Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir THEATMANANDPRAKASE REGISTERED No. B. 481 Emmmmmskammmnewwww SAR zrImadhijayAnandasUrisadgurujyo namaH ESERVEER REPRENSEEN DRSSCREEN SCREEEEEEEEDSSSMEEEEEOS zrI AtmAnandaprakAza. S Gan Bi Ran Hui Hui Chang esse SECREASES: Bi Gan De Guo Fa Yi Xue Lun gee sevyaH sadA sadguru kalpavRkSaH samyaktvaM sat pradatte prakaTayati gurau vItarAge ca bhkti| mAdhuye nItivalyA mavaraphalagata rAti sNsaarmaarg| bhavyAnArohayatyAtmahitakara guNasthAnapATI prakRSToM AtmAnandaprakAza: surataruriva yatsarvakAmAn prasUte ||shaa mare saareSeeds 1 pustaka 13. vIra saMvat 2442 caitra, Atma saM. 2 aMka 9 mo. Sesege-de-se -NAGAR prakAzaka-zrI jaina AtmAnanda sabhA, bhAvanagara. viprathAnamaNikA nabara, viSaya, 4. namaviSaya 4 mAMgali pacha........2017ma mimAMsA.......208 2 samayastuti........ 2018zrAmavatAmara -32-sanu husa yanimatrA (5)......202mu sAbhavAna ... . 218 4 7vana bhane mRtyu.......207rasUtamustAvanAlASA anuvAda. 220 5 zrAvaka dhocita AcAropadeza 2 0 6 10 vatamAna samAcAra. 223 manuSyane zAthA 72 bhAvI pacha?20811 athAvAna.......224 vASi kra-mUlya rUA. 1) TapAla kharca AnA 4. | \/7 dhI AnaMda prInTIMga presamAM zAha gulAbacaMda lallubhAIe chApyuM-bhAvanagara. immaaiwwmmmmmwww For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir amArA mAnavatA grAhakone khuzakhambara, | teramA varSanI apUrva bheTa , * * zrI caMpakalAlA caritra 15 ( gujara-anuvAda ) . (adabhuta manAvedhaka zIyalanA mahAsyane jaNAvanAra rasayukata kathA. ) Ahata dharmanA zrImAna bhAvavijayajI vAcakanA rasa-alakArayukata A lekha utkRSTa pade Avela che. Ala'kArika ane rasika bhASAmAM utAreluM A satIcaritra ati rasika ane subAdhaka che. caritAnuyeganI upayogitA je je viSaya paratve siddha karavAmAM AvI che te A caritranA viSayamAM saMpUrNa rIte darzAvavAmAM AvI che. dharma nA prabhAva, zIyala sadAcAranuM mahA nya, bhAvanAnI bhavyatA A caritramAM pratyeka prasaMge uchaLe che. kAvyakaLAnA samudranuM marthana karI ratnarUpe pragaTa karelA A graMtha uttame ttama kAvyane apratima namunA che. ekaMdara rIte jainonA dhArmika ane sukhAdhaka citra tarIke A caritrano lekha ati upayogI che, jethI vAcakanA hRdayamAM A graMthanuM svabhAvika anumAna thAya tevuM che. sarva strI purUSone vAMcatA AnaMda sAthe dharma yukta bAdha Ape ane savartanazIla banAve tevo A graMtha che. - - A caritrane mULa graMtha (saMskRta) amArA taraphathI prasiddha thayelA che. te mULa graMthanA Azayane avalaMbI teno anuvAda paNa zrImAna mahArAja zrI mULacaMdrajI gaNInA praziSya munina rAjazrI maNivijayajIe zuddha ane sarala karelo che, vaLI saMskRtanA abhyAsIone sugama paDe teTalA mATe bhASAMtaramAM paNa zlokanA aMko mukavAmAM AvyA che. sadarahu graMthanA bahoLA phelAvo thavA, temaja amArA mAnavatA grAhako paNa AvA uttamottama apUrva graMthane amUlya lAbha le tevA IrAdAthI A varSe ukata graMtha bheTa ApavAno TharAva karavAmAM Avela che, jethI sadarahu graMtha chapAvavo zarU thayo che je AvatA mAsamAM taiyAra thaze, dareka varSe dhArA mujaba niyamita bheTanI buka ApavAne kema mAtra amArAja che, te amArA sujJa baMdhu enA dhyAna bahAra hoja nahIM.. ATha ATha mAsa thayA grAhako thaI rahelA ane temAM AvatA vividha viSayono AsvAda lenArA amArA mAnavatA grAhako bheTanI bukano svIkAra karI vI. pI. svIkArI leze ja ema amane saMpUrNa bharUse che, chatAM atyArasudhI grAhaka rahyA chatAM bheTanI bukanuM vI. pI. je grAhukAne pAchuM vALavuM hoya athavA chevaTe bIjA bahAnA batAvI vI. pI. na svIkAravuM hoya teoe maherabbAnI karI hamaNAMja amAne lakhI jaNAvavuM ke jethI nAhuka posTanA paisAnuM nukasAna sabhAne khamavuM paDe nahIM, temaja amAne tathA posTakhAtAne nakAmI tadImAM utaravu na paDe. eTalI sUcanA vI. pI. nahIM svIkAra nAra grAhake dayAnamAM levo evI vinati che. -vAba-01-- For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir lalA kakSAnA adhikAra zrI . cheka . ( 3 Ina pI. kazAna (5jha ba% + 591) kaba je 98 % 09 zha hi rAgadveSamohAdyanninUtena saMsArijantunA zArIramAnasAnekAtikaTukaHkhopanipAta. pImitena tadapanayanAya heyopAdeyapadArtha parijJAne yatno vidheyH|| huM pustaka ra ] vIra saMvata 2442, caitra, zrama saMvata 20. [ mo. akkaladabada kahi , mAMgalika padya. (zArdUlavikrIDita.) jenuM praDha caritra nA khalita che duSTataNA darpathI, jemAM devI vyatikare prakaTatAM, sadhyAna saMkalpathI; jenI puNyaprabhA digaMta vilase, vizvatra sarvadA, aMtaryAmI zrI pArzvanAtha amane, arpe zuci saMpadA. jaineMdra samaya stuti. (zikhariNuM.) anAdi saMsAre avicalapaNe sAmya dharatuM, mahAnubhAvonAM hRdaya timire sadya haratuM vaLI saMge jenA kSati, dUra thatI Atma guNamAM, prasAre zAMti e samaya jinanuM bhavya gaNamAM. 1 garvathI 2 AdhyAtmika 3 jJAnAdi guNonuM prakaTIkaraNa. 4 cotarapha. 5 vastu svarUpa eLakhanArA. 6 jhAMkhapa. 9 zAstra. For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 zrI AtmAnA prakAza. 91-nimaMtraNA, nIrtha. * nAtha. nAtha. (kAkI-herI) nAtha ama hadaya padhAre, saMzaya sakala saMhAre, vividha rasamAM rasika banAvI, navanIta nava upajAva, sukhamaya zAMta sudhArasa siMcI, anahada sura vajAvo; zAMti akaLa saMcAre. . . jJAnamegha mahAgarjana suNatAM, bhavya mayure nAce, jharamara varase abhinava dhArA, amara AnaMde mAce; amArA AMtara ario vAre. bhinna bhinna je nayavAdamAM, akaLa kaLA vilise che, sakaLa nAe tavadarzanamAM, sAmyapaNe nivase che; addabhuta anubhava sAre. . rAgadveSanA zAzvata satya, prakaTapaNe samajAvo, bhAvanA e akSaya sthira sthApI, darzana ega sajAva; amArA e uddagAre. ... ... ... caMdra udayathI rAtritaNa je, ega nidrA aLapAtI, tava mukha caMdranI jyoti jhaLakatAM, kumati jAya lapAtI; sumati saMga satkAra. jJAnatANuM gaMgA relAvo, sarva pradeza samA, rAgadveSa vaLI kamarataNuM baLa, haravA ama ura Ave; sava bhavajaladhi tA. .... ... ... Atmika gAna A sahaja rucimAM, samyam darzana ape, pakaraNa vizeSe vIrya uchaLatAM, avicala sukha saMta; amIdraSTi vistAro. .. nAtha, nAtha. .... nAtha. nAtha. 1 addabhuta rahasya. 2 loDar vani. 3 sarakhAIthI. ja dUra thatI. 5 apUrva karaNa vigere Atmika baLa vizeSa. 6 pamADe. For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIvana ane mRtyu 23 jIvana ane mRtyu. (anusaMdhAna gatAMka pRSTha 197thI zarU.) jIvanamAM purUSArthanuM sthAna vicAravAnI sAthe je bhaitika bhAvanA-jaDavAda manuSya baMdhAraNamAM mULa ghAlIne peThele che, te tarapha prathama daSTikSepa karavAnI jarUra che. e to cokkasa siddha che, ane zAstra paNa punaH punaH eja nivedana kare che ke jIva-jaDane viveka samajyA vagaranI ja A kALe ApaNuM AtmAnI paristhitinuM niyamana hAI ApaNI bhAvanA jaDavAdanA raMgathI otaprota che. cAlI AvatI pUrvajanmanI kuvAsanAo ane je vAsanAo A janmamAM dUra thavA yogya che ane je sahaja prayatna dUra karI zakIe tevA vikAsavALI sthitimAM chIe e vAsanAone ApaNe evA saMgemAM vadhavA dIdhI che ke te vAsanAo dUra karavAne badale, ApaNe temane pASaNa ApatA AvyA chIe; paraMtu je daitika bhAvanA AtmA upara aviratapaNe sattA jamAvI rahI che tenuM kendrasthAna purUSArtha vagara jANI zakAya tevuM nathI. purUSArthamaya jIvanavALI vyaktionA vRttAMtathI bharapUra ItihAsa janasamAjane kahe che ke "tuM bhale A jagatamAMthI cAlyo jaIza paraMtu huM tane kadApI bhUlI jaIza nahi." jyAre ItihAsano A madhura svara vikAsa pAmelA manuSyanA hRdayamAM navajIvana prere che, tyAre manuSya jaDa ghAlI beThelI jaDavAdanI bhAvanAmAMthI TaTTAra thAya che, ane samajI zake che ke jagatuM mane bhUlI jaze paraMtu mArA purUSArthamaya jIvanane amara ItihAsanA pRSTA te sAcavI rAkhaze. paraMtu A uparathI e siddha thatuM nathI ke e manuSya bhaviSyanA ItihAsane mATe athavA amara yAdagIrInI khAtara svakartavya siddha karavA prerAya che. matalaba ke tene potAne te paristhiti sAthe koIpaNuM lAgatuM vaLagatuM nathI, paraMtu kALanA svabhAva anusAra e jIvana ane tenI bhAvanA jaLavAI rahe che; e ahIM satya samajavAnI khAtara kudaratano eka viziSTa prakArano niyama aMkita karI purUSArthamaya jIvana vAstavika jIvana tarIke darzAvavAmAM AveluM che. jIvananA daSTibiMduone vivekapura nirNaya karI laI pRthvImAM game te sthAne rahI manuSyapaNAne ucca Adarza (Ideal) jagat samakSa raju kare, mAnuSI zaktine vikAsa kare, ane janasamAjanI unnatimAM pratipaLa hAjara rahevuM e purUSArthanI uttama bhAvanAnuM ane tene nIbhAvavAnuM rahasya che. dharma, artha, kAma ane mokSa e cAra purUSArtho nItizAsakAre ApaNuM samakSa cokkasa prakAranA nirNaya pachI raju karelA che, paraMtu e purUSArtho vivekadraSTi For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 204 zrI AtmAnaMda prakAza ( analytical eye ) mAM jeTale aMze samAya teTale aMze ciratA vALA che. daSTAMta tarIke anuM upArjana hiMsA ane asatyanA kAryane janma ApatuM hAya, dharmane nAme jIvanakalaho utpanna thavAnI sAthe samAja bhAvanA chinnabhinna thatI hAya, viSayasevana maryAdAne ullu ghI manuSya jIvanane mRtyunI chAMyAthI chAI detu hoya tA nItizAstrakAra e sthitimAM purUSArtha kadI kahetA nathI. A uparathI e siddha thAya che ke ' jIvananuM pratyeka kRtya nIti athavA dharmanI puSTi karanArU hAya eja purUSArtha nAmane sudhaTata che. ' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir manuSyAnA moTA vibhAga . ApaNane prApta thayelA daza prANA teja jIvavAnuM sAdhana ane e daza prANAnuM astitva hAya tyAMsudhIja jIvana ane tenI samAptimAMja jIvananI samApti mAne che; ane e sthUladaSTie emane mATe yAgya che, paraMtu buddhinA pradeza upara viharavAthI e daza prANeAmAM jIvananI mAnyatA mAtra ArIpita mAnyatA jaNAze ema zAstranA abhyAsanA sUkSma avaleAkanathI siddha thavu joie. jIvananA pratyeka vibhAgamAM iMdriya ane mana je vaDe jIvananI hayAtI atyArasudhI mAnelI che, te iMdriyA ane mana AtmAne zubhAzubha phaLanI prApti mATenA sAdhanA mAtra che. zarIrazakti jagamAM rahelA svayAgya padArthAnA sparzIdvArA anubhava karye jAya che, chaThThA svAdathI vastuomAM sukha du:khanI bhAvanA sthApe che, nAsikA gadhadvArA svazaktinI maryAdA siddha karye jAya che, AMkha nirIkSya vastuone samIpa rAkhI ha zAkamAM taddIna manAve che. ane mana paNa pratyeka paLe kAMine kAMi ciMtavanamAM masta thayelu hAya che. A rIte nirakuzapaNe AtmA e sAdhanAne kAme lagADatA heAvAthI, jo ke te zakti vizeSa hAvAthI sthUla-STie keTalAka purUSA mAnI lIe che, paraMtu e bhAvanAnI pAra jai vicAravAnI AvazyaktA che ke purUSA hamezAM vivekaSTinA vartuLamAMja rahe che. pUrvokta iMdriyA ane mananI paristhitie cAkkasa AkAramAM--maryAdAmAM suzliSTa thAya ane evI paristhiti mAM nAnAmAM nAnA purUSA ne janma Ape te e purUSArtha maya jIvana vAstavika jIvana tarIke gaNAvA ceAgya che. amuka gaMtavya tarapha javAnA uddezapuratI viveka dRSTi zAstranA sUkSma avalAkana dvArA jANI zakAya che. jo te amuka paddhatithI zarU thAya te bahu asarakAraka ane phaLaprada nIvaDe che. keTalAeka manuSya vijJAnavidyAnI siddhimAMja purUSArtha mAnI le che, keTalAeka kriyA kAMDAmAMja mazagulatAne jIvanaka bya mAnI le che, ane abhimAna, mazkarIe ane evIja bIjI vAsanAone AdhIna thaI purUSArtha - maya jIvana mAnatAM keTalAeka keTalI gabhIra bhUla karatA hoya che, e AthI have spaSTa For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIvana ane mRtyu 205 thaze. jemanA hadayanI bhAvanAo ane kAryo itihAsanA amara pRSTha upa2 patimeya akSare kotarAI rahelAM che, ane rahe che, teoja vAstavika-purUSArthamaya-jIvanavALA che. teo marI javA chatAM A mRtyulokamAM amara rahI jAya che, aneka jAtanI AsamAnI-sulatAnIe A jagat upara uthalapAthala kare chatAM te mahAtmA enA nAmane koIpaNa jAtane pheraphAra suMzI zakaze nahi. anityatAnA prabaLa tophAnamAM paNa e prabhAvazALI manuSya hamezAM navayuvaka rUpe amara raheze. A uparathI ApaNe jIvana be prakAranI che, evA nirNaya upara AvIe chIe; ane te pazu jIvana ane mAnava jIvana. pazu jevuM vartana jyAM sudhI ApaNuM hoya che, tyAM sudhImAM ApaNe manuSya chatAM pazu jIvana jIvatAM gaNAvA yogya chIe; evI ja rIte mRtyunA paNa be prakAro zAstramAM kahyA che, e ApaNI daSTi samIpa vicAraNAnA viSayamAM AvI zake che, ane te bALamRtyu ane paMDitamRtyu. pazu jIvana gALI daza prANathI vimukta thavuM, e bALamRtyunI gaNanAmAM Ave che; jyAre purUSArthamaya jIvanavALAne bAhya prANene tyAga e paMDita mRtyunI keTImAM Ave che. AvI sthitimAM jIvana mRtyunI bhAvanA siddha karI, paNa vicAra karI jIvana nanA daSTibiMduonI graMthio judA judA anubhavathI ApaNe ukelavAnI che ane e ukelavA upara ApaNA bALa ane paMDita mRtyuno AdhAra rahelo che. vizvadharmanI sAthe ApaNe IcchA jyAre meLa khAya tyAre ja ApaNe kharekharA purUSArthapremI banI zakIe. vividha prakAranA pUrva paricita AsaktionA baLathI ApaNI prakRti lagabhaga paththara jevI kaThora thaI gaI che; e pASANa phATavAne mATe ApaNuM manobaLane tIvra karavuM joIe; e phATavAnI sAthe jIvananuM sarvavyApI AkAza khulluM thaze ane satya svarUpa dekhAtAM purUSArthamaya jIvananI kiMmata samajAze. mRtyane bhaya paNa lagAra raheze nahi. te vakhate mRtyune ApaNe "satkAra karavA lAyaka atithi gaNazuM. paNa te kyAre ? svArthabheganI bhAvanAthI purUSArthamaya jIvana vyatIta karyuM haze ane e bhAvanAnuM satat piSaNa karI jIvanamAM te otapreta thaI haze tyAre ja prANa vige mRtyu chatAM amarapaNuM che. eka vidvAna kahe che ke - Aim of civilization is to tame the beast in man "Onlashd lakSyabiMdu pazu jIvana ne mAnavajIvanamAM keLavavAnuM che." saMjaya. For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 206 zrI AtmAnaMda prakAza. zrAvaka dhamocata AcApadeza. (SaSTa varga.) (gatAMka pRSTa 181thI zarU.) (lekhaka zAsanarUci muni mahArAja zrI kapUravijayajI.) 1 zrAvaka rUDAM dharmanAM kAma karIne saMtoSa mAnI letuM nathI. te te pratidina adhikAdhika rUci sahita dharmanAM kAmo karyA kare che. 2 dharmanA prabhAvathIja aizvarya-sukha saMpadAne pAmI je dharmane ja lepa kare che te svasvAmI drohI pAtakInuM bhaviSya kemaja sudhare? 3 dAna, zIla, tapa ane bhAva bhede karIne dharma cAra prakArano che sadAya bhukti ( svargAdika bhAga sukha) ane mukti sukhadAyaka evA ukta dharmanuM sevana subuddhijanee AdarathI karavuM. 4 gheDAmAMthI paNa thoDuM devuM (dAna). moTA udayanI apekSA na rAkhavI. (ghaNuM saMpadA thAze tyAre bahoLuM dAna ApIza ema samajI rAkhI cheDAmAMthI thoDuM ApavAno prasaMga jato na kara.) manamAnatI lakSmI-saMpadA kene kyAre thavA pAme che? dAnaphaLa." 5 jJAnanuM dAna devA vaDe jJAnI thavAya che, abhayadAna vaDe nirbhaya-bhaya rahita thavAya che, annadAna vaDe sukhI thavAya che ane auSadha bheSaja ApavA vaDe sadAya vyAdhi rahita thavAya che. 6 kIti punya thakI thavA pAme che, paNa dAna thakI nahi. ema chatAM je kaMI kIrtine mATeja dAna Ape che, tene sujJajanoe vyasana samajavuM. 7 vyAje detAM (bahato) dravya bamaNuM thAya, vyavasAya (vyApAra) karatAM gaNuM thAya, kSetramAM vAvatAM sogaNuM thAya, paraMtu sArA pAtra (supAtra) mAM ApavAthI to anaMtagaNuM thavA pAme che. 8 (jINuM ) derAsara, pratimA (pUjA-bhakti,) pustaka prakAzanAdi, ane sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA rUpa caturvidha zrI saMghanI yathAyegya sevA bhakti ( saMbhALa) e sAta kSetromAM amApa phaLanI prApti mATe yathAzakita dravya vyaya karavo ghaTe che. 9 jinezvara prabhunI bhakitathI bhAvita je bhAgyazALI zrAvaka khAsa jarUrI For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrAvaka dharmocita AcArapadeza. 297 sthaLe caitya karAve che te e caityanAM paramANuM jeTalA kasudhI devakanAM sukha pAme che. (jIrNoddhAra karAvavAmAM AThagaNo phAyado zAstramAM kahyo che.) 10 karAvela derAsara jeTalA divasa Take tenA jeTalA samaya thAya, teTalA varSoparyata te devagatinAM sukha bhegave che. 11 sonAnI, rUpAnI, ratnanI, pASANanI ke mATInI jinapaDimA je vidhivata karAve che, te tIrthakara pada pAme che. ( A bAbatamAM AjakAla ghaNoja avidhi doSa cAlato dekhAya che ane vagara samaje AzAtanAmAM vadhAre thAya che, te vAta khAsa lakSamAM rAkhI jyAM dezakALamAM A kArya karAvavuM vadhAre lAbhadAyaka hoya tyAMne mATe ukta upadezanI sArthakatA samajavI.) 12 eka aMguThA jevaDI paNa prabhunI pratimA je mahAnubhAva vivekathI karAve che, te idranI padavI pAmIne aMte paramapada mokSane pAme che. 13 dharmarUpI vRkSanAM mULarUpa uttama zAstra mikSaphaLane ApanAra che, ema samajI sujJajane bhAvazuddhine karanArAM zAstra pote lakhe, lakhAve, vAMce-vaMcAve ane sAMbhaLa-saMbhaLAve. 14 je zrAvako dharmazAstro lakhI-lakhAvI saddaguNI (pAtrajano) ne Ape che te zAstranA akSara jeTalAM varSo sudhI svarganAM sukhane pAme che. 15 jJAna-vijJAnavaDe zobhita je sujJajano jJAnabhakti kare che te aMte jene kadApi kSaya na thAya, evuM sarvajJapada pAme che. 16 sarva sukhanuM kAraNa annadAna che, ema jANo zrAvaka sAdhamIvAtsalya zakti anusAre prativarSa kare. 17 pitAnA bhAIbhAMDu vagere kuTuMbIone ghaNuM hetathI (svArthabuddhivaDe) jamADavA e saMsAra vRddhinuM kAraNa che tyAre (ni:svArtha paNe) sAdhamI baMdhuone premapUrvaka jamADavA te saMsArasamudra taravAne sAdhanarUpa che. (vastu ekaja chatAM AzayabhedathI phaLamAM mATe taphAvata pragaTa samajAya eve che.) 18 ema samajI sujJa zrAvake prativarSa zakti anusAra zrI saMghane pitAnA ghare padharAvI tenI yAcitta sevAbhakti kare ane zrI gurU mahArAja pratye zuddhanirdoSa vo bhaktipUrvaka Ape. 19 vasatI (rahevAnuM sthAna) AhAra, pANI, pAtra, vastra, auSadha bheSaja pramukha sAdhu janane khape tevI nirdoSa vastuo pite saMpUrNa sukhI na hoya te paNa te yathAzakti Ape. For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 208 www.kobatirth.org zrI AtmAnada prakAza 20 supAtramAM je nirdoSa dAna apAya che, tethI kazI hAni thatI nathI paNa kUvA, ArAma ( agIcA ) ane gAya pramukhanI pere sapadAnI vRddhi thavA pAme che. (kUvA pANI Ape che, agIcA phaLa Ape che, ane gAya vIgere dUdha pramukha Ape che, tene kazI hAni thatI dekhAtI nathI, paNa tethI ghaNAnA upagAra sadhAya che e lAbha maLe che ane kharI zAlA paNa emAMja che.) 21 dAna ane bhAgamAM meATu aMtara che. khAdhelI vastu viSTArUpa (maLarUpa ) thai jAya che paNa dIdhelI (satpAtramAM apAyelI) vastu akSaya thavA pAme che. 22 hajArA parizrama veThIne meLavela ane prANa karatAM paNa adhika vhAlAM dravyanuM kharUM phaLa dAnaja che. 23 pUrvokta sAta kSetrAmAM potAnu nyAya dravya je vivekathI vAve che te zrAvaka peAtAnA dhana ane janma mannenI saphaLatA kare che. zAnti zAnti. zAnti. 66 OCEAN Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir manuSyane zAthI hAra khAvI paDe che ? " jJAna e prakAza, tyAre ajJAna e anyArU che. jJAnathI mANasa pavitra ane che tyAre ajJAnathI mANasa malina rahe che ane jJAnadhara mANasa deza videze vijaya meLave che, tyAre ajJAnadhara mANasane hAra khAvI paDe che. lAbhI manuSya potAnI mIlkatanA eka trasTI tarIke vahIvaTa calAvanAra mAtra gaNAya che ane tenu jIvana paNa teja kahIe teA cAle. kemake cAmaDI javAnuM kabula karatA paNa eka pAI satkAme vAparatA nathI tevA manuSyane hAra khAvI paDe che. satyanI sattA jayaja thAya che. kadAca daivayeAgye kSaNabhara haeNne asatyamAM rahevu paDe che, parantu pachI teA te pragaTe cheja, ane asatyathI ante manuSyane hAra khAvI paDe che. sArA ane narasA kAmanA badalA parabhavamAMja maLaze evu kAMi cAkasa nathI. juo keTaleka aMze ahIM paNa pratyakSa anubhavAya che ke sArA kAme pravartI thatA manuSya vijayI, tyAre narasA kAme manuSyane hAra khAvI paDe che. kumaLuM jhADa jyama vALIe tyama vaLe e kahevata anusAra khAlyAvasthAmAM manuSyamAM sArA vA teA naThArA saMskAro pADavA hoya te paDI zakAya che, ane te mATe mAbApane tevuM banavu joie, kAraNa ke khAlakA tA dekhe vhevu zIkhe ethI ulaTu ' paDI Teva te teA TaLe kema TALI ' e dalapata vAkaya pramANe pachIthI paDelA svabhAvane pheravavAmAM manuSyane hAra khAvI paDe che. apU. For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir krama mimAMsA. karma mimAMsA. (1) pratyeka dharmanA sa MsthApake teNe pravartAvelA darzanamAM satyanI saghaLI khAjIne nyunAdhika aMze nyAya ApyA hoya che, ane AtmAnA pratyeka aMzane tRpti ApavA teNe banatA prayatna karelA hAya che, te chatAM je kAraNathI tene navuM darzana upajAvavA jarUra paDelI hAya che, te kAraNa upara vizeSa bhAra mukavA vinA tene cAlatu nathI, ane tema karavA jatAM te vibhAgane vizeSa mahattva tene ApavuM paDe che ane anya vibhAgA gaNapaNAne pAme che. jyAre satyanA koi aza vilupta thavAnA bhayamAM AvI paDe che, ane janasamAjane tenuM vismaraNa thAya che, tyAre tenA puna: sa'sthApana arthe, prakRtinA kAI gahana niyamane anusarIne eka baLavAna A tmAnA AvirbhAva thAya che, ane tevA AtmAnuM mukhya jIvana-kArya e vistRta thaelA satyAMzane tenA ceAgya sthAna upara puna: adhiSTApana karavAnuM hoya che. For Private And Personal Use Only 209 A dRSTie jotAM jaina dharmanA (AdipurUSa) vartamAna zAsananA mukhya purUSa zrIva mAna-mahAvIra mahAtmAnuM mukhya jIvana-kArya satyanA kayA aMzane sthApavAnuM hatuM, e prazna thayA vinA raheze nahIM. jema (vedamAnya) kRSNanA mukhya pramAdha niSkAma ka yAga, caitanyanA bhaktiyAga, patalinA rAjayoga, zaMkarAcAryanA jJAnayeAga, buddhadevanI samAnatAnI bhAvanA ( ejnal rights of all ) jesasa krIsTanI namratA ane AmaraNAMta premanI bhAvanA mATe hatA tema mahAvIra prabhunA mukhya pramAdha kai bhAvanAnA pracAra mATe hatA? hamane jaNAya che ke te karmanA mahA niyamanu vizvane darzIta karAvavAnA mukhya hatA. arthAt A jagamAM kAI Itara sattA prANInA zubhAzubhanI niyAmaka nathI, paraMtu AtmA poteja peAtAnA niyamadAtA che, pAteja pAtAnI zubhAzubha kRtinA pariNAme pAritASika pAme che ane zikSA paNa pAme che. karma phaLa pradAtrI sattA koi itara nathI paNa AtmA pAteja che. pAtAnuM svarga, narka, meAkSa ane saMsAra AtmA potAnIja meLe anAve che. anya koI sattAnA avalaMbananI tene jarUra nathI. mAtra potAnAja avalaMbananI tene apekSA che. pArakAnA prasAda ane kRpA athavA aprasAda ane akRpA AtmAnA hi tAhitamAM kAMIja Dakhala karavA zaktimAna nathI, pAte pAtAnI kRtivaDe je kAraNeA upajAve che tenA piraNAme-kAryAM te anubhave che. mahAvIra prabhunA A prAdha A zabdomAM bahu sarala ane sAdA bhAse che, ane tethI manuSya-samAja AvA dekhItA satyanI avagaNanA karatA hoya ema prathama daSTie mAnI zakAtu nathI, paraMtu A proAdhathI eka virodhI bhAvanA manuSya hRdaya upara anekavAra prAdhAnya bhAgave che ane tethI AtmAnA badhA dharmonuM samatAlapaNuM sacavAtu baMdha paDe che,
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 210 zrI AtmAnaMda prakAza A bhAvanA te prasAdavAdanI bhAvanA che. nirbaLa manuSyane tenI pitAnI sattAmAM vizvAsa hote nathI tethI te pitA karatAM kaI mahada sattAnI kalpanA karI tenA caraNamAM potAnuM zIra namAve che ane A saMsAranA paritApathI bacavA tenI kRpA mATe dInapaNe karagare che. manuSya hRdayanI nirbaLatAmAMthI udabhavatI A yAcakapaNunI vRni tenuM bahu ahita kare che, te tenI kapelI mahA sattA upara pitAno badho bhAra mukI de che. ane pite svapurUSArthathI rahita banI jAya che. pitAthI Itara sattA upara pitAnA hita mATe AdhAra rAkhavAnI A vRti jyAre amayardIpaNe vadhe che, tyAre manuSyanuM mukhya kartavya e sattAne rAjI rAkhavA bhaNuMja rahyA kare che. tenIja sevA arcanA pUjA karyA kare che. ane pote eka svataMtra vyakti che, evuM bhAna bhUlI jaI pitAnuM zIra jhukAvI prApta kartavyathI bhraSTa thAya che. A vRtithI manuSyane bacAvI levA mATe mahAvIra prabhue karmanI uparokta mahAbhAvanA vistArI jagane eka navA tatvanuM puna: bhAna karAvyuM hatuM ema hame mAnIe chIe. jena dharmanI karma phaleseTTI kAraNathI ja suvikhyAta che ane karmanA viSaya upara e kAraNathIja ATalI badhI uhApe e darzanamAM thaelI che. hame A sthaLe karmanA vibhAgo tenA peTA vibhAgo ane jaina graMthomAM pratita thatI bhaMgALa upara vivecana karavAnI IcchA dharAvatA nathI. hamane pitAne evA prakAranuM ati vivecana bahu prajanavALuM jaNAtuM nathI. kemake evA vagIkaraNothI manuSyanA sAmAnya jIvana upara bahu asara thatI jovAmAM AvatI nathI. karmanA keTalA prakAra che te kahevA karatAM kevuM karma kevA prakAre pravarte che ane AtmAnA kayA aMza upara asara kare che, enuM viveka ane buddhine anusaratuM vivecana vartamAna manuSya-jIvanane adhika upagI che. AthI mahAvIra prabhunA mukhya kathitAzayane- karmavAdane-sAmAnya janasamAjane upayogI thAya, tevArUpe kAMIka spaSTa karavA prayatna karIzuM. * paramAtmAnI sevA, pUjA-arcA karavI e AtmAnI nirmaLatA karavA mATe che. prabhunI bhakti, tenuM dhyAna te AtmAnI unnati mATe AlaMbana ane nimitta kAraNa che. tevA AlaMbana ane nimittAnI paNa prANIne jarUra che. AgaLa upara vadhavAne mATe paNa tevA nimittAnI jarUra paDe che. tethI ja jena darzanamAM paramAtmAnI pUjA, acAM bhakti karavA mATe pharamAna kareluM che. jethI tenI paNa jarUra che. hakIkata evI che ke eka vyakti kameM upArjana karato hoya ane tenA phaLa bhagavatI vakhate pIDAI du:kha pAmI dInapaNe paramAtmAnI pAse temAMthI dura thavA yAcanA kare ane karma karatI vakhate upayoga na rAkhe, have pachI paNa na karavAno vicAra na rAkhe che tevI mAtra upalaka prArthanA kare tethI prabhu koInA kama kApatA nathI. paraMtu teonA upadeza pramANe upayoga pUrvaka cAlavAthI zarUAtamAM tevA AlaMbano vaDe ane pachI AtmavIrya pheravavAthI karma kApI Atma mukta thaI zake che. menejara. For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kama mimAMsA. - pazcima taraphanA dezomAM karmanA niyamane (law of karma) kArya kAraNaal len (law of cause and effect ) 249191 (law of causation ) nA nAmathI oLakhAya che. amuka kAraNathI amuka kArya udabhavavuM ja joIe, e A sRSTimAM je niyama pravRta che, ene A dezamAM "karmane niyama" kahevAmAM Ave che. pazcimanA dezomAM tene "kArya-kAraNanA niyama" nI saMjJA apAya che. ekaja satyanI bhAvanAne ubhaya dezanA tatvavettAoe be judA judA nAmathI udezI che. paraMtu ekaja satyane amuka prakAranI saMjJA ApavAnI ritImAMthI te te tatvavettAonI aMtardaSTi ane jJAnanuM tAratamya ka95vAnI paddhati je kharI hoya te hamAre kahevuM joIe ke atratya mahAjano uparakta niyamane pazcima taraphanA tatvavettAo karatA sArI rIte samajelA che. kArya ane tenuM pariNAma judA nathI, paraMtu sAtheja che. karma (action) ane tenuM phaLa e be judI vastuo athavA bhAvanAo nathI, paraMtu ekaja che. e satyanA ApaNuM purvapurUSe sArI rIte jJAtA hovAthIja temaNe e satyane "karmano niyama" evuM nAma Apela hatuM. teo jANatA hatA ke e satyane karma ane temAMthI uddabhavavA yogya pariNAmane niyama" evI saMjJA ApavI e janasamAjane e satyanuM mAtra aradhuM darzana karAvavA tUlya che kemake karma ane tenA pariNAmane judA pADI zakAya tema nathI, tema teo sArI rIte jANatA hatA. karmanI (action ) sAthe tenuM pariNAma tAdAsyabhAve saMkaLAeluM che ethI mAtra "kama" nI saMjJAmAM "ka" " ane tenuM pariNAma" ubhayane samAveza thaI jAya che. amerikAno mahAtmA Emerson A satyane uttama prakAre oLakhI zakyo hota teNe eka sthAne kahyuM che ke "with every action its results are bound up" arthAta pratyeka karma sAthe tenuM pariNAma graMthIbhUta che. jema pANInI sapATInA bhAga ane taLIAnA bhAga vacce koI bhedaka lIMTI nathI paraMtu te ubhaya bhAga ekaja rUpe che. tema karma ane tenuM pariNAma e ubhaya ekaja tattva che. mAtra karma e pANInA sapATInA bhAganI peThe bAhAtatvarUpe che ane tenuM pariNAma e pANInA taLIAnA bhAganI peThe aMtartasvarUpe che. karma e vartamAnamAM" che ane pariNAma e "bhAvi" mAM che ema ApaNe ghaNIvAra anubhavIe chIe paraMtu e "vartamAna" ane "bhAvi " e pANInI sapATI ane taLIAnI mAphaka ekaja akhIla vastune bAdhAMtara dazya che ane te ubhaya ekaja saMjJAthI oLakhAvA gya che AthIja ApaNuM tatvavidoe " karma" e zabdamAM tenA pariNAmo paNa samAveza karyo hato ane karma ane tenA pariNAmane ekaja bhAvanAvaDe saMbodhI hatI. For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rIra zrI AtmAna prakAza. karma ane tenuM phaLa e eka ja vastu ekaja dazya, athavA bhAvanA che e satya ApaNe A kALa bhUlI gayA chIe. ApaNe dazya ane adazya evA vastunA be vibhAga karyA sivAya koI vastune joI zakatA nathI. paraMtu e khAmI ApaNI bAhyadaSTimAMthI udabhavelI che. vastuta: e baMne (visible and invisible) dazya ane adazya e banne eka ja vastunI be bAjuo che. jema ApaNe Takare ane tethI udbhavatA avAjane judA pADI zakIe nahI tema karma ane tenA 5riNAmane paNa judA pADI zakIe nahI ekaja tatvanA AviSkArarUpe che. ApaNe jyAre kaI karma karIe chIe tyAre te traNa vibhAgamAM vibhakta joIe chIe (1) te karmanuM pUrvakAraNuM arthAta te karmanI prerakabhAvanA (motive) athavA bhAvakarma. (2) te pUrvakAraNathI udabhavatuM vartamAna karma ane (3) te karmathI bhAvinAM pragaTavA yogya pariNAma tatvadaSTithI jotAM e traNe ekaja pravRttinA vibhAgo che. jema bhUta vartamAna ane bhAvi e ekaja kALatatvanI kalpita vaheMcaNI che. ane jema tevI kalpanAthI kALatatvanA kaTakA thatA nathI tema karmanuM preraka kAraNa, karma ane karmanuM pariNAma e ekaja pravRttinA kalpIta kaTakA che. karmane niyama" e vAkya ghaNuvAra brAntinuM kAraNuM thaI paDe che. jene samAjanA niyama" " sarakAranA niyamo" jJAtinA niyama" vigere niyama che tema karmanA paNa "niyama" che ema mAnavA tarapha ApaNe ghaNIvAra derAIe chIe. vastutaH tema nathI. uparokta sarva prakAranA niyama e eka prakAranI AjJAo (Commands) che. karmane niyama e kharA arthamAM-vijJAna daSTie "niyama" (Law) che. samAja, sarakAra ke jJAti tamane AjJA kare che ke "Ama kare" "tema kare", ane tema karavAmAM tame niSphaLa nivaDe te eka prakAranI manasvI zikSA kare che. jo ke A AjJAo naisargika niyamane anusarIne ghaDI kADhavAmAM AvelI hoya che, tema chatAM dezakALanI pracalita bhAvanAne anusaravA jatAM temAM pUrNaze naisargikatA sAcavI zakAtI nathI. kaI AjJAnA pAlananuM zuM phaLa ApavuM ane kaI AjJAnA anAdaranI zuM zikSA ApavI enuM dhoraNa samAja ke sarakAra, kudarata e pAlana ke anAdara mATe zuM inAma ke sajA karata e upara rAkhatI nathI, paraMtu pitAne vartamAnamAM zuM sagavaDa ke agavaDa e pAlana ke anAdaramAMthI uddabhavaze enA upara rAkhe che. tame pArakI jJAtinA manuSya sAthe khAnapAnAdi vyavahAra rAkhe te mATe kudaratane kAyado athavA karmano niyama kAMI sajA karatuM nathI kemake te vaizvika niyama ( universal law ) nI daSTimAM manuSyanA bheda nathI, te to manuSya mAtrane eka mAnava jAti (human race) rUpe oLakhe che. paraMtu samAja evA prakAranA vyavahAra mATe tamAre bahiSkAra ke daMDa kare che. For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir karma mimAMsA. 213 A zikSA e uparokta karmanuM sAhajIka pariNAma (natural result) nathI, paNa samAja potAnI sagavaDa khAtara e kRtinuM e pariNAma Ape che. tethI e niyama" nathI paNa AjJA" che. kudaratanI sRSTimAM athavA kaho ke karmanA kSetramAM (the realm of cansation) tevI AjJAone sthAna nathI. jema vijJAnanA niyamo acaLa ane sarvakAlIna che tema karmanA niyamo paNa acaLa ane sarvakAlIna che. ubhaya niyamo, vastutaH ekaja che. ekanuM pravartana sthaLa upara hoya che, bIjAnuM sUkSama sRSTi upara che. ubhaya kudaratI che-sahaja che-svAbhAvika che-vijJAnanA niyamonuM pravartana sthaLa sRSTi upara hevAthI amuka dazyane amuka dazya anusare che ema anekavAra avalekanathI siddha thaI zake che ane "karmanA niyamonuM " pravartana AtmAnA kSetra upara thatuM hovAthI kayA bhAvanuM zuM phaLa Ave che tenuM avalokana IndrIya vyApArathI banI zakatuM nathI, tethIja ApaNe karmanI gatine "gahana" kahIe chIe. kharI rIte te te paNa vijJAnanA niyamanI pekeja svAbhAvika che ane kaI bhAvanAnuM zuM phaLa maLaze e kahI zakAvA yogya che. paraMtu e sAmarthya jemaNe AMtara sRSTine dIrgha abhyAsa sevelo hoya che temane ja prApta thaeluM hoya che. ane te paNa pitAnAja saMbaMdhe kaI bhAvanAnuM zuM phaLa Avaze te sAmAnya rIte, kahI zake che, kemake pArakA aMtaHkaraNanA rAga dveSa ke baMdhAraNanI saMpUrNa aze, sarvajJatA vinA tene mAhItI maLI zakatI nathI. Ama hovAthI karmanA niyame, e vijJAnanA niyamenI mAphaka manuSya buddhinI maryAdAmAM AvI zakatA nathI. paraMtu eTaluM cekasa che ke ubhaya niyama ekaja dhoraNa upara pravarte che ane ekaja mahAniyamanA sthaLa sUkSma vibhAge che. manuSya dhAre to samAja vagerenA niyamane toDI zake che ane chatAM te mATe TharAvelI zikSAmAMthI kadAca bhAgI chuTI paNa zake che, kudaratane niyama manuSya teDI zakato nathI. kadAca anAdara kare khare paraMtu te anAdara mATe uddabhavavA yogya zikSAthI bhAgI chuTI zakato nathI. amuka saMyogo athavA paristhitine amuka pariNAma anusare che ane temAM anyathA thAyaja nahIM enuM nAma kudaratI niyama kahevAya che. e niyama tamane amuka karavAnI ke na karavAnI AjJA athavA nirdeza karate nathI. paraMtu jo tamAre amuka pariNAma joItuM hoya to amuka kArya kare ema kahe che. ghauM vAvavAthI ghauM laNAya che, java vAvavAthI ja pAke che ema kudarata tamane kahe che. paraMtu bemAMthI zuM vAvavuM e tamane kudarata hukama karI zakatI nathI. ubhayamAMthI tamane pasaMda hoya te vAve. paraMtu vAvyA pachI ekane badale bIjuM maLe e AzA rAkhavI vyartha che. kemake manuSyakRta niyamanI peThe kudaratanA niyama pari. For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 214 zrI AtmAnaMda prakAza, vartanazIla ke kSaNika nathI. alabata tamane zuM lAvavuM tenI pasaMdagI athavA svAtaMtrya e niyama prathamathI ja Ape che. paraMtu pAchaLathI temAMthI bIjuM pariNAma tame mAgo te kudarata tamane kaI rIte ApI zake nahIM. tamane ghauMnI IcchA hoya to bAjare athavA maga vAvavA e taddana nakAmuM che. ghauM vAvyA pachI ghauMnA parizumathI tame kaI rIte nAzI chuTI zake tema nathI. A acaLa, sthIra niyamane ame karmane mahA niyama kahIe chIe. "vAve tevuM laNe" e atyaMta sAdA ane saraLa niyamanuM rahasya jyAre vicArIe chIe tyAre Azcarya nimagna thayA vinA rahevAtuM nathI. sthaLa sRSTi upara prarvatato A acaLa niyama jyAre mananA sUkSma pradeza u. para ApaNe kheMcI jaI tenuM te pradeza uparanuM pravartana vicArIe chIe tyAre tyAM paNa e niyama eja prakAre kArya kare che. ema mAnavAmAM koI bAdha Avata nathI. sthaLa ane sUkSma e akhalita saLaMga saMbaMdhavALI sRSTio che ane te sarva upara ekaja mahAniyamanuM Adhipatya che, ekaja niyama satata, nitya avikArya rUpe ubhaya sRSTi upara sAmrAjya bhogavI rahyo che, (as below so above ) (jema AMhI tema tyAM) e keI yurapavAsI mahApurUSanuM kathana kharekhara satya che. tamAre je sRSTi upara je pariNAma ISTa hoya tevI sAmagrI tyAM ekatra kare ane emAthI je phaLa uddabhavavA gya che. tenAthI tamane keAI sattA vimukha rAkhI zake tema nathI, paraMtu te sAthe e paNa kharuM ke eka pariNAmane yogya sAmagrImAMthI bIjA prakAranuM pariNAma tamArI game teTalI yAcanA chatAM te ApI zakatuM nathI. acaLatAnI sAi ghAtakIpaNuM raheluM ja che. niyama che tyAM dayA hotI nathI. kRpA ke prasAdane tyAM avakAza nathI. je tema hoya te e niyama acaLa ane sthIra kahI zakAya nahIM. acaLa ane sthIra na hoya te kaI sAmagrImAMthI kayuM pariNAma Avaze eno nirNaya banI zake nahIM ane tema chatAM manuSyane sarva purUSArtha aTakI paDavAne. kudarata evI krUra ane ghAtakI che eja ame tenI dayA ane nyAya-prIyatA lekhIe chIe. e satA je dayAvAna ane nabaLA haiyAnI hota to pitAno niyama manuSyonI karUNAmaya AjIjIthI haravakhata palaLI jaI pheravI nAkhata ane tema chatAM kaI kRtimAMthI athavA sAmagrImAMthI zuM phaLa ApavuM tenuM kAMI paNa cokasa eka sarakhuM cheraNa raheta nahIM. sarva prakAranA pariNAme sukharUpa ke du:kharUpa phaLa manuSya potAnI ja kRti vaDe meLave che. e satyanuM vizvane darzana karAvavAmAM prabhu mahAvIranA jIvananuM pradhAna sArthakya hatuM. e vijJAnasiddha, zAstrasiddha ane anubhavasiddha niyamamAM uccatara satA Dakhala karavA zaktimAna nathI. e satya jyAre jyAre bhUlI javAya che, For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kama mimAMsA. 215 tyAre tyAre mahAvIra sarakhA Izvara keTInA tanuone prAdurbhAva thaI vizvane e parama suMdara satyanA puna: lAbhane yoga bane che. kudaratanI kaI sRSTimAM kRpA ke prasAdane sthAna nathI evuM DiDiMma nAdathI jaina darzananA mahAtmA prabhu mahAvIre jagatane pradhyuM che. keI keIne sukha ke duHkha upajAvI zakavA samartha nathI. eka nAnI kaDIthI laI eka cakravRti nRpati paryata jene jene jyAre jyAre je je sukha duHkha prApta thAya che te sukha du:kha temane pitAnI yogya athavA agya kRtIthIja maLeluM hoya che temanuM karma ja temanA te sukhadukhanuM kAraNa hoya che. anya kAMI hetubhUta hotuM nathI je kRtimAMthI je phaLa maLavA yogya che temAMthI deva ke rAkSasa, manuSya ke Izvara, pazu pakSI, kITa ke jaMtu ke bhAgI chuTavA samartha nathI ja je dukhane lAyaka nathI tene dukha AvatuM ja nathI. je manuSya potAnA khetaramAM ghauM vAvI ghauMnAM pAkanA pariNAmane lAyaka banyA che tene baMTI ke bAvaTAnuM pariNAma AvatuM nathI du:khane lAyaka kRtinA bija jeNe vAvelA che tene te te prakAranA phaLathI bacI zakAtuM nathI. khrIstI dharmanA mahAtmA jesasakITe kharU kahyuM che ke (Be not deceived, God is not mocked whatever a inan Soweth that shall he also reap) arthAta "brAMtivaza thAo nahI, InavarI nyAyane tame murkha banAvI zake tema nathI. manuSya je je vAve che teja laNe che" A satya manuSya bhUlI jaI ghaNIvAra eka kalpita mahA sattA AgaLa, je kRtimAMthI je phaLa maLavuM joIe te kRtimAMthI te phaLa na maLavA ane kAMI bIjuja maLavA karUNusvare prArthanA kare che. ane e acaLa niyamane potAnA saMbaMdhe jarA pheravI nAkhavA vinave che mukhe brAntivaza manuSya? - tamArI kRtinA pariNAmamAMthI bhAgI chuTavAno prayatna niSphaLa che. ane te te kRtinA pariNAmanI Apatti tamArA upara na thAya e arthe kaI mahAsattA AgaLa AMkhamAM AMsu lAvI dayAmaNuM mukha karavuM te paNa vyartha che. pUrve ane gya kRti karI hoya to ane tenuM pariNAma udayamAM AvI gayuM hoya to siMhanI mAphaka maradAIthI te dukharUpa bhegavI lyo. paNa bakarAnI mAphaka AraDavuM e yogya nathI. uccatara sattA AgaLa tamAruM dukha dura karavA mATenI AjIjI zA mATe kare che? te sattAnA hAthamAM te nathI. je kAMI che te tamArA hAthamAM ja che. tame eka svataMtra ane amuka maryAdAmAM mukta AtmA che tamAruM prathama vyakitatva che. purUSArthane avakAza che. ane kaI kRtinuM zuM phaLa maLavA yogya che te nyatAdhika aMze samajo cho pachI je karmanuM je phaLa AvavuM ghaTe che te na AvavAnI ane na ghaTatuM phaLa AvavAnI bevakuphAI bharelI prArthanA karI zA mATe herAna thAo che? tene badale prathamathIja karma karatI vakhate vicAra rAkhI tenuM phaLa maLavA vakhata na Ave tema karavuM joIe tevI prArthanAne badale teoe zI rIte mokSa For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAna prakAza, sAthe, karmanI nirjarA zI rIte karI tevA te padane pAmyA tenI ciMtavanA tenuM svarUpanuM dhyAna karavuM ane tevI prArthanA karavI joIe. manuSyo eka tadana sAdA ane saraLa satyane kema bhUlI jAya che ane avaLe raste caDhI jAya che tenAM daSTAMtanI zodhamAM tame hote te ahIja che. "kama tevuM phaLa" e suMdara satya bhUlI jaI manuSya IcchA pramANe phaLa meLavavAne che laI beThA che, ane devaLomAM e murkhAI bharelI prArthanAone ucca svare pokAra karI rahyA che. mahAvIra prabhue kaI sthAne ema nathI kahyuM ke mArI prArthanA karaze te huM amuka agya karmamAMthI udabhavavA gya pariNAmane parihAra karIza ane kAMI bIjuM ja tamane ISTaphaLa ApIza. temaNe jagane karmane mahA niyama samajAvI "kRti tevuM phaLa" nuM svarUpa samajAvyuM che. ane te hakIkata dhyAnamAM laI teonuM AlaMbana grahI aneka manuSyo tevA upadezathI mukta thAya che Ama chatAM hajAre jene ata:karaNamAM eja prArthanA pUjAkALe rahyA karatI hoya che ke amane amuka maLo ane amuka na maLe baMdhuo? te maLavAnuM ke na maLavAnuM, jene tame prArthanA karI rahyA che tenA hAthamAM nathI to pachI zA mATe evI ayogya mAgaNIo kare che ? e prabhue to tamane spaSTapaNe kahyuM che ke AtmAja pitAnA svarga ke narkane, saMsAra ke mokSane, sukha ke du:khane kartA che. je e pariNAma temaNe pitAnA hAthamAM rAkhyuM hota to teo ema kahevAne badale Ama kaheta ke "tamane je ThIka paDe te AcaraNa karaje, paNa mArI prArthanA ane khuzAmata hamezA karatA raheje eTale huM tamane dhAreluM phaLa ApIza." paNa prabhue tevuM kazuM kahyuM nathI. teo karmanA niyamane yathArtha svarUpe samajatA hatA ane tethI jagatane potAnI tevI prArthanA karavAnuM kahyuM nathI jene je pariNAma ISTa hoya tevuM pariNAma lAvavAne cagya karma karavAnuM kahyuM hatuM ane aneka AtmAnI mukti thAya te spaSTa upadeza Ape hate. chatAM loke rasto batAvanArane laI paDyA che. teo karavAnuM che te karatA nathI. je phaLa temane ISTa che te phaLane upajAvanArI kRti karatA nathI. paNa rasto batAvanAra upara potAnA tAraNo badho bojo nAkhI pate te pitAnI (saMsAra vRddhinI) nitya kRti karyo jAya che. kharekhara mahAvIra prabhue "karma tevuM phaLa" samajAvatI vakhate AvuM 5riNAma nahIMja dhAreluM hoya? je sukha dukha ke je phaLa manuSya pitAnI kRtithI utpanna na karyuM hoya ane jene mATe te lAyaka na hoya evuM eka paNa phaLa manuSyane Aja paryata maLyuM nathI e vAta ni:saMzaya che. ane have maLavAnuM paNa nathI e bInA paNa teTalI ja saMdeha vinAnI che. zuLIe caDhanAra, phAMsIne lAkaDe laTakanAra, tapane meDhe uDanAra, zamazerathI kapAI maranAra, agnimAM baLI maranAra ke pANImAM DubI janAra e sarva pi For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir karma mimAMsA. ra17 tAnuM mRtyu potAnI ja kRtithI utpanna kare che. evA prakAranA mRtyunAbIja temaNe avazya pUrve vAvelAja hoya che. temane te vAvyAnI vartamAnamAM khabara nathI hotI tethI kadAca teo kudaratanA ghare aMdhera kalpe te paNa vastuta: tyAM e gheTALo cAlato nathI. athavA ekane maLavAnuM bIjAne ke bIjAnuM trIjAne bhUlathI maLI jatuM nathI. AMdhaLA, lulA, rAgI, muMgA ke keDhIAe pitAnI ja kRtithI te te sthiti upajAvI hoya che. nirdhana, putrahina, gharabAra rahita ke strI vinAnA manuSyone kaI bIjAe tevA banAvyA nathI, pote ja potAne tevA banAvyA che. teja pramANe zrImAna, sattAvAna ane sukhI manuSyanA upara keIe pakSapAta karI tevA banAvyA hotA nathI, paNa temaNe pitAnI kRti vaDe pitAne tevA saMgemAM mukyA che. karmanA apratihata niyamane anusarIne ja teo sarva pitapotAnI vartamAna sthitImAM AvyA hoya che. e niyamanI sANasImAMthI kaI bacyuM nathI ke koI bacanAra nathI. mahAvIra prabhunA A upadezane game teTalI vAra punaH puna: kahIe to paNa punarUkti doSanuM kalaMka lAgatuM nathI, e satya parama suMdara che. parama maMgaLa che. hamArI kRti ane temAMthI maLavA yogya phaLa vacce keI ADakhIla na kare enA jevuM saubhAgya kayuM hoI zake? anyathA hota to hamane purUSArthane avakAzaja na rahate ane keAI manasvI sattAnA taraMganA bhegA thaI paData. paraMtu tema nathI eja ApaNuM dhanyabhAga che. manuSyoe e nizcayane potAnA aMtaHkaraNamAM satata ArUDha rAkhavo ghaTe che ke "mane sukha ApanAra ke du:kha ApanAra keI nathI paNa huM poteja chuM. mArI ane rogya kRti vinA mAre vALa vAMke karanAra keIja nathI." e nizcayamAMja manuSyanuM vAstavabaLa samAeluM che. eTalAja mATe mahAvIra deve AtmAne nizcayathI pitAneja sarva devonA adhipati rUpe siddha samAna kahyo che. manuSyanI nirbaLatA bIjA upara potAnA sukhadukhane AdhAra rAkhavA prere che. A aniSTa pariNAmamAMthI ugAravAte mahAprabhue samajAvyuM ke "manuSyo ? tame vAvo tevuM ja laNaze." Ama che to pachI ApaNe bIjA upara AdhAra na rAkhatA ApaNA uparaja rAkhavo ghaTe che. duSkALa, dharatIkaMpa, lega, jaLanI rela, jyALAmukhInuM phATavuM, meTI Age e sarvene karmaphaLa pradAyI sattA lAyakamanuSyone lAyakaphaLa ApavAja mokale che pracaMDayuddhano dAvAnaLa paNa eja phaLapravartaka sattA saLagAve che. ApaNI a5STine kadAca ema bhAse che ke emAM lAkho ane kareDo, nirdoSa lene kaccaDaghANa vaLI jAya che temAM kudaratane nyAya kayAM che? paraMtu je phaLane mATe je prANI lAyaka che tene teTaluM tevA prakAranuM pariNAma ApIne e sattAne vega virame che Aga jeTaluM bALavAnuM vyAjabI hoya che teTaluM ja bALIne karmasattAnI preraNAthI pAchI zamI jAya che. lega jeTalA taLuone vinAza sAdhavA Avelo hoya che For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 218 AtmAna prakAza teTalAneja nAza karI thaDe paDe che. yuddha paNa jeTalA manuSyano saMhAra karmaphaLa pradAyI sattAnI daSTie yogya hoya teTaleja karI baMdha paDe che. dharatIkaMpa ke jvALAmukhI, rela ke duSkALa jeTalA dezane ujaDa karo vyAjabI ghaTe che teTaleja ujaDa karI adazya thAya che. vividha yuktiovaDe surakSita karelA ghare kSaNamAM bhasmIbUta thAya che ane jenuM rakSaNa karanAra kaI hotuM nathI evuM ekAda jhuMpaDuM bacI javA pAme che. kAraNa eja che ke e surakSita graha baLavAne ane jhuMpaDuM nahI baLavAne yogya hatuM. agyane yogyanI ane yogyane ayogyanI Apatti thatI nathIja. Akho divasa legathI bacavAnI vetaraNa karyA karanAra ane dIvasamAM dazavAra plegabAdhaka davA pInArane lega TeTa pakaDe che ane pleganA vAtAvaraNanI madhyamAM rahetI DezIne vALa paNa vAMke thato nathI. e sarvanuM kAraNa spaSTa che. ane te eja ke jyAM jyAM je je thavuM yogya che ane jenA kAraNe pUrve racAyA che tyAM tyAM tevuM tevuM avazya thAyaja che. AtmAne jyAre karmaphaLadAtrI sattA gya samaya thaye phaLa ApavA ughukta thAya che tyAre karaDe manuSya te phaLathI ugAravA tamAre hAre dhAya paNa kAMIja te lekhe lAgatuM nathI. ane AkhuM vizva tamArUM buruM karavA eka saMpa karI tamArI pAchaLa paDayuM hoya chatAM aMtarAtmAthI tame rakSAelA ho to tamane kazuM ja thavAne saMbhava nathI. sarva prakAranI kAraNa sAmagrI e aMtarAtmAnA kSetra upara racAya che, ane phaLa paNa tyAMthI upaje che. mAranAra ke jIvADanAra AtmA ja che. nirdhanatA, vyAdhi, mRtyu e AtmA potAne mATe pote ja potAnI kRtivaDe upAje che. AtmA jANe ajANye tevA pariNAmane egya kRti karI te te phaLa meLavatA hoya che. punaH puna: eja vAta prabhu mahAvIre prabodhI che ke ApaNe ApaNane pitAneja ugArI zakIe chIe. ApaNe bIjAne ke bIjA ApaNane ugArI zakatA nathI. ApaNe ApaNuM potAnuM duHkha TALI zakIe chIe. ApaNe bIjAnuM ke bIjA ApAruM duHkha TALI zakatA nathI. eTaluM che ke ApaNe bIjA athavA bIjA ApaNane sukha meLavavA ane duHkha TALavA zuM kRti karavI yogya che tenI samajaNa-bodha-upadeza ApI zake. satkarmamAM parasparasa utsAha ApI zakIe, duSkarmano tyAga karavA cetavaNI ApI zakIe. A karatA adhika eka manuSya bIjAnuM kazuM ja hitAhita karavA samartha nathI. ApaNe bIjAnA upara je kAMI upakAra karI zakIe te eTaleja ke sAmA manuSyane pitAnA aMta:karaNamAM uttama phaLane pragaTAvanArI bIjaka sAmagrI vAvavA bhalAmaNa karI zakIe. ane ApaNuM cAritrya ke naitika prabhAvathI tene sanmArge vALavAnI chApa pADI zakIe. tenuM du:kha TALavAnI ke sukha ApavAnI ApaNAmAM tAkAta nathI. paNa te kaI kRti vaDe ISTa lAbha ane aniSTa pari For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir wwwww zrI jaina zvetAMbara kenapharansanuM dazamuM samelana 219 hAra karI zake tene rasto batAvI zakIe. eka manuSya bIjAne pitAnI sAmagrI samapI zakato nathI athavA anubhavAvI zakato nathI. jenuM hadaya pitAnI karmaphaLa sattAnA prabhAvathI du:kha bhogavavA cAgya banyuM che tene sukhane anubhava karAvI zakavAnA nahIM ja. kemake sukhanuM utpatti sthAna tenA hRdayamAM che. ane jyAre tyAM sukhanubhavane yegya kAraNa nathI tyAre bahArathI tenA upara vaLagADavAmAM AvatA sukhanA sAdhane tene sukhanuM bhAna karAvI zakatA nathIja. aMtarAtmAne je je phaLa ApavuM iSTa hoya che temAM pheraphAra karavA keI samartha nathI. je kAMi sAmarthya che te eTaluM ja ke sUkSma pradeza uparanI kAraNa sAmagrImAM pheraphAra karavA salAha ApI tene sanmArgamAM vALavA sucavI zake. karmanA niyamanI A acaLatA ane ameghatA joI ghaNA ajJAna manuSyo bhaDakI uThe che ane kahe che ke A vizvamAM manuSyane svAtaMtrya jevuM kazuM ja nathI. manuSya cAre taraphathI karmanI sAMkaLathI sajajaDapaNe saMkaDAelo che, ane karmasattAnA dabA mAM cotaraphathI jakaDAI gayo che vastuta: tema nathI. manuSya amuka maryAdAmAM eka svataMtra vyakti che (Free agent) che. A svAtaMtrya kevA prakAre ghaTI zake che. ane karmanA niyamanI acaLatA sAthe e svAtaMtryane samanvaya kevI rIte hoI zake te AgalA aMkamAM jaNAvIzuM. (apUrNa.) lekhaka-abhyAsI. dazamI zrI jaina zvetAMbara konpharansa muMbaImAM tA. 21-22-23 eprIla, caitra vadI 45-. gayA varSamAM zrI sujAnagaDha bharAyela navamI kenpharansamAM AmaMtraNa karyA mu. jaba A vakhate uparanI tArIkhe alabelI muMbaI nagarImAM ukta pariSada bharavAnI AmaMtraNa patrikAo bahAra paDI gayela che. A vakhate vaDodarA nivAsI DAktara bAlAbhAI maganalAla nANAvaTI ela. ema. enDa esa. jeo gAyakavADa sarakAranA cIpha meDIkala ophIsara che, teoe pramukhasthAna levAnuM svIkAryuM che. rIsepazana kamITInA pramukhazeTha kalyANacaMda bhAgyacaMda jhaverI ane sekreTarIo tarIke rA. rA. makanajI juThAbhAI mahetA ane motIcaMda gIradharalAla kApaDIyAnI nImaneka karavAmAM AvI che. sivAya zumAre vIza upapramukhonI paNa nImaka karavAmAM AvI che. sivAya maMDapakamITI, bhejanakamITI, utArAkamITI, TIkITa kamITI vigere kamITIo paNa nImAI gaI che. laTIyara kamITInI nImanoka thaI che, jemAM pramukha zeTha narotamadAsa bhANajInI nImaneka karavAmAM AvI che. volaTIyara kamITInA nImAyela pramukha ghaNuja bAhoza ane zAMta che, jeo potAnI kArakIdI mATe suprasiddha For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 220 zrI AtmAnaMda prakAza che. volaTIyara suparInaTenDenTa tarIke bareDIyA vADIlAla delatacaMdanI nImaneka karavAmAM AvI che, jeo muMbaI zaheranI polIsakhAtAmAM eka adhikArI hovA chatAM zAMta ane mIlanasAra che, je nimaka cogya thayela che. vaLI regyulesana DrAphaTa (viSaya carcavAno kharaDA)nI kamITInI nImaneka thayela che, jenA pramukha zeTha lakhamazI hIrajI misarI ane sekreTarI tarIke rA. rA. mehanalAla dalIcaMda dezAI tathA bareDIyA umedacaMda dolatacaMdanI nImanoka karavAmAM AvI che, teo taraphathI nakkI karelA rejyulezanane kAca kharaDe dareka sthaLe mokalavAmAM Avela che, je vAMcatA dareka viSaye AdaraNIya ane kharekhara carcavA jevA che ane samAja bhaviSyanI unnatinA bIjarUpa che. kemanA hitanuM vicAra karanAruM, ane samAjanI unnatinI naukA samAna A maMDaLa badhI rIte AvakAdAyaka che. A maMDaLane dareka manuSya (jaina baMdhuoe) potAnI buddhine, paisAne ane vakhatane bhega ApI sarva prakAre sahAyaka thavuM joIe. sarvee temAM bhAga laI pUrNa lAgaNI batAvavI joIe. ane tema thatAM sarvanI sahAya ane sarvanA kAryone saravALe kenpharansa karyuM che, ema aMta:karaNapUrvaka mAnavuM manAvavuM joIe. A vakhate bharavAmAM AvatI kenpharansanuM sthaLa AkhA hiMdanA jaina baMdhuone bevaDI rIte lAbhakAraka che. vyApArane saMbaMdha A zaherane sarva sAthe hovAthI A maMDaLamAM bhAga levAze, ane potAnA vyApArAdi kAryo paNa thaze. jethI jema bane tema vadhAre saMkhyAmAM avazya jaina baMdhuoe hAjarI ApavI-bhAga le. game te kAraNathI matabheda hoya to dura karI, temanA hitanA aMge thatA A uttama kAryamAM avazya bhAga leze. sUkata sUktAvalI (sugama bhASA anuvAda) (gatAMka pRSTa 185 thI zarU.) (lekhaka-zAMtamUrti kapUravijayajI mahArAja) sukhadAyI sajjanatA Adara." 61 kopAyamAna thayelA kALA nAganA mukhamAM hAtha ghAlavo sAre, jAjvalyamAna agni kuMDamAM jhaMpApAta khA sAre, ane bhAlAnI aNI jadI peTamAM khosI devI sArI, paraMtu sujJa janee sakaLa ApadAnA sthAnarUpa durjanapaNuM AdaravuM sArUM nahiM. 62 sajajanatAja jazane jamAva kare che, temaja svazreya, lakSmI ane mokSa For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sUktamuktAvalI. rarA paNa meLavI Ape che. tema chatAM huM pAmara jIva! tuM je durjanatA Adare che te te ulaTuM levAnuM devuM kare che. eTale jaLa siMcavA vaDe meLavI zakAya evA dhAnya-kSetramAM agni mUke che. sajajanatA vaDe meLavI zakAya evA yaza lakSamI ane mokSAdikanI prApti durjanatA AdaravA vaDe kadApi prApta thaI zakeja kema? 63 sajajanatAvaMta janane kadAca nirdhanapaNuM hoya to paNa sAruM paraMtu durjanatAvALA niMgha AcaraNavaDe vizALa lakSamI pedA karI hoya te sArI nathI ja kemake pariNAme suMdara-sukhadAyI evuM svAbhAvika durbaLapaNuM paNa zobhe che paraMtu pariNAme duHkhadAyI evI sajA pramukha vikArajanita sthalatA zobhatI nathI. sajA pramukha vikArajanita sthalatA jevI niMdya AcaraNuvaDe prApta karelI ane skUla draSTivaDe dekhavAmAM-mAnavAmAM AvatI vizALa lakSmI je pariNAme ati duHkhadAyI nIvaDe che. 64 sajajanatAnuM lakSaNa zuM ema pUchavAmAM Ave tenuM samAdhAna ke je pArakAM dUSaNa khele (kathe) nahi, alpa mAtra paNa anyanA guNa uccare-anumade, pArakI samRddhi joI saMteSa dhare (rAjI thAya); ane parapIDAne dekhI zeca dhare (dilagIra thAya); Apa prazaMsA na kare, nyAya-nIti taje, ucitatAnuM ullaMghana na kare, vaLI kaTuka-kaThora vacana keIe kahyAM chatAM tenA upara rIsa na kare-kSamAM rAkhe evuM udAra caritra sajajanenuM hoya che. ukata lakSaNa jemanAmAM lAbhe temane sajajana samajavA. sajajanatAvaDeja jIva dharmane bane che; jyAMsudhI sajanatAja AvI nathI tyAMsudhI dharmakaraNI lekhe lAgavI muzkela che ema samajI sarva sukhanA mULarUpa zuddha dharmanI yogyatA prApta karavA mATe paNa sajanatA prApta karavI ucita che. jevA tevAne saMga tajI guNIjanone saMga kare." 65 guNIjanene saMga tajI, je matihIna kalyANanI IcchA kare te dayAhInane jema dharmanI IcchA, nIti rahitane yazanI IcchA, pramAdIne paisAnI icchA, prajJA-buddhi rahitane kAvya karavAnI IcchA, samatA ane dayA rahitane tapane lAbha levAnI IcchA, buddhi rahitane zAstrapaThananI IcchA, cakSu rahitane vastu dekhavAnI IcchA ane asthira cittavALAne dhyAnanI IcchA thAya tenA jevI (satsaMga rahita ne kalyANanI IcchA) vyartha samajavI. 66 uttama guNajanene samAgama manuSyane zuM zuM Icchita lAbha nathI pedA karI Apate? satsaMga kumatine hare che, mehane bhede che, viveka jagADe che, saMtoSa Ape che, nIti pedA kare che, guNene vistAre che, (vinItatA-namratA lAve che), For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 222 zrI AtmAnaMda prakAza. yaza kIrtine phelAvo kare che, dharmane dhAre che ane durgatine pheDe che. A badhe prabhAva satsaMgane jANa. 67 he zANA citta! je tuM bahu buddhi meLavavA, ApadAne dura karavA, nyAyamArgamAM pravartAvA, jaza pAmavA, pApaphaLane rokavA ane svarga tathA mokSanI saMpadA anubhavavA IcchatuM hoya te guNIjanene saMga Adara. 68 je nirguNa-guNahInane saMga mahatvane lepa kare che, udayana asta kare che, dayArUpa udyAnane pheMdI nAkhe che, kalyANane bhedI nAkhe che, dubuddhine vadhAre che ane anyAyane uttejana Ape che, tene Azraya kalyANanA athajanene karavA yogya kema hoya? naja heya. nIca-nAdAnanI saMgatithI aneka prakAre hAnija thAya che. ema samajI nIca saMgati tajI satsaMgatija sevavA lakSa rAkhavuM. indriyane mekaLI nahi mUkatAM kAbUmAM rAkhatA rahe." 69 je indriA AtmAne ubhAge laI javA uddhata ghoDAo jevI che. kRtyAkRtya saMbaMdhI vivekarUpa jIvitane haravA kALA nAga jevI che, ane punyarUpa vRkSane khaDakhaMDa karavA tIrNa kuhADA jevI che te vratanI maryAdA toDI nAMkhanArI indriyane jItI tuM kalyANabhAgI thA. 70 je Indriye pratiSThAne lepa kare che, nItinuM dhoraNa bagADI nAMkhe che, akRtya karavA buddhine prere che, svecchA mujaba vartavAmAM rAga vadhAre che, vivekanI ujatine vinAza kare che, ane ApadA upajAve che. e rIte aneka deSanA sthAnarUpa te Indriyene tuM vaza kara. 71 hAya te mana bhaje, grahavAsa taje, sarva AcAra cAturya se, gacchavAsamAM raho athavA vana madhye vase, siddhAnta paThana kare, athavA tapa tapa, paraMtu jyAM sudhI kalyANarUpa vanavRkSene bhAMgavA mahAvAyu samAna IndriyonA samUhane jItavA lakSa AvyuM nathI tyAM sudhI pUrvokta maeNna vratAdika saghaLuM rAkhamAM homelAM jevuM jANavuM. 72 dharmane vaMsa karavAmAM mukhya, satya jJAnane AcchAdana karanAra, ApadAne vistAravA samartha, du:kha utpanna karavAnI kaLAmAM pAragAmI, vaLI nize sarva annakSaka, AtmAne ahitakArI, anyAya mAge atyaMta gamana karanAra, yatheccha vartanAra, ane avaLe mArge cAlanAra evI indriya samUhane jItyA vagara jIvanuM kalyANa thatuM nathI. lakSmIne capaLa svabhAva samajI tene sadavyaya kare." 73 lakSmI, nadInI pere nIcI vATe vahe che, nidrAnI peThe jJAna-caitanyane For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vata mAna samAcAra. 2273 mUti kare che, madirAnI pere maDha-ahaMkArane vadhAre che, dhUmADAnA goTAnI pere adha karI mUke che, vIjaLInI pere capaLatAne bhaje che, agnijavALAnI pere tRSNA vadhAre che, ane kulaTA nArInI pere svecchA mujaba pharyA kare che. 74 gAtrIyA jenI spRhA kare che, cAra loko cArI kare che, rAjAe chaLa joi khuMcavI le che, agni kSaNamAtramAM mALI nAMkhe che, pANI ThumAvI de che, dharatImAM dATavu yakSA haThathI harI le che, ane durAcArI dIkarA vaNuDDI nAMkhe che tevA parata Mtra dhanane dhikkAra paDA. 75 dravyanA athI evA paMDitajanA paNa zuM zuM kaSTa sahana karatA nathI teo nIcanI paNa khuzAmata kare che, tathA temane nIcA vaLIne namana ( majarA ) kare che. nirguNI zatrunA paNa mukataka ke guNu va ve che, ane kadara vagaranA mInI paNa sevA karavAmAM kheda lAvatA nathI. svA 76 jANe samudranA jaLanA sasathIja hAya tema lakSmI nIca pratye jAya che, kamalanInA saMsargathIja pagamAM kAMTA vAgyA hoya tema koi sthaLe paga mUkatI nathI ( TakatI nathI ), ane viSa sAthe vasavAthIja hoya tema manuSyeAnA jJAna caitanyanA ekAeka nAza kare che, ema samajI guNI janAe lakSmIne dharmasthAnamAM joDIne ( punya mAge khacI ) tenu phaLa levuM. ' pAtra--supAtra dAnanA prabhAva, ' 77 supAtramAM dIdheluM uttama nyAyApArjita dravya saMyamanI vRddhi kare che, vinaya guNune khIleve che, jJAnane ajavALe che, samatA rasane poSe che, tapane prakhaLa kare che, zAstra paThanane jora Ape che, punyane utpanna kare che, svarganAM sukha Ape che ane anukrame meAkSa lakSmI paNa meLavI Ape che. apUrNAM. vartamAna samAcAra. nyAyAMbhAnidhi jagaddaupakArI zrImad vijyAnaDhasUri ( AtmArAmajI ) mahArAjanA paTTadhara zrImAna AcArya mahArAja zrI vijayakamalasUrizvarajI mahArAja tathA maheApAdhyAya zrImad vIravijayajI mahArAja tathA temanA ziSya jyAtiSa zAstravizArada zrImAna panyAsajI zrI dvAnavijayajI mahArAja vigere maLI 13 ThANA aneka sthaLe vihAra karI aneka sthaLe upakAra karatA hAla zrI khaMbhAta zaheramAM padhAryAM che. ukta AcArya mahArAja zrImad vijayakamalasUrIrakSara mahArAjanA vidvAna ziSya ke jeo eka kharekharA vyAkhyAnakAra ane bhASaNa karavAnI sArI zakti dharAvanArA vidvAna zrI mAnmunirAja zrI labdhivijayajI mahArAje tA. 17-3-1916 nA rAja khaMbhAta jaina zALAmAM zrImAn panyAsajI mahArAja zrI dAnavijayajI mahArAjanA pramukhapaNA nIce "manuSya kartavya" e viSaya upara bhASaNa For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org huM 2 zrI AtmAnaH prakAza. ApyuM hatu' je ghaNuM ja asarakAraka hatu. jemAM aneka manuSyA jaina ane jainetarAe bhAga lIdheA hatA. te purU thayA pachI teonA ziSya munirAja zrI gabhIravijayajIe sAta vyasana upara bhASaNa ApyuM hatuM. bhASaNA purA thayA khAda sarvanA AbhAra mAnatA sabhA visarajana karavAmAM AvI hatI. ( maLeluM. ) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir graMthAvalokana. " praneAttara saMgraha. ' nyAyAMbhAnidhi zrImad vijayAnaMdasUri ( AtmArAmajI ) mahArAje kalakattA ezIyATIka sAsAyaTInA sekreTarI DeAkatara heAnalanA praznAnA ApelA uttarAno samAveza A graMthamAM karavAmAM AvyA che. jaina dharma sabaMdhI keTalAka tattvajJAnanA praznanA ukta DeAkatara hAlanA puchavAthI tenA javAe eTalAbadhA sarala rIte ApavAmAM AvyA che ke AvA eka itara dharmanA yurApIyana vidvAnane sASa thavA sAthe ukta mahAtmAnI aparimita prazaMsA karelI che, jethI A buka kharekhara tattva jijJAsune vAMcavA jevI che. AvA graMtha jaina samAjane ati upayeAgI hAvAthI zrIpravartta kajI mahArAja zrI kAntivijayajI mahArAjanA ziSya munirAja zrI bhakitavijayajI mahArAje sakalanA karI pragaTa karavA icchA jaNAvavAthI varateja nivAsI kAnTrAkaTara bhAvasAra gAMDAlAla mAnasaMge potAnA svavAsI priyaputra maganalAlanA smaraNArthe zrIjaina AtmavIra sabhA-bhAvanagara mAraphate chapAvI prasiddha karela che, je mAtra bheTa ApavAne mATeneja prayatna che. sAdhu, sAdhvImahArAja jJAnabhaMDAra jainazALA, lAIbrerI vagerene prasiddha kartAne zIranAme (kAnTrAkaTara gAMDAlAla mAnaza Mga varateja e nAme) lakhavAthI bheTa maLI zakaze. ame teonA A prayatnane dhanyavAda ApIye chIye. upadezamALA bhASAMtara pAMDava caritra (junuM ) nIcenAM pustakA amAne abhiprAya arthe bheTa maLelA che, je AbhAra sAthe svIkArIe chIe. zA. dharamacaMda gAviMdajI bhAvanagara. bhaviSya phaLa. savaMta. 197ra tu. mesarsa vamAna enDa sansa. mubaI. pAMtriza khAla sarala a sAthe. zA durlabhadAsa kALIdAsa mesANA. vaidyavijaya, vaidya tilakacaMda tArAcaMda surata. satI Adarza jIvanamALA. jaina patranI epIsa bhAvanagara, avidyAndhakAra mArtaMDa, zrI AtmAnaMda TrekaTa sAsAITI akhAlA. Ayurveda upacAra paddhati bhA. 1-2 jo. vaidya jIvarAma kALIdAsa goMDaLa. caturakhA'. diga Mbara jaina AIsa surata. naDIyAda hiMMdu anAthAzramanA tA. 1-8-14 thI tA. 31-7-15 nA rIporTa naDIyAda, For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra A sabhAnuM jJAnodrAra khAtuM ane hAlamAM chapAtA upayogI graMtho. 1 2 3 4 zA, cunIlAla khubacaMda pATaNavALA taraphathI. prAMtijavALA zeTha karamacaMdanI khIjI strInA smaraNArthe hA. zeTha maganalAla karamacaMda taraphathI. zA. hIrAcaRRgahelacaMdanI dIkarI bena pazIbhAI pATaNavALA ta, zA. muLajI dharamazI tathA dulabhajI dharamazI pArakhadaravALA ta. zA. jIvarAja meAtIca da tathA premajI dharamazI pArakha daravALA taraphathI zA. muLajI dharamazInA smaraNArthe. zA. kalyANajI khuzAla verAvaLavALA taraphathI. zA. premajI nAgaradAsanI mAtuzrI khAi raLIyAta bAi mAMgarALavALA taraphathI. zA. pulacaMda velajI mAMgarALavALA taraphathI. zA. uttamacaMda hIrajI prabhAsapATaNavALA taraphathI. zA, harakhacaMda makanajI prabhAsapATaNavALA taraphathI. zA. manasukhabhAi lallubhAI pethApuravALA taraphathI. 12 " sastAraka prakINa saTIka zA. dharamazI gAvIMdajI mAMgarALavALA taraphathI, 17 19 20 5 " zrI mahAvIra caritra '- zrInemicadrasUri kRta. " sakhAdha sittarI saTIka ' << 7 pasthAnaka pra-saTIka 9 21 " sattarIya ThANa saTIka siddha prAbhuta saTIka 67 10 11 pratikramaNa garbha hetu 33. 26 - dAnapradIpa 27 temAM thatA jatA sakhyAbaMdha vadhArA. mAgadhI--saMskRta mULa avasUri TIkAnA graMthA. 25 " ratnazekharI kathA " * caityavaMdana mahAbhASya " sumukhAdimitra catuSka kathA paDAvazyaka vRtti namisA. kRta 8 39 .. r 39 13 " zrAvakadharma vidhi prakaraNu saTIka 'zA. jamanAdAsa mArArajI mAMgarALavALA taraphathI. 14 - prAcIna cAra karma graMtha TIkAsAthe zeTha premacaMda jhaveracaMda pATaNavALA taraphathI 15 dharma parikSA zrIjinamaMDanagaNI kRta" e zrAvikA taraphathI. 16 " samAcArI saTIka zrImad yA- zA. lalubhAI khukhaca danI vidhavA khAI menAbAI pATaNavijayajI upAdhyAyajI kRta ,, vALA taraphathI. ,, 44 paMcasa graha zrAddhavidhi 93 dw 33 92 kSetra samAsaTIkA ' 33 paMcanitra thI sAvacUri 18 prajJApanA tRtIyapada saMgrahanI sAvasUri " adhAyasattA prakaraNa sAvari www.kobatirth.org 92 ny * 23 paDadarzana samuccaya 24 zrI uttarAdhyayana sUtra zrImad bhAvavijayajI gaNIkRta TIkA. 66 25 ', Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bRhat saMdhayaNI zrI jinabhadragaNI. kSamA zramaNu kRta kumArapALa mahAkAvya 66 zeThe ratanajI vIrajI bhavanagaravALA taraphathI. zeTha jIvaNabhAI jecaMda gAdhAvALA. 37 - paryaMta ArAdhanA sAvara " 29 23 khAyu sAheba cunIlAlajI pannAlAlajI mukhavALA taraphathI. For Private And Personal Use Only eka sabhA taraphathI. zA. maganacaMda umedacadanI vidhavA bAI caMdana pAmbhuvALA taraphathI. zeTha amRtalAla chaganalAla bhAvanagaravALA taraphathI.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * bhASAMtaranA graMtha . 28 zrAddhaguNa vivaraNa " vArA haThIsaMgabhAI jhaveracaMda taraphathI ( bAIDIMga thAya che. ) f" navA graMthAnI thayelI yojanA. 15 (mULa prathA ) rahe "kuvalayamALA (saMskRta) sabhA taraphathI. 30 " zrIvijayacaMda kevaLI caritra " pATaNa nivAsI ena rUkSamaNI taraphathI. 31 " vijJapti triveNI " (apUrva ItihAsika graMtha) 32 zrI merU trayodazInI kathA. zA. vIracaMda khImacaMda zrI iDaravALA taraphathI. - bhASAMtaranA graMthA. 33 " zrIcaM' pakamALA caritra " 34 zrIsamyakatva svarUpa stava " [ samyakatvanuM sarala svarUpa ] | 3pa zrIsamyakatva komudi " vividha kathAo sahita ati rasika ane sukhAdhaka graMtha zrIpA chIyAparavALA zAha raNa chAThadAsa bhAIca'da taraphathI. hoTha bAlAbhAI dalasukhabhAinA svargavAsa. kapaDavaMja nivAsI ukata zrImAna gRhastha TuMkA vakhatanI mAMdagI bhogavI bAvana varSa A mAsanI zuda 5 nA roja svargavAsa pAmyA che. teo kapaDavaMja zaheramAM agragaNya purUSa hatA. svabhAve sarala, dharma upara daDha zraddhAvALA ane deva gurUnI bhakita karanArA eka kharekharA zrAvaka ratna hatA. teo zrI mehesANA zreyakara maMDaLanA eka kAryavAhaka hatA. jANavA pramANe chevaTanI sthitie paNa munimahArAjanA darzana karI samAdhi pUrvaka deha chADayA hatA. teo amArI sabhAnA lAIka membara hatA sAthe prathamathI ghaNI sArI lAgaNI dharAvatA hatA jethI, kapaDavaMja zaheranI jema prajane jema khoTI paDI che tema A sabhAne paNa eka lAyaka sabhAsadanI kheMTa paDI che. chevaTe teonA kuTuMbane dilAso ApavA sAthe teonA AtmAne zAMti maLaze ema prArthanA karIye chIye. zAha mANekacaMda motIca'danA svargavAsa. amone jaNAvatAM atyaMta dIlagIrI utpanna thAya che ke bhAI mANekacaMda motIcaMda mAtra ATha divasanI tAvanI bImArI bhogavI zumAre te tAlIza varSanI upare ane A mAsanI suda ra nA rAja paMcatva pAmyA che. teo svabhAve sarala, zAMta, mAyALu ane dhArmika vRttivALA hatA. teo A sabhAnA sabhAsada hAI sArI lAgaNI dharAvatA hatA. teonA kuTuMbane dilAsA ApavA sAthe teonA AtmAne zAMti maLe ema I chIe chIye. For Private And Personal Use Only