________________
કલયાણ
આપણા ભૂતકાળની કાળી બાજુઓ બતાવી આપણું વગોવણું કરવાને ડાહ્યાઓની વચ્ચે ઊભી રહેતી હશે? અને આપણું જ હૈયાફૂટ્યાં પિતાની સંસ્કૃતિના ભૂતકાલીન ઇતિહાસની ગૌરવ ગાથાઓ ઉકેલવાને બદલે તેની નિંદા કેમ કરતા હશે?
એમર ખલીફની આજ્ઞાથી ઇજિપ્તના સૂબા અમરૂએ અલેકઝાંડ્રીયાની બે લાઈબ્રેરીઓમાંના સાત લાખ પુસ્તકોને બળતણ તરીકે ઉપયોગ કરી નાંખવાને તેને જાહેર સ્નાનાલયોમાં મોકલાવી આપેલાં અને ત્યાં તે પુસ્તકો છ મહીના સુધી બળતણ તરીકે વપરાય તેવી ઐતિહાસિક નોંધ છે – આજે પણ કબંધ પુસ્તકે જે તે છપાય છે અને તેમાં પણ સમાજનાં માનસને ફેલી ખાય તેવું સાહિત્ય પણ જગતના ચેકમાં આવી પડયું છે. હવે તેવા સાહિત્યને ઓટ આવે તે સમાજ તેમાંથી તણ બચે.
હેરેડ પાર્કહર્સ્ટ નામના વિમાનીએ ૨૦,૦૦૦ ફૂટ પરથી વિમાનમાંથી ઉધે માથે પડતું મૂક્યા બાદ પોતાને હાથે હજામત કરીને સિગારેટ પણ સળગાવી લીધા પછી યેતાનું પેરેશૂટ–વિમાની છત્રી ઉઘાડી હતી. ત્યાં સુધીમાં એ ૧૫૦૦૦ દર નીચે ઉતરી ગયો હતે. સાહસ અને હિંમતને વિકાસ આત્માની પ્રગતિ તરફ નથી વળે ત્યાં સુધી એ સાહસ અને હિંમત નીચે લઈ જનાર છે. આવા સાહસને કેવળ હસી કાઢવા સિવાય આને માટે આપણે કાંઈ કહી શકીએ તેમ નથી.
લાખ માણસેના ગણગણાટથી ગૂંજી રહેલું આજનું મુંબઈ ઈ. સ. ૧૬૬પમાં અંગ્રેજોના હાથમાં ગયું ત્યારે મુંબઈમાં ફક્ત દસ હજારની વસતી હતી.–ભરતી અને ઓટ એ સંસારને સનાતન નિયમ છે, કાળનું ચક્ર હંમેશા ફર્યા જ કરે છે. - ૬૫૦૦૦ અશ્વ બળનું એક એવા છ પંપિ કોલંબીયા નદીની નહેરોમાંથી દર સેંકડે ૧૨૦૦૦ ગેલન પાણી ખેંચે છે. આ પાણી જયાં એકઠું થાય છે ત્યાં એ જળશક્તિનું વિજળી શક્તિમાં રૂપાંતર કરવાને આખું પિલાનું એવું એક જંગી જળચક્ર ફર્યા કરે છે. મિનીટે પિતાના ૧૨૦ આંટામાં એ લગભગ ૧૩૦ માઈલના અંતર જેટલું પરિભ્રમણ
