________________
: કલ્યાણ : માર્ચ-એપ્રીલ : ૧૫૮ : ૧૯ : - એક કુટુંબી બની ગયા. જેનું હેય ઉદાર છે, અને નલ સજજનને અમૃતને મેઘ બની જાય છે, તે રામરાજીમાં પણ અન્યનું ભંડું કરવાની ભાવના આપણે અહીં જોયું. નથી તેને દુર્જનના દાવ લાભદાયી નીવડે છે. શામજી આ બધું નીહાળી ખૂબ બળવા લાગ્યો. આ બંનેને લડાવવા કરેલી યુક્તિ તેમના ગાઢ પ્રેમનું કારણ બની તે આ દુર્જનને કેમ ન ખટકે ?
|| ક લ્યા ણ મા સિ ક . છે
એ ટ લે શામજીએ પોતાના સ્વભાવમાં ફરતા વધારી ધન
! છનું બૂરૂ કરવા આ જ નગરના રાજાના છોકરાને - આ સં સ્કા ૨ ધ ન છે ફોસલાવી છુપી રીતે ધનજીના ખેતરના ઝુંપડામાં સંતાડી દીધો. તે છોકરાને કારમુ ગુમડું થએલ કે
( આપના ઘરમાં વસાવો. જેની વ્યથા એટલી બધી પ્રસંગે વધી જતી કે આપ
બાઈન્ડીગ કરેલી ફાઈલના ધાત કરવાનું મન થતું. આવી વ્યવસ્થા કરી ધનજીના
રૂા. ૫-૫૦ ધરબાર લુંટાવવાની પેરવીમાં શામજી પડયા. રાજાએ
( પિસ્ટેજ ખર્ચ અલગ ઢેરો પીટાવ્યો કે મારો એકને એક દીકરો કોઈ ઉઠાવી ગયું છે, શોધી લાવનારને રૂા. ૧૦૦૦ ઈનામ આપીશ. આ ઢંઢેરો સાંભળી શામજી આનંદમાં આવી ગયો. એક પંથ દો કાજ થયા. હજાર રૂા.
ઈજજત આબરૂ ધનસંપત્તિ આદિથી ધનજીને ઈનામ મળશે અને ધનને મૂળમાંથી ઉખેડી નખાશે. વૈભવ શામજીને કલેશનું કારણ બને છે. શામજીએ આવી હશમાં શામજી રાજા પાસે ગયા અને
ધનજીની સ્પર્ધા કરવા બે હજાર વીધા જમીન જાણે હકીકત જણાવી.
ખેડવા રાખી વાવેતર કર્યું. પાક સારો થયો. શામજી
રાજી રાજી થઈ ગયું છે. સઘળો પાક એક સ્થળે ઝુંપડીમાં રાજાના છોકરાનું ત્યાંની ઉંદર અને એકત્ર કરી રાત્રે ત્યાં વાસો રહ્યો છે. મોટી ગંજાવર સર્પની લાળથી વાસિત ભાટીથી ગુમડું તત્કાળ ફાટી ગઇ છે, પાસે જ તાપણીથી તાપતો બેઠા છે. અચાજતાં તેને સ્વર્ગીય આનંદ થયો. અને આ ખેતરના નક પાપના ઉદયને પ્રગટ કરનાર કારમો વાળીએ માલિકનું ભલું કરવા તત્પર બન્યો. બહાર નીકળી આવ્યો. આખીએ ગંજી સળગી અને કારમી પિક ખેતરના માલિકનું નામ ઠામ લઈ પિતાને ઘેર આવ્યો. પાડવા લાગ્યો. ધનજીના છોકરા વહારે દેડી આવ્યા, ત્યાં શામજી પટેલ કાળું કામ કરવાની તૈયારીમાં જ પણ કારમા દાવની આગળ કોઈનું કશુંએ ચાલ્યું હતા. ત્યાં કુંવરે આખી બાજી ઉથલાવી નાખી. નહિ. ગંછ બળી ગઈશામજીના હોશકોશ ઉડી ગયા. જીવનદાતા ધનજીના ઉપકારનો બદલો રાજ્ય અર્પણ સવારે વાત વિદિત થતાં લોકો દાણા વગેરે માટે ઉભકરતાં પણ વળે તેમ નથી એમ બાપને ઠસાવ્યું. બાજીરાવા લાગ્યા. ઘરબાર જપ્ત થઈ ગયા. પોતાની જમીન પલટાતી દેખી શામજી પોબારા ગણી ગયો. રાજાએ પણ જપ્ત થઈ ગઈ. અંગના અલંકાર ઉતર્યા. પહેધનજીને મોટા આડંબરથી આમંત્રી સત્કાર કર્યો. રેલ કપડે કુટુંબને હાંકી કાઢ્યું અને બાકીના પૈસા ધનજી કંઈ સમજી શકતો નથી. રાજાએ ખુલાસો લેવા સળીયા પાછળ ધકેલ્યા. કર્યો, તમારા ઉપકારને બદલો વાળી શકાય તેમ નથી. કાળી કીકીઆરી પાડતું ભૂખ્યું–તરસ્યું અને તમારા ખેતરની દવાથી મારો દીકરો નીરોગી બન્ય, ચિંતાની આગમાં સળગતું શામજીનું કુટુંબ બની ગયું. ધનને આમાં પુણ્યના ચમત્કાર સિવાય કશુંએ ઉપર આભ અને નીચે ધરતી સિવાય આમને કઈ * માલમ પડયું નહિ. પુણ્યના પ્રભાવની બલીહારી છે. આધાર ન હતું. બધાની જોડ પૂરી દુશ્મનાવટ કરેલી. શી દવા અને શો ઉપકાર ? દુર્જને સળગાવેલ દાવા- એટલે કોઈ હારે દોડયું નહિ. આ પ્રસંગે ધનને