Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ કારતક-માગાર
વર્ધમાનકુમાર ખૂબ દીર્ઘદ્રષ્ટા હતા. બાકી અભિમાન કે લેભ એ તે મહાવીરના તેઓ જે સલાહ આપતા તાત્કાલિક લાભની જીવનમાં જ રહેતા, તેઓ આ સર્વ નહોતી, પણ પરિણામે ઘણે અને બહુ વખત વસ્તુ નશ્વર છે, અનિન્ય છે એમ થતા માટેનો લાભ તેમને એ સલાહથી મળતા. હતા. અને પ્રજાનું ડિત વધારવાનું છે એમ તેથી મહાવીર ખરેખરા લોકપ્રિય થયા હતા. પોતાની ફરજ ગણુતા હતા. અને ગણરાજયને અનેક વખત તાત્કાલિક લાભને બદલે તેઓની કેવી રીતે વધારે અવકાશ આપવો તેની જ 'નજરમાં પરિણામે લાભ થાય તે જ ભાવના નિરંતર ચિંતા કરના હતા. તેઓ કદી રાજ્યની રહેતી અને તેઓની સલાહ દીર્ઘ દૃષ્ટિવાળી સત્તા કેમ વધે તે નજરમાં રાખીને પોતાના નીકળતી અને આ કારણે તેઓ ખૂબ લોકપ્રિય વિચાર કરતા ન ડુના અને પ્રજાના અભિપ્રાય નીવડ્યા હતા.
અથવા જાહેર નેન ને એ રીતે જ વધે અને આખા જીવનમાં તેઓ કેઈનું વાંકુ બાલ્યા જામને જાય એ અભિપ્રાય ધરાવતા હતા. નહિ, કેઈની નિંદા કરી નહિ અને કેને
અને નવાઈ લાગશે. પણ એ ગણરાજ્યમાં એ દબડાવ્યા નહિ.
વર્ધમાન પ્રજા તરફથી ચુંટાઈને આવ્યા હતા. પણ રાજ્યનું એક અંગ હોવા છતાં જાણે તેમના નિ યમ કક્તને એટલે બધે વિશ્વાસ તેઓ પ્રજાના જ હોય તેવી સારી રીતે વત્યો હતો કે વર્ધમાન જે કાંઈ પણ કરશે તે જરૂર આવી રીતે રાજ્યનું અંગ હોવા છતાં પ્રજા
પ્રજાનું અંતિમ ડિત વધારનાર જ હશે. પ્રજા જનના હિતમાં રહેવું ઘણું મુશ્કેલ છે, કેટલીક
એક રાજકુમારને પિતા તરફથી પસંદગી કરી વખત રાજયહિત અને પ્રજાહિતને વિરોધ
ચુંટી મેલે એવ. દાખલા પણ બહુ જવલે જે હોય છે, પણ વૈશાલીના ગણ તંત્રનું તેઓ
બનતા હતા અને કુંડન પરનો આ દાખલ અનુકરણ કરતા હોવાથી આ જીવન સંસારમાં
બીજી અનેક જો એ દેવાતું હતું અને ઘણાં રહ્યા ત્યાં સુધી પ્રજાના હિતમાં જ રહ્યા અને
વરસે સુધી જેડ દાખલો જ રહ્યો હતે. પ્રજા તેત્રવાદને સારી રીતે મદદ કરી રહ્યા. અને વાસ્તવિક રીતે પ્રાહિત અને રાજયહિતને
ગણરાજ્ય હોવા છતાં કુલ રાજ્ય વહીવટની
અને ધારાઓ ઘડવાની સત્તા એક જ સભાને વિરોધ નથી. જ્યાં પ્રજાનું હિત થાય ત્યાં
હતી અને આવી રીતે જનતામાં પ્રિય થવું રાજ્યનું હિત જરૂર હોય જ, એટલે એમાં
એવી લોકપ્રિયતા મહાવીર નર્ધમાને જમાવી વિરોધ નથી અને મહાવીર-વર્ધમાને એ બને
અને ફેલાવી દીધી ડતી. ગણરાજ્યમાં પ્રજાહિતહિત અવિરોધપણે સાધી શકાય છે તે બતાવી
વર્ધક તરીકે પ્રસિદ્ધ થવું એ કાંઇ જેવી તેવી આપ્યું. આ વાત આ પ્રજાહિત વાદના યુગમાં ખાસ વિચારવા જેવી છે અને મહાવીરના
વાત નથી, પણુ વર્ધમાને પોતાના વર્તનથી
એ અશકય વાને પણ શક્ય બનાવી હતી. દષ્ટાંતે પ્રજાહિત અને રાજ્યહિતને વિરોધ નથી એ બતાવી આપવાનું કામ આપણા આગેવા પ્રજાસત્તાક ૨જમાં લાકે પોતાની સત્તા વધાનેનું છે. મહાવીર આ બંને પ્રકારના હિત રહેવા માટે વધારે આતુર રહે છે, પણ વર્ધમાન
તરા હાલ હી તો તેવી બાબતમાં તદ્દન નિઃસ્પૃહ હતા અને ખૂબ નિષ્ઠાપૂર્વક તેમણે એકી સાથે એ અને જનતાની સત્તા વધે તે જોવાનું સદૈવ બને હિતોને સાધી એક વહેવારૂ માણસ જાગૃત રહેતા. તેમની લાકપ્રિયતાનું કારણ નિઃસ્વાર્થ રીતે કેમ કાર્ય સાધી શકે છે તે હેતુ. સિદ્ધાર્થ ? કે નંદિવર્ધન શું વિચાર બતાવી આપ્યું.
કરશે તે રીતે તેને કદી વિચાર પણ ન કરતા
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533972 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1968 Pustak 084 Ank 01 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 16 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 7 MB |