________________
'ફ રજૂર; જ્ઞાન-વિજ્ઞાનની તેજછાયા ? હું સ્વપ્નમાં માનતી નથી, નહિ તે આજથી કેવી આશ્ચર્યજનક રીતે આ કાવ્ય પ્રકરણ જ હને ઉંઘ ન આવત
મળી આવ્યા તેની વાત આપણે બેકેશિના જ્યારે ખૂનીની ગેળીથી લિંકન મૃત્યુ શબ્દામ સલ
શબ્દમાં સાંભળીએ. પામ્યાના સમાચાર મેરી લિંકનને કહેવામાં “કેટલાય મહિનાઓ સુધી ડાન્ટના પત્ર, આવ્યા, ત્યારે તેણે પ્રથમ શબ્દ આ કહ્યા સંબંધીઓ, મિત્રો તથા શિષ્યએ પુષ્કળ શોધ લું સ્વપ્ન ભાવિની આગાહી સૂચક હતું.» કરી. કાવ્યને બાકીને ભાગ જ નહિ. વિસ્મયજનક તે એ છે કે–સ્વપ્નમાં જણા
મિત્રને લાગ્યું કે ઈશ્વરની ઈચ્છા તેનું આ વ્યા પ્રમાણે જ તેનું
કાવ્ય અધુરૂં રહે તેવી હશે. સર્વ નિરાશ થયા. ખૂન થયું હતું, અને વિશેષ વિસ્મયજનક તે એ હતું કે–તેના શબને
ડાન્ટને બે પુત્ર હતા. જોકેપ અને ઈસ્ટ રૂમમાં રાખવામાં આવ્યું હતું. ત્યાં પાએ, અને કવિ હતા. મિત્રોએ તેમને સૈનિકો પહેરો ભરતા હતા. લોકો ધ્રુસકે ઇસકે કહ્યું કે “પિતાનું અધુરું કાર્ય તમે પુરું કરે રડતા હતા.
પોતાના ભાઈ કરતા જેકેપિને ઉત્સાહ - પ્રિય ભાઈ, જે જીવન માત્ર પુદ્ગલ પર
વિશેષ હતે. માણુઓની રમત Chemical combinations એક રાત્રે જેકેને સ્વપ્ન આવ્યું. આ of atoms હોય, આત્મા જેવું કઈ વિશિષ્ટ સ્વપ્નથી પેલા ગુમાયેલા કાવ્ય પ્રકરણો મળી સ્વતંત્ર તત્ત્વ હોય જ નહિ, સારૂય જગત જડ- આવ્યા.” વાદના નિયમો Thechanical laus અનુસાર જેકેપિને આવેલ સ્વપ્નની વાત આપણે ચાલતું હોય તે આવી હકીકતે Facts કઈ ડાન્ટેના શિષ્ય આર્ડિને પાસેથી સાંભળીએ. રીતે ઘટશે? ઇચ્છું છું કે-શાંત ચિત્ત વિચાર મારા ગુરુના મૃત્યુ પછી આઠ મહિને કરશે, નીચે એક બીજા સ્વપ્ન પ્રત્યે તમારૂ એક દિવસ પ્રાતઃકાળ પહેલા તેમને મેટો પુત્ર શાન ખેંચું છું.
જેકેપ મારી પાસે આવ્યું. હજી અજવાળું ગુમાયેલાં કાવ્ય પ્રકરણે થયું નહતું. તેને જોઈ મને નવાઈ લાગી.
કેશિએ કવિ ડાન્ટનું જીવનચરિત્ર જેકેએ કહ્યું કે આગલી રાત્રે તેને એક લખ્યું છે. તેમાં તે નીચે પ્રખ્યાત પ્રસંગ સ્વપ્ન આવ્યું હતું. સ્વપ્નમાં તેના પિતા કવિ નેધે છે.
ડાન્ટ દેખાયા. કવિએ ઉજજવલ શ્વેત વસ્ત્ર કવિ ડાન્ટેએ “ડીવાઈન કોમેડી » પહયાં હતાં. જેકેપિએ આશ્ચર્ય પામી કવિને નામનું કાવ્ય લખ્યું હતું. તેના છેલ્લા ૧૩
પૂછયું
શ્ય કાવ્ય પ્રકરણ cantos ગુમાઈ ગયા હતા. કવિના
પિતાજી! શું આપ છે ? મૃત્યુ પછી એ જડતા નહતા, મિત્રોએ તથા કવિએ કહ્યું: “હા, હવે હું સાચા જવુંકુઠુંબના સર્વેએ ઘણું શેધ કરી તે પણ તે નમાં જીવું છું” જયા નહિ. તેથી તેમણે માન્યું કે-કવિનું આ જેકેપેએ પૂછયું, “શું આપે આપનું કાવ્ય અધુરૂં રહ્યું હશે.
કાવ્ય અહિં પૂરું કર્યું હતું ??