Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ | I namo namo namUnarvasAsa .. Agamasa saTIka anuvAda (15) anuvAda zreNI sarjaka - muLA TIyara chAsAgara
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAlabrahmacArI zrI neminAthAya namaH namo namo nimmaladaMsaNassa pa.pU. zrI AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurubhyo namaH AgamasaTIka anuvAda 15/1 upAzakadazA, aMtakRdazA anuttaropapAtikadazA, praznavyAkaraNa -: anuvAda-zreNInA sarjaka : muni dIparatnasAgara tA. 23/10/2009 zukravAra Agama saTIka anuvAda bhAga 1 thI 42 saMpUrNa mUlya-5-10,000 0 zrI zruta prakAzana nidhi 0 saMparka sthaLa 2066 kA.su.pa Agama ArAdhanA kendra, zItalanAtha sosAyaTI phleTa naM. 13, cothe mALe, vhAI senTara, khAnapura, amadAvAda. Agama saTIka anuvAdanA A bhAga - 15 mAM che. AgamasUtra saTIka anuvAda 0 cAra aMgasUtro-saMpUrNa... -1- upAsakadazA - aMgasUtra-7-nA -2- aMtakRdazA - aMgasUtra-8 -3- anuttaropapAtika - aMgasUtra-9 -4- prazna vyAkaraNa - aMgasUtra-10 -- * -- ' - TAIpa seTIMga ~ zrI mahAkAlI enTaraprAIjha cAMdaloDiyA, amadAvAda. (M) 9824419736 -- * - * - * -- -- mudraka HnavaprabhAta prinTIMga presa ghIkAMTA roDa, amadAvAda. Tel. 079-25508631
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ RNasvIkAra 0 vaMdanA e mahAna AtmAne 0 vikrama saMvata-2061mAM phAgaNasuda-3 no divasa ane maMgalapArekhanA khAMcAmAM zrI zAMtinAtha paramAtmAnI varSagAMThano prasaMga, atibhavya ane ghaNI ja lAMbI cayAtrAnA prayANanI ghaDIe, AgamonA TIkA sahitanA anuvAda karavA mATenI manobhAvanAnuM jemanA mukhethI vacana prAgaTya thayuM, aMtaranA AzIrvAda, sUrimaMtrathI abhimaMtrita vArA cUrNano kSepa ane dhanarAzinI javAbadArInA yathAzakya svIkAra saha jemanI kArya preraNAnI saravANImAM bhIMjAtA mArA citte AzirSa anero harSollAsa anubhavyo. jemanI hayAtI daramyAna ke hayAtI bAda paNa, jemanA nAmasmaraNa mAtrathI A kArya vighnarahitapaNe mUrta svarUpane pAmyuM, evA... pUjya AcAryazrI RcakacaMdrasUrIzvarajI ma nA caraNa kamaLamAM sAdara koTIza: vaMdanA * O * g * d 0 kema bhUlAya e gurudevane paNa ? 0 cAstri prati aMtaraMga prItithI yukta, aneka AtmAone pravrajyA mArge prayANa karAvanAra, saMyamamUrti, prati varSa upadhAna tapa vaDe zrAvakadharmanA dIkSA dAtA, zArIrika samasyAo vacce paNa baMne zAzvatI oLInI ArAdhanAne na cUkanArA, sAgara samudAyamAM gacchAdhipati padane zobhAvanArA ane samartha ziSya parivArayukta evA mahAna vibhUtiratna- pUjya AcAryazrI devendrasAgarasUrIzvarajI ma jemanA AjIvana aMtevAsI, zAsanaprabhAvaka pUjya AcAryazrI harSasAgarasUrijI ma.sA. jemaNe A anuvAda kArya mATe ghaNAM varSo pUrve preraNA karelI ane A kArya sAdhaMta pAra pahoMcADavA mATe vipula dhanarAzi moklAvI. ukta baMne AcArya bhagavaMtonI asIma kRpA ane teo dvArA presti saMgho thakI thayela dhanavarSAnA baLe prastuta kArya mUrtasvarUpa pAmyuM. AgamasUtra saTIka anuvAda Agama saTIka anuvAdanA A bhAga nI saMpUrNa dravya sahAyanA preraNAdAtAzrI 15 5.pU. gacchAdhipati AcAryadeveza zrI devendrasAgarasUrIzvarajI ma.nA ziSya pUjya AcAryazrI harSasAgarasUrijI ma. teozrInI preraNAthI lAbhalenAra zrI aThavAlAInsa jaina zve.mU.pU.saMgha tathA zrI zeTha phUlacaMda kalyANacaMda TrasTa surata
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvavyasahAyako (anudAna dAtA, agama saTIka AnuvAdA koI eka bhAganA saMpUrNa sahAyadAtA saccAstri cuDAmaNI pUjya gacchAdhipati sva. AcAryadeva zrImad devendrasAgarasUrIzvarajInA AjIvana aMtevAsI saguNAnurAgI pUjya AdevazrI harSasAgarasUrijI ma.nI jJAnaanumodaka preraNAthI prerita zrI AThavAlAInsa jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha tathA zrI zeTha phUlacaMda kalyANacaMda jhaverI TrasTa, surata. 16 bhAgonA saMpUrNa sahAyaka thayela che. paramapUjaya saraLa ravAbhAvI, bhaki pariNAmI, bhutAna gI sva AcAravizrI vijaya cakacaMsUrIzvarajI ma.sA.nI punita preraNAthI 10 bhAgo mATe nIcenA saMgho sahAyaka thayA che. (1) zrI maMgalapArekhano khAMco, jainasaMgha, amadAvAda be bhAga. (2) zrI bhAvanagara jaina zve bhU.pU. saMgha, bhAvanagara - be bhAga. (3) zrI AdinAtha jaina zve. mUpU. saMgha, navasArI be bhAga. (4) zrI girirAja sosAyaTI AdinAtha jaina saMgha, boTAda be bhAga. (5) zrI jaina zvemUpU. tapAgaccha saMgha, boTAda eka bhAga (6) zrI pArthabhaktidhAma jaina dhArmika TrasTa, taNasA eka bhAga piramapujya AcAryadiva zrI RcakacaMdrasUrIzvarajInI preraNAthI temanA samudAyavartI zramaNIvaryAo taraphathI prApta sahAyanI noMdha AgaLa che.]
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra saTIka anuvAda suvizAla gacchAdhipati AcAryadiveza zrImad vijaya rAmacaMdra sUrIzvarajI ma.sA.nA samudAyavartI vaiyAvacca parAyaNa paMnyAsa pravara zrI vajasenavijayajI ma.sA.nI preraNAthI eka bhAgazrI hAlAratIrtha ArAdhanA dhAma, vaDAliyA, sIMhaNa, taraphathI Agama saTIka anuvAda zreNInA sarjaka munizrI dIparatnasAgarajInI preraNAthI A be dAtAoe maLIne eka bhAga mATe sahAya karI che. (1) zrI jaina mUrti saMgha, thAnagaDha (2) zAha haMjArImalajI bhUramalajI, karnala. | padma kriyAvita prabhAvaka, Adeya nAmakarmaghara svastha AcAryadiva zrImadavijaya kacakacaMdrasUrIzvarajIthI prerita punyavatI pramANIvaonI preraNAthI prApta anudAno 1- vardhamAna taponidhi AcAryadeva zrImadvijaya bhaktisUrIzvarajI samudAyavartI milanasAra sAdadanIza sauprAkAzrIjInI preraNAthI traNa bhAgo mATenI dravya sahAya prApta thaI che, te A pramANe- (1) zrI kArelIbAga, je mU0pUjainasaMgha, vaDodarA. - (2) zrI kArelIbAga, jena saMghanI zrAvikA baheno, vaDodarA. - (3) zrI bhagavAna nagarano Tekaro, jenasaMgha, amadAvAda. - suvizALa parivArayuktA sAdhIzI bhAvapUrNAzrIjI mAnI preraNAthI "zrI kSetrapAla bhakti TrasTa" - navasArI taraphathI. | 3- vardhamAna taponidhi pUjya AcAryadevazrI bhaktisUrIzvarajI ma0 nA samudAyavartI papU. sAdanIzrI dhyAna-rasAstrIjI tathA sAdanIzrI praphulitAzrIjInI preraNAthI - "zrI mAMgaroLa jaina e tapa saMgha, mAMgaroLa - taraphathI.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyasahAyako 4- paramapUjyA jayazrIjI-lAvaNyazrIjI manA parivAravartInI sALIzrI satyAnaMdazrIjI ma.sA.nI punita preraNAthI "zrI gAMdhInagara jaina saMgha, beMgalora - taraphathI." 5- paramapUjya kriyArUcIvaMta A devazrI bhaktisUrIzvarajI manA samudAyavatI zramaNIva mokSanaditAzrIjI manI preraNAthI "zrI vallabhanagara jaina zvempU, saMgha, vallabhanagara, Indaura paramapUjaya AgamoddhAraka, sAmAcArI saMrakSaka, bAhuta yAdina AnaMdasAgarasUrIzvarajI ma.sA.nA samudAyavatI ta anurAgINI zramaNIvaonI preraNAthI prApta sahAyo. (1) paramapUjyA nIDaravaktA sALIzrI caMlyAzrIjI mAthI prerita 1- zrI trilokapadma ciMtAmaNidhAma jaina saMgha, aMdherI, muMbaI. -- zrI mahAvIranagara jaina daherAsarajI TrasTa, navasArI. (2) apratima vaiyAvRtyakArikA papU. malaya-praguNAzrIjI manA ziSyA susaMvAdI parivArayuktA sALI strI prazamazIlAzrIjI mahanA zrutAnurAgI ziSyA sA zrI prazamaratnAzrIjInI preraNAthI"zrI zvetAMbara jaina tapAgaccha saMgha," vAMkAnera. (3) paramapUjyA mAtRhRdayA sALIzrI amitaguNAzrIjI ma.nI preraNAthI ! - "zrI AdinAtha jaina zve. saMgha," bhopAla. (4) paramapUjyA vardhamAnatAsAdhikA, zatAvadhAnI sALIzrI amita guNAzrIjI ma.nI preraNAthI-100 oLInI pUrNAhUti nimitte karacelIyA jaina zve mahAjana peDhI," karacelIyA, surata. - - - - - -
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra saTIka anuvAda (5) zramaNIvaryA bhaktirasika pUjya malayAzrIjI manA vyavaradakSa ziSyA sALIzrI hitAzrIjI manI preraNAthI zrI jaina maracanTa saMghanI zrAvikA baheno, amadAvAda. (6) paramapUjyA malaya-kaivalya-bhavyAnaMdazrIjI manA suvinitA miSTa bhASI, tapasvIranA sAnIthI pUrapakvAzrIjInI preraNAthI "sarvodaya pArzvanAtha ceriTebala TrasTa," muMbaI (Agama-sIka anuvAda sahAyasko) (1) papU. bhagavatIjI dezanAdakSAdevazrI naradevasAgarasUrijI masAnI preraNAthI - "zrI vizAzrImALI tapagaccha jJAti," jAmanagara. (2) vardhamAna taponidhi pUjya A.deva zrI vijaya prabhAkrasUrIzvarajI mae nI preraNAthI - "abhinava jaina zvebyU saMgha," amadAvAda, (3) zrutasaMzodhanarasika pUjya A devazrI munisUrijI manI preraNAthI - "zrI vijayabhadra ceriTebala TrasTa," bhIlaDIyAjI. | (4) papU. jayalAvaNyazrIjI masAnA suziSyA sArA sUryapabhAzrIjI manI preraNAthI - "zrI bhagavatInagara upAzrayanI baheno," amadAvAda. (5) paramapUjyA varadhamazrIjI manA ziSyA tapasvIratnA sAdanIzrI prItighamazrIjI manI pAvana preraNAthI. - (1) zrI pArthabhakti zremUvapUcha jainasaMgha, DoMbIvalI. - (2) zrI rAjAjI roDa cempU tapAjaina saMgha, DoMbIvalI. (6) svanAmadhanyA zramadIvayazrI samyagANAzrIjI manI preraNAthI. "zrI parama AnaMda zempU jenasaMgha, pAlaDI, amadAvAda.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArA prakAzano - - - - - - - muni dIparatnasAgarajI dvArA prakAzita sAhitya-eka jhalaka kula prakAranono aMka 301 -mAluiLa-mUe. 49-prakAzano A saMpuTamAM mULa Agamo che. jemAM 45 Agamo 45 alaga-alaga pustakomAM mudrita karAvAyela che. cAra vaikalpika Agamo paNa temAM samAvAI gayela che. e rIte 45 + 4 kula (49) AgamonuM A saMpuTamAM saMpAdana che. temaja pratyeka sUtrane aMte pUjya sAgarAnaMdasUrizvarajI saMpAdita Agamo tathA tenI vRttinA aMko paNa TAMkyA che. amArA A prakAzanamAM zrutaskaMdha, zataka/adhyayana/vakSaskAra/pada, pratipatti, uddezaka, sUtra/gAthA Adi spaSTatacA judA najare paDe tevI viziSTa mudraNakalAne prayojela che. pustako alaga-alaga ane nAnA kadanA hovAthI vAMcana ke kaMThastha karavAnI ati saraLatA rahe che. 45-AgamanI pUjA, pUjana, rathayAtrA ke zrI gautamasvAmI pUjanAdi mATe alaga-alaga pIstALIsa pustako hovAthI goThavaNI saraLa bane che. sAmaroso, sAmAoiso, AgamaviSayadarzana, AgamakathAnuyoganA mULa saMdarbha jovA mATe A prakAzana vasAvavuM jarUrI ja che. jenI kiMmata che rUA. 1500 -darzana-pUjana mATe AjIvana upayogI che. 2. Agama-gujarAtI anuvAda prakArano ApaNA mULa Agamo ardhamAgadhI bhASAmAM che. jeo bhASAjJAnathI vaMcita che, zAstrIya kAraNothI AgamanA abhyAsathI vaMcita rahyA che, AgamonI vAMcanA prApta karI zakatA nathI ItyAdi kAraNe Agamika padArthonuM jJAna pAmI zakyA na hoya tevA bhavyAtmAo zrI kalpasUtra mAphaka saraLatAthI AgamonuM vAMcana ane bodha prApta karI zake, temaja bhavabhIru AtmAo potAnuM jIvana mArgAnusAra banAvI zake tevuM prakAzana. sAta bhAgomAM samAviSTa 2800 jeTalA pRSThomAM pIstALIza Agamono akSarazaH anuvAda dharAvatA A "AgamadIpa" saMpuTamAM bIjA be vaikalpika AgamonuM gujarAtI paNa Apela ja che. aMdAje 90,000 zloka pramANa mULa Agamano A gujarAtI anuvAda rUA. 2000/-nI kiMmate upalabdha thaI zake che. paNa hAla tenI eka paNa nakala bacelI nathI. e ja amArA A prakAzananI lokapriyatAno pUrAvo che. aneka pUjyazrIe A gujarAtI anuvAdano svAdhyAyAdi arthe upayoga karelo che.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 AgamasUtra saTIka anuvAda 3. AgamasuttANi saTIkaM 46-prakAzano jeone mULa Agamo vAMcyA pachI tenI vistRta samaja meLavavI che. temAM rahelA padArthone UMDANathI avagAhavA che, temAM rahelA tattvo AdhArita kathA, dRSTAMta ke dravyAnuyogane jANavo che, tevA viziSTa jJAnapipAsu mATenuM amAruM A 13,000 jeTalA pRSThomAM patharAyela ane trIza bhAgomAM vibhAjIta evuM daLadAra prakAzana che. A prakAzanamAM mULa Agamo para prApta badhI ja niryuktio, 39 Agamo paranI vRtti, zeSa AgamonI saMskRta chAyA, keTalAMka bhASyo tathA cUrNio ItyAdi sarve vivecanono samAveza karAyela che. sUtro ane gAthAnA spaSTa alaga vibhAjana, pracura peregrAphasa, adhyayana, uddezaka, sUtra AdinI suspaSTa alaga peja lAIna temaja amArA mULa ane anuvAdita AgamomAM apAyelA kramAMka mujabanA ja sUtra kramAMkana tathA vyavasthita anukramaNikAne lIdhe koIpaNa pasaMdita cokkasa viSayavastu ke samagra adhyayananA vAMcanamAM saraLatA rahe te rIte A saMpuTanuM saMpAdana ane mudraNa karAyeluM che. A prakAzananA abhyAsamUlya ane saMzodhanakSetre upayogitA temaja samagra vizvamAM Agama prakAzananI AvI eka ja mAtra zrRMkhalA upalabdha hovAne kAraNe rUA. 11,000/- mUlya hovA chatAM tenI eka paNa nakala sTokamAM rahelI nathI. e ja amArA A prakAzananI mahattA sAbita kare che. 4. Agama-viSaya-darzana A eka evuM prakAzana che, jemAM 45-AgamonI vizarUpe anukramaNikA apAyela che, chatAM tenA pRSTho che. M 384. pratyeka AgamanA pratyeka sUtra ke gAthAnA viSayone e ja AgamonA sUtronA kramAMkana anusAra, atIva suspaSTa rUpe ane pRthakpRthak svarUpe apAyelI A anukramaNikAthI tame tamAro managamato-Avazyaka ke tamArA saMzodhana ane lekhanane anurUpa viSaya sahelAIthI pasaMda karI zako cho. gujarAtI bhASAmAM taiyAra karAyela A anukramaNikAthI tame amArA anuvAdita AgamomAM to mULa viSaya joI ja zako cho. taduparAMta mULa Agamo ke AgamasaTIkaM mAM paNa tamArI pasaMdagIno viSaya zodhavo A bRhat anukrama parathI khUba ja saraLa che. rUA. 400/-nI kiMmatane lakSamAM na laI tenuM upayogitA mUlya samajazo.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArA prakAzano 5. Agamasaikroso 4-prakAzano A zabdakoza - eTale saMdarbhasthaLa nirdeza sahitanI "Agama-DIkSanerI" jemAM tamane maLe che mULa AgamamAMthI levAyelA 46,000 zabdo ane tenA 3,75,000 jeTalA Agama saMdabha sahita mULa-ardhamAgadhI zabdonA saMskRta artha ane gujarAtI eka ke vadhu artho. cAra bhAgomAM samAviSTa 2400 jeTalA pAnAono A pustakano seTa mepalIyo kAgaLa, pAku bAInDIMga ane AkarSaka mukhapRSTha to dharAve ja che. paNa tamAre mATe tenI upayogitA che - e thI daparvatano koIpaNa zabda zodhavA mATe. tyAM phakta zabdano artha ja joIne besI nathI rahevAnuM. paNa pIstAlIze pIstAlIza AgamomAM A zabda jyAM jyAM vaparAyo hoya te-te badhAM sthAnono nirdeza paNa maLaze ja - jenA dvArA eka ja zabda ja judA judA saMdarbhamAM vaparAyo haze, to te bhinna-bhinna saMdarbhayukta artha ke vyAkhyA paNa jANI zakAze. - vaLI AvA saMdarbho jovA mATe tamAre judA judA prakAzanonA Agamone pheMdavAnI koI jarUra nathI. tame mAtra amAruM gAmasuttapi- saMpuTa sAthe rAkho. tamAre upayogI zabdo mULa Agama ke Agama-saTIkaM mAM maLI ja javAnA 6. AgamanAmakoso Agama zabdakozanI eka pUraka DIkSanerI te A "Agama nAmakoza". A prakAzana AgamasaTIkaM mAM AvatA nAmo (kathAo)nI DIkSanerI che. A DIkSanerImAM kathAnA pAtronA nAmo to kakkAvArI kramamAM ApelA ja che. sAthe sAthe te pAtro ke nAmono saMkSipta paricaya paNa che. tamAre mULa Agama uparAMta niryukti, bhASya, mUrti ke vRttimAM jo A nAma ke te nAma sAthe saMkaDAyela kathA ke daSTAMta jANavA che to amArI DIkSanerImAM tete nAmane aMte nirdeza karAyela Agama saMdarbha jovo. Agama saMdarbha jotAM ja tamane te saMdarbhavALA AgamanuM nAma, paMcAMgIno prakAra ane sUtrakama maLI jaze. jenA AdhAre tame te kathA ke daSTAMtano sahelAIthI abhyAsa karI zakazo. A nAmakozanuM mahattva to tyAre ja samajAya jyAre eka ja nAma dharAvatA ekathI vadhAre pAtrono alaga-alaga parIcaya ke judI judI kathAo tamane jovA maLe. te paNa phakta rU. 200/-nI kiMmatamAM. saMdarbha mujaba kathA jovA mATe amAruM mAmasuttaLi-saTI to che ja.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra saTIka anuvAda 7. AgamasUtra hindI anuvAda gAkArano mULa AgamanA 90,000 jeTalAM zloka pramANa sAhityanA mULa prakAzana pachI jema teno gujarAtI anuvAda karyo, tema hindI anuvAda paNa karyo. pharka eTalo ja ke A hindI anuvAda bAra bhAgomAM Azare 3200 jeTalA pAnAomAM patharAyelo che. gujarAtI anuvAda karatA 300thI paNa vadhAre pRSTho temAM umerAyA che. je phakta kadanI vRddhi ja nathI, paNa arthavistAra ane peregrAphonI pracUratA paNa dharAve ja che. hindIbhASI mahAtmAone paNa AgamanA padArthajJAnathI vaMcita na rahevuM paDe te AzayathI taiyAra karAyela A AgamasUtra hindI anuvAda hindI bhASAnI samRddhi ane sAhityika mUlya to dharAve ja che. te gujarAtI bhASI Agamarasiko ane tatvajijJAsuo mATe paNa mahattvanuM saMdarbhazAstra banI rahyuM che. rUA. 2700/-nuM mUlya dharAvatA A gAmasUtra-hindI anuvA mAM paNa kramAMkana to mULa Agama, Agama gujarAtI anuvAda ane mArAma sarI anusAra ja thayela che. tethI abhyAsIone tulanA karavI saraLa paDe che. 8. Agama kathAnuyoga prakAzano Agama kArya viSayaka A amAruM navamuM prakAzana che. jemAM "kathAnuyoga" nAme anuyoganI mukhyatA che. A prakAzanamAM mULa Agamo, Agamo paranI niyukti, bhASya, cUrNi, vRtti ke avasUrI e tamAmano samAveza karI A Agama kathAnuyogano saMkalana ane gujarAtI anuvAda karavAmAM Avela che. je cha bhAgomAM vibhAjIta che 2200 jeTalA pRSThomAM samAviSTa che ane kathAone daza vibhAgamAM goThavela che. A kathAnuyogamAM tIrthakara, cakravartI, vAsudeva, baladeva e uttamapuraSo saMbaMdhI kathAnaka ke mAhitIno saMgraha che, zramaNa vibhAgamAM gaNadharo, pratyekabuddho, nilavo, anya zramaNonI kathAo che. te sAthe Azare 90thI vadhu pRSThomAM gozALAnuM kathAnaka tenA pUrvabhava, vartamAnabhava ane bhAvi bhavo sahita mUkela che. te sivAya zramaNI kathA, zrAvaka kathA, zrAvikA kathA, anyatIrthI kathA, prANI kathA, prakIrNa kathA ane daSTAMtonA alaga vibhAgo che. pratyeka kathAne aMte tenA Agama saMdarbho paNa mUkelA che, jethI mULa mAhitI srota joI zakAya. chaTThA bhAgamAM akArAdikrame pratyeka kathAnA nAmonI goThavaNI ane tenI sAthe pRSThoka ApelA che, jethI koIpaNa kathA zodhavI atyaMta saraLa bane che. - A "Agama kathAnuyoga" kevaLa kathArasiko tathA vyAkhyAtAo mATe atyaMta upayogI prakAzana che. jenuM mUlya mAtra rU. 1,500/- che. temaja sana-2004mAM ja prakAzita thayela hovAthI hajI saraLatAthI upalabdha che.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArA prakAzano 9. Agama mahApUjanavidhi A eka laghu pustikA che. jemAM pIstALIza Agama mahApUjana bhaNAvavA mATenI saraLa, spaSTa, zAstrIya vidhi che. sAthe-sAthe paMDita zrI rUpavijayajI kRt 45Agama pUjAo paNa ApI dIdhela che. aSTaprakArI pUjAnA abhinava duhA paNa che. koIpaNa vidhikArakane sahelAIthI pUjana karAvatA phAve te rIte vidhi sAthe sUcanAono nirdeza che. temaja Agama maMDapanI racanA, mAMDalu, Avazyaka sAmagrI, vidhimAM pratyeka kArya mATe jarUrI evA sahAyakonI kArya vaheMcaNI paNa jaNAvela che. moTA TAIpa, padhonI suMdara goThavaNI, pratyeka pUjana mATenuM alaga peja, dareka pUjanane mATenI sUcanA, te pUjananI sAthe ja apAyelI hoya tevuM A eka mAtra prakAzana che. 43 10. AgamasUtra saTIka anuvAda 48-prakAzano prastuta prakAzanamAM AgamonA mULasUtrono akSarazaH anuvAda to che ja. sAthe sAthe AgamonI niyukti ane TIkAno paNa anuvAda karela hovAthI ame "saTIka anuvAda'' evuM nAmakaraNa karela che. jemAM 45 Agamo uparAMta be vaikalpika Agamo ane kalpa [bArasA] sUtranA samAvezathI 48 prakAzano thAya che. jene A sAthe ame 42-bhAgomAM prakAzita karela che. saTIka A saTIka anuvAdamAM cha cheda sUtrono anuvAda mAtra mULano ja che, temAM anuvAda nathI. saMskRta ane / prAkRta bhASAjJAnathI vaMcita zrutarasiko ke svAdhyAya premIone A atyaMta upayogI prakAzana che, jenuM saMyukta mUlya rUA. 10,000/- che, ke je kiMmatamAM to koI 45 saTIka Agamono anuvAda paNa na karI Ape. A saTIka anuvAda saMpuTamAM-aMgasUtro, upAMga sUtro ane mULasUtrono saMpUrNa saTIka anuvAda che. payannA sUtromAM paNa upalabdha TIkAono anuvAda karelo ja che, naMdI ane anuyoga baMne sUtronuM vartamAna paddhatithI sAnuvAda vivecana karela che ane chedasUtro, kalpasUtra ane keTalAMka payajJAono mULano anuvAda che. -- -- -- A hatI. Agama saMbaMdhI amArA 250 prakAzanonI yAdI -- -- --
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ G AgamasUtra saTIka anuvAda Agama sivAyanA sAhitya sarjananI jhAMkhI (1) vyAkaraNa sAhitya : 0 abhinava haima laghuprakriyA bhAga-1 thI 4 - mahopAdhyAya vinayavijayajI kRta "laiprakriyA" para siddhahema zabdAnuzAsana ane tenI sAthe saMbaMdhita aneka saMdarbhagraMthonA upayogathI taiyAra karAyelo evo A daLadAra graMtha che. je krAuna ATha pejamAM taiyAra thayela che. saMskRta vyAkaraNanA abhyAsa mATenuM A prakAzana che. je gujarAtI bhASAnA mAdhyamathI taiyAra thayela che. temAM mULasUtra, teno artha, vRtti, nRtyartha, anuvRtti, vizeSa vivecana jevA sAta vibhAgo ane pracUra pariziSTo che. 0 kRdAmAlA - - A laghu sarjanamAM 125 dhAtuonA 3 prakAre thatAM kRdantonuM koSTaka che. (2) vyAkhyAna sAhitya - 0 abhinava upadeza prAsAda bhAga-1 thI 3. - A eka svataMtra vyAkhyAnamALA che. "mannata jiNANa" nAmaka sakjhAyamAM AvatA zrAvakanA 36 kartavyo uparanA 108 vyAkhyAno temAM goThavelA che. pratyeka vyAkhyAna mATe daza-daza peja phALavela che. je pratyekamAM zloka-jainettara prasaMga - saMbaMdhita kartavyanI tAttvika vyAkhyA ane samAja-jenakathA ane kartavyane anurUpa stavanAdi paMktinI aMdara gUMthaNI che. 0 navapada-zrIpAla - zAzvatI oLInA vyAkhyAnarUpe A pustakanuM sarjana thayuM che, jemAM nave padanuM alaga-alaga vivecana sAthe nava divasamAM zrIpAlacatri paNa pUruM thAya, te rIte goThavelA nava vyAkhyAnono samanvaya che. (3) tasvAbhyAsa sAhitya + 0 tatvArthasUtra prabodha TIkA-adhyAya-1 0 tattvArthAdhigama sUtra abhinava TIkA-adhyAya-1 thI 10 - A graMthamAM tatvArtha sUtranA daza adhyAyonuM alaga-alaga daza pustakamAM ati vistRta vivecana dharAvatuM dazAMga vivaraNa che. jemAM sUkahetu, mULasUtra, saMdhirahita sUtra, sUtrArtha, zabdajJAna, anuvRtti, aneka saMdarbha graMthone AdhAre taiyAra karAyela abhinava TIkA, sUtrasaMdarbha, sUpadha, sUkaniSkarSa jevA daza vibhAgo che.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArA prakAzano pratyeka adhyAyane aMte sUtrakrama, akArAdi krama, zvetAmbara-digambara pAThabheda jevA pariziSTho tathA dazamA adhyAyanA pustakamAM aMte zabdasUci, viSayasUci, saMbaMdhakArikA jevA upayogI pariziSTho che. 1 0 tattvArtha sUtranA Agama AdhAra sthAno. - A saMzodhana kakSAnuM eka viziSTa pustaka che. jemAM tattvArtha sUtranA pratyeka sUtrano mULa AgamamAMthI upalabdha saMdarbha, saMdarbha pATha, saMdarbha sthaLano ullekha che. temaja zvetAmbara-digambara pAThabhedanI tAlikA ane vizleSaNa che. (4) ArAdhanA sAhitya - 0 samAdhimaraNa H aMta samaye ane bhAvi gati sudhAravA mATe maraNa samaye cittanI samAdhi jaLavAya rahe tevI ArAdhanA vidhi, ArAdhanA sUtro, ArAdhanA padho, ArAdhanA prasaMgo vagere sAta vibhAgomAM A graMtha sarjelo che. 0 sAdhu aMtima ArAdhanA 0 zrAvaka aMtima ArAdhanA 15 (5) vidhi sAhitya : * dIkSA-yogAdi vidhi 0 vidhi saMgraha bhAga-1 0 sAdhu-sAdhvI kALadharma vidhi sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikAono aMta samaya sudhAravA mATe nitya karavAnI evI A ArAdhanA che, mULa prAkRta ane saMskRtamAM graMthastha thayela A vidhine saraLa gujarAtImAM rajU karela che. paMcAMganA kadanI A pustikA sAthe rAkhavI paNa saraLa che. (6) pUjana sAhitya - 0 Agama mahApUjana vidhi-jenI noMdha Agama vibhAgamAM che. 0 pArzva padmAvatI pUjanavidhi (7) yaMtra saMyojana : 0 45-Agama yaMtra 0 vizati sthAnaka yaMtra 3 3 1
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 (8) jinabhakti sAhitya - * caityavandana parvamAlA * caityavandanasaMgraha - tIrthajina vizeSa * caityavandana covisI 0 caityavaMdana mALA A eka saMpAdana graMtha che. jemAM parvadina tathA parvatithinA caityavaMdano, covisa jinanI covisI rUpa caityavaMdano, vividha tIrthamAM bolI zakAya tevA ane jinezvara paramAtmA viSayaka vividha bola yukta evA 779 caityavaMdanono vizALa saMgraha che. d zatruMjaya bhakti * zatruJjaya bhakti 0 siddhAcalano sAthI - siddhAcala bhAvayAtrA, stuti-caityavaMdanAdi 0 vItarAga stuti saMcaya-1151 bhAvavAhI stutino saMcaya 0 caitya paripATI (9) prakIrNa sAhitya - 0 zrI navakAra maMtra-nava lAkha jApa noMdhapothI 0 zrI cAritra pada eka karoDa jApa noMdhapothI AgamasUtra saTIka anuvAda 0 abhinava jaina paMcAMga * abhinava jaina paJcAGga 0 amadAvAda jinamaMdira-upAzraya Adi DirekTarI 0 bAra vrata pustikA tathA anya niyamo 0 zrI jJAnapada pUjA 0 kAyamI saMparka sthaLa 0 coghaDIyA tathA horA kAyamI samayadarzikA (10) sUtra abhyAsa-sAhitya - 0 jaina eDyukezanala sarTiphikeTa korsa . pratikramaNasUtra abhinava vivecana bhAga-1 thI 4 A rIte amArA 301 prakAzano thayA che. = = X = E G ma
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ V1 thI 10/1 thI 3 | (8) aMtakRta-dazAMga gra anuvAda tathA TIkAnusArI vivecana o have aMtakRt dazAmAM kaMIka kahIe chIe. aMta-bhavAMta, kRta - jeoe karyo che, te aMtakRta, tenI vAvatA yukta dazA-daza adhyayanarUpa, graMthanI paddhati te aMtakRta dazA. ahIM ATha vargo che. temAM pahelA vargamAM daza adhyayano che. te zabda vyutpatti nimitane AzrIne A "aMtakRta dazA" kahela che, temAM upodghAta arthathI kahe che - varga-1-adhyayana-1 thI 10 jI - X - X - X - X - * sUtra-1 thI 3 : [1] te kALe, te samaye caMpAnagarI, prabhuddha caitya hatuM. varNana, te kALe, te samaye Arya sudhamAM padhAra, parSadA nIkaLI cAvatu pAchI gaI. te kALe, te samaye Arya sudhamAnA ziSya, Arya jaMbU cAvata paryApAsatA hatA. teNe pUchyuM - je zramaNa, Adikara cAvata saMpAte sAtamA aMgasUtra upAsakadazAno A artha kahyo che, to he bhagavana ! AThamAM aMgasUtrano zramaNa bhagavate zo artha kahyo che ? he jaMbu! zramaNa bhagavaMte AThamAM aMga aMtaddazInA ATha vagoM kA che. bhagavanA che zramaNa bhagavaMta mahAvIre AThamAM aMga aMtakRdazAnA ATha vargo kahyA che, to bhaMte aMtakRddazAnA pahelA varganA zramaNa cAvatuM saMpAd keTalA adhyayana kahyA che ? he jaMbU! zramaNa bhagavaMte yAvatuM AThamAM aMganA pahelA varganA daza adhyayano kahyA che.. (ra) te A - gautama, samudra, sAgara, gaMbhIra, timita, cala, kAMpitra, akSobha, prasena, viSNu [ daza adhyayano che.) ]i bhale ! je zramaNa yAvata sapAkhe aMtakRddazA AThamA aMganA pahelAM vamanA daza adhyayana kahyA che, to bhaMte. zramaNa bhagavate pahelAM adhyayanano zo artha kahyo che ? * * nize he jaMbU! te kALe, te samaye dvAravatI nagarI hatI, bAra yojana lAMbI, nava yojana pahoLI hatI, te dhanapatinI matithI banAvelI, suvarSanA prAkAravALI, vividha paMcaraMgI maNinA kAMgarA vaDe paMDita, suramya, alakApurI sardeza pramuditAkIDita, pratyakSa devalokabhUtA, prAsAdIyAdi hatI. te dvAravatI nagarI bahAra IzAna khUNAmAM raivata nAme parvata hato, te raivata parvata naMdanavana nAme ufiAna hatuM, surapriya no purAtana (junuM) cAyatana hatuM. te eka vanakhaMDathI gherAyela hatuM. madhye uttama azokavRkSa hatuM. aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda te dvAravatI nagarImAM kRSNa nAme vAsudeva rAja raheto hato, te mahAna rAjanuM varNana karavuM. te tyAM samudravijaya Adi daza dazAha, baladeva Adi pAMca mahAvIra, pradhumna Adi sADA traNa karoDa kumAro, zAMba Adi 60,000 dudalito, mahasena Adi 56,000 maLavAno, vIrasena Adi 1,ooo vIro, ugrasena Adi 16,000 rAjA, rukimaNI Adi 16,000 devIo, anaMgasenA Adi aneka hajAra gaNikAo, bIjAM paNa ghaNAM Izvara yAvatu sArthavAho, harAvatI nagarI ane samagra ardha bharatonuM Adhipatya karato cAvatuM vicarato hato. te dvAravatI nagarImAM aMdhakavRSNi rAjA hato, tenuM mahA himavata Adi varNana karavuM. te mAne ghAriNI saNI hatI. te dhAriNI devI koI divase tevI, tevA prakAranI zayyAmAM sutI hatI ItyAdi mahAbala kumAranI mAphaka varNana karavuM. * vivecana-1 thI 3 : nayama Adi adhyayana saMgrahArya gAthA che. vAvanagAthA - vaizramaNa buddhithI racita. alakApurI-vaizramaNayakSanI nagarI jevI. tenA nivAsIne kAraNe pramudita-prakIDita hatI. ma0i rAja varNana, pahelA jJAtamAM meghakumAranA rAjyAbhiSekamAM jovuM, vakSa sAra - samudravijaya, akSobhya, timita, sAgara, himavAnuM, acala, dharama, pUraNa, abhicaMdra, vasudeva. A daze pUjya hovAthI dazAhe kahyA. tyAM aMdhakavRNi nAme yAdava vizeSa hato. madhyarata - bhagavatI sUTamAM mahAbala kallo, tema ahIM kahevuM. * sUtra-4,5 : [4] svapnadarzana, kathanA, janma, bAlyatva, kalA, yauvana, pANigrahaNa, kAMtA, prasAda ane bhoga -- [5] vizeSa e . gautama nAma rAkhyuM, ATha zreSTha rAjakanyA sAthe eka divase ja pANigrahaNa thayuM, ATha-ATha saMkhyAmAM dAyajo Apyo. - - - te kALe, te samaye dikara arahaMta ariSTanemi yAvat vicare che, cAre prakAranA devo AvyA, kRSNa paNa nIkaLyo. tyAre gautamakumAra, meghakumAranI jema nIkaLyA, dharma sAMbhaLyo. vizeSa e ke - mAtA pitAne pUchIne ApanI pAse dIkSA laIza. e rIte meghakumAranI jema aNagAra thayA yAvatuM nirgastha pravacanane AgaLa karIne vicAravA lAgyA. tyArapachI te gautama anya koI divase arahaMta ariSTaneminA tathArUpa sthaviro pAse sAmAyikAdi agiyAra aMga bhacA. ghaNAM upavAsAdithI yAvatuM bhAvatA vicare che. arahaMta ariSTanemi koI divase dvArAvatInA naMdanavanathI nIkaLI bahAra janapadamAM vicare che tyAre gautama aNagara koI divase bhagavaMta pAse AvyA. bhagavaMtane traNa vakhata pradakSiNA karIne kahyuM - bhagavAna ! ApanI anujJA pAmIne mAsikI bhikSupatimA svIkArIne vicAravA IcchuM chuM. e pramANe chaMdakanI mAphaka bAra bhikSupatimAne sAzana guNaratana tapa te rIte ja sparzane badhuM kuMdaka mAphaka cAvatuM ciMtave che, te rIte ja pUche che,
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1/1 thI 10/4,5 sthaviro sAthe zatruMjye caDe che, mAsikI saMlekhanAthI bAra varSano paryAya pAmI yAvat siddha thAya che. * vivecana-4,5 : 93 svapnamAM siMhanuM darzana, rAjA pAse nivedana, bALakano janma, ItyAdi badhuM mahAbala mAphaka kahevuM. lagna pachI ATha-ATha hiraNya koTinuM dAna kahevuM. * - gautamakumArane Avo manogata saMkalpa thayo ItyAdi badhuM meghakumAra mAphaka jANavuM, meghakumAra caritranI anusmRti karavI. pachI sArva gautamakathAnaka bhagavatImAM kahela skaMdaka kathA mujaba jANavuM. bhipratimA-eka mAsanuM parimANa te eka mAsikI, e rIte be thI sAta mAsikI, sAta rAtri-dinavALI traNa, ahorAtrikI, eka rAtrikI. tenuM svarUpa dazAzrutaskaMdhathI jANavuM. guNaratna saMvatsara ta5mAM pahele mAse niraMtara upavAsa, divase utkaTuka Asana, sUryAbhimukha rahevuM, rAtre vIrAsana ane aprAvRtta rahevuM. e rIte mAse-mAse eka upavAsa vadhatAM soLame mAse soLa upavAsa jANavA. * sUtra-6 H hai jaMbU ! bhagavaMta mahAvIre A rIte pahelA varganA pahelA adhyayanano artha kahyo. te rIte bAkInA nave kahevA. aMdhakavRSNi pitA, dhAriNI mAtA, samudrathI viSNu paryanta nava putro. A rIte ekagamA daza adhyayano kahyA. * vivecana-6 : A rIte pUrvokta gAyA mujaba nave adhyayano kahevA. daza adhyayana vaDe pahelA vargano nikSepa kahevo. muni dIparatnasAgare karela varga-1no TIkA sahitano anuvAda pUrNa 74 che varga-2-adhyayana-1 thI 8 7 aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda *sUtra-7 thI 9H [] he bhagavan ! jo bIjA vargano upa kahevo. te kALe, te samaye dvAravatI nagarImAM aMdhakavRSNi pitA, dhAriNI mAtA hatA. -- * - * - * -- * - [8] akSobha, sAgara, samudra, himavaMta, acala, dharaNa, pUraNa, abhicaMdra [A ATha temanA putro, tenA ATha adhyayana jANavA.] [9] prathama vargamAM kahyA mujaba ahIM AThe adhyayano kahevA. guNaratell, 16 varSa paryAya, zatruMjye mAsikI saMlekhanA, siddhi. * vivecana : bIjAno utsepo-bhaMte ! jo zramaNa bhagavaMta mahAvIre AThamAM aMganA pahelA vargano A artha kahyo che, to bhaMte ! bIjA vargano zo artha kahyo che ? he jaMbU ! nizce, te kALe-te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIre bIjA varganA ATha adhyayano kahyA che. A pramANe bIjA vargano utkopo kahevo, temAM aSTa adhyayana jaNAvatI gAthA A pramANe che - akSobha, sAgara yAvat AThamo abhicaMdra. muni dIparatnasAgare karela varga-2-no TIkA sahitano anuvAda pUrNa ma - * sUtra-10 [adhu] -- jo trIjAno upa he jaMbu ! aMtakRsAnA trIjA varganA tera adhyayano kahyA che anIyasa, anaMtona, anihata, vidu [ripu], devayaza, zatrusena, sAraNa, gaja, sumukha, durmukha, kUSaka, dAruka ane anASTi, bhaMte ! jo zramaNa bhagavaMta mahAvIre AMtakRddazAnA trIjA varganA tera adhyayana kahyA che, to tenA pahelA vargane zo artha kahyo che ? OM varga-3 --0--0-- varga-3, adhyayana-1-"anIkasena" -- x = * -- * -- * - * sUtra-10 [adhurethI] - he jaMbU ! te kALe, te samaye bhalipura nagara hatuM. tenI IzAna dizAmAM zrIvana udhAna hatuM. jitazatru rAjA hato. te bhalipuramAM nAga nAme ADhya gAthApati hato. te nAga gAthApatinI sulasA nAme patnI hatI, te sukumAla yAvat surUSA hatI. te nAga gAthApatino putra ane sulasAno Atmaja anIkayaza nAme kumAra hato. te sukumAra yAvat surUpa ane pAMca dhAtrI vaDe pAlana karAto
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31/10 hato. te A - kSIradhAtrI Adi. dRDhapratijJa mAphaka kahevuM yAvat parvatIya sukhe vRddhi pAmato hato. 94 tyArapachI te anikayaza kumAra sAtireka ATha varSano thayo. mAtApitAe kalAcArya pAse mUkyo yAvat bhoga samartha thayo. pachI anikAzakumAra bAlyabhAvathI mukta thayelo jANIne mAtApitAe sadeza yAvat banIza zreSTha IlmsakanyA sAthe eka divase pANigrahaNa karAvyuM. pachI te nAga gAthApatie anicazane AvuM prItidAna ApyuM - 32-hiraNya koDI mahAbalakumAranI mAphaka yAvat uparanA prAsAdamAM mRdaMgAdinA phrUTa avAjo sAthe yAvat vicare che. te kALe, te samaye arahaMta aSThinemi yAvat padhAryA. zrIvana udhAnamAM yAvat vire che. paryAdA nIkaLI, tyAre te anIyazakumAra gautamakumAra mAphaka jANavuM. vizeSa e - sAmAyikAdi cauda pUrve bhaNyo. 20 varSa paryAya. bAkI pUrvavat. zatruMjaya parvata mAsikI saMlekhanA pUrvaka yAvat siddha thayo. A pramANe hai jaMbU ! zramaNa bhagavaMte aMtakRddAnA trIjA varganA pahelA adhyayanano A artha kahyo che. * vivecana-10 : trIjAno utkRSa bhaMte ! jo zramaNa bhagavaMte aMtakRddazAnA bIjA vargano A artha kahyo che he jaMbU ! zramaNa bhagavaMta mahAvIre trIjA varganA 13-adhyayano kahyA che - anIyaza Adi. ItyAdi - 4 - pAMca dhAtrI-kSIra, majjana, maMDaNa, krIDApana, aMka-dhAtrIo. dRDhapratijJa - jema rAjyazvIyamAM varNavela che, tema ahIM varNavavuM - x - tyAre te anIyasakumAra ItyAdi badhuM kahevuM. . - 4 - sadeza yAvat zabdathI sadeza tvacA, sadeza vaya, sadeza lAvaNya-rUpa - cauvana-guNayukta. nI mabattama bhagavatImAM kahyA mujaba, AnuM paNa dAna Adi sarve kahevuM. uparI prAsAdamAM skUTa thatAM mRdaMgamastaka vaDe bhogAdi bhogavato vicare che. - - pahelA adhyayanano A artha kahyo, te nikSepa. varga-3, adhyayana-2 thI 7 -- x -- -- x -- x -- * sUtra-10,11 : [10] A pramANe anIyasa mAphaka bAkInA anaMtonathI zatrurona sudhInA cha [pAMca] adhyayano, eka gama jANavo. badhIne bIzano dAyajo, 20-varSano paryAya, cauda pUrvano abhyAsa, zatruMjaye siddha thayA. [11] kALe, te samaye dvAravatI nagarI hatI. prathama adhyayana mujaba kahevuM. vizeSa e - vasudeva rAjA, dhAriNI rANI, sIMhanuM svapna, sAraNa kumAra nAma, 50 strI, 50nuM dAna, 14-pUrvano abhyAsa, 20-varSa paryAya, bAkI badhuM gautama mujaba, yAvat zatruMjaye siddha thayo. aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda * vivecana-10,11 : pAMca adhyayanano atideza kare che - anIyA Adi. - x - cha e adhyayanono eka ja pATha jANavo, mAtra nAmamAM vizeSatA che. A badhAMne 32-32 e patnIo hatI. - 4 - A cha e tatvathI vasudeva ane devakInA putro hatA. - - rIte sAtamAM adhyayanano utzepa kahevo. 36 A varga-3-adhyayana-8-gujaka sa -- * -- * - * -- * - - sUtra-13 : AThamAMno utsepa nizce hai jaMbU ! te kALe, te samaye dvAravatI nagarI hatI. prathama adhyayana mujaba sAvat rahaMta aSTinemi padhAryA. te kALe ariSTaneminA ziSyo cha sAdhuo sahodara bhAIo hatA. teo saza, saza tvacAvALA, sazavayavALA hatA, kALuM kamaLa-bheMsanuM zIMgaDu, gaLIno varNa, alasI puSpa jevI kAMtivALA hatA. zrIvatsa aMkita vatsavALA, kusuma kuMDalathI zobhatA, nala-kubera samAna hatA. tyAre te chae sAdhuo, je divase muMDa thaI. ghara choDIne dIkSA lIdhI, te ja divase aSTinemi rahaMtane vaMdana-namaskAra karIne kaheluM - bhagavan ! ame ApanI anujJA pAmIne jAvajjIva mATe niraMtara chaTTha-chaThTha pokarmasaha, saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA rahevA IcchIe chIe. - - he devAnupiyo ! sukha upaje tema karo, vilaMba na karo. tyAre chae sAdhuo bhagavaMtanI AjJA pAmIne jAvajIvane mATe niraMtara chaTTha-chaka tapa karatAM yAvat vicaravA lAgyA. tyArapachI chae sAdhuoe anya koI dine chaTThanA pAraNe pahelI poiisae svAdhyAya karyo. gautamaravAmI mujaba sAvat ame ApanI anujJA pAmI chaThThanA pAraNe traNa saMghATaka vaDe dvAravatI nagarImAM yAvat bhramaNa karavA IcchIe chIe. - - yathAsukhaM - - tyAre chae sAdhuo ahaMt ariSTaneminI anujJA pAmIne bhagavaMtane vAMdI-namIne, temanI pAsethI, sahasrAmavanathI nIkaLe che, nIkaLIne traNa saMghATaka vaDe atvarita yAvat aTana kare che. temAM eka saMghATaka dvAravatInA ucca-nIca-madhyama kuLomAM gRhasamudAna bhikSAthI aTana karatA vasudeva rAjAnI devakI rANInA gharamAM pravezyA. tyAre devakI devIe te sAdhuone AvatA joIne harSita yAvat hRdayI thaI, AsanethI ubhI thaI, pachI sAta-ATha pagalAM sAme jaI, traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA karI, vAMdI-namIne rasoDAmAM AvI, sIMhakesarA lADuno thALa bharyo, bharIne te baMne sAdhuone patilAbhita karI, vAMdI-namIne vidAya ApI. tyArapachI bIjA saMghATaka dvAravatImAM yAvat [devakIne tyAM AvyA yAvata] vidAya ApI. pachI trIjA saMghATaka dvAravatImAM ucca-nIca yAvat pratilAbhIne [devakIe] kahyuM - he devAnupiyo ! zuM A nava yojana lAMbI pratyakSa devaloka
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ b8 aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda 3/8/13 svarUpa, kRSNa vAsudevanI dvArasvatI nagarImAM zramaNa niLio ucca-nIca yAvata aTana karatAM bhojana-pAna maLatA nathI ? je tame eka ja gharamAM bhojana-pAna mATe vAraMvAra praveza karo cho ? tyAre te sAdhuoe devakIne kahyuM - he devAnupiyA} kRNa vAsudevanI A dvAskiAmAM yAvata - - zramaNa nigranthone yAvatuM bhojana-pAna maLatA nathI, ema nathI, tenA te ja kuLomAM bIjI-trIjI vakhata bhojana-pAna mATe pravezatA paNa nathI. paNa ame bhadilapura nagaranA nAga gAthApatinA putro, suvasAbhAyaniA Atmo evA cha sahodara, sardeza, yAvatu nala-kubera samAna bhAIo chIe, arahaMta ariSTanemi pATo dharma sAMbhaLI, saMsAranA bhayathI udvigna thaI, janmamaraNathI DarI, yAvatuM dIkSA lIdhI che. ame pravajayA lIdhI te ja divase arahaMta ariSTanemi pAse Avo abhigraha grahaNa karyo ke- bhaMte ame ApanI AjJA pAmIne niraMtara chaThTha tapathI yAvatuM sukha upaje tema karo. tyArathI ame arahaMtanI anujJA ApIne mAvajIva chachaThThanA tapa vaDe yAvana vicarIe chIe. ame Aje cha tapanA pAraNe pahelI porisie yAvatuM aTana karatA, tamArA gharamAM pravezyA. tamAre tyAM pahelA Avela che ame nathI, ame anya chIe. devakIne Ama kahI baMne - x * pAchA gayA. tyAre devakIne Avo manogata saMkalpa thayo ke nize mane polAsapura nagare atimukatakumAra zramaNe bAlyAvasthAmAM kaheluM ke - he devAnupiyA! "tuM, sadeza yAva4 nala-kubera jevA ATha putrone janma ApIza. bharatakSetramAM bIjI koI mAtAne tenA putro nahIM ja prasane." te vacana mithyA thayuM. A pratyakSa dekhAya che ke bhAratamAM bIjI mAtAe AvA cAvata putro pasavyA che. to huM ghauM, arahaMta ariSTanemine vAMdIne A AvA prakAranA praznone pUchuM, Ama vicArI, kauTuMbika puruSone bolAvyA. | temane kahyuM - lapuraNa pravara cAvata upasthApita karo. pachI devAnaMdA mAphaka paryApAse che. bhagavaMte devakIne kahyuM - he devakI ! A cha sAdhuone joIne, AvA prakArano vicAra Avyo ke - nize mane bolAsapura nagare atimukad maNe pUvavi4 kaluM yAvatuM gherathI nIkaLI, jadI mArI pAse AvyA. he devakI! A yogya che? - : hA, che. he devAnupiyAnize, te kALe bhalipuranagaramAM nAga nAme ADhiya gAthapati vase che. tene sulasA nAme panI che, te sulasAne bhAlyapaNAmAM nimittayAe kahela ke - A bAlikA niMdu thaze. tyArapachI sulatAe bAhyatvathI AraMbhIne haribhegamethInI bhakta thaI, harisegameSanI pratimA karAvI, roja nhAI cAvatuM prAyazcitta karI, bhInI sADI paherIne mahAI puupUjA kare che. pachI DhIMcaNane pRthvI para namAvI, praNAma kare che. pachI AhAra-nIhAra kare che. pachI teNInA lagna thayA. tyArapachI suvAsA gAthApanInA bhakita-bahumAna-sevAthI haribhegameSI deva Asadhita thayA. tyAre te hariplegamaNI deve sulatAnI anukaMpAthI, sulasA ane tamane baMnene sama samaye RtunaMtI karI, pachI tame baMne eka samaye ja gamane grahaNa karI, sAthe ja garbhane vahevA lAgI, sAthe ja pukhane janma ApavA lAgI. tyAre sulasA maraNa pAmela putrane janma Ape che, tyAre hariNegameSI deve sulatAnI anukaMpANI, mRta mane hastadlamAM grahaNa karIne, tArI pAse saMharAI te ja samaye tame paNa nava mAsa pUrNa thatAM sukumAla putrane janma Apyo. je tamArA putra hatA, tene paNa tamArI pAsethI be hAthamAM laIne sulasA pAse saMhaya. tethI he devakI ! A tamArA puwo che, sulasA gAthApanInA nathI. tyAre devakI devI, arahaMta ariSTanemi pAse A ati sAMbhaLIne haTa tuSTa yAvatu hadayI thaI arahaMta ariSTanemine vAMdI-namI, te cha sAdhuo pAse AvI, te chaone vaMdana-namana karyuM. tyAre teNI AgatapananA, prabhutalocanA, kaMcuka parikSitA, dIvilaya bAhu, dhArAhata kadaMbakuSa samAna samuskRita romakUpavALI tevI te cha e sAdhuone animeSa daiSTie jota-jotI dIrdhakALa jotI rahI. joine vAMdI, namIne arahaMta ariSTanemi pAse AvI, traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA karI karIne vaMdana-namana karyuM. te ja dhArmika yAnamAM besI. pachI dvAravatI nagarIe AvI, temAM pravezI, potAnA ghera bAhya upacAnazALAmAM AvI, AvIne mAnapavarathI utarI, utarIne potAnA vAsagRhamAM, potAnI zayyAmAM AvI, AvIne potAnI zA upara beThI. tyArapachI devakIdevIne Avo manogata saMkalpa thayo ke - nize meM sarakhA yAva4 nala-kubera samAna sAta putrone pasavyA. meM eka paNanuM bAlyatvane anubhavyuM nathI, A kRNa vAsudeva paNa cha-cha mATe mArI pAse pAda vaMdanArthe jadI Ave che, te mAtAo dhanya che, ema huM mAnuM chuM ke je mAtA potAnI kukSithI utpanna thayela puo stanadudhamAM lubdha, madhura vacana bolanArA, aspaSTa bolatA, stanamULathI kakSA deza bhAge sakatAM, mugdha komaLa-kamaLa jevA hAtha vaDe grahIne usaMgamAM besADe che, te putro sumadhura ullApane vAraMvAra Ape che, maMjula vacana bole che. paNa huM dhanya apunya, akRtapurA chuM, AmAMthI eka paNa yujhane na pAmI. e rIte teNI apahata mana saMwA yAvat ciMtAmagna thaI. - A tarapha kRSNa vAsudeva hAI yAvat vibhUSita thaI, devakI devIne pasaMda vaMdanArthe jaladI AvyA. tyAre kRSNa devakI devIne joIne pAda-vaMdanA karI, karIne devakIne pUchayuM, he mAtAbIje vakhate to mane joIne tame harSita cAva thAo cho, Aja kema apahata cAvata ciMtAmana cho ? tyAre devakIe, kRSNane kahyuM - meM sadeza yAvatu samAna sAta putrone janma Apyo, paNa eka paNanuM bAlyatva anubhavyuM nahIM, te paNa putra! mane cha-cha mAse mArI pAse page lAgavA jaldI
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 3/8/13 Ave che, te mAtAo dhanya che ItyAdi, yAvat ciMtAmana chuM. tyAre kRSNa, devakImAtAne kahyuM - he mAgha ! tame pahata yAvata ciMtAmana na thAo. huM tevo yatna karIza, jethI mAro sahodara nAno bhAI thAya. ema kahI devakIne tenI ITAdi vANI vaDe AzAsita kayA, tyAMthI nIkaLyA. nIkaLIne pauSadhazALAe AvyA, AvIne abhayakumAra mAphaka karyuM. vizeSa A - harisegamepIne uddezIne aThThama tapa grahaNa karI. yAvat jali joDIne kahyuM - he devAnupiya! huM IcchuM chuM ke mane sahodara nAno bhAI Apo. tyAre haribhegameNIne kRSNa vAsudeve kahyuM - he devAnupiya! devalokathI rayavela eka jIva, tamAro nAno bhAI thaze. te bAlyabhAvathI mukta thaI cAvatuM yauvana pAmI, arahaMta ariSTanemi pAse muMDa thaI cAva4 dIkSA leze. kRSNane bIjI-bIjI vakhata Ama kahyuM, kahIne jyAMthI Avela tyAM pAcho gayo. tyAre kRSNa pauSadhazALAthI nIkaLI, devakImAtA pAse AvIne devakInA paNe vaMdanA karIne kahyuM - he mAtA mATe sahodara nAno bhAI thAo. ema kahI devakImAtAne tevI ITAdi vANIthI AzvAsita karI gayA. - tyArapachI devakI anya koI dine, tevI tevI prakAranI yAvatu sIhanuM svAna joIne jAgI yAvata pAThakA harSita hadayA thaI gabhane vahe che. pachI devakIdevIe nava mAsa pachI japApuu, rAtA baMdhujIvaka puSa, lAkSAsa, sarasa pArijAtaka, taraNa sUrya samAna prabhAvALA, sarvanayana kAMta, sukumAra, cAvat surUSa, hAthInA lAlu samAna putrane janma Apyo. janma mahotsava meghakumArava4 kahevo. yAvatu je kAraNe amAro A putra gajadlusamAna che, tethI amArA A bALakanuM nAma gajasukumAla thAo. tyAre te bALakanI mAtApitAe gajasukumAla nAma karyuM. bAkI meghakumArava4 jANatuM. cAvavuM te atyaMta bhoga bhogavavAne samartha thayo. te dvArAvatImAM somila nAme ATsa, veda cAvatu supariniSThita brAhANa vasato hato. te somilane somazI nAme sukumAla brAhmaNI [panI hatI. te saumilanI putrI, somazrI brAhamaNInI AtmA somA nAme putrI sukumAlA yAvata surUpa, rUpa yAvat lAvazya mukatA, utkRSTa, utkRSTa zarIrI putrI hatI. te somA pugI anya koI dine hAI cAvata vibhUSitA thaI, ghaNI kuLa cAvatu parivarIne svagRhethI nIkaLI. pachI rAjamArge AvI, rAjamArgamAM suvarNanA daDAthI krIDA karatI hatI. * * te kALe, te samaye arahaMta ariSTanemi padhAryA, "dA nIkaLI. tyAre kRSNa vAsudeva, A vRttAMta jANIne nhAI yAvat vibhUSita thaI, gajasukumAla kumAra sAthe uttama hAthInA kaMdhe besI, koTa chAne dharAvato, zreSTha zveta cAmaro vaDe viMjhAto dvAravatI nagarI madhyethI bhagavaMtanA pAda vaMdanArthe nIkaLyo tyAre somA aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda kanyAne joI, joIne somAnA rUpa, lAvaNIthI cAvata vismIta thaI, kauTuMbika puruSone bolAvyA. - bolAvIne kRSNa kahyuM - he devAnupiyo ! jAo, tame somila brAhANa pAse somAnI yAcanA karIne, te kanyAne lAvo. kanyA aMtaHpuramAM rakhAvo. pachI A kanyA gajasukumAlanI pacnI thaze. tyAre kauTuMbika puraSoe rAvatu tema karyuM. - - pachI kRSNa vAsudeva dvAravatI nagarInI madayethI nIkaLIne sahasamavana udhAnamAM yAvat bhagavaMtane paIpAse che. tyAre ariSTanemi rahate kRSNa vAsudeva, gajasukumAla ane moTI paddAne dharma kaho. tyAre gajasukumAle bhagavaMta pAse dharma sAMbhaLInee * * vizeSa A * mAtApitAne pUchuM. cAvatuM meghakumAranI jema strIne vajIne yAvatu kulavRddhi , tyAre kRSNa vAsudeve A kathA jANIne gajasukumAla pAse AvIne gajasukumAlane AliMge che, pachI khoLAmAM besADe che, besADIne kahyuM - tuM mArA sahodara nAno bhAI che, tethI he devAnupiya! hamaNAM arahaMta pAse muMDa thaI cAvatuM dIkSA nA che. huM tane hAravatI nagarImAM moTA-moTA rAjyAbhiSeka vaDe abhiSeka karIza. tyAre kRSNa vAsudeve Ama kahetA gajasukumAla mauna raho. tyAre gajasukumAle kRNa vAsudeva tathA mAtA-pitAne be-traNa vakhata kahyuM - he devAnupiyo : mAnuSI kAmabhoga khelAzrava yAvat cAya che, IcchuM chuM ke - ApanI anujJAthI ariSTanemi arahaMta pAse yAvata dIkSA lauM. tyAre gajasukumAlane kRSNavAsudeva tathA mAtA-pitA jyAre ghaNAM anukULa vAva samajAvavA samartha na thayA tyAre IcchA vinA (anujJA ApatA ema kahyuM ke - he mA ame eka divasane mATe paNa tArI rAjyazrIne jovA IcchIe chIe. mahAbalanI jema niSkramaNa kahetuM yAvatu bhagavad-AjJAthI te-te prakAre cAvatu saMyamane vize mana kare che. te gajasukumAla aNagAra thayA. Iyasimita cAvatuM gupta bahAcArI thayA. pachI teoe dIkSAnA divase ja madhyAhu kALe ariSTanemi arahaMta pAse AvyA, AvIne traNa vakhata dakSiNa-pradakSiNA karI, vaMdana-namaskAra karIne pUchyuM - bhagavana ! ApanI anujJAthI huM mahAkALa zmazAnamAM ekarAmikI mahApatimA svIkArIne vicaravA IcchuM chuM. he devAnapiyA sukha upaje tema karo. tyAre gajasukumAla aNagAre bhagavatanI anujJA pAmIne, teone vaMdana-namana karIne, tyAMthI-sahamrAmavana udhAnathI nIkaLyA, nIkaLIne mahAkALa mazAne AvyA. AvIne AMDila paDilehI, uccAra-prasavaNa bhUmine paDilehI, kaMIka namelI kAyA vaDe yAvatu baMne pagane sAthe rAkhI (ubhA) ane ekaragikI mahApatimAM svIkArIne vicAravA lAgyA. A vakhate somila brAhmaNa samidha levAne dvAravatI nagarIthI bahAra pahelAthI nIkaLelo, te samidha-darbha-kuza-pAnane laIne, tyAMthI pAcho vaLyo.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3/8/13 pachI mahAkAla maelnamAM thoDe dUrathI jatA jatA, saMdhyAkALa samaye manuSyanuM gamanAgamana ghaTayuM tyAre tyAM gajasukumAla aNagArane joyA, joIne vaira yAda AvyuM, AvavAthI krodha Adi yukta thaIne bolyA - o gajasukumAla! pArthita cAva4 lArahitI mArI putrI ane somathI panInI AtmA somAkanyA, adaSTadoSapatita, bhogakALa vartANIne choDIne, muMDa thaIne dIkSA lIdhI. to mAre gajasakumAlanuM vera vALavuM ucita che. ema vicAryuM. ema vicArIne sarve dizAomAM avalokana karyuM, karIne bhInI mATI lIdhI. laIne gajasukumAla aNagAra pAse AvyA. AvIne temanA mastake mATInI pALa bAMdhI, bAMdhIne saLagatI citAmAMthI vikasita khAkharAnA puSpa jevA kheranA aMgArAne eka dIkarAmAM bharIne gajasukumAla aNagAranA mAthAmAM nAMkhyA, pachI bhayathI-mAsathI jaldIthI tyAMthI nIkaLyo cAvatuM kyAMthI Avela te dizAmAM pAcho gayo. tyAre gajasukumAlanA zarIramAM ujavala yAvatuM duHsahya vedanA utpanna thaI. tyAre gajasukumAle somila brAhmaNa pati manathI paNa dveSa na karatA, te ujavala vedanAne yAvatuM sahana karI. tyAre te vedanAne yAvatuM sahetA gajasukumAlane zubha pariNAma-prazastAdhyavasAya ane tadAvaka karmanA kSayathI kamarajane dUra karatA apUrvakaraNamAM pravezIne anaMta anuttara vAvazreSTha kevaLa jJAna-darzana utpanna thayA. tyArapachI teo siddha thayA rAvata sarva duHkhathI mukta thayA. tyAre samIpe rahelA devoe "A munie samyapha ArAdhanA karI" ema kahI divya surabhi gaMdhodakanI vRSTi, paMcavaNa puSya nipAta, vastra kSepa, divya gIta-gaMdharva-ninAda karyA. tyArapachI te kRNa vAsudeva kAle, prabhAta thatA yAvatu sUrya ugyA pachI hAI yAvat vibhUSita thaI, uttama hAthIe ArUDha thaI, koraMTa puNanI mALAyukata chatra dhAraNa karI, zeta cAmara vaDe vaMAtA, mahA bhaTanA vistAravALa samUhathI vIMTaLAIne, dvArAvatI nagarInI madaathI ariSTanemi arahaMta hatA, tyAM javAne nIkaLyA. tyAre dvAravatI nagarInI vaccovaccethI nIkaLatA eka puruSane joyo, te jIrNa, jarA jarjarita deha cAva4 kalAMta, eka moTA iMTonA DhagalAmAMthI ekaeka iMTa laIne bahAranI zerImAMthI gharamAM pravezato joyo. tyAre kRSNa vAsudeve tenI anukaMpAthI zreSTha hAthInA kaMdhe rahIne ja, eka iMTa lIdhI, laIne bahAranA raDhapaNathI gharanI aMdara pravezyA [uMTa mUkI] tyAre kRSNa vAsudeve eka uMTa grahaNa karatA aneka paze te moTA iMTanA DhagalAmAMthI bAhya rakSAmAthiI eka-eka iMTa gharamAM mUkI. [iMTano Dhagalo gharamAM mUkyo. - tyArapachI kRSNa vAsudeva dvAravatInI madhyethI nIkaLI arahaMta ariSTanemi pAse AvyA. cAvatuM vaMdana-namana karI, gajasukumAla aNagarane na joIne, ariSTanemi arahaMtane vAMdI-namIne pUchyuM - mArA te sahodara nAnA bhAI [15/6] aMtakRtadazAMgasUtra-saTIka anuvAda gajasukumAla agAra kyAM che ? tene huM vaMdana-namana kare tyAre bhagavate kRSNane kahyuM - he kRSaNa ! gajasukumAla aNagAre Atmahita sAdhI lIdhuM che. tyAre kRSNa, bhagavaMtane pUchyuM - kaI rIte ? tyAre ariSTanemi rahad, kRSNane kahyuM- he kRSNa ! gaI kAle gajasukumAle mane madhyAha kALe vAMdI-namIne kahyuM - cAvata huM svIkArIne vicaravA IcchuM chuM. tyAre eka puruSa gajasukumAlane joIne krodhita thayo. cAvatu te muni siddha thayA. e rIte he kRSNa ! gajasukumAla aNagAre AtmAne sAdhyo. tyAre kRSNa, bhagavaMtane pUchayuM - bhagavana ! te ApArjitano pArthita yAvat lArahita puraSa koNa che ? jeNe mArA sahodara nAnA bhAI gajasukumAlane akALe jIvitathI rahita kaI? tyAre bhagavaMte tene kahyuM - he kRSNa! tuM te puruSa upara heSa na kare che kRNA nize te paraNe gajasukumAlane sahAya ApI che. bhagavad ! te puruSe kaI rIte tene sahAya karI ? tyAre bhagavaMte kahyuM - he kRSNa ! mane page paDavA nuM jaldIthI dvAravatI nagarIthI nIkaLato hato tyAre puruSane yo yAvat ITo gharamAM mUkI. je rIte teM te puruSane sahAya ApI, te rIte ja he kRSNa ! ve'lA puraNe gajasukumAlanA aneka bhava saMcita lAkho karmonI uddIraNA karIne, ghaNAM kamoMnI nirjarArthe sahAya ApI. tyAre kRSNa, ariSTanemine kahyuM - puruSane mAre kema jANavo ? tyAre ariSTanemie kRSNane kahyuM - dvAravatI nagarImAM praveza karatA tene joIne daravAje ubhela ja te AyukSaya thavAthI mRtyu pAmaze. tenAthI tuM jANIza ke - A ja te puruSa che. tyArapachI kRSNa vAsudeva, bhagavaMtane vAMdI-mI, abhiSekaya hastiranA pAse AvyA. hAthI upara besIne hAravatImAM potAnA ghera javA nIkaLyA. A tarapha somila brAhmaNane bIje divase cAvatuM surya ugyA pachI, AvA prakAre vicAra Avyo ke - nice kRSNa vAsudeva bhagavaMtanA pAdavaMzanArthe nIkaLyA che, arahaMtane to A vAta jJAta, vijJAta, kRta, ziSTa ja haze, kRSNa vAsudevane kahI ja haze, huM jANato nathI ke kRSNa vAsudeva mane kevA kumArathI mAraze. ema vicArI bhayabhItAdi thaI, potAnA gherathI nIkaLyo. dvAravatI nagarImAM pravezatA, kRSNanI samakSa ane saMpatidizAmAM zIgha Avyo. tyAre te somila, kRNane acAnaka jotAM DarI gayo. ubhA ubhA ja AyukSaya thatAM marIne tyAMja paDyo. tyAre kRSNa vAsudeve somila brAhmaNane joIne kahyuM - he devAnapiyo ! A somila brAhmaNa, apArjitano pArthita ane lArahita che, jeNe mArA sahodara nAnA bhAI gajasukumAlane akAle jIvitathI rahita kaca, ema kahI somilane cAMDALo vaDe kaDhAvyo, te bhUmi upara pANI chaMTAvya, pachI potAnA ghera AvIne gharamAM praveza karyo he jaMbU! A rIte AThamAM adhyayanano A artha kahyo che.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3/2/93 83 * vivecana-13 : nA padame - jema trIjA varganA pahelA adhyayanamAM kahyuM che, tema ahIM paNa jANavuM, vizeSa e ke - vasudeva rAjA hatA. - x - ullepa-bhaMte ! jo aMtakRzAnA trIjA varganA sAtamA adhyayanano A artha kahyo che, to AThamAno zo artha kahyo che ? - - saEza-samAna, satiyA-sadaeNzatvacA, sanviya-sadaeNzavaya, - - gavala-bheMsanA zIMgaDA, atasI-dhAnyavizeSa, - - kusumakuMDala - dhaturAnA puSpa samAna AkAranuM karNa-AbharaNa, bhadraka-zobhana. A bAlyAvasthAnA vizeSaNa che, anagAra avasthAzrita nahIM. bIjA kahe che - darbhakusumavat bhadra - sukumAra. nala-kUbera samAna-vaizramaNanA putra tulya, A lokarUDhi vizeSaNa che. khaM caiva vivarsa - je divase muMDa thaI dIkSA lIdhI, te ja divasathI abhigraha karyo. ta ghara. bhujjobhuo - pharI pharI. laghukaraNa-zIghra gativALuM zreSTha dharmavAhana. nA yevALa6 - jema bhagavatI sUtramAM devAnaMdAmAM kahyuM tema. hiMdu - mRta putra prasavanArI. AgatapraznavA-putranA snehathI stanamAMthI dudha jharavuM, prabhutAlocanAAnaMdAzru vaDe netro bhInA thavA, kaMcuya parikbita-harSanI adhikatAthI zarIra sthULa thatAM kaMcUDI tuTI javI. dIrdhavalayA - harSa romAMca vaDe sthULatA thavAthI hAthanA kaDAM phUTI gayA. dhArAhaya meghanI jaladhArAthI sIcita je kadaMbapuSpa, tenI jema zarIsnA roma vikasvara thavA. avamavasthit - AvA prakArano AtmaviSayaka, ciMtita-smaraNarUpa, prArthita abhilASarUpa, manogata-manovikArarUpa vikalpa. - - dho - dhanane lAyaka ke pAmanArI, aMbA-strIo, puNyA-pavitrA, dhRtapuNyA, kRtArtha-kRtaprayojanA, lakSaNane saphaLa karanArI. - 4 - manmana-avyakta ke kaMIka skhalita bolatAM, mugdhaka-ati avyakta vijJAnavALA. - 4 - maMjula-madhura, prabhaNita-bolatA. ahIM madhura ullApa ane madhura vAna e punarukti che, paNa devakIe saMbhramathI kahela hovAthI doSarUpa nathI. - 4 - e rIte huM AmAMnA eka paNa bALakane na pAmI, ema vicArI mananA saMkalpathI haNAyelI, jamIna tarapha dRSTi rAkhI, hatheLImAM mukha rAkhI vicAre che. dhattimAmi - yatna karIza. vAyasa - nAno. nahIM aAo - pahelA jJAtamAM abhayakumAre aTThama karyo tema kRSNe karyo. vizeSa e ke abhayakumAre mitra deva ArAdhela, kRSNe hariNegameSI devanI ArAdhanA karI. viphaLa - datta, ApIza. saMmitAmiLI zayyAnuM varNana che. sumiLe pAsittALa cAvat zabdathI-haSTa, duSTa thaI, svapnane grahaNa kare che, zayanIyanA pAdapIThathI utarI rAjAne kahe che, te putrajanmanA phaLane kahe che, pAdana - svapna pAThakone bolAve che. teo paNa tema kahe che. parivarphe - sukhe sukhe garbhane vahana kare che. nAsumiLe - japAnA puSpa, rAtA baMdhujIvaka puSA, amlAna suradruma vizeSanA puSpa, ugato sUrya tenI prabhA - varNa samAna. kAMta-kamanIya, abhilASa yogya. sUmAla sukumAla hAtha-pagavALA. . aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda kahevuM. . nizceva - RgvedAdi cArenA sAMgopAMganA sAska, dhAska, pAka ItyAdi nahIM mete pahelA sAtamAM meghakumAra mAtApitAne kahe che, tema gajasukumAla paNa kahe che. - x - tuM amAro ISTa putra che, tAro viyoga sahevA ame IcchatA nathI, tethI bhogo bhogava, ame svarga jaIe, huM pariNatavaya thaI, kulavaMza taMtu kArya karI, nirapekSa thaI dIkSA leje. - 4 - savittam - kahevAne. 84 nahIM mahAvata - bhagavatI sUtramAM mahAbalanA niSkramaNa, rAjyAbhiSekAdi kahyA che, tema khAva aMkhamar3a sudhI kahevuM. dIkSA pachI tene bhagavat upadeza Ape che - A rIte javuM - ubhavuM - besavuM-suvuM - khAvuM-bolavuM, A rIte udhata thaI prANa-bhUta-jIvasattvanI rakSAmAM rAtna karavo, A viSayamAM pramAda na karavo, tyAre gajasukumAla, aSTineminI pAse Avo dhArmika upadeza sArI rIte svIkAre che, bhagavaMtanI AjJA mujaba te rIte cAle che - ubhe che - bese che. ItyAdi. dIkSAnA divase ja gajasukumAla munie pratimA svIkArI, te sarvajJa ariSTaneminA upadezathI hovAthI aviruddha che, anyathA pratimA aMgIkAra karavAmAM A nyAya che - prathama saMghayaNa, dhairya vaDe yukta, mahAsattvavALo, bhAvitAtmA sAdhu, guru AjJAthI pratimA aMgIkAra karI zake che, te sAdhu gacchamAM rahela, kiMcit nyUna dazapUrvano jJAnI athavA jaghanyathI navamAM pUrvanI trIjI vastu jeTalA zrutano jJAtA hovo joIe. kRttipar kaMIka namela mukhavALo, nIcI lAMbI bhujA, animeSa nayana, zveta pudgale dRSTi rAkhela. samidha-iMdhaNa. - X - X - kAlavattiNi-bhogakALe vartatI, - x - ujjvala-ati, vipula, tIvra, caMDa Adi - x + apUrvakaraNa-AThamuM guNaThANuM. - - anaMta, anuttara, nivyaghiAta Adi. - 4 - 4 - 4 - bheda-AyuHkSayathI - 4 - x - * ziSTa-kRSNa vAsudevane jaNAvela. varga-3, adhyayana-9 thI 13 ma -- x -- -- x -- x -- * sUtra-14 : upa jaMbU ! te kALe dvAravatImAM pahelA mujaba vicare che. tyAM baladeva rAjA hato, dhAriNI rANI hatI. sIMhanuM svapna gautama kumAravat jANavuM mAtra sumukhakumAra nAma, 50 kanyA, 50 dIna, 14-pUrva abhyAsa, 20 varSa pAyi, bAkI pUrvavat zatruMjye siddha thayA. A pramANe durmukha ane kUpadAraka paNa jANavA. A traNe baladeva ane dhAriNInA putro hatA. dAruka paNa emaja che, te vasudeva-dhAriNIno putra che. e rIte anAvRSTi, te vasudeva, dhAriNIno putra ja che. pAMrono adhikAra eka sarakho ja che. muni dIparatnasAgare karela varga-3-nA adhyayana-1 thI 13no TIkA sahitano anuvAda pUrNa
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4/1 thI 10/15 che varga-4-adhyayana-1 thI 10 . x x x xx = * sUtra-15 : bhaMte je zramaNa yAvana saMpAddha bhagavaMte trIjA vargano A artha kahyo, to cothA vargano zo artha kaho che he jaMbU maNa cAvatuM saMpAta bhagavaMte cothA varganatA daza adhyayano kahyA che. te A che - * sUtra-16 : jAti, yAti, uvAti, purasena, zaripeNa, pradhumna, zAMba aniruddha, satyanemi ane Dhanemi duA daza "kumAra"nA daza adayayano che.) * suga-13 : aMte zramaNa bhagavate cothA varganA daza adhyayano kahyA che, to pahelA adhyayanano zo artha kahyo che ? jaMbU te kALe dvAravatI nagarI hatI. prathamamAM kA mujaba, temAM kRSNa vAsudeva yAvat rahetA hatA. te dvAravatImAM vasudeva sA, ghAriNI saNI hatA. gautamakumAra jeo AlikumAra nAme putra hato, 50 zrI paraNyo, 50nuM dAna ApyuM, bAra AMgano abhyAsa, 16-varSano prayaci, bAkI badhuM gautamakumArava4 cAvata muMjya siddhi. A pramANe mayAtiuvayAli, puraSona, vASeiNane jANavA. e rIte paghukha paNa che, max tenA pitA kRSNa, mAtA rukimaNI che. e rIte zAMba che, max mAtA saMbhavatI che, e rIte aniruddha che. mama pitA pradhumna ane mAtA vaidabha che. e rIte sanemi ane daDhanemi paNa jawvA. paraMtu tenA pitA samudra vijaya, mAtA zivA che. A badhAM adhyayano eka gamavAA che. cothAno nikSepa * vivecana-15 thI 17 :cothA varganA ukata daza adhyayana che, [vizeSa vRtti nathI.] aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda [19] * * wAvatI, gau, gAMdhArI, lamaNA, suzImA, saMbhavatI, satyabhAmA, rukimaNI, mUlazrI ane mUladattA. 8 varga-1, adhyayana-1-"pAvatI" che x x x x -- * Ro - aMte je pAMcamAM varganA daza adayayano kA che, to bhad : pahelA adhyayanano zo artha che ke jaMbu! te kALe, te samaye drAvatI nagarI hatI, pahelA adhyayanava4 cAvata kRNavAsudeva yAvatuM vicaratA hatA. tyAre kRSNanI pAvatI rANI hatI. te kALe ariSTanemi arahaMta padhAya yAva4 viyare che. kRSNa nIkaLyA cAvatu papAse che. tyAre padmAvatI rANI, A vRttAMta jANIne harSita thaI, devakI mAphaka yAvatu papAse che. tyAre ariSTanemie kRSNa vAsudeva, pastvatI rANI dine ghamakathA kahI, harSadA pAchI gaI. tyAre kRche, bhagavaMtane vAMdI-mIne ema pUryuM - bhagavAna ! A dvArasvatI nagarI navayojana vistAravALI cAva4 devaloka samAna che, teno vinAsa phayA nimitte thaze ? kRNane saMbodhIne ariSTanemie kRNavAsudevane kahyuM - he kRSNa ! navayojana yAva4 devalokarUpa A dvAravatI surA-ani-dvipAyananA nimitte nAza thaze. ariSTanemi arahaMta pAse kRSNa vAsudeve Ama sAMbhaLI, avadhArIne Ama vicAryuM ke - te kAli, mAli, paraSona, vAriNa, pradhuna, zAMbha, aniruddha, Dhanemi, satyanemi Adi kumAro dhanya che, jemaNe hiraNyane tyajIne yAvatuM paribhAga karIne ariSTanemi pAse muMDa thaI yAvatu padyA lIdhI. huM adI", akRtapunya, rAjya cAvatu aMta:puramAM ane mAnuSI kAmabhogomAM mUrzitAdi chuM, bhagavaMta pAse dIkSA levAmAM samartha nathI. kRSaNane saMbodhIne ariSTanemie, kRSNane kahyuM - nize he kRSNa tane A vicAra thayo ke - dhanya che te vAva4 dIkSA lIdhI che, to nize he kRSNa A artha satya che ? :- hA, che. he kRSNa! evuM thayuM nathI * thatuM nathI - thaze paNa nahIM ke vAsudevo hiraNyAdi tajIne yAva4 dIkSA le che. ** bhagavan! ema kema kaho cho ? cAvata dIkSA na le. kRSNane saMbodhIne ariSTanemi arahaMte kahyuM - he kRSNa! badhAM ja vAsudevo pUrvabhave niyANuM karela hoya che. tethI Ama kahyuM ke cAva4 dIya na che. tyAre kRSNavAsudeva, bhagavaMtane kahyuM - huM ahIMthI marIne kyAM jaIza ? tyAre bhagavate kahyuM - he kRSNA nirgha dvAravatInagarI, haipAyanadevanA kopathI baLI jaze, tyAre mAtA, pitA, vajana rahita thayela tame rAma baLadevanI sAthe dakSiNa samudrI kinAre rahela pAMDu mathurA nagarI tarapha yudhiSThira Adi pAMDu rAjanA , pAMce pAMDavonI pAse javA nIkaLazo. mArgamAM kauidbInA araNyamAM muni dIparatnasAgare karela varga-4-no TIkAsahitano anuvAda pUrNa ka varga-pa ka - o o -- * sUga-18,19 ? [1] aMte je jamaNa cAvatuM siddhiprApta bhagavate cothA vanio A artha kahyo che, to pAMcamAM vargano zo artha kahyo che. he jaMbU zramaNa yAvata siddhi prApta pAMcamAM varganA daza adhyayano kahaiA che. te A - -
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5/1/1/ra0 zreSTha codha vRkSanI nIce pRvIzilapaTTake pILA vAthI AcchAdita zarIre sutA hazo, tyAre jarAkumAre dhanuSyamAMthI choDelA tINa bhANa vaDe DAbA pagamAM viMdhAIne kALamAse kALa karI ujjavala vedanAvALI vAlukApabhA nAme trIjI naraka pratImAM nairayikapaNe utpanna thazo. tyAre kRSNa vAsudeve, ariSTanemi arahaMtanA A rathane sAMbhaLI, avadhArIne apahata yAvat vicAre che. tyAre bhagavaMte kRSNane kahyuM - he devAnupiyA tuM apahata cAvata ciMtAmagna na thA. te nicce trIjI pRthvIthI nIkaLI anaMtara uddhatIne A jaMbUdvIpanA bharatakSetramAM AgAmI utsarpiNImAM puMDa dezamAM zadddhAra nagaramAM bAramAM "amama" nAme tIrthakara thazo. tyAM tame ghaNAM varSo ketalipayaraya pALI siddha thazo. tyAre kRSNa vAsudeva, ariSTaneminI pAse A artha sAMbhaLI, avadhArI, hasTa-tuSTa thaI, AsphoTana karyuM, kudako mAryo, traNa pagalAMrUpa nyAsa karyo, sahanAda karyo. karIne bhagavaMtane vaMdana-namana karyuM karIne te ja abhiSeksa hasti upara besIne dvAravatI nagarImAM potAne ghera Avyo. abhiSeka hastinathI utaryo, bAhya upasthAna zALAmAM potAnA sahAsana pAse Avyo, AvIne sIMhAsana upara pUrvAbhimukha thaI beTho, besIne kauTuMbika puruSone bolAvIne A pramANe kahyuM - ' he devAnapiyo ! tame jAo ane dvAravatInagarInA zRMgATakAdie yAvatuM uddaghoSaNA karatA Ama kaho ke - he devAnupiyo ! navayojana lAMbI yAvat devalokabhUta A dvAravatI nagarI sUrAagni-dvaipAyana nimitte vinAza pAmavAnI che. to dvAravatInA je koI rAjA, yuvarAja, Izvara, talavara, mAuMbika, kauTuMbika, abhya, zreSThI, rANI, kumAra ke kumArI arihaMta ariSTaneminI pAse muMDa thaI cAva4 dIkSA levA Icche, tene vAsudeva kRSNa rajA Apaze. pAchaLa rahelA pIDA pAmatAne pUrvo hoya tevI AjIvikA apAze paNa harI nahIM levAya, mahA kaddhisarakAranA samudAya vaDe dIkSA mahotsava karaze, evI udghoSaNA be-traNa vakhata karAvo. pachI mArI A AjJA pAchI soMpo. kauTuMbika puraSoe yAvatu AjJA soMa. tyAre te pasiAvatI devI, ariSTanemi arahaMta pAse dharma sAMbhaLI, samajI, hasTa-tuSTa yAvat hadayI thaI bhagavaMtane vAMdI-namIne kahe che - bhagavana ! nilthi pravacananI huM zraddhA karuM chuM. cAvatuM Apaje kaho cho vizeSa e ke - kRSNa vAsavadevanI ja lauM. pachI huM ApanI pAse muMDa thaI cAvatu dIkSA laIza. * * yathA sukhaMe - - pachI pAvatI devI dhArmika yAnapavaramAM beThI, besIne dvAravatI nagarIe AvI, AvIne dhArmika yAnathI utarI, utarIne kRSNa vAsudeva pAse AvI, be hAtha joDIne kahyuM - he devAnupiya! ApanI anujJA pAmIne huM ariSTanemi arahaMta pAse yAvata dIkSA levAne IcchuM chuM. * * yathAsukha * * pachI kRSNa aMtakRtadazAMgasUtra-saTIka anuvAda kauTuMbikone bolAvIne kahyuM - jaldI paDAvatIdevI mATe mahArNa niSThamaNAbhiSeka taiyAra karo. karIne mArI AjJA pAchI soMpo. teoe yAvatu aA pAchI soMpI. tyAre kRSNa vAsudeve padmAvatI devIne pATe sthApI, 108 suvarNa kaLaza yAvatuM mahAniSkamaNAbhiSekathI abhiSeka karyo. karIne savaliMkArathI vibhUSita karI, pachI sahacapuruSa vAhinI zibikA racAvIne, teNIne besADIne dvAravatInagarInA madhyethI nIkaLyA, raivataka parvata sahamrAmavana udhAnamAM AvyA. zibikA sthApI, padmAvatIne zibikAmAMthI utArI, chI ariSTanemi rahad pAse AvyA. AvIne traNa vakhata pradakSiNA karI, vAMda-namIne kahyuM - bhagavanA A mArI agramahiNI pAvatI rANI, ISTA kAMtA piyA manojJA maNAmAM abhirAmAM sAvat darzananuM kahevuM zuM? he devAnupiya! Apane ziSyA bhikSA ApuM chuM, Apa svIkAra karo. - - yathAsukha * * bhAre paDAvatI IzAna khuNAmAM jaI, svayaM ja AbharaNa alaMkAra utA, svayaM ja paMcamuSTika hoya karyo. karIne ariSTanemi arahaMta pAse AvI, vaMdana-namana karIne kahyuM - A loka Adita che yAvatu dharma kaho. tyAre bhagavaMte pAvatIdevIne svayaM ja pratA ApI, muMDa karIne yakSiNI yAni ziSya rUpe soMpI, pachI yakSiNI Ayaei pautvatIne svayaM dIkSA ApI yAvatu yatna karavo. tyArapachI pastvatI cAvatu saMyama vize cana kare che. pachI te pAvatI Ayarsa thaI, IyasimitA yAvata gupta bahAcAriNI thaI. BllvatI Ama, yakSiNI Aya pAse sAmAyika Adi 11-aMgo bhaNyA. ghaNAM upavAsa, chao vividha tapa bhAvita karatAM vicare che. pachI pastvatI AyAM, pratipUrNa vIsa varSa zramaNya pAya pALIne mAsikI saMlekhanAthI AtmAne jhoSita karIne sAITha bhaktone anazana vaDe chedIne, je hetuthI naganabhAva dhAraNa karela, te arthane ArAdhI, chellA zvAse siddha thayA. * vivecana-20 : pAMcamAM vargamAM daza adhyayano che, temAM pahelAmAM :- murAvAyAmUllA - madha, kumArone unmatatAnuM kAraNa, agnikumAra deva, dvaipAyana-dAru pIne unmata kumAro vaDe pIDita, niyANuM karelo bAla tapasvI. te vinAzanA mULa kAraNo che. puDhavI-pRthvIzilApaka, pIyavattha-pILA vastrathI AcchAdita zarIra, tivAi - tripadI-malanI jema raMgabhUmimAM traNa pagalAM vinyAsa vizeSa kare che. yuvarAja-rAjyane yogya, Izvara-amAtyAdi, talavAjavalabha, mADaMbika-maDaMba nAme saMniveza vizeSano svAmI, kaTuMbika-be, traNa Adi kuTuMbano netA. - x - pachI 3ra - dIkSA lenAre pAchaLa mUkela kuTuMbakanA nirvAha mATe pIDAyukata mAnasavALAne pUrve prarUpita AjIvikA pUrvavatu devI. paNa prajitanI pAchaLa rahelA kuTuMbI pAsethI tenuM haraNa na karavuM.. fair pukha urdubara puSa mAphaka sAMbhaLavuM paNa durlabha che, to jovAnI to vAta ja zuM ? -- mananevi & bhagavanuM ! A loka AdIpta
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5/1/1/ra0 aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda parka varga-6 6 - o - o - che, pradIpta che, jarA-maraNathI AdIta-pradIpta che, tethI huM IcchuM chuM ke Apa svayaM dIkSA Apo, AcAra-gocarAdinI zikSA, dharmane kaho * * * Iyasamitio bhASAsamiti Adi levA. maUTTTT vacana guptA, gupta brahmacAriNI Adi. * * * * - narasaTTAi cAvatuM zabdathI nagnabhAva, muMDabhAva, kezaloca, brahmacaryavAsa, asnAnaka, achabaka, anupAnaha, bhUmizayyA, phalakazayyA, paragRha praveza, prApta-aprApta mAna-apamAnamAM samapaNuM, bIjA dvArA thatI hIlaNA, niMdaNA, hiMsaNA Adi, parIpahopasaNadine sahevA. varga-pa-adhyayana-2 thI 8 che - X - X - X - X - * sUtra-21 : te kALe, te samaye dvAravatInagarI, raivataka udhAna, naMdanavana udhana hatuM. dvAravatImAM kRSNa vAsudeva rAjA, tene gaurI rANI, ariSTanemi padhAyAM, kRNa nIkaLyA, pAvatI mAphaka gaurI paNa nIkaLI, dharmakathA kahI, HdA pAchI gaI, kRNa paNa gayo. tyAre pAvatI mAphaka gaurIe paNa dIu lIdhI yAvata siddhapada pAmyA. e pramANe gAMdhArI, lakSmaNA, suzImA, jAMbavatI, satyabhAmA, rukimaNIne jANavA... AThe adhyayano pasiAvatI samAna jANavA. vivecana-21 - AThenI vaktavyatA 5dAvatI samAna che, AThe adhyayana vAsudevanI rANInA che, havenA be vAsudevanI putravadhUnA che. che varga-5, adhyayana-9,10 sTra - X - X - X - X - * sUtra-22 - te kALe, te samaye dvAravatInarI, raivataka parvata, naMdanavana utmlna, kRSNa rAja hato. te nagarImAM kRSNa vAsudevanA putra, jAMbavatI saNInA Atmaja zAMbha nAme kumAra hatA. te sAMbhakumArane mUlathI panI hatI. ariSTanemi arahaMta padhAryA, kRSNa nIkaLyA, mUlazrI nIkaLI, pAvatI mAphaka dIkSA lIdhI. * yAvat siddha pada pAmI. A pramANe mUladattA paNa jANavI. * vivecana-22 :pAMcamAM vargano nikSepo kahevo. * sUtra-23 thI 25 : [3] chaTTAno ullepa soLa adhyayano kahetA, te A - [4] kaMkAti, kiMkama, mugarANi, kAzyapa, kSemaka, dhutidhara, kailAsa, hasviMdana.[] vArata, sudarzana, pUrNabhikta, sumanabhadra, supatiSTha, megha, atimukta ane AlakSa. A soLa adhyayano che. - vivecana-23 thI 25 :chaTTAno ullepa ane be zloka vaDe ATha-ATha nAmo kahyA. OM varga-6, adhyayana-1,2 $ - X - X - X - X - * sUtra-26 : bhadi mo soLa Adadhyayana kahyA che, to pahelA adayayanano zo artha kahAo che nize he jaMbU! te kALe, te samaye rAjagRhanagara, guNazIla tya, zreNika saja, makAtI nAme gAthApati vasato hato, te Adya cAva4 pabUita hato. te kALe, te samaye Adija zramaNa bhagavaMta mahAvIra guNazIla caitya yAva4 vicaratA hatA. paradA nIkaLI. tyAre te maMkAtI gAthapatie A vRttAMta prApta thatAM, bhagavatI sUtrota gaMgadatta mAphaka kahevuM, tenI jemaja makAtIe moTA yugane kuTuMbamAM sthApI, saharApuruSa-vAhinI zibikAmAM nIkaLyo cAvat jayasimitae Adi aNagara thayA. tyArapachI maMkAtI aNagAra, zramaNa bhagavaMta mahAvIranA tathArUpa sthaviro pAse sAmAyika Adi agiyAra go bhaNyA. bAkI badhuM AMdaka mAphaka jANavuM. guNarana tapa karyo. soLa varSano paryAya hato. te rIte ja vipula pavati siddha thayA. - - kiMkama paNa yAva4 vipula parvata siddha thayA. $i varga-6-adhyayana-3 @ - X - X - X - X - * sUtra-27 : te kALe, te samaye rAjagRhanagara, guNazIla caitya, zreNika rAja, cellA rANI hatI. rAjagRhamAM rajuna mAlAkAra raheto hato, ADhaya vAva4 aparibhUta hato. te ajuna mAlAkArane baMdhumatI nAme sukumAra panI hatI. te arjunane rAjagRha bahAra eka moTuM puSa-udhAna hatuM. te kRSNa cAva4 megha samUhavat hatuM. paMcavaNI puaothI kusumita, prAsAdIyAdi hatuM. te puya udhAnathI thoDe dUra te ajunanA bApa, dAdA, paradAdAnA paryAyathI Avela aneka kula puruSanI paraMparAthI Avela mudgarapANiyakSanuM yakSAyatana hatuM, te jUnuM divya, jenA hAthamAM eka moTo hajAra palano lohamaya mugara laIne rahela hatI. * * te juna mAsAkAra muni dIparatnasAgare karela varga-5-no TIkA sahitano anuvAda pUrNa
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6/3/20 92 bAlyAvasthAthI teno bhakata hato. te haMmezAM vAMsanI chAbaDI laIne rAjagRhathI nIkaLato ane puSya udhAnamAM AvIne puSpo cuMTato hato. cUMTIne agra ane zreSTha puSpone leto. pachI agarapANinA yakSAyatane aAvIne tenI mahAI puSpA karato. karIne pagane pRthavIe namAvI praNAma karato. pachI rAjamArgamAM AjIvikA karato hato. te rAjagRhamAM lalitA nAme eka ToLI hatI. Aya yAvatuM paribhUta ane "yatanuM sukRtA" hatI. rAjagRhe koI divase mahotsava zoSaNA thaI. tyAre te ajunamALI kAle ghaNAM ja puSponuM kAma paDaze, ema mAnI prAtaHkALamAM bahumatI sAthe vAMsanI chAbaDI laIne, potAnA gherathI nIkaLyo, nIkaLIne rAjagRha madhyethI jaIne puu-udhAne Ave che. AvIne baMdhamatI sAthe puSpo cuMTe che, te lalItA maMDaLInA cha goSThika paraSo agarapANi yakSanA cakSAyatane AvyA ane ramaNa karatA tyAM rahyA. tyAre AjunamALIe baMdhumatI sAthe puNo ekaThA karIne, agra ane zreSTha puSpo laIne mugarapANi yakSanA cakSAyatane AvyA. pachI cha goSThika paraSoe arjunane ladhumatI sAthe Avato joyo. joIne paraspara Ama kahyuM - ajunamALI, baMdhumatI sAthe ahIM jaldI Ave che, ApaNe ucita che ke - ApaNe ajunamALIne avakoTaka baMdhana karIne baMdhumatI sAthe vipula bhoga bhogavatA rahIe. ema kahI A ane paraspara svIkAryo. pachI bAraNAnA aMtaramAM saMtAI gayA, nizcala-niNaMda-mauna-pracachanna rahan. pachI AjunamALI, baMdhumatI sAthe mugara yAyatane Avyo, AvIne darzana thatAM ja praNAma karyA, mahArNa puSya pUjA karI, ghuMTaNathI ge paDI praNAma karyA. tyAre cha e goSThika paraSo jaldI-jaldI dvArAMtarathI nIkaLyA, arjuna mALIne pakaDIne avakoTaka baMdhana karyo. baMdhumati mAlaNa sAthe vipula bhoga bhogavatA rahyA. tyAre ajuna mALIne Ano vicAra Avyo ke huM bacapaNathI A pUjya agarapANi yakSanI roja pUjA karI pAvatu AjIvikA karato vicaruM che. tethI je agarapANi yakSa ahIM sAMnidhyapaNe hota to zuM mane AvI ApattimAM paLelo joI rahe? tethI mugarANi yakSa ahIM sAMnidhyapaNe nathI, A spaSTa kASTha rUpa ja jaNAya che. tyAre muLarapANi yakSe junamALI nA AvA vicArane aNIne vAvatuM ajunanA zarIramAM praveelIne taDataDa karatAM baMdhano chedI nAMkhyA, te samrapala niux lohamaya mugarane grahaNa karyo, karIne te cha puruSa ane sAtamI rurI, sAteno ghAta karyo pachI te arjuna mALI mulgarapANi yajJa vaDe adhiSThita thaI rAjagRhanI bahAra rojeroja cha puruSo ane sAtamI strIno ghAta karato vicaravA lAgyo. rAjagRhanA zRMgATaka yAvatuM mahApatha-mAgoMmAM ghaNAM loko ekabIjAne aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda Ama kahetA hatA - he devAnupiyo ! ajunamALI, mugapANi yakSa vaDe adhiSThita thaI rAjagRha bahAra roja cha puraSa ane sAtamI rurIno ghAta karato vicare che. zreNika rAja A vRttAMta jANIne, kauTuMbika puruSone bolAvIne kahyuM - ana mALI pAvatu haNato yAvatuM vicare che, to tame koI kAcha-gNa-pANIpuSa-phaLane levA mATe yatheSTa na nIkaLavuM, jethI tamArA zarIrano vinAza na thAo. pramANe be-traNa vakhata ghoSaNA karAvo, karAvIne jadI mArI AjJA pAchI soMpo, teoe cAvata soMpI. te rAjagRhamAM sudarzana nAme Adya zreSThI raheto hato. te zrAvaka thayelo, jIvAjIvane jANato yAvatuM vicAre che. te kALe, te samaye zramaNa bhagavata mahAvIra cAvatu padhAryA. rAjagRhanA zRMgATakAdie ghaNAM loko Ama kahevA lAgyA vAva4 vipula artha grahaNanuM to kahevuM ja zuM? A pramANe te sudani ghaNAM loko pAse vRttAMta sAMbhaLIne avadhArIne Ama vicAryuM ke - nice bhagavaMta mahAvIra yAvata vicare che, huM tyAM jauM, vaMdana karuM Ama vicArI, mAtA-pitA pAse AvIne be hAtha joDIne Ama kahyuM - he mAtApitA / bhagavata rAvatuM padhAryA che, to huM jauM, teone vAMdIne cAvatu paryAsanA karuM. tyAre sudarzana zreSThIne mAtA-pitAe kahyuM - he putra! arjunamALI yAvata haNato vicare che, to tuM bhagavaMta mahAvIranA vaMdanArthe na nIkaLo, jethI tArA zarIrane koI Apatti na thAya, tuM ahIM rahIne bhagavaMtane vaMdana-namana kra. tyAre sudarzana, mAtApitAne kahyuM - he mAtApitA! bhagavaMta ahIM AvyA che - prApta thayA che - samosamI che to ahIM rahIne kema vAMdu ? to huM ApanI anAjJA pAmIne bhagavaMta mahAvIranA vaMdanArthe jauM. pachI sudarzanane, mAtApitA jyAre ghaNAM vacano vaDe tene rokavAne samartha na thayA, tyAre kahyuM - "sukha upaje tema kara" tyArapachI sudarazane mAtA-pitAnI anujJA pAmIne, snAna karI, zuddhAtmA thaI, uttama veza paherI yAvatu zarIra zaNagArI, potAnA gherathI nIkaLyo, page cAlIne rAjagRha madhyethI nIkaLe che, pachI mugapANi yakSanA yakSAyatananI samIpaNI guNazIla zailya bhagavaMta pAse javA nIkaLyo. tyAre mudagarapANiyo sudarzana zrAvakane samIpathI pasAra thato joyo, joIne krodhitAdi thaIne, te sahamrapala nium lohamaya mugarane uchALato-uchALato sudarzana tarapha javA nIkaLyo. tyAre sudarzana zrAvake agarapANi yakSane Avato joIne bhaya-bAyaudvega-kSobha-calana-saMbhAta rahita thaI, vAnA cheDAthI bhUmine pramAjIne be hAtha joDI kahyuM - arahaMta sAvat siddhi prAptane namaskAra thAo, zramaNa bhagavaMta yAvata mokSa pAmavA IcchatA mahAvIrane namaskAra thAo, pUrve meM bhagavaMta mahAvIra pAse skUla prANAtipAta-mRSAvAda-adattAdAna-vadArA saMtoSa-IcchApariNAma
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6/3/20 vrata jAvajIva mATe paccakakhANa karela che. atyAre paNa temanI ja samIpe sarvathA prANAtipAta yAvatu parigrahane jAvajIta mATe paccakakhuM chuM, sarve Azana-pAnakhAdima-svAdima rUpa caturvidha AhArane jAvajIva mATe paccakakhuM chuM. je kadAca huM A upasathiI mukata thAuM, to mAre pAravuM kahyuM, je upasargathI mukta na thAuM to mArA paccakkhANa tema ja ho. sAgAra pratimA svIkArI. tyAre te mugarANi yakSa, te sahastrapala niux lohamaya mulgarane uchALato-uchALato sudarzana zrAvaka pAse Avyo. paNa sudarzana zrAvakanA tejathI teno parAbhava karavA samartha na thayo. tyAre te yakSa sudarzana zrAvakanI cotarapha pharato pharato sudarzananA tejathI teno parAbhava karavA zakitamAna na thayo, tyAre sudarzananI sanmukha. sapratidizi rahIne sudarzanane animeSa dRSTie dIrdhakALa nirakhe che, nirakhIne arjuna mALInA zarIrano tyAga karyo, te sahamrapala nium lohamaya mura laIne je dizAthI Avyo hato, te dizAmAM cAlyo gayo. tyAre junamALI, mugapANi yakSathI mukta thaIne saLagathI dhak karato bhUmi upara paDyo. - tyArapachI sudarzana zrAvake nirupasarga thayo, jANIne pratimA pArI, pachI AjunamALI muhurtamAM Azvasta thaIne uDyo, uThIne sudarzanane pUchyuM - dezanupiyA koNa cho ? kyAM jAo cho ? tyAre sudazane arjunamAlIne kahyuM - devAnupiya ! huM sudarzana nAmaka jIvAjIvano jJAtA zrAvaka chuM guNazIla caitya bhagavaMta mahAvIrane vAMdala jAu chuM. tyAre arjunamAlI sudarzanane kahyuM - huM paNa tamArI sAthe bhagavaMtane vaMdana mATe vAvatuM parphapAsanArthe AvavA IcchuM chuM. - - sukha upaje tema kara tyAre sudarzana, junamALI sAthe guNazIla caitye zramaNa bhagavata mahAvIra pAse Avyo, pachI - x * bhagavaMtane traNa vakhata cAvatuM paryApAse che. pachI bhagavate sudarzanane, junamALIne, te parSadAne dharmakathA kahI, sudarzana pAcho gayo. tyAre arjuna bhagavaMta pAse dharma sAMbhaLI, harSita thaI, kahyuM - bhagavat ! huM nigrantha pravacananI zraddhA karuM chuM cAvatuM udhamavaMta chuM. * * sukha upaje tema kara." tyAre ane IzAna khUNAmAM jaI, svayaM ja paMcamuSTika loca karyo yAvat vicare che. tyAre ajuna aNagare, je divase muMDa cAvata jita thayA, te divase ja bhagavaMtane vAMdane, A Avo abhigraha grahaNa kayA~ - mAre mAvajIva niraMtara cha-cha tapa vaDe AtmAne bhAvita karatAM vicaravuM kahyuM. Avo abhigraha laIne yAvat AvajIva vicare che. - tyAre te arjunamuni, chaThTha tapanA pAraNe pahelI DesisimAM sAya kare che, gautamasvAmInI mAphaka yAvatuM bhikSArthe aTana kare che. tyAre te Ajunamunine rAjagRhamAM ucca yAvat aTana karatAM ghaNAM bI, 94 aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda paNa, vRddha, bALaka, yuvAna Ama kahe che - ANe mArA pitAne mAryA che. bhAIbahena-panI-putra-putrI-putravadhUne, mArA amuka svajana-saMbaMdhi-parijanane mArela che, ema kahIne keTalAMka koza kare che, koI hIlanA-niMdA-khiMsA-gaNatarjanA-tADanI kare che. tyAre Ajuna muni, te ghaNAM strI, puruSo, vRddho, bALako, yuvAno vaDe Akroza cAvata tADanA rAtA, temanA pati manathI paNa hera karyA vinA samyaka prakAre sahe che . ame che * titikSe che . AdhyAsita kare che. rIte sApha prakAre sahetA pAvatu AdhyAsita karatA rAjagRhanI uccanIca-madhyama gharomAM aTana karatAM je bhojana pAme to pANI pAmatA nathI, pANI maLe to bhojana maLatuM nathI. tyAre junamuni dIna, vimanA, akaluSa, anAkuLa aviSAdI ane aparitaMtayogI thaIne aTana kare che. karIne rAjagRhathI nIkaLIne guNazIla caitrya bhagavaMta mahAvIra pAse AvI, gautamasvAmI mAphaka yAvatuM dekhADe che. bhagavatanI anujJAthI amUrSitAdi, bilamAM jatAM savitu te AhAra kare che. pachI bhagavaMte koI dine rAjagRhathI yAvata vicare che. tyArapachI ajuna muni, te udAra, yatnathI grahaNa karela, mahAnubhAga tapokamathI AtmAne bhAvatA, bahapUrNa cha mAsa zrAmastha pacayi pALyo, AImAsikI saMlekhanAthI AtmAne jhoSita karI, trIza bhakatone anazana vaDe chedIne, je A saMyama grahyo yAvat siddha thayA. * vivecana-27 : kRSNa kRSNa, kRSNAvabhAsa, nIla, nIlAvabhAsa, ItyAdi. * * lalita-durlalita goThI, Adya dIpta, ghaNAM lokothI aparibhUta. saMjayasuvArya je sAru ke naThAruM kare, to paNa "sAruM karyuM" ema pitA Adi dvArA kahevAya. * - paSANa - mahotsava aTI - AgaLanA, pradhAna, zreSTha. mavathaddhaUT - avakonAthI pRhadezamAM jenA hAtha ane marataka bAMdhavA. va4 - jadI, jaldImAI - lAkaDuM mAga, devatAnA zUnyatvathI kaMI paNa karasvA asamartha. Hphara - vaira, IcchA mujaba. - - Drada manAya - A nagare AvyA, pratyAsannata chatAM Ama kahevAya, tethI kahe che ahIM saMpAta thayA, prApta chatAM vizeSa abhidhAna mATe kahyuM - ahIM samosaya che athavA A nagaramAM, vaLI A udhAnamAM, vaLI ucita avagrahamAM. suddhapa-zuddhAtmA, cAvaOI pravara vastro paheryA, avA-mahAI AbharaNa-alaMkAra zarIrI. vataMteNa-vastranA kinArAthI. - X - tenaHT - prabhAvathI. sati Adi ekAryaka pado che athavA bhaya abhAvathI sahe che, kopa abhAve khame che, dainya abhAve titikSA kare che, adhikatAthI sahenAra te adhisahate. - - marIna zokanA abhAvathI, avinA - zUnyacitta, azleSa-dveSavarjitatAthI, anAvila-anAkula x * aparitatta - avizrAMta. * * * * *
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ EE 64 thI 14/18 thI 38 che varga-6, adhyayana-4 thI 14 che. - x = x = x - x - * sUga-28 thI 38 [/ra8] te kALe rAjagRhanagara, guNazIla caitya, zreNika rAjA, kAzyapa nAme gAyApati hato. makAMti mAphaka badhuM kahevuM. 16-vano paryAyi, vipula pavati siddha thayo. Jira) e pramANe saimaka gaNapati. maw nagarI karka, 16 varSano pAyi, vipula pavata siddha thayA. * * 6i/30e pramANe vRtidhara gAyApati kAkaMI nagarI, 16-varSa payaya, vipula parvata siddha. [3] e pramANe kailAza gAthApati. nagarIsAketa 1ra-varSano paryAya, vipula parvata siddhi. [43] e rIte haciMdana gAthApati. sAketanagarI, 1ravarSa payaci, vipula parvata siddhi. [33] e vAtraka gAthApati. rAjagRhanagara 1ra-varSa payaya, vipula parvata siddhi. [10/] e rIte sudani gAthApati, vANijyagrAma nagara, dUtipalAza caitya, pAMca varSa payAyi, vipule siddhi. [11/15] e rIte pUrNabhadra gAthApati, vANijya grAma nagara, dUtipalAza caitya, pAMca varSa pahayaci, vipula parvata siddhi. [1/36) e rIte sumanabhadra gAyApati. pAvasti nagarI, ghaNAM varSano pacayi. ui/sel e rIte supatiSTha gAthApati, zrAvatI nagarI, 27-varSa payayi, vipula parvata siddhi. [14/38) e rIte megha gAthApati, rAgRhanagara, ghaNAM varSa cAai ALI siddha thayA | $ varga-6-adhyayana-15-atimukta che - x 5 x x x - * sUjha-39 : te kALe, te samaye polAsapura nagare, zIvana udhAna hatuM. te polAsapuramAM vijaya rAja hato. tene zrI nAma rANI hatI. te vijaya rAjAno , zrIdevIno Atmaja atimukata nAme sakamAla kumAra hato. * * te kALe, te samaye bhagavaMta mahAvIra sAva4 zIvanamAM vicaratA hatA. te kALe bhagavaMtanA moTA ziSya InadrabhUti, bhagavatI sUtramAM kahyA mujaba cAvatu polAsapura nagaramAM cAvatuM bhikSArthe aTana karatA hatA. A tarapha atimukatakumAra hAIne yAvat vibhUSita thaI, ghaNAM dAdAkSiA, DiMbha-DibakA, kumakumArikA sAthe parivarIne potAnA gherathI nIkaLe che. pachI IndrasthAne AvIne te ghaNAM dIka AdithI parivarIne ramaNa karatA vicarato hato. tyAre te atimukata kumAra, gautamasvAmIe samIpaNI pasAra thatAM joyA, gautamasvAmI pAse AvyA, teone kahyuM ke - tame koNa cho ! zA mATe ATana karo cho ? tyAre gautamasvAmIe atimukatakumArane kahyuM - he devAnupiya! ame aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda icasimita rAvatuM brahmacArI zramaNa-nivi chIe. ucca-nIca rAva4 miAryo aTana karIe chIe. tyAre atimukta kumAre, gautamasvAmIne kahyuM - aMte tame cAho, jethI huM tamane bhikta apAvuM. ema kahI, gautamasvAmInI AMgaLI pakaDIne potAnA ghera AvyA. tyAre zrIrANIe, gautamasvAmIne AvatA joIne, harSita thaI, AsanethI ubhI thaI, gautamasvAmI hatA, tyAM AvI, temane traNa vakhata pradakSiNA karI, vaMdana I. vipula aNAnAdi vahorAvI, vidAya ApI. tyAre atimukatakumAre, gautamasvAmIne pUchayuM - bhaMte ! tame kAM raho cho ?, gautamasvAmIe tene kahyuM - mArA ghamaciAya, ghoMpadezaka, Adikara. bhagavAna mahAvIra sAva4 mokSa prAptinI Icchaka, A polAsapura nagaranI bahAra zIvana udhAnamAM yathA pratirUpa avAha gahIne saMyamathI yAvatuM bhAvita karatAM vicare che, ame tyAM rahIe chIe. tyAre atimukad gautamasvAmIne kahyuM - bhaMte! ApanI sAthe bhagavaMtane page paDavA AvuM ? - - yathA sukha - - tyAre atimukatakumAra, gautamasvAmI sAthe bhagavata mahAvIra pAse AvyA, AvIne bhagavaMtane traNa vakhata pradakSiNA karI, vaMdanA karI cAvatuM parphapAse che. tyAre gautamasvAmI, bhagavata pAse AvyA. yAvatu gaucarI dekhADI. pachI saMyama yAva4 vicare che. tyAre bhagavate atimukta kumAra tathA parSadAne ghamakathA kahI. te atimukta bhagavana pAse dharma sAMbhaLI, samajIne harSita thaI kahyuM - mAtApitAne pUchuM, tyArapachI huM ApanI pAse yAva4 dIkSA laIza. * * devAnupiyA sukha upaje tema kara vilaMba na kara pachI atimukata potAnA mAtA-pitA pAse Avyo yAvata pravajyA laIza. atimukatane tenA mAtApitAe kahyuM - he ! te bALa che, asaMbhuddha che. tethI tuM dhamane zuM jANe ? tyAre atimukate kahyuM - | he mAtA-pitA ! nize, huM jene jANuM chuM, tene ja zakato nathI, jene nathI jANato tene ja jANuM chuM. tyAre mAtApitAe pUchayuM - he "je jANe che, te nathI jANato" Adi kevI rIte atimukatakumAre javAba Apyo ke - mAtApitA! huM jANuM chuM ke janmelA avaya maravAnuM ja che, paNa he mAtApitAnI huM e jANato nathI ke kayA-kayAM-kaI rIte keTalA kALe maravAnuM che vaLI huM jANato nathI ke kayA kamanA AdAna vaDe jIvo nairayikAdi cAre gatimAM upaje che, paNa e jANuM chuM ke takamanA AdAna vaDe jIvo nairayika vAva upaje che. A rIte he mAtApitA! je jANuM chuM te nathI jANato ItyAdi. | he mAtApitA huM ApanI anujJA pAmI cAva4 dIkSA levAne IcchuM chuM. tyAre mAtApitA, aMtimakatane ghaNAM kathanAdi vaDe samajAvI zakayA nahIM, tyAre kahyuM - he mAM ame eka divasa mATe tArI sAthIne jovA IcchIe chIe. tyAre atimukata mauna raho. * x * rAjyAbhiSeka karyo, mahAbalanI jema nihamaNa kazuM yAva4 sAmAyikAdi sUmano abhyAsa karyo. ghaNAM varSo jamaNa hari haLI, guNaratna tapa karI, sAva vipula pavati siddha thayA.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6/1/9 aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda varga-7 6 - o - o * vivecana-39 : atimuktanI kathAmAM kaMIka lakhIe chIe. suMThThANA - IndrayaSTi ubhI karAya che. * x - sAva pAi - gamanAgamana pratikramI, bhakata-pAna AlocI, gaucarI dekhADI. sAde - kayA samaye, va - kayA kSetramAM, varuM - kayA prakAre, kicana - keTalo kALa jatAM ? * x - je varga-6, adhyayana-16-"alakSa - X - X - X - X - * sUga-4o - te kALe, te samaye vANArasI nagarI, kAmamahAvana caitya, te vANArasImAM alakSa nAme rAja hato. te kALe, te samaye bhagavaMta mahAvIra yAvatuM vicaratA hatA, dA nIkaLI, lahArAja A vRttAMta jANatA harSita thaI yAvatuM kUkSikanI jema pAse che. dharmakathA kahI. alakSa rAjAe bhagavaMta mahAvIra pAse udAyanA rAja mAphaka dIkSA lIdhI. vizeSa e - moTA putrane rAjyamAM abhisiMcita karyo. agiyAra go bhaNayA, ghaNAM varSano payaraya pALI yAvatuM vipula parvata siddha thayA. * sUtra-41 thI 43 - [1] aMte che. sAtamAM varNano ullepa yAvatuM 13-adhyayano kahelA che. * : [ * * naMdA, naMdamatI, naMdottarA, naMdazreNikA, mahatA, amaratA, mahAmuratA, marudevA * * [43] - - bhadrA, subhadrA, sujAtA, sumanI, bhUtadit, A tera zreNikanI patnInA nAmo che. che varga-3, adhyayana-1 thI 13 che - X - X - X - X - * sUga-44,45 : [/4] bhate ! je tera adayayano kahyA che, to pahelA adayayanano bhagavaMta mahAvIre zo artha kahyo che ? he jaMbu! te kALe, te samaye rAjagRhanagare, guNazIla caitya, zreNika rAjA hato. te rAjAne nA nAme rANI hatI. svAmI paghAyad, viddA nIkaLI. tyAre naMdAdevIe A vRttAMta jANIne kauTuMbika puraSone bolAvyA. yAna maMgAvyu, cAvatuM pAvatI rANI mAphaka dIA lIdhI. agiyAra aMgo bhaNI, vIsa varSa zrAmasya mayi pALI. yAvat siddha thayA. [2 thI 13/45] A rIte naMdA mAphaka badhAM Adadhyayana kahevA. muni dIparatnasAgare karela varga-6-no TIkA sahitano anuvAda pUrNa o - X - X - X - X - 0 * varga-8 - o - o - * sUtra-46,43 : [46] bhate ! AThamAM vagano ullepa rAvata daza adhyayano kahyA che - [4] kAlI, sukAlI, mahAkAlI, kRSNA, sukRNA, mahAkRNA, vIrakRNA, rAmakRNA, pitRsenakRSNA, mahAsenakRSNA. 8i varga-8, adhyayana-1-kAlI che - X - X - X - X - sUga-48 thI pa0 : [48] jo daza adhyayanamAM pahelAM adhyayanano zo artha kahyo che ? he jaMbA te kALe caMpAnagarI hatI, pUNabhadra zaitya hatuM. te cAMpAnagarImAM koNika rAja hato. te caMpAnagarImAM zreNika rAjAnI patnI ane komika rAjAnI ladhumAtA 'kAlI' nAme rANI hatI. naMdArANI mAphaka dIkSA laI yAvatu sAmAyikAdi agiyAra go bhaNI. ghamAM upavAsa yAvat AtmAne bhAvatA vicAre che. pachI kAlI, koI dine A caMdanA pAse AvyA, AvIne kahyuM - he AyA huM [157
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8/1/48 thI 50 100 aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda vicare che. kAlI Aya, caMdanA base sAmAyika Adi agiyAra aMgone bhaNIne, patipUrNa ATha varSano grAmaebhya payaraya pALIne, mAsikI saMlekhanAthI AtmAne aparAdhI, 6o bhaktone anazana vaDe chedIne, je hetu mATe cAstri grahaNa karela, te ane sAdhIne, chellA ucchavAsa-niHzvAse siddha thayA. niphopo karavo. ApanI anujJA pAmIne nAvalI tapa svIkArIne vicAravA IcchuM chuM. - - yathA sukha - - tyAre kAlI Aya, caMdanA AyanI anujJA pAmIne ratnAvalI tapa svIkAre che. te A pramANe - (1) pahelA eka upavAsa, pachI sarvakAma guNita pAraNuM kare che. (2) pachI chaThTha karIne sarvakAmaguNita pAraNuM kare che. (3) pachI aThThama kare che, karIne sarvakAma (4) pachI ATha cha kare che, badhAM pAraNA sarvakAmae (5) pachI upavAsa, sarvakAmaguNa pAraNuM, (6) pachI chaOM, sarvakAmae (9) pachI Ama, sarvakAmae (8) pachI cAra upavAsa, sarvakAmae (9) pachI pAMca upavAsa, sakAmae (10) pachI cha upavAsa, sarvakAmae - - e pramANe (11) sAta-ATha-nava-dazaagiyAra-bAra-tera-cauda-paMda+soLa upavAsa, badhAmAM sarva kAmaguNa pAraNuM (1ra). pachI cIsa cha4, bhathe sarva kAmaguNita pAraNA. pachI (13) soLa-goda cAvatuM eka upavAsa, badhe sarvakAma guNita pAraNA (14) pachI ATha cha, sakAmaguNao, (15) ama-cha-upavAsa kare. traNe sarvakAma guNita pAraNuM. A rIte ranAvalI tapanI pahelI paripATI eka varSa, traNa mAsa, raraahoraNa vaDe yathAsUga cAva4 ArAdhita thAya che. pachI bIjI paripATImAM - x - pahelI paripATI mujaba tapa kare che, paNa pArA badhAM vigaI choDIne kare che . . pachI trIjI paripATI AraMbhe che, temAM tapa pUrvavatuM ja che. paNa pAraNuM leyakRta kare che, e rIte ja cothI paripATI ArAdhe che, temAM pAraNA AyaMbilathI kare [49] pahelImAM sarvakAmaguNita pAraNuM, bIjAmAM vigate vajIne, zrIjImAM alepakRta ane cothImAM AyaMbilathI paraNuM kare [50] tyArapachI te kAlI A nAvalI tapane pAMca varSa, be mAsa, 28divase yathAra yAvatuM ArAdhIne A caMdanA pAse AvI, vaMdanA-namaskAra karI, ghaNAM upavAsa yAvatu AtmAne bhAvita karatAM vicare che. tyArapachI te kAlI Aya, te udAra yAvatu dhamanI vyApta thaI gayA. jema koI kolasA bharela gADI hoya yAvatuM sArI rIte homa karela agni hoya, bhasmarAzithI DhaMkAyela hoya, tema tapa-dja zrI vaDe atI upazobhatI rahI hatI. tyArapachI te kAlI Ayani anya koI dine madhyarAtrikALa Avo vicAra Avyo, skaMdakanI vicAraNA mujaba jANavuM cAvatu uThavAnI zakti che, tyAM sudhImAM mAre kAle cAvatuM sUrya ugyA pachI A caMdanAne pUchIne, temanI anujJA pAmIne, saMlekhanA karIne, bhojana-pAnanuM paccakhANa karIne, kALanI apen na karatAM vicaravuM. ema vicAra karIne bIjA divase Aya caMdanA pAse AvIne, temane vaMdana-namana karI Ama kahyuM - he Aya! ApanI anujJA pAmIne saMlekhanA cAvatuM vicaravA IcchuM chuM - - yathA sukha - - kAlI Aya, caMdanA AyanI anujJA pAmI, saMlekhanI-jhosaNA cAvatuM * vivecana : AThamA adhyayanamAM kaMIka lakhIe chIe. ratnAvalI-koI AbharaNa vizeSa che, jema ratnAvalI baMne bAjue sUma-sthULa-sthULatara vibhAgathI, suvarNayukta hoya che, madhyadeze sthala-viziSTa-maNivALI hoya che, e rIte A tapamAM sUtrokta pramANathI Avo AkAra thAya che. [ahIM vRttikArazrIe vRttimAM tenI sthApana vidhi jaNAvI che, je mukhyatve sukha ja hovAthI ame teno anuvAda ahIM karyo sea.] OM varga-8, adhyayana-2-"sukAlI" che . - X - X - X - X - * sUtra-para : te kALe caMpAnagarI, pUNabhadra zaitya, komika rAja. tyAM sA zreNikanI panI ane koNikanI uMghamAtA sukAlIdevI hatI. kAlIdevI mAphaka dIkSA lIdhI, cAvatu ghaNAM upavAsa rAvata bhAvAM vicare che. te sukAvI Aya anya koI dine, caMdanA Ayarsa pAse yAvata ApanI anujJA pAmIne kanakAvalI tapa svIkArI vicaravA IcchuM chuM. rajanAvalI mAphaka ja kanakAvatI jANavI. vizeSa e ke traNa sthAne akrama kare che, jyAM nAvalImAM chaThTha Adi che. eka paripATImAM pAMca mAsa, 1ra-dina thAya che. cAre paripATI thaIne pAMca varSa, nava mAsa, 18-dina thAya che, bAkI pUrvavata nava varSano paryAyapALI yAvatu siddha thaI. * vivecana-pa1 - kanakAvali-suvarNamaya maNirUpa AbharaNa vizeSa. $ varga-8, adhyayana-3-"mahAkAlI" che - X - X - X - X - * sUtra-para : e pramANe mahAkAlI paNa jANavA. viroSa A - teNI ladhu siMha-niSkrIDita tapa svIkArI vicare che. te - (1) upavAsa kare che, pachI sarvakAma gaNita pAraNuM kare che. () pachI chaThe, sarvakAmae (3) pachI upavAsa, sarvakAma, (4) pachI Ama, sarvakAmae (5) pachI cha sarvakAma, (6) pachI cAra upavAsa, sarva kAmaguNao () akrama, sarvakAmae (8) pAMca upavAsa, sarvakAmae (9) cAra upavAsa, sarvakAma, (10) cha upavAsa, sarvakAma, (11) pAMca upavAsa, sarvakAmae pAraNuM e rIte sAta - cha, ATha-sAta nava-ATha, pachI pAchAM nava-ATha, ATha
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8/3/para 101 102 aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda pratimAne svIkArI vicaravA IcchuM chuM. .. sukha upaje tema karo . . tyAre sukRNA Ayaei A caMdanAnI anuu pAmI aSTa aSTamikA bhikSu pratimA svIkAre che. temAM pahelA aSTakamAM eka bhojananI, eka pAnakanI dakti grahaNa kare che, yAvatuM AThamAM aSTakamAM ATha-ATha bhojana-pAnakanI dati grahaNa kare che. e rIte A pratimA 64rAzidina vaDe, 288 dakti vaDe ArAdhIne yAvatu navanavAmikA bhikSupatimA svIkArIne vicare che. temAM pahelAM navakamAM eka-eka bhojana-pAnakanI dakti grahaNa kare che. yAvatu navamAM navakamAM nava-nava dakti bhojana-pAnakanI jANavI. e rIte navanavamikA bhikSupatimA 81-ahorAtra vaDe, 405 dakti vaDe yathAsUtra ArAdhI. pachI daza dazamikA bhinna pratimA svIkArI viyare che, pahelAM dazakamAM eka-eka yAvat dazamAM dazakamAM daza-daza bhojana-pANInI dari. A bhikSupatimA100 horaNa vaDe, 550 dakti vaDe yathAsUtra ArAdhI. pachI ghaNAM upavAsa yAvatu amAsa ane mAsakSamaNAdi vividha tapa vaDe AtmAne bhAvita karatAM vicare che. pachI te sukRNA Aya, te udara tapathI cAvatuM siddhi pAmyA. $ varga-8, adhyayana-6-"mahAkRSNA" & - X - X - X - X - cha, sAta-pAMca, chaggAra, pAMca-traNa, cAra-ple, traNa-eka, be-eka upavAsa kare che, badhAMmAM sarvakAmaguNita pAraNAM kare che, te pramANe cAre paripATI kare che. eka paripATImAM cha mAsa ane sAta divasa thAya che. cAre paripATI be varSa, 28-divasa thAya che. cAvatuM mahAkAlI siddha thayA. vivecana-para : UTT sInizadina - have kahevAnAra, moTAnI apekSAe A laghu-hUrava che. siMhanuM nikriDita eTale gamana te siMhaniSkriDita, tenA jevuM A tapa. jema gamana karato siMha ullaMghela dezane pAcho vaLIne jue che, tema je tapamAM oLaMgela tapa pharI karIne, AgaLa-AgaLa tapovRddhi karAya che te siMhanikiDita tapa che. * x * ahIM ekathI nava, navathI eka be paMkti thAya che. tanmathe ekathI ATha ane AThathI eka aMkanI sthApanA thAya che. * X - A tapamAM kula - - 154 upavAsa ane 33-pAraNAnA divaso hoya che. 8i varga-8, adhyayana-4-"kRSNA" che - X - X - X - X - * sUtra-pa3 : e pramANe kUNA paNa jANavI. vizeSa A - teNIe moTuM siMhanikriDita tapa karyuM te ladhunikiDita jevuM ja che. vizeSa che - AmAM soLa upavAsa sudhI cAvatu jANatuM. te ja pramANe paMkti karavI. temAM pahelI paripATI eka varSa, cha mAsa, 18-dine thAya che. cAre paripATI cha varSa, be mAsa, 12-dine purI thAya che. bAkI badhuM kAlI mujaba jANavuM yAva siddha thayA. * vivecana-53 - mahA siMha nikiDita tapamAM ekathI soLa, soLathI ekanI sthApanA karavI. be thI soLa madhya ekathI paMdara upavAsa sthApavA. bIjI paMktimAM paMdarathI bemAM pUrve caudathI eka sudhI rAMka sthApavA. A tapamAM 61 pAraNAnA divaso ane tapanA kula divase-497 eka paripATImAM thAya che. $ varga-8, adhyayana-5-"sukRNA" che - X - X - X - X - * sUtra-54 : e pramANe sukRSNA paNa jANavI. vizeSa A - saMta satamikA nAmaka bhiHpatimAM svIkArI vicAre che. pahelA saptakamAM eka-eka bhojananI dakti, eka-eka pANinI dati. bIjA saptakamAM baMnenI babbe, trIjA saptakamAM baMne traNa-traNa yAvatuM sAtamAM saptakamAM bhojananI sAta ane pANInI sAta dakti grahaNa kare che. A pratimA 49 ahoraNamAM ane 16 datti vaDe yathAsUtra yAvatuM ArAdhIne caMdanA A pAse AvyA, AvIne Aya caMdanAne vAMdI-namIne Ama kahyuM - he Aya! huM ApanI anujJA pAmIne aSTa aSTamikA bhig * sUma-papa - e pramANe mahAkRSNA paNa jANavI. vizeSa - teNI ladhu sarvatobhadra pratimA svIkArIne vicare che. (1) upavAsa kare che, sarva kAmaguNita pAraNuM kare che. pachI (2) chaThTha, aTTama, cAra, pAMca upavAsa ane sarvakAmaguNita pAraNuM. (3) pachI kuma, cAra pAMca, eka upavAsa ane sakAma pAraNuM. pachI (4) cha8, pAMca, eka, be upavAsa, sarvakAmae (5) pachI be, pAMca, cATa, upavAsa ane sarvakAma (6) pachI be-traNa-cAra upavAsa, sarvakAmae (9) pachI -traNa-cAra pAMca upavAsa, sarvakAmaguNita paraNAM kare (8) pachI eka-cAra-pAMca upavAsa, sarvakAma (9) pachI eka-be-traNa upavAsa, tanmadhye sarvakAmaguNita pAraNA. e rIte laghu sarvatobhadra tapanI pahelI paripATI traNa mAsa, daza divasa vaDe yathAsUtra yAvatu aArAdhI. pachI bIjI paripATImAM upavAsa karI, vigaI rahita pAraNuM re che, e rIte jema nAvalImAM kahyuM tema ahIM paNa cAra paripATI che, pariNA pUrvavatuM. cAreno kALa eka varSa, eka mAsa, daza divasa. bAkI pUrvavat yAvatuM siddha thayA. * vivecana-pa5 : gIva - nAnI, moTInI apekSAe. sarve dizA-vidizAmAM bhadvA-sama saMkhyAvALI hovAthI sarvatobhadrA. cotarapha ekathI pAMca aMka vaDe 15-15 badhe thAya. temAM 95 dina ta5, 25-dina pAraNA. eka paripATImAM 100-dina.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8//56 - 103. 8 varga-8, adhyayana-"vIkRSNA" che -- x x x x - * sUtra-pa6 e pramANe vIrakRSNA paNa jANavI. vizeSa * mahAsarvatobhadrA tapa svIkArI vicAre che. te - (1) upavAsa kare che, karIne sarvakAmaguNita pAraNuM kare che, e rIte - be, traNa, cAra, pAMca, cha, sAta upavAsa karI, pachI sarva kAma () pachI cAra-pAMca-cha-sAta eka-betraNa upavAsa, pachI sarvakAmae (3) pachI sAta eka-be-wNa-cAra-pAMca-cha upavAsa, sarvakAma (4) pachI traNa-cAra pAMcacha-sAta-eka-be upavAsa, sarvakAma (5) pachI cha-sAta-eka-be-traNa-cAra-pAMca upavAsa, sarvakAmae (6) pachI be-traNa-cArapAMca-cha-sAtaka upavAsa sakAma () pachI pAMca-cha-sAta-eka-be-traNa-cAra upavA, darekane aMte sarvakAmaguNita dhAraNa kare che. eka eka latAmAM ATha mAsa, pAMca divasa thAya che. cAre latAmAM be varSa AThamAM ane vINa divasa lAge che. bAkI pUrvavat yAvat siddha thayA. vivecana-pa6 : jaETYrvatobhadra ekathI sAta upavAsa Ave. pahelI paMktimAM ekathI sAta aMka, madhyano aMka bIjI paMktimAM pahelo lakhavo, pachI zepa sAMko lakhavA, ahIM eka paripATImAM tapanA 196 dina, pAraNAnA 49 dina thAya. 8) varga-8, adhyayana-8-"rAmakRSNA" che -- x -- x -- x x - * sUtra-pa9 - e pramANe rAmakRw w wwvI. viroSa A * mahottara pratimA svIkArI vicare che. te A - (1) pAMca upavAsa karI sarvakAma guNita pAraNuM kare che, pachI cha-sAta-ATha-nava upavAsa, sakAmae () pachI sAta-ATha-nava-pAMca-cha upavAsa, sakimae ) pachI q-wAMca-cha-sAta-ATha upavAsa, kAmae (1) pachI chassAta-ATha-nava-pAMca upavAsa, sarvakAmae (5) pachI ATha-nava-pAMca-cchasAta upavAsa pratyekamAM sarvakAmaguNita pAraNuM kare. eka paripATI mAsa, vIsa divasamAM cAremAM be varSa be mAsa, 20-dina bAkI kAlI mujaba jANavuM. * vivecana-pa7 : jotA tamAruM pahelI paMkiratamAM pAMcathI nava upavAsa, pachI madhyano aMka bIjI paMktimAM AraMbhe sthApI. zeSa aMko kamazaH noMdhavA. A rIte pAMya paMkti karavI. eka paripATInA tapa dina-15, pAraNAdina-5. bIjI vAMcanAmAM A traNa pratimAnA lakSaNo A pramANe che - laghu ane mahA sarvatobhadrAmAM pallA upavAsa, bhadrotasamAM pahelA pAMca upavAsa karavA. pachI kramaza: pAMca-sAtastava e traNe pratimAnA chellA tapo che. zeSa tapo anukame sthApavA. have bIjI vagere paMkti catArye kahe che - pahelI paMktino trIjo aMka, bIjI paMktimAM 104 aMtakRdazAMgasUtra-saTIka anuvAda pahelo sthApavo, te laghu sarvatobhadrAmAM traNa che, bhadrovaramAM sAta che. pachI kramazaH AgaLa-AgaLanA aMko mUkavA, te eka laghu sarvato bhadrAmAM cAra pachI pAMcano che, bhadvotarAmAM ATha pachI tavano che, chellA eka pachI, khAlI rahela khAnA pahelAnA aMkothI pUsvA. * * * * * ItyAdi bhAvArtha, sUtranA artha mujaba samajI levo. mahA sarvatobhadrAmAM bIjI paMkti kasvA mATe, pahelI paMktino coro aMka, AdimAM mUkavo, pachI anukame bIjA aMko mUkavA. * * * * * varga-8, adhyayana-"pitRsenakRNA" che - x - = = x - = = = = x - * sUtra-58 - e pramANe pitRsenakRNA paNa raNavI. viroSa A * mukatAvalI tapa svIkArIne vicAre che. te A -(1) pahelAM eka upavAsa karIne sarva kAmagaNita pAraNa kare che, pachI be upavAsa, sarvakAmae () pachI be-xNa upavAsa, 3) pachI be-cAra upavAsa, (4) pachI be-pAMca upavAsa, (5) pachI be-sAta upavAsa, e rIte vadhatAM-vadhatAM chelle be upavAsa, sarvakAma guNita pAraNuM ane 16-upavAsa pachI sarvakAma guNita pAraNuM kare che. Aja kramamAM ghaTatAM ghaTatAM chelle (yAva4) eka upavAsa kare, karIne sarvakAmaguNita pAra kare che. eka paripATIno kALa 11-mAsa, 15-divasano thAya, cAremAM 3-varSa, 10-mAsa, bAkI pUrvavat yAvat siddha thaI. * vivecana-58 : avatAvatI - saraLa che. vizeSa A - upavAsa, pachI chathI soLa upavAsa sudhI. AMtarAmAM eka-eka upavAsa. pachI 15 upavAsathI cha sudhI ghaTatA javuM, AMtarAmAM eka upavAsa, chelle eka upavAsa kare. upavAsanA kula divaso-284, pAraNA dina-59, kula-343 eTale 11-mAsa ane 13-dina thaze. vRttikAra lakhe che) sUtramAM 15-dita kema che, te na jaNAyuM. che varga-8, adhyayana-10-"mahAsenakRSNA" che . - x x x x x -- * sUraNa-59,60 - pi9) e pramANe mahAsenakRNA paNa raNavI. vizeSa A : vardhamAna AyaMbila tapa karatA vicare che, te A - eka AyaMbila, pachI upavAsa kare pachI be AyaMbila karIne upavAsa kare * * * e rIte eka-eka AyaMbila vadhatAM-qdhAM chelle 100Ayavi karIne eka upavAsa kare tyAre A mahAsena kRSNA A tapane 14-gSa, 3-mAsa, ra0-ahorax vaDe yathAsUma cAvatuM samyapha kAyAthI yAvatuM ArAdhIne Arya vaMdanA pAse AvyA, vaMdananamana karIne paw upavAya vaDe cAvatu bhAvita karadI vicare che. tyArapachI mahAsenakRNA aya, te udAra tapathI yAvatu ati zobhatI rahI. pachI te
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8/10/59,60 mahAsenakRSNA Ani koI divase madhyarAtrie skaMdakanI jema vicAra Avyo, yAvat AryA caMdanAne pUchIne yAvat saMlekhanA karI, kALanI apekSA na karatA vicare che. te mahAsenakRSNA AryA, caMdanA AryA pAse 11-aMga bhaNyA, pratipUrNa 17-varSa paryAya pALyo, mAsikI saMlekhanAthI AtmAne ArAdhI, 60 bhaktone anazana vaDe chedIne, je artha mATe cAritra lIdhela, te arthane ArAdhI chellA ucchvAsa-niHzvAse siddha-buddha thayA. [60] zreNikanI patnI-kAlI AryAno paryAya ATha varSa, eka-ekanI vRddhi karatAM chellI mahAsena kRSNAno paryAya 17-varSa thayo. * vivecana-59,60 H kAlI Adino sAdhvI paryAya kahyo. - X - te jJAtAdharmakathAnA vivaraNathI jANI levuM. 105 jenI vyAkhyA ahIM nathI karI, 0 sUtra-61 : - he jaMbU ! Adikara, zramaNa bhagavaMta mahAvIre X AThamAM aMga sUtra aMtakRddazAno A artha kahyo che. * sUtra-62 : "aMtagaDadasA" aMgasUtramAM eka zrutaskaMdha, ATha vargo che, teno ATha divasamAM uddezo thAya che. temAM pahelA, bIjA, cothA, pAMcamAM, AThamAM vargamAM daza-daza uddezA che, trIjA, sAtamAmAM 13-uddezA, chaThThAmAM-16 uddezA che. bAkI badhuM jJAtAdharmakathA mujaba jANavuM. muni dIparatnasAgare karela aMtakRddazAMga sUtrano TIkAsahita anuvAda pUrNa
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama saTIka anuvAdanuM vibhAgIkaraNa 15 - 16 | 17 | AgamanuM nAma bhAga kramAMka AcArAMga | | 1 ane 2 sUtrakRtAMga 3 ane 4 sthAnAMga 5 thI 7 samavAyAMga bhagavatI 9 thI 13 jJAtAdharmakathA 14 upAsakadazA, aMtakRtadazA, anuttaropapAtikadazA, praznavyAkaraNa vipAkazruta, aupapAtika rAjapraznIyA jIvAjIvAbhigama 17 thI 19 prajJApanA 20 thI 22 sUrya/caMdra-prajJapti 23,24 jaMbUdvIpa prajJapti 25 thI 27 nirayAvalikA paMcaka ane payannAsUtro-10+1 | 28 nizItha, vyavahAra, bRhatkalpa dazAzrutaskaMdha ane jItakalpa mahAnizIthA Avazyaka 31 thI 34 piMDaniryukti, oghaniryukti | 35 | dazavaikAlika 36 uttarAdhyayana 37 thI 39 naMdIsUtra | 40 anuyogadvArA kalpa (bArasA) sUtra | 42. 29 30 ] 41.