________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૧૦ ]
શ્રી વર્ધમાન-મહાવીર
[ ૧૧૭
કે સત્તા કેટલા જામશે એ જ એનું દૃષ્ટિબિન્દુ હોય. ગ, એના વનને આખે પ્રાસાદ તૂટી ગયે, એણે આખા જીવનમાં પોતાને માટે સત્તાને કે એના પગ નીચેથી જમીન સરકી જતી હોય એમ આબરૂ પ્રતિકાને ખ્યાલ જ ન કર્યો..
એને લાગ્યું અને જીવવામાં હવે કાંઈ અર્થ નથી ભાઈના અવસાનથી એ તે ભારે મુંઝવણમાં એમ તેને લાગ્યું. પડી ગયું. એનાં તો જાણે બારે બૂડી ગયાં, એને પણ દુઃખનું ઓસડ દહાડા છે. ધીમે ધીમે આ દુનિયા સર્વ શૂન્ય થઈ ગઈ, એને આ દુનિ- એનામાં આત્મવિચારણા જાગી, એને ભગવાન યામાં સારભૂત કે જીવવા જેવું કાંઈ રહ્યું નહિ. શ્રી શ્રેયાંસનાથ દેવનાં ઉપદેશામૃત યાદ આવ્યાં, એને એણે ભારે શોક કર્યો, ભાઈને વિરહ અસહ્ય થઈ નેહ અને સગપણની મર્યાદા ખ્યામાં આવી, અને પડશે અને જીવવું આકરું બાણ થઈ પડશે એમ આ દુનિયામાં કઈ કઈનું નથી, સગપણ–રને કે તેને લાગ્યું. સગાં સંબંધીએ જેમ તેમ સમજાવી સંબંધ સર્વને મર્યાદા હોય છે અને માળા પર તેને રોક મૂકાવવા પ્રયત્ન કર્યો, પણ એ તે વધારે એડેલા પંખી સવાર પડતાં કે ઉત્તરમાં તે વધારે રોકમાં પડતા ચાલે. એ તે. નાના દેહને કોઈ દક્ષિણમાં ચાલ્યા જાય છે અને ચાલ્યા જવાનો શબને છેડે જ નહિ, જાણે ભાઈ રિસાઈ ગયેલ છે છે એમાં ભાઇ કેણુ અને સ્નેહ કોનો ? પૌએમ માની એ રાબની પાસેથી ઊઠે જ નહિ અને ગલિક સાંસારિક સંબંધ અને અમુક વખત જ મેટેથી રડી રડી અને વચ્ચે વચ્ચે ગાંડા ગાડી ચાલે છે, એને છેડે આવે ત્યારે સૌ પોત પોતાને ભાદને મનાવવાના શબ્દો બોલવા લાગ્યો. એને માર્ગે ચાલતી પકડે છે અને ફરી મળે તે એક એમ જ લાગ્યું કે ભાઈ ત્રિને કઈ બાબતમાં બીજાને પૂર્વ રૂપે ઓળખતા પણ નથી,
ટું લાગી ગયું છે અને તેથી એ રૂસણું લઈ એને રાજય સંભાળવા વિપ્તિ થઈ, એણે પિતાની સાથે ખેલતા નથી. માણસને જ્યારે પાકે ચાખી ના પાડી. આવી વિચારણા ચાલતી હતી રને લાગે છે ત્યારે એ રાગને વશ થઈ સર્વ બીજી ત્યાં ધર્મ છેષ નામના પૂજ્ય આચાર્ય પ્રવર ત્યાં બાબતેને દૂર કરી નાખે છે અને વિવેક વીસરી પધાર્યા, તેમણે સંસારની અસારતા, સ્નેહ સંબંધની જઈ અનેક જાતનાં ઘેલાં કાઢે છે.
અનિત્યતા અને જીવનની અસ્થિરતા પર ખૂબ અંતે એ અને રાજપુએ એને સમ- વિવેચન કર્યું. અત્યારે અચળમાં દુઃખ વિયેગ ખેદ જાવ્યું કે ભાઈ તે હવે અવસાન પામેલ છે ત્યારે પરાકાષ્ટાએ પહોંચી ગયાં હતાં તેને જ્ઞાનને માર્ગ વળી એનું દન વધારે આકરૂં થઈ પડ્યું. પિતાને આપવામાં આવ્યા અને આ ઝોક ફરી જતાં ભાઈ પિતાને મૂકી ચા જાય એ વાત એને ને એણે બંધુઓને આગ્રહ છતાં સંસારનો ત્યાગ કરી બને તેવી અને તદ્દન અશકય લાગી. પછી એણે દીધું અને ત્યાગ કર્યા પછી જાણે પોતે જન્મકાળમુક્તકંઠે રડવા માંડ્યું. લેકેએ પણું એને રડાવવા થી જ ત્યાગી હોય એ ભાવ એ ભજવ્યો અને પ્રયત્ન કર્યો. જ્યારે પ્રાણીને આકરે ઘા લાગી એને ચારિત્ર એટલું ભળી ગયું અને એની એમાં જાય છે ત્યારે એ શેક કરીને રડી નાખે તે જમાવટ પણ એવી થઈ ગઈ કે એ જન્મથી જ અંદરને ખેદ પીગળી જાય છે. પછી એ ખૂબ રડ્યો, ત્યાગી હોય એવું એને જોતાં અને એનું ચારિત્રઅનેક વચન ઉદગારરૂપે બે અને એક બે વાર પાલન અવકતાં લાગ્યા વગર રહે નહિ. એની * મૂછ ખાઇને જમીન પર પડી ગયો. આખરે ત્રિપૃષ્ટને પુદગલવાસના દૂર થતી ચાલી, એને વિષય કક્ષાર્થ
અગ્નિ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યો. મહારાજાને એગ્ય પર કાબૂ આવતે ગયે અને એને સંસારીના રાગમાં માન આપી તેની અંત્યેષ્ટી ક્રિયા કરવામાં આવી. વિચિત્રતા દેખાણી, તેમના કાર્યોમાં અધતા જણાણી અચળના દિલમાં આ બનાવથી મે આઘાત લાગી અને તેમની દેહાદેડમાં નિરર્થકતા ભાસી. એના
લાગ્યા વગર રહે અરિત્ર
પુગલવાસના
અચળના છેતેની અંત્યા છે. મહારાજાને
For Private And Personal Use Only