Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
અ'
૮ ]
www.kobatirth.org
શ્રી વમાન મહાવી
ત્યાગ કરી ભાગવતી દીક્ષા લેવાને આ રીતે નિર્ધાર બતાવ્યો. આચાર્ય દેવે એવા સુંદર કા'માં કાઇ જાતના પ્રતિબંધ કે ઢીલ ન કરવા સલાહ આપી. ઘણી વાર ક્ષણિક વૈરાગ્ય આવી જાય અને પ્રાણી ત્યાગ કરી દે છે. પણ તેના મનમાં સંસાર તરફનું આકર્ષણ ચાલુ જ રહે છે અને વિષયેા ન મળવાને કારણે ઊલટી ઝંખના વધારે થઈ આવે છે, એવા ત્યાગના ખાસ અર્થ નથી, પણ સમજી, વિચારી પા નિર્ણય કરી સર્વથા ત્યાગ કરવા અને ત્યાગ કર્યાં પછી સ્નેહ સગપણ વિષયો તરફ ઈચ્છા કે ઝંખના પણ કરવી નહિં અને ત્યાગમાં જ ખ` આત્મિક રાજ્ય મળ્યુ છે. એવી ધારણા કાયમ કર્તા-આવી પ્રેરણા કરી. નંદનરાજાને અંતર પ્રમાદ થયા, આવા મહારાજના અંગત વ્યક્તિત્વ પર આકર્ષણ થયુ. આચાર્ય દેવને થોડા વખત ત્યાં (છત્રાનગરીમાં) રોકાઈ જવા વિજ્ઞાપ્તિ કરી. લાભનું કારણ જાણી આચાર્ય મહારાજે રાજાની માગણી સ્વીકાર કરનાં જણાવ્યું કે “ ભાઇ નંદન! સંસારના વિષયો પર પ્રાણીને ભૂતકાળના લાંબા વખતના પરિચયને કારણે એટલે બધા રાગ બધાઈ ગયેલા હોય છે કે એના ત્યાગ કરતાં પણ અનેક પ્રકારના દુર્ધ્યાન થાય છે. એને પોતાનું સ્થાન એટલું વજનદાર અને જરૂરી લાગે છે કે પેાતાની વગર દુનિયા કેમ ચાલરો એમ એને લાગ્યા કરે છે. ઘણી વખત સમર્થો પુત્ર કે લોકપ્રિય મંત્રીઓની શક્તિની સાથે પેાતાના ડહાપણની એને જરૂર લાગે છે. એને કદી એમ તો લાગતું જ નથી કે તે વહેલા મેડા પેાતાને આ સ સબંધ છેડી સદાને માટે જવાનું જ છે. આખો વિચાર માહ-મમતા અને રાગને કારણે થાય છે. જે સંબંધ સ્થાયી નથી, જેને વિયોગ એક દિવસ ચેસ થવાના છે અને જેમાં પૌલિક રાગ અને માહુનાં બંધના ઉઘાડી રીતે દેખાઈ આવે તેવા છે તેને સમજી લેવા ખાતર જરા ઊંડી વિચારણાની
આ
જરૂર છે.
“ અને આવી વિચારણા પછી નિર્ધાર થાય અને ત્યાગ કરવાનો નિશ્ચય થાય તે। તે નિશ્ચયને
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( ૭ )
બરાબર વળગી રહેવામાં જ પેાતાનું શ્રેય છે. નિશ્ચય કરવા માટે ખ્યાલમાં રાખવું કે આપણે નહાતા તે દિવસ પણ દુનિયા ચાલતી હતી અને દુનિયાને સ્વભાવ ચાલવાને હાઇ પાતે નહિં ડાય તે દિવસ પણ દુનિયા જરૂર ચાલવાની છે, કારણ કે અનાદિકાળથી ચાલતી દુનિયાના સ્વભાવ એની મેળે ચાલવાના જ છે. ઘણી વખતે પ્રાણી ખેાટી રીતે એમ ધારી લે છે કે પોતે હશે તે જ દુર્નિયા ચાલો, નહિ તેા કદાચ અટકી જશે. આ તેનું ઘમંડ છે. દુનિયા એક ક્ષણ પણુ અટકતી નથી, મોટા માંધાતા જેવા રાજા જાય કે અસાધારણ વ્યક્તિત્વ હોવાના દાવા ધરાવનાર મેટા રાજનીતિના કે મંત્રીએ ચાલ્યા જાય, તે પણ દુનિયા તે। ચાહ્યા જ કરે છે. દુનિયામાં પ્રત્યેક પ્રાણીનો સંબંધ આકસ્મિક છે. પૌલિક છે, મેાજન્ય છે, પાતે લાદેલે છે, સરવાળે ક્ષણિક છે અને અંતે નાશ પામનાર છે. આ વાત તમે જાણી સમજ્યા સ્વીકારી એ આત્તહિંતની નજરે ફીક થયું, પણ હવે એક બીજી વાત કહી દઉં. મેહરાયના ઉછાળા આકરા છે, એની સાથેના સંબંધ ધણુ લાંબા વખતના છે, અને ત્યાગની સાથે નિશ્ચયબળ જરા પણુ કાચું હોય તેા પ્રાણીને પાછા ગબડી પડતાં વાર લાગતી નથી. માટે જે નિશ્ચય કરી તે પાકા કરો, ખૂબ વિચાર કરીને કરજો, પણ અફર નિર્ધાર કરો.
“ આ વાત કહેવાનું અને તેના પર ભાર મૂકવાનું કારણ એ છે કે પ્રાણી આવેશમાં કે ઉતાવળમાં કાંઈ થાડા ધણા ત્યાગ કરી બેસે છે, કાઇ વાર ઉપદેશની તાત્કાલિક અસરને આધીન થઈ જાય છે અથવા કોઇ વાર સગાના મરણથી, કાર્ડના આકરા વ્યાધિથી કે દોધ વિયોગથી અથવા વેપાર ધંધામાં ઊંધા પાસા પડવાથી એ સોંસારને એકવાર છેાડી એની બહાર નીકળી પડે છે, પ પાછે એને સંસાર તરફ રાગ થવા માંડે છે અને ઉચ્ચ ભૂમિકાએથી પાછો લથડવા માંડે છે. એવા પ્રાણીના અધ:પાત આકરા થાય છે. માટે કાચા નિર્ણયે કામ ન કરવું. થૂ કેલ ગળવાની વિચારણા
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533932 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1963 Pustak 079 Ank 08 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 16 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 6 MB |