________________
INલા
अन्वय :- नाथ ! त्वम् निर्धूमवतिः अपवनिततैकपूरः कृत्स्नम् इदं जगत्त्रयं प्रकटीकरोषि चलिताचलानाम् मरुताम् जातु न गम्यो ભકતામા. (જય ) નાવાશઃ (નક ય) અવર: હીઃ બસિ ગાથાથ - અલૌકિક દીપક - હે પ્રભુ ! ધુમાડા રહિત, વાટ રહિત મહાયન્ટ છે અને તેલ રહિત અપૂર્વ દીપક સ્વરૂપ આપ સમસ્ત જગતને પ્રકાશિત કરે છે, તેને પણ ચલાયમાન કરનારા પૂજન- વાયુથી પણ તમે બુઝાતા નથી અને તેથી પ્રભુ! તમે જગ-પ્રકાશક અલૌકિક દીપક છે. વિશેષાર્થ :- એ નાથ! વિધિ તમે તે ત્રણ જગતના અનોખા દીવડા છો પેલે સુસવાટા લગાવતે અને મોટાં પર્વતનાં શિખરને ભય પર સુવાડતે છે
મહ વાયરે હોય ને...તે પણ જરાય આપને ઝળઝળાવી ચલાવી ન શકે તે એલવી તે શું શકે? વળી નાથ ! તમે ખરા દીવડા કે ન તે તામારાથી રાગ-દ્વેષરૂપી ધૂમાડો નીકળે છે, અરે! એ અલબેલા દીવડા! નથી તો તમારી આત્મશક્તિ મેળવવા માટે તમારે પરની સહાય જેવી કેઈ વાટની જરૂર કે નથી તે એ દીવઠા ! તમને પ્રગટાવવા કોઇના ઉપદેશ રૂપ તે ભરવાની જરૂર - કારણ. “તમે પોતે જ “સ્વયં બુદ્ધ” છે... ... તે છતાંય એ દીવડા ! તું ત્રણે ય જગતને એક સાથે તારે ઉપદેશમાં પ્રકાશે. ખરેખર દેવ! તું તો “દીવો દુનિયાનો” જગત પ્રકાશી અનુપમ દીવ.
भावार्थ :- भगवान को दीपक की उपमाकी योग्यता :- हे नाथ | आप (अन्य) लोकोत्तर दीपक सदृश हैं क्यों कि लौकिक दीपक तो धुंए, बत्ती और तेल के भरने आदि सहित होता है जब कि माप द्वेष रूपी धुंएसे रहित - काम की दस अवस्थाएं इस प्रकार हैं :१. काम की इच्छा, २. प्राप्त करने की चिन्ता, ३. स्मरण, ४. गुणकीर्तन, ५. नहीं प्राप्त होने से उद्वेग, ६. प्रलाप, जैसे तैसे असंबद्ध बोलना, ७. उन्मान, ८. अंगदाह आदि व्याधि, ९. जडता और १०. मरण, - कामदशा रूपी बत्ती रहित और स्नेह (राग) रूपी तेल की पूर्ति से रहित हैं और लौकिक दीपक मात्र एक घरको ही प्रकाशित करता है जब कि आप तो सम्पूर्ण जगतको-पंचास्तिकायात्मक त्रिजगत को केवलज्ञान द्वारा प्रकट प्रत्यक्ष करते हैं । लौकिक दीपक वायु से बुझ जाता है परन्तु आपको तो पर्वतों को मी कम्पायमान करने
1
