________________
હિમવર ના
અધીરાઇમાં આવો એક પણ બનાવ આખી કોમની ઠગાયા પરંતુ હજારોને જેઓ ઉઠાં ભણાવતા હતા. દુર્દશા છિન્નભિન્નતા કરે છે. અને બેઉ પક્ષોને તેઓ ઠગાયા છે. કુદરતે તેમને ચેતાવ્યા કે તું મહાન આઘાત થાય છે.
મારી વીરૂદ્ધ ન ચાલ, તારામાં કેટલી વિકતા છે? કન્યાને બીજે પરણાવીને તેને બાપ પિતાને કેટલી સમજ શક્તિ છે ? તે વિચાર પણ તે સુજે સુખી તો માનતો જ નથી, પરંતુ જીવે છે ત્યાં કયાંથી? પૈસાના તોરમાં ન સમજ્યા તે ન સમજ્યા. સુધી બાળપણમાં વેવીશાળનાં બંધ કરવાં ને હવે તો કોઈ વાર રડે ( બીચારા કોઈપણ જોઇએ તેવો પશ્ચાતાપ કરે છે. જેટલો પશ્ચાતાપ ભાઈની પુત્રી મરી જાય ) ત્યારે, એ ઉજવળ કન્યાના બાપને થાય છે તેટલોજ બળાપે, તેટ: રસ્તા મળે અગર હજુ પણ જેમાં ખાનદાન છે. લંજ દખ તેમને પશુ થાય છેચેતે, મારા પરંતુ તેમનાં દીલ માનતાં નથી તે ) તેઓના ભાઈઓ ચેતે, તમારાજ ઠરાવ, તમારા જ વિચાર સામે મીઠી નજરથી નીહાળે તેજ ઈચ્છા પાર પડે ઉલટી બેડીઓ રૂ૫ થાય છે, આ વેવીશાળનું શુ એમ લાગે છે, કરવું. એ તે ઉભયનું ભાવીજ રસ્તો શોધી લેશે. હાલનું પરિવર્તન પસામાં. ઘણુએ એવા લગ્ન થાય છે કે લાકડે માંકડ
- ફલાણે સારા દાગીના પહેરી લાવ્યો છે. ભલે પૂર્ણ કજોડાં થાય છે, એટલાએ એવા વેવીશાળે
પછી ભાડુતી હોય, ફલાણે વધારે પઇસા કમાય બાળકોના થાય છે. કે બાળક એક દિવસને લાગે છે પછી ભલે કંઈ ના હોય પરંતુ અત્યારે હોય છે, આવાં પરિવર્તન ન કરવા વિષે કહ્યું
કશું તો વિચીત્ર જમાનો છે.
5 0 ત્યારે એવો જુવાબ મળ્યો કે પછી કોણ જાણે આવા પરિવર્તનમાં પૈસાદાર કહેવડાવવામાં કન્યા ન મળી તો. વર ન મળે છે, માટે સાનું મોટો લાભ તો એ છે કે તરત જ કન્યા મળે, અને નશીબ સૈની પાસે “એમાં ?”
તે પણ મોટા ઘરની. આ પરિવર્તન એટલું બધું પૂર્વના સંસ્કારે સિવાય એક પણ કાર્ય દુઃખકારક છે કે ખરેખર આપણી અધોગતિની બનતું નથી, છતાં મનુષ્યોએ પુરૂષાર્થ કોડ નશાની છે. આજકાલ આવા પરિવર્તનમાં સફળ ન જોઈએ. કુદરતી વિરૂદ્ધ આશાએ, હવાઈ કીહલા તે પામેલા ઘણાએ દાખલા બન્યા કરે છે,
બાંધવા અને વર રોડે અને કન્યા પરણે એ શું કરવું ? આવા પરિવર્તનમાં પાંચસો તો આકાશકુસુમત જેવું છે,
પાંચસેના એ મનીઓડર અરબસ્તાનથી પરસ્તાન ભરૂચ ગુમાવ્યું આ કહેવત ઘણા વખતથી અને પરસ્તાનથી કબરસ્તાન આઠ દસ વખત સો ચાલે છે. રવબળને મદ એ ભરૂચના દિવાનને બસ રૂપીઆને 'ખરચે મોકલવાથી પૈસાદારની હતો અને તેથી હોતા હૈ ચલતા હૈ' એવી વાતોમાં ડીગ્રી પર જવાય છે. આવા પરિવર્તનમાં ચળકાટના લલુભાઈએ ભરૂચ ગુમાવ્યું હતું એવી વાત ચાલે ભુખ્યા પેલા લક્ષમીદાસ ભાઈ, જરૂર તમારે છે, અને ત્યારથી વાતવાતમાં લલુભાઈએ ભરૂચ આંગણે દોડી આવશે,” લોભી આ વિશે ત્યાં ધુતારા ગુમાવ્યું એમ કહે છે. તેવી જ રીતે કઈ-વ-સડે ભૂખે ન મરે ” એ બરાબર સાબીત થાય છે. આ
જ ભમણામાં ઘણાએ ફાં માર્યા', છતાં વર જે કર્તવ્યબળ ઉપરજ ભવિષ્યનું ચણતર રાંડયાં નહિ. અને રાંડયા તે પત્રિીસ વરસ ઉપરના, છે એમ માને છે, જેઓ જેવું વાવે છે તેવુંજ. હવે આ અરસામાં પંચ ભેગું થયું. પહેલાં કન્યા- લણે છે, એવું ભાન રાખે છે. જેઓ જેવું આપ કાળ કહેવાતો હતો. આ સમયે વરને ટાટ જણાય તેવું પામે છે, એમ માને છે. તેવા ધર્મને માનમોટી મોટી વાતો કરતા હતા તેમણે કાંઈપણ નારા માનવ ફરજ સમજનારા કર્તવ્યપરાયણ તે વેળા વીચાર કર્યો. જેવું તેવું પણ પછી નહિ મનુષ્ય કોઈપણ દિવસ એવી જાળ પાથરીને મોટા - ન મળે એ વિચારથી ભેળા દીલના માણસો ન ખરચા કરીને કે ખુશમિતીયા ટેળી પાસે વાહ વાહ