________________
એ
જ જૈન સંસ્કૃતિનું સંદેશાવાહ
ત્ર
:
And
સંસ્કારકાં જૈનસામાજી
સંસ્કારવાંચ્છ જૈન સમાજનું
નૂતન માસિક જેઠ : ૨૦૦૨
क्षयनाजन्तुओ જેમ ક્ષયના જન્તુએથી શરીર ગળતું જાય છે તેમ વર્તમાનના નકલી સુધારાઓથી સમાજ સ્વાચ્ય લથડતું જાય છે. સુધારાના નામે આજસુધીમાં ઘણું ઘણું અજુગતું મિશ્રણ થયું છે. મૌલિક સિદ્ધાંતો અને મહાપુરુષોએ દશિત કરેલી મર્યાદાઓનું નિદિધ્યાસન કે પરિશીલન કર્યા વિના માનવી કેવળ પિતાના જ સ્વતંત્ર વિચારોની મારફત જે તે બાબતમાં સુધારાઓ ઘડી નાખે અને સમાજને તે પ્રતિ આકર્ષવા નજીવા લાભની લાલચ બતાવાય ત્યારે સમાજની ઉત્ક્રાંતિને સમય અસ્તાચલ પ્રતિ પ્રયાણ કરતું હોય છે.
આજ સુધી આપણે ઈતિહાસ આપણને કહી જાય છે કે, માત્ર પત્યક્ષ પરિણામને નજર સામે ટેકવી, ઉપલકીયા અને ઉછીના વિચારોથી જે જે સુધારાઓ સમાજમાં, સંસારમાં, સાહિત્યમાં, શિક્ષણમાં આહારવિહારમાં, રીત-રિવાજોમાં અને ધર્મ અને કળામાં સ્થગીત કરવામાં આવ્યા છે એનાથી વિકાસ વચ્ચે નથી, પણ વિકાર વધ્યો છે.
પરદેશીય અસર તળેના સુધારાઓથી આર્ય ભાવનામાં સડો પિતા થશે, છિન્નભિન્નતા વધશે. મૌલિક્તાને-હાસ થશે, સાદાઈ ઘટશે અને આડંબર વધશે, જીવંત સમાજ સત્વ વિનાનો બની જશે, પશ્ચિમાત્ય રંગઢંગ વધી પડશે અને જીવનનાં સાચાં મૂલ્યો ભૂલાશે.
આર્ય મહાપુરુના પગલે ચાલી, પ્રવેશેલી બદીઓને દુર કરવા કાજે જે સાવચેતી અને વિચારપૂર્વકના સુધારાઓ થશે તો સૌ કોઈ તેને - સન્માનશે અને આવકારને પાત્ર લેખાશે; બાકી સડેલાં ભેજાઓમાંથી ઉપજાવી કાઢેલા સુધારાઓ તો ક્ષયના જંતુઓ છે.
सौम्य