________________
કલદારના જોરે
યાત્રા:–શેઠજી, સુમન, પ્રવીણ અને સુરેન્દ્ર
સુમન—પધારો ! શેઠ સાહેમ પધારો! જયજિનેન્દ્ર શેઠજી ! આજે ચિંતાતુર કેમ જણાએ છે ? કેમ કાંઈ પનાતી અનેાતી ખેડી છે કે શું?
શેઠજી—અરે ભાઈ ! શુ' કહું થની મારી; ઘરમાં સ્ત્રી નથી એ જ માટી ચિ'તા છે. શુ કરૂ' પૈસા ઘણાય છે, તે પૈસે રીખાઉ છું. પ્રવિણ–શેઠ સાહેબ ! તમારી ભાવના ગી છે?
શેઠજી–પરણવાની, વળી બીજી શી ? સુમન અધ.............તમે શું કહેા છે ? કાકા, પરણવું છે? વાહરેવાહ ! અરે શેઠજી! હવે તા મેાટી ઉમ્મર થઇ, ઘરડા થયા! પ્રવિણ—પણુ કાકા ! તમને તે વળી આટલી ઉમ્મરે કાણુ પરણાવશે ?
શેઠજીઅરે ગાંડા ! પૈસા, પાંચપચીસ "હજાર ધરીશું એટલે ઘણાય હૈયાફુટયા મળશે. અસાધ્યમાં અસાધ્ય કાર્ય પૈસાથી થાય. સર્વે મુળા સનમાશ્રયન્તે માટે ભાઇ તુ ચિંતા -ન કરીશ. સાંભળ ! આ અહીંથી ચાલ્યેા ! એકાદ દલાલ ખેાળીને સેાળ વર્ષોંની નાર પરણી, ઘાડે ચઢીને આવું છું.
સુસન-પણ શેઠજી ! તમારી દાઢી, મુંછને માથાના વાળ તે રૂની પુણી જેવા થઈ ગયા છે, લાકડીના સહારે ચાલવુ પડે છે, દાંત પડી ગયા છે, તે શરીરમાં કરચલીઓ પડી ગઈ છે, આંખે અધારાં આવે છે આવા મુડદા જેવા ૬૦ વર્ષના મુઢાને તે વળી કયા હૈયાફુટયા પેાતાની છે।કરી આપી, કરીના ભવ બગાડશે?
શ્રી કીર્તિ
શેઠજી–અરે તમે બધા નાદાન છે ! નાદાન !! વાળ ધેાળા છે અને કાળા કરતાં
કેટલીવાર ? વિજ્ઞાન આવિષ્કારના આ જમાને છે. ઘરડાને જવાન બનતાં વાર નહિ, જો સાંભળ ! મકરધ્વજની માત્રાઓ ખાઈને શરીર લપુષ્ટ લાલચેાળ ખુંદી જેવું કરીશ ! ધેાળા વાળ પર કાળી ભમ્મર જેવી કલરા લગાવીશ, દાંતનુ ફર્સ્ટ ક્લાસ ચાકડું બનાવીશ, સાનેરી ક્રેમના હાઈકલાસ ચશ્મા ચઢાવીશ પછી જોઈ લેજો મારા રાક્! જાણે અષ્ટુડેટ નવજવાન જ જોઈ લ્યા! અને પૈસાની કાથળી ધરી દઈશ, એલ હવે સ્ત્રી મળવી મુશ્કેલ છે ? અરે ગાંડા ! સામે છોકરીના બાપ આપવા આવશે, આપવા, માટે મારા મહેરબાન તમે ચિંતા કરી સૂકાઈ ન જાવ! હું સેાળ વર્ષની કન્યા પરણી જીંદગીના લ્હાવા લઈશ.
સુમન—ત્યારે કાકા! ભગવાનનું ભજન શે? શું પથારીમાં પડશે ત્યારે, શ્વાસ વખતે.
કયારે
છેલા
શેઠજી—અરે તમે તા ભેાળાના ભેાળાજ છે! ભગવાન તા મારા ઘટમાં છે. માનવજીવનમાં આવી લાડી વાડી ને ગાડીની મેાજ મૂકી સ્વર્ગનાં જેવુ સુખ મળ્યુ પછી કયા મૂરખા અવસર ચૂકે. વારવાર ક્યાં મનુષ્યદેહ મળે છે. આનંદ કરા આનંદ! અને વેવલી વાતાને જવાદો !
સુમન—અલ્યા પ્રવિણ ! શેઠની તેા બુદ્ધિ જ મારી ગઈ લાગે છે.
??
પ્રવિણ–હા ભાઈ! કહેવત છેને ! “ સાઠે બુદ્ધિ નાઠી ” શેઠની પણ આજ દશા થઈ છે.
બિચારા વિષય વિકારમાં ઉચ્ચ જીવનને ધૂળધાણી કરી નાખે છે. અત્યારે આ ડાસાને