________________
કલ્યાણ પર રહેવામાં જ સ્વતંત્રતા માની બેઠા છીએ. તેને પરિણામે સામાજિક શિસ્ત ઈ બેઠા છીએ, નિરંકુશ થવાને લીધે વિધવા વિવાહ, પુનર્લગ્ન, લગ્નવિચ્છેદ, વ્યભિચાર વગેરે જેને આર્યો દોષ માનતા હતા. તેનું જ આચરણ કરી રહ્યા છીએ, કૌટુંબિક ભાવનાઓમાં ગાબડાં પડ્યાં છે. પિતાપુત્ર, પતિપત્ની, ભાઈબ્લેનથી માંડીને દૂરના સંબંધિઓમાં રહેલી નિઃસ્વાર્થ પ્રેમભાવનાનું પૂર ઓસરી જતું જણાય છે. માની લીધેલી સ્વતંત્રતાના પરિણામે સ્વચ્છંદતાનું જ પિષણ થાય છે, દેશની લક્ષ્મી, શારીરિક સંપત્તિ, સંસ્કાર ધન વગેરે ઈ બેઠા છીએ.
જો કે અત્યારે આપણું સામાજિક અને ધાર્મિક રિતરિવાજમાં વિકૃતિનો પગપેસાર થયું છે પરંતુ તેથી કરીને આપણે સંસ્કૃતિને તે ન જ છોડી શકીએ. આપણા પ્રયત્ન તે તે વિકૃતિને દૂર કરવાને માટે જ હોવા જોઈએ. શરીરમાં રોગ થયો હોય તે રગને જ ઈલાજ થાય પણ રોગને નાશ કરવા માટે શરીરનો નાશ ન જ કરાય આજે આપણે ખોટી કેળવણીના પ્રતાપે, આંધળા અનુકરણકારા-ધાર્મિક બંધને જે સામાજિક શિસ્તપાલનમાં અંકુશ જેવા હતા તેને અવગણીને સમાજનું શિસ્ત તેડીએ છીએ, સાથે સાથે ગુલામીની બેડીઓમાં વધુ ને વધુ જકડાતા જઈએ છીએ. - આપણે સમજવું જોઈએ કે, સમાજ સેવામાં, કૌટુંબિક ઉન્નતિમાં, ધાર્મિક સંસ્કારો તથા નિયમોમાં પાલન કરવા-કરાવવામાં જ દેશનું ખરેખરૂં હિત કરીએ છીએ. તેમજ સામાજિક અને ધાર્મિક પ્રગતિદ્વારા દેશની આઝાદીમાં સક્રિય ફાળો આપીએ છીએ. આ સનાતન સત્યનું મહત્તવ કેઈપણ કાળમાં જરાપણ ઓછું થવાનું નથી વળી સમાજની ઉન્નતિમાં જ ધર્મ અને દેશની પ્રગતિ સાધી શકાય છે. તે પણ તેટલું જ , મહત્વનું છે. નબળો સમાજ ધર્મ અને દેશને ઉપકારી થવાને બદલે તેના નાશમાં જ વધુ ભાગ ભજવે છે.
શરીરમાં બીજા અવયવોનાં પ્રમાણમાં પેટ વધતું જતું હોય હાથપગ પાતળા પડતા હોય તેમ જ બીજા અવશે જાડા થતા હોય. આ