________________
૧૩. |
શ્રી જૈન શાસન (અડવાડિક)
આઠમૌદશ આદિ કરવાથી તે સૂત્રોક્ત થતી નથી એમ | અપવાદસૂત્રની માફક શ્રી ઉમાસ્વાતિ મહારાજે જણાવેલ આગમ અને લોકોની સાથે બહુ વિરોધનો વિચાર કરીને સર્વ ઔદાયિક તિથિના અપવાદ રૂપ આ શ્લોકમાં જણાવેલ
પૂર્વ ગીયર્થ આચાર્ય દેવોએ “આ પણ આગમના મૂળવાળું ““તિથિનો ક્ષય આવતાં તેની આરાધના પૂર્વ તિથિમાં કરવી છે છે” એમપ્રતિષ્ઠા દીક્ષા આદિ સર્વ કાર્યોના મુહૂર્તોમાં લૌકિક, અને વૃદ્ધિ આવતાં તેની આરાધના પહેલી છોડ ને બીજી ટિપ્પણું કે પ્રમાણ કર્યું છે.
તિથિમાં કરવી તથા શ્રી વીરનિર્વાણ કલ્યાણ લોકમાં ૫ આ. શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકરસૂરિજી મહારાજાનું
દિવાળી હોય ત્યારે કરવું' અર્થાતુ લોક-દિવાળી અનુસાર હું વચન છે કે – “અન્ય દર્શનીઓના શાસ્ત્રોમાં પણ જે કાંઈ
કરવાનો વિધિ પણ લોક વિરુદ્ધનો ત્યાગ કરવો એ સારું છે કે હે સર્વજ્ઞ પ્રભુ ! આપે કહેલા શ્રી આગમસમદ્રનાં | આગમવચનથી પણ તેનો સ્વીકાર કરવો. છે જ ઉડેલોબિન્દુઓ છે.''
વૃદ્ધ આચરણ પરંપરા પણ તે જ પ્રમાણ કરાય છે કે જે ચ જ કારણથી
ચોથના પર્યુષણની આચરણાની માફક આગમથી અવિરુદ્ધ
| હોય. વર્તમાનકાલીન સર્વ ગીતાર્થ પૂ. આચાર્યદેવો આદિ| પણ તેનું પ્રમાણે કરી રહ્યાં છે.
પર્વતિથિના દિવસે પ્રાય: કરીને આયુષ્યનો બંધ પડે
છે. પર્વતિથિની અને કલ્યાણક દિવસોની આરાધના મોટા સાધવ વર્દ્રિતાકાખ્યા વવ વવ વત્ વતતોથ દ | ફલને આપનારી છે. પણ ક્યારે કઈ તિથિ પ્રમાદ, માનવી જ ન હોત gવાતિ | સંપ્રતિ વર્દિતાડવર્કિંતતિથિ માસ | તેનું નિયામક પ્રમાણ છે કે નહિ? વગેરે વાતોના ખુલાસા પણ
વતનમાં પદાઢિપર્વતિષ્ટાક્ષાદ્રિ સર્વ વાયા|િ જાણવા જરૂરી છે. તે અંગે મહત્ત્વનું માર્ગદર્શન મહાપુએ વિશ્વનછાનુસારે નવ સર્વત્ર વ્યવયિમાન સન્ત | આપીને, આપણા ઉપર અનહદ ઉપકાર કર્યો છે. तत्र च सर्वमासा नामभिवृद्धिसः स्यादेवेति । न हि क्वापि | પૂજ્યપાદ શ્રી રત્નશેખરસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ નિમ્મુ છુä વસ્તુ વ્યવહાર ઘટના યાં ટુ ડ્રષ્ટ... તો | વિ.સં. ૧૫૦૬ માં શ્રી શ્રાદ્ધવિધિ ગ્રન્થરત્નની રચના કરી ત્રીજ ટપુનછામપ્રાય ઇવાનું સરળ ર તથા ર સતિ | | છે. જે ગ્રન્થ શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવગરથી વીર સં.
૨૪૪૪, વિ.સં. ૧૯૭૪માં પ્રકાશિત થયેલ છે. જેમાં hી પૂર્વ તિથિ: હાર્યા વૃદ્ધી કાર્યો તથોત્તર |
ઉપર્યુક્ત ખુલાસા મળી જાય છે. છે વીર મોક્ષ કન્યા વાર્ય નાનુરિ દ III” |
| ‘તિથિશ્વ પ્રાતઃ પ્રત્યારણ્યાનનાય થાતુ ના પ્રમ | अत्र प्रसिद्धया श्री उमास्वाति वाचक निर्दिष्ठो | सर्योदयान सारेणैव लोकेऽपि दिवसादिव्यवहारात् । आहुरपिव्याकरीऽपवादसूत्र वदौद यिक तिथ्यपवादरूपैतत् श्लोकोक्त वैघिरपि 'लोगविरुद्ध चाओ' इत्यागमाल्लोक विरुद्ध
चाउमासिअवरिसे पक्खिअपंच ट्ठमीसु नायव्वा ।
ताहो तिहिओ आसि उदेइ सुरो न अण्णा सो ।।१।। त्यागकृद्म विद्वद् भित्रीकार्यः वृद्धाचरणापि सैव प्रमाणं या चतुर्थीपर्युषणाचारणा वदागमाऽ विरुद्धा ।।'
पूआ पच्चक्खाणं, पडिकमणं तहय नियमग दणं च । | ભાવાર્થ:- શરીરમાં અધિક વધેલા આંગળી વગેરે |
जीए उदेइ सूरो, तीइ तिइ उ काययं ।।२।। અવયવી જેમ, તેમજ વધેલી તિથિની જેમ તે (વધેલા उदयंमि जा तिही सा प्रमाण मिअरीइ कीरमाणीए । માસ) Jરખર ગણના રહિત જ છે. વર્તમાનકાળમાં વૃદ્ધિ | HITHIUવસ્થામછત્તવિરદિપ પાવે
Ilj//. પામેલ વૃદ્ધિ નહિ પામેલ તિથિ, માસ, ચોમાસી પર્યુષણા | પરાશર મૃત્યવાવધિઆદિ પર્વ, પ્રતિષ્ઠા દીક્ષા આદિ કાર્યો લૌકિક ટિપ્પણી
आदित्योदयवेलायां, या स्तोकापि तिथिर्भवेत्। અનુસાર જ સર્વત્ર વ્યવહાર કરાય છે. અને તેમાં સર્વ
सा संपूर्णेति मन्तव्या, प्रभूता नोदयं विना ।।१।। મહિનારીની વૃદ્ધિ આવે જ છે.
उमास्वाति वचः प्र घोषश्चैवं श्रूयतेक्षये पूर्वातिथिः મૂિળ ઉચ્છિન્ન થયેલી વસ્તુ કયાંય પણ વ્યવહાર કરવાને મમર્થ નથી. એથી લૌકિક ટિપ્પણાનો અભિપ્રાય જ
कार्या, वृद्धौ कार्या तथोत्तरा । અનુસરખો જોઈએ. તેમ હોતે છતે વ્યાકરણના
श्री वीर निर्वाणकल्याणं, कार्यं लोकानुगैरिह । २।।
**