________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
જૈન સતા અને જૈન સતી
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
લેખક-સ્વ. વકીલ ડાયાભાઇ માતીચંદ
જૈન સતા અને જૈન સતીએના જૈનેામાં ઘણા સતા એટલે સત્પુરૂષો અને ઘણી સતીએ એટલે સસ્ત્રીઓ થઈ ગયા છે સતા એટલે સપુરૂષો અને સતીએ એટલે સસ્ત્રીએ એવા સાધારણુ અર્થ થાય છે, જૈન તેમજ જૈનેતર ધર્મીમાં સતાએ કરતા સતીએને બહુ મહત્વ આપવામાં આવ્યુ છે. તેનું માસ કારણ મારા જેવાને તે ખંડુ સમજમાં ઉતરતુ નથી બ્રહ્મચર્ય' અથવા મૈથુન ત્યાગ દરેક પુરૂષ માટે અને સ્ત્રી માટે પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યા છે અને એક પત્નીવ્રત પણ માટે જરૂરી છે તેના પાલન વગર આ સસાર સુખી અને આ ખાદ ખની શકતા નથી. એ વ્રત પાલન વગર આ સંસારમાં દરેક નાના મેટ ગ્રહેામાં કજીઆ કંકાસ અને વિખવાદે જોવામાં આવે છે અને આ કલિયુગમાં અને આ ચાલતા જમાનામાં એવા વિખવાદો વિશેષ પ્રમાણમાં જોવામાં આવે છે અને તેમે લીધી છુટાદેડા ફારગતીએ અને ખાતરાવ વિશેષ પ્રમાણમાં થવા લાગ્યા છે. અસલના જમાનામાં એવી છૂટાછાટ ઊંચા જ્ઞાતિઓ તરફથી માપવમાં આવતી નહાતી તેથી સુખેદુખે પરિણિત યુગલ પોતાની જીંદગી ચેનકેન પ્રકારેણ પૂરી કરતા હતા, આપધાત અથવા છુટાછેડાના કચિતજ દાખલા બનતા તેમાં હિંદુ ધમ'માં અને હિંદુ કાયદાઓ ક્રગતી અને છુટાછેડાના કાયદાએ અમલમાં આવ્યા ત્યારથી તે એ કાયદાએના લાભ હાલ તેને ચાલતે લેવામાં આવે છે. લગ્નના હુકે ભાગવવાનું હુકમનામું તા પણ તેની કાયદા પ્રમાણે ખજાવણી થઈ શકતી નથી અને અબરજસ્તીથી સ્ત્રીને પકડીને બેલીફ)સાસરમાં સોંપી શકતા નથી આવા કાયદાઓનો ગેર લાભ લઇને પરિણિત યુગલ એક બીજાથી જુદા પડી શકે છે અને ખીજું લગ્ન કરી શકે છે. એ વિષય અમે બધ કરી આણે મુળ વિષય ઉપર આવી એ જૈન શાસનમાં રહેસર બહુભવી સુમીય સતા સતીએની બીજી સમીપે। અને ખાસ કરીને ઉચ્ચ રત્ન વિ. ની અનાવેલી છંદે વિ. સેલ સતીએની સઝાય વ માં (મુખ્ય) જૈન સતા અને સીએના નામા આવે છે અને તેા ગુણગાના તથા સ્તુતિએ વિકરે છે. જૈનેતરે માં પણ અનેક સતીએ (સતા કરતાં વિશેષ થઈ ગયાના દાખલાએ મેજીક છે અને તેના ઉપર અનેક કથા અને આખ્યાના વિ. રચાપેલા આપણને જોવામાં આવે છે.
જૈને અને જૈતેવર સતીઓમાં થયેલાં થેાડા ઘણા ફેરફારો જોવામાં આવે છે. જૈન આચા વિ. એ જૈનેતર સતીઓના પણ યશે ગાન અને ગુણગાન ગાયા છે. પરંતુ દીલગીરી સાથે લખવું પડે છે. જૈનએ જૈન સતીઓના ગુણગાન વિ. તેના પ્રમાણમાં ગાયા નથી. લ હેસર ખડું ખવાની અગત્યમાં એ છપન સત્ય એનાં અને પચાશ ઉપરાંત સતીએના નામેામાં જૈનેતરાના ઘણા નામેા જોવામાં આવે છે. એના ઉપર આપણા કઈ
For Private And Personal Use Only