Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સો.
1 આત્માનન્દ પ્રકાશ.
- દેહરે. આત્મવૃત્તિ નિર્મલ કરે, આપે તત્વ વિકાસ: આત્માને આરામ દે, આમાનન્દ પ્રકાશ.
જ
'
પુસ્તક ૬ ઠું. વિક્રમ સંવત્ ૧૯૬૫. ફાગણ
અંક ૮ મે.
રામ -.
-
-
-
-
-
-
-
- -
પ્રભુ સ્તુતે. સીંહાને કરો. જય જયવંતા જિનવર દેવા, 'સુર અસુરાદિ કરે નિત્ય સેવા. જય. ( ટેક જ્ઞાન પ્રભાવે પ્રગટ પ્રભુ છે, રનિર્મળ બેધ વિભૂષિત દેવા. જય. ૧
શાંતિ સુધાકર ઉદિત બનીને, શાંતિ પ્રસારે "શિવ સુખ સેવા. જય. ૨ શિવ સુખદાયક સર્વ સહાયક, ટાળે પ્રભુ ભયદાયક હેવા. જય. ૩ નાથ નિરજન નિર્મળ રૂપી,
ધારે ૮ શ્રીયુત સદ્ગુરુ એવા. જય. ૪ ૧ દેવ, અસુર વગેરે. ૨ નિર્મળ બેધથી સુશોભિત છે. ૩ શાં તિના ચંદ્ર રૂપ. ૪ ઉદય પામીને. ૫ મોક્ષ સુખની સેવા રૂપ શાંતિ ફિ આપન ર. 9 ભવને આપનારી ટેવ ૮ લમી સહિત.'
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૭૦
અભુત ઉપાય.
નિત્ય મહા ઉપકાર કરીને, આપે ધ વિનય ગુણ મેવા. જય. ૫ આત્મારામ બની નિરૂપાધક, શુદ્ધ હૃદયથી કરો જિનસેવા. જ્ય. ૬
અદ્ભુત ઉપાય
( પૃષ્ટ ૧૬૧ થી શરૂ ). તે પુરૂષ તે બંને પુરૂષોના સંગથી કર્તવ્ય ભ્રષ્ટ થઈ ગયે, તેના હદય ઉપર તામસી વૃત્તિ પ્રગટ થઈ આવી. હદય. ના પ્રદેશમાં મલિનતાની છાયા પ્રસરી ગઈ, તેની આવી સ્થિતિ, જોઈ તેની પાસે કોઈ પણ આવતું નહીં. જે પક્ષિઓ મધુર શબ્દો કરી તેના હૃદયને આનંદ આપતા હતા, તેઓ પણ તે નાથી દૂર રહેવા લાગ્યા, તેની આસપાસ સર્વ શન્યમય થઈ ગયું, આથી તે તરૂણ મુંઝાવા લાગ્યો, પેલા બે પુરૂષના સહવાસમાં રહેતાં તેણે બીજે આનંદ ગુમાવી દીધે, તે વનના વિવિધ જાતના આનંદે તેનાથી દૂર થવા લાગ્યા, જાણે કુદ્રત તેને તિરસ્કાર કરતી હોય, તેમ તેને ભાસવા લાગ્યું. કેટલાએક પક્ષીઓ જાણે તેની નિંદા કરતા હોય, તેમ દેખાવા લાગ્યા, અને તે તરૂણને પોતાને માટે ઘણું અપમાન દેખાવા લાગ્યું, પેલા બે વિચિત્ર પુરૂષો કે જેઓ તેને આશ્રય કરી રહેલા હતા, તેઓએ તે તરૂણને વશ કરી લીધે, તેઓના સંગથી તરૂણ પરાધીન સ્થિતિમાં આવી ગયે, અને તે અનેક જાતના અપમાને પ્રાપ્ત કરવા લાગ્યું, તે તરૂણ તે બંને અધમ પુરૂષ ના નઠારા સ્વરૂપને જાણતો હતું, તે છતાં તે તેમના સંગને છેડી શકતો ન હતો તેમની સત્તામાં તે દબાઈને રહેતો હતો. તેની મનોવૃત્તિ પરાધીનતાના પાશમાં સપડાઈ ગઈ હતી. ૮ બોધ વિનય ગુણ રૂપી મેવા.
For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આમાન પ્રકાશ
૧૭૧ એક વખતે રાત્રિનો સમય હતો, તે વખતે ભૂશય્યા ઉપર ભૂલા તરૂણના હદયમાં આ પ્રમાણે પશ્ચાત્તાપ ઉત્પન્ન થઈ રા –“ અરે ! હે કરું છું ! મારી સ્થિતિ કેવી કહેવાય મારો પ્રભાવ કે ગણાય ? હું શા માટે આ તરફ આક્યાં છું. મારી પૂર્વ સ્થિતિ કયાં ગઈ? મારી દશા અકસમાત કેમ બદલાઈ ગઈ! મારો પૂર્વાધિકાર કયાં ગયો? મેં પ્રથમ આશ્ર કરેલા પિલા પાંચ કલ્પવૃક્ષો ક્યાં ગયા ! હું તેમને કેમ ભુલી ગયો ? તે સુંદર વૃક્ષની શીતળ છાયામાંથી હું કેમ દૂર થઈ ગયો ! અહા ! એ વાત મારા જાણવામાં આવી. મને આવી સ્થિતિમાં લાવનાર કોણ છે ? એ હું સારી રીતે સમજી યે, પિલા સુંદર પક્ષીઓએજ મારી આ સ્થિતિ કરી છે. તે દુષ્ટ પક્ષીઓએ પિતાના મધુર શોથી મને આર્યો અને આ મહાગતમાં ફેકી દીધું છે. તે પક્ષીઓની સાથે પેલી મનહર લતાએએ પણ મને છેતી છે, હવે મારી શી ગતિ થાશે,. હું વીજ અધમ અવસ્થામાં આવી ગયો, હવે મારે કોની શરણે કરવું? પરમામા મને અવલંબન આપે અને આ મહા કષ્ટ. થી મારો ઉદ્ધાર કરો.” તે તરૂણ આ પ્રમાણે ચિંતવ હરે, તેવામાં તેના પૂર્વ ના યોગથી પેલા મહાત્મા તેની પાસે આવી ચડ્યા. મહાને જોતાંજ તે પુરૂષ સાનંદાશ્ચર્ય થઈ ગયે. તેણે ભક્તિના ઢસથી તે મહામાને દંડવત્ પ્રણામ કર્યો અને પોતાનું મસ્તક
ના ચરણમાં મુકવું. દયાળુ મહામાએ તેને હદયથી આશીષ બા પી અને તેની તરફ પિતાની સ્વાભાવિક દયાળુવૃત્તિ પ્રગટ કરી કે તેઓ બોલ્યા- “ અવિચારી તરૂણ, તારા હૃદયની ભાવના
લાએલી જોઈ હું પ્રસન્ન થયો છું. હવે તારા આત્માને ઉદિર સત્વર થઈ જશે. આ સ્થિતિમાંથી મુક્ત થવાને તારું આ પુણ્ય ઉદય આવ્યું છે. ભદ્ર, જે તારી મને વૃત્તિ આત્મિક
હતિ મેળવવાને આતુર બની હોય તો તું મારા ઉપદેશ પ્રમાણે નર્તન કર. ”
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧ર
અદ્ભુત ઉપનય. તે મહામાના આવા વચને સાંભળી તે તરૂણ હદયમાં પ્રસન્ન થયા અને તેણે ફરીવાર તે મહાત્માને ભાવપુર્વક વંદના કરીને કહ્યું,–“ભગવાન. પ્રથમ આપના વચનનો જે મેં અને નાદર કરેલે, તેનું આ ફળ મને પ્રાપ્ત થયું છે. હું આ સંસાર ની ઉપાધિમાંથી મુક્ત થવાની ઈચ્છાએ આપની પાસે આવ્યું હતો પણ આપની આજ્ઞાનું ઉલ્લંઘન કરી પેલા પાંચ કલ્પવૃક્ષોને ત્યાગ કર્યો, એ મેં ખરેખરી મૂર્ખતા કરી છે. તે મારી, મૂર્ખતાનું કષ્ટદાયક ફળ હું અત્યારે અનુભવુ છું. ભગવન, હવે મારી રક્ષા કરો અને પ્રાયશ્ચિત આપી મારા આત્માને શુદ્ધ કરે. આપના જેવા દયાળુ પુરૂષ મારા અપરાધને ક્ષમા આપશે.” - તે તરૂણના આવા વચન સાંભળી તે મહામાએ તેને અભયદાન આપ્યું અને આ પ્રમાણે ઉપદેશ આપે. “ ભદ્ર, ચિંતા કરીશ નહીં. આ તારા પશ્ચાતાપ તારા આત્માને ઉદ્વારક થઈ પડશે. હવે મારે તને એટલું જ કહેવાનું છે કે, તારી પાસે જે આ બે પુરૂષો છે, તેમનો સંગ તું છોડી દે. જ્યાં સુધી, તું એ પુરૂને સંગ છોડીશ નહીં, ત્યાં સુધી તારા આત્માને ઉદ્ધાર નહિં થાય. આ મધુર શબ્દ કરનારા પક્ષીઓ, પેલી સુંદર લતાઓ, સરોવરો અને આ કેમળ ભૂમિ વિગેર જે પદાર્થ એ તને આકર્ષી છે અને જેમના વેગથી તું આ સ્થિતિએ પિહો છે, તે સર્વ પદાર્થો તરફ તું ઊપેક્ષા રાખજે. હવે તારા જીવનને બદલાવી બીજા રૂપમાં મુકી દેજે. આ કાળે તારા હૃદયમાં જે ભાવના પ્રગટ થઈ છે, તે ભાવના કાયમ રાખી તારે અંતરંગ હદયને થિર રાખજે. એથી કરીને તું તારી પૂર્વ સ્થિતિને પ્રાપ્ત થશે અને અનુક્રમે ધાર્મિક અને આત્મિક ઉન્નતિ મેળવી શકીશ. ”
તે મહાનુભાવના વચનને માન આપી તે તરૂણ પુરૂષ તે રીતે વર્તવાને નિયમધારી થયે હતું અને તેથી અનુક્રમે તે પોતાની પૂર્વ થિતિ પ્રાપ્ત કરી પરમાનંદને અનુભવી બન્યો હતે. તેનું
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આમાનન્દ પ્રકાશ
- ૧૯૩ સર્વ જીવન સુખમય, શાંતિમય અને અમૃતમય બન્યું હતું. જેથી તેણે માવજજીવિત તે મહાત્માનું ગુણ ગાન કરી પિતાનું શુદ્ધ જીવન પુર્ણ કર્યું હતું.
( અપૂ. )
ક્ષમાં અને કેધને સંવાદ. ( અનુસંધાન ગત્ અંક પૃષ્ઠ ૧૪૯ થી શરૂ.)
કો–અરે ક્ષમા, તું મને દેષ દૃષ્ટિથી જુવે છે. પણ હું દૂષિત નથી. મારાથી જ આ જગત્ વિજયી બને છે. જે હું આ વિશ્વમાં વિદ્યમાન ન હતું તે જગતનો વ્યવહાર અટકી પતે. મારા સિવાય કઈ કઈને ગણુત નહીં, કઈ કોઈનું માન રાખત નહીં વિશ્વનાં ચાર લોકો તથા દુર્જનો વધી જાત. અને બધું વિશ્વ અરાજક થઈ જાત. પણ મારા દિવ્ય પ્રભાવથી આ જગતની પ્રવૃત્તિ ચાલે છે. શિક્ષક અને શિષ્ય, રાજા અને પ્રજા તથા સ્વામી અને સેવક-એ બધા કેમ મારા પ્રવર્તનને આભારી છે. મને ધારણ કરીને રાજાઓ રાજય કરી શકે છે. રાજાને ઉગ્ર પ્રભાવ, ઉગ્રતેજ અને ઉગ્ર સત્તા મારાથીજ પ્રવર્તે છે. આ જગતમાં જે મારી રિથતિ ન હતું તે બધે દેશ અરાજક થઈ જાત અને રાજ્ય વ્યવસ્થા ચાલત નહીં.
સમા–અરે કુરૂપી. આવા ગર્વના વચને કેમ બોલે છે ? તારાથી શું થઈ શકે તેમ છે ? આ જગમાં જે તારો વાસ ન હેત તે સર્વ પ્રજાજન સુખશાતામાં રહી શકત, રાજાઓને ભારે પ્રયત્ન ન પડત, સર્વ જને શાંતિમાં રહી પિતપોતાના કર્તવ્યમાં પ્રવૃત્તિ કરતે, દેશમાં શાંતી રહેત, કોઈ ઠેકાણે પુના મરકી થાતજ નહીં. તારા નિવાસથી આ જગતને ભારે સહન કરવું પડે છે. અનેક જાતની શિક્ષાઓ ભોગવવી પડે છે એટલું જ નહીં તેમને પરલોકની ભયંકર નારકીની પીડા પણ ભોગવવી પડે છે.
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હિ૪
ક્ષમા અને ક્રોધનો સંવાદ. કેધ–અરે ક્ષમા, તારે વધારે બેલવાની કોઈ જરૂર નથી. તારી પાસે મારું માહાસ્ય પ્રગટ કરવાથી ફાંઈ પણ થવાનું નથી, તું મારી પ્રશંસા સહન કરી શકતી નથી. તું જગત્માં શાંત ગણાય છે. પણ ખરી રીતે તું મારી પાસે અશાંત ગણું ય છે. જે તું ખરેખર સદા શાંત રહેનારી છે તે તારે મારી પ્રશંસા સહન કરવી જોઈએ.
ક્ષમા–અરે અભદ્ર, કેઈ પણ રીતે તારી પ્રશંસા કરી શકાય તેમ નથી. તારાથી તે દૂર જ રહેવું એગ્ય છે. જેનામાં તારે પ્રવેશ થાય, તે માણસ પણ અસ્પૃશ્ય અને અના દરણીય થાય છે.
કેધ–ક્ષમા, તું વિશેષ પડતાં વચને બોલીશ નહીં. શું હુ કાઈ ચંડાળ છું કે જે મને તું અસ્પૃશ્ય કહે છે ?
ક્ષમા-અરે કેધ, મારા વચને વિશેષ પડતા નથી, પણ યથાર્થ છે. મહાનુભાવ વિદ્વાને તને ચંડાળ ઉપમા આપે છે. એટલું જ નહીં, પણ કેટલાએક તે તને ચંડાળજ ગણે છે તેથી તું સર્વ રીતે અસ્પૃશ્ય અને અનાદરણીય છે.
ક્રોધ–અરે ક્ષમા, આ વાત તે મેં તારે મુખેજ સાંભળી છે. કેઈ પણ માણસ મને ચંડાળ કહેતું હોય, એમ હું ધારી શકતા નથી, કારણ કે, દરેક મનુષ્યને મારે સ્પર્શ કરવો પડે છે. અટાકટીના વખતમાં મારૂ શરણ લીધા વિના ચાલે તેમ નથી, તેથી મને ચંડાળ કહેનાર કોણ છે ?
ક્ષમા–અરે અભિમાની, હજારો પ્રમાણિક પુરૂષે તને ચંડાળ કહે છે, એ વાત લેક પ્રસિદ્ધ છે. તે વાતની પ્રતીતિ તને ન આવતી હોય તે મારા મુખથી એક દષ્ટાંત સાંભળ. તે તારે માટે વિખ્યાત છે. કેઈ એક શહેરમાં અતિ આચારને ધારણ કરનારે કોઈ બ્રાહ્મણ રહેતો હતો. તે હંમેશાં પવિત્રપણે રહેતા અને પિતાના શાચ ધર્મને પાળતા હતા. આ પવિત્ર
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આમાનન્દ પ્રકાશ.
૧૭૫ છતાં તે કોધી બહુ હતું. તે બ્રાહ્મણના શરીરમાં તે પૂર્ણ રીતે વાસ કર્યો હતે.
એક વખતે તે બ્રાહ્મણ પ્રાતઃકાળે નદી ઉપસ્થી સ્નાન કરી હૈયેલાં વસ્ત્ર પહેરી ઘેર આવતો હતો. તે વખતે માર્ગમાં કેઈ ચંડાળની સ્ત્રી રાજમાર્ગમાં ઝાડું કાઢતી હતી. ચંડાળ સ્ત્રીએ તે બ્રાહ્મણને આવતા જ નહીં અને તે એમને એમ ઝાડું કાઢવા લાગી. પેલા સ્નાન કરી આવતા બ્રાહ્મણની ઉપર તે ઝાડુંની રજ ઉડીને ગઈ, તેથી તેને ભારે ગુસ્સે ચડી આવ્યો તત્કાળ તે બ્રાહ્મણ ઉંચે સ્વરે બેલ્યા–“અરે દુષ્ટ ચંડાળ સ્ત્રી, જરા વિચારીને ઝાડું કાઢે તે મને અપવિત્ર કર્યો. ” બ્રાહ્મણના આ વચન સાંભળી તે ચંડાળ સ્ત્રીએ તે બ્રાહ્મણની સામે જોયું, ક્રોધથી રકત મુખ અને રકત નેત્ર થયેલા તે બ્રાહ્મણને જોઈ ચં. સ્ત્રી ઝાડુંનું કામ પડતું મુકી તે બ્રાહ્મણની પાસે આવી અને તે બ્રાહ્મણને વળગી પડી. આથી બ્રાહ્મણ ઘણે ઉશ્કેરાઈ ગયે અને તેણીને મારવા પ્રયત્ન કરવા લ ગે, તે સ્થળે હજાર લેકે એકઠા થઇ ગયા. તેવામાં તે નગરને રાજા તે માર્ગ ફરવા નીકળે. લેકોને એકઠા થયેલા જોઈ રાજા તે સ્થાને પિતાની ગાડી ઉભી રખાવી થોભા. રાજાને જોતાં જ પેલે ક્રોધી બ્રાહ્મણ તેની પાસે આવ્યા અને તેણે ફરિયાદ કરી કે, “ મહારાજ, આ દુષ્ટ ચંડાળણુએ મને આલિંગન કરી ભ્રષ્ટ કર્યું. તેણીના સ્પર્શથી મારૂં બ્રાહ્મણપણે નષ્ટ થઈ ગયું. આપ નીતિમાન રાજાએ તેણીને સખ્ત શિક્ષા કરવી જોઈએ. ” બ્રાહ્મણના આ વચન સાંભળી રાજાએ નાખુશ થઈ તેણીને બેલાવી અને તિરસ્કારથી જણાવ્યું “ અરે દુષ્ટ, તે ઘણું જ ખોટું કામ કર્યું છે. તે આ પવિત્ર બ્રાહ્મણને શામાટે અભડા? તને હું સખ્ત શિક્ષા કરીશ.” રાજાના આવા કઠોર વચન સાંભળી તે ચંડાળ સ્ત્રી બોલી “ મહારાજા, મેં કાંઈ તે બ્રાહ્મણને આલિંગન કર્યું નથી, પણ મારા પતિને આલિંગન કર્યું છે–રાજા આશ્ચર્ય પામાં બે
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૭૬
ક્ષમા અને ધનો સંવાદ. અરે અવિચારી સ્ત્રી, તે બ્રાહ્મણ તારો પતિ શી રીતે થાય ? ચંડાળ સ્ત્રીએ કહ્યું, “મહારાજા, આ જગત્ માં કે એ ચાંડાળે કહેવાય છે તે બ્રાહ્મણના શરીરમાં ક્રોધરૂપી ચાંડાલે પ્રવેશ કર્યો, એટલે મેં તે મારા પતિને આલિંગન કર્યું હતું. તેથી હું નિરપરાધી છું. - ચંડાળ સ્ત્રીના આવાં વચન સાંભળી રાજા ખુશી થયે, અને તેણે તે ચડળ સ્ત્રીને છેડી મુકી અને તે બ્રાહ્મણને ફરી વાર ધરૂપી ચંડાળને શરીરમાં ન લાવો, તેને માટે ઉપદેશ આયે. અને પછી રાજા પિતાને સ્થાને ચાલ્યા ગયા હતા.
છે કે, આ દાંત ઉપરથી તારે સમજવાનું છે કે, તું પ ચ ડાળરૂપ છે. તે રા થી માણસ અપવિત્ર થઈ જાય છે. તા ૩ ચડાળપણું સિદ્ધ કરવાને બીજા ઘણું દષ્ટાંતે જગતમાં પ્રસિદ્ધ છે.
ક્ષમાના મુખથી આ દષ્ટાંત સાંભળી ધેિ પિતાના સ્વરૂપને ( ક્રોધને ) પ્રગટ કર્યું. તેના મુ બ તથા નેત્ર ઉપર રતાશ પ્રસરી ગઈ. વિકરાળ શરીર કંપવા લાગ્યું અને તે ગર્જના કરી આ પ્રમાણે છે –
ધ–ામાદેવી, તું અનુક્રમે વાણમાં વધતી જાય છે, પણ હવે વધારે પડતું બેલીશ નહીં. હું મારા સ્વરૂપને શામાટે ભુલી જાઉં. શું મારું સ્વરૂપ એવું નઠારું છે કે જે હું તેને ભુલી જાઉં ? એ કદિ પણ બનવાનું નથી. કેઈ પણ માણસ પિતાના સ્વરૂપને નિંદતો નથી; યે મૂખ મનુષ્ય પોતાની જ નિંદામાં પ્રવર્તે ? ક્ષમા, તારા મુખમાંથી જે વચનો નીકળે છે, તે તારી નિર્બળતાં સૂચવી આપે છે. હું તારા જે નિર્બળ નથી. મારાજ, આધારથી આ જગતને વ્યવહાર ચાલે છે. જે જગતમાં ક્રોધ ન હોત તો આ બ | પ્રજા ઉછુંબલ બની જાત. કેઈ કોઈના તાબામાં રહે નહીં. મારા ભયંકર પ્રતાપથી જ દુનિયાને બધે વ્યવહાર ચાલે છે. મારા વિના આ જગનું શું થાત ? તે કહી શકાતું નથી.
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનન્દ પ્રકાશઃ
૧૭૭
ક્ષમા—( હાસ્ય કરીને ) અરે અભિમાની પુરૂષ, તારા વચને સાંભળો મને હાસ્ય ઉન્ન થાય છે, તું મારામાં નિર્મળતા સ્થાષિત કરે છે, પણ ખરી નિર્મળતા કાનામાં છે ? એ વાત હૃદયમાં આવતી નથી. જે મળ પાતાને અને માને હાનિકરનારૂ હાય, તે બળ શા કામનું ? આત્મઘાતક અને પ્રઘાતક બળથી જો માસ બલત્રાન ગણાતા હોય તે પછી નિર્બળ કેને કહેવા ? જે પેાતાના બળથી સ્વહિત અને પરહિત સાધી શકે તેજ ખરેા બળવાન્ ગણાય છે. અને તેવા ખાવાન પુરૂષાથીજ આ ભૂમી ખળવતી ગણાય છે.
'
અરે સાહસિક નર, વળી તું કહે છે કે, મારા આધા૨થીજ આ વિશ્વના વ્યવહાર ચાલે છે, આ તારા વચને દેવા અનુચિત છે ? વિશ્વના વ્યવહુાર તારે આધારે ચાલે છે, એ વાત લેક માન્ય કદી પણ થાય નહીં, એ તારા વચના તદ્દન ઉલટાં છે. તારાથી તે વિશ્વના વ્યવડારમાં સ્ખલના થાય છે. આ જગતમાં જો તુ વિદ્યમાન નહા તે જગને વ્યવહાર એવા - ત્તમ ચાલે કે, જેથી સર્વ પ્રશ્ન જન સર્વ રીતે સુખી થાય. તારા ચેગથી સર્વ પ્રજાને ભારે સંકષ્ટ વેઠવુ પડે છે, આર્ય પ્રજાને વ્યવહારશુદ્ધિ રાખવામાં તુ' પેતેજ અ ંતરાય ઉન્ન કરે છે, એ વિષે મારે વિટોષ કહેવાની જરૂર નથી; કારણ કે, જે હું તે વાત તને સત્ય રીતે નિવેદન કરૂ તા તું તારા સ્વભાવમાં આરૂઢ થયા વિના રહે નહીં.
ક્રÙ-શળે, હું ગારા સ્વભાવને ધારણ નહીં કરૂ, તું જે સહ્ય હોય તે કહે વળી તે મારી ઉપર આાપ મુકયા છે. , તારાથી જગત્ના વ્યવહારમાં સ્ખલના થાય છે. ' એ વાત તારે મને સિદ્ધ કરી બતાવવી પડશે.
ક્ષમા—સાંભળ, આ જગમાં ત્રણ પ્રકારના અંધ ગજ્ઞાય છે, તેમાં એક નેત્રાંધ, હીતે કામાંધ અને ત્રીજો કેવાંધ તેમાં જે નેત્રથી અધ છે, તે દ્રવ્યાંય છે અને જે કામથી તથા ક્રોધથી
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૯૮
ક્ષમા અને કોને સંવાદ, અંધ છે, તે ભાવાય છે તે ભાવાંધમાં જે તારાથી અંધ થયેલ છે, તે અત્યંત વિપરીત કાર્ય કરનાર છે. તારાથી (કધથી અંધ થયેલે મનુષ્ય કાંઈ પણ જોઈ શક્તા નથી; પુત્રે પિતાના ગુરૂજન ( વડિલ ) ને વિનય કરે જોઈએ. શિષ્ય ગુરૂને, સ્ત્રીએ પતિને, અને નાનાએ મેટાને વિનય કર જોઈએ, એ ઉત્તમ મર્યાદા તારા પ્રભાવથી લુપ્ત થઈ જાય છે, કે ધમાં આવેલ પુત્ર વડિલનું અપમાન કરે છે, શિષ્ય ગુરૂને અનાદર કરે છે, સ્ત્રી પતિને તિરસ્કાર કરે છે, અને નાના મેટાનું અપમાન કરે છે, એમ કરવાથી શુદ્ધ વ્યવહારનો લેપ થઈ જાય છે, તેથી તારા
ગયી જગના વ્યવહારમાં મોટી ખલના પડે છે, કહે, એ વાત સાચી છે કે નહીં ?
કોધ આવેશથી) અરે ક્ષમા, આ તારા વચને મને જરા પણ રૂચિકર લાગતા નથી, તારા આ વચન સાંભળી હું આવેશમાં આવ્યો છું. પણ લાચાર છું કે, તારી આગલ મારી મહા શક્તિ ચાલી શકતી નથી, મને મારા હૃદયમાં ઘણું એ આવે છે કે, આ વખતે તારો નાશ કરે, પણ મારું કઈ ચાલતું નથી.
ક્ષમાં--અરે પાખડી, હું તને પ્રથમથી જ કહેતી હતી કે, તું તારું સ્વરૂપે પ્રગટ કર્યા વિના રહીશ નહીં તે ગમે તે કવા તૈયાર થા, પણ મારી પાસે તારું કોઈ પણ ચાલવાનું નથી, હું ક્ષમા છું, મારે પ્રભાવ તારાથી પ્રતિત થાય તેમ નથી, જે માણસ મારો આશ્રય કરે છે. તે તને પરાભવ કરવાને સમર્થ થાય છે, તે હું પોતે તારી આગળ પ્રત્યક્ષ ઉભી હું તેને તારાથી પરાભવ શી રીતે થાય ? આ જગમાં ક્ષમાને પરાજય કરવાને કોણ સમર્થ છે ? મારી શક્તિને દુઠિત કરવાને આ જગતમાં કોઈ પણ વીર સમર્થ છે જ નહીં.
કેવ––ભા. આટલી બધી આત્મ પ્રશંસા શા માટે કરે છે ? હું માનું છું કે, મારી આગળ તારી શક્તિ ચાલવાની નથી
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનન્દ પ્રકાશ
૧૭૯ તે છતાં તારામાં કેટલી શક્તિ છે ? તે જાણવાની મારી ઈચ્છા છે તે કૃપા કરી મને કહી સંળાવ.
ક્ષમા–અરે સાહસિક પુરૂષ, તારી આગળ મારી શક્તિ જણાવવાની ઇચ્છા રાખતી નથી, કારણે કે, જે હું મારી સર્વ શક્તિનું તારી પાસે ખ્યાન કરીશ તે તું મને આમ પ્રશંસા કરનારી કહીશ, અને મારે અનાદર કરીશ.
( અપૂર્ણ. )
* * * * * * *
--* * * *
*
* *
*
જૈન સોળ સંસ્કાર,
( પૃષ્ઠ ૧૫૭થી શરૂ ) શુદ્રોને માટે ઉત્તરીક ન્યાસ વિધિ. જે જેન શુદ્ધ પિતાને યોગ્ય એવા સંસ્કારથી પવિત્ર થવાને ઇચ્છતે હોય, તેણે સાત દિવસ સુધી તૈલ મર્દન સાથે નાન કરવું, તે પછી પૈષ્ટિક, મસ્તકનું મુંડન, વેદિકરણ, તુષ્કિકા કરણ, અને જિન પ્રતિમા સ્થાપન પૂર્વની જેમ કરવા તે પછી ગૃહસ્થ ગુરૂએ આવી જિન પ્રતિમાની આઠ પ્રકારી પુજા કરવી, અને ચારે દિશાઓમાં શક સ્તવને પાઠ ભણવે, તે પછી શુદ્ધ શિષ્ય વેતવસ્ત્ર પહેરી અને ઉત્તરાસંગ કરી, ત્યાં ગુરૂ પાસે આવે, પછી આસન ઉપર બેઠેલા ગુરૂને અને સમવસરણને પ્રદક્ષિણા કરી નમસ્કાર કરી હાથ જોડી આ પ્રમાણે કહે–“ભગવદ્, મનુષ્ય જન્મ, આર્યદેશ અને આર્ય કુળ મને પ્રાપ્ત થયેલા છે, માટે મને બધિરૂપ જિનાજ્ઞા આપિ.” તે પછી ગુરુ તે વાત અંગીકાર કરે એટલે શિષ્ય ફરીથી કહે છે કે, “ હું ઉપવીતને ચગ્ય નથી, માટે મને તે જિનાજ્ઞા આપ. શિષ્યના આ વચન સાંભળ્યા પછી ગૃહથિ શરૂ તેને જિનોપવીતની પ્રમાણે લાંબુ, કપાશ અથવા રેશમનું ઉત્તરીયક પરમેષ્ટી મંત્ર ભણીને પહેરાવે છે, તે પછી શિષ્યને
*
*
*
- *r r: *
-
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જન સેળ સંસ્કાર, પૂર્વાભિમુખે ચચવંદન કરાવે છે, તે પછી શિષ્ય નમસ્કાર કરી અંજળિ જોડી કહે છે કે, “ હે ગુરૂ, તમે ઉત્તરીયકનું આરો પણ કરી મને જિનાજ્ઞામાં આરોપિત કર્યો છે.” ગુરૂ કહે છે કે, “હે શિષ્ય, તું જિનાજ્ઞામાં સારી રીતે આરોપિત થયે છે, હવે આ સંસાર સાગરને તર.” આ પ્રમાણે કહી ગુરૂ સમુખ બેથી તે શુદ્ર શિષ્યની આગળ વતની આજ્ઞા આપે છે.
“ હે શુદ્ર શિષ્ય, સમ્યકત્વથી ચુત એવા બાર વત તારે ધારણ કરવા. કદિ પણ કુળમદ કરવો નહીં. જૈન મુનિઓ અને જૈન બ્રાહ્મણની ઉપાસના કરવી. ગીતાર્થે આચરેલું તપ કરવું, કે પાપીની પણ નિંદા ન કરવી. આમ પ્રશંસા ન કરવી. આત્મહિતની ઈરછા રાખી. તેને માન આપવું. જો આ ઉત્તરીયકનો શંશ થાય અથવા ભેગા થાય તે વ્રત કરવું, તેમજ પ્રેત કર્મ વિધિ પૂર્વક આચરવું. ”
આ પ્રમાણે કહી ગુરૂ ઉત્તરા સંશને માટે વિશેષ જણાવે છે--જે ક્ષત્રિઓ અથવા વૈ દેશકાલને લઈને ઉપવીતને ત્યાગ કરે તો તેમણે ઉપવીતને બદલે ઉત્તરાસંગ ધારણ કરવું જોઈએ, તેને માટે શાસ્ત્રમાં આ પ્રમાણે કહેવું છે--
" धर्म कार्ये गुरोटौ देवालयेऽपि च । ધાવે તવેતા ઝરણ ? .
ધર્મના કાર્યમાં, ગુરૂના દર્શન માં, દેવાલયમાં, ગુના ઉપાશ્રયમાં અને પ્રેત કર્મમાં સૂત્ર-ઉપવતની જેમ ઉત્તરાસંગ ધારણ કરવું. ” ૧
જાન જાળાં જુનુa વિના ! गुरुधर्मादिकार्येषु उत्तरासंग इप्यते ॥ २ ॥
બીજ પણ કારૂ–શુદ્રાદિ કોને ગુરુની આજ્ઞા વિના પણ ગુરૂ ઘમાદિ ક માં ઉત્તરસંગ કરવાને ઈચ્છેલું છે” ૨
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આમાનદ પ્રકાશ
આ પ્રમાણે ગૃહસ્થ ગુરૂ શુક શિષ્યની આગળ બે ખ્યાન કરી પછી તેને ચ ન કરાવે છે, તેમાં પરમેષ્ટી મંત્રને ઉ. ચાર તથા વ્યાખ્યાન પુર્વ પ્રમાણે કરવાં, તેમાં જયાં “ ના ? એ ઉચ્ચાર આવે, ત્યાં શુદ્ર એ “gin' એ ઉચ્ચાર કરવા તે પછી 80 ગુરૂ શિષ્ય સહિત ધમગારમાં જાય અને ત્યાં મડળી પૂજા,ગુરૂ નમસ્કાર અને વાસક્ષેપ વગેરે પૂર્વની પ્રમાણે કરે, તે પછી મુનિઓને અન્ન, વસ્ત્ર તથા પાત્રને દાન આપે અને ચતુર્વિધ સંઘની પૂજા કરે.
ઈતિ ઉત્તરીન્યાસવિધિ. આ બારમા ઉપનયન સંસ્કાર ને અંતે વ્ર થકારે બકરણ નામનો એક વિધિ બતાવ્યું છે. તે જૈન બ્રાહ્મણને માટે જ કહેલો છે. જે બ્રાહ્મણ વ્રતરહિત, સંસ્કાર ભ્રષ્ટ, નૈવેદ્ય ખાનાર, કુકર્મ કરનાર, વેદ રહિત, જપીન, શસ્ત્રધારી, ગ્રામ્ય, કુલહિન, નીચકર્મ કરનાર, પ્રેતાન ભક્ષણ કરનાર, ચારણ ભાટની જેમ ખુશામત કરનાર, ઘટિકા વગાડનાર, સેવા કરનાર, ગંધ તથા તાબુલ ઉપર આજીવિકા ચલાવનાર નટકર્મ કરનાર, બ્રાહ્મણને વેષ પહેરનાર, અને અંત્ય જાતિમાં ઉન્ન થનાર હોય, તેવા બહાણને ફરીવાર પ્રાયશ્ચિત આપી જે સંસ્કાર કરવામાં આવે તે બટુકરણ કહેવાય છે. તે બે ટકરણ કરતી વખતે તે બ્રાહ્મણ ને શિખા શિવાય માથે મુંડન કરાવી તેને તીર્થોદક વડે મંત્રથી નાન કરાવવામાં આવે છે. તે પછી તેને નદી અથવા તીર્થસ્થાન ઉપર અથવા કઈ પવિત્ર સ્થાનમાં લઈ જઈ તેને ત્રણગણુ કુશ મેખલા, કોપીન, વગેરે આરોપિત કરી પુનઃ ઊપવીત ધારણ કરાવવવામાં આવે છે. અને પછી દંડાદિક ધારણ કરાવી મંત્રના પાઠપૂર્વક તેને ત્યાગ કરાવી ગૃહસ્થ ગુરુ તેને ઉત્તમ પ્રકારે શિક્ષા આપે છે–જે શિક્ષાને સાર આ પ્રમાણે છે—હે શિષ્ય તું પરનિંદા, પર, પરસ્ત્રી અને પરદ્રવ્યની ઈચ્છા કરીશ
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૨ મુનિરાજે તથા શ્રાવકો પ્રતિ અગત્યની સુચનાઓ. નહીં. માંસ કંદમૂળ વગેરે અભક્ષ્યને ત્યાગ કરજે. વ્યાપાર તથા સ્વામીની સેવામાં કદી પણ કપટ કરીશ નહીં. બ્રાહ્મણ, સ્ત્રી, ગર્ભ અને ગાયની રક્ષા કરજે. શુદ્ધ દેવ, ગુરૂ અને ધર્મની સેવા કરજે. અતિથિ સત્કાર તથા દાન આપજે. અભિઘાત તથા પર
જીવને વૃથા પીડા કરીશ નહીં. અને આ જિને પવિતને યાવજજીવ સુધી ધારણ કરજે.”
આ પ્રમાણે શિક્ષા આપ્યા પછી શિષ્ય પિતાનિ શક્તિ પ્રમાણે ગ્રસ્થ ગુરૂને સુવર્ણ, વસ્ત્ર વગેરે ઉત્તમ પદાર્થનું દાન આપવું, એવી રીતે બટુકરણ વિધિ થાય છે.
| ઇતિ બટુકરણ વિધેિ. આ પ્રમાણે ગૃહસ્થ શ્રાવકને બારમે ઉપનય સરકાર કરવામાં આવે છે. એ સંસ્કાર વર્તમાનકાળે તદન લુપ્ત થઈ ગયેલ છે. હવે માત્ર ઉત્તરાગ રૂપે તે સંસકાર રહેલો છે. સર્વ જૈન પ્રજાએ આ પવિત્ર સંસ્કારનું પુનરૂજજીવન કરવાનું છે. જે આ પવિત્ર સંસ્કાર પુનઃ પ્રચલિત થાય છે જેને પ્રજા પુનઃ પોતાના પર્વ. સંસ્કારનું બળ પ્રાપ્ત કરી ધાર્મિક ઉન્નતિ સંપાદન કરી શકશે.
(અપૂર્ણ)
પૂજય મુનિરાજે તથાવિવેકી શ્રાવકો પ્રતિ અતિ અગત્યની
( અનુસંધાન ૧૬૭ થી શરૂ. ) પ્રિય ભાઈઓ !
આપ જે અન્ય નિરૂપયેગી, ઉપલક ક્રિયા ટી ધામધુમ તજી દઈ, આ સમયેચિત સૂચના લક્ષમાં લઈ તેમાં પિતાનું ખરું હિત સમજી વિવેકથી વર્તશે. તે ખસુસ સમજવું કે, તેથી અ૯૫ સમયમાં ભારે મેટા લાભ મેળવી શકશે. સ્વમતિ કલ્પનાનુસારે ગમે તેવું સારું કરવા કરતાં વીતરાગ
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આમાનદ પ્રકાશ,
૧૮૩ વચનાનુસાર કરવામાં માટે લાભ છે. અક્ષય સુખ મેળવવા ઈછનારે તે જરૂર વચનાનુસારેજ વર્તવું શ્રેયકારી છે. સ્વમતિ કલપનાનુસારે વર્તતાં તે જીવ અનંત કાળ ભમે. તેઓ હજી તેને અંત ન આવ્ય, માટે નિચે માનવું ઘટે છે કે, શાસ્ત્રજ્ઞા મુજબ પરમાર્થ બુદ્ધિથી સમયાદિ ઉચિતજ કાર્ય કરવામાં ખરું હિત સમાયેલું છે. આથી વિરૂદ્ધ વર્તનારા સર્વ કઈ આપદાના ભાગી થાય છે. માટે આપણે આપણું ખરું હિત ચિતવવું એજ આપણું ખાસ કર્તવ્ય છે. જ્ઞાની પુરૂષ તે પરમાર્થ વૃત્તિથી સવળોજ માર્ગ બતાવે છે. છતાં આપણે આપ મતિથી અવળા થઈને તેમની આજ્ઞાનું ઉલ્લંઘન કરીએ છીએ, તે તેમાં આપણાં નસીબનેજ દેષ છે.
૨ આપ જાણે છે કે, આપણા સર્વેમાં કાળમુખ કુસપે કાળો કેર વર્તાવ્યો છે, તેને નિર્મૂળ કરવાને અગ્રણી ( નાયક ) જનોએ અવશ્ય તત્પર થવું ઘટે છે. નહિ તે તે તેના તીવ્ર દુષ્ટ વિપાક દેખાડવામાં બાકી રાખશે નહિ. “ પાણી પહેલાં પાળ બાંધવી " એ દીર્ઘદ્રષ્ટિ–સમયજ્ઞની ખાસ નીતિ છે, તે હવે વધારે ઢીલ કર્યા વિના અવશ્ય જાગૃત થવાની જરૂર છે, નહિ તે આગળ ઉપર વધારે પસ્તાવું પડશે.
૩ આપણામાં વિવેકની માટી ખામી દ્રષ્ટિગત થાય છે. તે હવે અવશ્ય સુધારી લેવી ઘટે છે, અવિવેકથી આપણે અન્યના સુગુણેને પણ ગ્રહી શકતા નથી. અરે ! આપણે તેની પુષ્ટિ કરવી ભૂલી જઈ વિવેકની મોટી ખામીથી ઉલટા તેની નિન્દા પણ કરવા મંડી પડીએ છીએ, માટે જે વિતરાગ વચનાનુસારે સત્ય છે, તેને સાચા દિલથી સત્ય તરીકે અવધારતાં અને આદરતાં આપણે અવશ્ય શીખવું જોઈએ છીએ.
૪ વિતરાગ વચનાનુસારે ખરું શું છે, યા શું છે શકે તે જાણવા માટે શ્રી વિભદ્રસૂરી, શ્રી હેમચંદ્રસૂરી, તથા શ્રીમદ્યવિજયજી પ્રમુખ વર્મગુરધર પુરૂએ સર્વજ્ઞ વચનાનુસાર
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૪ મુનિરાજે તથા શ્રાવકે પ્રતિ અગત્યની સુચનાઓ, ઉચિત પ્રમાણિક ગ્રંથનું બારીકાઈથી અવલોકન કરવાની ખાસ જરૂર છે, પણ મોટી અફસોસની વાત એ છે કે, આવા ગ્રંથનું તે કહેવું જ શું, પણ અતિ સરલ-સાદી ભાષામાં સત્ય સર્વજ્ઞ પ્રણિત ધર્મને પ્રકાશમાં લાવવાની બુદ્ધિથી લખવામાં આવતા લેખે વાંચવાનું પણ મેહ વશ જનોને બની શકતું નથી, તે તે સંબંધી પુરતો વિચાર કરી પિતાની ભૂલ શોધી કાઢી તેને સુધા રવાની તક તો તે બાપડા શી રીતે લઈ શકે જ ? અદ્યાપિ પણ આવા અતિ બારીક સમયે મહા ગાઢ મેહ નિદ્રા ત્યજી કાંઈક જાગૃત થઈ કેવળ પરોપકાર બુદ્ધિથી લખાએલા ઉત્તમ લેખે વોચવાની અમૂલ્ય તક જ જવા દેવામાં ન આવે, અને તેમાંથી બનતે પરમાર્થ ચડુણ કરવામાં આવે તે આશા છે કે, સમયાનુંસાર તેવા મૂઢ જીવોનું પણ હિત થઈ શકે. - પ ઉપકારી મહાત્માઓ ગમે તેવો પ્રયાર લઈ પરમ પવિત્ર સર્વજ્ઞ પ્રણીત ધર્મને પ્રકાશમાં લાવવા માટે વિવિધ ધર્મ વિષયો સંબંધી સારા સારા લેખે લખી, શતા વર્ગનું યા સામાન્ય રીતે સમસ્ત જેન કમનું ધ્યાન ખેચે છે, પરંતુ જ્યાં સુધી આપણા લેકે બેપરવા રાખી સ્વપરનું ખરું હિત કેમ થઈ શકે તે જાણવા, જરૂર જેટલા પણ પ્રયાસ લઈ, તેમને વાંચે કે સાંભળે પણ નહિ, કદાચ વાંચે સાંભળે તો નસંબધી જોઈએ તે વિચાર કરે નહિ, અને કદાચ તેમ કરી શકયા તે પણ જ્યાં સુધી તવત્ આચરણ કરે નહિ ત્યાં સુધી સ્વ-પરનું ય કેમ થઈ શકે ? અમેરિકા જેવા પ્રદેશમાં એક જાતિ અનુભવવાળા મિત્રના મુખથી સાંભળ્યા મુજબ ખેડુત લોકો પણ ન્યુસ પેપર [ વર્તમાનપ ] બહુ આતુરતાથી વાંચવા તત્પર રહે છે, અને અહીં તે આપણું પ્રત્યક્ષ અનુભવથી જાણી શકીએ છીએ કે જેન સમુદાયનો મોટો ભાગ તે સ્વહિત સાધવા પણ બેપરવા યા આળસુ રહે છે, આહાહા ! આવી અતિ અહિતકારી બેપરવા તજીને આપણું મુ કશુઓ [ સાધુઓ અને સાધ્વીઓ ] તથા
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આમાનદ પ્રકાશ
૧૮૫
શ્રાવકો અને શ્રાવીકાએ, સમય વિચારી સ્વહિત સાધવા ઉત્ક કિત રહે તે આશા છે કે, અવશ્ય વહેલે મડે પણ આપણામાં કોઈ સુધારે થઈ શકે ખરે, ખરું સ ય જે સમજાય તે મનુધના અપ આયુષમાં આમ સાધન કરી લેવું, તે કુંડામાંથી રત્ન કાઢી લેવા જેવું છે, કાળજીવાળાને તે કાઢવું સહેલું છે. પિ તાની અનાદિ ભૂલે યથાર્થ જાગુવા સભ્ય જ્ઞાનની જરૂર છે. - મ્યગ જ્ઞાનના પ્રકારે કરી–વિવેકવડે ક્ષણિક અને અશુચીમય આ જડ દેહ પરની મમત્ત. ત્યજી સ્વકર્તવ્ય કરવા લગાર પણ પાછી પાની કરવી યોગ્ય નથી, એમ વિચારીને કે, તે મહા અર્થે સમજીને સમતા પુર્વક ધર્મ કરી કરતાં દેહમાં કાંઈક થતું દુઃખ સહેવું મહાફળદાયી છે. શાથી જે સમ્યગૂ જ્ઞાન અને સમ્યગ કિયાના, બળે સંસાર તર સુલભ થઈ જાય છે, તેમજ તેજ જ્ઞાન સમુદ્ર અને ક્રિયાના વિરહે ચઉ ગતિ સંસારમાં અનેકશ: બ્રમણજ કરવું પડે છે. માટે પ્રથમ તે સમ્યમ્ વસ્તુ તવ જાણવાની અને તેમ કરી વિવેક વડે તદ્દત આચરણ કરવાની ખાસ જરૂર છે. તે બેમાં એકની પણ ઉપેક્ષા કરવી દુઃખદાયી છે. તે બનેમાં બેપરવા સાનખાર મુશાગ્ર બુદ્ધિનું તે કહેવું શું ? જેમ મંત્રનો જ્ઞાની મત્રને સખ્ય પ્રવેશ કરી વિષધરના પણ વિષ કાઢી શકે છે, તેમજ વિવેકી જ સમ્યગ જ્ઞાન અને ક્રિયાને બળે કરી કર્મ વિષધરનું પણ વિષ દૂર કરી શકે છે, પરંતુ એકલા જ્ઞાન કે એકલી ક્રિયા માત્રથી તે થઈ શકવાનું નહિ, માટે પ્રથમ સન્મા માર્ગનું બરાબર ભાન કરી વશત્રુભૂત પ્રમાદને પરિહરી પૂર્ણ પ્રમથી એ ક્ષાર્થે ઉમધનું સેવન કરવા ભુલવું નહિ, એમ સમજીને
પાનનો નાના સાર” શિખ-સુવિહિત પુરૂએ જે માર્ગ આદર્યો છે, તે જ માર્ગ કયાણકારી છે.
દ. આપણુડમાંનો મોટો ભાગ એટલે તો જડતાગ્રસ્ત - છે તેમની જડતા દૂર કરવા યુગના યુગ વહી જતાં પાર આવી
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૬ મુનિરાજો તથા શ્રાવકે પ્રતિ અગત્યની સુચનાઓ વે મુશ્કેલ છે. પરંતુ જે નાનાં ઉછરતાં બાળકોને કે યુવકોને ધર્મ. શિક્ષણ આપવાનું હાલ તુરત સારા પાયા પર શરૂ કરવા માં આવે છે, તેનું ઘણું સારું પરિણામ આવવાની વકી રહે છે. જે માબાપોએ પિતે ઉત્તમ શિક્ષણ લીધું હોય તે, તેઓ, પિતાની ઉછરતી પ્રજાને પણ સારી ધર્મ નિષ્ટ બનાવી શકે, અન્યથા નહિ. આજકાલના માબાપે એક સમયે જ્યારે પોતે પુત્ર પુત્રીની અવસ્થામાં હતા. ત્યારે તેઓને શિક્ષણ મળેલું નહિ તેથી તેઓ ઉત્તમ શિક્ષણ યા ધર્મશિક્ષણ તેમનાં બાળકોને આપવાને વિજયી ન નીવડ્યા. તેમજ જે હાલની બળ સંતતિ (પ્રજા)ને સારૂં-સંગીન શિક્ષણ આપવામાં નહિ આવે તે, તેઓ પણ એક દેશીય ( એક લક્ષીય) શિક્ષણ મેળવવાથી સં. સારની અસારતા, વૈરાગ્ય, ગાંભીર્ય, પ્રઢતા આદિથી વિમુખ રહી સહનશીલતા, ખામોશ આદિ ઉચ્ચ ગુણો જે વ્યવહારમાં આવશ્યક છે, તે પ્રાપ્ત કરી શકવાના નહિ. માટે જે અત્યારથી જ સમયાનુકુળ શિક્ષણ માબાપ વા ગુરૂ જેને તરફથી તે તે બાળકની રૂચિ અનુકુળ સાદિ-સરલ ભાષામાં આપવામાં આવે તે પ્રાય: તેઓ સદગુણધર્મ નિષ્ટ માબાપ નીવડી પિતાની ભાવી પ્રજાપતિ પોતાની પવિત્ર ફરજ અદા કરવાને ચુકવાના નહી. બાળકની અતિ કોમળ અને ફળદ્રુપ હૃદય ભૂમિમાં જે સમયેચિત સારા શિક્ષણનાં બીજે રોપવામાં આવે, અને પછી પ્રતિદીન કાળજી પૂર્વક સૂક્ત વચન જળનું સિંચન કરવામાં આવે છે તેમાંથી એવા તે ધર્મને ફણગા ફટે કે, તેઓમાં ને પ્રત્યેક સાક્ષાત કલ્પવૃક્ષની બરાબરી કરી શકે, દરેક જૈનને આંગણે આમ ઉગેલા ક૯પવૃક્ષે કેવાં શોભે વારૂ ?
૭. આવા અતિ બારીક સમયે પણ શ્રીમતથી માંડી ગરીબ લોકો વડે કેટલાક નકામા ઉડાઉ ખર્ચ કરવામાં આવે છે. તે પર શ્રી સંઘ કે જ્ઞાતિના આગેવાનોએ ખાશ અંકુશ મુકવાની આવશ્યક્તા છે. આ ઉડાઉ ખર્ચ કરવા કેઈએ આગ્રહ કો.
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માન પ્રકાશ.
૧૮૭ ન જોઈએ. મુનિરાજોએ પણ આવા નકામા ખર્ચને બદલે જેને નું શ્રેય થાય, તેવો સુલભ રસ્તે તેઓને હેતુ–યુક્તિથી બતાવવો જોઈએ, દષ્ટાંત તરિકે સાત ક્ષેત્રમાંથી સીદાતા ક્ષેત્રમાં વિશેષ વિવેકપુર્વક વાપરવા ઉપદેશ દેવો જોઈએ. જે એક મતથી શાસનની શોભા વધે એવાં પગલાં દરેક સ્થળે ભરવામાં આવે તો જરૂર થોડા વખતમાંજ એક સારો અગત્યનો ફેરફાર થઈ શકે, પરંતુ યાદ રાખવું જોઈએ કે. આ સર્વ, વિવેકની મોટી ખામી દુર કરવાથી જ સિદ્ધ થઈ શકે. અન્યથા તે તે આકાશ પુષ્પવત્ અસંભવિત જ સમજવું. અરે! લાભ તેટાને પણ સમ્યગ નહિ વિચારનારા ખરા વણિકો જ ન કહેવાય, તે સાચા જૈન વીર સર્વજ્ઞ પુત્રે તે કહેવાયજ શાના? એક સ્વછંદપણે ચાલવા રૂપ અવિવેકજ દૂર કરી શકાય અને પરમ પવિત્ર પરમાત્મા ના આગમ અનુસારે નિઃશંકપણે પુર્ણ શ્રદ્ધા અને પ્રેમથી વ. તેવામાં આવે તે આખા જૈન શાસનમાં નિત્ય દીવાળી થઈ રહે." અહો ! આવા શુભ સમય આવેલે આપણે સાક્ષાત્ કયારે જોઈ શકશું ? આપણે ડું બેલી વધારે સારું કરતાં કયારે શીખીશું? આપણામાં ઘુસી રહેલી મલીન વૃત્તિઓને કયારે અંત આવશે ? તેમજ પ્રસન્ન ચિત્તથી આપણી ફરજે સમજી અદા કરવા આપણે કયારે ભાગ્યશાળી થઈશું ? એક બીજા તરફ મીઠી નજરથી જોઈ ગુણ ગ્રહણ કરતાં કયારે શીખીશું ? અને તેવા કાયમના શુભ અભ્યાસથી દોષ દ્રષ્ટીને સમુળગી કયારે દૂર કરી શકીશું ?
૮. આપણા શ્રાવક લોકોમાં અવસાન વખતે ધર્માદા કહેવાની રીતી ચાલે છે, તે મુજબ ઘર્મદા કર્યા બાદ તરત જ તે દ્રવ્યની જોઈએ તેવી ગ્ય વ્યવસ્થા કરી લેવી જોઈએ. તે નહિ કરતાં ઘણા લોકો તે ધર્મદાના દેણામાંજ ડુબેલા દીસે છે, તેમજ તેવા લકાના સંબંધથી બીજાઓને પણ છાંટા ઉડે છે, માટે તેના ધર્મદા બાબતને તરત ખુલાસો કરી, તેને લાંબો ચેપ ન
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૮ મુનિરાજે તથા શ્રાવકો પ્રતિ અગત્યની સુચનાઓ, પહોંચે તે દરેક સ્થળે બોબસ્ત થવાની ખાસ જરૂર છે. આ વાત ખાસ લક્ષમાં લેવા યોગ્ય છે.
સ્વ–પરને ડુબતાં અટકાવી, ધર્મદા દ્રવ્યને ફડ કરી, સારો ઉપયોગ કરે, એ સ્વ–પરને તરવાનો રરતે હેવાથી અવશ્ય આદરણય છે, માટે સુખના અથી જીએ આ બાબતમાં પ્રમાદ કર એગ્ય નથી.
૯ દિનપ્રતિદિન સમય કડિન આવે જાય છે. જેમાં શ્રી સંઘને આધારભૂત મુખ્યપણે શ્રી જીન આગમ, અને જીન પ્રતિમાં છે. તે બંનેની આશાતને ત્યજી વિશેષ વિનય કરવો ઘટે છે. શાસ્ત્રને જીર્ણ થઈ, વિચ્છેદ ન થાય તે ખાસ લક્ષયાં રાખવું ઉપયુક્ત છે. તેમજ જીર્ણ ચને પણ ઉદ્ધાર-કરવા પ્રતિ વિશેષ લક્ષ રાખવું યોગ્ય છે. મૂર્ખ લોકો લાભાલાભ નહિ વિચારતાં કેવળ કશ, નામ, કીર્તિ માટે મરે છે, પણ જીર્ણોદ્ધા રથી ઓછું નામ કે કીર્તિ નથી. જીર્ણોદ્ધારથી તે નામ અમર થવા સાથે અક્ષય યશ ને સુખ મળે છે, માટે સ્વછંદપણું ત્યજી શાસ્ત્ર નીતિથી અક્ષય લાભ લેવા યત્ન કરે એગ્ય છે. ઉડાઉ, ખર્ચ, જેવાં કે નાવરા, વિગેરે કરવાને બદલે આવા બારીક સમયે સીદાતા સાધબી ભાઈઓને સડાય દઈ, ઉદ્ધારવામાં અથાગ લાભ સમાયેલું છે. તે સુમતિની સલાહ લઈ, વચ્છ ત્યજી, સ્વ–પરને હિત થાય તે માર્ગ સેવા એજ શાસનના ઉદયને ખર રસ્તો છે,
૧૦ આજ કાલ વિવેકની ખામીથી માબાપ બહુધા બેટા વહેમોથી ભરેલા તથા બાધક રીત રીવાજોને વળગી રહેલાં દસે છે, તેમને સુધારવાનું કામ ઘણું કઠિન છે, પરંતુ જે નવી થતી પ્રજા–જેના બાળકોને તથા સૂતક વર્ગને સારૂં ધર્મ શિક્ષણનીતિ, ન્યાય, સત્ય, પ્રમાણિકતા સંબંખી સારી તાલીમ આપવા માં આવે તો, ડી મહેનતે સારો સુધાર અપ સમયમાં થવા સંભવ છે, માટે દરેક સ્થળે વિચરતા સાધુ-મુનિરામ
For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માન પ્રકાશ. તેમજ સારા કેળવાયેલા વિદ્વાન શ્રાવકે આ સંબંધી પિતાની ખાસ ફરજો વિચારી જોઈએ તે સારો પ્રયત્ન કરે તે જરૂર કોઈ પણ સારો સુધારો થયા વિના રહે નહિ. જો કે વર્તમાન કાળે કેટલાક જૈન યુવકે લેખ લખી ઉચ્ચ આશયથી જેની આધુનિક સ્થિતિ સુધારવા કંઈક પ્રયાસ કરતા દીસે છે, અને તેમ કરતાં તેમને ન સર્વથા નિષ્ફળ થતે હેય, એમ કહી શકાય તેમ નથી. તો પણ એટલું તે કહી શકાય તેમ છે કે, આ જ કાલ મુનિરાજે કે શ્રાવકો, મોટી ઉમરના જેન ભાઈઓ અને બહેનને લેખો લખી યા વ્યાખ્યાન આપી બંધ કરવા એટલે શ્રમ લે છે, તેટલે જ શ્રમ સંપુર્ણ ખંતથી કોમળ વયનાં જૈન બાળકોના કમળ મગજમાં પવિત્ર જૈન તનું રહસ્ય બહુજ સરલ સાદી ભાષામાં સમજાવવા, તેમના દિલમાં બરાબર ઉતરે હૃદયંગમ થાય તેમ અસરકારક પ્રબેધવા, સમય ઉચિત વિચારે તે આજ કાલ કેશના કોશ ભરી ઉપદેશ જળ, જેમની હૃદય ભુમીમાં ઉતરવું મુશ્કેલ છે તેવા અશિક્ષિત યાવત શુષ્ક પ્રાય જનને. સિંચવામાં આવતાં હતાં દીઘસમય વ્યતીત થયે પણ જે સારો લાભ મળી શકતો નથી, તે કરતાં ઘણો અને ઉત્તમ લાભ અપ સમયમાં બાળવવના કુમળા છેડવાને વિવેક જળ સિંચવાથી અવશ્ય મળવા મેટી આશા બંધાય છે. આજ કાલના યુવાને ત થા વૃધે રસ્તે આવવા જાગ્રત કરવાને એક સારો માર્ગ એ દીસે છે કે, આજ કાલ જેમાં બહળે ફેલાવા પામેલા જૈન ધર્મ પ્રકાશ, આમાનદ પ્રકાશ, કેન્ફરન્સ હેરવડ તથા આનંદ જેવા માસિક ચોપાનીયાં તથા જેનપત્ર જેવા સાપ્તાહિક કે જેમાં આપણા પવિત્ર ધર્મ વ્યવહારને લગતા ઉત્તમ લેખે લખાઈ બડા પડે છે, તેમાંથી સર્વ લેખ સભા સમક્ષ કે વિદ્વાન મુનિ કે શ્રાવક પાસે વસાવવા. વ્યાખ્યાન વંચાતુ હોય તે વ્યાખ્યાન વાંચનાર વિદ્વાન મુનિ જને પણ તે વિષયને લગતું સારૂં અસર કારક વિવેચન કરી છેતા જનનું સમાગ પ્રતિ ક્ષલ ખેંચવું.
For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૯ મુનિરાજે તથા શ્રાવકે પ્રતિ અગત્યની સુચનાઓ, સયમાનુસારે આજ કાલના શ્રેતા વર્ગને આમ સારો લાભ થવા સંભવ છે. આ વાતને મને પ્રત્યક્ષ અનુભવ થયેલે છે, અને તે અનુભવ કરવાનો પ્રસંગવસાત્ વિદ્વાન મુનિવરે કે શ્રાવક જન ધારશે તે બહુ સારો લાભ મેળવી શકશે, એવી આશા બંધાય છે.
૧૧ આજ કાલ બહુધા શ્રાવક લકેની સંસારિક સ્થિતિ કાંઈક વધારે બારીક હેવાથી તેમને સમાચિત સહાય આપવાનું પગ ઉમદા દીલના શ્રી સંત શ્રાવક જનોનું અવશ્ય કર્ત
છે, આમ સમયેચિત સહાય કરવાથી પૂર્વ મુખ્ય યોગ પ્રાપ્ત થયેલી લમીને સાર્થક સાથે પરલકા મા મોટા સુકૃતને સંચય થાય છે, જેથી તે દેવ, મનુષ્ય સંબંધી ઉત્તમ ભોગ-સાધને–પામી તેઓ અક્ષય સુખ વસે છે. આપણા શ્રીમંત શ્રાવકો વિવેક વડે વિચારી આવા બારીક વખતે સુવર્ણ કે રૂપાપર લાગી રહેલી મૂડ ઓછી કરી શ્રી સવજ્ઞ પ્રભુએ બતાવેલા ઉત્તમ ક્ષેત્રમાં શુભ પરિણામ પૂર્વક બેડ કરવા ધારે તે અવશ્ય તેને બદલે બે ચાર કે સે ગણું જ નહિ, કિન્તુ અનંત ગણું ફળ ઉપાર્જન કરે, તેમજ દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવને યથાર્થ નિહાળી સમય અનુકુળપણે વર્તવાથી શ્રી જીનાજ્ઞા આરાધક પણ થઈ શકે, એમ સમજી સજજનોએ આ અતિ શુભ અને શાસનને હિતકર માર્ગ સેવવા–આરાધવાભૂલવું ઉપયુક્ત નથી, કેમકે જ્ઞાની પુરૂષે કહે છે કે “ લક્ષ્મી જળ તરંગ જેવી ચપળ છે. યવન પતંગના રંગની માફક ૩-૪ દીવસમાં ઉડી જવાનું છે, અને આયુષ્ય શરદના વાદબાના જેવું અસ્થિર છે; તે હે ભવ્ય ? અંતે અનર્થ કલેશાદિ મૂલક દ્રવ્ય વિષે શામાટે મુંઝાઈ મરો છે ? જે તમારૂં શ્રેય ઈચ્છતા હો તો, પરમ ઉત્કૃષ્ટ એવા સર્વજ્ઞ ભાષિત દાનાદિ ઉત્તમ ધર્મને સેવી દશ દષ્ટાંતે દેહિલા માનવ ભવને સાર્થક કરી લેવા ચુકશે નહિ. ” ધર્મ કાર્યમાં વિલંબ–પ્રતિબંધ–પ્રમાદ
For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનન્દ પ્રકાશ
૧૧ કરો એગ્ય નથી, કેમકે કહ્યું છે કે– િવદ્દાવક્ષાને માટે જે કાંઈ શુભ આમ કલ્યાણાર્થે કરવું હોય તે શીધ્ર સત્યાર કરી લેશે. કાલ કરવું ધાર્યું હોય તે આ જજ કરે, કેમકે કાલને કાળનો ભય છે, ને કોઈ ભાગ્યયોગે આ શુભ અધ્ય વસાય થયે તો તેને સાર્થક કરવા એક ક્ષણ પણ પ્રમાદ કર વાગ્ય નથી, કેમકે કાળની ગતિ ગહન છે, તે છાયા ભિષે તમારૂં છળ જોતા ફરે છે, માટે તેનો વિશ્વાસ કરો ચે નથી, આ પ્રસ્તુત સમાચિત સુચના અનાદર નહિ કરતાં તે દ્વારા બને તેટલે લાભ લેવા ચુકવું નહિ. સુષુ કિ બહુના ?
૧૨ અહે? આજ કાલ શ્રીમંત બાવક લેકો પણ કેવા સુગ્ધ બની ગયા છે કે, સર્વજ્ઞ ભાષિત શાસ્ત્રાનુસારે જોતાં પિતાને પ્રાપ્ત થયેલી લક્ષ્મી પુર્વ કરેલાં સુકૃ –સુપાત્ર દાનાદિ–નાજ ચોગે મળેલી છે, તેમજ ઉદાર દીલથી અત્યારે પણ તે પ્રાપ્ત થયેલી લક્ષ્મી વિવેકવડે વ્યય કરવાથી જ તેનું સાર્થકય તથા ભવાંતરમાં મડા લાભ થાય તેમ છે, છતાં મુગ્ધ માતબર લો કેવળ મડ નિશામાં મશગુલ રહી. પિતાના સ્વચ્છેદી નાદ મુજબ વર્તતા જાય છે, તે કઈ રીતે પ્રશંસા પાત્ર ગણી શકાય તેમ નથી, કેમકે શાસ્ત્રકારનું તે એવું જ ફરમાન છે કે –“ મા નુ ઘમ્પ * શ્રી સર્વજ્ઞ પ્રભુની આજ્ઞા મુજબ કરેલું ધર્મ કૃત્ય–સ્વ–પરને હિતકર થઇ શકે છે, પરંતુ કેવળ આપ મતિવાળું નહિ. દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, અને ભાવને બરાબર લક્ષમાં લહી ઉચિત માર્ગ સેવન કરવા કહેવા શ્રી અરિત મહારાજની નીતિ છે, માટે ઉચ્ચ પદના. અભિલાષી સજજને એ સવા પરમાત્માએ પરમ કરૂણા વડે બતાવેલી આવી અનુપમ નીતિને અનુસરીનેજ ચાલવાની તથા અપ્રિય છંદી આપ ખુદી આચરણ ત્યજવાની ખાસ આવ શ્યકતા છે. જ્યારે ત્યારે પણ સ્વછંદપણું ત્યજી જીન આજ્ઞા મુજબ વર્યા વિના જીવનો છુટકો (મેક્ષ ) નથી, તે અત્યારે છતી સામીએ પ્રમા કરે એ કઈ રીતે આમાને હિતકર નથીજ.
( અપુર્ણ )
For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 192 વર્તમાન સમાચાર, વર્તમાન સમાચાર, શ્રી અમદાવાદમાં ઉપધાન માળાને વરઘોડે અને સમવસરણ. ફાગણ વદી 2 ના રેજે શેડ લાલભાઈ દલપતભાઇના વંડેથી દબદબા ભરેલા એક મટે વેર નીકળે હતું, અને જ્યાં ઉજમબાઈની ધર્મશાળા કે શ્રીમાનું માહારાજશ્રી હસ વિજયજી સાહેબ હતા, ત્યાં ઉતર્યો હતે. આ વરડામાં હીરા, માણેક, મેતી અને પન્નાના અલંકારથી અલંકૃત થયેલા જૈન બાળક અને બાલિકાઓ નાના પ્રકારના સુંદર પેશાક પહેરી દેવકુમાર અને દેવ કુંવરીઓની માફક અનેક પ્રકારની ઘેડા ગાડીમાં અને સોનેરી રૂપેરી સાજથી સજજ થયેલા સંખ્યાબંધ ઘડાઓ ઉપર આરૂઢ થઇ થાળમાં માળાઓ લઈ ચાલતા હતા. તે પ્રસંગે નગર શેડ તથા શેડ મનસુખભાઇ વિગેરે શ્રેષ્ટી મંડળ હાજર હતું. સૌભાગ્યવંતી શ્રાવિકાઓ પણ ઝવેરાત પ્રમુખના ઝળકતા દાગીના અને પચરંગી કલાબતના સુંદર નેપથ્યમાં સજ થઇ મતકે જ્ઞાન પ્રમુખના ઉપગરણે અને મેવા મીઠાઈની ચળકતી છાબ લઈ ગીત ગાન કરતી ચાલતી હતી. આ વરઘોડો નિશાન છે, અને જુદી જુદી બગીયા તથા જુદા જુદા ઘડા આગળ જુદા જુદા મહેલ્લાવાળા ના જુદા જુદાં ઈગ્રેજી વાજાથી ઘણે લંબાયમાન થયું હતું. વદી 3 ના દિવસે શ્રીમદ્ હંસવિજયજી મહારાજ સાહેબના શિષ્ય પન્યાજી શ્રી સંપન્ વિજયજી ગણિએ દલપતભાઈ શેડના વાડામાં માળા પહેરવાની શુભ કિયા કરાવી હતી. અને તેજ રોજે શ્રી મહાવીર સ્વામી ભગવાનના દેવળમાં સમવસરણ રચનાની શુભ કિયા મહારાજ શ્રી હંસવિજયજી સાહેબે કરાવી હતી, આ બે દિવસમાં દેવ દ્રવ્ય તથા જ્ઞાન દ્રવ્યની ઉપજ પણ સારી થઈ હતી. અઠ્ઠાઈ મહાવ શરૂ થયા છે. For Private And Personal Use Only