________________
મણિકાર
૧૦૮ ધર્મ કથા જૈન શાસન (અઠવાડિક) વિશેષાંક - તા. ૪-૧૧-૨૦૦૮, મંગળવાર
વર્ષ - ૨૧ - અંક-૧
તેને પૂર્વભવમાં કરેલાં પાપોનો પશ્ચાત્તાપ ગુણશીલ ઉદ્યાનમાં બિરાજ્યા હતા. ત્યાં દિવ્ય પ્રકાશ થયો. ભગવાન મહાવીરની દેશના તેને યાદ આવી, સાથે એક દેવતાં બીજાં કેટલાંક દેવદેવીઓ સાથે એટલે ભાવપૂર્વક ભગવાન મહાવીર સામે જ છે. એમ ઊતર્યો અને ભગવાનને વંદનાકરી કહ્યું: 'ભગવાન ! સમજી પોતાના બે પગ ઊભા કરી તે દેડકાએ
આપની ઘર્મસભામાં દિવ્ય નૃતાસંગીતથી ભગવાનને ભાવનકારક્ય.
ભક્તિભાવના કરવા ઈચ્છું છું.' ભગવાન તરફથી કોઈ હવે આ દેડકાનો જીવ ખાલી માટીનો આહાર જવાબ ન મળતાં મૌનને જ સ્વીકૃતિ સમ: તેણે નવા કરતો. બબ્બે દિવસના વ્રત લઈ કંઈ ખાતો નહીં, અને નવા વૈકિય દેહો બનાવી જમણા હાથ બાજુ અનેક દિનરાત ભગવાન મહાવીરનું સ્મરણકરતાં શાંતિપૂર્વક દેવતાઓ તથા ડાબા હાથ બાજુ અનેક દેવીઓ પ્રગટ જીવતો.
કરી, નૃત્યસંગીત શરૂ કર્યું. અનેક પ્રકારનાં વાજિંત્રો એકદિવસ લોકો જતાં જતાં વાતો કરતા હતા કે દેવો વગાડી રહ્યા હતા. ઘણા વખત સુઘી દેવી નૃત્ય પ્રભુ મહાવીર રાજગૃહીમાં પઘાર્યા છે. આ સાંભળી સંગીત ચાલ્યું. હાજર હતા તે બઘા ‘વાદ ભાઈ, વાહ !' દેડકો હર્ષિત થયો અને લોકો જે તરફ જતા હતા તે તરફ પોકારી ઉઠ્યા: ‘આવું નૃત્યસંગીતતોકદિ જોયું નથી.' દૂદકા મારતો જવા લાગ્યો. મનમાં ધ્યાન પ્રભુ
નૃત્યની માયા સમેટી લેતા મુખ્ય દેવતાએ મહાવીરનું જ હતું. ત્યાં એક બાજુથી રાજા શ્રેણિકની પ્રભુને હાથ જોડી કહ્યું, 'પ્રભુ! મારી ભક્તિ સ્વીકારી Phવારી પણ નીકળી, પ્રભુ મહાવીરને વાંદવા. કાળનું આપે મારા ઉપર અપાર કૃપા કરી છે, હું ઘન્ય બની Bરવું તે દેડકાળો દેહ શ્રેણિકના ઘોડાના પગ નીચે આવી ગયો.' ચડાઈ ગયો. આવી ભયંકર વેદનાના સમયે પણ
ફરી ફરી વંદના કરી એ દેવતા સ્વર્ગ તરફ }રતા દેકાકાએ ભગવાન મહાવીરને ભાવવંદના કરી.
પ્રયાણકરી ગયો. અને તે અવસાન પામ્યો.
આ બંઘુ જોઈ ભગવાન મહાવીરના પ્રથમ | મરીને આ દેડકાનો જીવ સૌઘર્મ દેવલોકમાં
ગણઘર ઈન્દ્રભૂતિએ પૂછયું: ભગવાન ! આ દેવકે જેણે ઉત્પsન થયો. અહીં જમતા બઘા જ દેવો તરુણ આપ સમક્ષ ઉપસિથત થઈ આવું અપૂર્વ નૃત્યસંગીત અવસ્થામાં હોય છે, બાળક નથી હોતા. ત્યાં જઇમ લેતાં
છ્યુંકોણદેવ હતા?' કેટલાંક દેવદેવીઓ તેની તરફ ફૂલો વરસાવતાં પૂછવા
ભગવાને જવાબમાં કહ્યું, ‘ગૌતમ ! એ સૌઘર્મ લાગ્યાં, ‘મહાનુભાવ, તમોએ એવાં ક્યાં પુણ્યો ક્ય દેવલોકનો દદ્ધર નામનો દેવ હતો. હાલમાં જ તે દેવરૂપે દેતાંડેદેવતાનો ભવપામ્યા?'
ત્યાં ઉત્પન્ન થયો છે. ચાર હજાર દેવો અને અનેક | દેવકુમારે શાનથી બળે પૂર્વભવો જોયા. નંદ દેવીઓ તેની સેવામાં હાજર છે. તે અવધિજ્ઞાનથી મણિગારના ભવમાં યશ, નામની તીવ્ર આસક્તિના
રાજગૃહી નગરીમાં હું આવ્યો છે તે જાણી લઈભકિતવશ કારણે મરી દેડકાના ભવમાં ગયો. ત્યાં તપત્યાગના પોતાની દિવ્ય રિદ્ધિબતાવવાઅત્રે આવે.' કારણે અને મરતી વખતે ભગવાનનું સ્મરણ કરેલું તેથી, ૧. ગૌતમ સ્વામીએ પૂછયું, ‘ભને! બે દેવે એવાં ખા દેવગતિ મળી છે. આ બધું તેણે દેવદેવીઓને -
- તે ક્યાં શુભ કર્મો ક્યાં હતાં કે તેઓ આવી. જણાવ્યું.
( વિશાળ રિદ્ધિ સિદ્ધિનો સ્વામી બન્યો ?' J દેવકુમાર સિંહાસનથી નીચે ?
ભગવાન મહાવીરે જવાબમાં આ નંદ Bતર્યો. ભગવાન મહાવીરને ભાવભરી
* મણિકારના બને ભવોની વાત કહી પંદના કરી તે મનોમન બોલ્યો, “ઘન્ય પ્રભુ!
સંભળાવી. તમારા શરણે આવ્યાથી મારો ઉદ્ધાર થયો."
એક વાર ભગવાન મહાવીર રાજગૃહીના