Jain Dharm Prakash 1965 Pustak 081 Ank 06 07

SR No.: 533949
Original Sutra Author: N/A
Author: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1965
Total Pages: 16
Language: Gujarati, Hindi
Classification: Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India
File Size: 6 MB

Page 8

જૈન ધર્મ પ્રકાશ
( ૧૪ )
એને જો આપણને ખેાધ થઈ જાય તે આપણા આ માનવ જન્મનું સાફલ્ય થઈ જાય.
આપણે કેવા કેવા વેશ પલટા કરતા આવ્યા છીએ એને જરા સમજી દષ્ટિથી લાં વિચાર કરતા આપણે કાઇ અનેરા દેખાવ જોવામાં આવે તેમ છે. આપણે તેા પ્રથમ નિગોદના સ્તબ્ધ સ ંગ્રહમાંથી કુટાતા પીટાતા કાઇ ભવિતવ્યતાના મેગે સ્થગિતિની અવસ્થામાંથી ચારાશી લાખ જીવયાનીમાં પ્રવાસ શરૂ કર્યો. એક પ્રિયાદિ દરેક ઇંદ્રિયમાંથી પસાર થતા અન`તી વાર સ્વ નર્કના ફેરા કરતા એક કંદુકની માફક ઉત્ક્રાંતિ અને અપક્રાંતિના ઝોલા ખાતા આ માનવ ભવમાં આવી ઉભા રહ્યા છીએ. આપણી સાચી ઓળખાણ તે આ આ ભવમાં જ થવાના સ’ભવ છે. આપણે નાટકીઆને વેશ ભજવીએ છીએ છતાં આપણે મૂળમાં કાણુ છીએ અને આપણું સાચુ સ્વરૂપ કેવું છે એની એળખાણ મેળવવાના સાધને તેા અહીં આજ વિદ્યમાન છે. આપણે ભાગ્યયેાગે ઈન્દ્રિયા સાથે મન અને સુદ્ધિને યે મળેલે છે, તેને જો સમજીને યોગ્ય માર્ગ ઉપ્ચાગ કરવામાં આવે તે આપણું પેાતાનુ સ્વરૂપ કેવુ છે એની ઓળખાણ મળવાના સભવ છે. એ માટે આપણે બધી ઇન્દ્રિઓના કાર્યાં ઘેાડા વખત માટે બંધ કરી દેવા જોઇએ. એના બાહ્ય બધા કાર્યોંમાંથી આપણુ મન ખેંચી લેવું જોઈએ. અને અંતર્મુખ થઇ આપણા જ્ઞાનચક્ષુ જે આપણે બંધ કરી ચ. ચક્ષુઓનાજ ભરાસે આપણી બધી ક્રિયા કરી રહ્યા છીએ. તેને ખુલા કરી જ્ઞાનચક્ષુથી તેવા માંડવુ જોઇએ. જેમકે આપણું નાટય બંધ થઈ આપણુ સ્વરૂપ જાણી લેવાની તક આપણને મળશે. અને ત્યાર પછી આપણે જુદા જુદા વેશ ભજવીએ છીએ તે આપણે કૃત્રિમ રીતે અને પરવશ થઈ ભજવી રહ્યા છીએ એમ આપણા અનુભવમાં આવશે. હું કાઈ હેમચંદ, પ્રેમચંદ અગર ખેમચક્ર નથી. કાઇ કાકા મામા કે સસરા જમાઈ નથી, હું કાઈ રોદ કે વણેતર નથી, હું. વેપારી કે નાકર નથી. હું અધિકારી કે સિપાઈ નથી, હુ" કાષ્ટ ગુરુ કે શિષ્ય પણ નથી. એ તા મારા કૃત્રિમ વેશ છે. અને એ મને અવારનવાર બદલવા પડે છે. તેથી મારૂ એ સાચુ સ્વરૂપ
[ ચૈત્ર વૈશાખ
તેા નથીજ, હું તે. જુદા જુદા વેશ ભજવનારા એકજ શુદ્ધ યુદ્ધ આત્મા છું. અને જુદા જુદા વેશથી મારૂ નામ કૃત્રિમ રીતે બદલાતુ રહ્યુ છે. એ વેશ ભજવવાનુ અને તે મુજબ નાચતા રહેવાનું બંધ થઈ જાય તે કેવું સારૂ ? એવા વિચારે આપણા મનમાં આવવાના સભવ છે. અને એવા વિચાર આવતા એ આપણુ સ્વરૂપ એળખવાના ઉપાયા શોધી કાઢવાનું આપણે લાગશે. પરમકૃપાળુ જ્ઞાની ભગવતાએ એવા ઉપાયો બતાવેલા છે. આપણા પ્રયત્નાનીજ એમાં ખામી છે. એ આપણી ખામી શી રીતે દૂર થાય તેના વિચાર આપણે કરવા પડશે.
પહેલા તે આપણા તરણું તારણ આદર્શે જગતને ધર્મોમાં બતાવનારા અરિહંત ભગવંત ઉપર આપણે અનન્ય ભાવપૂર્વક શ્રદ્વા અને વિશ્વાસ રાખવેા પડરો, તે જ્ઞાની ત્યાગી અને સંયમી દેવની ઓળખાણ કરાવી આપનારા પરમ કારૂણિક સંત શુરૂ ઉપર સંપૂર્ણ ભરાસે રાખવા પડશે. તેમજ તેમણે બતાવેલા ધર્મ' ઉપર પણ શ્રદ્ધા રાખવી પડશે. એવી રીતે દેવ ગુરૂ અને ધ'ની ઓળખાણુ અને તેના ઉપર સંપૂર્ણ શ્રહા રાખવી જોઇએ. તેમના અવલંબન વિના મતે આ નાટ્ય અભિનય અને વૈશમાંથી ઉગારનાર કા નથી. તેમના માર્ગદર્શનમાંજ મારૂં આત્મ કલ્યાણ સમાએલું છે. એવી મનેભૂમિકા તૈયાર કરવી પડશે. એટલે આત્માના કે પેાતાના સ્વરૂપદર્શનની ભૂમિકા તૈયાર થઇ જશે. અને જે શાસ્ત્રીય ભાષામાં ‘દર્શોન’ અગર સમ્યકત્વ કહે છે. આ ભૂમિકા પછી એ સમ્યકત્વનું જ્ઞાન થવાની જરૂર છે. તે માટે સદ્ગુરૂના સહવાસ, શાસ્ત્ર શ્રવણ, મનન અને નિદિધ્યાસ આપણામાં પતિ કરવું પડશે. અને આ બધુ સમજ્યા પછી અને એનું જ્ઞાન થયા પછી એ માટે પેાતાની આચરણા તેને અનુસરી કરવી પડશે. અને આ બધુ યથા યોગ્ય રીતે જ્યારે ચાલશે ત્યારે આત્માની અર્થાત પેાતાની
મેળખાણ થતાં વાર નહીં લાગે. તાપણાના અંત
એવી રીતે આવવાના સભવ છે. એ જાણી દરેકે સમ્યક્ દન જ્ઞાન અને ચારિત્રને માર્ગ યથાશય સ્વીકારવે, એ માર્ગ બધાને સુલભ થાય અજ અભ્યર્થના !