________________
કલ્યાણ ઓગસ્ટ-૧૯૫૩; : ૩૪૩ :
છે, એમ કહી શકાય. બને બહારથી ફાસીઝમમાં બેસી જવા આવ્યા છે. દેશમાં જ્યારે આવી વિષમ માનનારા દેશમાં પ્રજાશાસન કે લોકશાસનના નામે પરિસ્થિતિ પ્રવર્તી રહી છે, ત્યારે કોંગ્રેસી તંત્રની વિચિત્ર લાખો માનોને મહાસંહાર કેવળ પિતાની મહત્ત્વા- રાજ્યનીતિએ આ સ્થિતિમાં વધુ વધારો કર્યા છે. અર્થ કાંક્ષાને પિષવા-પંપાળવા માટે જ ઉભો કર્યો. હવે જે કારણની અણઆવડત, વ્યાપાર પર વધુ પડતે કરભાર, રીતે આજે શાંતિ-કરાર થયા છે, તેનું હૃદયના અને વહીવટી તંત્રની મૂલભૂત ખામીઓ આ બધાયના સાચા દિલથી બને મહાસામ્રાજ્ય પાલન કરે તે જ કારણે આજનું તંત્ર પ્રજાના હાનામાં ન્હાના વર્ગથી દુનિયાના કરોડો-અબજો માન જેની ઝંખના સેવી માંડીને દરેકને માટે અસંતોષનું કારણ બન્યું છે. રહ્યા છે. તે વિશ્વશાંતિની દિશામાં યૂરોપની દુનિયા તેમાં વધુ ખરાબ પરિસ્થિતિ તે આજે સત્તારૂઢ અવશ્ય પ્રગતિ સાધી શકશે. .•
સરકારની નાણાને ધૂમાડો કરવાની મેભાના નામે જે
સરકારની નાણાના ધૂમાડા ? હિંદને માટે ખુશ થવા જેવું તે એ છે કે, આ અનિચ્છનીય પરિપાટી ચાલી રહી છે, તે છે. જે દેશમાં શાંતિકરારોમાં તટસ્થ નિયામક તરીકે-સુલેહના દૂત પ્રજાની સરેરાશ આવક વાર્ષિક ૪૫ આનાની પણ ન તરીકે તેનું નામ આગળ પડતું રહ્યું છે. હિંદની ગણી શકાથ, તે દેશમાં રાષ્ટ્રપ્રમુખ શ્રી રાજેન્દ્રપ્રસાદના પરદેશનીતિને આ એક મહત્ત્વનો વિજય ગણી શકાય. રાષ્ટ્રભવનમાં કેવળ મહેમાનોને સન્માન-સમારંભની છતાં દક્ષિણ કોરીયાના પ્રમુખ હીંગમેનરીનું અક્કડ પૂઠે ૪૫ હજાર રૂા. નું ખર્ચ થાય છે. જે હા, વલણ, અને તેને તુંડમિજાજ સમાધાનના આ પાન, સીગારેટ અને દારૂના વપરાશ પાછળ જ આ ભાર્ગમાં હા નવાં વિદને ન નાંખે તે સારું ! એક . ખર્ચો થાય છે, અને સરેરાશ દિવસને રૂ. ૧૪૫ ને દરે હૃદયનાં પલટા વિના કે સાચી શાંતિની ખેવના ખર્ચે લગભગ ગણાય. તેમાં બે ભાગને ખર્ચ અહાવિન શાંતિ, આબાદિ કે ઉન્નતિની વાત કેવળ પાણીમાં અને બાકીને કેફી પીણાઓની પાછળ. શબ્દોના ફુગાવા સિવાય કાંઈ જ નહિ હોય, સહુ
બ્રિટીશ સરકારનાં રાજ્યતંત્રમાં આ રીતે જે કેઈએ યાદ રાખવું જોઈએ કે, વૈરનું વારણ વૈર નથી, ખર્ચાઓ થતા હોત તે આપણે ધળા હાથીઓના પણ ક્ષમા છે. આ માનીને જ જે યુરોપના મહાન લખલૂંટ ખર્ચાઓ કહી તે બધા પર ટીકાઓને વરસાદ સામ્રાજ્ય ભૂતકાલના આ બધા બનાવ પરથી હજુ શરૂ કરી દીધો હતો. જ્યારે આ રીતે સ્વતંત્ર ભાર પણ બોધપાઠ લે તે કેવું સારું ?
તમાં પ્રજાના સેવકે કહેવડાવનારા આ બધા સત્તાસ્થાને
રહેલાએકનાં હસ્તક આજના રાજ્યતંત્રમાં જે રીતે હિદ જેવા બેકાર દેશ અડીખ પ્રજાના પરસેવાની કમાણને જે ધૂમાડો થઈ રહ્યો છે,
તે સાંભળતાં માથું શરમના ભારથી નીચું નમી હિંદમાં તેમજ અન્યત્ર દુનિયાને સર્વ દેશમાં જાય છે. આ તે એક હાને પ્રસંગ અહિં આજે ચોમેરથી મંદીની હવા ફેલાઈ રહી છે, તેને મૂકે છે, પણ વર્તમાન રાજ્યતંત્રમાં આવા તે આવવામાં કીડીને વેગ રહે છે, જ્યારે મંદી એકદમ અનેક રીતે લાખોના બેફામ આડંબરી ખર્ચાઓ ફાટી નીકળે છે. કોઈ પણ દેશના અર્થકારણને આજે નભી રહ્યા છે. જે હિંદ જેવા ગરીબ, અને અભ્યાસી હેજે કલ્પના કરી શકે છે કે, “કોઈપણ નવા જ પગભર થતા દેશના ભાવિને માટે ખૂબ જ વાં તેજીને ઉછાળે સતત દશ વર્ષ સુધી ટકી શકતા
ખતરનાક છે, દેશની આબાદીના પાયામાં આજે જરૂર નંથી. એટલે તેજી પછી મંદી, એ તે સામાન્ય માનવ છે સત્તાસ્થાને રહેલા પ્રજાસેવકનાં જીવનમાં સાદાઈ, પણ હમજી શકે તેવું છે, “સો દહાડા સાસુના, અને સચ્ચાઈ તેમજ સંયમ તથા તપ-ત્યાગની. તે સિવાય એક દહાડે વહુને” એ રીતે મંદીના વાતાવરણે દેશની ભારતની આબાદિના પાયા સંગીતપણે સ્થિર રહી
મેર છેલ્લા લગભગ છ મહિનામાં ખૂબ જ આસ- ચિરકાલ પર્યત ટકી નહિ શકે, એ વસ્તુ હિંદના વડા - - માની-સુલતાની ઉભી કરી છે. તેજીવાળાઓના હૈયામાં પ્રધાનથી માંડીને ન્હાનામાં નાના અધિકારી સુધીમાં 'આજે તેલ ઉકળી રહ્યા છે. છાતીના પાટીયા લગભગ કેઈએ ભૂલવી જોઈતી નથી જ,