________________
.
કલ્યાણ કુંજ’
– સં. શ્રી કે લ્યા ણ મિત્ર –
'
‘કલ્યાણ' માં જેમ ધ્રર્માધક વને માટે શ્રદ્દા તથા સસ્કાર ાષક સાહિત્ય રજૂ થતું રહે છે, તેમ પૂ. શ્રમણવર્ષાંતે સયમી જીવનની સાધનામાં અનુકૂલતા જળવાઈ રહે, તે સયમની આરાધનામાં ઉત્સાહ, ઉલ્લાસ તેમજ થૈય પ્રગટે તે માટે શ્રમણ જીવનમાં પ્રેરક, ઉપયાગી અને ઉત્પ્રેષક સાહિત્ય શ્રી ‘કલ્યાણમિત્ર' દ્વારા સંપાદિત થઇને અહિં રજૂ થતુ રહેશે, ‘કલ્યાણ'ના વાચક્ર તથા તેની સાહિત્ય સામગ્રી પ્રત્યે રસ ધરાવનાર પૂ. શ્રમણ-શ્રમણી વર્ષાંતે વિનમ્ર વિન ંતિ કે, ‘ આ વિભાગને તેએશ્રી રસપૂર્વક વાંચે વિચારે તે અમને જણાવવા જેવુ જણાવે ! '
શ્રમણ જીવન:
આપણે સંચમી કહેવાઇએ, આપણે સાધુ કહેવાઇએ. સંયમ પાળે તે સંચમી. સાધના કરે તે સાધુ. સયમ કોના ? આત્માના, ઈન્દ્રિયાના, મનના.
સાધનાકાની ? સમ્યગ્જ્ઞાનની, સમ્યગ્દનની, સમ્યકૂચારિત્રની. માક્ષના મહામાની, આઠે કર્મોના ક્ષયની
માતાના ઉપકાર
જગતમાં માતાના ઉપકાર કેવા ? બાળકની સૌથી વધારે કાળજી રાખનાર, અધીરીતે ઘસારો વેઠનાર, માતા છે. માતા પુત્રને નવમાસ ઉદરમાં રાખે, જન્મની વેદનાઓ વેઠે, સ્તનપાન કરાવે, ચાલતા શિખવે, ખાલતાં શિખવે, ખાતા શિખવે, માઢામાં મૂકે, બાળકના આરોગ્ય ખાતર પોતે આહારનું નિયમન સાચવે, કાળીચે માંમા મૂકે, એઠું માઢું સાફ્ કરે, પ્રભુદર્શન કરાવે, ગુરૂવદન કરાવે, નિશાળે ભણવા માકલે. બાળકની બંધી ચિંતા માતા કરે છે. પુત્રના દુઃપો દુ:ખ અને પુત્રના સુખે સુખ માને છે. આ રીતે માતાએ માટા કરેલા છોકરા માતાના
ખાતર
ઉપકાર, કેવા ચાદ કરે ? કૃતજ્ઞતા માતાની સેવા કેવી કરે ? જીવે ત્યાં સુધી કદી માતાને તરછોડે ખરા ? કુલીન પુત્ર હગીઝ ન તરછોડે, કુલીન પુત્રની ફરજ શી ? અનંત ઉપકારી માતાના જતન કરે. જિં ગી સુધી તીની જેમ પૂજે.
આપણે કોણ ? અષ્ટ પ્રવચનમાતાના બાળકઃ—કુલીન પુત્ર:–પ્રવચનમાતાના આપણા પર ઉપકાર કેવા ? આપણને ચારિત્ર અપાયું. ચાલતાં ખેલતાં, ખાતાપીતા, લેતા મૂકતા, પુજતાં પરઃવતાં, શિખવાડયું. આપણા ચારિત્રને ઉત્પન્ન કરાવવાની, ચારિત્રને સાચવવાની સઘળી ચિંતા પ્રવચનમાતાએ કરી. આપણે એ માતાના કુલીન પુત્ર. આપણી ફરજ શી ? કરવા, જો એ માતાનું ખરાખર જતન ન કરીએ, પ્રમાદમાં પડી તેની ઉપેક્ષા કરીએ તે આપણે કુલીન નડુ પણ કુલાંગાર કહેવાઇએ.
માતાના જતન
અગારા જેમ ખાળી નાંખે તેમ આપણે માતાને-કુળને બાળી નાખનાર મનીએ તે કેવા કૃતઘ્ન-પાપી મનીએ ?
માતાને પાળે, પુજે તે પુત્રને માતાના મહાન આશીર્વાદ મળે. તેમ પ્રવચન માતાને