________________
તીર્થયુદ્ધશાન્તિનું મિશન.
મહને આશ્ચર્ય થાય છે. યુરપનું મહાભારત યુદ્ધ શરૂ થયું એવામાં હમારામાંના ઘણાએ સભાઓ કરીને પુનઃ શાન્તિ પ્રસરે એવી પ્રાર્થના કરી હતી, એ વાત મને યાદ આવ્યા વગર રહેતી નથી. જે યુદ્ધ ઓલવવામાં હમારે હાથ પહોંચી શકે તેમ નથી એટલા દૂરના યુદ્ધની શાન્તિ ઈચ્છવા એકઠા થનાર હમે જૈનએ, પોતાની વચ્ચે યુદ્ધની આગ સળગી રહી છે હેને ઓલવવા માટે એક દિવસ પણ પ્રાર્થના કરી નથી કે એક દિવસ પણ એકઠા મળ્યા નથી; આ તે કઈ જાતને હમારો વ્યવહાર”? કઈ જાતની ધર્મની વ્યાખ્યા? કાં તો સ્વીકારો કે યુદ્ધ એ જ ઇચ્છવાયેગ્ય છે અને યુદ્ધથી શકિતઓ ખીલે છે, અને એવી માન્યતા
સ્વીકારીને યુદ્ધકલા શિખ તથા યુદ્ધ કરવા માટે જોઈતું શરીરબળ કળ; અને કાં તો યુદ્ધ એ પાપ છે એમ માનીને તેથી દૂર રહે. પણ બીજાના યુદ્ધને પાપ માની પોતાના યુદ્ધને વળગી રહેવામાં તો આપણે બે હેવાળા જ ઠરીએ!
બાળલગ્નાદિથી બળ ઘટી ગયું છે એમ આપણે બૂમ પાડીએ છીએ, પણ કન્યાવ્યવહારની વિસ્તૃત સગવડ વગર બાળલગ્ન, ક
ડાં, કન્યાવિક્રય વગેરે અધર્મો દૂર થઈ શકે જ નહિ. કન્યાવ્યવહારની વિસ્તત સગવડ થવામાં વાડાના લેટા અને દશા–વિશા આદિ ભેદો વચ્ચે આવે છે. જ્યહાં સુધી એકંદર જૈન સમાજ પિતાના ક્રિયાકાંડને વળગી રહેવા છતાં બીજાના ક્રિયાકાંડ તરફ સહિણતા ધરાવતો થઈ, પરસ્પર પ્રેમભાવ, ઐક્ય, કન્યાવ્યવહાર અને Co-operation કરતો થાય નહિ હાં સુધી હજારો-લાખો બદીઓ, સામાજિક કરીતિઓ. નિર્બળતા અને અજ્ઞાનતા હઠી શકે જ નહિ કઈ કાળે હકી શકે નહિ, હાં સુધી મૂળ છે ત્યહાં સુધી ડાળી-ડાળનો સદંતર નાશ થવાની આશા રાખવી વ્યર્થ છે. સમાજબળને બે આધાર એકતા ઉપર છે. અને એકતા વેતામ્બર-દિગમ્બરના “નિશ્ચયે ધર્મને તે કઈ રીતે બાધક નથી, તેમ વ્યવહાર ધર્મમાં પણ જે મતસહિષ્ણુતા જાળવતાં શિખાય તે હેને પણ એકતા બાધક નથી,
સમ્પાદક મહાશય! હવે હું થોડામાં પતાવીશ. મારી આ સઘળી દલીલ અને પ્રશ્ન અને સૂચનાઓ માત્ર હમારા પ્રત્યે કે શ્વેતામ્બર મૃતિપૂજક સમાજ પ્રત્યે જ છે એમ નથી, તે સમસ્ત જૈન પ્રજ
