Kalyan 1959 02 Ank 12

SR No.: 539182
Original Sutra Author: N/A
Author: Somchand D Shah
Publisher: Kalyan Prakashan Mandir
Publication Year: 1959
Total Pages: 56
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Kalyan, & India
File Size: 12 MB

Page 50

DYM M 000 KDO OKD000
‘જ્ઞાન–વિજ્ઞાનની તેજછાયા સ॰ શ્રી કિ ૨ ણુ 000
શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રનું વિજ્ઞાન ( શ્રી જૈન સાહિત્ય સભા-મુંબઇ તરફથી શ્રી કિરણતું “શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રનું વિજ્ઞાન” એ નામનું પુસ્તક પ્રગટ થઈ રહ્યું છે. જ્યારે જીજ્ઞાસુ મિત્રો સાથે આ પુસ્તકમાંનું લેખન વચાયું ત્યારે થયેલી અગત ચર્ચાની નોંધ કઈ સહૃદય વાંચકને ઉપયેગી થાય એ આશાએ અહિં રજુ કરી છે.)
પ્ર- ગણિતાનુચેગ Higher mathematics એટલે શું
ઉ વિશ્વના સ્વરૂપને Nature of the Cosmos અને સ્વત્વના સ્વરૂપને Nature of the self તથા આ બંનેના સબંધ Relatian ને સમજવા માટે ગણિતની જરૂર છે.
પ્ર॰ આપણે તે આત્માને કર્મથી મુક્ત કરવા છે, તેમાં ગણિતની જરૂર શું?
- સૌંપૂર્ણ આત્મશુધ્ધિની પ્રક્રિયામાં આ ચારે અનુયોગે દ્રવ્યાનુયોગ, ગણિતાનુ ચેગ, ચરણુ કરણાનુયોગ તથા કથાનુયોગ, સહાયક છે, ચારેય ઉપયાગી છે. એકેયની ઉપેક્ષા નહિ થઈ શકે. જીવનના પ્રત્યેક કાર્યમાં આ ચારેયની અગત્ય રહે છે.
ચાર અનુયાગના વિચાર શ્રી જૈનદર્શનના અનેક મૌલિક વિચાર રહ્નામાંના એક છે. પ્ર− શું ગણિતનુ એટલું અધું
મહત્ત્વ છે ?
ઉ- હા! ગણિતનું મહત્ત્વ આપણે સમજીએ તેથી ઘણું વિશેષ છે. આપણા પરિ
""
ચય સામાન્ય ગણિત સાથે છે અર્વાચીન વિજ્ઞાન ગણિતના પાયા ઉપર ઊભું છે.
અણુશક્તિની શોધના પાયામાં વિજ્ઞાન રહેલુ છે. વૈજ્ઞાનિકે તે માટે ઉચ્ચ ગણિત Higher mathematics શબ્દ વાપરે છે.
જ્ઞાન ને ક્રિયામાં, Theory ને Practice માં,વિચાર ને આચારમાં અને જો વજ્ઞાનિક પરિભાષામાં કહિએ તે Science ને Technolo. gy માં ફેરવવા માટે, ઉતારવા માટે, પ્રગટાવવા માટે ગણિતાનુયાગ Higher mathema• tics અનિવાર્યું છે,
સૂક્ષ્મ વિચાર કરનારને જીવનના સ ક્ષેત્રમાં ગણિતાનુયાગનું મહત્ત્વ સમજાશે,
પ્ર− વિચાર Thought તરંગ fancy માં ન ચાલ્યા જાય અને ભાવનાને બદલે માત્ર કલ્પના lmaginings નું પોષણ ન થાય તે માટે “ગણિત” સહાયક છે. પ્ર− અહિ' તમે Imagination at શબ્દ કેમ વાપર્યો ?
કલ્પના
માટે Imaginings
ઉ- Imagination એટલે પના નહિ પણ કલ્પક શક્તિ, જે કલ્પના યથાને અનુસરતી નથી તે Imaginings છે.
તત્ત્વના વિચારોની આપ-લે માટે આપણી ભાષા એક અધુરૂ અને અપંગ સાધન છે. અહિં ચર્ચામાં જે શબ્દે વપરાય છે, તે સાંભળનારને ચાક્કસ ભાવાની ઝાંખી કરાવવા માટે વપરાય છે.