________________
ચેતન !. જ્ઞાન અજવાળજે
૦ પૂ. મુનિરાજ શ્રી પ્રશમરતિ વિજયજી મહારાજ | ૦ વાચક જશ વિરચિત “અમૃતવેલ'ની નાની સઝાયનો રસાસ્વાદ ૦ ૨૮. ચાલતો આપઈદે રખે
૨૯. મત ભખે પૂંઠનો મંસ રે ચાલવું એટલે ડગ ભરવું. ચાલવું એટલે આગળ વધવું. પીઠ પાછળનો ઘા કારમો હોય છે. બહુ જાણીતો શેર છે. નિર્ણય લીધા વિના આગળ વધવાનું બનતું નથી, નિર્ણય
ગુસ્સે થયા જો લોક તો પથ્થર સુધી ગયા લેવાની ઘડી આવે અને તું નિર્ણય લેવા સંપૂર્ણ સ્વતંત્ર હોય.
પણ દોસ્તોના હાથ તો ખંજર સુધી ગયા. ત્યારે વિચાર કરજે. તું એકલા હાથે નિર્ણય લે તે સારો કે
તું જેને ઓળખતો નથી તેને હેરાન કરી શકતો નથી. બે જણાને પૂછીને નિર્ણય લે તે સારો ? એકલપંડે લડવાની
તું જેને ઓળખે છે તેને જ પરેશાન કરી શકે છે. તારી સાથે તૈિયારી રાખવી જોઈએ, એ સાત્ત્વિકતા છે. નિર્ણય લેવાની ઘડી
મીઠીમીઠી વાતો કરનારો તને પીઠ પાછળ ગાળો ભાંડતો હોય તે મંત્રણા માંગી લે છે. યુદ્ધનાં મેદાનમાં મંત્રણા ન હોય યુદ્ધની. છાવણીમાં સતત મંત્રણા હોય. તું એકલા હાથે નિર્ણય લેવાની.
અને તને તેનો અંદાજ સુદ્ધા ન હોય તેવું બને, ત્યારે તું ભૂલ કદી કરીશ નહીં. નિર્ણય લેવાનો આવે ત્યારે કટોકટી ૬ળવાળી '
દુનિયાનો સૌથી દયાપાત્ર માણસ હોય છે. તારા હાથે આવું હોય છે અને આવેશનો ઉભરો હોય છે માટે ભલ થવાની બને છે ? તું જેની સાથે મીઠી મીઠી વાતો કરે છે તેને પીઠ ‘સંભાવના હોય છે. તું એકલો હોઈશ નિર્ણય કરવામાં, તો તારી પાછળ ગાળો ચોપડાવતો હોય છે એવું બને છે ? આવું કરતી. પર તારા મનનો આવેશ સવાર થઈ જશે. તું સમજણપૂર્વક વખતે તું દુનિયાનો સૌથી ક્રૂર માણસ હોય છે. દુશ્મનો સારા. નિર્ણય નહીં લઈ શકે તો ફાયદો દૂર રહેશે અને નુકશાની સામી છાતીએ હુમલો કરીને પોતાનું મોટું બતાવી દે. ખોરી ભેટમાં મળશે. તારા નિર્ણયની બાબતમાં તારો મત જ આખરી દાનતવાળા મિત્રો બૂરા. મોટું છૂપાડીને પરેશાન કરે. પૂંઠનો મત હોય તે સહજ છે. પરંતુ બે-પાંચ અનુભવીઓ સાથે તું મંસ આવો રૂઢિ પ્રયોગ એક ચિત્ર નજર સમક્ષ રજૂ કરે છે. પરામર્શ કરીશ તો તારા આવેશની ખરાબ અસરમાંથી તું બચી બળદ રસ્તા પર ઊભો છે. ડોકું ઝૂકાવીને તે ઉકરડામાંથી જઈશ. તું એક વ્યક્તિને તો અવશ્ય પૂછજે જ. તારાં જીવનની
ખાવાનું શોધી રહ્યો છે. તેની પૂંછડી પાસે એક પંખી બેઠું છે. રજેરજની જાણકાર વ્યક્તિ કોઈ છે? આમ તો ઘણી વ્યક્તિઓ
લાંબી ચાંચ મારીને તે બળદના શરીર પરનાં ચાંદાને ફોલી છે. પરંતુ તું તારાં જીવનને આરાધકભાવની દૃષ્ટિએ મૂલવવા
ખાય છે. આ પંખીનું નામ છે કાગડો. પીઠ પાછળ ઘા કરનારા માંગતો હોય એમાં સહાયક થનારી વ્યક્તિ કોઈ મળી છે.
કાગડાકાકાઓ ઠેરઠેર જોવા મળે છે. તું કોયલ ન બની શકે ભગવાન કહે છેઃ ગુરુ અને કલ્યાણમિત્રને જીવનની રજેરજ જણાવવી જોઈએ. જ્યારે નિર્ણય લેવાનો આવે ત્યારે તું ગુરુ
તો ચાલશે. પણ આવો કાગડો બનતો નહીં. પૂંઠનો મંસ કહેતાં અથવા કલ્યાણમિત્ર સાથે વાર્તાલાપ કરીને નિર્ણય લેજે. મનમાં પીઠ પર હુમલો કરનારા શું શું કરી શકે છે. સૂઝયું તેમ કરી લેવાનું નથી. થોભો. રાહ જુઓ વિચારો. ફ્રી
૦ તમારા મોઢે પ્રશંસા કરે છે અને પીઠ પાછળ તમારી વિચારો, આ ગંભીરતા છે. આપણંદે ન ચલાય. પોતાના તાનમાં માટે ફરિયાદ કરે છે. તે પોતાની ધૂનમાં રહેનારો ગાલૈ આદમી પોતાનું અને બીજાનું o તમારી સાથે સંબંધ સારો રાખે છે એ તમારા દુશ્મનને એમ બન્નેનું બગાડે છે. તું સ્વાધીન હોય તે સારું છે. સ્વતંત્રતા તમારી વિરુદ્ધમાં કામ કરવાના મુદ્દા પકડાવતો રહે છે. બૂરી બલા છે. મન ફાવે તેમ કરવાની છૂટ મળે તે ઘણું ઘણું ૦ તમારી કામ કરવાની પદ્ધતિ જાણી લે છે અને તમારી જોખમી છે સાધુ ભગવંતોને પણ આવી છૂટ અપાતી નથી. તેમને સામે જીતવા એ તમારી જ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરે છે. ગુરુની નિશ્રામાં અને ગુરુની આજ્ઞામાં જ રહેવું પડે છે. તારાં ૦ તમારી વિરુદ્ધમાં વાત જઈ રહી હોય એનો તમને જીવનમાં તું પગભર હોય તે સ્વાધીનતા સારી છે. તે નિર્ણય અંદાજ આવવા દેતો નથી. કેવળ તમારી સાથે સારી ભાષામાં લેવામાં પરાધીન ભલે ન રહે પણ એકલો નહીં રહેતો. આપછંદ
વહેવારુ વાતો કર્યા કરે છે. એટલે બીજા કોઈનું કશું સાંભળવું જ નહીં, પોતાનું ધાર્યું જ
તું આવા કારનામા કરીશ મા તારાથી તારું ભલું થઈ કરવું, પોતાનો કક્કો ખરો ઠેરવવો. તું આપજીંદી બનતો નહીં.
શકતું નથી. તારાથી બીજાનું ભલું થઈ શકતું નથ્રી. તું બીજાનું તું સમજદાર બનજે, ધીરગંભીર થજે. તારા આરાધકભાવને જીવતો રાખવા માટે તારે કોઈના આશરે રહેવું જ જોઈશે. છૂટકો
બૂરું કરે છે તેને લીધે તારું પોતાનું બૂરું થાય છે. તારી પર જ નથી,
વિશ્વાસ મૂકનારાને તું છેહ દેતો નહીં. વિશ્વાસનો ઘાત કરવો તે હીનકક્ષાનું પાપ છે. તારા હાથે આ પાપ થવું જોઈએ નહીં.
૧૦ : કલ્યાણ : ૬૪/૯, ડિસેમ્બર ૨૦૦૭, કારતક વદ ૨૦૬૩ 1