Page Text
________________
જૈન યુગ.
તા
૮-૧-૧૯૪૧
- નેંધ અને ચર્ચા. =
વસ્તુસ્થિતિની પિછાન.
એજ્યુકેશન બોર્ડ સંબંધી ચર્ચા વારંવાર કરવામાં આવી સ્થાપિત હકની મધલાળ
તો એનું થોડું પણ શુભ પરિણામ આવ્યું એમ નિંગાળા
મુકામે ભરાયેલ સામાન્ય સભામાં–જે ઠરાવ કરવામાં આવ્યો આજકાલ સ્થાપિત હકના નામે જબરી ઝુંબેશ ચાલી એ ઉપરથી જણાઈ આવે છે. અધિવેશન વેળા મળતી એ રહેલી નજરે આવે છેકારણ પર એક સમયે જે વસ્તુ સભાને સભ્ય સિવાયના ડેલીગેટ સાથે નથી તે કંઈ સંબંધ દાખલ થઈ, એ કારણું નાબુદ થયા છતાં પણ દૂર કરવી ગમતી કે નથી તે એ ડેલીગેટોને પોતાની કાર્યવાહીમાં રસ લેતા નથી ! એ ચાલુ રાખવા સારૂ જાત જાતની દલીલ ઉભી કરવા સારૂ આમંત્રણ કરવા જેટલી અગત્ય! છતાં કેન્ફરન્સ કરવામાં આવે છે ! કહાડી નાંખવા પાછળ કેવા સદભાવને હસ્તકનું એ બર્ડ ગણાય છે એ વિચિત્ર નથી લાગતું? એક નિત સત્ય રહેલ છે એ વાત એ વેળાયે સાવ વીસરી જવાય તરફ અધિવેશન મળતાં સુધી નવી ચુંટણી લંબાવવી અને છે! અતિ આશ્ચર્ય છે ત્યારે થાય છે કે જેને વિદ્વાન અને બીજી તરફ અધિવેશન ટાણે પણ માત્ર બેર્ડના સભ્યોની અનુભવીના બિરૂદ મલ્યા હોય છે તે જ્યારે વર્તમાન લેકશાસ- અલગ સભાથી કામ લેવું. સભ્યો સિવાયના ડેલીગેટને
આ રીપોર્ટ સંભળાવવા કે એમની સલાહ-સુચનો મેળવવા જેટલું નમાં જે ઘડીભર ટકી ન શકે એવી વાત ચાલુ રાખવા સારૂ
પ્રબંધ ન કરે સમર્થન કરે છે અને એ દ્વારા પિતે એક સત્યની અવગણના
એ કાર્ય કરવાની દ્રષ્ટિએ ભલે વ્યાજબી
લેખાતું હોય પણ વ્યવહાર દ્રષ્ટિએ બંધ બેસતું નથીજ. કરી રહ્યા છે એ વાત પ્રતિ દુર્લક્ષ દાખવે છે! દેશ કારણના
જનરલ સભાએ કાર્યવાહક સમિતિમાં, કેન્ફરન્સની સ્થાયી કેમીવાદમાં આવી જ બાબતે ભરેલી છે જે આજે સાયા
સમિતિને દશ સભ્યો ચુંટી મોકલવાને હક આપ્યો એ જરૂર રાષ્ટ્રવાદનું ગળુ દબાવી રહી છે! એક હીંદી કિંવા સાચા
વધાવી લેવા જેવી વાત ગણાય. જો કે એમાંયે લવાજમને રાષ્ટ્રિવાદી તરીકેના દષ્ટિબિંદુથી જોવાને બદલે કેમીવાદી
પ્રશ્ન તો અણુઉકજ રહે છે! છતાં એ વાત હાલ જતી માનસ હિંદુ કે મુસલીમ આદિ ભાવ આગળ કરે છે. એને કરીએ તે પણ એટલું તે કહ્યા સિવાય ચાલતું નથી કે ધર્મને ઓપ ચઢાવે છે. એ વેળા જુના કાળના ખાસ હકકે એજ્યુકેશન બેડની ચુંટણી પ્રતિવર્ષ વાર્ષિક સભામાંજ થવી યાદ કરે છે અને એ રીતે દેશને પ્રશ્નને ગુગળાવી નાંખી સાચી જોઈએ અને કેવળ સભ્યોના લવાજમની આવક પર મદાર સ્થિતિના મૂળમાં વિષ સિંચે છે ! કોન્ફરન્સના બંધારણમાં બાંધવાને બદલે જનતા એના કાર્યમાં વિશેષ રસ લેતી થાય, પ્રતિનિધિ તરિકેના અધિકારની ચર્ચા વેળા પણ અમજ બન્યું. એમાં દાન દેતી થાય એ સારૂ પ્રયાસ હાથ ધરવા ઘટે. ગ્રેજ્યુએટ વિગેરેના કે છાપાના તંત્રીઓના ખાસ હકની આજે ધાર્મિક વિષયમાં રસવૃત્તિ ધરાવતા બંધુઓને કાર્યવાહીમાં જયારે દેશની નાની મોટી દરેક વ્યક્તિ પોતાને અધિકાર સમ- ભાગ લેતા કરવા ઘટે. એ સારૂ પ્રચાર ને પ્રકાશનને છૂટથી જતી થઈ છે ત્યારે અગત્ય નથી. સંધ મંડળ કે સભા પાસે
ઉપગ આવશ્યક છે. આ અધિવેશન ટાણે રીપોર્ટ માત્ર જવું અને પ્રતિનિધિત્વને અધિકાર પ્રાપ્ત કરે એ સૌ કોઈ
સભ્યોની સભા પુર મર્યાદિત ન રખાય, પણ સર્વ પ્રતિનિમાટે એક સરખું હોવું જોઈએ તેવી સીધી ને સરળ બાબત
ધિઓ સમક્ષ રજુ થાય. એ ઉપર સલાહ-સુચના મંગાય અને કેમ ગળે નથી ઉતરતી ? એ વેળા કયાં કારણે એવા ભયો
રસ લેતા બંધુઓને બેડના સભ્ય થવાને આગ્રહ પણ કર
વામાં આવે. એ સારૂ જરૂર જણાય તે વાર્ષિક લવાજમની આગળ ધરવામાં આવે છે કે-એમ કરશું તે ગ્રેજ્યુએટ
રકમ હળવી કરવી. આપણને ધન કરતાં પણું વધુ અગત્ય આવતા અટકી જશે અથવા તે એથી તેઓને કોન્ફરન્સમાંથી મુંબઈના અને બહારના બંધુઓને સહકાર ને સુચનાની છે. હાંકી કહાડવા જેવું ગણુશે? શિક્ષણ પ્રત્યેનું બહુમાન જોખ. ધાર્મિક પરિક્ષા કે તે અભ્યાસ કરાવનારી પાઠશાળાઓ માટે માશે ? અરે તેઓ રિસાઈ જશે! અરે તંત્રજ બેટી પડશે ! ધન મેળવવામાં ઝાઝી તકલીફ નથી પડવાની. આજે મુશ્કેલી કિંવા આટલી સંખ્યા જોવાની મળે છે તે પણ નહીં મળે ! છે તેનું કારણ એક જ જણાય છે કે બહારની જનતાને બોર્ડની
કાર્યવાહીમાં પુરેપુરી જાણકાર નથી બનાવી તે છે. અભ્યાસશિક્ષણ સદાકાળ પ્રશંસાપાત્ર વસ્તુ છે. શિક્ષિતેની સારી કમની ક
ક્રમની કઠીણતા પણ એ માટે થોડે અંશે જવાબદાર છે. હાજરીએ સંસ્થાનું ગૌરવ પણ છે પણ એ સારૂ ધોરી માર્ગ આ દિશામાં બોર્ડની નવી કાર્યવાહી પગલાં પાડે, એજ ત્યજી દઈ. દેશકાળ પ્રતિ આ ખમીચામણું કરી, કેવળ અપવાદ અભ્યર્થના. બોર્ડના કાર્યમાં કોઈને પણું વિરેાધ હોય એ શોધાય તે અવશ્ય આંગળી ચીંધામણ ઉભી થાવજ, એક કલ્પવંજ બે ટુ છે. બાકી બંધારણમાં અને કાર્યો કરવાની અભણું કરતાં, એક શિક્ષિતને ડેલીગેટ તરીકે આગળ આ૫- શૈલીમાં દેશ-કાળાનુસાર ફેરફારો કરવા જોઈએ. વામાં કંઈજ મુશ્કેલી નથી. સામાન્ય પ્રયાસથી એ સિદ્ધ થાય તેવી વસ્તુ છે. જેમ કર્મના કાયદા આગળ સામાન્ય જીવ કે
પુસ્તકનું અવલોકન ખુદ તીર્થપતિ સરખા છે તેમ બંધારણની કલમ સામે
૧ સદગુણાનુરાગી શ્રી. કપુ૨વિજયજી (લેખ સંગ્રહ ભાગ શ્રીમંત-ધીમતિ કે સામાન્ય સૌ કોઈ એકજ ભૂમિકાના વાસી ૪. પ્ર૦ શ્રી. કÉવિજયજી સ્મારક સમિતિ મુંબઈ ર્કિ. ૦-૫-૦ છે. જૈન સમાજના પ્રશ્નો સમજવાની અને ઉકેલવાની જેમ કપડાનું ૫ ૦-૬-૦) અગાઉના ભાગેની માફક આ સંગ્રહમાં તમન્ના છે તેઓ બંધારણમાં દરેલી વિધિ પ્રમાણે વર્તી પ્રતિ
ઘણુ મુનિશ્રીના હસ્તે જુદા જુદા સમયે આત્માનંદ પ્રકાશ
માસિકમાં ભિન્ન ભિન્ન વિષયો પર લખાયેલા છે તેનો નિધિત્વને હક ભોગવે. એ સારું શિક્ષણ કે પ્રમાણપત્રને આગળ
સમાવેશ કરવામાં આવેલ છે. એ ઉપરાંત ભીખાભાઈ શાહની આણવાની જરૂર ન જ હોય. સ્થાપિત હકને નામે ચર્ચાના પ્રસ્તાવના અને પંડિત લાલનને ઉપદઘાત પણ છે. આત્માથી ચર્વણ પણું નજ શોભે! અને ભડકામણુ ભયો એ તો ભૂતકા
છે માટે દરેક સંગ્રહ મનનીય છે. કિંમત પણ સસ્તી છે. ળના વિષય બની જવા જોઈએ !
મેધરાજ ભંડાર–પાયધુની, નં. ૩. પાસેથી મળશે.
| SR No. | 536281 |
| Book Title | Jain Yug 1941 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mohanlal Dipchand Chokshi |
| Publisher | Jain Shwetambar Conference |
| Publication Year | 1941 |
| Total Pages | 26 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Jain Yug, & India |
| File Size | 3 MB |