________________
ત્યારે તે કંપનીઓની લોબિંગ કરવા માટે આપણા આપણા દેશના ભણેલાગણેલા લોકો પણ આટલું નેતાઓની આખી ફોજ તૈયાર થઈ ગઈ અને વિદેશી લખ્યા પછી અંધ બની જાય છે અને સિગારેટના કશ કંપનીઓને પ્રોટેક્ટ કરવા લાગી. તેમણે ધમાલ મચાવીને ફેંક્યા કરે છે અને આવી જ સ્થિતિ દેશની માતાઓની આખી વાત દબાવી નાંખી અને આજ સુધી આ છે, આજની ભણેલી-ગણેલી માતા, પણ ડબ્બા પર રિપોર્ટનો નિર્ણય થયો નથી અને આ રિપોર્ટને
આ ઉોકને લખેલું હોવા છતાં આવા હાનિકારક બેબી-પાવડર રોકવાવાળા નેતાઓ ઉપર કોઈ એક્શન લેવામાં
પોતાના બાળકોને પીવરાવે છે. આ બેબી-પાવડરની આવેલ નથી. આ દુર્ભાગ્ય છે દેશનું !
* ટી.વી.માં જાહેરાતો પણ એવી લલચામણી બતાવવામાં
આવે છે અને તે પ્રમાણે જ આજની માતા બેબી-પાવડર આવી જ રીતે અમે સંસદમાં બીજો પણ એક
માટે એકબીજાને કહેતી હોય છે કે : “મારું બાળક હંગામો મચાવ્યો હતો કે આપણા દેશમાં એક કંપની
ત્રણ મહિનાનું થયું છે અને મેં તેને બેબી-પાવડર છે. તેનું નામ છે નેસ્લે, જે બેબી-પાવડર બનાવે છે. પીવરાવવાનું શરૂ કરી દીધું છે, તમે પણ તમારા યુરોપના દેશોમાં બેબી-પાવડર વેચાતો નથી. યુરોપના બાળકને બેબી-પાવડર આપો છો કે નહીં ? ટીવીની દેશોમાં બેબી-પાવડરને બેબી-કિલર કહેવાય છે. હું જાહેરાતો જોઈને આજની ભણેલી માતાઓને બાળક યુરોપમાં ક્યો છું અને મેં જોયું છે કે યુરોપની સરકાર ત્રણ મહિનાનું થાય એટલે બેબી-પાવડર પીવરાવવું જ તેમના દેશોમાં મોટા મોટા હોર્ડિંગ્સ લગાડે છે. અને જોઈએ, એવી માનસિકતા થઈ ગઈ છે. જાણે બેબીતેમાં લખેલું હોય છે. ‘તમારા બાળકોને બેબી પાવડર પાવડર અસ્તિત્વમાં નહોતું, ત્યારે જગતમાં બાળકો પીવડાવો નહીં.' આવું શા માટે ? કારણકે તેમાં ઝેર મોટા થયા જ ન હોય, આવો વિચિત્ર માહોલ છે. જેને આખા યુરોપમાં બેબી-કિલર કહેવામાં આવે આ દેશમાં છે ! આ નેસ્લે કંપનીની આવી છે તે પાવડર આપણા દેશમાં બેધડક વેચાય છે. તેના બેઇમાનીપૂર્વકની જાહેરાત બેધડક ટી.વી. પર રોજ ડબા પર આ બાબતે કંઈ જ લખાતું નહોતું. જ્યારે બતાવવામાં આવે છે, છતાં આપના જેવા જાગૃત આ બધી બાબતોનો હંગામો સંસદમાં થયો અને ડોક્ટરો પણ કેમ ચૂપ બેઠા છે ? તેની મને નવાઈ
લાગે છે. હવે તમને સૌથી વધારે અચરજ લાગે, તેવી અમારા વિચારોવાળા દિલ્હીના કેટલાક મોટા ડોક્ટરોએ
વાત કહું છું કે, હું આજે આ બાબત પર વક્તવ્યો પણ આ વાત ઉપાડી, સંસદમાં દબાણ વધાર્યું ત્યારે
આપી રહ્યો છું તે વર્ષ ‘માતાનું દૂધ બાળક માટે આપણી સરકારે આદેશ જારી કર્યો કે બેબી-પાવડર
સ્વાધ્યકારક છે અને સર્વોત્તમ છે' તે વાત પર જ વેચાતી કંપનીઓએ ડબ્બા પર લખવું જોઈએ કે
સરકાર આ વર્ષ મનાવી રહી છે. ઠેર ઠેર બેનરો અને “માતાનું દૂધ બાળક માટે સર્વોત્તમ છે.' બસ અહીં જ હોર્ડિંગ્સ લગાડીને સરકાર સેમિનાર કરાવે છે કે, વાત ખતમ થઈ ગઈ. અમને આશા હતી કે આખા બાળકોને માતાનું દૂધ જ પીવરાવવું જોઈએ અને આજ દેશમાં આટલો હંગામો થયા પછી સરકાર માન સરકાર બીજી બાજુ બેબી-પાવડરનું વેચાણ કરાવે છે. કરાવશે કે દેશના બાળકોને માતાનું જ દૂધ પીવરાવવું તો પછી આ વર્ષે આટલો કરોડો રૂપિયાનો ફાલતું ખર્ચ જોઈએ અને, બેબી-પાવડર બિલકુલ આપવો નહીં. અને નાટકો શા માટે ? સરકાર બેબી-પાવડરનું સરકાર વિરુદ્ધ આ બાબતમાં ઘણી સંસ્થાઓએ અને વેચાણ કરાવે છે એટલે જ લોકો તે ખરીદીને બાળકોને ડોક્ટરોએ કેસ કર્યા છે. આ કેસોની સુનાવણી થવા આપે છે. જે વેચાણ બંધ થઈ જાય, તો આપોઆપ છતાં પણ સરકારે ક્ત ડબ્બા પર લખાવી દીધું કે લોકો માતાનું દૂધ જ બાળકોને આપશે, પણ સરકાર માતાનું દૂધ જ બાળક માટે સર્વોત્તમ છે' અને આ પોતાના ફાયદા માટે દેશના લોકોના સ્વાથ્ય સાથે લખાણ પણ એવી રીતે જ લખેલું છે, જેવી રીતે રમત કરીને આવી મોટી મલ્ટીનેશનલ કંપનીઓના
પ્રોડક્ટ લાંચ ખાઈને દેશમાં વેચાણ માટે ખુલ્લાં મૂકે સિગારેટના પેકેટ પર એકદમ ઝીણા અક્ષરે લખેલું હોય છે કે સિગારેટ પીવી સ્વાથ્ય માટે હાનિકારક
છે. આવું જ એક પ્રોડક્ટ છે “કોલગેટ'.
અનું. પેજ ૨૦ ઉપર છે.'
1 ૨૨ : કલ્યાણ : ૬૪ ૭, ઓક્ટોબર ૨૦૦૭, ૨૦૬૩ 1