________________
૧૧૬ : વિશ્વ ઉદ્ધારક ભગવાન શ્રી મડાવીર દેવ
વીર તરીકે સ ખેાધ્યા. માતાપિતાએ મેહવશ વધુ માનકુમારને ભણાવવા માટે ભારે આડંબરથી પાઠશાળામાં મોકલ્યા પણ ઇંદ્રમહારાજાએ પંડિતજીના મનની શ`કા વિષે, પ્રશ્ન પૂછતાં શ્રી વર્ધમાન કુમારે તેના તડાતડ જવાએ આપ્યા, આ ઉત્તરા સાંભળી પડિતજી તો આભાજ બની ગયા. ડિતજીને થયું કે મારે જ એમની પાસે ભણવુ પડશે. સૌ પ્રજાજતા શ્રી વર્ધમાનકુમારની ગ ંભીરતાના 'ન કરી આશ્રમુગ્ધ બની ગયા.
શિશુ અવસ્થા વટાવી યૌવનમાં પગલા પાડતાં જ તેઓ વૈરાગી અને છે. ત્રીસ વર્ષની વયે તેઓ અનેરા રાજ વૈભવને, સમગ્ર સુખ સાહ્યખીને અને ભોગવિલાસની વિપુલ સામગ્રીને ત્યજી સંસારના ત્યાગ કરી સન્યસ્ત અવસ્થા ધારણ કરે છે. યાને સંયમના પુનિત પંથે પ્રયાણ કરે છે, જે સમયે જગત ભોગ-સુખ માટે વલખા મારી રહ્યું હોય એને માટે તલસી રહ્યું હોય અરે લક્ષ્મી અને લલના માટે સત્તા અને સુ ંદરી માટે માણસા ગાંડાતૂર બની જાય છે. ચેમેરી કાંકા મારે છે, દિનરાત તે માટે જ પ્રયત્નશીલ રહે છે. કયારે મળે એનીજ તમ-નામાં મશગુલ રહે છે. ત્યારે ભગવાન મહાવીર ઋદ્ધિ સિદ્ધિને, વૈભવ વિલાસને, રાજપાટને અને ભાગાપભાગના વિપુલ, સાધનેાને એક તણખલા તુલ્ય સમજી તિલાંજલી આપવા તૈયાર થાય છે. ત્યાં જ એમનાં ભવ્ય ત્યાગનાં દર્શન થાય છે. જગત જેને માટે ગડુઘેલુ અને એ બધુંય એમની પાસે હતુ... વિપુલ ભાગ સામગ્રી હતી. કશીય કમીના ન હતી આમ છતાંય સસ્વને ત્યાગ કરી દીક્ષા અંગીકાર કરી જગતને એમણે એ બતાવી આપ્યું કે સુખ ભાગમાં નથી પણ ત્યાગમાં છે. સુખવાસનામાં નથી પણ વાસનાના વિજયમાં છે. સુખ તૃષ્ણામાં નથી પણ સતેષમાં છે. સુખ બહાર નથી પણ આત્મામાં જ છે. ઇન્દ્રિય જન્ય આ બધા વિષય સુખા એ તેા ઝાંઝવાના નીર જેવા છે. સત્તા અને સંપત્તિ વીજળીના ચમકારા સમી ક્ષણિક છે. અનિત્ય છે. આ યૌવન પવનના જેવુ ચળ છે.
અને આ બધી સાહ્યબી ક્ષણવિનશ્વર છે. જ્યારે આત્મા અમર છે, અવિનાશી છે અને અખંડ છે. પરંતુ ક`વશાત અજ્ઞાનતાથી એ પોતાના અમરને ભૂલી વિષયામાં ઝુલી ચેાસશી લક્ષ યાનિમાં પરિભ્રમણ કરે છે અને આ માનવ જીવનની અમૂલી તક ગુમાવી દે છે. નશ્વર અને ક્ષણિક સુખાની પાછળ ગાંડા ઘેલાં બની પોતાનું ભાન ભૂલી મહામૂલા આ માનવ જીવનન વેડી નાખવું એ નરી મૂર્ખતા છે. ધાર અજ્ઞાનતા છે. અને રત્નેની ખાણમાં આવ્યા પછી કાંકરા ભરવા જેવુ અને સાનાની થાળીમાં ધૂળ ભરવા બરાબર છે. ધાર તપશ્ચર્યા
દીક્ષા અંગીકાર કર્યા પછી ભગવાન મહાવીર ભયાનક જગલામાં ઘૂમે છે. એકલા હાથે સામી છાતીએ કર્યાંની સામે ઝઝૂમે છે. સાડખર વ સુધી ધાર અને આકરી તપશ્ચર્યાં આદરે છે. છ છ મહિનાના પાંચ પાંચ મહિનાના, ચાર ચાર મહિનાના ત્રણ ત્રણ ખચ્ચે અને મહિના મહિનાના ઉપવાસ કરે છે. તે પણ નકાર્ડા. એટલે તે દિવસોમાં અન્ય ઋષિ મુનિઓની જેમ દૂધ-ફળ-ફળરસ આદિક ઈ વાપરતા નથી. આ વિસામાં ઉષ્ણુ જળને પણ ઉપયાગ કર્યાં નથી. સાડાબાર વરસના સાધના કાળ દરમ્યાન આવી ઉત્કટ તપશ્ચર્યાં કરવાં તેમણે ફક્ત ૩૪૯ દિવસ પારણા કર્યાં છે. યાને ૩૪૯ દિવસ જ ભોજન લીધું છે તે પણ એક ટક અને તે પણ દિવસે અને તે પણ માધુકરી વૃત્તિથી અને તે પણ લખુ સુ. કેવી એમની ધેર અને ઉત્કટ તપશ્ચર્યાં, સાંભળતાં પણ શમાંચ ખડા થઈ જાય તેવી અદ્ભૂત અને ઉગ્ર એમની તપશ્ચર્યાં હતી. સાડાબાર વર્ષોંના સાધના કાળમાં કોઈ દિવસ તે બેઠા નથી પગ લાંબા કર્યાં નથી, એઠીંગણુ દઈ ને ઉભા નથી. અરે કોઈ દિવસ તે સૂતા નથી. કાઈ દિવસ તેમણે ઉંધ લીધી નથી પલાંઠી વાળીને પણ બેસવાનું કામ નહિ, કયારેક ગોદાહિકાસન, વીરાસન, ભદ્રાસન વગેરે આસનેાએ સ્થિત થતા હતા. સાધકને આળસ કે પ્રમાદ શાને ! માટા ભાગે