Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ ajJAta katRka "zrI giranAra cetya paripATI rAsa" saM. vidhAtrI verA giranAratIrthanI yAtrAnA prasaMgavarNananuM vi.saM. 16mI sadImAM lakhAyelI pratinuM ja A paNa kAvya che. eTale viSaya, varNana sAmagrI ane varNana paddhatimAM svAbhAvika rIte ja sAmya anu. bhavAya che. chatAM pATaNanI zrI saMdha jaina bhaMDAranI ane amadAvAdanI lA. da. bhAratIya saMskRti vidyAmaMdirastha puNyavijayajI bhaMDAranI anukrame naM. 3132 ane 8601nI giranAra citya paripATI' nI sAthe sAthe A kAvya vAMcatAM ane kathAvastu meLavatAM prastuta kartAnI aitihAsika vigate nedhavAnI sUjha ane sAhityika abhiruci vizeSa varatAya che. kAraNa ke je kaDImAM noMdhapAtra sthAna AvatuM hoya enI aitihAsika bhUmikAne nirdeza karavo kavi cUkatA nathI. kathAvastu -kavi "uparakeTathI yAtrAraMbha kare che. jemAM tejalapura pArzvanAtha (tejapAlakArita)', "zanuM jyAvatAra - AdIzvara', hamIrane chatyAnA ullekha sAthe "satyapuramaMDana mahAvIra-ne pUjana arcana karI, junAgaDhanI bajAramAM pharI, taLeTImAM AvatAM, dhorImAge jamaNe hAthe AvelA neminAthanA maMdiranI neMdha le che. "seva(na) rekha (suvarNarekhA-sonarekha)', nadI (kaDI 6); "dAmodara kuMDa' temaja kALamegha - kSetrapAlanA maMdire (kaDI 7.) thaIne suMdara vanarAjI pasAra karI, "ajIyaDa mahetA (abhayaDa daMDanAyaka nA putra "bAhaDamaMtrie karAvelI "pAja' sudhI (kaDI 9) kavi AvI pahoMcyA - 10mI kaDImAM bAhaDa de ne pharIthI dhanyavAda Ape che ke pAja baMdhAvyAthI raste sugama bhaje. kaDI 11-12mAM ramaNIya jhADI ane chAMyaDIne sukhada anubhava kavihRdayane sparyo ane 13mI kaDIthI kavie jANe pAchA vAstavikatAmAM praveza karyo, giranAra uparanuM "koTa'nuM varNana zarU karyuM. keTamAMnA nemimaMdira, gajapada kuMDanA jaLathI prabhune navarAvI, AMgi racI, vastupALa baMdhAvelA kalyANatraya (mi) maMdire" kavi jAya che. caMdraguphAmAM caMdraprabhunI caMdanathI pUjA karI, nAgajharA-marajharAnI mulAkAta laI, "zanuM jyAvatAra" maMdiramAM pUjA kare che. rAjamotI - rathaneminA maMdire jaI, tyAMthI "aMbAjI' jatAM enI sAthe saMkaLAyelI anuzruti nedhe che. tyArabAda "sahasArAma (zeSAvana-saMhastrArAma)' thaIne "avaloNuM (avakana-gurudattAtraya) zikhare temaja "sAMba (zAkha- gorakhanAtha) ane pajuna (pradyumna-oghaDanAtha)nI TUMka jAya che. "siddhivinAyakanI siddhinI stavanA karI, ratnazrAvake banAvarAvelA "kanA kamaMDapamAM (kAMcana bALANika)mAM cAra pratimAone vaMdana kare che. pAchA nemimaMdira (koTa) jaI caitya parikramA pUrI kare che. kavie A kAvya "rAsa" prakAranuM banAvyuM che harakhiI rAsa ramesivuM'--kaDI 27. kula 36 kaDInuM kAvya che. kavihRdaya prakRti sauMdaryathI bhAvuka banI jatuM lagabhaga dareka kaDImAM anubhavAya che, chatAM kaDI 7, 8, 12, 12, 13, 15, 25 e mATe namUnA che. kAvyane samaya nedhatAM kavi-61mA varSe Avada amAsane divasa noMdhe che. sAla ApI nathI. prati vi.saM. 16mA saikAnI lakhelI mAnavAmAM Ave che. eTale moDAmAM moDe vi.saM.1561/ I.sa. 1505nuM varSa racanA samaya-mATe aMdAje mUkI zakAya. lAda.bhA.saM. vidyAmaMdiramAM naM.3211 nI, 26411.1 se.mi. parimANanI pratinA pathI 6mAM A racanA che.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI giranAra catyaparipATI rAsa sahi taI sarajyA, vivahapurA jUnai gaDhi daita, seha uDInaI paNamII paNamIi e, tejalapura pahu pAsa-1 Adii vadau Adi jiSNu, nAbhinaresara jAu, sire settu Mjaya avatAri sarviDa tIratharAu-2 pUja karIuM prabhu AratIya, vadisu vIrA, sAcarA siramaMDaNuue, jiSNu jItau hamIrA-3 jUnaigaDha je hATa hAMDalAM, khrisaI ati bhalili giyA vaMdiNi cAlI aie, gagiranAraDha pele-4 rahiya mAgi cAlatAM e, mina dharI khaDabhA jimai pAsai deharI, tihiM vaseda vahu jA-pa niramala nIra niDDAlIya, dIjai gaga vekha giruyA paravata UtaraI e, nadIya ja sAtrarekha-da ArAmaI rima valatAM e, hIyaDai harakha ja vege kuDaI ka'cai deharIya, tihAM chaI kAleAmeAdhA(kAlameghe)-7 aMbA-rAyaNu-aMbalIyA, lI phUla aNurI jimaNuI ika je deharIya, tiDhuiM chai siyidha kaNerI-8 pAja" parakhaI AvIA e, hIyaDai nizcala bhAu bAhuDa devihiM varaNIi e, ajIyaDa mahu'tA jAu-9 UMcA UM'cA hukaDalAM TvIsai visame ghATa khAhaDadeva karAvii e, sukhaI suhelI vATa-10 garuyA parakhata AvIyA e, dhana dhana calaNa ja gADhAM sItala chAMDu sADAtraNI ya, pavana lahuI tADhAM-11 hIyau kau harakhaI ulDasiu, pahutAM pelI khAre DAkhA-jimaNui biMkha save, mana sudhiI juhAre-12 giyA girivara giri sihare, vadisa nemi kumAre saheja salUNuu sAmalau, ana gali meAtIdvArA-13 ga'gAnIra sugaDhamaI e, teNu pakhAlisa agA ria kalasa sAva'namai e, namasika naimijiNida-1 -14
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidhAtrI veArA mAlI ANIna kula ta", sugaMdhA suvisAla agAagirApiie, tau gali ghAlissu mAla-15 mAhAM sAhui mahurakhA e, kAne kuDala e mAthai mauDa sevanamai e, hIrA jhalakaI dehA-16 pAMce varaNe pUja kIma, kari khIjaurau chAjaI jihu UtAri sa AratI a, paMca samada tIhu' vAjai-17 kalyANutraya kamala jima, isiu ji raciu hAMsa vastiga ma`trihiM kAraviuM, jANe iMdravimANu-18 caMdraguphA tihiM caMdraprabhA, caMdaNi caracisa a'gA nIke kusume pUja krIma, tau prAmiSu aga-19 nAgajhare tihi mArajhare dIrAi kuDa visAla, jala nimmala tihiM sIyalAM, ANe amI payAla-25 deula khA(pA)mala deharIya biMga na lAbhaI pAza jagati juhArIya sayala hila, settu'jaya avatAra-21 rANI vadisa rAyamai e, nemijiNesara nAza giru pahilI tihu gaIya, sukakIya keraI khArA-22 rahanemi sAmI pUsiM, baMdhava kera nemi mayaNa malli dhRtAri, magati pahRtau khemi-23 abikadevI varaNIya e, sAmabhaTTa dharanAre eka rakhIsara pAraNuie, sAmiNi hUi giranAre-24 giruA parakhata sihara viSiSTha, tIThu na lAbhaI pAza sahasArAme sahusa tima kAilaDI jhamakArA-25 bhamarANu rajhaNu karai e, mAra madhurI bhASA dIsa vaNusai meriu* e, mAriu rAma salAkhA-26 sihari avalANA AvIyA e, sAMmapajUne jAsi", triNitriNi pUrjisu biMkha tihi, harakhii rAsa ramesiu'-27 siyidha viNAyaga siddha leA, dulahi tehanI vATa vi TvIsai te deharIya, dImai visamA ghATa-28 aMtari ai bhuhiraka e, vakrisa pratimA cyAri ratanaI zrAvakI ANIyA, kayamaMDapa jIhAre-29 giru giruaDi tum taNIya, tIhu' na lAbhaI pAre nemiNeisara ulagau isa' ja nAma ligna3-30 169
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 ajJAta kartaka "zrI giranAra caitya paripATI rAsa caugaI mAhe hIDavau e, bhamI bhamI bhava bhAgiuM jIvadayA dayakaraNuM, nirayAgati navArau-31 pAMcau vInavaI pasAu karI, paMcama gati divArau-32 mUrakhi kIdhI vInatIya, giA tIM avadhAre buddhi vihUNaMI bApaDalaI, kIdhI Apa vicAre-33 mera sarisava kima samaue, divAyara kihAM dIvau kaviaNu mAhe kAbUaDaG tiNi lekhaI gaNevau-34 saMvata saMvacharae ekasaThA dhuri varSe AsUvadi amAvasaIe, tavana kauM maI hararSe harakha salUNuM vInatIya, hIyaDamAhi saMbhAre mana sUdhaI je nIta guNaI, jAtra phalau giranAre-35 bhagati bhaNI maI gAII e, magati karau jagadIsa guNa gAzu girUyA taNA e, gAI gAha chatrIsa-36 iti zrIgiranAri caityaparipATI samAptaH tehagyuM