________________
૫૧૨ :
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) સેમપ્રભાચાર્ય કૃત- કુમારપાલ પ્રતિબંધ સં. ૧૪૪૧ વિનયચંદ્ર સૂરિ કૃત–આદિનાથ ચરિત સં. ૧૨૪૧
સાર - ઇનિદ્રય પર વિજય પ્રાપ્ત કરના સબસે બડા સુખ હ તી મેં હું ૨ સ્નાન કરને સે આત્મા શુધ નહીં હોતી, વડ તે રાગ, દ્વેષ આઢિ પ્રવૃત્તિ કે જ રાકને સે હી શુધ્ધ હોતી હૈ ! આત્મા શીવ હ . ઈન્દ્રિય શકિત હ ! વિષય સુખ જ કી અભિલાષા છોડના હી પરમાત્મા કી પ્રાપ્તિ છે !
--' ચારણ મુનિયોં કા સાહિત્ય -- પ્રિન્સ ઓફ વેલ્સ મ્યુઝિયમ, મુંબઈ મેં એક શીલા લેખ હૈ. જે ૧૦ મી ? શતાબ્દી કા હૈ ઉસમેં જૈન સંત-કવિયાં, ઔર ચારણ કવિ કા, ચારણ મુનિ ર કા સાહિત્ય સા થા ઉસ બારે મેં લીખા હ .
ઉસ લેખ મેં લીખા હૈ કી, ૧૧ મી શતાબ્દી મેં રાજસ્થાન કા ચારા કવિ આ રોડ થા, નમે સિધાણું ઉસ કા પહલા મંત્ર થા, વે મંત્ર લીખકર અપના કાવ્ય જ ૬ શરૂ કરતા થા સિધ્ધાં કે ચારણ નમસ્કાર કરતા હૈ “નમો સિધ્ધાણં વે મંત્ર હી આ ચારણ શૈલીકા હૈ, ચારણ કવિ રોડને “ઋષભદેવજી રે છ રાજસ્થાની ભાષા મેં લીખા હૈ જો આજભી પ્રિન્સ એક્ વેસ મ્યુઝિયમ મુંબઈ મેં શીલાલેખ મે અંતિ
હ પ્રાચિન કાલ મેં ચારણ કુલ મેં કઈ ઋષિ જૈન મુનિ, સંત, કવિ હવે હું જ ૨ ઐસા જૈન ગ્રંથ મેં ઉલેખ હ ! ચારણી પરંપરા કા સાહિત્યકાલ વિ. સં. ૭૫૦ સે જ ૧૦૦૦ તક પ્રાચિન ગ્રંથો મેં મોજુદ હ !
પ્રાચિન કૃતિયોં કા સાર લેખનઆયુ ક્ષીણ હતા હે ન મન, આશા/મોહ સ્કૂરણ હોતા રહતા હે, આત્મક જ હિત નહીં હોતા ! જીવ ઇસી પ્રકાર ભ્રમણ કરતા રહતા હે ન તે દેને- જન્મ ૨ હે ન રોગ લિંગ વ વણે હે હે મન ? તું યહ નિશ્ચય સે જાન લે, કી ઇનમેં સે જ જીવ કે એક ભી નહીં હૈ ! હે મન ! રૂપ પર રતિ ર્યો કરતા હૈ, ઉધર જતી હુઈ જ આંખ કે રાક, રૂપ મેં અનુરક્ત પતંગે કે ઢિપદ પર પડતે હુવે દેખ, દુર્લભ ૨
મનુષ્ય તન કે પ્રાપ્ત કરકે ભી જિસને ઉસકે ભેગાં મેં લિપ્ત કીયા, ઉસને ઇંધન કે છે લીયે કલ્પવૃક્ષ કા સમૂલો છેદન કર કાલ ઐસા સમજે.
સંકલન : રામભાઇ ગઢવી જાબુંડા (જામનગર) છે
(કાવ્ય પ્રબંધમાંથી બહાભાર)