Page Text
________________
રે મહત્ત્વાકાંક્ષા ! ત્યાંરા પાપે–
શ્રી ઢક.
- આત્મધર્મના પ્રચારને મ્હાને જ્યાં મિથ્યાભિમાન અને મહત્ત્વાકાંક્ષાનું નાટક ભવાઇ રહ્યું છે’— આવા એક ધમ સપ્રદાયની મુલાકાતના આા-પાતળા ઉપયોગી સસ્મરણા લેખક અહિં આપણી આગળ નમ્ર ભાષામાં મૂકે છે.
સૈારાષ્ટ્રની પુણ્યભૂમિ પર કેટ-કેટલાયે મહાન પુરૂષા જન્મ્યા છે. જગતને સાચા કલ્યાણમાગ દર્શાવી સ`સારના ઉદ્ઘારકા બન્યા છે. તેજ રીતે વિશ્વવંદ્ય શ્રી મહાવીરપ્રભુના મૂળમાર્ગથી ખસી નિત નવા–નવા તુક્કા ઉપજાવી કાઢી, પેાતાની વાક્પટુતાથી ભિદ્રકલેાકાને ભાળવી પેાતાના નામે નવેા સંપ્રદાય ઉભેા કરવાની નેમવાળા ભેજાએ પણ, આ સૌરાષ્ટ્રદેશની ધરતીપર જન્મ્યા છે. અને આવા માણસાએ પેાતાના નામે નવાનવા સંપ્રદાયાને, વાડાઓને જન્મ આપી પેાતાની છૂપી મહત્ત્વાકાંક્ષાએને તૃપ્ત કરી છે.
હમણાં આવેાજ એક સંપ્રદાય કાઠીયાવાડના પ્રદેશમાં વિસ્તરી રહ્યો છે. જેના સ્થાપક અને પ્રચારક બનવાનું માન શ્રા કાનજીસ્વામીને ફાળે જાય છે. કાનજીસ્વામી પે।તે મૂળ સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયના છે. હાલ તેઓએ ત્યાંથી ખસી એક નવા · સનાતન જૈનધમ સંપ્રદાયને ઉભા કર્યાં છે. સેાનગઢ મુકામે તેઓએ પેાતાને ખાસ આશ્રમ સ્થાપ્યા છે. તેમના અનુયાયીલાકાએ બંગલા બંધાવી, ત્યાં વિશાલ જગ્યા રેકી લીધી છે. સ્વાધ્યાય મંદિર, અતિથિગૃહ, ભેાજનશાળા, સમવસરણ, પ્રવચન મંડપ વગેરે મકાનેાના બહુરૂપી ક્યારાદ્વારા કાનજીસ્વામીએ મુલાકાતે આવનારા ભેાળા આગંતુકાને ફસાવવા માટે પ્રલેાભના ઉભા કર્યાં છે.
આજથી લગભગ ત્રણવર્ષ પર માગશર મહિનામાં મારે સેાનગઢ મુકામે અચાનક જવાનું થયું. એટલે કાનજીસ્વામીના આ આશ્રમની મુલાકાત લેવાનું સ્હેજ મને મન થઇ આવ્યું. કેટલાક સાથીદારાની સાથે હું તે આશ્રમને જોવાને નીકળ્યો. દૂર-દૂરથી મેગલારી નળીયાઓવાળા કેટલાયે મકાને દેખાતાં હતાં. વચ્ચે શિખરબંધી દેરાસર જેવું ધુમ્મટવાળું એક મંદિર જણાતું હતું. થાડીકવારમાં અમે તેની નજીક જઇ પહેાંચ્યા. દૂરથી અમને આવતા જોઇને
ત્યાં આશ્રમના કેટલાકભાઇએ. અમારા માર્ગની સ્વામે મીટમાંડીને ઉભા હતા, તે લેાકેાએ અમને આદર આપ્યા.
મે પૂછ્યું; કાનજીસ્વામી ક્યાં છે ?' તરતજ તે ભાઇએ અમને સ્વાધ્યાય મંદિર તરીકે ઓળખાતા એક નાજુક બાંધણીના ભવ્ય મકાનમાં લઇ ગયા, ત્યાં જઇને અમે જોયું તે। આ મકાનના મધ્યહાલમાં કાર્ચ જેવી સુંદર ચકચકિત, ર’ગરાગાનથી સુશોભિત એ બાજૂના ટેકાવાળી તેમજ પાછળ મજબૂત પીઠવાળી પાટ પર કાનજીસ્વામી બેઠા હતા. અમારી સાથેના તે ભાઇઓએ અમને કાનજીસ્વામીની એળખાણુ પાડી. કાનજીસ્વામીના હાથમાં પુસ્તક હતું. હામે કેટલાકભાઇએ તેમજ અેને તેના પ્રવચનનું શ્રવણ કરી રહ્યા હતા. ટાઈમ લગભગ ખપેરના ૧૨ ઉપર બે વાગ્યાના સુમાર હશે !
પહેલી નજરે કાનજીસ્વામીને જોતાં એમના વિચિત્ર વેષે અમારા હૃદયમાં એર કુતુલ ઉત્પન્ન કર્યું. સફેદ મૂલ્યવાન કપડા અંગપર હતા, ઉપર ઉનની પશમીનાની કીમતી સુંવાળીકામળ તેઓએ એઢી હતી. હાથમાં સ્વચ્છ સુતરાઉ રૂમાલ અને બાજુમાં મેારપીંછી પડી હતી. આ વેષપરથી કાનજીસ્વામીના સંપ્રદાયની ખાસ નવીનતા તરવરતી હતી. નહિ સ્થાનકવાસી સંપ્રદાય, નહિ મૂર્તિપૂજક સપ્રદાય કે નહિ દિગમ્બર સંપ્રદાય; કાઈ એર ચેાથે। મિશ્ર સંપ્રદાય કાઢવાનીજ ઈચ્છાથી પોતાના સાધુવેશમાં આ રીતની વિવિધતાં તેઓએ ઈરાદાપૂર્વક ઉભી કરી હશે, એમ અમને ચેાક્કસપણે જણાયું.
તેમની પાટની બાજુમાં, એક સ્થાનકવાસી સાધુ; મ્હાંઢે મુહપત્તિ ખાંધી સ્થાનકવાસી વેષમાં ત્યાં ખેડા હતા. તેમના હાથમાં પણ પુસ્તક હતું. પૂછ–પરછ કરતાં માલુમ પડયું કે, હમણાં · સમયસાર ' નું પ્રવચન ચાલે છે. તે દરમ્યાન અમે હાલમાં થેાડીવાર આજુબાજુ ફર્યો; વ્યાખ્યાનની પાટ સ્પામે કાચના
| SR No. | 539029 |
| Book Title | Kalyan 1946 Ank 06 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Somchand D Shah |
| Publisher | Kalyan Prakashan Mandir |
| Publication Year | 1946 |
| Total Pages | 68 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Kalyan, & India |
| File Size | 12 MB |