________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મૈત્રી અને કરુણ
લેખક : પો. હરીશભાઈ રતીલાલ વોરા (કર)
(બી.એસ.સી.એમ.એ.)
* મંગલાચરણ
શ્રી વીવરાગ દેવાય નમઃ सत्वेषु मैत्रि गुणिषु प्रमोदनम्
___किललं जीवेषु कृपापरत्वम् । मध्यस्थ भाव विपरीत घृतौ
सदा ममास्तु विद्धातुदेव ॥ જે આ શુભ ભાવનાનું રમણ કરે છે તે આ સંસાર રૂપી મહાસાગરને તરી જાય છે તેવું જ્ઞાનીઓનું કહેવું છે. હું આજે તેમાંથી મૌત્રી અને કરૂણ બનેને વરૂપ વિષે મારી અ૫મતિ પ્રમાણે કાંઈ કહું છું. * અથ
આ જગતના સર્વ પ્રાણીઓ જીવવા ઈચ્છે છે, તેઓ સુખ પૂર્વક જીવવા ઇચ્છે છે દરેક પિતાના દર્શન માં સુખની વ્યાખ્યા આપવા પ્રયત્ન કરે છે. ધર્મ, અર્થ, કામ અને મિક્ષ એ ચાર પુરૂષાર્થમાં પહેલા બે સાધન અને પાછના બે સાધ્ય છે. આ સાધ્યને અથવા તે દરેકના સુખની જે પરિસીમાં છે તેને પહોંચવા મૌત્રી અને કરૂણા” એ અનિવાર્ય ભૂમિકા છે મૈત્રી સાદે છતાં વિશાળ અર્થ છે. મવ' પ્રાણીઓનું હિત ચિંતવવું સર્વે સાથે દસ્તી કેળવવી સર્વે સાથે આત્મિયતા કેળવવી અને પોતાનું સ્વરૂપ આંતર રાષ્ટ્રીય કે વિશ્વરૂપ બનાવવું કરૂણા એટલે દયા અનુકપ. આર્ત, દુઃખી દીન, રાગી, અજ્ઞાની, આપણાથી ઉતરતી કક્ષાના સર્વે પ્રાણીઓ પર કરૂણાનું ઝરણું વહેતું રાખવું –દયા ભાવ રાખવા. * આપણે કયાં છીએ
મૈત્રી અને કરણ એટલા નીકટના ભાવે છે કે તેઓ એક બીજા વિના એકલા કેળવી શકતાં નથી છતાં, આપણે સગવડતા ખાતર તેમના સ્વરૂપ, દ્રષ્ટાંત, ફળ વગેરે અલગ તપાસી એ.
For Private And Personal Use Only