Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તીર્થકરની વિભૂતિ : અતિશય અને પ્રાતિહાર્યો
()
(પૃ. ૧૨૩-૧૨૪)માં ત્રીશ અતિશન નામ પણ સાધાર(ગા. ૪૪૦)ની વૃત્તિ ( પત્ર દર્શાવે છે
૧૦ ૬ અ-૧૦૭આમ આઠ પ્રાતિહાર્યોનું વધુમાં પદ્મવિજયે ભરષભદેવના સ્તવનમાં ચોત્રીસ વિસ્તૃત વર્ણન છે. અતિરાને બાંધેભારે ઉલેખ કરી એનું વર્ગીકરણ છ પદ્યનું જે સાધારણજિનસ્તવન જૈનસૂચવીને ચાર સહુજ અતિશયોનું સંક્ષિપ્ત વર્ણન સ્તોત્રસાહ(ભા. ૧, પૃ. ૨૩-૨૪) માં છુપાવાયું કર્યું છે એમણે શાતિનાથના સ્તનમાં કમસૂર્ય- છે તેમાં આઠ પ્રાતિહાર્યોનું વર્ણન છે. એને લઈને જન્ય 11 અને નેમિનાથના સ્તનમાં દેવકૃત ૧૯ હું એને “પ્રાતિહાર્યસ્તવન” જેવું નામ આપવું અતિશયેન નામ આપ્યાં છે.
ચાઉં છું. આના કર્તા પાશ્વ ચન્દ્રસૂરિ છે કે કેમ “તાર્થ કરની વિભૂતિ ” નામની મારી કવિતામાં એવો પ્રશ્ન ઉઠાવાય છે, મેં અભયદેવસૂરિ વગેરેની અતિશયને લગતા વિચા- જિનપ્રરિએ દમ પદ્યમાં પાશ્વનાથપ્રાતિરાને સ્થાન આપ્યું છે. સાથે સાથે કિંગ'બર હાઈસ્તવન રચ્યું છે. એ મારો ગુજરાતી અનુવાદ માન્યતાને નિર્દેસ કર્યો છે. એને દક્ષીને શ્રી મૂળચંદ સહિત “ભકતામરતેત્રની પાદપૂતિરૂપ કાવયં” ક, કાપડીયા દિગબરીય મંતવ્ય રજૂ કર્યું છે. (ભા, ૨) (". ૧૬૨-૧૬૪)માં છપાયું છે. પુ.
શોભન મુનિકૃત રતિચતુર્વિશતિકાનો ૧૫ -૧૬૨માં, એક અજ્ઞાતકર્તુક કૃતિમાં છે. ભારે રંપષ્ટીકરણ(પૃ. ૨૨-૨૮૫)માં ત્રણ મઢનું ૧૨-૧૯ માં પ્રતિદ્રાનું પાતમક સ્તવન છે. એ વર્ણન છે. અને પૃ ૨૯૬ માં ધર્મળદિ વિશે નિદેશ છે, ૫ મોરા ગુજરાતી અનુવાદ સહિત અહીં છપય છે,
અંગ્રેજી-ત્રિષષ્ટિશલાકા પુરા ચરિત્રના ઉપરાંત આ. જિનસુન્દરસૂતિ સીમરવા મમ ડો. હલેન જેસને કરલા ગ્રેજી અનુવાદ મિસ્તવન (લે. ૨–૯), જિનપ્રભસૂતિ વીરપંચ (VoLI, PP. 5–6)માં ચોત્રીસ અતિશનું કલ્યાણક સ્તવન (લે. ૧૯-૨૬), રાનયામરસૂક્તિ અંગ્રેજીમાં નિરૂપણ છે.
પાર્શ્વજિન (. ૭–૧૪) તેમજ જમડ[ઇ] આઠ પ્રાતિહાર્યોને લગતું સાહિત્ય નગતિ સીમધરસ્વામિસ્તોત્ર (લે. ૭-૧૪) આ
પ્રાતિહાર્યોનું પઘાત્મક વર્ણન પૂરું પાડે છે. પાઈ-પાવયણસા દ્વાર(દાર ૩૯)ની ૪૪૦ મી ગાથા આઠ પ્રતિક ર્યોનાં નામ પૂરું પાડે છે. ગુજરાતી-ન્યાયાચાયત પંચપરમેષ્ઠિમીતાના એ ગાથા કઈ પુરોગામીની તિમાંથી કુબ્રત કરાયેલી પૃ. ૫૨૩ માં પ્રાતિહાર્યોની આડની સંખ્યા દર્શાવાઈ હોવાની શંકા રહે છે. વિયાસારની ૪૧મી ગાથા છે, જ્યારે પૃ. ૫ર ૬ માં એનાં નામ ગણાવ્યાં છે તે આ જ છે. .
રોમન મુનિકત સ્તુતિચતુર્વિશતકામાં ના સંસ્કૃત-અનેરા તજયપતાકાની પજ્ઞ પ્રાતિહાર્યો વિરોનું મારું સ્પષ્ટીકરણ છપાયું છે, તે માખ્યોખંડ ૧, પૃ. ૪)માં આઠ પ્રાતિહાર્યોના પ્રતિક્રાર્થના નામ પૂછક સહિત હું અહીં દર્શાવું - નામ રજૂ કરતું એક અવતરણ અપાયું છે. સિદ્ધ- પ્રાતિહાર્ય પ્રકાંક પ્રાતિહાર્થ પૃ8ાં સેન દિવાકરે કલ્યાણમન્દિરેસ્તોત્ર(લે. ૧૯-૧૨) સાપુ પષ્ટિ ૨૯૧-૨૮ર છત્ર ૨૯૬ માં અને માનતુંગસૂરિએ ભકતામર સ્તોત્ર(લે. ૨૮
અગાક વૃક્ષ માહ.
૨૯૫ ભામંડળ ૨૯૬ ૩૧)માં અનુક્રમે આઠ અને ચાર પ્રાતિહાર્યો
૨૯૬ કારિક વર્ણન કર્યું છે. વીતરાગસ્તોત્રપ્રકાશ ૫) સિહાસને ૨૯૫-૨૯૬ દુન્દુભિ માં આઠે પ્રાતિહાર્યોનું વર્ણન છે.
ચામર
૨૯૬ દિવનિ ૨૯૫
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533899 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1960 Pustak 076 Ank 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1960 |
| Total Pages | 18 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 8 MB |