________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
વૈશાખ-જેઠ ઉછેર્યો છે તેથી તે પૃથ્વીમાં દેવષિના નામથી પ્રખ્યાત છે અને પ્રાયઃબ્રહ્મચારી અને
છાચારી છે.” આ પ્રમાણે નારદની વાર્તા સાંભળી મત રાજાએ પોતે અજ્ઞાનથી કરેલા યજ્ઞના અપરાધને ખમાવ્યું. પછી મત રાજએ કનકપ્રભા નામની પિતાની કન્યા રાવણને આપી અને રાવણ તેની સાથે પરણ્યો.
પવનની જે બળવાન અને મોટા પરાક્રમવાળે રાવણ મરુત રાજાના યજ્ઞને ભંગ કરીને ત્યાંથી મથુરાનગરીએ આવ્યું. મથુરાને રાજા હરિવહન શિવની ત્રિશૂળધારી મધુ નામના પુત્રની સાથે રાવણની સામે આવ્યું. ભક્તિથી આવેલા હરિવહનની સાથે કેટલીક વાર્તા કર્યા પછી રાવણે પૂછ્યું કે “આ તમારા પુત્રને ત્રિશૂળનું આયુધ કયાંથી? પિતાએ ભ્રકુટીની સંજ્ઞાથી આજ્ઞા આપી, એટલે મધુ મધુરતાથી બોલ્ય-“આ ત્રિશુળનું આયુધ મારા પૂર્વજન્મના મિત્ર અમરેદ્ર મને આપેલું છે. એ આપતી વખતે ચમરે કહ્યું હતું કે ધાતકીખંડ દ્વીપના રાવત ક્ષેત્રમાં સતદ્વાર નગરને વિષે સુમિત્ર નામે એક રાજ પુત્ર અને પ્રભવ નામે એક કુળપુત્ર હતા. આ બંને વસંત અને મદનની જેમ મિત્ર હતા. તેઓ બાલ્યવયમાં એક ગુની પાસે કળાભ્યાસ કરતા હતા અને અશ્વિનીકુમારની જેમ અવિયુક્તપણે સાથે રહીને ક્રિીડા કરતા હતા. જયારે સુમિત્રકુમાર યુવાન થઈને નગરમાં રાજા થયા ત્યારે તેણે પિતાના મિત્ર પ્રભવને પિતાની જે સરખી સમૃદ્ધિ - વાળો કર્યો. એક વખતે સુમિત્ર રાજા અશ્વથી હરાઈ કોઈ મહાઅરણ્યમાં ગયો. ત્યાં એક પલ્લી પતિની વનમાળા નામની પુત્રીને પરણ્ય. તેને લઈ રાજા પિતાના નગરમાં વ્ય, એટલે ઉત્કૃષ્ટ રૂપ-વનવાળી તે વનમાળા પ્રભાવના જોવામાં આવી. તેનું દર્શન થયું ત્યારથી કામપીડિત થતે પ્રભવ કૃષ્ણપક્ષના ચદ્રની જેમ દિવસે દિવસે કુશ થવા લાગે. તેને મંત્રતંત્રથી અસાધ્ય રીતે અતિ કૃશ થતે રાજા સુમિત્રે કહ્યું- હે બાંધવ ! તારા દિલમાં જે ચિંતા કે દુઃખ હોય તે ખુલ્લા રીતે જણાવ પ્રભવ કહ્યું- હે વિભુ ! તે તમને કહી શકાય તેમ નથી, કારણ કે તે મનમાં રહ્યું છે તે પણ કુળને કલકિત કરે છે.” જ્યારે રાજાએ અતિ આગ્રહથી પૂછ્યું ત્યારે તે બોલ્યા કે- તમારી રાણી વનમાળા ઉપરને અનુરાગ તે જ મારા દેહની દુર્બળતાનું કારણ છે' રાજાએ કહ્યું-તારે માટે રાજયને પણ ત્યાગ કરૂં, તે આ સી કેણ માત્ર છે ? આજે જ એ સ્ત્રી ગ્રહણ કર.' આ પ્રમાણે કહી તેને વિદાય કરીને તેની પછવાડે જ રાત્રિના પ્રારંભમાં સ્વયંતીની જેમ વનમાળાને તેને ઘેર મોકલી. તેણે આવીને પ્રભવને કહ્યું- “તમને દુઃખી જઈને રાજાએ મને તમને સેંપી દીધી છે, માટે હવે મારા પ્રાણધાર થઈને મને આજ્ઞા આપો. મારે પતિની આજ્ઞા બળવાન છે. મારા સ્વામી તમારા માટે પ્રાણને પણ છેડી દેવા તૈયાર છે, તે મારા જેવી દાસી કે માત્ર છે? તે હવે તમે ઉદાસ થઈને કેમ જુએ છે ?' પ્રભવ બોલ્ય–અરે ! મને નિર્લજને ધિક્કાર છે!
(ક્રમશ:)
For Private And Personal Use Only