________________
පරපපපපපපපපජාපදපපපපපපපප
સંસ્કૃત ભાષા : ઉપેક્ષા અને આદર ૨૦૦eeeeeeeeeeeeeeee
અંગ્રેજી ભાષા પ્રત્યે વધતી જતી એક માત્ર સંસ્કૃત જ છે. મૂલને નાશ ઘેલછા ઉપર અમે આ જ વિભાગમાં એક - થવાથી જેમ શાખાઓને નાશ થઈ જાય લેખ લખ્યો હતો. ત્યારે પ્રાસંગિક રીતે છે. તેમ સંસકૃત ભાષાને નાશ થવાથી કહેલું કે સંસ્કૃત-પાકૃત ભાષાની ઉપેક્ષા ભારતીય ભાષાઓ વધુ સમય ટકી શકશે અંગે ફરી કયારેક વાત. આજે એ વાત નહિ” એની જેમ જ “ભવિત મ” નામની કહી દેવી છે.
એક સંસ્કૃત પત્રિકાએ તો પિતાના ધ્યેય સંસ્કૃત ભાષાને પંડિતે દેવભાષા ગણે વાચક શ્લેકમાં ત્યાં સુધી લખી નાંખ્યું છે. ખરેખર કે સંસ્કૃત ભાષામાં બોલે છે કે- “જ્યાં સુધી પૃથ્વીપટ ઉપર ભાર . છે કે કેમ એ સંશોધનને વિષય છે. કારણ તેનું અસ્તિત્વ છે ત્યાં સુધી જ્ઞાનામૃતમય, કે એક જગ્યાએ દેવે અર્ધમાગધી ભાષામાં દેવવાણુ–સંસ્કૃતની સેવા થતી જ રહેશે. બોલે છે એવું મારા વાંચવામાં આવ્યું હતું. જો કે આજે આ પરિસ્થિતિમાં ઝડપી અત્યારે દેવ-દેવીને
પરિવર્તન આવી પરચો બતાવનારા
રહ્યું છે. ભારતની ઘણું વધી ગયા
| ભૂમિ સાથે દઢ છે. જો તેઓ સાચા
- સંબંધથી બંધાજિરાજઋચાવજયસભા યેલી સંસ્કૃત, હોય તો તેઓએ ૧ ૨ સુરાજwamજિયજીમાજ એક વખત દેવને બેલાવીને તેને જ પૂછી ભાષાની આ જ ભૂમિ ઉપર ઘોર ઉપેક્ષા લેવાની જરૂર છે કે તમે કઈ ભાષામાં થઈ રહી છે. પરદેશની ભૂમિ ઉપર આક- , બેલો છે ? તે કદાચ “સુરભારતી” ર્ષણ જમાવતી આ ભાષા પિતાની જન્મતરીકે પ્રસિદ્ધિ પામેલી સંસ્કૃતભાષા ખરે. ભુમિ ભારતમાં એટલી બધી ઉપેક્ષિત ખર દેવોની ભાષા છે કે નહિ તેની ખબર હાલતમાં છે કે જેનું વર્ણન થઈ શકે પડી જાય !
તેમ નથી. પરદેશમાં આજે ખાસ વિદ્વાનોને - ગમે તેમ હોય પણ સંસકૃત ભાષાની બોલાવીને આ ભાષાનું અધ્યયન ચાલુ વિદ્વાનોએ ભરપેટ પ્રશંસા કરી છે. પ્રાચીન કરાવવા માટે ખાસ વિદ્યાલય ખૂલી રહ્યા નથી માંડીને અર્વાચીન કાળ સુધીના દરેક, છે. જ્યારે ભારતમાં સંસ્કૃત ભાષાના પંડિતેને સંસ્કૃત ભાષાએ આકર્ષિત કર્યા પંડિતે આજે પિતાના પુત્રને સંસ્કૃત હતા. હરિદાર સિદ્ધાંત વાગીશે સંસ્કૃત છોડાવીને બીજા ધંધે લગાવી રહ્યા છે. જે ભાષાની પ્રશંસા કરતા એક જગ્યાએ ભાષા ઉપર દેશના દરેક ધર્મોના શા લખ્યું છે કે “ભારતીય ભાષાઓનું મૂળ રચાયા હોય, જે ભાષા ઉપર જયાંના
S
