Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૧૦-૧૧]
જપ માટેનાં મ ત્રો , વિશેષ અર્થ :
(૩) આચાર જ મુનિ પતિ ગણિ, ગુણ છત્રીશી ધામે છે; નમો દ્રવ્ય અને ભાવ એ બન્ને પ્રકારના ચિદાનંદ રસ સ્વાદતા, પરભાવે નિઃકામનું, નમસ્કારનું સૂચન કરે છે. દ્રવ્ય નમસકાર એટલે (૪) દ્વાદશ અંગ સજજોય કરે છે, પારગ ધારક તાસ; હાથ જોડવા, મસ્તક નમાવવું-ઘુટણે પડવું. સૂત્રઅર્થ વિસ્તાર રસિકત, નમો ઉવજઝાય ઉલ્લાસરે. અને ભાવ નમસ્કાર એટલે જેમને નમસ્કાર (૫) સકલ વિષય વિષ વારીને, નિ:કામી નિ:સંગીજી; કરતા હોઈએ તેમના પ્રત્યે વિનય રાખવો, ભવ દેવ તાપ શમાવવા, આતમ સાધન રંગીજી, ભક્તિ રાખવી, આદર રાખવે વગેરે.
નવકારનું સમરણ એટલે પંચપરમેષ્ટિનું મંત્રશાસ્ત્રની દ્રષ્ટિએ નમ એ શેાધન બીજ મરણ, પંચપરમેષ્ટિનું મરણ એટલે અમિછે. તે શરીર, મન અને આત્માની શુદ્ધિ શુદ્ધિનું સ્મરણ અને આત્મશુદ્ધિનું સ્મરણ કરવામાં ઉપયોગી છે.
એટલે મેક્ષનું મરણ. આ પ્રમાણે નવકારનું તંત્રશાસ્ત્રની દ્રષ્ટિએ નની એ શાંતિક અને સ્મરણ જીવનના અંતિમ ધ્યેય(મેક્ષ )નું પૌષ્ટિક કમને સિદ્ધ કરનારૂ પદ છે તેથી નમો સ્મરણ કરાવી મનુષ્યને મોક્ષ તરફ લઈ જાય પદથી શરૂ થતું સૂત્ર શાંતિ અને પુષ્ટિને છે તેથી નવકાર મહામંત્ર ગો છે. પંચલાવે છે.
પરમેષ્ઠિના ગુણેની વિચારણા કરવાથી તેમના સંસ્કૃત મન: પદના 5 અને 1 અક્ષરનો પ્રત્યે નમ્રતા (વિનય) ઉત્પન્ન થાય છે. કષાય, જે ઉલટા કરવામાં આવે તે નમઃ પદ થાય રૂપી તાપથી આ જીવ તપી રહ્યા છે, કમરૂપી છે એનો અર્થ એ છે કે જ્યારે મનુષ્યનું
મેલથી ખરડાઈ રહ્યો છે તેથી તેને કયાંય શાંતિ બહિર્મુખ મન અંતર્મુખ બનશે એટલે સંસાર
મળતી નથી. પણ પંચપરમે એને નમસર તરફ દોડતું મન આત્મા તરફ વળશે ત્યારે
કરવાથી તેને વિશ્રાંતિ મળે છે. વિશ્વક આત્માઓ આ નમ: પદ પ્રગટ થશે.
હંમેશાં આ નવકારનું આ પૂર્વક જપ કરે
છે. કારણ કે આ સંસારમાં નવકારમંત્ર એજ અરિહંત પદની વિચારણા
સારભૂત વસ્તુ છે. - અતિ એટલે મર્દ એટલે જે મહાપુરૂષ મહામંત્રના પરમાર્થ દેવ, દાનવ અને નરેદ્રની પૂઢીને હોય
' અખીલ વિશ્વને હું એક છું, મારે કઈ તે બસ કહેવાય.
સાથે શત્રુતા નથી, રસ : દુઃખથી મુક્ત ઉપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયુજીએ નવપદની
થાઓ, સર્વ જી ૫ મુક્ત થાઓ. આવી પૂજામાં (૧) અરિહંતના સ્વરૂપ પર, (૨) ભાવના નવકારમંત્રના જપ કરનારે ભાવવી સિદ્ધના સ્વરૂપ પર, (૩) આચાર્ય પદ પર, જોઈએ. (૪) ઉપાધ્યાયપદ પર અને (૫) સાધુ પદ પદ નવકારમંત્રના જપ ન +નુપના તપ પર નીચે પ્રમાણે કહ્યું છે :--
અને સાધુની ચારિત્રની કેયાનું ફળ નજીવું છે. (૧) અરિહંતપદ ધ્યાત થ, દ્રવ્ય ગુણ પન્જાય રે, અરિહંતના ૧૨ ગુણ, દ્ધિના ૮ ગુણ, આચા
નેદ છેદ કરી આત્મા, અરિહંત રૂપી થાય છે. યંના ૩૬ ગુણ, ઉપાધ્યાયના ૨૫ ગુણ અને (૨ સકલ કરમમલ ક્ષય કરી, પુણ્ય શુદ્ધ સ્વરૂપે; સાધુના ૨૭ ગુણ. કુલ ૧૦૮ ગુણ પંચપરમે
અભ્યાબાધ પ્રભુતામથી, આતમ સંપત્તિ ભૂપેઇ. ષ્ટિના છે, તેથી જપ કરવામાં પ ચપરમેષ્ટિના
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533961 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1966 Pustak 082 Ank 10 11 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1966 |
| Total Pages | 22 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 7 MB |