________________
બાલકાના સંસ્કાર માટે જાગતા રહો ! – પૂઢ મુનિરાજ શ્રી કરણવિજયજી મહારાજ –
વર્તમાનયુગ સુસંસ્કારની વાવણુ માટે ખુબ જ પ્રતિકુળ છે, આવા કાળે પણ જીવનનાં અમૃતતવરૂપ સંસ્કારે નવી પેઢીને આપવા એ દેશ, સમાજ, તથા ધર્મદષ્ટિએ લાભદાયી છે, આ હકીક્ત મનનીય પદ્ધતિએ રચનાત્મક શૈલીએ પૂ મહારાજશ્રી અહિં રજુ કરે છે.
માનવ એ મહાન છે, પણ જે સંસ્કાર આવતી પેઢીને માટે સારા સંસ્કારે રેપવા યુક્ત હોય તે જ જ્યારે સમય બદલાય છે માટે સામાન્ય રીતે બાલ્યાવસ્થા જ શ્રેષ્ઠ છે. " ત્યારે માનવના સંસ્કાર બદલાય છે ખરા ? બાલ્યકાળ તે એવું દર્પણ છે, કે–તેમાં જેવું
સમયનું પરિવર્તન થાય છે ત્યારે માનવના પ્રતિબિંબ પાડવું હોય તેવું પડી શકે છે. સંસ્કારનું પરિવર્તન થાય છે.
બીજી રીતે કહીએ તે' છતાં તેમાં અપવાદ પણ હોય છે. આવા
- જ્યાં સુધી માટી કાચી હોય ત્યાં સુધી જ કપરા કાળમાં પણ સર્વજ્ઞ પ્રભુ મહાવીરના ઉપ
કુંભાર ધાયાં ઘાટ ઘડી શકે છે. પણ ભઠ્ઠીમાં દેશની અસર સિવાય પિતાનાં સારા સંસ્કાર
પકાવ્યા પછી બગડેલા ઘાટને સુધારી શકશે જાળવી રહ્યા છે.
નહિ. એવી જ રીતે કુમળા મનના બાળકને વિશિષ્ટ સંતની, વિશિષ્ટ મનોબળવાળા
બાલ્યાવસ્થામાં જેવા સંસ્કાર આપીને ઘડીએ માનની અસર હંમેશા અનેકના જીવન ઉપર તે તે
તેવા જ તે ઉત્તમ થાય છે, પણ ખરાબ
ન પડે છે, અને સુંદર સંસ્કારરૂપે પ્રકટે છે.
સંસ્કાર પાડયા પછી સારા સંસ્કાર પાડવા, તે મહાપુરુષોને-સંતોને પ્રભાવ જનકલ્યાણ ૮ પારાને મારવા જેવું કપરું કાર્ય છે. ” માટે છે. આજે સમાજ ઉપર એક માત્ર પ્રભાવ ચારિત્રશીલ સંતેને છે, એ નિર્વિવાદ જ છે.
બાલ્યાવસ્થારૂપી મેદાનમાં ખરાબ સંસ્કારના જગતના હિતને માટે કામ કરનારા છેડા
વાવાઝોડા વાય છે ત્યારે ડહાપણના (પ્રજ્ઞાના)
દીવડા ઓલવાઈ જાય છે, પછી પ્રગતિને પંથ હોય છે, વાતો કરનારા ઘણા નિકળે છે. એટલે સંસ્કારની વાત કરવા કરતાં એક પણ સુસંસ્કારનું
- સૂઝતું નથી, વાવેતર કરવું તે સાર્થક છે.
બાલ્યકાળરૂપી નૌકામાં સુ-સંસ્કારરૂપી સંસ્કારનું વાવેતર કદીપણ નિષ્ફળ જત સુંદર સૂકાન ન હોય તે તે જીવનનૈયા હાથમાં નથી સંસ્કાર એ માનવનું અમલું ધન છે. રહેતી નથી. અને કુસંસ્કારના ભયંકર ખડક ઉચ્ચતાના પંથનું પગથીયું છે, એમ જે જાણે છે. સાથે ટકરાઈને તેના ચૂરેચૂરા થઈ જાય છે. તે અવશ્ય નીચેની બાબતને ગંભીરપણે આજના યુગ પર અનેક કુ-સંસ્કારની વિચાર કરશે.
અસર પડી રહી છે.