પઘી છે. આમ બેમાં વધારે પદ્ય ને ચારમાં ઓછાં હાથપોથી છાણીના ભંડારમાં અને બીજી અમદાવાદના પદ્ય છે તે તેનું શું કારણ? શું આવી જ રચના ડહેલાના ઉપાશ્રયના ભંડારમાં હોવાનો ઉલ્લેખ છેપ્રથમથી હશે કે કોઈએ ૧૦ મી અને ૨૧ મી આ વિચારતાં મને બે પ્રશ્ન પુરે છે.
બત્રીસીમાં પધ ઉમેરેલ હશે કે પ્રસ્તુત ચાર બત્રી
સીઓ પૂર્ણ હોવા છતાં એનાં પો કાલાંતરે લુપ્ત (૧) શું આ ખરેખર સિદ્ધસેન દિવાકરની કૃતિ છે?
થયાં છે? સામાન્ય રીતે તે એમજ મનાય કે દરેક (૨) એમ જ હોય છે એમાં કઈ કઈ કાત્રિ- બત્રીસીમાં બત્રીસ બત્રીસ પદ્યો તે હેવાં જ રિટાકાને સ્થાન અપાયું છે? એમાં એકવીસમી- જોઈએ અને ઉપસંહારાત્મક બત્રીસીમાં એકાદ ૫ઘ મહાવીર-દ્વાáિશિકાનો સમાવેશ થાય છે ખરે? વધારે સંભવે.
મુદ્રિત એકવીસ બત્રીસીઓમાં એના નામ મુદ્રિત એકવીસ બત્રીસીઓ સમકાળે-સિદ્ધસેન પ્રમાણે પ્રત્યેકમાં બત્રીસ બત્રીસ પળોની આશા દિવાકર આચાર્ય બન્યા પછી જ અને તે પણ અહીં રખાય, પરંતુ વરસ્તુસ્થિતિ એવી નથી. એકવીસમી સૂચવાયેલા ક્રમે જ રચી છે કે કેમ એ પણ એક
પ્રશ્ન છે. સંભવ છે કે કોઈ કઈ બત્રીસી એઓ - ૧ આની પ્રસ્તાવનામાં કહ્યું છે કે “ ઘણી પ્ર સુરિ બન્યા તે પૂર્વેની રચના હેય અને કોઈક તે વીશ બત્રીશીવાલી જ મલી છે. એક પ્રતમાં જ એમણે સંસારીપણુમાં-દીક્ષા લીધી તે પૂર્વે પણ એકવીસમી મહાવીર કાત્રિશિકા હતી તે અહીં દાખલ રચી હોય. અદિત બત્રીસીઓમાં જે કમ છે તે પાછળ કરી છે. શા કારણથી તે બત્રીશી બીજી પ્રતોમાં કોઈ વિશિષ્ટ હેત જણાતું નથી. કેઈકે આ પ્રમાણે નહિ હોય તે કહી શકાતું નથી. ”
સંગ્રહ ગોઠવી તે નહિ દીધે હોય ? જવું નહિં પણ મનોવૃત્તિ પારખી લેવી જોઈએ બાળક પણ પિતાનો અપરાધ સ્વીકારતું નથી તે જેથી શ્રેયનો માર્ગ ભૂલાશે નહિં. ૬૪
પછી સમજણવાળ માનવી પોતાના અપરાધને જે આપણા દેશે કાઢે છે તે આપણો ચત્ર કેવી રીતે રવીકારે? ૬૭ નથી પણ મિત્ર છે. કારણ કે તે આપણામાંથી જે કઈ માણસમાં દોષ જણય અને કહેવાની કાઢે છે પણ નાંખતે નથી. ૬૫
ઈચ્છા થાય તે બીજાની આગળ ન કહેતાં હિતજે ક્ષેત્રમાં શુભાશુભનો ઉદય થવાને હોય છે
બુદ્ધિથી દેવી માણસને કહેવું કારણ કે પીઠ પાછળ
"
બીજાની પાસે કોઇના દોષ કહેવાથી દેવી માણસ તે ક્ષેત્રમાં કોઈ પણ નિમિત્તથી જઇને જીવ ઉદય
દેશી થાય છે અને કહેનારે દુર્જન તથા નિંદકને અનુસાર સંપત્તિ-વિપત્તિ મેળવે છે. ૬૬
નામથી ઓળખાય છે. ૬૮
(ચાલુ) જન્માંતરના સંસ્કારને લઈને અણસમજુ
[ ૬૭ ]e

Page #6

૧૬૮
જે ૨૧ બત્રીસીએ છપાયેલી છે તેમાં બારનાં જ નામ અપાયેલાં છે. એની પ્રસ્તાવના જોતાં એમ લાગે છે કે એટલાં જ નામે હાથપેાથીમાં હતાં. પહેલી છનાં નામ નથી. સાતમી ખત્રીસીનુ નામ વાઢાપનિષદ્-દ્વાત્રિ શિકા છે. આઠમીનું વાદદ્વાત્રિશિકા અને નવમીનુ વેદવાદ-દ્વાત્રિશિકા છે. દમીનું નામ નથી. એવી રાતે સત્તરમી અને અઢારમીનાં પશુ નામ નથી. બાકીનીઅગિયારમી વગેરેનાં નામ અનુક્રમે નીચે મુજબ છેઃ—
ગુણવચન-દ્ભાત્રિ’શિકા, ન્યાય દ્વાત્રિશિકા, સાંખ્યપ્રધ્યેાધ-દ્વાત્રિંશિકા, વૈશેષિક-દ્વાત્રિશિકા, બૌદ્ધસતાના-દ્વાત્રિ શિકા, નિયતિ-દ્વાત્રિ'શિકા, નિશ્ચય-દ્વાત્રિંશિકા, દૃષ્ટિપ્રાધ-દ્વાત્રિ શિકા અને મહાવીર–દ્વાત્રિ'શિકા.
૨૧ બત્રીસીમાં પડેલી પાંચ, ૧૧ મી અને ૨૧ મી એમ સાતને વિષય સ્તુતિ છે. વિવિધ છંદમાં રચાયેલી અગિયારમી બત્રીસી, ક્રાઇ રાજાની સામે ઊભા રહીને સિદ્ધસેને એમની સ્તુતિ કરી ડ્રાય એવી જણાય છે; બાકીનીમાં મહાવીર-સ્વામીની સ્તુતિ છે. પ્રભાવક–ચરિતમાં જે વીર-સ્તુતિની નોંધ છે તે આમાંની એક છે કે કેમ એ જાણુવુ‘ બાકી રહે છે.
છઠ્ઠી અને આઠમી દ્વાત્રિંશિકા સમીક્ષાત્મક છે, બાકીની બધી દાર્શનિક તેમજ વરતુ ચર્ચા મક છે. “ અનેકાંત ’( વ. ૨, પૃ. ૪૯૫-૪૯૬ )માં ઉલ્લેખ છે કે સાત રતુત્યાત્મક છે, છઠ્ઠી તે સાતમી વાદને અંગેની છે અને બાકીની તેર દાનિક છે.
એ
આમાં જૈમિનીય-દર્શનને અંગે એકે બત્રીસી જણાતી નથી તે। એ લુપ્ત બત્રીસીમાંની એક હશે. • આલ’કારિક પ્રતિભાસ પણ વિદ્વાન કવિને છાજે' એવી પ્રૌઢ અને ગંભીર કક્ષાની સંસ્કૃત
૧ આ દ્વાત્રિ ંશિકા એના નામને અનુરૂપ કેવી રીતે ગણાય એ પ્રશ્ન છે. એમાં ' નિયતિ ' જેવા શબ્દ પણુ નથી. આ શબ્દ ત્રીજી દ્વાત્રિશિકા ( ો. ૮)માં છે,
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
ભાષામાં, વિવિધ છંદોમાં સુશ્લિષ્ટ બંધવાળાં અને વૈદર્ભીપ્રાય રીતિને અનુસરનારાં પદ્મોમાં રચાયેલી તેમજ મહાન અવડે સધન અને સમૃદ્ધ બત્રીસીએએ જૈન સમાજને સિદ્ધસેન દિવાકર તરફથી મળેલા મહામૂલ્ય વારસા છે. એનું વિશિષ્ટ સંપાદન સવર થવું ઘટે જેથી અન્યદર્શનીઓને પશુ અંતે લાભ મળે. આશ છે કે બહુશ્રુત વિશેષનુ આ બાબત જરૂર હાથ ધરશે અને જૈન શાસન અને સાહિત્યની ઉત્તમ સેવા ખાયાનું પુણ્ય હાંસલ કરો,
મુદ્રિત બત્રીશી પૈકી પહેલી વીસને અંગે ક્રાઇ સંસ્કૃત ટીકા તા મળતી નથી, કાઇએ એ બધીને લેગિરામાં ઉતારવા પ્રયત્ન કર્યાં નથી. આ રિસ્થિતિમાં ૫. સુખલાલે જે કાર્ય કર્યું છે. તે પ્રશંસનીય છે. એક તે એમણે પ. બેચરદાસની સાથે રહીને સમ્મઈપયરણનાં જે અનુવાદ, વિવેચન અને પ્રસ્તાવના તૈયાર કરી “ સન્મતિ પ્રકરણ ’” એ નામથી પ્રસિદ્ધિમાં મૂક્યાં છે તેમાં પ્રસ્તાવનાનાં પૃ. ૧૦૩-૧૧૫ માં બત્રીસીએના બાહ્ય કલેવર અને એના આભ્યંતર આત્મા વિષે વેધક અને પ્રેરક પ્રકાશ પાડ્યો છે.
૧ અનુષ્ટુસ્, આર્યા, ઇન્દ્રવજ્રા, ઉપજાતિ, ઉપેન્દ્રવજ્રા, પુષ્પિતાશ્રા, પૃથ્વી, ભુજગપ્રયાત, મંદાક્રાંતા, વંશસ્થ, વસંતતિલકા, વૈતાલીય, શાર્દૂલવિક્રીડિત, શાલિની, શિખરિણી, સધરા, હરિણી.
૨ આ બત્રીસી દુર્ગંધ છે એમ કહ્યા કરવાના કશે। અર્થ નથી, અજૈન વિદ્વાનેાની સહાયતા લેવી પડે તે એ લને પશુ આ કાય. સાંગોપાંગ પાર્ ઉતારાવુ જોઈએ. અત્યારસુધી એ બાબત ઉપેક્ષા થઈ છે તેને બદલેા મળી જવા જોઇએ.
૩ આ સંબંધમાં પ્રસ્તાવના( પૃ. ૧૦૩ )માં એવા ઉલ્લેખ છે કે અત્યારે બત્રીશીને લગતુ અમારું બધું કથન આ શુદ્ધ, અશુદ્ધ અને અશુદ્ધ પાઠાની પૂરી તે અધૂરી અત્યાર સુધીની અમારી સમજને આધારે થયેલુ' છે. એમાં ફેરફાર અને સુધારાને ઘણું। અવકાશ છે. ’
44

Page #7

શ્રીમદ્દ દેવચંદ્રજીત વિશે વિહરમાન સ્તવન મળે ડશમ્ નમિપ્રભ જિન સ્તવન.
સ્પષ્ટાર્થ સાથે. (સં. ડેકટર વલભદાસ નેણસીભાઈ-મોરબી.) નમિપ્રભ નિમિપ્રભ પ્રભુજી વિનવું છે, આસવ, આસવ બધપણું કર્યું છે, પામી પામી વર પ્રસ્તાવ છે
સંવર નિર્જરા ત્યાગ-નમિપ્રભ છે ૩ જાણે કો જાણે છે વિણ વિનવે હેજી, સ્પષ્ટાર્થ રાગ દ્વેષાદિ વિભાગ રહિત સ્વ૫ર– તો પણ દાસ સ્વભાવ-નમિપ્રભ શા સ્વરૂપને યથાર્થ પ્રત્યક્ષપણે જાણવારૂપ શુદ્ધ કેવળજ્ઞાન,
સ્પષ્ટાર્થ-હે નેમિપ્રભા આપને આ જગત્રયમાં નિરાકાર પગ મળી કેવલ દર્શન-સ્વરૂપ રમણ-સ્વરૂપ પ્રભુ અથવા માલીક જાણું, અતિ દુષ્માપ્ય આ સ્થિરતામય સમ્યક ચારિત્ર એ આદિ જ્ઞાનાનુયાયીમનષ્ય ભવરૂ૫ ઉત્તમ અવસર પામી આ૫ પ્રતિ પણે વર્તાતા શ્રધામ સ્વભાવે કે જે આ સંસારવિનંતિ કરું છું. હે દેવાધિદેવ ! આપ અનંત જ્ઞાન સમુદ્રમાંથી મુક્ત કરી. અવ્યાબાધ સ્વતંત્ર, અખૂટ યુક્ત હોવાથી અમારા વિનવ્યા વગર પણ અમારી પરમાનંદ સમૂહને નિધાન છે, તે શુદ્ધાત્મ ધર્મને ત્રણે કાલની સર્વે હકીકત પ્રત્યક્ષપણે જાણો છો તે મેં ન જાણ્યા-ન ચિંતવ્યા, ન આદર્યા; પણ તે શહાત્મ પણ સેવકને સ્વભાવ છે કે સ્વામી આગળ પિતાનું ધર્મને મલિન કરનાર-વનાર, મિથ્યાત્વ-અજ્ઞાન દુઃખ દૂર થવા માટે વિનંતિ કરે. (૧)
અને કષાયરૂપ મિથ્યામા (વિપરીત આચરણ) કે હું કર્તા, હું કર્તા, પરભવને હા, જે ઘર અનંત દુઃખનું નિદાન છે તેનું મેં રુચિ
સહિત સેવન કર્યું એ મિથ્યા માર્ગને સેવતાં આસવ ભોક્તા પુદ્ગલ રૂપ છે
તથા બંધને કર્તા થયે. મોક્ષ માગરૂપે સંવરગ્રાહક ગ્રાહક, વ્યાપક મેહને હેજી, રાગ્યે જડ ભવ ભૂ૫-નમિપ્રભ ૨ .
નિર્જરને આદરી શકયો નહિ. સ્પાર્થ –હે પરમેશ્વર ! આદિ વિભાગ ગે. આસવ-શુદ્ધાત્મ અનુભૂતિથી વિપરીત જે શુભાહું મારા શહાત્મ સ્વરૂપથી વિમુખ રહી સ્વાભાવિક શુભ પરિણામડે જ્ઞાનાવરણાદિ કર્મનું આગમન કkતા, ભકતૃતા, ગ્રાહiા, વ્યાપક્તા વિગેરેથી ચૂકી છે
તે આસ્રવ છે. મિથ્યાત્વ. અવિરતિ, કષાય આદિ જે મારાથી વિપરીત, વિલક્ષણ, રૂપ, રસ, ગંધ-સ્પર્શાદિ આમાના અશુદ્ધ પરિણામ તે ભાવાસવ છે. અને ગુણમય અચેતન જે પુદગલ દ્રવ્ય તેને મહણ કર. તે ભાવાત્સવના નિમિત્તવડે જ્ઞાનાવરણાદિ કર્મદલનું વાને કામી, તેને નવા નવા અનેક રૂપે બનાવવા આવવું તે થાસ્ત્રવે છે. અભિમાની, તેને ભેગવવાને ઈરછક વિગેરે થઈ બંધ–મિથ્યાત્વ-અવિરતિ–પ્રમાદ કષાય અને તેમાં જ નિરંતર વ્યાપી રહ્યો, એમ મારા સ્વદ્રવ્ય– વેગવડે પૂર્વકમ સાથે નવા કર્મને સંબંધ તે બંધ સ્વક્ષેત્ર, સ્વકાલ, સ્વભાવથી વિમુખપણે વર્તી, જડ છે, તે બંધ ચાર પ્રકારે છે. પ્રકૃતિ, સ્થિતિ, અનુભાગ સંગતે જડવત બની ભવસમુદ્રમાં ભ્રમણ કરવાને અને પ્રદેશ બંધ તેમાં ગવડે પ્રકૃતિ બંધ તથા નિરંતર ઉઘુક્ત થઈ રહ્યો. (૨)
પ્રદેશ બંધ થાય છે અને કષાયવડે રિયતિ બંધ, આતમ આતમ ધર્મ વિસારિ હજ, અનુભાગ બંધ થાય છે. સે મિયા માગ
વિશેષ વિવેચનઃ-સ, શાન. સ દર્શન, તથા © ૧૬૯ ]e

Page #8

૧૭૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
સ. જ્ઞાની તથા સ. દર્શનીના પ્રતિકૂલ આચરણથી સંવર-શુભાશુભ કસવને નિરોધ તે સંવર તથા સ જ્ઞાન છે. દર્શનને એળવવાથી, ગુરુને છે. તે સંવરના હેતુ સમિતિ, ગુપ્તિ, પરિષહજય, છુપાવવાથી તથા તેને ઉપવાત કરવાથી. તથા સ. યતિધર્મભાવના તથા ચારિત્ર છે. જ્ઞાન, સ. દશન. તથા તેના રવામી, તથા, તેના નિર્જર-શોપયોગ ભાવનાના સામર્થવ કારણો ઉપર હૅ–માત્સર્ય–ષ કરવાથી. તથા જ્ઞાન- નરસીભૂત કર્મ પુદ્ગલનું એ કે દેશ ગળવું તે નિર્જરાદર્શનમાં અંતરાય કરવાથી, જ્ઞાન-દર્શન તથા તેના તેને હેત તપ છે. “ત૫સા નિર્જરાય ” તથા સર્વે સ્વામીની આશાતના કરવાથી, જ્ઞાનાવરણ તથા દર્શના પરોની ઇચછાને નિરોધ તે તપ છે “ ઈ-છાવરણ કમને બંધ થાય છે.
નિરાધતપ:” તે ઈચછાનિરોધરૂપ ભાવયુક્ત તપ ઉમાણની દશનાથી તથા સન્માન ઘાત બે પ્રકારે છે–બાહ્ય અને અત્યંતર. એમ છ પ્રકારે કરવાથી એ વિગેરે કારણોથી મિથ્યાત્વ મોહનીયન બાહ્ય ને છ પ્રકારે અત્યંતર તપ છે. ( 8 ) બંધ થાય છે. ક્રોધાદિક કષાય તથા હાસ્યાદિ કષા- જડ ચલ જડ ચલ કર્મ જે દેહને હેજી, થના સેવનથી ચારિત્ર મેહને બંધ થાય છે. જાણ્યું આતમ તત્વ છે
મહાઆરંભ પરિમમાં તહલીનતા રૌદ્રધાન બહિરાતમતા, બહિરાતમતા, મેંગ્રહી , તથા ઉગ્ર કષાયવડે નરકાયુને બંધ થાય છે. ગૂઢ ચતુરગે એકત્વ–નમિપ્રભ. ૪ હૃદય-મૂતા, ધૂર્તતા તથા મિથ્યાત્વાદિ શલ્યવડે સ્પષ્ટાર્થ-જડ અર્થાત અચેતન, તથા ચલ તિયચ આયુના બંધ થાય છે. અહ૫ કષાયતા, દાન
અર્થાત ક્ષણભંગુર પાણીના પરપોટાવત અસ્થિર જે રુચિ તથા મધ્યમ ગુણવડે મનુષ્ય આયુનો બંધ થાય શરીર તેને મેં આમતત્વ જાણ્યું એટલે શરીરમાં જ છે. સમષ્ટિ આદિ અવિરતિ ગુણવડે દેવાયુને બંધ અહંવૃદ્ધિ કરી, શરીર તે જ હું છું એમ જાણ્યું. થાય છે.
શરીર, વચન અને મનની ક્રિયાને મેં આમક્રિયા બાલ તપ, અકામ નિજા, સરલતા, અનાગારી- જાણી. ગક્રિયાનું મમત્વ કર્યું. એમ મેં બલિરાત્મપણું, વિગેરે ગુણવડે શુભ નામકર્મને બંધ થાય ભાવનું ગ્રહણ કર્યું. આત્માથી અન્ય જે અચેતના છે. એથી વિપરીત આચરવડે અશુભ નામકર્મ જડ, ક્ષણભંગુર શરીર તેમાં અહં બુદ્ધિ તથા ધન, બંધ થાય છે.
સવજન ૫રિજનાદિકની મમત્વબુદ્ધિ કરી આત્મગુરુદષ્ટિ, મદરહિતતા, તવ ભણવા-ભણાવવા સ્વરૂપથી અજાણ રહ્યી મારા સ્વદ્રવ્ય, સ્વક્ષેત્ર, કાલ, ઉપર રુચિ, જિનભક્તિમાં મગ્નતા, વિગેરે ગુણવડે ઉચ્ચ સ્વભાવને ન જાથા, પુદ્ગલના દ્રશ્ય, ક્ષેત્ર, કાલ, ગોત્રનો બંધ થાય છે. એથી વિપરીત આચરણવ ભાવમાં, અહમમત્વ માન્યું, જે ભાવ મારા અસ્તિનીચ ગોત્રનો બંધ થાય છે.
ધર્મમાં નથી તેને મેં મારા માન્યા, આત્મ પ્રદેશથી
બહારના પરક્ષેત્ર ભાવને મારા માન્યા, અનંત જ્ઞાન, ગુર્નાદિકની ભક્તિ, ક્ષમા, કરુણું, વ્રત-સંયમ, ગ, કષાય, વિજય, દાન-શીલાદિક ધર્મમાં દઢતા
: અનંત સુખ, અનંત વીર્યથી રહિત રહ્યો. (૪)
આ વિગેરે ગુણોથી શાતા વેદનીયન બંધ થાય છે તેથી કેવલ કેવલ જ્ઞાન મહેદધિ હે, વિપરીત આચરવડે અશાતા વેદનીયન બંધ થાય કેવલ દંસણ બુદ્ધ છે છે એમ શુહોપયોગથી ચૂકી, અશુદ્ધોપાગમાં વર્તતાં વીરજ વીરજ અનંત સ્વભાવનો હોજી, મેક્ષમાગરૂપ સંવર તથા નિર્જરા તત્વનો અના- ચારિત્ત ક્ષાયક શુદ્ધ-નમિપ્રભ, ૫ દર કર્યો.
સ્પષ્ટાથ–પણ હે નેમિપ્રભ જગતગુરુ! આપ તો

Page #9

સાળમા શ્રીનમિપ્રભુ જિન રસ્તવન-સ્પષ્ટા
મહિરાત્મ ભાવને અત્યંત અભાવ કરી સવ' દ્રશ્યને તેના ત્રિકાલવર્તી પર્યાય સહિત એક સમયે પ્રત્યક્ષપણે જાવા સમય' એવું જે કેવલજ્ઞાન તેના મહેાધિ અર્થાત્ મહાન સમુદ્રની પેઠે અખૂટ નિધાન થયા છે, તેમજ સામાન્ય સત્તા અવલાનરૂપ કેવલ દનના તથા કાઇ પણ કાલે જરા પણ હી-ક્ષીણુ ન થાય એવુ` સહજ આત્મીય અનંત વીર્ય પ્રગટ કર્યું, પ્રાપ્ત કર્યું” તથા ક્રોધાદિક સર્વે કષાયાને અત્યંત અભાવ કરી ક્ષાયક ચારિત્ર પ્રાપ્ત કર્યું-પ્રગટ કર્યું, અનંત આત્મીય પરમાન ંદના ભકતા થયા. (૫)
વિશ્રામી વિશ્રામી નિજ ભાવના હાજી, સ્યાદ્નાદી અપ્રમાદ ॥ પરમાતમ પરમાતમ પ્રભુ દેખતાં હાજી, ભાગી ભ્રાંતિ અનાદિ॥ ૬ ॥
સ્પષ્ટા તથા હૈ દયાનિધાન! આપ સર્વે પરદ્રવ્યેના ગુણુપર્યાયામાંથી રમણ તથા આરામ વિશ્રામને ત્યાગ કરી પોતાના કેવલજ્ઞાનાદિ શુદ્ધ સ્વભાવમાં રમણ કરનારાં સ્થિરતાપણે વિરાજમાન થયા છે. વળી હું ભગવંત ! આપ સ્યાદ્વાદ ધર્મયુક્ત સદા છે. અર્થાત્ સ્યાત્ અસ્તિ સ્વભાવવત છે, સાત્ નાસ્તિ સ્વભાવવંત છે, સ્યાદ્ અનેક સ્વભાવવત છે, સ્વાત વક્તગ્ય સ્વભાવવત છે, સ્માત અવક્તવ્ય સ્વભાવવત છે, સ્યાત્ નિત્ય સ્વભાવવંત છે, સાત્ અનિત્ય સ્વભાવવત છે, સાત્ અન્ય સ્વભાવવત છેા, સાત્ અભ્રબ્ય સ્વભાવવત છે, વિગેરે અનત સ્યાદ્વાદ ધર્માંયુક્ત આપ સદાકાલ વિદ્યમાન છે. તથા હે ભગવંત! આપ નિરંતર અપ્રમાદભાવમાં વર્તે છે. ક્ષણુ માત્ર પશુ પેાતાના શુદ્ધાત્મ ધર્મથી વ્યુત થતા નથી; કારણ કે પ્રમાદના હેતુ જે નિદ્રા, વિક્રયા, વિષય, કષાય, મદ,
તેંદ્ધ વિગેરે છે તેના આપે સર્વથા નાશ કરેલો છે તેથી હું પરમેશ્વર! આપ પરમાત્મપદને સપૂર્ણ પ્રાપ્ત થયા છે, એવા આપ પરમાત્માનું સાચી રીતે ન યાં મારી અનાદિકાલની અનાત્મામાં આત્મપણાની ભ્રાંતિને નારા થયા. (૬)
૧૯૧
જિન સમ જિન સમ સત્તા એલખી હાજી, તસુ પ્રાભાવની કંહું ! અંતર અંતર આતમતા લહી હેાજી, પર્ પરિણતિ નિરીહ ! ૭ u
સ્પા-એમ હું પરમાત્મ ! પ્રભુ કેવલજ્ઞાન– કૅવલદ નાદિ અન’ત શુદ્ધ ધર્મયુક્ત આપ સ્વજાતિનુ યચાય રીતે દર્શન થતાં મેં મારી સત્તાને આપ સમાન જાણી, સહી આપના કેવલજ્ઞાનાદિ શુદ્ધાત્મ ધર્મ મને રૂચ્યા, તે પ્રગટ કરવાની પ્રચ્છા થઇ, પરિણતિથી વિરાગભાવ ઉપયા, અંતર આત્માની પ્રાપ્તિ થઇ. (૭)
પ્રતિછ દે, પ્રતિ છંદે જિનરાજને હેજી, કરતાં સાધક ભાવ; ડા દેવચંદ્ર દેવચંદ્રપદ અનુભવે હાજી, શુદ્ધાતમ પ્રાભાવ—મિપ્રભ. । ૮ ।
સ્પષ્ટા –સ્તુતિકર્તા શ્રી દેવચંદ્ર મુનિ હે છે કે-હે ભગવંત ! આપ જેમ મિથ્યાત્વ, અવિરતિ, પ્રમાદ, કષાય, યોગને ત્યાગ કરી, પરમાત્મ અવસ્યાને પ્રાપ્ત થયા તેમજ હું જો આપ પ્રમાણે સાધકભાવ આદરું' તે। હુ પણ નિઃસ દેહ દેવમાં ચંદ્રમા સમાન પરમાત્મ પદના આસ્વાદ લેનાર, ભાગવનાર થાઉં. શુદ્ધાત્મ ધર્મની સ ંપૂર્ણ" પ્રગટતા થાય. (૮)

Page #10

India Office Library. COMMONWEALTH RELATIONS OFFICE KING CHARLES STREET - LONDON - SW 1
Whitehall 2323 L 226/1951, Air Mail
31 October 1951 Dear Sir,
I am most grateful to you for your kind presentation of the Sanskrit books I enclose a formal acknowledgment of your gift.
The leaflet which you also sent regarding the microfilming of manuscripts from the Jina Bhadra Jnana Bhandar is most interesting. I hope to be able to arrange for India Office Library to purchase a set of these microfilms.
You may care to have the enclosed copy of the Library's Annual Report for the last financial year.
Yours very truly, S. c. Sutton.
Librarian Jain Euni Jambuvijayaji, Jain Temple, P. O. Malegaon City,
Bombay. Your of the 28th october has just reached the Library; we shall be replying shottly. ઇન્ડીઆ ઓફિસ લાઈબ્રેરી
લંડન પત્રાંક ૨૨૬/૫૧.
૩૧-૧૦-૫૧ આત્મપ્રિય મુનિશ્રી જંબુવિજયજી,
આપના તરફથી સંસ્કૃત પુસ્તક મેકલવામાં આવ્યા તે માટે આભાર માનું છું. અને તેની રીતસરની પહોંચ આ સાથે મોકલું છું.
જિનભદ્ર જ્ઞાનભંડાર”માંના હસ્તલિખિત પ્રતોનાં “માઈક્રોફિલ્મીંગ” સંબંધે જે પત્રિકા આપે મેકલી છે તે પણ ઘણી જ સરસ છે, અને આ માઇક્રશીમીંગ સેટ ઈ-ડીઆ ઓફિસ લાઈબ્રેરી માટે ખરીદવાને પ્રબંધ કરી શકીશ એવી આશા રાખું છું. ગતવર્ષમાં લાઈબ્રેરીને આવક જાવક દર્શાવતે વાર્ષિક રિપોર્ટ આ સાથે આ પને મોકલું છું.
આપને વિશ્વાસુ એસ. સી. સટન.
લાઈબ્રેરીયન
[ ૧૭૨ ]e

Page #11

ઈડીયા ઓફિસને સાહિત્ય સંબંધી પત્ર વ્યવહાર. જી.
૧૭૩
India Office Library, COMMONWEALTH RELATIONS OFFICE KING CHARLES STREET - LONDON - SW 1 Whitehall 2323
31 October 1951 On behalf of the Secretary of State I acknowledge with sincere thanks the receipt of the
Books
named overleaf, which you have kindly presented to the India Office Library.
S. c. Sutton.
Librarian. Jain Muni Jambuvijay,
I Sri Vitarăga Mahadeva Stotram 2 Sri sa ldarśanasamuccaya 3 Sastravārtta - samuccaya 4 Kumārapala Caritra 5 Sūtrakstanga ઇન્ડીઆ એફિક્સ લાઇબ્રેરી
લંડન
૩૧-૧૦-૫૧ આત્મપ્રિય મુનિશ્રી જંબુવિજયજી
નીચે જણાવેલા પુસ્તકે ઇડીબા એ કિસ લાઈબ્રેરીને આપે ભેટ તરીકે મેકલ્યાં છે તે માટે સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ વતી હાર્દિક આભાર માનું છું. (૧) વીતરાગ મહાર સ્તોત્ર (૪) કુમારપાઇ ચરિત્ર (૨) શ્રી ઘ ન સમુચય.
(૧) સુરત ( ૩) શાસ્ત્ર વાર્તા સમુ.
આપને વિશ્વાસુ એસ. સી. સટન.
લાઈબ્રેરીયન
India Office Library. COMMONWEALTH RELATIONS OFFICE KING CHARLES STREET - LONDON - SW 1
Whitehall 2323 L 226/51, Air Mail
5 November 1951 Dear Sir,
Thank you for your letter of the 28th October,

Page #12

૧૭૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
I am taking up with the Bibliotheque Nationale the question of the photographs, and will write to you again on this question in due course.
If you wish to make acknowledgment to the Library in your forthcoming book, it may be made to the Librarian, India Office Library, Commonwealth Relations Office, London.
You will no doubt already have received muy letter of the 31st October acknowledging your generous presentation of Sanskrit volumes. We have also received the two volumes from the Jain Atmanand Sabhā and I am wrting to thank them. It was most kind of you to arrange for this presentation.
Yours very truly, S. C. Sutton.
Librarian Jain Muni Jambuvijayaji, Jain Temple, P. O. Malegaon City, Bombay. ઇન્ડીઆ એફિક્સ લાઇબ્રેરી
લંડન પત્રાંક ૨૨૬/૫૧.
૫-૧૧-૫૧ આત્મપ્રિય મુનિશ્રી જંબુવિજયજી.
૨૮ મી ઓકટોબરના પુત્ર માટે આપને આભાર. “બિમ્બિક નેશનાલે” આ નામની પેરીસની સંસ્થા સાથે કેટલાક ટિબેટન પુસ્તકનાં ફટાઓ માટે મેં પૂછપરછ કરી છે, અને આ બાબતમાં ત્યાંથી જવાબ મળતાં તુર્ત આપને જણાવીશ.
આપના હવે પછીના ગ્રંથમાં લાઈબ્રેરીને આભાર માનવા આપ ઈચ્છા રાખતા છે તે લંડન ઈન્ડીઆ ઓફિસ લાઈબ્રેરીના લાઈબ્રેરીયનને આભાર આ૫ માની શકો છો.
સંસ્કૃત ગ્રંથોની આપ આપે કરેલી ઉમદા ભેટના રવીકારને તા. ૩૧-૧૦-૫ ને મારી પત્ર આપને જરૂર મળી ગયો હશે. ભાવનગરની શ્રી જૈન આત્માનંદ સમા તરફથી પણ અમને બે ગ્રંથો મળ્યા છે. શ્રી જૈન આત્માનંદ સભાને પણ આભારને જુદો પત્ર લખ્યો છે. આ ઉમદા ભેટ મેકલાવવાની આપે જે વ્યવસ્થા કરી છે તે માટે આભારી છું.
આપને વિશ્વાસ એસ. સી. સટન. લાઈબ્રેરીયન.

Page #13

છે. આરોગ્યની કંચી. હું
૧ ઠાંસી ઠાંસીને ખાવું નહિ, ભૂખ હોય તેનાથી ૪ તન્દુરસ્ત રહેવાને માટે પહેલી કસરત છે. અરધું કે પિણું ખાવું, તરસ લાગે ત્યારે પાણી અખાડાની કસરત દેડવાનું, ચાર પાંચ માઈલ ફરપીવું, સેડા, લેમન, ચા, કોફી, બીડીઓ વગેરે વાનું, રમત ગમત એ બધું સ્ત્રી, પુરુષે, બાળકે, વ્યસન પાડવાં નહિ, રૂતુ રૂતુનાં ફળ ખાવાં, અઠ- વૃદ્ધો સુદ્ધાંને માટે ઉત્તમ છે, બહુ કમળ કે લાડકવાડીયામાં એક ટંક ઉપવાસ કરવો, નરણે કેડે વાયા ન બનવું. ખડતલ, જાત મહેનતમ, મેટાઈ સવારમાં એક, બે પ્યાલા પાણી પી જવું, બજારુ માનનારાં, પહાડ ઉપર ચડવાની મહેનત કરવાની ચીજ ઝાઝી ખાવી નહિ અને ત્રણ કે ચાર વખત ઘેડે બેસવાની ટેવાળા માણસ સાજાં રહે છે. નિયમિત ખાવાની ટેવ પાડ્યા પછી વચમાં વચમાં ને દીર્ધાયુ થાય છે. બેઠાખાઉ લેકેને ડાયાબિટિઝઆચરકુચર ઝાઝું ન ખાવું.
મીઠી પિસાબ, બ્લડ પ્રેસર, ને સંધિવા, દમ, વગેરે ૨ સાડા છથી સાત કલાક ઊંઘવું, કલેશ, કંકાસ
રોગો થાય છે, નિયમિત કસરત કરનાર ગમે તે કરવા નહિ, સતિષી અને આની થવ. હતીરાગી સામે થઈ શકે છે. અદેખાઈ કરવી નહિ, સત્ય અને નીતિ અને પરે- ૫ વિદ્યાર્થીઓ અને વિદ્યાર્થિનીઓ, મનસા, પકાર જીવનમાં ઉતારવાં, કર્તવ્યનિષ્ઠ થવું, જ્ઞાન, વાચા, કર્મણા, ભણતાં સુધી બ્રહ્મચર્ય પાળશે તે ચારિત્ર અને લેકસેવાથી તબિયત સારી રહે છે, શરીરે સુખી થશે. હાસ્ય રસ કેળવે.
૬ લગ્ન જીવનમાં એકપત્ની વત અને એક-પતિ ૩ જરાક પણ તબિયત ઠીક નથી એમ લાગે વત પાળશે તે લગ્ન જીવનનાં વિશુદ્ધ સુખો એમને એટલે અપવાસ ખેંચી કાઢવ, સારું સારું વાંચવું, મળશે; પવિત્ર પ્રેમનો અનુભવ થશે અને ગહન ઊંડા અને સૃષ્ટિસૌન્દર્યનાં સ્થળોએ ફરવા જવું, દેશાટન, અનુભવ એમને એવા સારા થશે કે આત્મ વિકાતીર્થે, સતસંગ, સદાચાર, વગેરે તબિયતને કાંકડી સનું ઉચ ફળ મેળવવા એ ભાગ્યશાળી થશે. સંતેષ. રાખે છે, અદેખાં, રોકકળ કરતાં, પાપી અને દુષ્ટ નીતિમય જીવન અને પવિત્રતાથી તબિયત સારી લેકે મને અને શરીરે પણ દુ:ખી રહે છે. રહે છે.
| (સંગ્રાહકઃ શ્રીમતી કમલાબહેન સુતરીયા એમ. એ.)
દેવદ્રવ્યાદિસિદ્ધિ. રચયિતા–પૂ. આ. શ્રી વિજયેલબ્ધિસૂરીશ્વરજી.
બે આનાની ટીકીટ મોકલવાથી નીચેના સરનામે લખવાથી ભેટ મળશે. શ્રી આત્મકમલ જૈન ગ્રંથમાલા ટેકરી તપગચ્છ અમર જૈન શાલા ખંભાત (વાયા આણંદ) ગુજરાત.
©[ ૧૭૫ ]©

Page #14

વર્તમાન સમાચાર મુંબઈમાં થયેલું અપૂર્વ જ્ઞાન પૂજન. સૂરિજી મહારાજની નિશ્રામાં આષાઢ સુદિ બીજથી
તા. ર૯-૬-૧૯પરના રોજ શ્રી નેમિનાથ ભગ- પીસ્તાલીશ આગમ અને અઠ્ઠાવીશ લબ્ધિની આરાધના વનના મંદિરના ઉપાશ્રયમાં આચાર્ય શ્રી વિજય
નિમિત્ત તપશ્ચર્યા ચાલી રહી છે. ક્રિયા આચાર્ય શ્રીજીની વલભસૂરીશ્વરજી મ. શ્રી પ્રેમસૂરીશ્વરજી મહારાજ
આજ્ઞાથી ઉપાધ્યાયજી શ્રો સમુદ્રવિજયજી મહારાજ તથા શ્રી અમૃતસૂરીશ્વરજી મહારાજના અધ્યક્ષપણા કરાવે છે. નીચે હાલમાં શ્રી પ્રતિક્રમણ-પ્રબોધ બીજો ભાગ પ્રકટ
– ભાગવતી દીક્ષા – થયેલે હેવાથી ( તેના પ્રત્યેક શેઠ અમૃતલાલભાઈ
વલદરા (મારવાડ) નિવાસી બાબુલાલ ભૂતાજીને કાળીદાસ દેશી બી. એ. અને તેના વિદ્વાન લેખક બે ત્રણ વર્ષથી દીક્ષા લેવાની ભાવના થઈ રહી હતી શાહ ધીરજલાલ ટોકરશી છે ) તે સાહિત્ય ગ્રંથ પ્ર... પરંતુ યુગવીર આચાર્ય મહારાજ શ્રી વિજયવલભથતાં ઉપરોક્ત આચાર્ય મહારાજ અને હજારો.
સૂરિજી મહારાજ મુંબઈ પધારેલા હોઈ હજારીમલજી, માનવમેદની વચે આચાર્ય ભગવાન શ્રી વિજયવલભ- ચંદનમલજી આદિ ભાઈઓને સાથે લઈ આવી સૂરીશ્વરજી મહારાજના શુભહસ્તે પુજન થયું હતું. જાદા આચાર્યશ્રીજીના પુનીત ચરણમાં ઉપસ્થિત થઈ દીક્ષા જુદા વકતા તથા પ્રયોજક અમૃતલાલભાઈ તથા લેખક પ્રદાન કરવા વિનંતી કરી, અને પોતાના ગામ જઈ ધીરજલાલભાઇના ભાષણો થયા હતાં અને આ સાહિત્ય પિતાની આજ્ઞા અને પોતાના ભાઈ ગુલાબચંદજી ગ્રંથની સાથે પ્રયોજક અને લેખકની પ્રશંસા કરવા આદિની સંમતિ પણ મેળવી લીધી. આથી કપાલ સાથે ધન્યવાદ આપવામાં આવ્યા હતા. પ્રોજક શેઠ આચાર્યદેવે આકાઢ સુદ ૧૩ શનિવારે સવારે નવા અમૃતલાલભાઈએ તેને પ્રકટ કરવામાં પોતાની સુકત વાગ્યે આદીશ્વરજી જૈન ધર્મશાળાથી દીક્ષાને વરઘોડો લમીને છુટથી ઉપયોગ કર્યો હતો. તેઓશ્રીએ સવત ધામધૂમથી ચઢાવવામાં આવ્યું, અને લગભગ આભાર માન્યા પછી પોતાનું ધારેલું સ્વપ્ન સિદ્ધ અગિયાર વાગ્યે ગાડીજી મહારાજના ઉપાશ્રયે આવી થયેલું હોવાથી બોલતાં બોલતાં હર્ષના આંસ આવ્યા પહોંચતાં આચાર્યશ્રીજીની સાનિધ્યમાં આચાર્યશ્રીજીની હતા. મેં જે કલમ ઉપાડી છે તે વીતરાગ દેવની આજ્ઞાથી ઉપાધ્યાયજી શ્રી સમુદ્રવિજયજી મહારાજે સેવા કરવા ઉપાડી છે તેમ ધીરૂભાઈએ પોતાની દલિ"
દીક્ષાની ક્રિયા કરાવી. દીક્ષા પ્રદાન કરી ઉપાધ્યાયજી ભાવના જણાવી હતી ત્યાર બાદ મેળાવડે વિસરજન શ્રી સમુદ્રવિજયજી મહારાજના શિષ્ય તરીકે જાહેર થયો હતો અહિં બે વિશિષ્ટતા હતી એક જ્ઞાન કરી નામ “સમતા વિજયજી જાહેર કરવામાં પૂજન બીજું ત્રણ આચાર્ય દેવો એક સાથે પાટે આવ્યું. અંતે આચાર્યશ્રીએ દીક્ષાનું મહત્વ બિરાજમાન થયા તે હતું.
સમજાવી શાસ્ત્રોમાં આવેલ પંચ મહાવ્રત વૃદ્ધિ માટે
ચારિત્રમાં સ્થિર રહી આત્મકલ્યાણ સાધવા માટે -:મુંબઈ:
ઉપદેશ આપે. પૂજ્યપાદ આચાર્યવર્ય શ્રીમદ્ વિજય વલ્લભ
-: ચાતુર્માસ :મુંબઇ,૩, ગોડીજી મહારાજનો ૩ મુનિરાજશ્રી વિચારવિજયજી , ૮ , જનકવિજયજી , ઉપાશ્રય પાયધૂની નં. ૧૨. ૪ , શિવવિજયજી , ૯ , બલવંતવિજયજી, ૧ પંજાબ કેસરી આચાર્ય શ્રીમદ્
વિશહવિજયજી ,
વસંતવિજયજી , વિજયવલ્લભસૂરિજી મહારાજ
ઇદ્રવિજયજી ,
ન્યાયવિજયજી , ૨ ઉપાધ્યાયજી શ્રીસમુદ્રવિજયજી મ. ૭ , વિશારદવિજયજી, ૧૨ , પ્રીતિવિજયજી ,
@[ ૧૭૬ ]e

Page #15

મુનિરાજોના ચાતુર્માસે.
૧૭૭
૧૩ , નિતિવિજયજી ,
મિત્રવિજ્યજી ડભોડા.
મુંબઈ ૧૪ , સમતવિજયજી ,, પાલીતાણા
સાવીજી શ્રી કસમશ્રીજી આદિ ૫ દાદર (મુંબઈ). ૧ સાહિત્યપ્રેમી મુનિરાજશ્રી
જોધપુર ૧ ઉપાધ્યાય શ્રી પૂર્ણાનંદવિજયજી વિનયવિજયજી મહારાજ સાધ્વીજી શ્રી કલ્યાણત્રીજી આદિ ૪ ૨ મુનિરાજ શ્રી વીકારવિજયજી મ. ૨ મુનિરાજ શ્રી નરેન્દ્રવિજયજી મ.
શીરેહી મલાડ (મુંબઈ) ૩ , જિતેન્દ્રવિજયજી ,, સાધ્વીજી શ્રી માણેકશ્રીજી આદિ ૪ ૧ મુનિરાજ શ્રી પ્રકાશવિજયજી મ. - જયવિજયજી .
દમણ ૨ , નંદનવિજયજી ,, ૫ , હીંમતવિજયજી , સાધ્વીજી શ્રી તરુણત્રીજી આદિ - વડાદ
પાલીતાણા
ડભાઈ ૧ આચાર્ય શ્રી ઉમંગસૂરિજી મ. પર્વતની સાધીજી શ્રી હેમશ્રીજી, સાધ્વીજી શ્રી માણેકશ્રીજી આદિ ૨ પંન્યાસ , ઉદયવિજયજી વિવેકશ્રીજી, ચંપાશ્રીજી, પુણ્યશ્રીજી
નવાડીસા ૩ મુનિરાજ ,, રવિવિજયજી ,
આદિ સાધ્વીજી શ્રી હતશ્રીજી આદિ ૪ હેમવિજયજી ,
વડોદરા
અમદાવાદ સાવીજી શ્રી કપુરશ્રીજી આદિ ૧૬ સાવીજી શ્રી વસંતશ્રીજી આદિ ૭ પન્યાસ શ્રી વિકાસવિજયજીના
જબુસર
પંન્યાસ શ્રી નેમવિજયજી મ. હીરવિજયજી મ. સાધીજી શ્રી હેમશ્રીજી આદિ ૫
નવાડીસા મુનિરાજ શ્રી વિબુધવિજયજી દુઘડ
સુરત
મુનિશ્રી ચંદનવિજયજી મહારાજ , સંતવિજયજી, સાધ્વીજી શ્રી ચિત્તશ્રીજી આદિ૧૪ સ્થિતપ્રજ્ઞપુરુષ શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીની પવિત્ર વિચારશ્રેણિ
અહિંસા (સં–શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજ) દયા એ જ ધર્મનું સ્વરૂપ છે. જ્યાં દયા નથી, પોતાને માટે કે પરને માટે ક્રોધથી કે ભયથી ત્યાં ધર્મ નથી.
પ્રાણીઓને કષ્ટ થાય તેવું અસત્ય બોલવું નહિ. મહારંભી-હિંસાયુક્ત-વ્યાપારમાં આજે પડવું પ્રાણીને તે અવિશ્વાસ ઉપજાવે છે તે માટે તેને હોય તે અટક જે.
ત્યાગ કરે. મહારૌદ્ર એવું અબ્રહ્મચર્ય, પ્રમાદને બહાળી લમી મળતાં છતાં આજે અન્યાયથી રહેવાનું સ્થળ, ચારિત્રને નાશ કરનાર તે આ કાઈને જીવ જતો હોય, તે અટકશે.
જગતમાં (મુનિ ) આચરે નહિ. જે વસ્ત્રાપાત્ર છે, પરહિત એ જ નિજહિત સમજવું, અને પર- તે સયમની રક્ષા માટે થઈને ધારણ કરે. સંયમની દુઃખ પોતાનું સમજવું.
રક્ષા અર્થે રાખવા પડે તેને પરિગ્રહ ન કહે, પણ પ્રથમ સ્થાનમાં ભ૦ મહાવીરદેવે સર્વ આત્માથી મુછને પરિગ્રહ કહે એમ પૂર્વ મહર્ષિએ કહે છે. સંયમરૂપ નિપુણ અહિંસા દેખીને ઉપદેશી. સર્વ, તત્વજ્ઞાનને પામેલા મનુષ્યો છે કાય જીવોના જીવને પિતાનાં આમા સમાન લેખે સર્વ જીવ રક્ષણ માટે થઈને તેટલે પરિગ્રહ માત્ર રાખે, બાકી જીવિતને ઇચ્છે છે, મરણને ઈચ્છતા નથી. એ પિતાના દેહમાં મમત્વ આચરે નહિ. નિરંતર તપશ્ચર્યા, કારણથી જગતમાં જેટલા ત્રસ અને થાવર પ્રાણીઓ સંયમને અવિરોધક ઉ૫જીવનરૂપ એક વખતનો આહાર છે, તેને જાણતા અજાણતાં હણવા નહિ.
લે. હિંસાદિક દે દેખીને સાતપુત્ર ભગવાને એમ

Page #16

૧૭૮
ઉપદેશ્યુ` કે સર્વ પ્રકારના આહાર રાત્રિએ ભાગવે નહિ. પ્રથમ જ્ઞાન અને પછી દયા, અજ્ઞાન શું કરે, કે જો તે કલ્યાણુ કે પાપ જાણતા નથી ? શ્રવણ કરીને કલ્યાણને જાણવું જોઇએ, પાપને જાણવુ જોઈએ. જાણ્યા પછી જે શ્રેય હાય તે સરવુ જોઇએ.
સમા
* નાકયુલેશન ' મરકીની રસી. રસીના નામે દાક્તરાએ આ તિંગ ઉભું કયુ" છે. બિચારા અશ્વાદિને રસીના બહાને રિબાવી મારી નાંખે છે. હિં'સા કરી પાપને પાર્ષે છે, પાપ ઉપાજે છે. પૂર્વે પાપાનુબધી પુણ્ય ઉપાર્જ્ડ' છે, તે યુગે વર્તમાનમાં તે પુણ્ય ભાગવે છે. પણ પરિણામે પાપ વહેરે છે, તે બિચારા દાક્તરાને ખબર નથી. રસીથી દૂર થાય ત્યારની વાત ત્યારે; અત્યારે હિ ંસા પ્રગટ છે. રસીથી એક કાઢતાં ખીજુ` ' ઉભું થાય.
જેવી દૃષ્ટિ આ આત્મા પ્રત્યે છે, તેવી દૃષ્ટિ જગતના સર્વ આત્માને વિષે છે. જેવા સ્નેહ આ
આત્મા પ્રત્યે છે, તેવા સ્નેહ સર્વ આત્મા પ્રત્યે વર્તે છે, જે જે આ આત્મા માટે ઇચ્છીએ છીએ, તે તે સત્ર આત્મા માટે ચ્છીએ છીએ. આ દેહમાં વિશેષબુદ્ધિ અને બીજા દેહની પ્રત્યે વિષમબુદ્ધિ
કરીને કયારેય થઈ શકતી નથી.
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
ગ્રંથમાળા સંસ્થા તરફથી પ્રગટ થયેલ છે-ડે. વડાદરા ધીકાંટાથી મળશે. દરેકની કિ ંમત દેશ આના,
શાહુ મણિલાલ મેહનલાલના સ્વર્ગવાસ, શુમારે બાવન વર્ષની વયે અસાઢ સુદ ૩ ના રાજ માત્ર ત્રણ દિવસની બિમારી ભેગવી પચત્વ પામેલા
છે. તે
મહિના જૈત ખાનદાન દેવજી સુઝાના
બિમારી ભોગવતા હતા અને કુટુંબનુ ભરણ પોષણ કુટુંબમાં જન્મયા હતા. કેટલાક વર્ષથી સામાન્ય તેએ મા સલાના લાઇક્ મેમ્બર હતા. આવા એક કરતા હતા ધર્મ શ્રદ્ધાળુ સરલ હ્રદયી, મિલનસાર હતો.
સરલ હ્રદયી સભાસદ બંધુના સ્વર્ગવાસથી એક સારા સભ્યતી ખેાટ પડી છે, તેમના કુટુબને દિલાસા દેવા સાથે તેમના પવિત્ર આત્માને અનંત શાંતિ પ્રાપ્ત થાએ તેમ પ્રાર્થના કરીયે છીએ.
શ્રીયુત જીવરાજભાઈ એધવજીના સ્વર્ગવાસ.
કેટલાક વખતથી સામાન્ય બિમારી ભાગવી શુમારે છે!તેર વર્ષની વૃદ્ધ વર્ષે અશા શુદ્૬ ના રાજ પચવ પામ્યા છે. શ્રી જીવરાજભાઈ પાંત્રીશ વર્ષ
સુધી ભાવનગર રાજ્યમાં ન્યાયધીશ તરીકે રહ્યા હતા અને નિવૃત થયા પછી પ્રથમ પાંજરાપાળના કેટલેક વખત પ્રમુખ થયા હતા અને અત્યારસુધી શ્રી જૈનધમ પ્રસારક સભાના પ્રમુખ અને જૈનમેડીંગના સેક્રેટરી તરીકે યથાશક્તિ સેવા આપતા હતા. જૈન સાહિત્ય વાંચવાના શેખ હાવાથી કાયમ તેના અભ્યાસી હતા; અને તેના પરિપાકવડે ધામિક લેખા પણ લખતા હતા. વિદ્વાન હતા. આ સભાના તેઓ લાઇફ મેમ્બર હતા. સ્વભાવે મિલનસાર હતા. તેઓના સ્વવાસ થવાથી અદ્વિતી જૈનસમાજ અને આ સભાને ખેાટ પડી છે. તેવા કાર્યંકર પશુ હાલ દેખાતો તેમાના પવિત્ર આત્માને અનત શાંતિ પ્રાપ્ત થાઓ તેમ પ્રાર્થના કરીયે છીએ
સ્વીકાર—સમાલાચના
ધર્મબોધ ગ્રંથમાળાના પુષ્પ ૬-૭-૮–– ૧૦ એ પાંચ ભાગે આ સભાની લાઇબ્રેરી માટે ભેટ મળ્યા છે. અનુક્રમે સુધર્મ શ્રદ્ધા અને શક્તિ ( સમ્યગ્દર્શન, જ્ઞાનાપાસના ( જ્ઞાનનું સ્વરૂપ) ચારિત્ર વિચાર ( ચારિત્રનું સ્વરૂપ અને દાન દેતાં શીખા ) ( દાનનું સ્વરૂપ એ પાંચ વિષયો ઉપર લેખક ધીરજલાલ ટાકરશી શાહે અભ્યાસના પરિપાક-નથી. વડે સારા પ્રકાશ પાડયા છે. વાંચવા જેવી શ્રેણી તૈયાર થઇ છે. પ્રકાશક-શ્રી મુક્તિ-કમળ-જૈન-મેહત

Page #17

,
.
+૧૭ -
૦૦શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
..
-
પુસ્તક ૪૯ મું
=
=
અંક ૧ થી ૧૨ ઃઃ સને ૧૯૫૧-પર
સંવત ૨૦૦૭૮
ખામ
: પ્રકાશક :
શ્રી જૈન આરમાનંદ સભા-ભાવનગર
જનન
નનનન
.
-
સ

Page #18

*
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. .
ના.
મા
(પુસ્તક ૪૯ મું.) (સં. ૨૦૦૭ ના શ્રાવણ માસથી સં. ર૦૦૮ ના અષાડ માસ સુધીની)
વાર્ષિક વિષયાનુક્રમણિકા.
૧, પદ્ય વિભાગ,
લેખક.
નંબર, વિષય. ૧ નવા વર્ષ માટે પ્રાર્થના ૨ મહાવીર સ્તવન 8 તું હી દુ:ખમાં રે દિલાસો ૪ સામાન્ય જિન સ્તવન ૫ નૂતન વર્ષે શુભાશીષ ૬ શૈતમ નિર્વેદ સ્તવન ૭ શ્રી પાર્શ્વ જિનેશ્વર સ્તવન ૮ વિજયાનંદસૂરીશ્વર તમને લાખો પ્રણામ ૯ સામાન્ય જિન સ્તવન ૧૦ જૈન ધર્મ પ્રભાકર ૧૧ સામાન્ય જિન સ્તવન ૧૨ સામાન્ય જિન સ્તવન ૧૩ શ્રી મહાવીર સ્વામીનું હાલરડું ૧૪ શ્રી મહાવીર જિન સ્તવન ૧૫ સામાન્ય જિન સ્તવન ૧૬ ગુરુગુણ કીર્તન ૧૭ સામાન્ય જિન સ્તવન ૧૮ શ્રી મહાવીર જિન સ્તવન
( ઉપાધ્યાય મહેન્દ્રસાગરજી) (મુનિશ્રી લક્ષ્મીસાગરજી) (સ્વ. ઝવેરી મુલચંદ આશારામ વૈરાટી) ( આ. શ્રી વિજયલબ્ધિસૂરીશ્વરજી) (મુનિરાજ શ્રી ભાસ્કરવિજયજી) ( સાધ્વી શ્રી આનંદશ્રીજી). (મુનિરાજ જંબૂવિજયજી મહારાજ) (શાહ મોહનલાલ હ. શહેરી ) (પં. શ્રી દક્ષવિજયજી ગણિ) (અમરચંદ માવજી શાહ) (પં. શ્રી દક્ષવિજયજી ગણિ)
૧૦૮ (પૂ. આ. શ્રી વિજયલબ્ધિસૂરીશ્વરજી મહારાજ) ૧૨૫ (નેમિ-લાવણ્ય-દક્ષ)
૧૩૭ ( જવાનમલ ફુલચંદ નાગોત્રા )
૧૩૪ (પૂ. આ. શ્રી વિજય લબ્ધિસૂરીશ્વરજી મહારાજ ) ૧૪૫ ( શ્રી પાદરાકર) (શ્રી વિજયલબ્ધિસૂરિ મ.) (મુનિશ્રી દક્ષવિજયજી મ. )
૧૪

Page #19

લેખક.
૨. ગદ્ય વિભાગ. નંબર, વિષય. ૧ નૂતન વર્ષનું મંગળમય વિધાન
(શ્રી ફતેહચંદ ઝવેરભાઈ ) ૨ શાંતિથી વિચારવા યોગ્ય
( શ્રીમતી કમળાબહેન એમ. એ.) ૧૦, ૧ ૩ નયચમંથ અને બૌદ્ધ સાહિત્યા (મુનિરાજ શ્રી અંબૂવિજયજી મહારાજ ) ૧૧, ૧૮ ૪ શંકા અને સમાધાન
(શ્રી ફતેહચંદ ઝવેરભાઈ). ૧૩, ૨૭ ૫ રવીકાર-સમાચના
૧૫, ૩૫, ૫૧,૮૨, ૧૫, ૧૨, ૧૪૩, ૧૫૭, ૧૭૮ ૬ વર્તમાન સમાચાર
૧૬, ૩૩, ૫, ૬૬, ૮૨, ૧૨૧, ૧૪૭, ૧૪૮, ૧૭૬ ૭ અમારા સાહિત્ય પ્રકાશન માટે અભિપ્રાય | ( મુનિશ્રી ભાસ્કરવિજયજી ). ૮ અષ્ટમ શ્રી અનંતવીર્ય જિન સ્તવન (ડે. વલ્લભદાસ નેણસીભાઈ ) ૯ કલ્યાણ સૂત્ર
(મુનિરાજ શ્રી ચંદ્રપ્રભસાગરજી ) ૧૦ સકલ શ્રી સંઘને સૂચના
( આ. શ્રી વિજયવલભસૂરિજી) ૧૧ સુબેધ માળા
(આ. ભ. શ્રી વિજય કસ્તૂરસૂરિજી) ૧૨ ક્ષણિક અને અક્ષણિક શું છે?
( શ્રી સુધાકર) १३ लोग विरुद्धच्चाओ
(પ્ર. હીરાલાલ ર. કાપડીયા. એમ. એ. ) ૧૪ વિકારોથી મુક્તિ એજ મુક્તિ
(કુ. કમળાબહેન એમ. એ.) ૧૫ નવેમ શ્રી સૂરપ્રભ જિન સ્તવન
(ડો. વલભદાસ નેણસીભાઈ). ૧૬ નયચક્રવૃત્તિ અને આર્યદેવ
(મુનિરાજ શ્રી અંબૂવિજયજી મહારાજ ) ૧૭ પરમાત્માને મહિમા
(વૈદ્ય કવિ વેલજીભાઈ (અછાબાબા ) ૧૮ પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી પુણ્યવિજયજી તથા
મુનિરાજ શ્રી ચંખવિજયજીના કાર્યની પ્રશંસા (પં. શ્રી સુખલાલજી ) ૧૯ અજિય સંતિય અજિતશાંતિ સ્તવન અને એનાં અનુકરણો.
(પ્રે. હીરાલાલ ર. કાપડીયા એમ એ.) ૬૨ ૨૦ કલ્યાણ સરો
(મુનિશ્રી ચંદ્રપ્રભ સાગરજી મહારાજ ) ૬૪ ૨૧ ભારત વર્ષની રાજધાનીમાં પ્રાચીન કતાનું પ્રદર્શન)
( શ્રી વી. એસ. અગ્રવાલા પ્રદર્શન–અધ્યક્ષ) ૭૪ ૨૨ ધર્મ, ધંધો નથી
(આ. શ્રી વિજય કસ્તૂરસૂરિજી મહારાજ ) ૭૭ ૨૩ જૈન શાસનના જ્યોતિધરને અન્યાય (મુનિશ્રી ભાનુવિજયજી મહારાજ) ૨૪ આપણા અને પરમાત્મા વચ્ચે આપણો અહંકાર
અંતરાય છે. (કુ. કમળા બહેન સુતરીયા એમ. એ.) ૨૫ સોનેરી સુવાકયો
(વૈદ્ય કવિ વેલજીભાઈ) ૨૬ આ. મહારાજશ્રી વિજયવલ્લભસરિઝને પૂનિત વિહાર અને આત્મ-કાન્તિઝાન મંદિરને
ઉદઘાટન મહેસવ ૮૫ ૨૭ શાસ્ત્રના મહાન સંશોધક સાક્ષાર શિરોમણિ મુનિરાજ શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજે જેસલમેરના
પ્રાચીન જૈન ભંડારોની કરેલ અનુપમ ઉદ્ધાર, વ્યવસ્થા અને કાર્યવાહીનીની ખાસ નોંધ. ૯૩

Page #20

નંબર, વિષય.
લેખક,
પૃષ્ઠ. ૨૮ પાલીતાણુના જાણવાજોમ સમાચાર અને આ. ભગવાન શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી
મહારાજની વિહાર તૈયારી ૯૯ ૨૯ પાલીતાણાથી આચાર્ય મહારાજે કરેલે વિહાર
૧૦૧ ૩૦ ભાવનગર વડવા જૈન સમાજની પ્રશંસનીય ગુરુ ભક્તિ ૩૧ આ. ભગવાન મલવાદિ ક્ષમાશ્રમણ અને
ભ હરિને સમય (પૂ. મુનિરાજશ્રી અંબૂવિજય મહારાજ ) ૧૧૦ ૩૨ આ સભાની કાર્યવાહી માટે અભિપ્રાય (શાહ ચીમનલાલ મગનલાલ) ૧૧૪ ૩૩ શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકરની કૃતિઓ અને તેના અભ્યાસ માટેના સાધને
(. હીરાલાલ ર. કાપડીયા એમ. એ.) ૧૧૫, ૧૨૭, ૧૪૭, ૧૬૭ ૩૪ ત્રયોદશમ ચંદ્રબાહુ જિન સ્તવન (ડૅ. વલભદાસ નેણસીભાઈ)
૧૧૭ ૩૫ માનવ દેહ
(શ્રીમતી કમળા બહેન સુતરીયા એમ. એ.) ૧૧૯ ૩૬ સભા તરફથી શ્રી તીર્થંકર ચરિત્ર (સચિત્ર) કથા સાહિત્ય પ્રકટ થયેલ
ગ્રંથ સંબંધી મળેલ અભિપ્રાય ૧૨૦ ૩૭ બોધશતક
( પૂ. આ. શ્રી વિજયકરતૂરવિજયજી મહારાજ) ૧૨૬-૧૪૬- ૧૬૬ ૩૮ ચતુર્દશમ શ્રી ભુજંગસ્વામી જિનસ્તવન (ઉં. વલ્લભદાસ નેણસીભાઈ)
૧૩૦ ૩૯ જૈન સાહિત્યના પ્રચાર માટે જૈન સમાજે પ્રયત્નશીલ થવું જોઈએ.
૧૩૫ ૪. આ સભાના ( કથાનકેશ ગ્રંથ) સાહિત્ય માટે અભિપ્રાય ૪૧ શ્રી જેન આત્માનંદ સભા ભાવનગરને ૫૫ મા વર્ષને રીપેર્ટ.
૧ થી ૧૪ ૪ર પંચદશમ શ્રી ઈશ્વરદેવ જિન સ્તવન (ડો. વલભદાસ નેણસીભાઈ). ૪૩ ઇડીઓ ઓફીસ સાથે મુનિશ્રી જબ્રવિજયજીને પત્ર વ્યવહાર
૧૫૫ ૪૪ અપૂર્વ દીક્ષા મહોત્સવ ૪૫ શ્રી જૈન છે. કેન્ફરન્સનું ૧૮મું અધિવેશન અને સુવર્ણ જયંતિ (મુંબઈ) ૧૬૧ ૪૬ ષડશમ શ્રી નેમિપ્રભ જિન સ્તવન (ડે. વલભદાસ નેણસીભાઈ) ૪૭ અમારા અને અન્ય સાહિત્ય સંબંધી બ્રીટીશ સરકાર લાઇબ્રેરીના મેનેજરના પત્ર. ૧૨ ૪૮ આરોગ્યની કુચીઓ ( શ્રી કમળાબહેન સુ૦ એમ. એ. )
૧૭૫ ૪૯ આ૦ મe શ્રી વિજયવલભસૂરિ મ. નાં પરિવારના ચાતુર્માસે
૧૭૬ ૫૦ અહિંસા ( સ. પુણ્યવિજયજી મ... )
૧૭૭.
૧૩૬
૧૫૦
૧૫૬
૧૬૯

Page #21

જલદી મગાવા.
શ્રી તીથંકર ચરિત્ર ( સચિત્ર ) ફરીથી છપાવી શકાતુ નથી.
( શ્રી અમરચંદ્રાચાર્ય કૃત )
ΟΥ
ધ કથાનુયાગમાં શ્રી તીર્થં કર ભગવાના ચરિત્ર જેમાં આવેલ હોય છે. તે ઉત્તમેાત્તમ ધર્મકથા કહેવાય છે, જેના વાંચન–મનન અને અનુકરણથી મનુષ્ય મહાન પુરુષ બને છે, બાળકાને વાંચતા રસ ઉત્પન્ન થાય, દૃઢબદ્દા પ્રકટે, કટાળા ન ઉપજે સહેલાઈથી મનન કરી કંઠાગ્ર થઈ શકે અને મેટી ઉમરે પણ તે ભૂલી ન શકે. આવા સક્ષિપ્ત જિનેશ્વર દેવાના ચરિત્રા જ બાળજીવોને પ્રાથમિક ભૂમિકારૂપ ખાસ મનાયા છે. અને તે આ ગ્રંથ છે. જેમાં જોઇએ તેટલું અને કાગ્ર થઈ શકે તેટલું જ ચરિત્ર વષઁન આપવામાં આવેલુ છે. સુંદર સાદી, સરળ ગુજરાતીમાં છપાવેલ છે. તેમાં વિશિષ્ટતા એ છે કે પ્રથમ મુખદન ઉપર પવિત્ર શ્રી શત્રુ ંજય તી'ના દૃશ્ય ફાટા આવેલ છે. પ્રથતી શરૂઆતમાં પૂજ્યશ્રી હરિભદ્રાચાર્ય કૃત મહાદેવ અષ્ટક, પછી અનુક્રમે દરેક તીથ કર ભગવતેના વિવિધ રંગના ફોટા, ઇન્દ્ર મહારાજની ભક્તિ અને નિર્વાણભૂમિના ર'ગીન દૃશ્યા, પછી પરમાત્માના ચરિત્રો, વચમા શ્રી યશેાવિજયજી મહારાજકૃત પરમાત્મ જ્યોતિ પચ્ચીશી, પરમાત્મા પચ્ચીશી, શ્રી હેમચદ્રાચાય કૃત વીતરાગસ્તત્ર અને છેવટ શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકરકૃત બત્રીશીએ સવ મૂળ અર્થ સાથે આપવામાં આવેલ છે. સુંદર બાઇડીંગ વગેરેથી આકર્ષક, અનુપમ આ ગ્રંથ તૈયાર કરવામાં આવેલ છે. ઉંચી જાતના પેપરો ઉપર તૈયાર કરવામાં આવેલ તૈયાર છે. કિ ંમત રૂા. ૬-૦-૦ (પાર્ટ જ જુદું)
શ્રી દેવભદ્રાચાર્ય કૃત–
શ્રી કથારત્નકાષ ગ્રંથ ( અનુવાદ ) ( ભાગ ૧ લેા )
યથાર્થ નામને શાભાવતા આ કથારત્નકૅષ ગ્રંચ સ ંવત ૧૧૫૮ ની સાલમાં પૂજ્ય પૂર્વાચા મહારાજે મૂળ પ્રાકૃતભાષામાં સુમારે સાડાબાર હજાર લેાકપ્રમાણમાં વિદ્વત્તાપૂર્ણ રીતે રચેલા છે. આ ગ્રંથમાં સમ્યક્ત્વાદિના ત્રીશ સામાન્ય ચુણા અને ૫ંચ અણુવ્રતના સત્તર વિશેષ ગુણા મળી પચાસ ગુણા સુંદર, અનુપમ, વાચકને રસ ઉત્પન્ન કરે તેવી કથાઓ જે કેટલીક કથાઓ તદ્દન નવીન ખીજે નહિં જોવાયેલી, તે નહિં વાંચવા સાંભળવામાં આવેલી જે જે ગુણા સાથે વહેંચાય તે તે ગુણા ગ્રહણ કરવાની વાચકને ધડીભર જિજ્ઞાસા થાય અને સાથે આત્માને આહ્લાદ ઉત્પન્ન કરે તેવી કથાઓ છે.
દરેક કથાના વર્ણનમાં અને ઉપસ'હારમાં તે તે ગુણાનુ સ્વરૂપ, તેનું વિવેચન, તેના લગતા ગુણદોષા, લાભહાનિનું નિરૂપણુ અતિ વિદ્વત્તાપૂ` રસરિત રીતે કર્યું છે.
ગુણાના વષઁન ઉપરાંત પ્રસંગેાપાત અનેક મહત્વના વિષયો જેવાં કે ઉપવન, ઋતુ, રાત્રિવા વગેરે; તેમ જ રાજકુળના પરિચયથી થતાં લાભા, સત્પુરુષોના માર્ગ, આપધાતના દેષો, દેવદર્શન, પુરુષાના પ્રકારો, નહિ કરવાલાયક, છેડવાલાયક, ધારણ કરવાલાયક, વિશ્વાસ નહિ કરવાલાયક, અતિથિસત્કારાદિ અનેક વિષયા, છીંકવિચાર, રત્નલક્ષા, સામુદ્રિક, રત્નપરીક્ષા વગેરે લેાકમાનસને આકર્ષક સ્થૂલ વિષયા, દેવગુરુસ્ચ્યુમ તત્ત્વનું' અનુપમ સ્વરૂપ, વ્યવસ્થાપનવાદ સ્થળ, આઠ પ્રાતિહાર્યનું સ્વરૂપ, ધર્માંતત્ત્વપરામર્શ', જિનપૂજાનુ વિસ્તૃતસ્વરૂપ, સામાન્ય ધર્મોપદેશ, મૂર્તિપૂજા વિષયિક વર્ણન, અભક્ષ્ય અન તકાય ભક્ષણુદોષપણુ આદિ ગંભીર ધાર્મિક વિચારા, ઉપધાન, ધ્વારેપણુ તથા મૂર્તિપ્રતિષ્ઠા આદિ વિધાતા અને અત ંત અનેક કથાઓ, સુભાષિતો આદિ વિવિધ વિષયા આપવામાં આવ્યા છે. જેથી કર્યાં આચાર્ય મહારાજ કેટલા સમ અને બહુશ્રુત આચાય હતા અને તેમની આ કૃતિ પાંડિત્યપૂર્ણુ અને અથગભીર એટલી બધી છે કે મનનપૂર્વક નિરંતર પાનપાનથી વાચક જરૂર આત્મકલ્યાણ સાધી શકે છે.

Page #22
Reg. No. B. 314 આ ગ્રંથ ધણા જ હાટ હોવાથી બે ભાગમાં પ્રકાશન કરવાના હોવાથી આ તેના પ્રથમ ભાગનું પ્રકાશન કરવા માં આવ્યું છે. મૂળ મંથના સંપાદક, મહાન સંશોધક સાક્ષરશિરોમણિ કૃપાળુ શ્રી પૂણ્યવિજયજી મહારાજ શ્રીની લખેલી વિદ્વત્તાપૂર્ણ ગુજરાતી ભાષામાં મૂળ ગ્રંથમાં આવેલી છે તે જ પ્રસ્તાવના આ પ્રથમ ભાગમાં અમાએ પ્રગટ કરી છે, જેથી મંથકર્તા પૂર્વાચાર્ય અને સંપાદક મહાત્માશ્રીની વિદ્દ ના માટે અપૂર્વમાન વાંચકને ઉત્પન્ન થયા સિવાય રહેશે નહિં. | ઊંચામાં ઊંચા ટકાઉ કાગળા ઉપર સુંદર ગુજરાતી અક્ષરથી ચાલીશ ફામ' hiઉન આઠ પેજીમાં વિવિધ. ૨'ગીન કવરઝેકેટ મજબુત બાઈડીંગથી વધતી જતી સંખ્ત છાપકામની મોંધવારી છતાં સુદરમાં સુંદર આ ગ્રંથનું પ્રકાશન કરેલ છે. અનેક વિયેનું જ્ઞાન કરાવનાર આ મંથિ હુજી કોઈ પ્રગટ થયા નથી તેમ વાંચતા માલમ પડશે. કિંમત રૂા. 10-0-0 e પટેજ જુદુ' શ્રી શ્રેયાંસનાથ જિનેશ્વરનું સચિત્ર ચરિત્ર, પૂર્વાચાર્ય શ્રી માનતંગસૂરીશ્વરજી રચિત શુમારે પાંચ હજાર ઉપરાંત કલાક પ્રમાણુ સ સ્કૃત ભાષામાં રચેલ આ અનુપમ કૃતિને ગુજરાતીમાં અનુવાદ ( મંથ ) છપાય છે. ઊંચા કાગળ, સુંદર ગુજરાતી ટાઈપ, પ્રાચીન કલાની દૃષ્ટિએ સુ દર પરિકર સાથેને, પ્રભુના ફાટે, શાસનદેવ સહિત પ્રભુના ફેટ, શ્રી સમેત્તશિખર નિર્વાણ પામ્યાના વખતના, મેરૂપર્વત જન્માભિષેકના, જ્યાં પ્રભુના ચાર કલ્યાણ થયા છે તે, સિંહપુરી નગરના વર્ણન સહિતના અને સુંદર કવર છેકેટને અને પરમ ગુરૂદેવશ્રી આમારામજી મહારાજના વગેરે સર્વ રંગીન આટ* પેપર ઉપર સુંદર ફોટાઓ સાથે અને અલંકૃત બાઇડીંગ સાથે પ્રગટ થશે. આ ગ્રંથમાં આર્થિક સહાય આપનાર પુણ્યવંત ભાગ્યશાળી શ્રીમંત જૈન કે બંધુઓના પણ ફાટા જીવનચરિત્ર સાથે આ ચરિત્રમાં આપવામાં આવશે. સુતની લમીને વાને હાર જ્ઞાનભક્તિ માટે અવશ્ય લાભ કોઈ પણ પરમ શ્રદ્ધાળુ આમાએ ખાસ લેવા જેવું છે. જીવનમાં આ જ્ઞાનભક્તિને પ્રસંગ મુકત લક્ષ્મી અને પૂર્વના પુણ્યથાગે જ મળી શકે છે. આ જ્ઞાન અને પ્રજ્જુ જોક્તની ઉત્તમ કાર્યો માટે કાઈ પુણ્યપ્રભાવકે જૈન બ ધુએાની આર્થિક સહાયની જરૂર છે. કલિકાળસવરા શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય મહારાજ કૃત શ્રી ત્રિષષિક્ષાકા પુરુષ ચરિત્ર મૂળ, (બીજો ભાગ-૫4° 2, , 4. ) (શ્રી અજિતનાથ પ્રભુથી શ્રી ધર્મનાથ પ્રભુ સુધી ) ત્રણ પર્વો સુમારે પચાશ ફોર્મમાં સુંદર ઉંચા લેઝર પેપર ઉપર સુંદર શાસ્ત્રી ટાઈપમાં નિર્ણય જાગર પ્રેસમાં પ્રતાકાર તથા બુકાકારે બંને સાઇઝમાં છપાઇ તૈયાર થયા છે, હજી સુધી વધતી સપ્ત માંધવારીને લઇને સુંદર કાર્ય કરાવતાં ધણા હાટ ખર્ચ થયો છે. કિંમત પ્રતાકાર રે. 10 અ hકારે રૂા. 8) પેસ્ટેજ જુદુ. પ્રથમ ભાગની જ બુકાકારે સિલિકે છે જે જ્ઞાનભંઢારોમાં છે. જો જેવી છે. કિંમત છ પીયા પાસ્ટેજ અલગ. શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુ (સચિત્ર ) ચરિત્ર, ( ઘણી થાડી નકલ સિલિકે છે. ) આ શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુ ચરિત્ર સચિત્ર, સુંદર, આકર્ષક અને આત્મકલ્યાણ સાધનારૂં હોવાથી જૈન સમાજ માં પ્રિય થઈ પડવાથી, જિજ્ઞાસુ જૈન બંધુઓ અને બહેને આ ચરિત્ર મંથ ભેટ મંગાવે છે, જેથી હવે પછી નવા થનારા લાઈફ મેમ્બર બલુએ અને હેનાએ રૂા. 101) લાઈફ ( મેમ્બર ફીના તથા રૂા. 7) શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુ ચરિત્રના મળી રૂા. 108 ) મોકલી આપશે તેમને (સલિકમાં હશે ત્યાં સુધી) ભેટ આપવામાં આવશે. કિંમત aa. 13) સુદ્ધા : શાહ ગુલાબચ'દ વલ્લભાઇ શ્રી મહાદય પ્રિનિંગ પ્રેસ : દાણાપીઠ--ભાવનગર, For Private And Personal Use Only