________________
કલ્યણ જુલાઈ-૧૯૫૧) :૨૧૧૪ ઉપાય એ કે, તમારે ઉધાડે પગે ચાલવું ને ભેંય પર થનોબાળા પ્રત્યે અસભ્ય વર્તન કર્યું; એ સુવું ' શ્રી દાવરે ભારતીય નારીઓનું ઉદાહરણ આપીને જાણતાં કાનપુરશાળાના જીલ્લા ઇન્સ્પેકટરે આ વિધાએમને જણાવ્યું હતું કે, “અમારી ભારતીય સ્ત્રીઓ થઈને જાહેરમાં ફટકા મારવાની સજા કરી છે ખરેખર ઊંચી એડીનાં બુટ પસંદ કરતી નથી; આથી તેઓ ઉગતી પેઢી હવેથી કાંઈ ધડે લેશે કે ? માઈલોના માઈલો સુધી લટકમટક કરતી ચાલી શકે છે. મેંગેલોરની ૧૯ વર્ષની કે. શકુંતલાદેવી, ઇગ્લાંડ મોટા ભાગની સ્ત્રીઓ પગમાં ઉંચી એડી વગરની જઈ પહોંચી ને ત્યાં તેણે પોતાની ગણિત શકિતની ચંપલ જ પહેરે છે, જેથી તેઓ વેરીકોસવેન્સના અસાધારણતાથી બધાયને આશ્ચર્યચક્તિ કરી દીધા હતા. દરદથી પીડાતી નથી ને ભેય પર ચટાઈ કે ચાદર ભવાંતરના સંસ્કારોની પ્રબળતા તે આનું નામ ! નાંખીને પણ ઘસઘસાટ તેઓ ઉંઘી શકે છે.' પરભવ નહિ માનનારા આમાંથી બેધ લેશે ને ? -યુરોપની દુનિયાનું આંધળું અનુકરણ કરવાના મુંબઈની ચંદારામજી ગર્લ્સ હાઈસ્કુલના પ્રીન્સીનાદે ચઢેલી આપણી ભણેલી કહેવાતી બહેને આ પાલ કુ. નવાજબાઈ ડી. કેન્ટ્રાકટર ૪૨ વર્ષની સેવા પરથી કાંઈ ધડે લેશે કે?
કર્યા પછી, નિવૃત્ત થયાં છે, જેઓ જે. પી. અને -અમદાવાદ-એલીસબ્રીજમાં રહેતી એક-બે બાળ માનદ પ્રેસીડેન્સી માછટ્રેટનું માન પામ્યાં છે. ઘણાં વકની માતા બનેલ સ્ત્રી, જાણીતી સીનેમાનટી સુરેયાની વર્ષો સુધી તેઓ મુંબઈ યુનિવર્સિટીના ફેલો હતાં. પાછળ ગાંડી બની હતી, અને સરૈયા સાથે પરણવા -સ્ત્રી શક્તિ એ પણ પોતાનું ગૌરવ જાળવી શકે છે, ઘેલી બની હેય એવી ઘેલછા દર્શાવતી. સુરૈયા જેવી એ કાંઈ ખોટું નથી. વેશભૂષા, અભિનય ને દરેક વાતમાં નકલ કરતી, અમેરિકન આરોગ્યશાસ્ત્રી ડે. રોલાંડબેહર, ગૃહસરેયાનું નામ સાંભળી નાચી ઉઠતી. એક વખત તે આરોગ્ય સંબંધમાં વિશ્વપ્રવાસ કરીને પાછા ફર્યા છે. તે ઘરમાંથી પણ નાશી ગઈ હતી. રે ઘેલછા, તને તેઓએ અમેરિકન સ્ત્રીઓના આરોગ્ય જાળવણી કાંઈ શરમ છે ?
સંબંધમાં કેટલીક ઉપયોગી વાત કહી છે, અને -ગુજરાતનાં સ્ત્રી કાર્યકર શ્રી પુષ્પાબહેન મહેતા હિંદની સ્ત્રીઓનાં આરોગ્ય સંબંધી પ્રશંસા કરતાં કોંગ્રેસની કારોબારીમાં સ્થાન પામ્યાં છે, તેઓ એકલા તેઓ કહે છે કે, “હિંદની સ્ત્રીઓ જગતની સ્ત્રીઓમાં સ્ત્રી સભ્ય છે -સ્ત્રી હોય કે પુરૂષ હા, પણ ત્યાં તે સારું આરોગ્ય ભોગવે છે. તેઓની માફક જે અમેકેવળ શિસ્તના નામે આંગળી ઉંચી કરવાનું કામ છે રિકન સ્ત્રીઓ રહેણી-કહેણીમાં સાદાઈ તથા સંચમ કે બીજું કાંઈ?
જાળવે તે તેઓ પણ તેવું જ આરોગ્ય ભોગવી શકે. -ભાદરણ (ગૂજરાત)ના અને શાન્તાક્રઝમાં રહેતા જે સંખ્યાબંધ વેગે અમેરિકન સ્ત્રીઓમાં જોવામાં સી. આર. કોન્ટ્રાકટરની પેઢીના ભાગીદાર શ્રી ચુની. આવે , તેનાથી હિંદી સ્ત્રીઓ તદ્દન મુક્ત છે, કેમકે લાલ પટેલની પુત્રી સુલોચનાએ તેને ટયુશન આપનાર જમીન પર બેસીને ખાવાની હિંદીઓને ટેવ સામાન્ય શિક્ષક ભગવાનદાસ ખીજડીયા સાથે સીવીલમેરેજ આરોગ્ય માટે અત્યંત લાભકારક છે. -પરદેશીઓની પ્રમાણે લગ્ન કર્યા.- કેળવણીનું આજ પરિણામ કે? આંખે જ આપણું જોવાને ટેવાયેલા આજના આપણા ખરેખર, આજનું શિક્ષણ હિંદુ સંસ્કૃતિની પવિત્રતા ભણેલાઓની આંખે હવે ઉઘડશે કે ? માટે શાપરૂપ બનતું જાય છે.
પ્રીન્સ અલીખાનની સાથે સ્નેહ-લગ્ન કરનાર --વડીઆના કુ. કાંતાબહેન નાગજી ખેતાણું સીએનટી રીટાહેબથે, પિતાના ધણી સાથે છૂટાછેડા - ઇગ્લમાં મિડલ ટેમ્પલના બાર-એટલે થઈ પાછાં માટે અરજી કરી છે, તે પિતાની પુત્રીના ભરણપોષણ હિંદમાં આવ્યાં છે, તેઓ સૌરાષ્ટ્રના પ્રથમ સ્ત્રી માટે ૧ ક્રોડ ૪૦ લાખ રૂ.ને દો તેણે માંડ્યો છે. ' બેરીસ્ટર છે- બહેન ! શિક્ષણને અજવાળ જે !
-સુધરેલા સંસારના ભવાડાએ હવે તે માજા મૂકવા છે. -કાનપુર (યુ. પી.)માં વૈશ્યવિથાલયમાં જાણીતા માંડી છે, હિંદવાસીઓ ! હવે તે પશ્ચિમનું મોઢું ફેરવી
એક વિદ્યાર્થીએ રસ્તે પસાર થતી એક વિધા. પૂર્વ બાજુ વળશે ને ?