________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી પ્રશ્નોત્તરસાર્ધશતક-સાથે
જાણવું, પરંતુ તે સમ્યકત્વ ત્રણ પ્રકારે છે, શંકા- એકેન્દ્રિયાદિ બને ત્રણમાંથી એક પણ ને સંભવે તે ણે પ્રકારનું સભ્ય રારે ગતિમાં લાભ કે મઝા આ સર્વ અર્થ પ્રવચનસારહારમાંથી ઉદ્ધર ને નહિ ? સમાધાન-કેટલાક હળવા કમઓને લાભ સંક્ષેપમાં લખેલ છે. વિસ્તારની ઈરછાવાળાએ પ્રવચન જ છે તથા-િનરકગતિમાં આદિની ત્રણ નરક પૃથ્વીને સારોદ્ધારને ૧૪૯મું દ્વાર જેવું [ઝાપનાવૃત્તો ! માં ય પ્રકારનું સત્વ લાભે છે, તેમાં કાયિક વંજે વિશg part ofક્ત “ TIT તિ પરભવનું જ હૈય, તે ભવનું હોતું નથી, તે તો શાળr » સુતિ રસ્ક્રિનિદt fહ મનદયાભવમાં સાચિઠ સંવના આરંભ કર મનુષ્ય જ નિgointsm. i = ara ana, હાય, પરામિક સભ્ય તે તે ભવનું જ હોય. છે. ક્ષાપામિક સમ્યક્ત્વ તે ભવનું પણ હોય અને
पुनः यदा पण्मासावशेषायुपो वैमानिकपु बद्धाપર!વનું પણ હોય, પવીતુય એટલે ૪-૫
युपः तदा सम्यक्त्व लाभात् द्वे ज्ञाने लम्चेते ૬-૭ ૨, ચાર નરકમાં તો ક્ષાયિક સમ્યકત્વ નું આવીધીવમ[[ પાકર્ષથSINT ન ત વ૬ લાને, કારણ કે ક્ષાયિક સમ્યકત્વવાળા જી એમાં તાTધ પ ] ભાવાર્થ-અજ્ઞાપનાના ઉત્પન્ન થતા નથી ના દેવગતિમાં વૈમાનિક દેને પાંચમા વિશેષ પદમાં તો એમ કહ્યું છે કે-બે જ્ઞાન તે ત્રણે પ્રકારનું સમ્યકત્વ હોય છે, આદિની ત્રણ અને બે અજ્ઞાન ઉત્કૃષ્ટ ત્રણ પલ્યોપમની સ્થિતિવાળા નરક સુધી રણ પ્રકારને સમ્યકત્વ લાભ, ભવનપતિ- મનુષ્યને નિયમમાં બે અજ્ઞાન હોય છે. જ્યારે છે યુન્નર-તિપીઓને ક્ષાયિક સમ્યકત્વ નથી; કારણ માસનું આયુષ્ય બાકી રહે ત્યારે વૈમાનિક દેવનું કે ક્ષાયિક સમ્યકત્વવાળા છે એમાં ઉત્પન્ન થતા આયુષ્ય બાંધે અને સમ્યકત્વને લાભ થાય અને બે નથી. ઉપરામ અને પરામિક આ બે સમ્યકત્વ રસાન પામે છે. અવધિ અને વિભુંગ જ્ઞાન અસંખ્યાત હાય, રા મનુષ્ય બે પ્રકારના હોય છે. સંખ્યાત વર્ષના યુષ્યવાળા મનુષ્યને ન હોય આ પ્રમાણે વર્ષના આયુષ્યવાળા અને અસંખ્યાત વર્ષના આયુ, તિય અને અધિકારમાં પણું જાણવું. Aવાળા, તેમાં સંખ્યાત વર્ષના આયુષ્યવાળાને પ્રવ-(૧૫૦) નિશ્ચય નયના મતે લેકમાં એક ઉપરમ સમ્પકવ તે તે ભવતુ જ હાય છે, ક્ષાયિક ધર્મ છે અને બીજા સમ્યકતાદિ ધર્મના સાધન અને પામિક સમ્યક્ત્વ તે ભવનું પણ હોય છે, તેમાં ધર્મની પ્રાપ્તિ જીવને ક્યારે થાય ? અને પરભવનું પણ હોય છે, અસંખ્યાત વર્ષના
૯૦–ધર્મ સંગ્રહણીમાં નિશ્ચય નયના મતે શેલેશી આયુષ્યવાળા મનુષ્યને ઔપશમિક-ક્ષયિક આદિની
અવસ્થાના છેલ્લા સમયમાં જ ધર્મ કહ્યો છે, તેના ત્રણ નરક પૃથ્વી તથા વૈમાનિકની માફક જાણો.
પૂર્વના સમયમાં તો ધર્મના સાધનને જ સંભવ છે. હાયપરામિક તો તે ભવનું જ હોય એ કર્મગ્રન્થ
"सो उ भवक्खयहेऊ सेलेसी चरमसमय કારનો અભિપ્રાય છે. સિદ્ધાન્તકારને અભિપ્રાય તે ક્ષા પમિક સમ્યકત્વ પરભવના પણ હોય છે ૩ |
भावी जो ॥ सेसो पुण निच्छयओ तस्सेव પંચેન્દ્રિય તિર્યએ મનુષ્યની માફક બે પ્રકારના
પન્ના મણિશોત્ત” | ૨ || ભાવાર્થ-જે હોય છે. સંખ્યાત વર્ષના આયુષ્યવાળા અને અસંખ્યાત એ સારના વયમાં કારણભૂત છે તે ધર્મ વર્ષના આયુષ્યવાળા, તેમાં અસંખ્યાત વર્ષની આયુ
અવસ્થાના છેલ્લા સમયમાં પ્રાપ્ત થાય છે, બાકીના થવાળ પંચેન્દ્રિય તિયાને ત્રણે સમ્પકવ મનુષ્યની પૂર્વના સમયમાં તે સમ્યકતાદિ ધર્મના સાધને જ માફક કહેવા, તથા સંખ્યાત વર્ષના આયુષ્યવાળા સંભવે છે. ધર્મપયુષત્તિનિમિત્તાવ પુર્વ સનિ પંચેન્દ્રિય તિયાને તથા તેમની સ્ત્રીઓને ક્ષાયિક મૂતા નિશ્ચયનચોડત્ર વોથ: || ભાવાર્થ-ધમસમ્યક્ત્વ નથી જ. બીજા બે સમ્યકત્વ હોય, બીજા ની વ્યુત્પત્તિને ગ્રહણ કરનાર એવંભૂત નયને અત્રે
For Private And Personal Use Only