________________
૩ ચેત ચેત ચેતન ! તું ચેત
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક)
વર્ષ ૧૬ ૪ અંક: ૭ તા. ૧૬-૨-૨૦૦૩
- - પ્રજ્ઞરાજ
ચેત ચેત ચેતન! તું ચેત
- હે આત્મ! સ્વસ્થતા, ધીરતા, | સાથે વિચાર કરી તારી માર્ગ નક્કી કરી તટસ્થતા એ જ આત્માની સાચી પીછાન - મને જિનવાણી સાંભળવી ગમે છે, તેના પર છે. સ્વસ્થતામાંથી અધ્યાત્મ જન્મે. શ્રદ્ધા પણ છે તો આત્મામાંથી અવાજ આવે કેઆત્માનું જેનાથી હિત સધાય તેનું નામ સંસારના સુખની લાલચે અને દુઃખના ભી જિનવાણી અધ્યાત્મ! ખુશામત અને નિંદા આત્માના સાંભળે તે શ્રદ્ધા ન કહેવાય. પણ મારો સંસાર ટળે
અને મને મોક્ષ મળે માટે વાણી સાંભળે તેનું નામ શ્રદ્ધા! અને દુર્ગધ ફેલાય તેના જેવી ખુશામત | તારી શ્રદ્ધા કયા પ્રકારની છે તે વિચારી - . અને નિંદા છે. જેમ ડહોળાયેલા - યાદ રાખજે કે સુખનો રાગ અને દુઃખનો દ્વેષ પાણીમાં પોતાનું પ્રતિબિંબ ન જોવાય | તે પાપરૂપ જ છે, પાપ બંધનું કારણ છે. તેને પુર પણ શાંત પાણીમાં પોતાનું પ્રતિબિંબ | કરવા ધર્મ કરવો તે ધર્મ નથી પણ અધર્મનો સગોભાઈ દેખાય. માટે સ્વસ્થતા કેળવવી જરૂરી છે. | છે તો કમમાં કમ તારી દશા આ તો ન જ હોવી જોઇએ. ખુશામતખોર અને નિંદક ખાબોચિયા | - તું તપ કરે છે મારો જેવો તપસ્વી કોઇ નથી
જેવા તુચ્છ છે તે પોતાનું અસ્તિત્વ | આવું મન મનમાં રાખે છે પણ શું તું જ્ઞાનના વચનો ટકાવવા ભારે ઉધામા કરે. છીછરા લોકો વાત વાતમાં | ભૂલી ગયો છે, કે માન-પાન મેળવવા, તપસ્વી હાકોટા- તાબોટા- હોબાળો મચાવે. કૂતરાની જેમ | કહેરાવવા, શરીર સારું રાખવા, સુખસંપત્તિ મેળવવા Iભસે. પોતાનું જ ઉપજે, પોતાની પોલ પકડાઈ જાય, | તપ કરવો તે તપ નથી પણ અનાદિનું આહારની 88 દોષ જાહેર થઇ જાય તો રોષે ભરાવું અને સાચું કહેનારને | લાલસાને કાપવા તપ કરવો તે તપ છે તો સાચી તપસ્વી
Iઉતારી પાડવો તે ઉદ્યમ વધુ માફક આવે. માટે હે જીવ! બન. તું આ બે દોષોથી બચી તારી જાતને બચાવી લે. | ૭ ગમે તેવી પરિસ્થિતિમાં તારે પ્રસરતા જાળવી
સ્વસ્થતા- ધીરતા- તટસ્થતા કેળવી તારા વ્યકિતત્વને | રાખવી હોય, સમાધિના પારણે ઝૂલતું હોય તો વૈશ્ય વિકસાવ!
વિચારજે કે દુઃખના ડુંગરો તૂટી પડે ત્યાં બહુ દુઃખ વૈશ્ય - હે આત્મની તમે ધર્મ ગમે છે અને અધર્મ ગમતો | પડે છે, હું દુઃખી દુઃખી થઈ ગયો' આ વિચારને # વૃક્ષ નથી. ધર્મથી સુખ અને અધર્મથી દુઃખ. ધર્મનું ફળ | બદલે ‘મારા કર્મો જાય છે, હું ભારમુક્ત થઇ હળવો શૈક્ષ
સુખ-સંપત્તિ અને આબાદી છે. અધર્મ પાપનું ફળ | થઈ ગયો' આ વિચાર કર તો સમાધિ તાઃ સખી છે હૈ હક્ક દુઃખ, વિપત્તિ અને બરબાદી છે. તો તું વિચાર કે પાપ | મારે દુઃખ દૂર નથી કરવા પણ મારા દોષો દૂર કરવા શૈક
કરવાથી દુઃખ આવે અને ધર્મ કરવાથી સુખ મળે' એ | છે મારે સુખ નથી જોઈતા પણ આત્મિક ગુણો જોઈએ વાત યાદ રહે કે “પાપ કસ્વાથી સંસાર વધે અને ધર્મ છે આવી મનોદશાવાળાને દુઃખી કરવા કોઇ માડીજાયો 88 કિરવાથી મોક્ષ મળે તે યાદ રહે? ભગવાનના કયા વચન જન્મ્યો છે ખરો?
પર બહુમાન થાય કે 'સંસારમાં દુઃખ ન આવે માટે - આજે આપણે બધા બધે અનુકુળતાને ઇચ્છીએ હક્ક પા૫ નથી કરવું કે સંસાર જ જોઇતો નથી માટે પાપ | છીએ. અનુકૂળતા હોય તો મજા તો આવે પણ શ્રેષ્ઠ હકે નથી કરવું? ધર્મ કરવાથી સુખ માટે મારે ધર્મ કરે છે કે | અનુકૂળતા હોય તો ધર્મ સારો થાય. તો હું તારા હૈયે ધર્મ કરવાથી મોક્ષ મળે માટે ધર્મ કરે છે?' આત્મા | હાથ મૂકી કબુલ કરીશ કે અનુકૂળતામાં ઈચ્છાઓ પૂરી
કરવાનું મન છે કે આજ્ઞા પાળવાનું? શરીરને શ્રશ્ય