________________
દિવ્યદીપ જવાની અને લાખો રૂપિયાના આલીશાન બ્લેકમાં પાપ વધતાં જાય. આનું ખાવું, તેનું ખાવું, અરે, પણ વીતી જવાની. ત્યારે આપણે કેટલું જોઈએ? ખાવાનું કાંઈ નથી અને પાપ ખૂબ ખવાઈ જાય આ વસ્તુઓને ભેગી કરવા માટે અંતરમાં હળી છે. પાપ ખવાતાં ખવાતાં માણસ ખવાઈ જાય સળગાવ્યા જ કરીએ અને અંતર બધું બળ્યા કરે છે. એમાંથી છૂટવાને માગ એક જ છે; આપણું જીવનમાં જીવવાને આહલાદ, આનંદ, સંત સમાગમ. સુખ અને શાંતિ ન આવે તે આ બધું શા કામનું? ધરતી તપી હોય, ધગધગતી હોય, સાંજ કેને માટે ?
પડે અને ચંદ્રમાનું આગમન થાય, એમાંથી સાધુના સમાગમથી સંતોષ આવે છે, કેવો વરસતું અમૃત ધરતીને શીતળ કરી દે છે અને સંતોષ આવે છે! જે રાજાઓ નવું રાજ્ય મેળવવા વનસ્પતિ અમૃતમય બની જાય છે. સંતને માટે યુદ્ધ કરતા તે જ રાજાએ સાધુના સમાગમમાં સમાગમ પણ એવો છે. તમારું મન સંસારના આવ્યા અને નવું રાજ્ય મેળવવાની વાત તો દૂર રાગદ્વેષથી બળતું હોય, સ્વજના અપમાનથી રહી, હતું કે રાજ્ય પણ છોડીને સાધુ થઈ ગયા. તપતું હોય, નિકટના માણસેના દગાથી અને
તમારા મનમાં જે એક વૈરાગ્યનું કિરણ પ્રકાશ વિશ્વાસઘાતથી સળગતું હોય એવે વખતે એ પાથરી જાય, તે રાજ્ય પણ ભાર લાગે. સાચા સંત પાસે જાય અને સંત એને સમજાવે विरक्तस्य तृणं जगत् ।
કે સંસાર એટલે જ આ બધું. આ તે અનાદિજે દબાણ forceથી નથી થતું એ પ્રેમથી કાળથી ચાલતું જ આવ્યું છે. સ્નેહીઓને ફટકા, થાય છે, જે સજાઓથી નથી થતું એ સમજણથી મિત્રોના દગા અને ભાગીદારની છેતરપીંડી એ થાય છે. સાધુઓના કહેવાથી લેકે લાખ ઠલવી જગજૂની વાત છે. ત્યારે એને આશ્વાસન મળે નાખે છે. ભગવાનની વાત જચી જાય તે છોડતાં છે કે મારા એકને જ માટે આવું નથી બન્યું વાર લાગતી નથી. બિહારના દુષ્કાળ વખતે અને મનનો તાપ ઓછો થાય છે. ' ૬૦૦૦)ની મૂડીવાળા ભાઈને પ૦૦૦] આપતા
કે ઇવાર રાગદ્વેષથી દુભાય હાય, ક્રોધમાં જોયા છે, કહે બાકીના પૈસાથી ધંધે ચાલુ રાખીશ
આવેલ હોય અને એ ધના આવેશમાં અંદર મને તો રોટલો મળી રહેશે.
અંતર તપેલા તવાની જેમ ધગધગતું હોય ત્યારે જચે નહિ તે જેટલી Income - tax ના ઘરના માણસે સારી વાત કહે તે પણ આ સંમે ઓફિસે વધતી જાય એટલા વેપારીઓના ચોપડા કરીને ખલાસ થઈ જાય છે. એ વખતે કઈ પણ વધતા જાય.
સાધુને સમાગમ હોય, એની પાસે બેઠેલા હે માણસ જો અંદરથી, સમજણથી નહિ સુધરે તે એ તપેલું મન પણ ધીરે ધીરે શાંત બની તે સત્તાથી સુધરવાને નથી.
જાય છે, એને શાંતિ મળે છે. જે શીતળતા. ગંગા પાપને દૂર કરે કે નહિ પણ સંતને ચંદ્રમાની સ્નાથી મળે છે એવી શાંતિ સમાગમ જે બરાબર કરતાં આવડે તે મનમાં સંતના સમાગમથી મળે છે. સંતે ષ જરૂર આવે. અને જેના મનમાં સંતોષ જીવનમાં દારિત્ર્ય આવે અને મનમાં થાય આવી ગયે એનાં ઘણાં પાપ ધોવાઈ ગયાં. ક્યાં જાઉં? કલ્પવૃક્ષની છાયા મળે તે મારાં બધાં જ
પાપ ધોવાનો માર્ગ એક જ છે. એટલે સંતેષ મનવાંછિત પૂરા થઈ જાય. દરિદ્રતાને દૂર કરવા એટલાં પાપ ધોવાય; જેટલે અસંતેષ એટલાં માણસ કલ્પવૃક્ષને સમાગમ ઈચ્છતા હોય છે.