________________
Eી
આ જૈન સંસ્કૃતિનું સંદેશાવાહક ક |
સંસ્કારવાંચ્છુ જેનસમાજનું
500
અને
જ
છે
પણ
ફાટ્યુન : ૨૦૦૨
આ જ
ક
લેખન કળા
-~
~
વર્તમાનયુગ લેખનકલાની પ્રગતિનો છે, લેખનને લોકહેરીનો વિજય, સિદ્ધાન્તો. પરત્વેનું કડક વ્યવસાય આ યુગમાં ખૂબ ઉન્નતિના શિખરે છે; શિસ્તપાલન, ઉગ્ર લેખનસંયમન, અને વસ્તુના ઉંડાણમાં લેખનકલા કૂદકે ને ભૂસકે આગળ વધી રહી છે. ઉતરી વિવેચન કરવાની ધીરવૃત્તિ; આ ચારેયના સુમેળે જણ એ કબૂલાતની પાછળ ઘણું કહેવાનું રહે છે. લેખનનો વ્યવસાય કલારવરૂપ બની શકે છે.
જીવનમાં કલાનું સ્થાન અતિમહત્ત્વનું છે; પણ સાચી અન્તર્મુખ દશાના બીજ સીંચનથી આ કલા એ કલા ખાતર ન જોઈએ; કલાની જરૂરીયાત કલાના અંકુરનો ઉગમ થવો શકય છે, આ લેખનકલા માનવજીવનની વાસ્તવિક ઉન્નતિને ખાતર હોવી જોઈએ. માનવ જીવનને વાસ્તવિક ઉન્નતિના પથે વાળી શકે છે.
લેખનની કલા જરૂર આવકારને પાત્ર છે, પણ કલા માત્રનું ઉગમસ્થાન સાચે જ અન્તર્મુખ કાંઇ લખી æવું” એ ભાવનાપુર્વકનો લેખનેવ્ય- વૃત્તિ છે, અન્તર્મુખ દશા અને જીવનની વચ્ચે જેટલે વસાય કલા રૂપ નહિ બની શકે; કલાના નામે જાત– અંશે અન્તર, લગભગ તેટલા અંશે જીવન અને કલા પ્રભાવકતાનું એ બુરૂ વ્યસન છે; લેખનનો વ્યવસાય વચ્ચે વિરોધ જ રહેવાને.
જ્યારે વ્યસનનું રૂપ પકડે છે, ત્યારે એ માનવજાતને વર્તમાનયુગના લેખન વ્યવસાય, પ્રાયઃ માનવ(૫ક્કો દુશ્મન બને છે.
દ સમાજની અન્તમું ખવૃત્તિના મૂળમાં જ ઘા કર્યો છે લેખનકલાની પ્રગતિ” એ હે મીઠું પ્રતિ- વિકથા અને આતંરૌદ્ર ધ્યાનની અગ્નિજ્વાળમાં આમ પાદન આજે સૌ કોઈને ગમી જાય તેવું છે, પણ જનતાનાં હૈયાંને સળગાવી મૂકયાં છે, પાપભીરતા એ પ્રતિપાદનની પાછળ દીર્ધદષ્ટિતા નથી; ક્ષુલ્લક અને ધર્મશ્રદ્ધાને કચરી નાખવાને માટે, વર્તમાન દૃષ્ટિનું એ પ્રતિપાદન છે. પ્રગતિ કહેવાય છેને? લેખનપ્રવૃત્તિનાં ચક્રો તીવ્ર ગતિમાન બનતાં રહ્યાં છે. લેખનને વ્યવસાય કલાસ્વરૂપ બને કયારે? એ વસ્તુની સાચેજ, અન્તર્મુખ દશા એ પ્રગતિની પારાશીશી વાસ્તવિક વિચારણા અતિ અગત્યની છે. છે, પ્રગતિના સામર્થ્યની એ જ સાચી આંકણી છે.