________________
શંકામાધાન
સમાધાનકારઃ-પૂર્વ આચાર્ય દેવ શ્રીમદ્ વિજયલબ્ધિસૂરીશ્વરજી મહારાજ-ખ‘ભાત. [ પ્રશ્નકારઃ-મુનિરાજ શ્રી નિત્યાન’દવિજયજીમ. ભરૂચ. ]
પૂજા, ભક્તિ કરે છે તેમના મનેરથા ખળદેવ દેવ પૂરે છે. હાલ પણ કૃષ્ણની પૂજા વિગેરે લેકા કરી રહ્યા છે, તા પ્રશ્ન એ થાય છે કે, કૃષ્ણ મહારાજાએ ક્ષાયિક સમ્યકત્વી હોવા છતાં મિથ્યાત્વની પ્રવૃત્તિ કેમ કરાવી ?
શ કૃષ્ણ મહારાજાની વેદના ઓછી કરવા માટે બળદેવ દેવ નરકમાં ગયા, ત્યાં તેમની વેદના ઓછી કરવા જતા કૃષ્ણના જીવને વધુ દુ:ખ થવા લાગ્યું. આથી ત્યાં પાછા મૂકયાં તે વખતે કૃષ્ણના જીવે બળદેવ દેવને કહ્યું કે તમે મારે મહિમા વધે અને પૂજા થાય તે મુજબ કરો. આથી બળદેવ દેવ વિમાનમાં રહી કૃષ્ણ મહારાજા તથા મળદેવનુ' રૂપ લેાકેાને બતાવવા લાગ્યા અને પૂજા, ભક્તિ વિગેરે કરવા જણુાવ્યું. કૃષ્ણ મહારાજાની
ગુલાબ જેવાં સુંદર પુલ સર્જે છે તે ખુશ થવા જેવી વાત છે.” મારી દશા ઉપરના બે મિત્રો માંથી પહેલા જેવી થઈ ગઈ હતી.
બસ ! પેાત–પેાતાની માન્યતા જ મનુષ્યને સુખી કે દુ:ખી બનાવે છે. આપણા સ્વભાવ અને દ્રષ્ટિ આપણી જીંદગીને સ્વર્ગ કે નર્ક બનાવે છે. જો આપણા સ્વભાવમાં જ આનંદ હાય તે તે આનંદને આ દુનિયાનુ કાઇ પણ એવુ દુ:ખ નથી કે જે દૂર કરી શકે, અને જો આપણે સ્વભાવે જ નિરાશાવાદી હાઇએ
તે આ દુનિયામાં કેઈ એવુ સુખ નથી કે જે આપણા રતલ ચહેરા ઉપર કેાઈ સમયે આનંદ લાવી શકે.
વિચારમાં ને વિચારામાં મને કયારે ઉંઘ આવી ગઇ તેની ખમર પડી નહીં. ( ‘ નવનીત ' પરથી સૂચિત )
સ॰ કૃષ્ણ મહારાજાએ મિથ્યાત્મ પ્રવર્તો. ૰વવાનું કહ્યું જ નથી તેમજ આપણે દેવ તરીકે પૂજાઇએ એવા ઢોંગ કરવાનું પણ કહ્યું નથી. એમણે તે ફક્ત શત્રુએ અપયશ ન ગાય એ માટે બલદેવ દેવને કહ્યું કે આપણે મહિમા વધે તેવું કરેા. મહિમાની ઇચ્છા તે સમકિત વાલાને પણ રહે છે. સમકિતષ્ટિઆત્મા પેાતાની મહત્તા ન ઇચ્છે એવુ' છે જ નહિ, મહત્તાની ઇચ્છાના અભાવ તે ચારિત્રમાં છે. સમિત એટલે સુદેવ, સુગુરુ અને સુધર્માં ઉપરની શ્રદ્ધા, પેાતાની મહત્તા માટે પ્રવૃત્તિ કરાવતા પણ તેમનું હૃદય તે તેમ કરવાથી પશ્ચાતાપ * યુક્ત જ હતુ. જેમ કાઈ દયાળુ નાકર રાજાની નેકરી કરતા હોય અને રાજાના હુકમથી કોઇને મારે તો પણ તેના હૃદયમાં પશ્ચાતાપ હાય અને તેનું હૃદય વિચારતુ હાય કે · મળી આ નોકરી’ પેટ ભરવા ખાતર આ કરવુ પડે છે એટલે તે કાય તેણે હૃદયથી કર્યું છે એમ નથી પણ કની પરાધીનતાથી. તેવી જ રીતે શ્રી કૃષ્ણ મહારાજાનું તે કા અવિરતિની પરાધીનતાથી બની ગયું છે. અહિં કાઇ કહે કે પશ્ચાતાપનુ વિધાન કયાં છે! સ