________________
(
ઉ...ઘ.......તે
પા... ને
છે.
ચાતુર્માસ બેસી ગયું, ઋતુરાણી વર્ષાનાં આગમન ચારે બાજુ થઈ ગયાં. આકાશ ઘેરાયેલું રહે છે, ને મેર ધેધમાર વરસાદ શરૂ થઈ ગયે. જેનમેં ચાતુમાંસને ધર્મપ્રવૃત્તિઓની વિશેષરીતે મેશમ ગણી છે, તેનું કારણ એ કે વાતાવરણ, ચેમેરની આબોહવા તથા પરિસ્થિતિ જ તે સમયે આવી રહે છે કે, હેજ પ્રવૃત્તિએને વિસ્તાર મંદ હાય, એ દિવસેમાં નિવૃત્તિ સ્વાભાવિક રહે. આજના ધાંધલીયા તથા દેડાડીના અદ્યતન સાધનોથી સજ્જ યુગમાં પણ તુ તુનું કામ કરે જ! વરસાદને કારણે નદી-તળા ઉભરાઈ જાય, રસ્તાઓ વિકટ બને, નાળાઓ ભાંગે તૂટે રેલ્વે-બસ કે પ્લેન દ્વારા તે ગમનાગમનને વ્યવહાર બેરંભે ચઢે એ બધું આવા દિવસોમાં સહજ જ છે.
શિયાળે તથા ઉનાળે એવી ઋતુ છે કે, કાંતે બહુ ઠંડક અને કાંતે પારાવાર ગરમી: જ્યારે આ ઋતુ બીજી રીતે અનુકૂળ રહે છે, તપ કરનારને ધ્યાન તથા સ્વાધ્યાય કરનારને આ તુમાં હેજે અનુકુળતા રહે છે. પૂ. મુનિવરે તથા પૂ૦ સાધ્વીજી વર્ગ ચાતુમસના કાળમાં ચાર મહિના માટે એક સ્થાને નિયતવાસ કરે છે. એ રીતની આજે જેન ધમની પ્રણાલી છે. અસાડ ચોમાસી ચૌદશથી કાર્તિક માસી ચૌદશ સુધી તેઓને એકત્ર સ્થિરવાસ રહેવાની શાસ્ત્રીય પરિપાટી છે. આ કારણે પૂ. મુનિવરોને તથા પૂ૦ સાધીજી વર્ગને શ્રાવક-શ્રાવિકા સમુદાયને લાભ મળતું રહે
તેઓશ્રીનાં વ્યાખ્યાનનાં શ્રવણની સાથે તેઓશ્રીના પરિચય, પ્રેરણા આદિના કારણે ' ધર્મારાધનામાં વિશેષ રીતે ઉલ્લાસ તથા ઉત્સાહ રહે
ચાતુર્માસના આ બધા અલભ્ય લાભ ધર્મશીલવાને પ્રાપ્ત થાય છે. ત્રતુના કારણે મેર જીવની ઉત્પત્તિ પારાવાર થતી રહે છે, આજે માનવે એટલી ટૂંકી બુદ્ધિ કરી દીધી છે, વાર્થ પરાયણતાના કારણે એ એટલો બધે આંધળે બની ગયો છે કે, એને પિતાના સિવાય અન્ય કોઈને જીવવાનો અધિકાર નથી એવું ભૂત ભરાઈ રહ્યું છે, એટલે માનવ સિવાય ઇતર સર્વ જેને મારવાનું જાણે માનવે આજે બીડું ઝડપ્યું ' છે, પણ એ એની ભયંકર દિશા ભૂલ છે, કેઈપણ જીવને મારવામાં સુખ નથી, શાંતિ નથી - સમૃદ્ધિ નથી. માનવે વિવેકપૂર્વક જીવની ઉત્પત્તિનાં સ્થાનેથી દૂર રહેવું જોઈએ,
એની ઉત્પત્તિનાં નિમિત્તોથી પર રહેવું જરૂરી છે, તેમજ ઉત્પન્ન થયેલા છની આ હિંસાથી પણ આઘા રહેવું જોઈએ. તેમાંયે ચેમાસાના દિવસમાં ખૂબ જ યતનાશીલ