________________
કરી
=
ધર્મ ગ્રહણ કરવાની
ગ્યતા.
એ વિષયને અંગે શ્રી ધર્મબિંદુમાંથી નીચે આપેલા ફકરા ખાસ મનન કરવા ગ્ય છે. તમાં પ્રથમ અમુક વિષયને માટે રૂચી ઉત્પન્ન કરી પછી તે વિષયનું જ્ઞાન આપવું એ છે શિક્ષણ શાસ્ત્રને નિયમ છે તે પણ શ્રીમાન હરિભદાચ પણે જણાવેલ છે. જ “જેમ સારી પૃથ્વીમાં વિધિપૂર્વક વાવેલાં બીજ ઉગે છે તેમ ઝાડને વિશે પણ વિધિ સહિત વાવેલા સધર્મના બીજ બહુધા ઉગે છે.” કે “જેમ ઉપર ભૂમિમાં વાવેલા બીજનો નાશ થાય છે અથવા તે અંકુર થી સુકાઈ જાય છે તેમ અજ્ઞાનખાર યુકત હદયભૂમિમાં વાવેલા સર્મના બીજને નાશ થાય છે અને તે અંકુરા ફુટી નિષ્ફળ થાય છે, એમ પંડિત પુરા કહે છે. કારણ કે અયોગ્યતાથી મુખ પુરૂષ થોડું પણ સારું કાર્ય કરવા સમર્થ નથી થતો, ત્યારે ધન સંબંધી મોદીને ઉપયોગી કાર્ય કેમ કરી શકશે ? હિતકર અને દુઃખકર વસ્તુઓના તફાવત સમજવામાં અકુશળ પુર) નિવ ડાદિ અનુષ્ટાન પણ સારી રીતે નથી સાધી શકે કારણ કે દરેક વિષયમાં અન છે જે આપ કે ત્રનું ધારણ કરવા અસમર્થ હોય છે તે મેરુ પર્વતનું ધાર છે કેમ કરી શકે, અથાતુ નજ કરી કે, માટે જે માણસ જેટલું ધારવા સમર્થ હોય તેને તે પ્રકારનો બેધ કરવા જોઈએ.” આ પહેલાં ધર્મ શાસ્ત્ર સાંભળવાની ઇચ્છા વધે એવી રીતના વાશથી કરવા કારણ કે તેમને ધર્મશાસ્ત્રની ઇચ્છા થયા વિના તેમની પાસે ઘમ શાસ્ત્ર વાંચવાથી છો અનર્થ યુવા સંભવ છે. વળી શાસ્ત્રમાં પણ કહ્યું છે કે જે પુરા સાંભળનારની દર, વગર ની પાસે બોલે છે તે પિશાચકી કે વાતરી કહેવાય છે. એટલે જેમ કદના શરીરમાં પિતાએ પ્રવેશ કર્યો હોય અને તે ગમે તેમ બેલે પણ તેનું બોલવું નિષ્ફળ છે તેમ સાંભળનારની ગરજ વિના બેલનારનો ઉપદેશ નિષ્ફળ થાય છે અને જેમ કોઇને સન્નિપાત વિગેરે વાયુના કોઈ પ્રકારના રોગથી બકવા થાય છે અને તેનું બોલવું નિફળ થાય છે તેમ જે પુરૂષ સવળવા તેહિ ઈચ્છનારની પાસે બેસે છે તે પણ ફેકટના પ્રયાસ કરે છે. માટે પહેલાં શત્રુ સમ પાની ઈચ્છા કરવી પછી બંધ કરવાની શરૂઆત કરવી.”
જેને શાસ્ત્રમાં ભકિત નથી તેની ધર્મ ક્રિયાઓ પણ આંધળાએ દેખવા યોગ્ય મારૂ ૫ છે, અને કર્મ દેથી અસંત ફળવાલી છે એટલે તિર ફલ આપતી નથી.' દ “માટે સર્વ ક્રિયાથી, ધર્મ દેશના સાંભળવી એ મારી ક્રિયા છે અને નાણાનું થયા વિના અંધકારે કુટાવા જેવું છે.”
માર્ગાનુસારીના ગુણ ઉત્પન્ન કરવાથી ધર્મની ગ્યતા થાય છે, અને પ્રથમ તેજ થવી જોઈએ. જે માર્થાનુસારી હોય તે જ દેશવિરતિનો અધિકારી છે. દ“માર્ગોનુસારીના ૩૫ ગુણ જે પુરુષમાં હોય તે પુરવ ધર્મને યોગ્ય જાણવો. આવા થી તેનુષ્ય સમકિતવંત થાય છે, શ્રાધ્ધધર્મ અને મુનિધર્મ પામે છે, અને અંતે મુકિતના અને
: (અપૂર્ણ )