________________
૨૮૬ : રામાયણની રત્નપ્રભા :
બોલો ભાઈઓ, આપણે આ હસ્તિરત્નનું નામ પૂર્ણ થઈ. જાગીને તે કોઈ વિચારમાં મગ્ન થઈ ગયે શું પાડીશું ?'
અને પથારીમાં બેસી રહ્યો. પાકોને જંગલી હાલી ! કુંભકર્ણ પ્રકાશ્ય... ત્યાં પ્રતિહારીએ આવીને કહ્યું: “દેવ ! એક વિધાને આખો પરિવાર ખડખડાટ હસી પડ્યો.
કે કોઈ મહત્ત્વના સમાચાર લઈને આવ્યો છે ના ના, એનું નામ પાડો વિશ્વરત્ન.”બિભી- અને તૂત આપને મળવા ઈચ્છે છે.' પણે નામ સૂચવ્યું.
આવવા દે કંઇક સ્વસ્થ બની દશમુખે કહ્યું. એના કરતાં તે લંકાભૂષણ” રાખો ને ! ' વિવારે દશમુખના આવાસમાં પ્રવેશ કર્યો. સેનાપતિ બોલ્યો.
મસ્તકે અંજલી જેડી; રાવણને પ્રણામ કર્યા અને મને તે લાગે છે કે આ હાથીનું નામ આપણે નત મસ્તકે ઉભો રહ્યો. શત્રુજિત' પાડીએ !” એક પરાક્રમી યોદ્ધાએ કહ્યું. કેમ આવવાનું થયું છે?” દશમુખે ગંભીર બધાને આ નામ ગમ્યું...પણ દશમુખનું મે મલ- વદને પૂછયું. ' કયું નહિ એટલે કોણ લે? ત્યાં દશમુખે કહ્યું:
“લંકાપતિ! હું પવનવેગ નામના વિદ્યાધર છું. આ મારા પ્રિય હાથીનું નામ “ભવનાલંકાર
આપને વફાદાર સેવક છું. મારે એક મહત્વની રાખીએ !”
વાત કહેવી છે.” બસ ! નામ નક્કી થઈ ગયું. બધાને ગમ્યું.
કહે, મુંઝાશે નહિ.” રાવણના જયજયકાર સાથે “ભુવનાલંકાર' નામની જાહેરાત થઈ.
પાતાલલંકામાંથી કિકિશ્વિના પુત્રો સૂર્યરાજા
અને અક્ષરજ પણ પિતાની નગરીમાં ગયા. પરંતુ ત્યાં અંશુમાલીને રથ ક્ષિતિજ પર પહોંચી ગયો
ત્યાં તે વૈતાદ્યપર્વતના રાજા ઈન્દ્રને પરાક્રમી સુભટ
યમ શાસન કરે છે ! સૂર્યરા અને ઋક્ષરજાને તેણે રાત્રિ ત્યાં જ પસાર કરવાનો નિર્ણય થયો.
પેસવા ન દીધા.' હાથીને એક મજબૂત થાંભલે બાંધી દીધો.
એમ! એટલું અભિમાન છે?” મિત્રો પ્રત્યેના આજે રાક્ષસવીરના આનંદની કોઈ અવધિ નથી. અનુરાગથી રાવણ ઉશ્કેરાય. એકબાજુ લંકા પર વિજય! બીજીબાજુ તીર્થકરો
હા દેવ! પછી તે સૂર્યરાજા અને અક્ષરજાએ ની કલ્યાણક ભૂમિની પુણ્યયાત્રા અને વિશેષમાં યમની સાથે યુદ્ધ કર્યું. પરંતુ યમ એટલે મહાદારુણ ભુવનાલંકાર' ની પ્રાપ્તિ !
...મહાન પરાક્રમી...બંને ભાઈઓએ અને વાનરવીઈષ્ટિસિદ્ધિ કેને આનંદિત નથી કરતી ? બાળક એ ખૂબ સમય સુધી ટક્કર ઝીલી...છતાં તેઓ ન હ, યુવાન છે કે વૃદ્ધ હા, ઈષ્ટની સિદ્ધિ સહુ કોઈને ટકી શક્યા. યમે બંને ભાઈઓને પકડયા...કચકચાવી હર્ષિત બનાવી દે છે ! ડાકુ છે કે સાધુ હા, ઇષ્ટ, ને બંધનોથી બાંધ્યા અને નકગાર જેવા તેના કેદસિદ્ધિ બનેને મલકાવી દે છે !
ખાનામાં ધકેલી દીધા...એની સાથે એના સમગ્ર હર્ષિત બનવા, આનંદિત બનવા ઇષ્ટસિદ્ધિ પરિવારની- અન્યની....પણુ એ જ દુર્દશા કરી... આવશ્યક છે. એ ઇષ્ટસિદ્ધિ એવી હોવી જોઈએ કે પરાક્રમી રાજા. આ તબકકે આપની સમક્ષ મહાન પછીથી અનિષ્ટ આવીને અડપલું ન કરી જાય! કર્તવ્ય અદા કરવાની ફરજ પડી થઈ છે.
આકાશમાં પ્રકાશની એંધાણીઓ દેખાઈ. વાનરવંશના એ ભાઈઓ આપના વંશપરંપરાગત પંખીઓને કલરવ શરૂ થશે. દેશમુખની નિદ્રા સેવકો છે, એટલું જ નહિ પણ આપના માટે તે
હતો.