________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(૧૨)
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ કારતક
હવે અદ્ધા પાપમને કાળ વિચારીએ. દરશ પણેલા અને વગર પશેલા પાવાની અંદરના સર્વ કાકાકટિ પાપમને એક સાગરોપમ થાય છે. આકાશ પ્રદેશોને એક એક સમને એક એક કાઢીએ અને એકડા ઉપર સાત મી 3 ચઢે ત્યારે કરડ થાય, પાલે ખાલી થાય ત્યારે સુકમ ક્ષેત્ર પાપ કાળ થાય. એક કરોડને કરડે ગુણીએ એટલે એકડા ઉપર ચોદ આવી ઘણી વિશિષ્ટ ગણના ગણિતાગમાં મોંડા ચડે ત્યારે કેટકેરિટ થાય. એના દશગણુ એટલે કરવામાં આવી છે, બૃહ સંગ્રહણી અને ક્ષેત્ર માસના એકો પર પંદર મીંડાં ચડે ત્યારે દર કેટકેટ પુસ્તકમાં એને ખૂબ વિસ્તાર છે અને ૮ પર થાય, આ ગણતરી ધ્યાનમાં રાખવી. હવે વારે વારે દેવ તથા નારકનાં સ્થાને પતે-દા નદી પોપમ અને સાગરોપમને બેવડે નિર્દેશ કરવામાં સમાન ગતિ આશ્ચર્ય ઉપજાવે તેવા ચેખવાથી નહિ આવે. દરેક પ્રકારના પોપમને દશ કેડા કેડિએ તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે. ભા.લિક માન્યતા કેવા ગણાતાં તે પ્રકારનું સાગરોપમ થાય છે તે સમજી લેવું પ્રકારની હતી તે સમજવા :તર અને 'સ્તાન* અહા પાપમમાં ઉપર પ્રમાણે કપેલું પાલામાં ભાગની મહત્તા સુમતા અને ઉપના સમજવા. ખેતર સાત દિવસના તાજા જન્મેલ બાળકના બાલ ઢીમી આ આખા ગણિતાગને વિષય સમજવાની જરૂર કસીને ભર્યા હોય તે પૈકી પ્રત્યેક બાલને મા વરસે છે અને મોરબી કવરજીભાઈ આણદ જે યાર બહાર કાઢવામાં આવે, તેમ કરતો, એ પહેલા ખાલી કરેલ બને પુરત શ્રી લઘુત્ર સમાને પ્રકરણ” થાય ત્યારે બાદર અદ્ધ પલ્યોપમ કાળ પૂરો થાય. અને “શ્રી બૃહ સંગ્રહણી' ( પ્રસિદ્ધ કર્તા રફી જૈન આ ગણતરી તે સૂકમ અદ્ધ પલ્યોપમના કાળને ધમ પ્રસારક સભા) ખાસ વિચાર કરી સમજવા ખ્યાલ આપવા માટે બનાવવામાં આવી છે તે સિવાય એગ્ય છે, અસંખ્ય દ્વીપસમુદ્રની ગણનાની મુમતા તેનું કાંઇ પ્રોજન નથી. સુમ અદ્વીપથ્યાપમ ખૂબ વિસ્તૃત છે અને જર્મન જાપામાં એ વિષયના કાળને ખ્યાલ કરવા માટે સદર વાલાઝના નાનામાં
પુસ્તકે ત્યાંના સ્કલરોએ ચિત્ર અને સમજણ સાથે નાના ટુકડા કરવા, અને દર વર્ષે એક એક બહાર પાડેલા છે. ટુકડે બહાર કાઢતાં એ એક જોજન લાંબે પહોળા 0 અને ઊંડે ખાડે જેને હાંસી ઠાંસીને માથા સુધી
એક કાળચકમાં છ આર ચઢતા હોય છે અને ભરવામાં આવ્યું છે એમ કહયુ તે ખાલી થાય
છ ઉતરતા હોય છે. ચઢતા આરામાં વસ્તુ રસ કસ ત્યારે અહા સૂદમ પપમ કાળ પ થાય. આવા
અને સુખ શાંતિ વધતાં જાય છે અને તેવા છ પ્રકારના મુકુમ અદ્ધાપ ૫મથી નારકી તિર્યચ
આરાને ઉત્સપિણી કાળ કહેવામાં આવે છે. આવા મનુષ્ય અને દેવતાનું આયુષ્ય ગણાય છે અને કમ- ઉસપિણી અર્ધ ચક્રને કાળ દરા કડાડી સાગરિથતિ અને ભવસ્થિતિનું માપ પણ તેવા પ્રકારના અમને હૈય છે. કાળની ગણનાથી થાય છે. ઉપર જણાવ્યું તેમ દશ ઉત્સર્પિણીના પ્રથમ આરાને કાળ ૨૧૦૦૦ કડાકડિ પોપમ પૂરો થાય ત્યારે એક સાગરોપમ વર્ષને હોય છે, એનું નામ દુષમ દુપમ આરે કાળ થાય છે તે ધ્યાનમાં રાખવું.
કહેવાય છે. ઉત્સર્પિણીના બીજા આરાને કળ પણ ત્રીજા પ્રકારને પોપમ ક્ષેત્ર પલ્યોપમના ૨૧૦૦૦ વર્ષ હોય છે, એનું નામ દુધમ આરા નામથી પીછાનાય છે. એમાં સદર પાલાને તાજા કહેવાય છે. લેકની સુખ સંપત્તિ આત્મબળ વધતાં જન્મેલા બાળકના બાલથી ભરી તેને પ્રત્યેક સમયે ત્રીજે સુષમ દુષમ આરે આવે છે, તેને કાળ એક એક આકાશ પ્રદેશમાંથી કાઢતાં જેટલી કાળે બેંતાળીસ વર્ષ ઊણા એક કડાકડિ સાગરોપમને સ્પર્શલા સર્વ આકાશ પ્રદેશમાંથી નીકળી જાય તેટલા હૈય છે, તેમાં ચોવીસ તીર્થંકર અને તેની સાથે કાળને બાદર ક્ષેત્ર પોપમ કહેવામાં આવે અને મળાને ત્રેસઠ શલાકા પુરુષે ઉત્પન્ન થાય છે. (ચાલુ)
For Private And Personal Use Only