Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir THEATMANANDPRAKASE REGISTERED No. B. 431 Emaamimommmmmmmwww . zrImabjiyAnandamUrisadgurubhyo namaH FR-RRESCRECERSE:003337600-00-ORE MEASER SE0900 -683685 zrI mrati Se229999900 AtmAnanda prakAza. CHERSIC- DACE990 20566854046-06-06 ASSHERPRESELE19:999-200-E-RELESED sevyaH sadA sadguru kalpavRkSaH wwwwwwww w wwwmaamir samyaktvaM sat pradatte prakaTayati gurau vItarAge ca bhakti mAdhurya nItikalyA madhuraphalagataM rAti saMsAramArge / bhavyAnArohayatyAtmahitakara guNasthAnapATI prakRSTAM AtmAnandaprakAza: suratariva yatsavakAmAn prasUte // 1 // Mastesanded RamSareesa pustaka 13. vIra saMvat 2442 mAha Atma saM. 20. aMka 7 mo. - SR-SanRRRB-Sama-san prakAzaka-zrI jaina AtmAnaMnda sbhaa,-bhaavngr| node viSayAnukramaNikA na12. viSaya. 4.nama2. viSaya. pRSTha 1 uttama mAga saMcaravA prabhu prArthanA. 147 6 zrAvaka dharmocita AcArapadeza...16 6 2 gurU tatvanI sAdhanAmAM pravRtti maya 7 viSaya vaza prANInI ceSTA. ... 16 8 gA2. -1478sUta bhUtAvanI sugabhabhASA-manuupralunA sAmarthanubhabhUta mana- vAha.) ... .........168 zapatha ... ... ... 1488 yatimAnI sAhitya sevA.... 171 4 gurUnI sevAnuM AtmabhAna. 148 10 du:khInI dAda ane paisAne mAna. 173 patisamaza- sAhitya viSaya11 vatamAna sabhA yAra....... 175 sama. ... ...... 148 12 aMtha 2vIra.......... 176 vAri-bhUtya3.1)24 artha 114. thI7 dhI AnaMda prInTIMga presamAM zAha gulAbacaMda lallubhAie chApyuM -bhAvanagara. ma wwwmaawwwmorial mms For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka vinaMti. A sabhA taraphathI Athi' ke sahAyavaDe prasiddha thatAM saMskRta ( mULa TIkAnA ) graMthA sahAya ApanAra baMdhuonI icchA ane A sabhAnA dhArA mujaba, dareka munimahArAja ane sA Mii mahArAjane teozrInA samudAyanA ( vidyamAna ) gurU athavA vaDIla munirAjazrInI mAraphate maMgAvavAthI, koI paNa zrAvakanA nAma upara pustaka geravale na jAya tevA hetuthI pisTeja puratA paisAnuM vI. pI. karI bheTa mokalavAmAM Ave che. hastalIkhIta jJAnabhaMDArone paNa maMgAvavAthI bheTa mokalavAmAM Ave che. AvA prabaMdha chatAM temaja aneka vakhata vinaMti karavA chatAM hajI paNa keTalAka munirAja gurU mAraphata na maMgAvatAM parabArA patro lakhe che, to teozrIne vinaMti che ke upara lakhyA pramANe maMgAvavA kRpA karavI. te sivAya bIjI rIte dhArA mujaba mokalI zako" nathI vaLA vizeSamAM jaNAvavA rajA laIe chIe ke A jJAnakhAtuM hovAthI kAI jaina baMdhue bheTa ApI zakAtA nathI. jethI saMskRta abhyAsI ane AvA graMthAnA khapI jaina baMdhuo sa mudala ane mudalathI paNa ochI kIMmate AvA graMtho ApavAmAM Ave che. AvA mULa graMthA mAtra a95 pramANamAMja khapatA hovAthI upajelI rakama jJAna khAte jame thatAM temAMthI jJAnanI vRddhi athe ja mAtra tenA upaga thAya che. ghaNI moTI saMkhyAmAM graMtha bheTa apAye jAya che. ATalI namra vinaMti jaNAvavA rajA laIe chIye. taiyAra che. jaladI maMgAvo. taiyAra che. taporatna mahodadhi. (tapAvalI-bhAga 1-2 ) aneka graMthomAM te tamAma prakAranA tapanA karela saMgraha zrI pravartI kajI mahArAja zrI kAntivijayajI mahArAjanA ziSya munirAja zrI bhakitavijayajI mahArAjanA apUrva prayAsanuM A phala che. je ke te be vibhAgamAM pragaTa karavAmAM Avela che. prathama vibhAgamAM 88 prakAranA AcAradinakaramAM jaNAvelA tapanuM tathA bIjA vibhAgamAM 73 prakAranA anya graMthAdimAM kahelA tapanuM varNana A graMthamAM vidhi-vidhAna sahita ghaNI ucI ane sarala zailIthI ApavAmAM AveluM che.' baMne vibhAgamAM tapa ane tenA guNaNA vigere bahuja vistArathI ApavAmAM Avela che. A graMthanI aMdara aneka graMthAne AdhAra levAmAM AvyA che, te graMthanA nAmanuM lIsTa paNa sAthe ApavAmAM Avela che, vaLI dareka tapano mahimA vAMcavAthI hRdayamAM AhAda utpanna thAya che. vaLI tapane lagatA pranattarA dAkhala karI tene khAsa upAgI banAvavAmAM Avela che. aneka graMtha, ake, tapanA TIpaNAo ane chuTaka pratA temaja cAlu pracAthI je je tape jANavAmAM AvyA te tamAmane saMgraha karela che je A graMtha sAita vAMcavA vicAravAthIja tenI apUrva ki mata thaI zake tevuM che. uMcA enTrIka iglIza pepara upara suMdara zAstrI TAIpathI pratanA AkAre meTA kharca karI chapAvavAmAM Avela che. bAvIza pharamAna moTo graMtha chatAM mAtra tenI kiMmata rUA. 7-8-7 ATha AnA rAkhavAmAM Avela che. posTeja juduM. sadarahu graMtha vividha tapa karavAnA abhilASi sAdhu-sAdhIne temaja je zaheranA upAzraya mAM saMbhALathI sAcavI rAkhavAnuM ane teno yogya upayoga karavAnuM amane khAtrIpUrvaka jaNA* vavAmAM Avaze te zaheranA upAzraya mATe, temaja lakhala pustakanA jJAnabhaMDArAne tathA jAhera lAIbrerImAne ekra e% nakrala sTeja puratA paisAnuM vI. pI. karI bheTa ApavAmAM Avaze, For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2989390SOSE-G9290305555099999994-20SARESSESSSSFile zrI CODED Otever30 D Acto.c-.lla 05-DCOMX5ICESS.OOOGital.Ctrl ga.0%AJOOHJROOMATORECRUCookStateGore iha hi rAgahaSamohAdyaninUtena saMsArijantunA zArIramAnasAnekAtikaTukaHkhopanipAta. pImitena tadapanayanAya heyopAdeyapadArtha parijJAne ytnovidheyH|| pustaka 13] vora saMvat 2442, mAgha. Atma saMvat 20. [aMka 7 mo.. Sonotonsexantan uttama mArga saMcaravA prabhu prArthanA. (zima(2.) hamArA saMparka mana viSama AghAta haravA, lahI aMtaSTi guNa guNa viSe sthira karavA sadA AtmA prerI para mahita paMthe viharavA, pra! e evuM baLa du:khada saMsAra taravA. -*-okgurutatvanI sAdhanAmA pravRttimaya udgAra. ( ta.) samaya baLa e zodhI! gaNanA sAdhI samartha gurUta, hitakArI pravRtti-karaje, tuM vizva zubha sarve. 1sagathA.2sabharata. syxvdoranstalentertainmeo For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 148 zrI AtmAnaMda prakAza. prabhunA sAmarthyanuM adbhuna baladarzaka padya. (zikhariNa.) hamArA AtmAnI parahita thakI tRpti karavA, hamArA siddhAMto sukhada banatA zAMti bharavA; hamArA saMge tama vacanathI sadya pharavA, 9mArA sAmo balamaya bane doSa haravA. sadgurunI sevA, AtmabhAna. (gIti.) ramatA AtmArAme, apUrva ege vikapa baLa sAMbhI, evA gurUjana pUje, nirmama sadA vaLI nirAraMbha. tilaka-maMjarI. (mahAkavi zrI dhanapAla racita- jaina kathA) " sAlaMkArA lakAvaNa sucda yA maharasa sunna rur3a / kassa na hArai hiyayaM kahattamA pavara taruNivva / / " -sakhya satii ! skRta bhASAnA utkarSane ati uSata karanAra ane tenuM prANasva3 rUpa evuM je kAvya-sAhitya che te gadya ane padya evA be vibhA gamAM vibhakta che. temAM pa vibhAganI vizALatA aparimita che. vAmikI ane kAlIdAsAdi-Aja paryata thaI gayelA-agaNya kavionI asaMkhya kRtiothI tenI mahattA apheyatAe pahoMcI che ! paraMtu gadyavibhAga enAthI ulaTI avasthAmAM ja avasthita che. subaMdhu, bANa ke daMDI jevA 1 mana, vacana, kAyAnA ekAgrapaNAthI. aTakAvI, For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tilaka-majarI. 149 mAtra pAMca-daza kavionI sukRpAthI ja Aje te-gadya-vibhAga peAtAnA astitvane sAcavI rahyA che. vAsavadattA, nala thA ke kAdu marI jevA ati alpa-saMkhyaka kAvyaratnothI ja te potAnA adhu padya-vibhAganI mAphka satra ArAtithya pAmI rahyo che ! chu kAraNa haze ke e alpa parizrama sAdhya hAvA chatAM tathA mAnavajIvanamAM niraMtara vyavahata hovA chatAM enuM aMga ATaluM kRza ane saMkucita che ? kalpanA thAya che ke bAhya sRSTithI te jeTa! svalpa-parizrama-sAdhya dekhAya che, teTa ve vAstavika rIte nahIM hoya. vicAra karavAthI jaNAya che ke sAdhAraNa pratibhAvAt manuSya paNa jema bhAvayukta padya lakhI zake che ane temAM rasa pUrI zake che tema gadyamAM thavu du:zakya che. A kaSyamAM, apratima pranebhAzAtrI purUSa ja sala prayAsa ana yazAbhAgI thai zake che. padyanI sImA chanda:zAstra dvArA maryAdita thayelI hAvAthI, kavine potAnA kAryanI-vakatavyanI maryADhA paNa alpa prayatne jaNAi Ave che. prathamathIja ' skeca 'Apa karI rAkhela citrapaTTa upara, peAtAnA ipsita citrane citaratI vakhate, jema citrakArane citrAkRtinA aMga-pratyagAnA dhairya ane vistAra tarapha vadhAre dhyAna ApavAnI AvazyaktA raDatI nathI; tema kavine paNa padyamAM 1ktavyanA vistAra upara-kyA vAkyane kayAM sudhI lakhAvavu e viSayamAM-vadhAre vicAra karavAnI apekSA rahetI nathI. gadyamAM tema nathI. temAM teA, pramANadarzoka rekhAethI nirIkata phalaka upara citra kheMcatI vakhate jema citrakArane pratikRtinA aMga ane pratyaMganI AkRti ane vistRti upara ahuja lakSya rAkhavAnI jarUra rahe che, tema kivane paNa gadyamAM potAnA vAya ane vaktavyanA AkAra ane vistAra upara ati lakSya ApavAnI AvazyakatA rahe che. nirAlamacitramAM jema catura citrakAra ja camatkRti upajAvI zake che-tema gadyaracanAmAM paNa ati kuzala kavi ja kAvyatva ANI zake che. e vAta kharI che ke je alaukika pratibhAvAna hoya che teja kavi kahevAya che ane tevA kavinA karmaneja kAvya kahevAmAM Ave che. zrImad hemacaMdrAcArya kahe che ke, " choottara vijaye dAm " ( kAvyanuzAsana ) arthAt alaikika evuM je kavinuM karma che teja kAvya che. leAkeAttara kavija kAvya karI zake che. tevA kavine te peAtAnA karma kSetramAM viharavA mATe gadya ke padya ane mAgA sAdhAraNa ja che. tenI pratibhAnA pravAha, skhalanA vagaraja sarvatra vahI zake che. tathApi samaSTivALA sadAne padyamArga karatAM gadya--mArga kAMIka kaThina avazya jaNAyA che ! siddhasArasvata mahAkavi dhanapAla tA eTale sudhI vaDhe che ke-- akhaNDadaNDakAraNyabhAjaH pracuravargakAt / vyAghrAdiva bhAghAto gAvyAvartate janaH // For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1pa0 zrI AtmAnaMdaprakAza. -akhaMDa evA daMDakAraNyanuM sevana karanAra ane raMga beraMgI evA siMhathI bhaya pAmI manuSya jema pAcho haTI jAya che, tema lAMbA lAMbA samArovALA daMDakeyukta ane bahu akSaravALA gadyathI paNa jana vimukha thAya che! kavizvarano e anubhavAdagAra anubhavI rasikone akSaraza: satya jaNAya che. e ja kAraNa che ke aparimita evA kavi-samUhamAMthI ati alpa kavio ja potAnI pratibhAne e viSama jaNAtA mAge calAvI gadya-kAvya rUpI sAhityanA bhavya maDAlayane bhUSita karavAnuM kaThina kArya svIkAryuM che. e kavionA prayatnane pratApe ja saMkucita-vistAravALuM hovA chatAM paNa ati suMdara evA e rasamaMdiramAM praveza karI, asaMkhya rasa-premIo, parabrahmanA AnaMda sahodara evA e rasAsvAdamAM lIna thaI kRtakRtya thAya che. vAcake AgaLa Aje A prastuta lekha paNa e suMdara-maMdiranA eka ati bhavya bhavananuM sAmAnya svarUpa jJApana karavA mATe, upasthita karAya che. Azcarya e che ke e bhavananI bhavya ati AkarSaka hovA chatAM paNa bahu ja virala rasikeeja ene upabhega karyo haze ! ghaNuM gheDA sahRdaye ja enI aMdara praveza karI, siddhasArasvata dhanapAlanA madhura vacanAmRtanuM pAna karI, ane kavIzvare kapelI 2mya sRSTinuM darzana karI cittane camatkAra karanAra evA paramAnaMdano anubhava karyo haze ! avalokana to dUra rahyuM paraMtu enuM nAma paNa, vidvAnonA maheTA bhAge nahi sAMbhaLyuM hoya ! ! upara kahevAmAM AvyuM che ke gIrvANa vANanA kAvya sAhityane gadya vibhAga ghaNuM zeDAM kAvya--ratnathI ja alaMkRta che. subaMdhu kavinI vAsavadattA, daMDInuM dazakumAra carita, trivikramabhaTTanI nalakathA, bANanI kAdaMbarI tathA harSAkhyAyikA, dhanapAlanI tilakamaMjarI ane kAyastha kavi selanI udayasuMdarI Adi pustakathIja gIrvANavANunA gadyanuM gaurava che. nAme lekhita pustakomAMthI tilakamaMjarI kathA vAcakane paricaya thAya te hetuthI tenA saMbaMdhamAM kAMIka nIce lakhavAmAM Ave che. suprasiddha dhArAdhIzvara vidyAvilAsI bheja nRpatinI sabhAnA mukuTa samAna ane siddhasArasvata upAdhi dhAraNa karanAra mahAkavi dhanapAle tilakamaMjarInI racanA karI che. pIThikAmAM kavi vade che ke - 1 A kathA atyAra sudhI prakaTa thayelI jaNAtI nathI. pATaNanA jena bhaMDAramAM AnI eka jINuM prati vidyamAna che. bANanA harSacaritanI mAphaka A kathA ATha ucchavAsamAM racAyelI che. AnA saMbaMdhamAM vizeSa jANavAnI jijJAsAvALAe paMcama gUjarAtI sAhitya pariSaTTa vAsta, cimanalAla DAhyAbhAI dalAle taiyAra karele "pATaNanA bhaMDAro ane khAsa karIne temAM raheluM apabhraMza tathA prAcIna gujarAtI sAhitya" nAmane nibaMdha vAMcavo. For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tilaka-maMjarI. 151 'niHzeSavAGmayavido'pi janAgamoktAH zrotuM kathAH samupajAtakutUhalasya / tasyAvadAtacaritasya vinodaheto rAjJaH sphuTAdbhatarasA racitA ktheym||" arthAt--"sarva zAstrano jJAtA hovA chatAM paNa jenazAstromAM varNavelI kathAo sAMbhaLavA mATe utpanna thayelA kutUhalavALA ane nirmala caritavALA te (bheja ) rAjAnA vida mATe skuTa ane abhuta rasavALI meM A kathA-tilakamaMjarI racI che." bhe jarAjA saMskRta sAhityane atyaMta premI hato. te svayaM sAre kavi hatuM. tenI sabhAmAM AryAvartanA badhA bhAgomAMthI kavio ane vidvAne AvatA ane potAnuM pAMDitya pradarzita karI rAjA ane sabhAjananuM citta Aka"tA. rAjA paNa gya purUSonI yegyatAno bahu ja AdarasatkAra karato. dAna ane sanmAna ApI vidvAnonA mananuM raMjana karate. tenA Azraya heThaLa saMkhyAbaMdha paMDito rahetA ane sAhityanI sevA karI yazarAzi meLavatA. mahAkavi dhanapALa tenI pariSa vidvanmAnya pramukha ane rAjAne pragADha mitra hatuM. bAlyAvasthAthI ja bheja ane dhanapAla paraspara parama snehIo hatA. kAraNa ke muMjarAjanI pariSane pramukha ane rAjamAnya vidvAna dhanapAlaja pramukha hato. dhanapAlanA pAMDitya upara muMjarAja ati mugdha thaI tene "sarasvatI' nuM mahatva sUcaka virUda ApyuM hatuM. AvI rIte dhanapAla, dhArAnagarInA muMja ane bheja banne prakhyAta nRpatione bahu mAnya hato. dhanapAla prathama vaidika dharmAvalaMbI hato paraMtu pAchaLathI pitAnA baMdhu zebhanamuninA saMsargathI jainadharmane svIkAra karI, maheMdrasUri pAse jena-gApatya dIkSA aMgIkAra karI hatI. dhanapAlanA dharma parivartanathI rAjA bhojane bahuja vismaya thayuM. te vAraMvAra dhanapAlanI sAthe jenadharmanA viSayamAM bahu vivAda karato paraMtu dhanapAlanI daDhatA ane vidvattA AgaLa rAjA nirUttara thato. vakhatanA vahevA sAthe rAjAno Agraha maMda thayo ane jaina sAhitya tarapha sarUci dharAvavA lAgyo. dhanapAla potAnA gurUzrI maheMdrasUri pAse syAdravAda siddhAntane vizeSa abhyAsa karI jenadarzanano pAradaSTA-tattvajJa thaye. bhejarAjA svayaM vidvAna ane tattvajJa hovAthI sva-dharmanA-vaidika darzananA tomAM te bahu niSNAta hato, paraMtu jenadharmanA vizeSa paricayanA abhAve syAdavAda sidvAntanA viSayamAM, te vizeSa jANakAra na hato. dhanapAlanA saMsargathI tenI IcchA jena-darzananA svarUpane jANavAnI thaI, ane te IcchA pUrNa karavA mATe, kavIzvara AgaLa vicAra pradarzita karyo. dhanapAle jena siddhAntAkta vicAro ane saMskArine pratipAdana karanArI tilakamaMjarI jevI advitIya ane addabhUta kathA racI, rAjAnI ane prajAnI tAtkAlika prIti ane pUjA saMpAdana karI. tathA bhAvi jaina prajA ane saMskRta sAhityanA rasikone apUrva premabhAva prApta karI pitAnA nAma ane kAmane akhaMDa yazanA bhAgI banAvyA che! For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 152 zrI AtmAnaMda prakAza. tilakamaMjarI racanA bANanI kAbarI jevI vistRta gadyamAM ane AkhyAyikAnA AkAramAM thayelI che. pAtra ane vastu bane kavinA kapelA hovAthI saMskRta sAhityanuM te eka apUrva novelaja kahI zakAya. ayodhyA nagarInA meghavAhana rAjA harivahanakumAra kathAne mukhya nAyaka ane vaitADhaya parvata upara AvelA rathanupura cakavAla nAmaka nagaranA cakasena vidyAdharanI kumArI tilakamaMjarI mukhya nAyikA che. A banne daMpatine agra karI kavie kathAnI vicitra ane rasabharI ghaTanA karI che. madhyamAM samaraketu ane malayasuMdarIno vRttAMta sAMdhI, kathAnI vistRti ane prakRtimAM vRddhi ane samRddhi ANI che. dharma saMbaMdhI jAtIyatA jaNAvavA mATe sthAne sthAne jena vicAre ane saMskAre kathAnA pAtramAM pUryA che. kAvatAratIrtha, yugAdijina maMdira, javalanaprabhanAmA vaimAnika deva, vidyAdharamuni, naMdIzvara dvIpa, vaitADhaya parvata, aSTApada parvata, mahAvIra nivaNa mahotsava ane sarvajJa evA jayaMtasvAmI dvArA pUrvajanma kathana-ityAdi prabaMdhothI jena-jaganI rUparekhA AlekhI che. e sivAya kAvyanAM varNanIya aMge-jevA ke, nagara, udyAna, parvata, araNya, samudra, sIratu , sarovara, prAta:kAla, sAyaMkAla, nizA, Aleka, aMdhakAra, samayavarNana, yuddha ane nakA, AdinAM varNano ati AzcaryakAraka rIte varNavyA che. prAkRtika do ane vastu-svabhAva bahuja suMdara ane sUkSma draSTithI AlekhavAmAM AvyA che. pratyeka varNano rasa ane alaMkAra dvArA pUrNa paNe poSavAmAM AvyuM che. mArA mitra" nA lekhaka je kahe che ke-rasAna nava pati TiMbAvatA kavi vALA temAM atyukitano leza paNa sahudaya vAcakane jaNAto nathI. kAvya - dhulelupa rasika-bhramarenA citta-vinoda mATe RtunA puSpothI sugaMdhita naMdanavana samAna navarasathI pUrita A kamanIya kAvya che. kAdaMbarInAM vistRta varNa ane dIrgha-samAse kAvyamarmajJanA kemalAnta:karaNane jyAre keTaMkita kare che tyAre, tilakamaMjarInA saMkSipta vRttAnto ane sarala vAkyo smaraNa-sUtranI mAphaka hRdayapaTa upara suMdara rIte aMkita thaI vAraMvAra smRtipathamAM AvyAM kare che. zabdanI lalitatA ane arthanI gaMbhIratA manojJanA manane mohita kare che. sthAne sthAne nIti ane sadAcAranA uccArita ulekhothI vivekI vAcakanI vRtti sanmAga-sevana tarapha AkarSAya che. saMsAranI svAbhAvika kSaNabhaMguratAnA svarUpane prakaTa karanArA mAmika upadezathI tattvajJanA ha yamAM nivedanA aMkura uddagame che. yathocita sthAne AvelA prasaMgothI vAcakanI vicArazreNi kSaNamAM zuMgArarasamAM be che to kSaNamAM karUNarasamAM nimagna thaI jAya che. kSaNamAM sAkSAH dharma svarUpa eka mahAtmAne joI citta bhaktimAM tallIna thAya che to kSaNamAM ati bhayAnaka eka tAlane joI samagra zarIra bhayathI romAMcita thaI jAya che. For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tilakama jarI. 153 AvI rIte " gati " tvanA mULamAMthI zarU thatA rasapUrita vAkayapravAha himAlayanA garbhamAMthI nikaLelA bhAgirathInA zretanI mAphaka uttarottara vRddhi pAmatA ate haiM ** 'Ananda nA udadhimAM arita thai jAya che ! vAkAne kathAnI racanAnuM kAMika ddigdarzana thAya teTalA mATe ekAda avataraNu ahiM utAravAmAM Ave teA asthAne nahIM gaNAze. 66 kathAnAyakanA pitA meghavAhanarAjA sa MtatinA abhAvathI khinna manavALeA thai eka divase shavAranA samayamAM peAtAnA bhadrasAla nAmA mahAprAsAdanA pRSTha bhAga upara, peAtAnI priyA madirAvatI sahita beThA che. eTalAmAM AkAza mArge koi vidyAdhara suni Ave che ane te " dhArmiMdananAdyabamuuna hi manti sarvA dharmatanivRtinAM daini" e niyamane vaza thai, rAjAnI anuvRttithI bharatalathI nIce utarI, rAjAe ApelA ' heviTTara' upara bese che. rAjA prathama temanI sAmAnya stavanA kare che ane pachI potAnA AtmAne vizeSa anugrahIta karavA mATe munine prAthe che ke, he munizreSTha ! 46 , + idaM rAjyam eSA me pRthivI, etAni vasUni, asau hastyazvarathapadAtiprAyo vAdyaH paricchadaH, idaM zarIram etad gRhaM gRhyatAM svArthasiddhaye parArthasaMpAdanAya vA yadatropayogArham / aharsi nazcirAnnirvApayatumetajjanmanaH prabhRtyaghaTitAlurUpapAtra viSAdaviklavaM hRdayam 19 I " A rAjya, A mhArI pRthivI, A badhuM dhana, A hAthI, gheADA, ratha ane pannAti-vipula mAhya parivAra, A zarIra ane A graha; emAMthI je Apane upayeAgI hAya te, svakAryanI siddhi mATe athavA paropakAra karavA arthe svIkAra karo, janmathI laI Aja paryaMta nahIM prApta thayela yeAgya pAtranA lIdhe utpanna thayelA viSAdathI vikalava thaelA A amArA hRdayane cirakAla sudhI zAMta karavAne ceAgya che Apa. " rAjAnI vinaya ane udAratA bharelI A prArthanA sAMbhaLIne munine ati hu thAya che ane uttara Ape che ke "mahAbhAga ! sarvamanurUpamasya te mahinAtizayatRgIkRtavaH rirAzerAzayasya / bhUmimunijano vibhavAnAm / viSayopabhogagRdhnavohi dhanAnyupAdatte / madvidhAstu saMnyastasarvArambhAH samastasaGgaviratA nirjanAraNyabaddhagRhavRddhayo bhaikSamAtrabhAvitasantoSAH kiM taiH kariSyanti / ye ca sarvaprANisAdhAraNamAhAramapi zarIravRttaye gRhanti, zarIramapi ' dharma sAdhanaM ' iti dhArayanti, dharmamapi ' mukti kA For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 154 zrI AtmAnaMda prakAza. raNaM' iti bahu manyante, muktimapi nirutsukena cetasAbhivAJchanti, te kathamasArasAMsArikasukhaprAptyarthamanekAnarthahetumartha gRhNanti / parArthasampAdanamapi dharmopadezadAna dvAreNa zAstreSu teSAM samarthitam / nAnyathA / tadalaM, atranirvandhane" / -"he mahAbhAga! pitAnA mahimAtizayathI tRNu samAna karI dIdho che, samudrane jeNe evA e hArA Azaya-hRdayane sarvayogya ja che. paraMtu munijana vibhavanuM asthAna che. viSayenA upabhegamAM Asakta thayelA jane ja dhanane grahaNa kare che. sarva AraMbha-sAvadhanA tyAgI, samasta saMgathI virakta, nirjana araNyaneja graha mAnanArA ane bhikSAvRttithI saMtuSTa rahenArA hArA jevA-bhikSuo tedhanAdi vastuo-thI zuM karaze? jeo, sarva prANIone sAdhAraNa e AhAra paNa, zarIranA nirvAha arthe ja grahaNa kare che. zarIrane paNa dharmanuM sAdhana jANIne ja dhAraNa kare che. dharmane paNa muktinuM kAraNa mAnI bahumAna Ape che ane muktine paNa utsuka rahita citta vaDe vAMcyuM che. teo, asAra evA sAMsArika sukhanI prApti arthe, aneka anarthanA hetubhUta evA artha-dhanane zI rIte grahaNa kare ? papakAra paNa, dharmopadeza rUpI dAnadvArA ja temanA mATe zAstramAM samarthana karyuM che; bIjI rIte nahi. mATe e viSayamAM AgrahathI basa." kevA suMdara sarala ane sarasa vAkamAM kavie rAjAnI udAra prArthanAnI ane muninI vizuddha vRttinI AkRti kheMcI che. vizeSa zuM uttarottara AnaMdadAyaka evA AvAne AvAM prakaraNathI tilakamaMjarInI mahattA atizaya ucca thaI gaI che. - bhajana karatI vakhate ekalA miSTAnnathI jema manuSyanuM mana kaMTALI jAya che ane tenAthI virakta thai, vacamAM vacamAM tIkhA ke khATA svAdavALI svAdiSTa vastu khAvAnI IcchA thAya che tema kathAnA rasAsvAdana samaye paNa kevaLa gadyathI vAcakanI vRttimAM viraktatA AvavA na pAme, te hetuthI, kavIzvare, ucita prasaMge mogarAnI mALAmAM gulAbanA puSponI mAphaka, madhura, AlhAdaka ane suMdaravarNaviziSTa, nAnA jAtinA padya sthApana karI, suvarNamAM sugaMdha bheLavyuM che. kavinI pUrve kAdaMbarI Adi kathAo vidyamAna hatI ane temane Adara paNa vidvAnemAM ati hato. paraMtu temAMthI keI kathA jyAre kevaLa leSamaya hatI, te kaI kevaLa gadyamaya, tyAre kaI padyaprAdhAnyaja. e kathAo sarvaguNasaMpanna hovA chatAM paNa temanI e ekAMtatA, gulAbanA phulamAM kAMTAnI mAphaka, sahadonA hadayamAM khaTakatI. temanA vAcana vakhate rasikonA manamAM vahetI rasanI dhArAne vega khalAte. temane e deSa, sAhityakAre potAnA nibaMdhamAM spaSTapaNe prakaTa karatA. dhanapAlathI paNa e saMbaMdhamAM mana nahIM rahevAyuM. potAnA pUrvanA mahAkavionA guNe muktakaMThe gAvA chatAM paNa temanI te duSita kRti mATe Takora karI ja dIdhI che. tilakamaMjarInI prastAvanAmAM kahe che ke For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - tilaka-maMjarI. "varNayuktiM dadhAnApi snigdhAMjanamanoharAm / nAtizleSaghanA zlAghAM kRtirlipirivAznute // 16 // azrAntagadyasantAnA zrotRNAM nirvide kathA / nAta purI pUrA thArAma che ?7 | " tAtparya e che ke, janemAM manane haraNa karanArAM evAM madhura varNa yukata hovA chatAM paNa ati leSavALI kavinI kRti prazaMsA pAmatI nathI. satata gadyavALI kathA paNuM zretAone AnaMda ApI zakatI nathI. temaja pracura pAvALI caMpUkathA paNa rasa piSI zakatI nathI. kavinA A traNa AkSepa, kramathI subaMdhu kavinI "vAsavadattA," bANavinI "kAdaMbarI" ane trivikramabhaTTanI nalakathA" upara thayelA jaNAya che. prathamanInuMleSakAThinya, bIjInuM gadyaprAdhAnya ane trIjInuM padyaprAcurya suprasiddha ja che. sAhityanI draSTimAM, A kRtio, temanI ekapriyatAne lIdhe, kAMIka hanaguNavALI jaNAyelI hovAthI dhanapAle pitAnI kRtine e traNe mArgothI dUra rAkhI, navIja mArge ja daravI che. AmAM nathI saghana "le ke nathI kaThinapade. temaja satata gadya paNa nathI ane pracura padya paNa nathI. samagra kathA, sarala ane suprasiddha pado dvArA prasAda guNavaDe alaMkRta thayelI che. thoDA thoDA aMtara pachI, prasaMgocita sthAne, akeka babbe ke tethI vadhAre bhAvadarzaka pagho paNa AvelAM che. gadyanI mAphaka, tilakamaMjarInAM padho paNa bahu ramaNIya ane proDha che. rasa ane dhavanithI pUrita che. daSTAMta tarIke eka padya laIzu - "vipadiva ritA vibhAvarI nRpa! nirapAyamupAssva devtaaH| udayati bhuvanodayAya te kulamiva mnnddlmussnndiidhiteH||" meghavAhana rAjA eka prAtaHkAlamAM saMtatinA abhAvathI, bauddhadarzananI mApha ka sarvatra zUnyatA joto ane saMtAnanI siddhine mATe, AmatemathI, te te upAya ciMtavato beThe che. eTalAmAM prabhAtika kRtye nivedana karavA mATe baMdivAna Ave che ane te upara lakhela aparavakatra jAtinuM padya bele che. e padyamAM kavie pitAnI pratibhAne prakAza apUrva rIte prakaTa karyo che. e padya sAMbhaLI rAjAnA manamAM zA zA bhAvo udita thAya che te te tilakamaMjarInuM te sthaLa vAMcavAthIja ja@Aya tema che. hemacaMdrAcArya jevA asAdhAraNa vidvAne paNa tilakamaMjarInAM pazene ati ucca koTinAM mAnyA che ane pitAnA kAvya sAhityanA nibaMdhomAM aneka sthaLe zreSTha udAharaNa tarIke TAMkyAM che. "vyAnurAsana" nA 5 mA adhyAyanA. ___ "arthabhedabhinnAnAM bhaGgAbhyAM yugapaduktiH zleSaH / " e sUtranI vyAkhyAmAM ekavacana ane bahuvacananA bhaMga kaileSa tarIke, tilakamaMjarInI pIThikAne. For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (56 zrI AtmAnaMda prakAza "prAjyaprabhAvaH prabhavo dharmasyAstarajastamAH / dadatAM nirvRtAtmAna Ayo'nye'pi mudaM jinAH // 2 // A camatkArika *leka oNlekhe che. tathA "chattoDagarAsana nA 5 mA ane dhyAyamAM paNa"paacdaashci tRtIye paJcame co jo lIva paJjAMghristripAt pUvArdA mAtrA / / 16 // " e sUtranI vRttimAM mAtra nAmaka chaMdanA udAharaNa rUpe tilakamaMjarImAM (pRSTa 177) prabhunI stutinuM je- " zuSkazikhariNi kalpazAkhIva, nidhiradhanagrAma iva, kamalakhaMDaiva mArave'dhvani, bhavamISmAraNya iha, vIkSisti muninAtha ! kathA " A padha, samaraketunA mukhethI, kalpatarUnA udyAnamAM AvelA jinAyatanamAM, kavie belAvela che, te udAhUta che. kathAnI pIThikA kavie vistArarUpe lakhI che. nhAnA moTA ekaMdara pa3 kAvyomAM upodaghAta pUrNa karavAmAM AvyA che. sAhityakAree "mahAkathA" nI Adi mATe bAMdhelA. " zlokairmahAkathAyAmiSTAndevAn gurunnamaskRtya / saMkSepaLa nigaM kumamitadhyAttvi jatA20" (vyAruM|2, 6dhyAya.) A niyamane pUrNa rIte anusaravAmAM AvyuM che. suMdara, sarala, ane bhAvapUrNa zabdavALA evA-- "sa vaH pAtu jinaH kRtsnamIkSate yaH pratikSaNam / rUpairanantaraikaikajanto yAptaM jagatrayam // " A bhAva maMgalathI kathAne maMgalamaya prAraMbha thAya che. 7 mA kAvya sudhI pitAnA abhISTadeva evA jinezvaranI tathA zrata devatA-sarasvatInI stavanA karI che. te pachInA 11 kemAM sukavionI prazaMsA ane khalajanenI niMdA tathA satkAvyanuM saMkIrtana ane duSTa kavitAnuM daddaghATana karavAmAM AvyuM che. kavi ane kAnA viSayamAM kathAkAra kahe che ke - "svAdutAM madhunA nItAH pazUnAmapi mAnasam / madayanti na yadvAcaH kiM te'pikavayo bhuvi / / For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tilaka-majarI. kAvyaM tadapi kiM vAcyamavAJci na karoti yat / zrutamAtramamitrANAM vaktrANi ca zirAMsi ca // ,, arthAt--mAdhurya guNudvArA svAdutAne prApta thayelI jemanI vANI, pazuenA manane paNa jo harSita nahIM kare te zu te paNa pRthvimAM kavi kahevaDAvavA lAyaka che? ! ane te paNa zu kAvya kahI zakAya ke jenA zravaNa mAtrathIja jo zatruonA mukha ane mastaka nIcA nahi thai jAya ? !! upAzraya upAzrayamAM virAjamAna thayelA ApaNA Adhunika sunikavie jarA A vAkayane vicArapUrvaka vAMcavAnI tasdI leze ? 19 mAM leAkamAM ' trijJo ' dhAraka zrI iMdrabhUti gaNadharane namaskAra che. 20 mAM zlAkamAM Adikavi tathA rAmAyaNa ane mahAbhAratanA ka, maharSi vAlmIki ane vedavyAsane vaMdana karavAmAM Avyu che ! paramAta evA e kavIzvaranI guNAnurAgatA tarafe, sva saMpradAyanA sAdhu sivAya anyane bahu mAnathI paNa nahi lAvanAra AjakAlanA kSAyaka samyakatvIe, zA abhiprAya ApatA haze te khAsa jANavA jevuM che ! A pachInA e leAkAmAM, guNAtmya kavinI * vRthA ' nI tathA pravarasenanA setudha mahAkAvyanI prazaMsA che. 23 mAM leAkamAM, pAlimAcAnI banAvelI 1 - taraMganI 'kathA gaMgAnI mAphaka pRthivIne pAvana karanArI kathI che. 24mAM zleAkamAM, ' navavasUri' nA prAkRta praznadhAnI prazaMsA che. pachInA 4 leAkeAmAM kramathI, kAlidAsa, bANu ane bhAvi kavine vakhANyA che. ra9 mA zrlAkamAM zrI haribhadrasUrinA samAptyi caritanA mahimA che. 30 gu padya mahAvi bhavabhUtinA utkarSanuM prakAzaka che, ghaNIja khutrIthI kavie, e bhavabhUtinI bhAratIne vakhANI che. : 6 61 spaSTabhAvarasA citraiH padanyAsaiH pranartitA / / nATakeSu naTakhIva bhAratI bhavabhUtinA / / " ' 31 mA zrlAkamAM vAtirAjanA 'gauDavadha ' nI kIti che. 32 mA leAkamAM, zvetAMmara zirAmaNi zrI ApabhaTTI-bhadrakItisUrinA banAvelA 'tArAgaNu' nAmanA kAvyanu saMkIrtana karyuM che. 33 mAmAM yAyAvara rAjazekhara kavinI vANIne vakhANI che. 34 me leAka kavie potAnA gurUzrI mahedrasUrinAM vacanAnI prazaMsA mATe o ' namAvaTM pati ' mAM Anu nAma ' taraMgochA ' Apyu che. ,, kathA taraMgalolAkhyA vyAkhyAtAbhinavApuraH / 41 157 " sImaM kahavi na phuTTa jammassa pAlittayaM haraMtassa / jassa munijjharAo taraMgalolA naI 19 vUDhA For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 158 AtmAnaMda prA. lakhyo che; pachInA be lokamAM, rUdrakavinI gailokyasuMdarI" nI tathA tenA putra karda. marAjanI sUkitaonI prazaMsA che. AvI rIte, svamata tathA paramatamAM thaI gayelA mahAkavionI udAra vRttithI bhUri bhUri prazaMsA karI upasaMhAra karatAM kahe che ke "kecidvacasi vAcye'nye ke'pyazUnye kathArase / kecidgaNe prasAdAdau dhanyAH sarvatra kecana / / 37 // " AnA pachInA 4 kAvyomAM, paramAra, vairasiMha, sIyaka, siMdhurAja ane vAkSati rAjanuM varNana che. 43 thI 49 mAM kAvya sudhI kavinA AzrayadAtA rAjA bhejanA pratApa ane prabhAvanuM varNana che, pa0 mA kAvyamAM prastuta kathAnI upattinuM kAraNa darzAvyuM che. (e loka upara TAMkavAmAM Avyeja che) 51-para mAM kAvyamAM potAnA pitAmaha ane pitAnI prazaMsA karI svavaMzanuM kIrtana karyuM che. - "madhya dezamAM AvelA sAMkAkyanAmAM pradezamAM devarSiInAmA dvija hato ke jeno putra sarva zAstramAM kuzaLa svayaMbhU jevo savadeva nAmA hAre pitA che." Ama saMkSepamAM pitAnuM purAtana vAsasthAna ane kula prakAzita karI chellA kAvyamAM kavi kahe che ke - " tajjanmA janakAghripaGkajarajaHsevAptavidyAlavo vipAzrIdhanapAla ityavizadAmetAmavanAtkathAm / " akSuNNo'pi viviktamuktiracane yA sarva vidyAbdhinA zrImuMjena sarasvatIti sadasi kSoNobhRtA vyAhRtaH // " tAtparya e che ke, pitAnA pitAnA caraNakamaLanI sevAthI vidyAlavane prApta thayelA ane sarvavidyAnA samudrarUpa evA muMjarAjAe sabhAnI aMdara jene "saravatI' evA mahattvasUcaka upanAmathI bolAvela mahe dhanapAla vipre A kathA racI che." AvI rIte laMbANapUrvaka kathAnI pIThikA pUrNa karavAmAM AvI che ane pachI "mati zvetAnita saMkuro' ityAdi ramaNIya gadya dvArA prabhAva pUrNa kathAne prAraMbha karavAmAM Ave che. tilakamaMjarInI utpatti. saMbaMdhamAM jene ItihAsa lekhake jaNAve che ke-bhojarAjAe keTalAka divasa sudhI dhanapAla kavine pitAnI sabhAmAM anupasthita joI, eka divase tenuM kAraNa puchatAM, kavie jaNAvyuM ke, huM AjakAla eka tilakamaMjarI nAmanI kathA racuM chuM. ( A ThekANe "saghavAtA " nA lekhake " bharatarAja kathA" nuM tathA "rUparAmA"imAM "yugAdicarita" nuM nAma Apela che.) te kAryanI 1 ' so jaMpai bhUvAsava pAraddhA asthi bharaharAya kahA / - 2 "pati gAvaB-mAdhunA punAvivarite varte che" ukta lekhakee A nAmAntare zA kAraNathI ApyAM haze te samajAtuM nathI ! For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tilaka-maMjarI. 158 aMdara vyagra manavALe hovAthI, niyamita samaye ApanI sabhAmAM hAjara thaI zakate nathI. rAjAe vAta sAMbhaLI, pitAne te kathA saMbhaLAvavA kavine sAgraha abhiprAya jaNAvyuM. kavIzvaranI sammatithI rALa niraMtara pAchalI rAtrIe te kathA sAMbhaLato. ( te samaya bahu ramaNIya hovAthI ja rAjA tema karato hato; nahi ke kAryanA abhAvane lIdhe ema " samyakatva saptatikA " kAra kahe che. ) sAMbhaLatI vakhate, kathAnA pustakanI nIce, rAjA suvarNapAtra evA AzayathI mUkato ke, rakhe kathAmRta vyartha nahI vahI jAya ! saMpUrNa kathA sAMbhaLI rAjA ati AnaMdita thaye. kathAnI sarvotkRSTatAe rAjAnA manane bahu AkaLyuM. A kathAnI sAthe mahArUM nAma aMkita thAya te yAvacaMdra divAkaro sudhI hAro yaza AryAvartanI pavitra bhUmi upara akhaMDita rahe, evI asada abhilASAne vaza thaI rAjA kavine kahevA lAgyo ke, kathAnA nAyakanA sthAne to mahArUM nAma adhyA nagarInA ThekANe avaMtInuM nAma, ane zakAvatAra tIrthanI jagyAe mahAkALanuM nAma dAkhala kare te, bahu mAna, bahu dhana ane Icchita vara pradAna karUM ! rAjAnI e anucita prArthanA sAMbhaLI dhanapALa bolyA ke zrotriyanA hAthamAM rahelA ane pavitra jalathI bharelo pUrNa kuMbha jema manA eka biMduthI apavitra thaI jAya che tema uparyukta nAmanA parivartanathI saMpUrNa kathAnuM pAvitrya naSTa thaI jAya che ane tenA pAtakathI kula, rAjya ane rASTrano nAza thAya che ! rAja uttara sAMbhaLI bahu kuddha thayo ane pAse paDelI aMgArAnI sagaDImAM, mUrkhatAne vaza thaI, te pustaka nAMkhI dIdhuM ! rAjAnA e duSTa kRtyathI kavIzvara bahu khinna thayo, potAnA sthAne AvI dIrgha nizvAso nAMkhate eka junA khATalAmAM beThe. kavine, sAkSAt sarasvatInA samAna eka tilakamaMjarI nAmanI nava varSanI suMdara bAlA hatI, teNe pitAnA pitAne AvI rIte kAryazUnya ane khi manaska joI tenuM kAraNa pUchyuM. putrInA atyAgrahane vaza thaI kavie kathAnA viSayamAM banela samagra vRttAMta saMbhaLAvyo. sAMbhaLIne bAlA bolI ke pitAjI! Apa kheda nahIM kare, snAna, pUjana ane bhejana karI le, mahane te kathA saMpUrNa yAda che tethI huM Apane utarAvI daIza. kavi A vAta sAMbhaLI harSita thaye ane potAnuM nityaniyama karI, putrInA maheThethI te kathA pharI lakhI. ane pitAnI putrInuM nAma cirasmaraNa karavA mATe tenuM nAma "tilakamaMjarI" rAkhyuM. A vRttAMta samyakatva saptatikAmAM ApeluM che. prabhAvaka cAritramAM kAMIka judI rIte lakheluM che. teno sAra A pramANe che:"vaidika kathAonA zravaNamAM udAsIna thayelA bhejarAjAe eka divase dhana rU "o samaya maLI na gamavA jJAna " For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAna prakAza pAlane kahyuM ke, he vayasya ! kaI jaina kathA saMbhaLAva. rAjAnI IcchAthI kavie bAra hajAra lokavALI sarvaguNasaMpanna tilakamaMjarI kathA banAvI. rAjA sAMbhaLI khuza thaze ane be ke, kathAnA prAraMbhamAM je ja pAtu ninaH AvuM maMgaLa che te ThekANe vi: vAtu AvuM maMgaLa kara tathA bIjA A 4 ThekANe nAma parivartana karaayodhyAnI jagyAe dhArA, zakAvatAranA sthAne mahAkALa, vRSabhanA sthAne zaMkara ane meghavAhananA ThekANe mhArUM nAma sthApana kara." pachInI hakIkata uparanA pramANe ja che. kevala, upara je kavinI putrInuM nAma ApavAmAM AvyuM che te nAma AmAM nathI. sAmAnya putrIja lakhI che. putrInA mukhathI te kathA lakhatAM traNa hajAra kalAka saMkhyA nyUna thaI eTale ahi vizeSa ullekha che. prabhAvaka caritamAM e paNa lakhyuM che ke, kavie jyAre kathA racIne taiyAra karI tyAre potAnA gurU zrI maheMdrasUrine vijJapti tarIke A kathAne keNu zodhaze ? gurU mahArAje vicArIne javAba Apyo ke vAdivetAla zAMtisUrI A kathAne zuddha karavA samartha che. zAMtisUri te vakhate pATaNa virAjamAna hatA tethI kavi dhArAthI pATaNa A ane aneka vijJapti karI sUrIzvarane dhArA nagarImAM laI gayA. tyAM sUrIzvare tilakamaMjarInuM saMzodhana karyuM. prabhAvaka caritakAra kahe che ke, zAMtisUrie A kathAnuM saMzodhana usUtra prarUpaNAnI apekSAthI karyuM che, arthAt kathAmAM keI jena- zAstra virUddha varNana na AvI jAya te daSTithI saMzodhana karavAmAM AvyuM che. nahi ke zabda ane sAhityanI daSTie, kAraNa ke, te viSayamAM to siddhasArasvatanI kRtimAM deSa hoya ja kyAMthI! " azodhayadimAM cAsAvutsUtrANAM prarUpaNAt / tilakamaMjarI upara TIkAo vigere. pAThaka, AvI rIte tilakamaMjarInI racanA AdinA viSayamAM kAMIka jaNAvI, have tenA upara TIkA-TippaNa thayelA che ke kema? te saMbaMdhamAM daSTipAta karI, dhAravA karatAM vadhI gaelA A lekhane samApta karI rajA laIza ! 1 prabhAvaka caritakAranI A hakikata satya jaNAya che, kAraNa ke kavi paNa kathAnI pIThikAmAM emaja jaNAve che. 2 prabaMdha ciMtAmaNInA mata pramANe, kathAne abhAga to kavie pUrve karelA kharaDAnA AdhAre smaraNa karIne lakhyo ane uttarArdha navIna ra jaNAya che. nirmanI prathamA'darzalekhadarzanAtsaMsmRtya granthasyA lekhayAMcakre taduttarArdhe nUtanIkRtya granthaH smrthitH| For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org tilaka-maMjarI. 1 ghaNA kharA bhaMDArA tathA junI navI TIpA joi paraMtu tilakamajarI upara vistRta vRtti ke sakSipta avara ityAdimAMthI kAMi paNa upalabdha thayu nathI. Azcarya che ke jyAre paradharmanAM kAvye upara aneka jaina vidvAnAe vyAkhyA, TIkA, TippaNa Adi banAvI te kAvyeAnA paThana pAThananA pracAramAM vRddhi karI che tyAre svadharmAMnA eka sarvottama kAvya-ratna taraph kema upekSA raDI che te samajAtuM nathI ! kAdakharI jevI vijAtIya kRti upara bhAnudra ane siddhicaMdra jevA prakhara jaina vidvAnAnI vistRta vyAkhyAo vidyamAna hoya ane tilakamajarI jevI saMpUrNa jaina sAhityamAM zekharAyamAna evI adbhut kRti sakSipta atracUrithI paNa vacita rahe ! jAtIya-sAhitya tarapha temanI e bedarakArI bahuja kheDha karanArI che. je kAvyanAM akkeka vAkya upara bhUkha vistRta vivecanA joie tenA badale viSamapado upara paNa joie tevA ' viveka ' nathI ! Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka noMdha uparathI jaNAya che ke mahApAdhyAya zrImad dharma sAgara gaNuinA praziSya paDita padmasAgaragaNie tilakamajarInI vRtti banAvelI che paraMtu durbhAgyavaza tenu paNa astitva hoya tema jaNAtu nathI, hajI sudhI koI paNa pustakabhaDAramAM te jovAmAM ke sAMbhaLavAmAM AvI nathI. tenI zeAdha karavAnI AvazyakatA che. sAhityapremI vidvAnAe, e vAta dhyAnamAM rAkhavI joie. upalabdhi mAtramAM, pUrNa talagacchIya zrI zAMtisUrinuM lakhelu hArekaleAkavALu sakSipta Tippana che. A TippananI aMdara kathAmAM keTaleka ThekANe AvelA +zleSAdi padonuM sAmAnya rIte pRthakkaraNa karela che-leSabha ga-virAdha paridvArAdi dekhADelAM che. * suratamAM gopIpurAmAM AvelA zrI meAhanalAlajInA bhaMDAramAM 'vaLiAvaTI' nu pustaka che. tenI aMtamAM tenI pratanA lekhake potAnI prazasti lakhI che temAM padmasAgaranA karelAM pustakAnI noMdha che tenI aMdara tilakamajarItI vRttinA paNa ullekha che. pADakAnI jANu mATe te prazasti TAMkavAmAM Ave che. mahopAdhyAyazrI dharmasAgaragaNi paMDita parSatpuruhUtamatima paMDita zrI vimalasAgaragaNipadapadmopAsanapravarapradhAnabhramarAyamANa zrItilaka maMjarIvRttI 1 pramANakAza 2 nayaprakAza 3 yuktiprakAza 4 tarkagranthatrayasUtravRtti / zrIuttarAdhyayanakathA | zIlaprakAza 6 dharmaparikSA 7 yazodharacarita pramukhagraMthamUtragA sUtradhAra vaMditatrIvAlAra.i...tazaya varAja sAgara....vinayakALar.... hetusAgaragaNi ziSyagaNi rUpasAgareNa lipikRtaM / jayatAraNanagare guruvAsare saM. 1737 varSe zrAvaNa zudI 13 dine zubhavAsare zrIrastu | 19 '' + 'tirumaMnarInAmyAH thAyA: papaddhattim | zleSabhaMgAdivaiSamyAM vivRNomi yathAmati / / " For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza. ----- - - - - - - - - - - - A zivAya khAsa noMdha levA lAyaka, abhinaMda kavinA karelA " kAdaMbarI kathAsAra kAvya" nI jevA ja tilakamaMjarInA "sAra" nAM be pustako che. banne sAra" sarala anuTupa chaMdomAM banelA che. darekanI loka saMkhyA 1200 lagabhaga che. jemAMthI 1 pustaka,vetAMbara saMpradAyanA lakSmIdhara nAmanA paMDitanuM kareluM che. vikrama saMvat 1281 nA varSe A pustakanI racanA thayelI che. pATaNanA bhaMDAramAMthI AnI eka 19 pAnAnI jINuM prati maLI AvI che. pustakanI aMte A pramANe lakheluM che.--- ___" itizrI tilakamaMjarIkathA sAraM zvetAMvara paM0 lakSmIdharakRtaM samAptaM / graM. 1200 ekAzotyA samAdhika ravizata vikramagate samAnivahe / zucizatapakSati ravivAra haraMbha dhruvayogabavakaraNe (?) 1 / idamasyAM cakre lekhayAM tilakamaMjarIkathAsAraM / zrImatprasannacandrasya zIlabhadreNa ziSyeNa // saMvat 474 varSe likhitaM zApure " A lakSamIdhara paMDita zramaNa che ke zrAvaka che te cokkasa jaNAtuM nathI. A "sAranI aMdara tilakamaMjarI kathA" saMkSepa rUpamAM utArI che. mUla kathAnI aMdara kavie varNavelA nagara, udyAna, parvata vagerenAM vistRta ane alaMkArapUrNa varNanane choDI, bAkIne kathA bhAga jemane tema, teja artho ane teja vAkyamAM ane vataryo che. lekhaka kathAno saMkSepa prAraMbha karatAM pahelA nIce lakhelA loko pratA. vinA rUpe lakhe che - "vandAruvAsavottaMsa_simaMdAradApabhiH / trisandhyaracitAbhyacI vIrapAdadvayIM numaH // 1 // sadvarNA vibudhastutyA sAlaGkArA lasatpadA / dvadhApi jAyatAM devI prasannA me sarasvatI / / 2 // na stumaH svajanaM naiva nindAmo durjanaM janam / naivameva svarUpaM tau sudhA-zveDAvivojjhataH // 3 // idaM tilakamaMjayA kathAsaMgrahakAraNam / kriyate sAramasmAbhiralpAlpanyastavarNanam // 4 // asmin dRbdhAsta evArthAsta eva nanu vaackaaH| gumphavijJAnamAtreNa mama tuSTayantu sajjanAH // 5 // ATalAka upodaghAtarUpe lakhI pachI kathAne prAraMbha kare che. sarala zabda ane spaSTa arthamAM kathAno saMpUrNa vRttAMta ApavAmAM AvyA che. jenI IcchA kevala tilakamaMjarInI kathAja jevAnI hoya ane heTI kathA na vAMcavAnI For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 163 tilaka-maMjarI hoya tenA mATe lekhakane A prayatna bahu upakArI che. bIjuM paNa eka kAraNa che ke, jema tilakamaMjarInI mUlAkRti bahuja addabhuta che, tema tenI kathA paNa bahu ramaNIya che. tethI te vyAkhyAnamAM paNa munio vAMcI zake ane sAmAnya zrotAo paNa te AnaMdadAyaka kathA sAMbhaLI AnaMda meLavI zake teTalA hetuthI paNa lekhake A udyama karyo hoya tema jaNAya che. A "sAra nI pratio vizeSa jovAmAM AvatI nathI tethI AnA uddhAra karavAnI khAsa AvazyakatA che. A "sArane akSareakSara maLata-evoja eka bIjo sAra, digaMbara saMpradAyamAM thaI gayelA "dhanapAla" nAmanA paMDitane karelo che. enI paNa*loka saMkhyA AnA jeTalIja (100) che. emAM paNa anuTum deja mukhya che. vizeSatA AmAM eTalI che ke, AnI aMdara lekhake, kathAnI sugamatA mATe, sa se, savAso savAso lokavALA judA judA nava vizrAma (prakaraNo) pADI dIdhA che. ane darekanA "jhIkalIna," "mitratA5, "citrapatana" Adi saMbaMdha sUcaka nAme ApyAM che. tathA kaI kaI ThekANe, rasanI ucitatA sAcavavA khAtara vivinavInapi' varNana lakhavAnuM, lekhaka prastAvanAmAM kabUla kare che. uparavALA sAranI mAphaka AmAM paNa lekhake, kathAno prAraMbha karatAM 5-6 *loke pIThikArUpe lakhyA che. nyAyanI khAtara te *lAke paNa TAMkavA paDaze. "zrI nAbheyaHzriyaM dizyAt yasyAMzatavyojAH / bhejurmukhAmbujopAntabhrAntabhRGgAvalibhramam // 1 // jaDo'pi yatmabhAvena bhavenmAnyo manISiNAm / sadAsevyapadA mahyaM sA prasIdatu bhAratI // 2 // namaH zrIdhanapAlAya yena vijnyaangumphitaa| kaM nAlaGkurute karNasthitA tilakamaJjarI // 3 // tasyA rahasyamAdAya madhuvrata ivAdarAt / mandavAgapi saMkSepAdvirAmi kimapyaham // 4 // kathAgumphaH sa evAtra pAyeNArthAsta evahi / kiJcinnavInamapyasti rasaucityena varNanam / 5 / tatkathA saMgrahe'mutra bandhamAtravizeSataH / sanataH saMtApamAyAnuM yataH prativatsAra 6 ." ane sAne paraspara meLavatAM ane sUkSma draSTie avakatAM, satyanI khAtara kahevuM joIe ke, vetAMbaranI kRti karatAM digaMbaranI kRti potAnI kAMtithI vadhI jAya che ! lakSamIdhara karatAM--samAnArthaka nAma hovA chatAM-dhanapAlanAM vacane For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 164 mAtmAnaMda prakAza. vadhArelAlityavALAM che !! dvitIya dhanapAla prathama dhanapAlanI smRtti karAve che. lakSmIdharanI kRtinuM janma kAraNu 'paTTIpAla' ( A dhanapAlanI jAti hatI. ) dhanapAlanI kRtija che. kAraNa ke prathama te khanelI che. tatkAlIna sAMpradAyika virodhanI vizeSatAne lIdhe parasparanI asahiSNutAthI AvAM ghaNAM anukaraNeA thayelAM maLI Ave che. niMga kharAmAM tilakamajarInA sAra hAya ane zvetAMkharAmAM tenI zUnyatA deya, A vAta samudAyapremInonA manamAM khaTakatI hovAthI sAMpradAyika abhimAne pa lakSmIdharane A kArya karavA tarapha dvAravyA ane tenI kRpAthI vetAMbarAne pazu tilakamaMjarInA 'sAra' vArasamAM maLyA! Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vAcakeAne manne sArAnA svarUpanuM bhAna thAya--kevI paddhattie kathAnA sAra' kheMcavAmAM AvyeA che, e samajAya--teTalA mATe, darekanA, kathAnA prAraMbhanA ambe zlokA atra TAMkuM chu "astyayodhyApurI zubhra saudhapaddhatibhiryayA / saundaryanirjitA nityaM mAhendrIpurvihasyate // 1 // tasyAmarivadhUvaRcandrAkAlaghanodayaH / meghavAhana nAmAbhUdekacchatramahI patiH // 2 // "9 --hakSmIpara " astyayodhyA purI ramyA yA zauryAkRSTacetasA / ikSvAkUNAM mahendreNa vitIrNevAmarAvatI // 1 // AsIdatibalastasyAM rAjA zrI meghavAhanaH / yatpratApapradIpAntaH zatrubhiH zalabhAyitam // 2 // "" dhanapAha | ' A dhanapAla pachIpAla nAmanI vaizya jAtimAM thayele che. enu vAsasthAna aNahilapura pATaNa che. AnA pitAnu nAma Amana (?) hatuM. kavi tenA mATe prazastimAM lakhe che ke, te khaDuM zAstrajJa ane sukava hatA. 'miti nAmanu mahAkAvya teNe racelu che. dhanapAlanA eka mhoTA bhAi ane e nhAnA bhAi hatA. mhoTAnuM nAma ana tapAla hatu. teNe paNa ' gaLitATi'nAmanA graMtha anAnyA che. hAnA bhAiomAMthI ekanuM nAma ratnapAla ane khIjAnuM nAma guNupAla hatu. te banne paNa bahuzruta hatA. vikrama sa Mvat 1261 nA kArtika mAsamAM prastuta sAra banAvela che. ATalI hakIkata kavi pAte prazastimAM Ape che. * For Private And Personal Use Only '' " aNahillapurakhyAtaH pallIpAla kulodbhavaH / jayatyazeSazAstrajJaH zrImAn sukavirAmanaH // 1 // zabda sandarbhatArthaM rasormiM yat / cena zrInemipati mahAjAvyuM vinimeSe / 2 / /
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 165 tilaka-maMjarI. A sAra uparathI jaNAI Ave che ke, te samayamAM tilakamaMjarIno Adara ane pracAra ati hato. svasaMpradAya tathA para saMpradAyamAM sarakhI rIte tenuM vAcana manana thatuM hatuM. gadyakAvya graMthomAM tenuM Asana sarvathI prathama hatuM. TdhyAhAra Adi graMthomAM gadyakAvyonA nidarzana tarIke nAmo ApatAM prathama nAma tilakamaMjarInuM vetAMbara sAhitya sAgaramAM eka ja evuM A adabhuta ratna che ke, jenAM kartAne, anya saMpradAyanA digaMbara jevA daDha AgrahavALA samAjanA-vidvAno paNa Adarayukta namaskAra kare che! jenI kRti upara mugdha thaI, pitAnA sAmAjikone teno lAbha ApavA prazaMsanIya prayAsa karI-sAra" jevAM pustaka lakhI-kartAnA viSayamAM potAnI kRtajJatA prakaTa kare che! prabaMdhaciMtAmaNikAra yathAja kahe che ke + "vAna zrIdhanapAtra caMne masTarA zA sarAM dari vikhyA bhUlA na nivRtaH " sAgaragano upAzraya. | kuni jinavinaya, pATaNa. catvAraH sUnavastasya jyeSThasteSu vizeSavit / anantapAlazcakre yaH spaSTAM gaNitapATikAm // 3 // dhanapAlastato nvykaavyshikssaapraaynnH| ratnapAlaH sphuratmajJo guNapAlazca vizrutaH !! 4 // dhanapAlo'lpajJazcApi piturshraantshikssyaa| sAraM tilakamaJjaryAH kathAyAH kiJcadagrathat // 5 // 1 indu 6 darzana 12 sUryAGkivatsare mAsi kArtike / zuklASTamyAM gurAveSa: kathAsAraH smrthitH||6|| granthaH kizcidabhyadhikaH zatAni dvAdazAnyasau / vAcyamAnaH sadA sadbhiAvadake ca nandatAt // 7 // + artha - dhanapALanuM vacana ane malayagirinuM rasasahita caMdana jenA hRdayane lAgyuM te zAMta ane sukhI na thAya evo jagatamAM keNa che ?-pra. ci bhASAMtara pR. 121. * "A tilaka maMjarIne lekha bIjA peparamAM AvI gayela chatAM temAM keTalIka azuddhi hovAne laine temaja sAhitya viSayaka hovAthI A mAsikamAM A mahAzaya lekhakanA bIjA sAhitya viSayo dara mAse ApavAnI zarUAta thayelI hovAthI tenI vRddhi arthe, temAM sudhArA vadhAre karI temaja zuddhi karI ukta mahAtmA lekhakanI AjJAnusAra A aMkamAM ApavAmAM Avyo che." menejara. . For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 166 www.kobatirth.org AtmAnaMda prakAza, zrAvakadharma-AcArodeza. ( caturtha va. ) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( gatAMka 4 thAnA pRSTa 83 thI zarU ) ( lekhaka--zAntasUti muni zrI kapUravijayajI mahArAja ) 1 thADA pANI vaDe peAtAnA paga, hAtha ane mukhanu prakSAlana karI, pAtAnA AtmAne dhanya kRtya punya mAnatA chatA zrAvaka sAMja samaye vaLI harSoMthI zrI jinezvara devanI pUjA kare ( dhupa dIpArdika vaDe dravyapUjA ane caityavaMdana vaDe prabhunI bhAvapUjA samayeocitta kare. ) 2 samyak kriyA sahita jJAna vaDe mAkSa sukha prApta thAya che ema jANatA zrAvaka sAMjare SaD Avazyaka karaNI ( prabhAtanI pere ) puna: kare. 3 lAkamAM kriyAja phaLadAyaka manAya che, paNa jJAna phaLadAyI manAtuM nathI. kemake strI ane bhakSya-bheAjana saMbadhI bhedanA jANu chatAM tevA jJAna mAtrathI sukhI thatA nathI. jayAre tenA lAgavaTA kare che tyAreja tenu anubhavAtmaka sukha maLI zake che. 4 gurUnA virahe sthApanAcArya ke navakAravALInI sthApanA karI buddhizALI potAnA gharamAM ( anukuLa sthAna hoya te ) Avazyaka karaNI-pratikramaNAdi kriyA kare. 5 dharmAMnA prabhAvathI sarva kArya siddha thAya che ema hRdayamAM jANatA sadA sarvAMDhA dharmamAMja citta rAkhanAra purUSa dharma sAdhana karavAnA samaya vyartha vitAvI ke nahiM, matalakha ke avasara ucita dharmakaraNI avasareja karavA kharAkhara lakSa rAkhe bhUle nahi. 6 vakhata vityA pachI ke samaya thayAM pahelAM je japa pramukha dha karaNI karavAmAM Ave che, te ukhara kSetramAM vAvelAM dhAnyanI pere niSphaLa thavA pAme. avasaranI karaNI avasareja karavI zAle ane phaLadAyaka thAya ema samajI dharma samayanuM ullaMghana karavuM nahi. 7 dharmakriyA karatA buddhizALIe vidhi kharAkhara sAcavaveA. temAM hinAdhikatA karatAM maMtra sAdhanAranI pere dUSita thAya che. (A sabaMdhI anyatra khulAsA karAelA che.) 8 jema auSadha prayAga karavAmAM durUpayoga thayA hoya te tethI bhayaMkara cAMdA pramukha pedA thAya che, tema dharmakriyAmAM ADu avaLu viparIta vetaravAthI ulaTA anartha thavA pAme che. ema samajI sujJajanA sAvadhAnapaNe vidhivat dharma karaNI karavA lakSa rAkhe che. zarUAtamAM karaNI saMpUrNa zuddha na heAi zake paNa zuddhinA khapa tA jarUra rAkhavAja 9 vaiyAvacca ceAge peAtAnuM akSayazreya samajIne vicakSaNa zrAvaka Avazyaka karaNI karI rahyA bAda zrIgurU mahArAjanI sevA-bhakti kare. For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrAvakadhama-AcApadeza. 167 10 mukhakeza bAMdhI (mukhe vastra DhAMkI rAkhI) mauna dhArI, potAnA pagane sparza gurUzrIne temaja temanA vastrAdikane na thAya tema temane saghaLe zarIra saMbaMdhI zrama dUra karatAM zrAvaka gurUmahArAjanI vizrAmaNa kare. 11 tyAMthI gAma-nagaramAM AvelA caityamAM jinezvarane namI-stavI pachI nijaghara pratye jAya ane tyAM paga pakhALIne paMcaparameSTI maMtranuM smaraNa kare ( ane ciMtave ke) 12 mujane sadAya arihaMtanuM zaraNa heje, siddha-paramAtmAnuM zaraNu heje. jina dharmanuM zaraNa je ane AtmasAdhana karavA zUrA sAdhujananuM zaraNa hojo. 13 maMgaLakArI, du:khadAraka (sukhadAyaka) ane zIlasannAha ( bakhatara ) ne dhAranArA zrI sthUlabhadra munivarane hAre namaskAra ho! 14 gRhastha chatAM jenI zIlalIlA bahu bhAre hatI ane jenA darzana samakivaDe zobhA vAdhelI che evA zrI sudarzana zreNIne namaskAra ho! 15 jemaNe kAmadevane jItI lIdhuM che ane jIvitaparyata jeo nirdoSa brahmacaryane pALe che, evA munijo kharekhara dhanyakRta punya che (tevA zama damayaMta saMta sAdhujanene punaH puna: namaskAra ho !) 16 satvahIna, bhArekamI), ane Indriyone mokaLI mUkI sadA cAlanArA hoya te eka divasa paNa uttama zIlavratane dhAravA samartha thato nathI. 17 re saMsAra sAgara! je vaccamAM strIo rUpI kharAbA na hota te hAre pAra pAmavo durlabha na thAta paNa sulabha thavA pAmata. 18 asatya bolavuM, sAhasa karavuM, mAyA keLavavI, mugdhatA, ati lobhaasaMtoSa, apavitratA ane nirdayatA e doSa strIone svAbhAvika hoya che. strI jAtimAM ukta doSa vagaranI kaI viralA strI hoya che. 19 je rAgI upara virakata rahe che te strIonI kAmanA-IcchA koNa kare? sujJa hoya te to mukita kanyAne ja che ke je virakata upara rAga dhare che. - 20 e rIte cittamAM cintavate sujJa purUSa AnaMdamAM jhulato thoDo vakhata nidrA bhaje (lahe) paNa dharma parvamAM kadApi maiithuna seve nahi. 21 sujJa hoya te ghaNe vakhata nidrA sevavAmAM kadApi kADhe nahi. kemake ati ghaNuM nidrA dharma, artha ane sukhano nAza karanArI thAya che. 22 apaaDAra, alpanidrA, a5AraMbha, alpaparigraha ane a5kaSAyavaMta hoya tene a5bhava bhramaNa avazeSa jANavuM. 23 nidrA, AhAra, bhaya, sneha, lajjA, kAma, kaleza, ane krodha emane jeTalAM vadhArIe teTalAM vadhe che ane ghaTADIe teTalAM ghaTe che. For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 168 www.kobatirth.org AtmAMtara prakAza. 24 zayana karatI vakhate vighna mAtrane caravA samartha zrI nemIzvara prabhunu smaraNu karanArane khATAM svapanA AvavA pAmatAM nathI. 25 azvasena rAjAnA ane vAmArANInA putra zrI pArzva prabhunuM sadAya smaraNu karanArane khATAM svapnA AvatAM ja nathI. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 26 zrI lakSmaNA mAtAnA ane mahusenarAjAnA putra zrI caMdraprabhu svAmInu smaraNu cittamAM karyA kare che tene sukhe nidrA AvI jAya che. 27 sarva vighnane cUranAra ane sarva siddhine ApanAra zrI zAMtinAthaprabhunuM dhyAna karanArane cAra, rAga ane agni pramukhathI bhaya thatA nathI. 1 pra anu. 28 zrAvaka samudAyane sukha satASakArI evI saghaLI nikRtya karaNI sArI rIte samajI A leAka ane paraleAkamAM saMcaratA purUSa doSarahita banI niLa yaza pAme che. itizama OM zAMti. OM sAMti. OM zAMti. Ri viSayavaza--pANInI ceSTA. ( kavvAlI. ) juo A jheranI pyAlI, bhayaMkara bhAsatI bhAre; pIvA beThA madhura mAnI, vibudha ene nivArAne. madirAnI muzIkhatamAM, anyA mastAna e Aje; gumAvyuM jJAna potAnuM, catura ene sudhArAne caDIne DALIe tene, kuTila thai kApavA beThA; dazA e dAkhavA enI, hiteSI thaI padhArIne. tajI darakAra pAyAnI, caNe che mhela mATA e; kumatinA kadane enA, bhalA thaIne vidyArAne. ghare suravRkSa che teAye, bhare che khAtha khAvaLIe; sudhAraka kAi e tenA, vicArAne sudhArAne amaraphaLa AMgaNe mUkI, kare kipAkamAM prIti; kharekhara ! prAjJa e pAA, vizArada kAI vArAne. manAratha-azvanI dArI, dIse nA hAthamAM enA; vikaTa paMthe jatA tenA, khanI khelI sudhArAne For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org sUkta mUktAvalI bhASA-anuvAda. thaze mhAdUra e jyAre, khare ! tamane duvA deze; paraMtu hAla tA ene, zikhavavAne padhArAne, "" sUkta mUktAvalI ( sugama bhASA anuvAda) (gatAMka pRSTa 137 thI zarU) " zrI sudhanI bhakti ane tenA prabhAva Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 33 ratnasiMhu dumarAkara. 169 dd 21 jema rAhaNAcaLa parvata ratnAnu sthAna che, AkAza tArAonu sthAna che, svarga kalpavRkSAnu sthAna che, sarAvara kamaLAnu sthAna che, samudra jaLanu sthAna che ane caMdramA tejanu sthAna che, tema sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikArUpa catuvidha saMgha guNAnuM sthAna che, ema samajI pUjya saMdhanI pUjA-bhakti karavI. For Private And Personal Use Only 22 je zrI saMdha bhava bhramaNa nivAravAnI buddhithI mukti meLavavA sAvadhAna rahe che, pavitrapaNA vaDe jene jaMgama tIrtha kahevAmAM Ave che, jenI hADa khIje kAI karI zakatA nathI, jene tItha kara mahArAja paNa praNAma kare che, jenAthI sanAnu zreya thAya che, jenA mahimA apara pAra che, ane jenAmAM gAMbhIya, dhairya, edAdika aneka guNA nivase che te pUjya saMghanI huM lAvyAtmAe ! tane bhakti karI. 23 je dharma-kalyANanI rUcivALA sajjanA aneka guNAnA sthAnarUpa zrI saMghanI sadbhAvathI sevA-bhakti kare che, temane lakSmI zIghra AvI maLe che; yazakIti cAtarapha vAdhe che, prema bhaje che, sumati utsukatAthI AvI maLatrA prayatna kare che, svarganI lakSmI vAraMvAra bheTavA icche che ane zivasuMdarI temanA mukha sAmu joyAja kare che. 24 jema kheDa karavAnuM mukhya phaLa dhAnya prApti che, tema je pUjya sadhanI bhaktinuM mukhya phaLa tI karAdika padavInI prApti thavI e che, ane cakravatI paNa tathA indrAdikapaNa prApta thavuM tetA ghAMsa-palAlano pere sAthe lAgeluM gANuLa kahevAya che. vaLI je saMghanA mahimA gAvA bRhaspatinI vacanakaLA paNu sama nathI te pApanAzaka zrI saMgha peAtAnAM pavitra pagalAM karavAvaDe sajjanAnAM gharane pavitra karaza. 4 hisAnA tyAga ane dayA-ahiMsAnA Adara karI.' 25 he bhavyAtmAo ? bIjA badhAM kAyAne kaSTa karanArAM anuSThAnA bhale ma karA paNa punyanA kriDA sthAnarUpa, pAparajane saheravA vaTALIyA samAna, bhavasAyara
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaMda prakAro taravA nAva samAna, kaSTa tApane zAnta karavA meghaghaTA samAna, mukitanI priya bahenapaNa samAna ane durgatinA dvArane baMdha karavA argalA samAna eka anukaMpA te sarva jI upara tame avazya kare. dayA vagaranuM badhuM phegaTa che. 26 je kadAca paththara pANImAM tare, sUrya pazcima dizAmAM uge, agni zItaLapaNuM bhaje, ane kaI rIte pRthvImaMDaLa AkhA vizvanI upara thaI jAya te paNa prANI vadhathI kayAMya kadApi sukRta na thAya. 27 je mugdhajana prANu vadhathI dharma Iche te agni thakI kamaLanuM vana, sUryAsta thakI divasa, sarpanA mukha thakI amRta, kalaha thakI kIrti, ajIrNa thakI regane nAza, ane kALakUTa jhera thakI jIvitane vAMchanAranI jevo ghelo che ema cokkasa samajavuM. 28 jenuM citta-aMtara kRpA rasavaDe sArI rIte bhIMjeluM che, tene ghaNuM lAMbu AyuSya, ati pradhAna zarIra, ati uttama kuLa (ucca gotra) atighaNuM dhana, vizALa baLa, utkRSTa prabhutva-ezvarya, akhaMDa Arogya, sarvatra ghaNuM lAghA-prazaMsA ane saMsArasamudra taTe sAva sulabha thavA pAme che, ema samajI dayA bane. "asatyane tajI priya, pathya ane tathya vacana va." ra9 he bho! vizvAsanuM sthAna, kaSTane kApanAra, de vaDe sevAyela muktinuM bhAtuM, jaLa tathA agniA upadravane zamAvanAra, siMha ane sane thaMbhI denAra, kalyANanuM (mokSanuM ) vazIkaraNa, samRddhine utpanna karanAra, sujanatAne upajAvanAra, kItinuM kriDAvana ane mahimAnuM ghara evuM pavitra satya vacana ja mahAnubhAve ! tame vado. 30 buddhizALI purUSa game tevA kaSTa prasaMge paNa evuM asatya vacana na bele ke jethI dAvAnaLathI vananI jema yaza-kItine vinAza thAya, jaLa jema vRkSone utpanna kare che, tema jethI aneka duHkho utpanna thAya ane jema taDakAmAM chAyA hotI nathI tema je vacanamAM tapa ane cAritranI vAta paNa na hoya AvuM vacana tyAjyaja che. - 31 avizvAsa utpanna karavAnuM maLa kAraNa, kuvAsanA-malIna vicAranuM ghara, lakSamIvinAzaka, kanTenuM kAraNa, paravaMcana karavAmAM samartha ane aparAdhakArI evuM asatya vacana paMDitAe vajaryuM che. 32 je mahAzaya hita mita satya vacana vade che, tene agni jaLarUpa thAya che. samudra sthaLarUpa, zatru mitrarUpa, deva-dAnavo kiMkara-cAkararUpa, aTavI-araNya nagararUpa, parvata ghararUpa, sarpa phUlanI mALarUpa, siMha mRgarUpa, pAtALa dararUpa, tINu zA kamaLanA patrarUpa, manmatta hAthI zIyALarUpa, viSa amRtarUpa ane viSama For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org patinI sAhitya sevA 171 drumsa mArga sama-sugama thai rahe che. arthAt satyavAdIne saMkaTasthAna paNa sapadmarUpa thAya che. vasurAjA, parvata ane nAradanu temaja datta ane kAlikAcArya nuM hRSTAnta vicArI saddAya satya ja vaDhavuM. " adattane tajI nyAya-nItine pramANikatAja AdarA. " 33 je bhavya AtmA aNudIdhuM kaMI paNa parAyuM letA nathI tene bheTavA mukti vAMcheche, lakSmI varamALA nAMkhe che, sadgati tenI cAhanA kare che, yaza-kIti vaLagatI Ave che, sa MsAra pIDA dUra TaLe che ane krUti tenA sAme paNa jotI nathI---dUra jAya che. 34 je punyAbhilASI kaMi paNa parAi cIja grahaNa karatA nathI, te mahAnubhAvamAM kalyANu paraMparA, kamaLane viSe rAjahaMsInI pere, nivAsa kare che. vaLI jema sUrya thakI rAtrInI pere tenAthI vipadA dUra jAya che, ane vinayavatane vidyAnI pere svarga ane apavarga-mAkSa sa MbaMdhI lakSmI tene svAbhAvika rIte bhaje che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 35 je adattadravya grahaNa karavAthI kIrti ane dhananA nAza thAya che, sa DhASagunhA pedA thAya che, vadha adhanA pragaTe che, malIna adhyavasAya utpanna thAya che, vaLI je dAridrane avasya upajAve che, ane sadgatinI prAptine aTakAve che, tathA maraNAnta kaSTa nIpajAve che, tevuM adyattadhana buddhizALI hAya te na ja grahaNa kare. 36 anyajanAnA mananI pIDAne puSTi ApanAra, rASTradhyAnanuM ghara, jagatamAM prasarI rahelI vividha ApadA rUpI velaDIene meghamALAnI jema vRddhi pamADanAra, kugati-naraga, tiryaMcagatimAM dorI janAra ane svarga-apavarga pura tarapha jatAM aTakAva karanAra evuM annatta svahitAbhilASI janAe avazya tajavA yAgyaja che. ema samajI sujJajanAe nyAya--nItinAja Adara karavA. itizama. kAhunA nAma yationI sAhitya sevA. ( gata varSanA 11 akranA pRSTa 315 thI zarU. ) yAjaka zA. prema ratanajI. kasAranA lAU, kulariyA bAU, kasamasiyA bAU, kasejhAnA jhAku, kaaDhInA lADu, bhujanA lAgu, manaTsanA lADu, motIcUranA lAgu, methInA, paLanA, jovAnA, meciyA, maMjhiyA, siMArita, thro For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 172 zrI AtmAnaMda prakAza. zAla nAma bhAjInA nAma SadhIyA, amadIyA, Asadhanta, tilonA, tilAnA, trigaDUnA, bAkhaNasAhI, dhANInA, phUlInA lADU. mugadhazAla, suvarNazAla. kaNIzAla, devajIrazAla, rAyajoga, suddhasAla, .. kamoda, kalama, dhoto, rAtI, pIlI, akhama cokhA, rAjArA cokhA, - sAThIcokhA, jIrAkSasAna, DhuMDhaNIyA cokhA, rAmakelIsAla bukhadAsIcokhA kharakIcokhA. sAMgarI sorAvamI caurAlI cavannA ciNA khelarA kharabUjA umakyAcolA a AMbajhI AMbIla Ana AmA aoloyAM TImorA TImasA ___ kohalAM kAlaMga kAcara kocalAM kAMjI kAkamI kelA karamadA karakaMkomA kArelAM vo rAstA rAbomI vaMgaNa vATaholA paravala phala phoga matArA methI dANA najIyA kamo khAkhamI khATo. puNajaNInI nAjI caMdoznI ciNAnI puMAmanI patraNanI rAnI sarasavanI aphIpanI methIno manAnI pAnakhAnI baghUnAnI cavalAphasI gvAraphalI vAlolaphalI lAmaharAnI vAlaNakAkamI kamalakAkamI tUrIyAM tarabUja tantrIyAM pApama maTha ciNA. khArAM khATAM mIgaM monA kaDUyAM kasAyalAM tIkhAM tamatamA dhuMsvAdanA nAma gAryA vadhAryA kAcAM pAkA kolAM karamAM sUkAM nIlAM unhAM tADhAM geTayAM umakhAM suhAlA. ___ zrImAna, jesalavAla, osavAla, padIvAla, caNeravAla, mIsAvAsa, mema .. tAvAla khaMmelavAla agaravAla mIDkomA coravekIyA sUrANA "e jAta. sonI bAma moDha poravAma nomAnAganA nAgara narasiMghapurA dasaurA, mevAmA, AmeTA, mematIyA, soraThIyA, vAyamA, khamAyatA, sAMjharA, kuMnA, ghAkama, vitomA, naTerA, lAmUyA, harasaurA, nAgaurA, jAlaurA, saujatavAlA, sAcorA, jagaurA, vadhanaurA. gAthA, uhA, helI, pahelI, dIpAlI, uppaya, copAi, kuMmalIyA, . gUDhA, gAhA, jyotiSa, vaidaka, prAkRta, saMskRta, tarka, vitarka, prakAvya, kavita, chaMda, 6, mAMNa, naiSadha, ciMtAmaNi, ziromaNi, vAgavilAsa, meghadUta, raghuvaMza, jiNajaeyAMthAye, narAvaMtasa, kirAta, caMpUkathA, - savaiyA. For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir du:khInI dAda ane paisAne mAna 173 maLotA, nAgavatapurA, vaivicAra, varavA,maladha, trabaMdha, nAgacaMdha, Inadha, soravaMdha, mAvaMta, pra.prajJaLa, thAvarA, naTavavA, vaivA'i - lA, vinAmAM, pragaNivanAnA, vAta, saMzota, gIta, jAti keMdda, motIpArAma, mugaMLI, vaTTI, trizaMLI, TrAsaMdha dhanubaMdha, nAlIyaMtra, vATayaMtra sUtrasayupAya, thamadha, thaisati, jIvamAna, jIvamA, istreddA, chAMta, sarisaMyuktta, yamargaMdha, tre, prartha, caturtha, prATirA, maththA aMtarA, vAyaMtra, sarvatAnA, sarvatomula -- duHkhInI dAda ane paisAne mAna. vhAlA madhue ! du:khI janAne peAtAnA kalejAnI cIsA kayAMsudhI have pAkyA karavI ? pAtAnA vamAna ane bhaviSyanA jIvana mATe hRdayaleka udgArA kayAMsudhI kADhavA ? grahanA khuNe besI vinA paise yAMsudhI azru kheravA ? pAtAnA aMta:karaNane, AtmAne zAMti ApavA uparAMta dIna bhaganIone ane kALI cuMdaDInI bALAone ya sudhI sAMtvana ApavuM ? kAI dAda-krIyAda sAMbhaLaze ke nahi ? ke sarve pelA paisAneja mAna Apaze ? alabata jaina kAma paise Take, AcAre vicAre dareka rIte zurI che, para Mtu grahanA eka bhAgamAM esI azru sAratI chhenaDInA azru luchavA, tathA eka ukaraDAmAM paDela garIba mALakane TekA ApI kharU jhaverAta parakhAvavA kema chupA jIvananA kAI bhAga Apatu nathI ! ! ! zu` ema dhArA che ke ApaNI kAmamAM koi garIba cheja nahi ? nahi nahi. te mAnyatA taddana khATI che. ghaNIja mhenaDIe tathA nAnA nAnA kuTumbe evI garIba sthitimAM che ke tene nirakhatA ja hRdayanA vine badalAI gayA vagara raheja nahi. eTaluM jaNAvavuM paDaze ke A khAmata garbha zrImatAnA dhyAnamAM nahi hAya. paraMtu nakhanI sthitimAMthI je sArI sthitimAM AvelA haze tene kharekhara mAluma haze ke garIbAi peAtAnI sattA kevI jamAvI beThI che? zaramAvA jevu nathI ke jaina kAmanI eka strI siMhAsana upara jhuDIne sabhAonA advitIya mAnane lAyaka ane, athavA takA chAMyA oigAcara thAya nahi, jyAre mIjI temanIja mhenane eka brAhmaNanA ghare, For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 174. AtmAnaMdaprakAza. athavA koI bIjI kemanA gRhasthanA ghare vAsaNa mAMjavA javA, ane tenA kapaDA dhovAno dhaMdho karI peTa bharavAnuM AjIvikA mATe sAhasa kare ?? udAra kuTuonA gRhamAM amanacamana uDe, ane ezaArAma bhagavAya jyAre bIjA garIba kuTumbA mAM khAvAnA paNa sAMsA hoya ane AjanuM Aja ane kAlanuM kAla hoya ! ahAhA! AvI sthitithI konuM haiyuM pIgaLe nahi ? jhAlAvADamAM khAsakarIne kuTuo ghaNuja garIba sthitimAM che ane kAThiyAvADamAM te ghaNuja che tyAre AvA garabAInA Apatta nIce dabAelA kuTuonI koI saMbhALa paNa letuM nathI ane paisAnA pAsavAnane sarve kaI khammA khammA kare che. alabata sarvekabula thaze paraMtu AvuM AvuM cAlaze tyAM sudhI komane utkarSa kevI rIte thaze ? zuM darekanI pharaja nathI ke ApaNe yathAzakti madada karavI ? pharaja cheja. mATe garIbanI AMtarika dAda sAMbhaLavA mATe he dhanaghelA dhanavAna? ane garbhazrImaMta putro ane vhAlA yuvake AjathI ja taiyAra bano ane tapAsa karo ke kayA khuNAmAM kayuM kuTue AveluM che. ane te kuTumbanI paristhiti zuM che? vigere tapAsa rahI tamAre hissa sevAmAM raju kare ane paheluM du:khanI dAda sAMbhaLI pachI paisAne mAna yugya lAge te Apa. ( vicArajAgrati. jaina AtmAnaMda sabhA gulAbacaMda mULacaMda bAvisI. tA. 2-1-16 bhAvanagara. (cuDAvALA.) lekhaka kanyAviza karavAne pahelI ja. kanyAvikraya-dIkarInuM vecANa, dIkarIne saTTa, vigere. komanI, zaheranI ane dezanI caDatInuM pagathIyuM je strI ja che ane strInI unnatinA vAjA gharoghara vAgI rahyA che. je strI, eka bALakAja prathama hoya che ane te bALIkAne eka vRddha vara sAthe paraNAvI lAkaDe mAkaDuM vaLagADI devAmAM Ave che. ane rUpiyA laI potAnI dIkarIne uMDI khAImAM nAkhI dIye che. paraMtu eTaluM jarUra lakhavAnI pharaja paDe che ke je kuTuoe potAnI kumaLI bALIkAnA rUpIyA lIdhA che, te kuTuo avazya nAza pAmyA che ane pAmatA jAya te ApaNe joIe chIe. putrInA pItAe ? bAMdhavo? putrInI mAtAo? paisAne mahAva nahi. meja zokhane mahAva nahi? paraMtu garIba mANasa hoya kinatu vicAramAM gRhastha hoya eTale jenA umadA For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org vata mAna samAcAra, 101 vicArA hAya jenA kuTumbamAM kanyAvikraya kadi na thayelA hAya ane jenu kuTumba " Adarza kuTumba " lekhAtu hAya, tevA kuTumbamAM tamArI kanyAne varAvA ? ? AlAvADanA eka gAmamAM eka jaina gRhastha ke je kanyAvikrayAdi karatA na hatA ane tenI virUddhatAnA hatA teone nahi paNa mane kanyAvikraya karavAnI pharaja paDI che. te gRhasthane vepAramAM nukazAna gayu ane ane deNuM ghaNuMja thaI gayuM tathA jyAre du:khe| AvavAnA heAya che, tyAre sImA rahetI nathI tevI rIte aneka du:kheAnA bhAga ukta gRhastha thai paDyA. deNAmAM peAtAnA ghara vasula karI dIdhA jamIna muddala rahI nahi. ane khAvAne mATe paNa sAMsA thai paDavA lAgyA ane dareka mANasane dayA AvavA lAgI. paraMtu jamAnA evA nathI ke kAinA kuTumbAne kAi jIvanabhara pALI Ape ? te pramANe ukta gRhasthanA mAthe enne asahya AvI paDyo ane jhAlAvADanuM gAma cheADIne gujarAtamAM dhaMdhA karavA lAgyA. paraMtu te dhaMdhA mATe ane deNu' purU karavA mATe potAnI nAnI dIkarInA amuka rUpIyA tene levA paDyA ane jyAre rUpIyA lIdhA tyAre RNamAMthI mukta thayA ane nivAha gujarAtanA gAmaDAmAM jaI ghaNIja dIna sthitimAM calAvavA paDe che. hAla te gRhasthax gujarAtanA gAmaDAmAM nirvAha calAve che. aneka du:khA paDavAthI kanyAvikraya karavAnI pharaja paDI tA tenA mATe zuM doSa hAi zake ? AvI rIte paNa ghaNuMja - khane che, je bhAgyeja prakAzamAM AvI zake che. lI. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gulAbacaMda muLacaMda bAvisI. cuDAvALA vartamAna samAcAra. zrI mahAvIra jaina vidyAlayamAM rahetA vidyArthIone rahevA, khAvA, pIvA ane bhaNavA vagere mATe uMcA prakAranI sagavaDa ane dekharekha zarUAtathI rAkhavAmAM Avela che. sAthe dhAmika abhyAsa paNa zarU karavAmAM Avela che. jene laine hAlamAM ukta saMsthAmAM rahetA vidyAIMnI dhArmika parikSA mI. kezavalAla premaca'da mAdI khI. e. ela ela. khI. e lIdhI hatI, jenu sArU` pariNAma AvyuM che je nIce mujaba che. AvuM sArU pariNAma AvavAnu kAraNu paMDita vrajalAlajIne ke dhArmika zikSaNa ApanAra che tene mAna ghaTe che. mArka vidyArthInAM nAma vidyArthInAM nAma. ramaNIkalAla maganalAla medI 75 mA. odhavajI dhanajI zAha 55 x je gRhasthane ukta gRhasthanA nAmanI jarUra haze te lekhaka upara khAnagI rIte lakhaze tA nAma moklavAmAM Avaze. For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra chaganalAla nAnacaMda zAha cunIlAla jIvarAja zAha aMbAlAla caturabhAI zAha cImanalAla motIlAla pArekha seAbhAgacaMda nemacaMda zrAk cImanalAla dalasukhabhAI zAha mAtIlAla dharamacaMda kAThArI hIrAlAla mAcada zAha www.kobatirth.org zrI AtmAna| prakAza. 51 40 47 44 42 40 35 34 meAhanalAla hemacaMda zAha gAvIMdrajI ujamazI zAha ratIlAla mANekacaMda jasAnI aMbAlAla mANekalAla zAha meAhanalAla haDIbhAI zAha dalapata vIThThala mahetA prANalAla manajI mahetA jagamAhanadAsa kalyANujI cInAi. nIcenA prathA amene abhiprAyArthe bheTa maLelA che je upakAra sAthe svIkAravAmAM Aveche. 1 zrI jinaguNu stavanAvaLI bhAga ra--DabhAinA zrI saMdha. 2 zrI jinadatta sUramahArAjanuM jIvanacaritra--jhaverI navalakizArajI dIlhI. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3 zikSAzatagAMdhI abheca'da bhagavAnadAza, 4 zrI tIrthaMkarAnA.zrI jaina AtmAna'da pustaka prasAraka maMDaLa dIlhI, 5 jIvavicAra hIndI bhASAnuvAda sahita. "7 6 zrI bhaktAmara, kalyANumaMdira staMtra hindI bhASA sahita. .. 7 sa. 1972 nI sAlanA jaina pauMcAMga 5) zAha bhImasI mANeka mu MbaI. 8 phrakAnA kAgaLA pu) " "7 For Private And Personal Use Only 48 47 44 43 39 3. 34 21 khedajanaka samAcAra. zrI pAradara nivAsI jaina gRhustha zeTha vallabhajI hIrajI gayA mAsanI zu6 14 nA rAja potAnA vatanamAM ( porabaMdaramAM ) paMcatva pAmyA che. te devagurUdha'nA kharekharA bhakta hatA. jIrNoddhAra vagere uttama kAryoMmAM teoe sArA vyaya karyAM hatA. dharmanA paNa eka sArA abhyAsI hatA. tenA svargavAsathI eka lAyaka gRhasthanI kheATa paDI che. teonA AtmAne zAMti maLeA ema IcchIe chIye.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A mAsamAM navA &Akhala thayelA mAnavatA merA. 1 jhaverI maNIlAla mohanalAla hemacaMda amadAvAda bI. 30 lAIpha membara. 2 zA phakIracaMda kevaLabhAI rahenAra bArejA vividha pUjA saMgraha. (zrImad vijayAna sUri ( AtmArAmajI mahArAja tathA munirAja zrI | varNabhavijayajI mahArAja viracita cauda pujAone sama) mahopakArI zrImad vijayAna sUdhira racita pUjAo ke jene mATe saMgItanA prophesarA ane pUjAnA jANakAra rasike temanI racanAnA saMbaMdhamAM aneka vidha prazaMsA kare che, te pAMca pUjAe tathA temane pagale cAlatA prasiddha vaktA zrImAnunirAja zrI vabhivinyA hatA mArAjanI banAvelI pUjA ke je vartamAna samayane anusaratA rAgarAgaNIthI bharapura hAi AkarSaka che. gayA ane tenI pahelAnA varSa mAM muMbaI nagarImAM teozrInA cAturmAsa daramyAna teonI chellI banAvelI zrI paMcaparameSThinI pUjA muMbaInI jena prajAe vAraMvAra bhaNAvI. sAMbhaLI tenI apUrva rasikatA jANI apUrva AnaMda anekavAra lIdhela che ane tenI upayogitA. kRtinI rasikatA ekamate siddha thaI cukI che, tenI vAraMvAra mAgaNI thavAthI ukta baMne mahAtmAenI kRtinI tamAma pUjAo sAthe chapAvI che. pUjA zodhavAmAM munirAja zrI vakSabhaviyALa mahArAje kRpA karelI hovAthI tadana zuddha chapAyela che. uMcA IMglIza gleja kAgaLA upara suMdara zAstrI meTA TAIpamAM nirNayasAgara presamAM chapAvI tenuM eTaluM badhuM suMdara bAIDIMga karAvavAmAM Avela che ke te jotAM tarataja grahaNa karavAnI IcachA thAya. jene mATe dhaNA mATe kharca karavAmAM Avela che, je zumAre trIza kArama savAcArase pAnAne daLadara graMtha chatAM tene bahoLA pracAra thavA mATe mudalathI ghaNI ochI kiMmate eTale mAtra rUA. 7-8-0 ATha ( pAsTeja judu') nI kiMmata rAkhavAmAM Avela che.' mAtra ja nakala bAkI che, jethI nIcenA saranAmethI jaladI maMgAvo. 2 zrI jena AtmAnaMda sabhA bhAvanagara, A sabhAnuM jJAnoddhAra khAtuM ane hAlamAM chapAtrA upogI graMtho. temAM thatA jatA saMkhyAma"dha vadhArA. mAgadhI-saMskRta mULa avasUri TIkAnA thA, 1 " sattarIya ThANA saTIka " zA. cunIlAla khubacaMda pATaNavALA taraphathI. 2 siha prAlata saTIke " prAMtijavALA zepha karamacaMdanI bIjI strInA smaraNArthe. - hA. zeTha maganalAla karamacaMda taraphathI. 2 ( ratnarazekharI kathA " zA, hIrAcaMda gahelacaMdanIdIkarI ena pIbAI pATaNavALA ta, 4 61 dAnapradIpa ?' zA. muLajI dharamazI tathA dulabhajI dharamazI porabaMdaravALA ta. 5 zrI mahAvIra caritra '' : zA. jIvarAja matIcaMdatamA premajI dharamazI porabaMdaranALA For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrInemacaMdrasUri kRta. taraphathI zA. muLajI dharamazInA smaraNArthe. ke " saMbadha sittarI saTIka " zA. kalyANajI khuzAla verAvaLavALA taraphathI. 7 " SasthAnaka aTIka " zA. premajI nAgaradAsanI mAtuzrI bAI raLIyAta bAI. mAMgALa-mALA taraphathI, 8 9 caityavaMdana mahAbhASya " zA. phulacaMda velajI mAMgaroLavALA taraphathI. ke " sumukhAdimitra catuSka kathA" zA. uttamacaMda hIrajI prabhAsapATaNavALA taraphathI. 10 % SaDAvazyaka vRtti namizA kRta ' zA. harakhacaMda makanajI prabhAsapATaNavALA taraphathI. 11 'pethaDajhAMjhaDa prabaMdha"(sukRtasAgara)zA. mehanadAsa vasanajI porabaMdaravALA taraphathI. 12 pratikramaNa garbha hetu " zA, manasukhabhAI lallubhAI pethApuravALA taraphathI. 13 + saMskArakra prakIrNa saTIka zA. dharamazI govIMdajI mAMgaroLavALA taraphathI. 14 " zrAvakadharma vidhi prakaraNa saTIka "zA. jamanAdAsa morArajI mAMgaroLavALA taraphathI, -15 "prAcIna cAra karmagraMtha TIkA sAthe"zeTha premacaMda jhaveracaMda pATaNavALA taraphathI. 16 dharmaparikSA zrIjinamaMDanugaNI kRta" e zrAvikAo taraphathI. 17 " samAcArI saTIka zrImadda yazA- zA. lalubhAI khubacaMdanI vidhavA bAI menAbAI pATaNa vijayajI upAdhyAyajI kRta " vALA taraphathI. 18 16 paMcanigraMthI sAvacUri " 19 " paryata ArAdhanA sAvacUri " 20 " prajJApanA tRtIyapada saMgrahanI sAvari ? 21 " baMdhAdayasattA prakaraNa sAvacUri " 22 ( paMcasaMgraha * * zeTha ratanajI vIrajI bhAvanagaravALA taraphathI. 23 1 zrAddhavidhi " e zeTha jIvaNabhAI jecaMda gallAvALA, 24. " darzana samuccaya " 25 8 zrI uttarAdhyayana satra " A bAbu sAheba cunIlAla pannAlAla mubaIvALA zrImadda bhAvavijayajI gaNIkRta TIkA. . - taraphathI. ra6 " buha saMdhayaNI zrI jinabhadragaNI. kSamA zramaNa kRta " eka sabhA taraphathI. ra7 " kumArapALa mahAkAvya '' zA. maganacaMda umedacaMdanI vidhavA bAI. caMdana pATaNa vALA taraphathI. 28 ( kSetra samAsaTIkA ' zeTha amRtalAla chaganalAla bhAvanagaravALA taraphathI. 29 + kuvalayamAlA (saMskRta ) " 30 vijayacaMdra kevaLA caritra pATaNa nivAsI bAI rUkSamaNI taraphathI. 31 " vijJapti triveNI " ( apUrva ItIhAsika graMtha ekalA bhASAMtaranA chapAtA graMthA. 32 " zrAddhaguNa vivaraNu" ( bhASAMtara ) verA haThIsaMgabhAI jhaveracaMda bhAvanagaravALA taraphathI 33 baMdha, nigoda, mudragala paramANu chatrIzi ( mULa sAthe bhASAMtara ) eka zrAvikA taraphathI. 34 caMpakamALA caritra ' (aputra graMtha ) khAsa strIone vAMcavA lAyaka ( bhASAMtara) 35 zrI samyakatva pacizi mULa tathA bhASAMtara sAthe. ( samyakatvanA sarala apUrva ladhu graMtha ) | upara mujanmanA graMthA taiyAra thAya che. bIjA grathAnI yojanA thAya che, jenA nAme have pachI prasiddha karavAmAM Avaze, For Private And Personal Use Only